defensiekrantnummer 29

defensiekrant

nummer 29 13 september 2012

'Ferrari onder de heli’s' zwaait af

den helder De Westland SH-14D Lynx is afgelopen dinsdag na bijna 36 jaar trouwe dienst uit dienst gesteld op Maritiem Vliegkamp De Kooy. De NH90 neemt de maritieme, transport- en search & rescue (SAR) taken over. Enkele leden van de Lynx-gemeenschap blikken verderop in deze Defensiekrant terug op de ‘Ferrari onder de helikopters’. »»Lees verder op pagina 5.

Samen zoeken naar de techneut rotterdam Net als het bedrijfsleven, zit ook Defensie te springen om goede technici zoals

automonteurs, elektromonteurs en ICT’ers. Om jongeren warm te krijgen voor een techniekopleiding slaan Defensie, Regionale Opleidingscentra en het bedrijfsleven steeds vaker de handen ineen. Donderdag kwamen de samenwerkende partijen samen op de praktijklocatie van Veiligheid en Vakmanschap (VeVa) op ROC Zadkine in Rotterdam. zeventig procent van onze instroombehoefte via VeVa loopt. Defensie is een doorstroomorganisatie geworden. Jongens en meiden gaan een paar jaar bij ons aan de slag. Daarna heeft het bedrijfsleven niet alleen vakmannen ter beschikking, maar ook werknemers die orde en discipline kennen.”

Genist van de toekomst

“Ik geloof heilig in deze formule”, liet Commandant der Strijdkrachten generaal Tom Middendorp tijdens het bezoek weten. “Dat er veel vertrouwen is, bewijst het feit dat in de toekomst

De CDS maakte op het ROC Zadkine, één van de 31 ROC's die de VeVa-opleiding aanbiedt, kennis met de genist van de toekomst: een multi-inzetbare kracht die niet alleen timmerman is, maar ook loodgieter en los is op elektrotechniek. Dat de CDS zelf een genist is, werd duidelijk toen Middendorp als kritisch keurmeester het afhangen van een deur controleerde en de leerlingen het hemd

van het lijf vroeg. Tot slot onthulde de generaal in de garage van de opleiding Bedrijfsautotechniek een Defensievoertuig. Het nieuwe leerobject voor automonteurs bevestigt de nauwe samenwerking tussen ROC Zadkine en Defensie. Zadkine is één van de grootste opleidingscentra voor middelbaar beroepsonderwijs in Nederland. Deze maand starten er 175 nieuwe studenten met de VeVa-opleiding in onder meer de uitstroomrichtingen grondoptreden, genie en bedrijfsautotechniek. In tegenstelling tot veel leeftijdgenoten ziet Jeffrey Coors een carrière in de techniek helemaal zitten. “Ik wilde graag bij Defensie, maar van mijn ouders moest ik eerst een civiel diploma halen. VeVa is de ideale opleiding: ik

3

Machtige Wereldhavendagen

4

Maritiem vanaf de wal

6

Duikvlucht boven Frankrijk

7

Littekens als permanente herinnering

Bataljons Nationale Reserve bundelen krachten delft

Techniekpremie VeVa Defensie heeft ondanks de bezuinigingen ieder jaar weer een paar duizend jonge en goed opgeleide technici nodig: Leerlingen VeVatechniek die vanuit de vakrichtingen ICT, Bouw, Bedrijfsautotechniek en Mechatronica instromen bij Defensie maken vanaf 1 januari 2013 aanspraak op een jaarlijkse premie van € 2.500 bruto voor de duur van de dienverplichting. Dien je vier jaar dan kan deze oplopen tot € 10.000. Het gaat om leerlingen die hun studie met positief resultaat hebben afgerond, zijn goedgekeurd, in het bezit zijn van een verklaring van geen bezwaar (VGB) en hun initiële opleiding hebben afgerond.

ben straks technicus, maar kan dat doen in combinatie met de pantsergenie. Techniek kan best stoer zijn.” || tekst

elnt Marlous de Ridder

|| foto Maurits van Hout

Het aantal bataljons van het Korps Nationale Reserve is afgelopen week met militair ceremonieel teruggebracht van vijf naar drie. Op het Marktplein in Steenwijk ging 40 Natresbataljon op in 10 Natresbataljon. In Delft gingen de reservisten van 50 Natresbataljon samen met 20 Natresbataljon.

Met de integratie verdwijnen tientallen beroeps- en reservistenfuncties binnen de stafdetachementen van de bataljons, waarmee het bijdraagt aan de bezuinigingsmaatregelen binnen Defensie. Het samensmelten van de bataljons heeft ook te maken met een nieuwe organisatiestructuur, waarbij de landmachtbrigades verantwoordelijk zijn voor ‘hun’ gebied in Nederland. Vanuit de functie van Regionaal Militair Commandant beschikt elke gevechtsbrigade nu over één direct inzetbaar Natresbataljon: 10 Natresbataljon valt onder 43 Gemechaniseerde Brigade in Havelte; 20 Natresbataljon onder 11 Luchtmobiele Brigade in Schaarsbergen en 30 Natresbataljon onder 13 Gemechaniseerde Brigade in Oirschot. De bataljons bestaan ieder uit zo’n duizend reservisten.

nieuws

2  defensiekrant nr 29 – 13 september 2012

in het kort

Wijziging tenuen voor militairen landmacht ■■ utrecht Het tenuevoorschrift voor landmachtmilitairen is gewijzigd. Per direct zijn het gevechtstenue bij extreme hitte en de pet en hoed Dagelijks Tenue en Gelegenheidstenue afgeschaft. Dat houdt in dat ook bij extreme hitte de basisjas of woodland overhemd aan blijft en het (woodland) T-shirt niet meer zichtbaar gedragen mag worden. De broekspijpen worden niet meer over de laarzen gedragen. Een andere wijziging betreft de pet (voor mannen) en hoed (vrouwen) bij het Dagelijks Tenue en Gelegenheidstenue. “In tijden van beperkte financiële middelen is het zaak kritisch te kijken naar zowel onze activiteiten als onze middelen”, stelt C-LAS in de nota aan zijn ondercommandanten. De pet en hoed worden nauwelijks gedragen en daarom vanaf nu afgeschaft voor KL-militairen. In plaats daarvan wordt de baret of kwartiermuts gedragen. De pet en hoed worden ook niet meer verstrekt in de basis PGU-pakketten.

Rotterdam draagt piraten over aan Seychellen

Gewonden geëerd met voorstelling Soldaat van Oranje katwijk Het is misschien wel de meest beladen voorstelling voor de cast van Soldaat van Oranje.

Of zoals producent Fred Boot zegt: “Spelen voor militairen die iets aan het front hebben opgelopen, geeft elke zin een diepere lading.” In gezelschap van prins Willem-Alexander genieten ruim vijfhonderd gewond geraakte militairen en hun partners donderdag 30 augustus zichtbaar van een avondje theaterspektakel in de oude vliegtuighangaar op Valkenburg.

Links Prins Willem-Alexander sprak persoonlijk met de gewonden. Rechts De succesvolle musical trekt dagelijks volle zalen, maar niet eerder speelde de cast voor zo’n bijzonder publiek.

Een voor één passeren hoge gasten de rode loper. Maar alle ogen zijn gericht op de echte VIPS van de avond: de

‘Het verzacht niet de pijn’ gewonden en hun partners. Op initiatief van drager van de Militaire Willemsorde, kapitein Marco Kroon biedt Defensie gratis kaarten aan. De besloten

Nederland stationeert mariniers op Sint Maarten ■■ sint maarten Nederland plaatst vanaf volgend jaar permanent 26 mariniers op Sint Maarten. In 2014 moet de eenheid volledig operationeel zijn. Sinds de staatkundige hervorming van 10 oktober 2010 is Sint Maarten een onafhankelijk land binnen het Koninkrijk der Nederlanden. Daarmee heeft het recht op permanente militaire presentie. Het mariniersdetachement heeft reguliere Defensietaken, zoals handhaving van de onafhankelijkheid en verdediging van het koninkrijk en het verlenen van militaire bijstand zoals orkaannoodhulp. Ook zijn de mariniers inzetbaar voor maritieme grensbewakingstaken en ter ondersteuning van de kustwacht.

Veerkracht

Even voor 20.00 uur is het woord aan Commandant der Strijdkrachten generaal Tom Middendorp. In een persoonlijk verhaal prijst hij niet alleen de inzet, maar staat hij ook stil bij de

lange lijdensweg die gewonde collega’s en hun families doormaken. Middendorp: “Als je gewond raakt, staat je wereld op zijn kop. Ik heb dat met eigen ogen gezien en ervaren. Maar ik heb ook jullie veerkracht gezien. Jullie zijn een nieuw gevecht aangegaan, een gevecht om medisch en mentaal herstel en om een nieuwe toekomst. U bent stuk voor stuk échte soldaten van Oranje.”

Alleen al tussen 2006 en 2010 raakten tijdens de missie in Afghanistan 144 Nederlandse militairen gewond. Ondanks dat de missie voorbij is, worstelen nog veel mensen dagelijks met de mentale en fysieke gevolgen van hun verwondingen. “Juist om die reden verdienen zij het om een keer in het zonnetje te worden gezet”, zegt kapitein Marco Kroon. “Deze avond is een teken van respect. Het verzacht niet de pijn, maar verzet wel even de gedachten.” Hoewel het zeker geen luchtige en feel-good show is en de realistische aspecten soms best confronterend zijn, oogt de sfeer na afloop ontspannen. “Heel bijzonder dat Defensie dit doet, met name ook voor het thuisfront. Gewond raken doe je namelijk niet alleen, zegt sergeant-majoor der mariniers Rob Severs. “De hele opzet van de musical is fantastisch. Je komt ogen en oren te kort.” Ook wachtmeester-1 Raoul Janssen (KMar), die in 1993 werd uitgezonden naar Voormalig Joegoslavië en PTSS opliep, noemt het een geweldig initiatief. “Het doet me goed dit. Het Draaginsigne Gewonden is een belangrijke erkenning, maar deze avond net zo goed. Het geeft aan dat we niet vergeten worden.”

|| tekst

elnt Marlous de Ridder

|| foto's aoo Remco Schoonderwoert

Functioneringsgesprekken? Doen!

■■ Oman Het amfibisch transportschip Hr. Ms. Rotterdam heeft zes van piraterij verdachte personen ter berechting overgedragen aan de Seychellen. De vermoedelijke piraten zijn vanaf Oman met een KDC-10-transportvliegtuig van de Koninklijke Luchtmacht onder marechausseebegeleiding overgebracht naar de Seychellen. Het zestal werd op 13 augustus gevangen genomen na de succesvolle bevrijding van een gekaapte dhow. Bij de actie werden veertien gegijzelde bemanningsleden bevrijd. De Rotterdam neemt als vlaggenschip deel aan de NAVO antipiraterijmissie Ocean Shield rond de Hoorn van Afrika.

voorstelling geldt als eerbetoon aan de (ex)-militairen die gewond raakten tijdens missies in onder meer Cambodja, Bosnië en Afghanistan.

Niet vergeten

'Op de plaats, rust…' "Een moment waarop je kunt zien waar je bent en bepaalt of je samen nog wel de juiste route volgt. Een moment waarop je kunt overwegen je sokken te wisselen, de ‘estimated time of arrival’ aan te passen of te bepalen of je wat extra gewicht kunt meedragen in je rugzak. Zo’n moment heb je nodig om gemotiveerd vooruit te gaan dan wel je koers aan te passen. In je loopbaan is het functioneringsgesprek dat moment en daar moeten beide partijen gebruik van- en tijd voor maken." Generaal Tom Middendorp, Commandant der Strijdkrachten

Landmacht redt campinggasten stroe “Ik ga niet weg zonder mijn caravan”. Wanhopig kijkt de

vrouw achterom terwijl agenten haar sommeren te vertrekken. Het gaat er heftig aan toe tijdens de op dinsdag 4 september in Stroe gehouden calamiteitenoefening. Op camping ‘Jacobus Hoeve’ bundelden landmacht, politie en andere instanties hun krachten om tweehonderd mensen te evacueren. “Hoe kan ik hier stilzitten terwijl mijn kinderen nog rondlopen?” De zojuist gearriveerde hulpverleners kalmeren de vrouw terwijl collega’s op zoek gaan. Grote rookwolken drijven over de camping en het oprukkende vuur dreigt de camping te verzwelgen. Minuten later wordt de opgeluchte vrouw met haar kinderen herenigd. Van afstand kijken twee militairen goedkeurend toe, voordat ze hun ronde over de camping voortzetten. De evacuatie is in volle gang. “We controleren dat er niemand achterblijft en houden in de gaten dat er geen inbraken worden gepleegd nu de bewoners zijn vertrokken”, leggen soldaten Elizabeth Talacua en Arjan

Pater uit. “Veiligheid voor alles.”

Evacuatie

“Nummer zeven, acht en negen,” roept een sergeant even later bij de ingang van de camping. Alle campinggasten zijn inmiddels van het terrein gehaald en worden, na registratie, ingeladen in twee gereedstaande viertonners en een bus. Een oudere dame, duidelijk verward, wankelt en lijkt flauw te vallen. Korporaal Elize Broekhuijse (10 Natresbataljon) schiet haar te hulp. “Het is fijn te kunnen helpen”, vertelt Broekhuijse, nadat ze de vrouw heeft gerustgesteld. “We zijn ingezet als verkeersregelaars en voor het opvangen,

registreren en begeleiden van de campinggasten.”

Geslaagd

Een klein uur later blikt luitenant-kolonel Peter Gielen tevreden terug op de goed verlopen oefening. Iedereen is veilig, de evacuatie is geslaagd. In de als noodopvang ingerichte kantine van de Generaal-Majoor Kootkazerne worden de circa tweehonderd campinggasten opgevangen en verzorgd. Militairen van 101 Communicatie- en Informatiesystemen Bataljon hebben inmiddels een

back-up verbinding tot stand gebracht en een internetcafé in bedrijf gesteld, zodat de slachtoffers met hun thuisfront contact kunnen leggen. “Dit soort oefeningen geeft ons de kans de samenwerking met civiele partners te beoefenen”, aldus commandant 100 Bevoorradings- en Transportbataljon Gielen. “Samen oefenen helpt. Mocht er wat misgaan, dan zijn we er klaar voor.” || tekst

eLNT Wouter Helders

|| foto's Jasper Verolme, AVDD

nieuws

defensiekrant nr 29 – 13 september 2012  3

Marine presenteert zich op Wereld­ havendagen rotterdam

“Drie dagen lang was het feest in de Rotterdamse haven tijdens de Wereldhavendagen afgelopen weekend. In een stralend zonnetje toonde ook de Koninklijke Marine zich van haar beste kant, met opengestelde schepen, rondleidingen op een onderzeeboot en tal van vliegende en varende demonstraties.

Ondanks de feestelijkheden en de aangename sfeer op en langs het water, viel er ook een serieuze noot te horen en te kraken. Met de wereldreis ‘Van Sjanghai naar Rotterdam’ als slogan, vroeg de KM aandacht van het publiek voor het werk van de marine ter bescherming van de Nederlandse handelsbelangen wereldwijd. De demonstraties van de Defensie Duik Groep in de Maas trokken veel bekijks. Vanaf de afgeladen Wilhelminakade vergaapte het publiek zich ook aan de kunsten van mariniers die afdaalden uit helikopters om piraten aan te grijpen.

Hoogtepunt

Abdellah door De Schelde Naval Shipbuilding aan de Marokkaanse marine een maritiem-militair hoogtepunt. De KM was tijdens de Wereldhavendagen op het water aanwezig met verschillend varend materieel, waaronder het fregat Hr.Ms. De Ruyter, het patrouillevaartuig Zeeland en de onderzeeboot Hr.Ms. Zeeleeuw. De drie dagen die volgens de organisatie meer bezoekers lokten dan vorig jaar (toen zo’n 400.000), eindigde voor de zeemacht met een concert van de Marinierskapel in de Oude Haven.

|| tekst

ltz2OC Joost Margés

|| foto's kpl Rob van Eerden

Op de zaterdag vormde de openbare overdracht van het fregat Allal Ben

Functioneringsgesprekken? Doen!

Defensie goed voor natuur

‘Niet de frequentie, maar inhoud is belangrijk’

Functioneringsgesprek biedt kansen havelte Functioneren is een continu proces, dus het voeren van functioneringsgesprekken ook. De extra aandacht die er deze maand is voor het functioneringsgesprek kan bij majoor Ralph Verhoef, hoofd G1 van 43 Mechbrig in Havelte, dan ook rekenen op waardering.

een gesprek voert, zorg dan dat je goed voorbereid bent. Bereid je collega ook goed voor, geef in het voortraject aan waar je het over wil hebben, laat hem of haar eigen gesprekspunten aandragen. Verder moet je niet schromen om je te laten adviseren door een p-adviseur of een oudere collega. Haal wederzijds het beste uit het functioneringsgesprek, daar is het ook voor bedoeld.” In zijn dagelijkse werkzaamheden heeft de 47-jarige Verhoef regelmatig, maar niet genoeg officiële functioneringsgesprekken gevoerd. “Met het woord officiële wil ik benadrukken dat het hier gaat om Peoplesoft getriggerde gesprekken. Dat zijn de automatisch gegeneerde berichten die ervoor zorgen dat er tijdig gesprekken gehouden worden met de militairen. Als dat echter het enige moment is waarop er door een direct leidinggevende een functioneringsgesprek gevoerd wordt, zijn we met zijn allen niet goed bezig. Niet de frequentie, maar de inhoud van het functioneringsgesprek is belangrijk.” Voor Verhoef is het een uitgemaakte zaak dat medewerkers en hun direct leidinggevende over en weer hun mening moeten kunnen geven over het functioneren. Het functioneringsgesprek is daartoe een adequaat middel.

Enkele verbeterpunten daargelaten ervaart Verhoef dat werknemers over het algemeen tevreden zijn dat er met ze gesproken wordt, zowel op het functionele vlak als, daar waar nodig, over privé-aangelegenheden. “En als je

“In de dagelijks praktijk voer ik voortdurend functioneringsgesprekken. Dit houdt in dat ik met mensen afzonderlijk praat, maar ook veelvuldig met een groepje mensen. Op deze wijze

blijf ik altijd in contact met mijn collega’s en heb ik ook snel genoeg door of mensen iets ‘op hun lever hebben’. Dan kan er altijd een verdiepingsslag plaatsvinden, bijvoorbeeld in de vorm van een ‘één-op-één’ gesprek.” Focus De registratie van het gesprek in PeopleSoft zegt volgens Verhoef niets over de vorm, inhoud of de juiste aandacht voor de persoon. “Daarom moet de focus altijd tweeledig zijn: zowel gericht op de percentages, maar zeker en vooral ook op de wijze waarop het gesprek gevoerd wordt. Op het moment dat een en ander in Peoplesoft vastgelegd wordt, is dat mijns inziens een formalisering van de afspraken die gemaakt zijn.” De verslaglegging en borging in Peoplesoft kosten wel onevenredig veel tijd. Daarnaast geven jonge kaderleden aan dat ze te weinig bagage meekrijgen vanuit de basisopleiding. Ze weten veelal niet hoe ze een gesprek gestalte moeten geven en laten het daarom vaak aankomen op het laatste moment. “Om dit gemis op te vangen heeft 43 Mechbrig met behulp van een externe partner bijscholing gegeven. Hierdoor voelden de kaderleden maar zeker ook de militairen waarmee de gesprekken gevoerd werden zich enorm gesteund.” || tekst Leo

de rooij

den haag

Uit het rapport ‘De bijdrage van Defensie aan de Nederlandse natuur’, blijkt dat de natuur op militaire terreinen zeer goed gedijt. In bepaalde gevallen komt dat door het specifieke gebruik door Defensie. Dat schrijft minister Hans Hillen in een aanbiedingsbrief aan het parlement.

Kenner van de Nederlandse natuur bij uitstek - Prof. Dr. Joop Schaminée - als onderzoeker verbonden aan de Radboud Universiteit Nijmegen - geeft Defensie een hoog cijfer als het gaat om flora- en faunabeheer . Met een bezit van ruim 25.000 hectare is het krijgsbedrijf in die wereld een grote speler. Een speler die volgens Schaminée heel goed weet wat zij doet. “Met dank aan het geweldige team biologen en andere faunabeheerders die met hart en ziel werken aan het natuurbeheer op oefen- en schietterreinen,” Kenmerkend voor Defensie is de variëteit en de continuïteit die zij hierbij aan de dag legt. Zo is de organisatie binnen de kring van natuurbeheerorganisaties vrijwel de enige die naast kappen, maaien en grazen aan branden doet. Deze methode heeft op oefenterrein Oldebroek geleid tot de terugkeer van de kleine wrattenbijter, een sprinkhaansoort die op nog maar één plek in Europa voorkomt . “Opmerkelijk voor natuurbeheer bij Defensie is de afwisseling van rust en dynamiek”, gaat Schaminée verder. De oefen- en schietterreinen zijn vaak verboden voor het publiek, waardoor vertrapping van zeldzame planten- en dierensoorten niet geregeld voorkomt. Het rijden met rups- en wielvoertuigen leidt natuurlijk wel tot zogenoemde bodemverwonding, maar datt blijkt lang niet zo schadelijk als gedacht. Juist de verstoring van de grond geeft natuursystemen de kans om te gedijen, waardoor de variëteit toeneemt.

binnenland

4  defensiekrant nr 29 – 13 september 2012

Kolonel Tim Luiten (13 Gemechaniseerde Brigade) moet stevig in zijn schoenen staan om als commandant Hulpverleningscentrum Landmacht de aanwezige verwanten van de laatste informatie te voorzien

Landmacht beoefent nasleep calamiteiten utrecht Calamiteitenmanagement. Dat is waar de oefening Green Murphy II op de Kromhoutkazerne in Utrecht om draaide. De drie gevechtsbrigades van de landmacht beoefenden vorige week elk het faciliteren van het Hulpverleningscentrum Landmacht (HVCKL). Betraande ogen en verbijsterde gezichten kijken hem hoopvol aan. “Leeft hij nog? ”Weet u zeker dat hij er niet bij was”, klinkt meerdere malen door de zaal. Kolonel Tim Luiten (13 Gemechaniseerde Brigade) moet stevig in zijn schoenen staan om als commandant HVCKL de aanwezige verwanten van de laatste informatie te voorzien. Hun relatie is namelijk (fictief ) op uitzending in Kunduz en mogelijk slachtoffer van een bomaanslag op de eetzaal van het Duitse kamp Kunduz. De reacties vanuit de zaal zijn heftig. Vooral

ongeloof heerst als hij vertelt dat maar liefst 39 Nederlanders, zowel militairen als burgers, bij de aanslag betrokken zijn. Luiten en zijn team bemannen het HVCKL, dat in werking treedt na een calamiteit in het buitenland waarbij meerdere Nederlandse militairen en/of Defensieburgers betrokken zijn. Bij zo’n situatie kan operatieplan 13 (Opplan 13) worden geactiveerd. Daarin staat beschreven hoe het Commando Landstrijdkrachten een calamiteit afhandelt. Personeel van één van de drie

landmachtbrigades vormt dan een HVCKL om de families van de betrokkenen en externe partijen, bijvoorbeeld de pers, te voorzien van de juiste informatie omtrent de calamiteit.

Fictieve zelfmoordaanslag

Het HVCKL van 13 Gemechaniseerde Brigade bijt tijdens Green Murphy II het spits af. Na de fictieve zelfmoordaanslag in de eetzaal in Kunduz moet het HVCKL keihard aan de slag. Een overzicht van de slachtoffers is de eerste prioriteit. Nieuwe informatie druppelt binnen via

Operatie op zee, aansturing vanaf de wal KORSøR (DK) Een maritieme oefening leiden vanaf de wal lijkt onlogisch. Toch besloot de mij-

nenbestrijdingsstaf van de Netherlands Maritime Forces onlangs de internationale exercitie Danex in Denemarken op die manier aan te voeren. De Mobile Forward Support Facility, een containerdorp, kwam op de marinebasis in Korsør te staan. Voor die locatie werd gekozen om het maritieme gevoel niet helemaal te verliezen. Ieder jaar in september wordt de internationale oefening DANEX/Northern Coasts gehouden. Zowel NAVO-lidstaten als Partnership for Peace-landen, waaronder Zweden en Rusland, nemen er aan deel. De Belgisch-Nederlandse inzending bestaat dit jaar uit drie mijnenjagers en een staf om de elf mijnenbestrijdingsvaartuigen en ondersteunende eenheden aan te sturen. Kapitein luitenant ter zee Peter Bergen Henegouwen treedt op als Commander Task Unit, waarvoor zijn staf is aangevuld met Belgisch en Nederlands personeel. Normaliter voert hij het commando vanaf een stafschip, maar voor deze gelegenheid koos Bergen Henegouwen niet voor niets voor een andere aanpak: “De mogelijkheden om een

grote operatie aan te sturen vanaf een mijnenjager zijn nou eenmaal beperkt.”

Lange tijd

De Mobile Forward Support Facility, ofwel het containerdorp, kan op vrijwel iedere locatie worden opgezet. De basismodules voor commandovoering en communicatie kunnen naar wens worden uitgebreid met een module voor logistieke en zelfs technische ondersteuning. “Daarmee kunnen we de schepen van dienst zijn zonder dat zij de oefening voor lange tijd hoeven te verlaten”, aldus de commandant. Hiervoor is de staf van de Netherlands Maritime Forces aangevuld met extra inlichtingen-, technisch, logistiek en communicatiepersoneel. Bergen

Henegouwen: “Ook reservisten die navigatiewaarschuwingen geven aan de scheepvaart zijn aanwezig. En ‘24/7’ staat een battle watch op post om bijzonderheden over de operatie bij te houden.” De taakeenheid omvat Nederlandse, Belgische, Duitse, Zweedse, Estse, Letse, en Litouwse eenheden. Namens Admiraal Benelux nemen Hr.Ms. Vlaardingen, Hr.Ms. Schiedam en het Belgische zusterschip BNS Bellis deel aan de oefening. Hr.Ms. Willemstad wordt ingezet door het NAVO mijnenbestrijdingsverband Standing NATO Mine Counter Measures Group 1.

|| tekst

LTZ2OC DOENJA ZWAAN

de telefoon en de speciale software Calamiteiten Registratie en Informatie Systeem (CRIS). Alle leden van het hulpverleningscentrum zien daar belangrijke berichten van het Actiecentrum KL verschijnen dat informatie krijgt uit de uitzendgebieden en van het Defensie Operatie Centrum in Den Haag.

Atmosfeer

Kolonel Luiten en zijn team proberen een zo behaaglijk mogelijke atmosfeer te creëren voor de vaak hevig geëmotioneerde familieleden. “Het belangrijkste is dat de families zich goed opgevangen voelen door ons als hulpverleningscentrum. Door ze accurate en up-to-date gegevens te verstrekken over de

medische toestand van hun relaties en ze de mogelijkheid te bieden om ervaringen met elkaar te delen, spelen wij een belangrijke ondersteunende rol”, zegt hoofd communicatie HVCKL majoor Niek Scholts. “Geestelijk verzorgers en bedrijfsmaatschappelijk werkers zijn aanwezig voor mentale ondersteuning.”

|| tekst

kpl-1 Thijs Imandt

|| foto’s kpl-1 Joshua Laisina

binnenland

defensiekrant nr 29 – 13 september 2012  5

»»Vervolg van pagina 1

De Lynx in Nederlandse dienst Een schaap met vijf poten? Een Ferrari? Binnen de Lynx-gemeenschap is de beeldspraak nooit ver weg. Gedurende zijn bijna 36 dienstjaren heeft de Lynx zijn rol als maritiem werkpaard meer dan waargemaakt. De Marine Luchtvaartdienst (MLD) zoekt begin jaren ’70 een ‘schaap met vijf poten’. Eén helikoptertype moet zowel de Sikorsky UH-34J, de Westland Wasp bewapende lichte boordhelikopter als de Agusta-Bell AB-204 reddings- en transporthelikopter vervangen. De keus valt in april 1974 op de Westland WG.13 Lynx, een Frans-Britse standaardhelikopter voor zowel onderzeebootbestrijding, Opsporings- en Reddingsdienst (OSRD) en algemene taken (utility). Op 14 november 1976 wordt de eerste van 24 Nederlandse Lynxen, de 260, overgenomen van de fabriek. Op 13 maart 1977 landen de eerste twee op Marine Vliegkamp De Kooy. De MLD bestelt zes UH-14A’s met hijslier voor OSRD- en transporttaken, en voor onderzeebootbestrijding tien SH-14B’s uitgerust met sonar en acht SH-14C’s met een magnetic anomaly detector. Drie subtypes blijkt in de praktijk niet echt effectief dus besluit de marineleiding in 1992 tot standaardisatie van de A, B en C tot SH-14D. De eerste toestellen komen in dienst van Vliegtuigsquadron (VSQ) 7 voor opleidingen, SAR en transport, en later VSQ 860 dat helikopters levert voor de fregatten. Voor OSRD staat 24 uur per dag een Lynx klaar met twee vliegers een boordmeccano, redder en eventueel een arts. Al snel moeten ze aan de bak, voor het eerst op 1

september 1977. In Nederland heeft de Lynx bij OSRD- of SAR-vluchten ruim dertienhonderd levens gered. Onder meer tijdens de watersnoodramp in Limburg (1995) levert de Lynx humanitaire bijstand. Als boordhelikopter op marineschepen wordt de Lynx ingezet voor hulpverlening bij Biloxi in de staat Mississippi na orkaan Katrina (2005), de watersnoodramp in Suriname (2006) en in Nicaragua na orkaan Felix (2007). Ook opereert de Lynx in de Perzische Golf (jaren negentig), Kosovo (1999), Liberia (2001) en Eritrea (2003). In counterdrugsoperaties en antipiraterijmissies bewijst de Lynx meerdere malen haar grote waarde. Zo vervult de helikopter een belangrijke rol wanneer Hr.Ms. Van Speijk in 2008 het recordgewicht van 4.200 kilo cocaïne onderschept. Maar ook in de bevrijding van het gekaapte Duitse koopvaardijschip Taipan (2010) is de inzet van de Lynx cruciaal. Sinds 4 juli 2008 vallen de Lynxen niet meer onder de MLD, maar behoren ze toe aan het Defensie Helikopter Commando van de Koninklijke Luchtmacht. Drie helikopters gaan verloren: 263 (1982), 275 (1982) en 282 (1998). De 277 moet in februari 2011 bij een mislukte bevrijdingsactie op het strand van Libië achterblijven, maar is inmiddels terug in Nederland. Alle Lynxen samen klokken sinds 1976 in totaal ruim honderdzestigduizend vlieguren, waarbij drie kisten goed waren voor achtduizend uren. Twintig NH90’s – naar verwachting in 2015 volledig operationeel – nemen de maritieme, transport- en Search and Rescue (SAR) -taken van de Lynx over. Tot die tijd doen de AB-412 van 303 en de Cougars van 300 Squadron dat. De taak als boordhelikopter wordt in de antipiraterijmissie momenteel waargenomen door de Cougar en in de antidrugsoperatie door een Belgische Alouette.

Commandeur b.d. Anne van Dijk

Matroos 1 Jarno Verstraten

Vlieger en laatste vlagofficier Marine Luchtvaart Dienst

Onderhoudsmonteur

“Alles bij elkaar heb ik zo’n 25 jaar met de Lynx gevlogen. Ik ben echt met hem opgegroeid. Als zeeofficier was de Lynx dé reden om me om te scholen. Zo kon ik varen en vliegen combineren. Een fantastische helikopter. Destijds was het een revolutionair ontwerp. Zeer snel en wendbaar. Bescheiden qua formaat, maar enorm goede prestaties en heel betrouwbaar.”

“Als civiel monteur ben ik in 2009 als laatste zogeheten B2’er op de Lynx opgeleid. Een hele mooie kist is het. Kijk naar die vorm. De metertjes, de klokjes, helemaal zoals we het op school leerden. Tijdens mijn opleiding verbaasde ik me erover hoe modern het toestel eigenlijk nog is. Hij was eind jaren ’70 duidelijk zijn tijd ver vooruit. Nog steeds kan ‘ie prima mee. Al kijk ik ook wel uit naar de nieuwe techniek van de NH90.”

Matroos 1 b.d. Nico Spaans

Ltz 2 OC b.d. Jan Posthumus

Heliredder

Elektromonteur

“Mijn eerste operatie als heliredder was na de crash van een Dakota op het Marsdiep in 1996. Hoe je reageert als je lichamen ziet drijven, dat leer je nergens. Je hebt een heel verantwoordelijk beroep. Ik heb heel veel voldoening gehaald uit mijn werk. Op de Lynx waren we echt een team. Een hechte, leuke groep. Daar verlang ik soms nog wel naar terug.”

“De ‘opvoeder van de Lynx’, zo noem ik mezelf gekscherend. Vanaf het begin heb ik hem meegemaakt en er allerlei beproevingen mee uitgevoerd, ondermeer aan boord van Hr.Ms. Zuiderkruis. De Wasp was een lelijke eend als je hem vergeleek met de Lynx. Daarmee kregen we echt een Ferrari. Het was echt de meest ideale heli, je kon bij nagenoeg alle weersomstandigheden vliegen.”

buitenland

6  defensiekrant nr 29 – 13 september 2012

Para’s in duikvlucht boven Frankrijk PAU (F) Eén voor één duikelen de mannen uit de Franse C-160 Transall. “301, 302, 303 parachutecontrole! Rond. Check. Geen scheuren. Check. Geen twists. Check.” De kunststofkoepels ontvouwen zich en dertig parachutes dwarrelen naar beneden. De gebouwen en landingsbanen van vliegveld Oloron komen snel dichterbij. Dertig seconden later staat iedereen aan de grond.

“Rap naar het verzamelpunt.” Luitenant Martijn van Esch gaat zijn mannen voor naar de gemarkeerde locatie. “We opereren hier als een quick reaction force”, licht Van Esch na zijn geslaagde landing vlug toe. “De Fransen hebben het vliegveld vanmorgen veroverd. Wij springen bij waar de Duitsers, Fransen of Belgen ons nodig hebben.” Al snel blijkt dat nodig te zijn. De oefenvijand, twee op de Arabische lente geïnspireer-

de fracties, legt de overal in het gebied ingezette paratroepen het vuur aan de schenen. De rode baretten krijgen het druk. Na dagenlang springen en trainen, het oefenen van elkaars standard operating procedures en het uitwisselen van kennis en wings moet nu het geleerde in de praktijk gebracht worden. De eindoefening vormt het klapstuk van Opération

Colibri. Gelegerd op de École des Troupes Aéroportées, in het Zuid-Franse Pau, trainen dertig para’s van A-compagnie van 11 Infanteriebataljon Garde Grenadiers en Jagers samen met circa 700 andere Para’s uit Duitsland, Frankrijk en België. “Het grote aantal parachutisten en de bijkomende hoeveelheid materiaal en ondersteuning biedt ook voor ons kansen”, vertelt sergeant-majoor Michel Does. “Op een dergelijke schaal oefenen kunnen we niet alleen.”

Franse wing

“Samen trainen is waardevol en de Franse wing is zeer gewild”, legt sergeant-majoor Eric Peters later uit. Trots laat hij zijn eerder deze week behaalde fraaie onderscheiding zien.

Intensieve en leerzame Hurricane Exercise

“Het springen met Frans materiaal en onder Franse procedures was verdomd leerzaam.” De Franse parachute is een stuk kleiner dan de Nederlandse, daardoor is de snelheid en sturing anders. “De conversietraining was daarom erg nuttig.” “En,” voegt luitenant Van Esch later nog toe, “als we

‘Wij springen overal bij’ in de toekomst in internationaal verband met andermans materiaal moeten werken, is het praktisch te weten hoe het werkt.”

Blessureloos

|| tekst

Elnt Wouter Helders

|| foto’s Kpl-1 Zadrach Salampessy

Voor de andere landen geldt dit natuurlijk ook. Vandaar dat dertig para’s

SINT MAARTEN Het mari-

nierscredo ‘train as you fight’ is op de Bovenwindse Eilanden flink in de praktijk gebracht. De marinierscompagnie uit Aruba kreeg van woensdag 30 augustus tot en met dinsdag 4 september levensechte rampscenario’s voor de kiezen in de orkaannoodhulpoefening.

Een auto-ongeluk, gasexplosie, gewonden en onrustige omstanders. Het kwam allemaal samen in één van de scenario’s van de Hurricane Exercise op Sint Maarten. “Een goede test”, vindt compagniescommandant majoor der mariniers Jan Willem van Dijk. “Maar we doen het niet alleen. Samen met de brandweer en het Rode Kruis laten we zien dat we kunnen participeren op eventuele noodsituaties bij een orkaanpassage.”

Een auto-ongeluk, gasexplosie, gewonden en onrustige omstanders. Het kwam samen in één van de scenario’s van de Hurricane Exercise op Sint Maarten

van de andere deelnemende landen de opleiding voor de Nederlandse wing volgden. Peters weet waarom: “De Hollandse opleiding is populair omdat hij gedegen is. Het is niet voor niets dat wij als enig deelnemend land geen enkele blessure hebben.” Niet alleen de opleidingen worden vergeleken, ook op andere vlakken worden tips uitgewisseld. Van Esch: “Tijdens het klaarleggen van het materiaal zetten de Franse streepjes op de vloer. Spullen worden dan netjes en overzichtelijk neergelegd. Dat ga ik zeker onthouden.”

Dat training en realiteit dicht bij elkaar liggen, bewijst het roerige orkaanseizoen. Een dag nadat orkaan Isaac de Amerikaanse Oostkust teisterde, was alweer de twaalfde tropische storm Leslie in aantocht. Van Dijk: “Alertheid is geboden. Daarom is het belangrijk dat we elk jaar intensief oefenen op het gebied van noodhulp.”

Handje helpen

Dit jaar is de oefening uitgebreid met rampenoefeningen op zowel Sint Eustatius als Saba en werd een vliegtuigramp gesimuleerd met doden en gewonden. In het scenario schakelde de rampenstaf ook de marine in voor een evacuatie van burgers als gevolg van een dreigende verwoestende orkaanpassage. Hr.Ms. Pelikaan fungeerde als transportschip en zorgde ervoor dat in totaal 125 burgers van Sint Eustatius en 170 burgers van Saba geëvacueerd werden. Onder hen Cherida Creesburg, zichtbaar genietend op het dek van het schip: “We zijn kwetsbaar als klein eiland. Dan is het een geruststellende gedachte dat we in veiligheid kunnen worden gebracht als het echt mis is.”

Redding in de bergen

De oefening werd afgesloten met een bezoek van de Minister van Defensie, Hans Hillen. De stafofficier amfibische landoperaties, majoor der mariniers Roland Melis, coördineerde de gehele oefening en kijkt tevreden terug: “De samenwerking met en ondersteuning van lokale hulpdiensten en autoriteiten is uitstekend in de praktijk gebracht door deze intensieve, uitdagende maar vooral leerzame rampenoefening.”

|| tekst

ltz2oc Vanessa Strijbosch

|| foto’s Peter Bijpost

en verder

defensiekrant nr 29 – 13 september 2012  7

dekaatjes heten de gratis advertenties in de Defensiekrant. De tekst mag niet langer zijn dan veertig woorden en kan alleen schriftelijk of per e-mail worden ingediend. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud, noch voor de gevolgen van de plaatsing. Graag ‘Dekaatje’ vermelden. Dekaatjes kunnen worden ingestuurd naar [email protected] , ovv naam, adres, woonplaats eventueel telefoonnummer, onderdeel en registratienummer. Let op: de Defensiekrant wordt iedere week ook op internet gepubliceerd.

Woningen Te koop: Tilburg, Sneekstraat 43 Reeshof, eengezinshoekwoning met voor- en achtertuin, 4 kmrs. Inh. 340 m³, perc opp. 158 m². Bjr: 2002. Vr.pr. : € 224.000,- k.k. Zie www.dehuizenbemiddelaar.nl

Te koop: Uden, Oranjestraat 14 D, loftwoning met eigen parkeerplaats. Woonopp. 50 m². Woonkmr, keuken, 1 slpkmr, douche, toilet. Vr.pr. € 139.500,- k.k. Zie www.funda.nl

Te koop: Veenendaal, Zuiderkruis 124, 2e helft 2011 verbouwd luxe 3-kmrappartement op 6e verd. met wijds uitzicht. Woonopp. 90 m². Woonkmr, slpkmr (vh 2), slp-/werkkmr, opbergkast voor wasapp. en nwe badkmr met douche, toilet en dubb. wastafel. Ruim balkon. Vr.pr.: € 159.500,- k.k. Zie www. funda.nl

Te huur: Didam, Hoefijzer 10 vrijstaande villa met riante serre en een inpandige garage . Zie http://www.funda.nl/koop/ didam/huis-4331394-hoefijzer-10/. Woning is beschikbaar m.i.v. 01-10-2012. Huurprijs € 1000,- p.m. excl. Info: 06-30005976.

Recreatie Te koop: Chalet op recreatiedorp "De Ossenberg" te Overberg. Woonkmr, 2 slpkmrs, badkmr met douche, apart toilet. Keuken met koelvriescombinatie, magnetron, gaskookplaat en afzuigkap. CV. Parkeerpl. voor 2 auto's. Schuur en berging, veiligheidskeuring 2011. Vr.pr. : € 42.500,-. info: [email protected]

Diversen Voor belangstellenden af te halen, wapenschilden Kon. Marine, zowel toko-schildjes als andere. W.J. Arriens, tel 06-13023980.

Reunië

Onderzoek naar kwaliteit van leven onder zwaargewonde militairen

Je leven 180 graden anders DEN HAAG - Revalidatiearts drs. Loes de Kruijff onderzocht samen met specialisten van het

Militair Revalidatie Centrum welke factoren van invloed zijn op het re-integratieproces van gewond geraakte militairen en hoe deze groep hun leven waardeert na het ongeval. “Onzekerheid over de toekomst voerde de boventoon.”

Het is het eerste Nederlandse onderzoek dat de gevolgen op lange termijn beschrijft ten aanzien van het participatieniveau en de kwaliteit van leven van gerevalideerde oorlogsslachtoffers uit Afghanistan. Aanleiding van het onderzoek was dat er voor de start van de Task Force Uruzgan missie weinig ervaring bestond met het zorgtraject en de langetermijngevolgen voor slachtoffers met blast letsel. Van de 144 gerepatrieerde gewonden uit Afghanistan spraken er 48 openhartig met De Kruijff over de grote impact die de verwondingen op hun leven hebben en over de toekomst. Hoewel de aard van de letsels verschilt, zijn er zichtbare parallellen binnen de groep. De Kruijff, nu verbonden aan revalidatiecentrum De Hoogstraat, komt tot de conclusie dat de meeste problemen worden ervaren op het gebied van werk en mobiliteit. “Onzekerheid over de toekomst voerde de boventoon in de gesprekken. De verwondingen zorgen ervoor dat de meesten hun carrièreplanning moeten bijstellen. Soldaten die als wens hadden om naar de KMS te gaan

en onderofficier te worden, zagen die in duigen vallen. Daarnaast bestond er onzekerheid over het wel of niet militair kunnen blijven. De meerderheid wil het liefst weer een parate functie vervullen. Zelfs terug naar het missiegebied. Alleen

‘De mentale veerkracht is groot’ een keuring moet uitwijzen of ze ooit nog dienstgeschikt zijn.”

Gemis

In de vraaggesprekken kwam ook inkomstenderving regelmatig aan de orde. Voor nagenoeg de hele groep waren (oefen)toelages een vaste bron van inkomsten. Een hypotheek werd afgesloten op basis van die levensstandaard. Nu dat wegvalt, zien de financiën er een stuk minder rooskleurig uit. Op het gebied van mobiliteit werden de fysieke beperkingen het meest genoemd in de veranderde vrijetijdsbesteding. De Kruijff: “Het sporten, vooral hardlopen, moeten missen, is voor de militairen

Na drie jaar revalidatie

‘De littekens herinneren er elke dag aan’ SCHAARSBERGEN Sergeant Frens Hartgers (28) raakt in 2008 levensgevaarlijk gewond in Afghanistan wanneer zijn voertuig nabij de vooruitgeschoven post Qudus op een IED rijdt. Hartgers wordt ruim twintig meter uit het voertuig geslingerd, heeft een slagaderlijke bloeding in z'n lies en zijn beide hielen en linkerknie zijn verbrijzeld. “Nee, zichtbaar letsel heb ik niet, maar de pijn is er nog iedere dag.”

Op 2 oktober wordt op de Du Moulinkazerne te Soesterberg de 16e reünie voor Veteranen en Oud-militairen van het Korps Militaire Administratie gehouden. Voorafgaand vindt de Dodenherdenking van gesneuvelde miltiairen van het korps in WOII plaats. Ontvangst vanaf 09.30 uur. Herdenking: 11.00 uur. Aansluiten de reünie tot 15.00 uur. Inf.: Korpsadjudant R. van Leeuwen, 033-4219003 of 06-13104619 of [email protected]

Veerkracht

vuurwerkers en munitietechnici wordt gehouden op vrijdag 9 november op de SM Scheickkazerne, Zeisterspoor 19 Soesterberg. Voor info en aanmelden: Aoo P.Meijer tel 0525-657165 e-mail pjs.meijer@mindef. nl

11B/Stiercie Garderegiment Grenadiers en Van de buitenkant zie je niks aan hem. Dat leidt met regelmaat tot frustratie. Hartgers: “Het lijkt wel of ik daardoor minder serieus wordt genomen. In het begin kreeg ik regelmatig interviewverzoeken. Maar toen de journalist hoorde dat ik geen been miste, zochten ze liever naar een

andere kandidaat.” In Schaarsbergen loopt Frens Hartgers nu stage bij Bedrijfsmaatschappelijk Werk voor zijn opleiding Maatschappelijk Werk en Dienstverlening. Een carrièreswitch die de pantserinfanterist van 43 Gemechaniseerde Brigade noodgedwongen moest maken. “De HBO-

Resultaten

Met een publicatie in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde heeft De Kruijff een belangrijke erkenning op zak. Maar hoe nu verder? “Het is nog te prematuur om aan de hand van dit onderzoek het revalidatieproces aan te passen. Maar het zet de mensen wel op scherp”, oordeelt De Kruijff. “De uitkomsten waren voor de revalidatieartsen overigens niet geheel verrassend. Ze waren herkenbaar vanuit de hulpvragen die militairen tijdens hun revalidatie stelden. Dit onderzoek legitimeert de

Hoe zwaar het lijden ook was, de revalidanten knokten zich ieder op hun eigen manier een weg terug. “Dat is wat ik zo bewonder aan deze groep militairen”, zegt De Kruijff. “De mentale veerkracht is groot. Ondanks de frustratie en het verdriet hebben de meesten hun leven weer opgepakt. Dit was mede te danken aan steun vanuit het sociale netwerk.” Dat familierelaties en partners een belangrijk aandeel lijken te hebben in de re-integratie van gewonde militairen ontdekte De Kruijff in een deelonderzoek. “Waarden en normen binnen een familie bepalen uiteindelijk hoe er wordt omgegaan met

‘De meerderheid wil het liefst weer een parate functie vervullen’

opleiding is behoorlijk pittig. Gelukkig doe ik het in deeltijd, want de hele dag in de schoolbanken tussen die jonge ‘broekies’ trek ik niet meer.”

zijn. Stond ik weer de tuin om te spitten of was ik in huis bezig. Dat is toch de aard van het beestje.”

Herstel Hartgers is één van de gewonden die zijn medewerking verleende aan het onderzoek van revalidatiearts, drs. Loes de Kruijff. “Voor Defensie ben ik - denk ik - een succesverhaal. Mijn revalidatie was een lange weg, maar verliep redelijk gladjes. Het belangrijkste is dat ik nog kan lopen. Iets waar nog steeds veel mensen van staan te kijken. Ik lag letterlijk in puin.” Van de IED-aanslag zelf

‘Dat ik geen trauma heb, is een raadsel’

De reünie opruimers explosieven

Jagers houdt op 22 november een reünie op de Oranjekazerne te Schaarsbergen n.a.v. het 20-jarig bestaan. Inf. en aanmelden: B/ Stiercie 11 Infbat Aaslt GGJ, adm Bcie 026-3532830 of CSM Bcie 026-3533229 of schriftelijk voor 22 oktober via antwoordnr 1781 t.a.v. CSM B/Stiercie, 11 Infbat Aaslt GGJ, 6800 HK Arnhem (o.v.v. naam, regnr, adres, periode van /tot gediend).

een klap in het gezicht. Het zijn sportieve jongens en meiden met een drive om te presteren. Het is moeilijk om dan te accepteren dat iets niet gaat. Daarbij hebben bermbommen een lange nasleep, want blast-letsel geeft nu eenmaal geen ‘nette’ breuk. Niet verwonderlijk dus dat tijdens het onderzoek zo’n tweederde nog medische zorg nodig heeft.”

de situatie. Maar over het algemeen durf ik te concluderen dat deze relaties van grote waarde zijn voor het herstel.”

weet Hartgers niets meer. Vanwege zijn ernstige verwondingen werd hij vijf weken lang slapend gehouden. “Toen ik achteraf de verhalen hoorde, realiseerde ik pas hoeveel geluk ik heb gehad. Dat ik geen trauma heb, is een raadsel: maar begrijpelijk, omdat letterlijk alles zwart werd.” Hoewel hij optimistisch is, worstelt de sergeant nog dagelijks met de gevolgen. Niet alleen de littekens herinneren er telkens opnieuw aan, ook is hij voorlopig niet uitbehandeld. Onlangs is zijn rechter hielbeen en voet gereconstrueerd en zijn pijnlijke knie vraagt opnieuw om een kijkoperatie. “Ik zeg wel eens dat ik een abonnement heb op het CMH, alleen kom je van dat lidmaatschap nooit meer af.” Maar, ergens komt het misschien door hemzelf, zo zegt hij. “Ik wilde al die jaren veel te snel. Niet toegeven aan wat niet meer kon en actief bezig

middelen die worden ingezet om te voldoen aan die hulpvraag. Verder kunnen we nu de opgedane kennis rond dit type letsel bundelen. Zodat Defensie ook in de toekomst de juiste zorg kan blijven leveren.”

Vereniging Een belangrijke rol tijdens zijn reintegratie is weggelegd voor zijn vriendin en familie. “Mijn vriendin zat destijds elke dag aan mijn bed. Wat dat betreft is gewond raken de ultieme relatietest. Het maakt je band ijzersterk.” Daarnaast kreeg Hartgers in Doorn veel steun van mede-revalidanten. De vriendschap tussen de gewonden is zo hecht dat Hartgers, samen met vier anderen, besluit een lotgenotenvereniging op te richten. Onder het mom van ‘samen sterk’ is de vereniging niet alleen bedoeld voor de saamhorigheid, ook willen de gewonden kennis delen. “Natuurlijk heeft iedereen zijn eigen problematiek, maar we kunnen elkaar wel helpen”, zegt Hartgers. “Bijvoorbeeld

‘Ik wilde al die jaren veel te snel’ op het gebied van voorzieningen. Sommige collega’s schrikken van de papieren rompslomp. Daarentegen zoek ik uit waar ik recht op heb. Binnen de groep noemen ze mij wel eens gekscherend ‘Minister van Financiën’. Maar ja, een gezond lichaam krijg ik er niet mee terug.” Meer informatie is te vinden op www. degewondesoldaat.nl || tekst ELNT

Marlous de Ridder

|| foto aoo Remco Schoonderwoert

en verder

8  defensiekrant nr 29 – 13 september 2012

Defensie eert gesneuvelden ‘Hondenbiatlon ultieme bij Indië-monument samenwerking mens en dier’

roermond Bij het Nationaal Indië Monument 1945-1962 in

Roermond zijn zaterdag 1 september de ruim 6200 in Nederlands-Indië en Nieuw-Guinea omgekomen militairen herdacht. Onder meer prins Willem-Alexander en minister Hillen woonden de herdenking bij. De Nederlandse regering stuurde kort na de oorlog 100.000 militairen naar Nederlands-Indië om de vooroorlogse verhoudingen te herstellen. Maar tijdens de Japanse bezetting was het Indonesische nationalisme erg sterk geworden. De Indonesiërs wilden een eigen republiek, maar Nederland weigerde de Indonesische onafhankelijk te accepteren. Na ruim vier jaar strijd erkende de regering eind 1949 de nieuwe staat Indonesië. Die periode werd gekenmerkt door militaire schermutselingen tussen het Nederlandse leger, waarvan de twee politionele acties het bekendste zijn geworden. “Voor u weegt die herinnering nog

zwaarder, omdat u amper erkenning kreeg voor de vele moedige inspanningen die u en uw gesneuvelde kameraden verrichtten”, zei minister Hillen tegen de Indië-veteranen. “De opgestoken duim die u verdiende werd zo vaak een neergetrokken mondhoek.” Dankzij de strijd voor erkenning en waardering van de Indië-vetaranen kwam het Nationaal Indië Monument 1945-1962 tot stand. Het herinnert aan de ruim 6.200 Nederlandse militairen die in het voormalig Nederlands-Indië of Nieuw-Guinea sneuvelden. Elk jaar wordt er in september een herdenkingsplechtigheid gehouden.

Defensie begroet astronaut Kuipers

woensdrecht Vliegbasis Woensdrecht was donderdag 30 augustus het decor voor het Open Kampioenschap internationale hondenbiatlon. De gecertificeerde bewakings- en speurhonden en hun vast geleiders doorliepen een parcours met twintig hindernissen, dressuuroefeningen en schietproeven. Over tien kilometer werd het uithoudingsvermogen en de samenwerking tussen hond en begeleider tot het uiterste beproefd. “We zijn ooit kleinschalig begonnen. Nu is het uitgegroeid naar een grootschalige internationale wedstrijd; een ultieme samenwerking tussen mens en dier," zegt sergeant-majoor Jan-Wilem

Jonk, één van de organisatoren. Werksituaties worden in het parcours zo realistisch mogelijk nagebootst wat zorgt voor een plezierige en nuttige combinatie van sport en werk. De deelnemende teams komen uit zes Europese landen en hebben een militaire, politie- of douaneachtergrond. De Koninklijke Luchtmacht maakt gebruik van hondenteams om diverse objecten in binnen- en buitenland te bewaken. Bovendien beschikt de Koninklijke Luchtmacht over speurhonden om verborgen explosieven op te sporen.

|| foto

Defensie steunt Amsterdam City Swim amsterdam

Ruim duizend zwemmers gingen afgelopen zondag vanaf het Marine Etablissement Amsterdam te water voor de Amsterdam City Swim. De kazerne was het startpunt van een recreatieve zwemtocht door de grachten over 2.028 meter, bedoeld om geld in te zamelen voor de terminale zenuwziekte ALS.

105 Brugcompagnie ondersteunde het evenement door met meer dan honderdvijftig meter aan pontons de zwemroute vrij te houden van alle scheepvaartverkeer. Na een donderend salvo van een traditionele saluutbatterij schoten topsporters als Pieter van den Hoogenband, Maarten van der Weijden en Marleen Veldhuis weg voor hun tocht door de gracht. In het kielzog van de Olympiërs zwommen ook tal van prominenten. Onder anderen prinses Máxima, Frank de Boer en Beau van Erven Dorens gingen de sportieve uitdaging aan. Defensie vaardigde vier viertallen af die de afstand als estafette volbrachten. Enkele civiele en militaire Defensiemedewerkers legden de 2.028 meter individueel af. Voor de deelnemers was de Amsterdam City Swim een ware zegetocht. Duizenden toeschouwers stonden langs de grachten en op de bruggen om de sportievelingen bewonderend en luidkeels toe te juichen. De zwemmers haalden met hun zwemtocht 629.000 euro op voor onderzoek naar ALS. “Juist de combinatie met het goede doel maakt dit zo’n mooi sportevenement”, zei majoor John Verstegen, hoofd van de militaire zwemploeg. “Als je al dat publiek langs de route ziet: overweldigend. Volgend jaar zijn wij zeker weer van de partij.”

sm Maartje Roos

Willem-Alexander en Máxima bezoeken Defensie

noordwijk ''Overweldigend. Ik ben verbaasd en verrast hoeveel mijn reis in Nederland teweeg heeft utrecht Het kroonprinselijk gebracht. Het voelt als te veel echtpaar heeft 3 en 4 september, eer voor mij." Astronaut André afzonderlijk van elkaar, verschillende Kuipers werd op 30 augustus Defensieonderdelen met een bezoek door duizenden mensen, onder vereerd. Prins Willem-Alexander wie prins Willem-Alexander en woonde een vergadering bij van de Marechausseeraad, terwijl zijn vrouw premier Mark Rutte, verwelin Utrecht een bezoek bracht aan het komd en gehuldigd op het Centraal Militair Hospitaal (CMH) en strand van Noordwijk. Defensie het Calamiteitenhospitaal. zorgde voor een spectaculaire Prinses Máxima werd in het CMH aankomst. rondgeleid en geïnformeerd over de Na een spectaculaire demo van de F-16 werd Kuipers vanaf een marinefregat door een Lynx-helikopter aan land gezet, nadat mariniers met een demo het strand veroverden. Hierna brachten vijf F-16’s in formatie een groet aan oud-luchtmachter Kuipers, die als waardering van zijn ambassadeurschap door Commandant Luchtstrijdkrachten Sander Schnitger een boarding pass voor een vlucht in een F-16 kreeg aangeboden.

taken en de specifieke waarde van het Defensiehospitaal. Ze hoorde er hoe de gezondheidszorg wordt geregeld in een uitzendgebied en ze sprak naast personeel met een aantal in Afghanistan verwonde militairen. Vervolgens bezocht de prinses het Calamiteitenhospitaal, een samenwerkingsverband tussen het CMH en het Universitair Medisch Centrum (UMC) in Utrecht. Dit hospitaal kan bijvoorbeeld na een ramp of een groot ongeval snel en adequaat

groepen personen opnemen voor observatie en behandeling. Ook speelt het ziekenhuis een belangrijke rol bij de opvang van militairen die gewond raken tijdens een uitzending of oefening. Bij de Koninklijke Marechaussee werd de Prins van Oranje geïnformeerd over de laatste ontwikkelingen. Zo hoorde hij hoe het op te richten Profiling, Targeting & Tasking Center zich 24 uur per dag gaat richten op het stroomlijnen van de informatiestromen. Met dit informatieoverzicht worden vervolgens operationele, tactische en strategische keuzes gemaakt. De dag ervoor was de kroonprins op uitnodiging van de Commandant der Strijdkrachten, generaal Tom Middendorp, bij het Beraad Operationele Commandanten. Hierin bespreken de hoogste commandanten de lopende operaties, zoals de antipiraterijoperaties voor de kust van Somalië en de politietrainingsmissie in Kunduz. Ook de huidige reorganisatie kwam ter sprake.

COLOFON De Defensiekrant is een wekelijkse uitgave van de Directie Communicatie van het Ministerie van Defensie, bestemd voor het gehele Defensiepersoneel OPLAGE 30.000 HOOFDREDACTEUR Martin Zijlstra EINDREDACTEUR Corné Dalebout (070 - 339 78 05) BEZOEKADRES Binckhorsthof, Binckhorstlaan 135, 2516 BA Den Haag POSTADRES Postbus 20703, 2500 ES Den Haag, MPC 58L E-MAIL [email protected] DEFENSIESITE www.defensie.nl REDACTIESECRETARIAAT EN ADMINISTRATIE Marianne Beck-Bergshoeff TELEFOON (070) - 318 83 26, via het militaire net: 501, tst. 88326. ABONNEMENTEN Per jaar €13,61. Voor het buitenland €15,88. Particuliere abonnees kunnen zich opgeven bij: Abonnementenland, Postbus 20, 1910 AA Uitgeest, telefoon 0900 - 226 52 63 of via www. aboland.nl. In het geval van een dienstabonnement, opgave schriftelijk bij administratie Defensiekrant. ADRESWIJZIGING Het verdient aanbeveling adreswijzigingen vroegtijdig en uitsluitend schriftelijk op te geven; het duurt enkele weken voor het nieuwe adres in het verzendbestand is opgenomen. LAYOUT Grafische Dienst, AVDD Den Haag DRUK OBT bv, Den Haag. De inhoud van de artikelen in de Defensiekrant hoeft niet noodzakelijkerwijs de mening van de minister van Defensie of de krijgsmachtleiding weer te geven. Ingezonden brieven dienen betrekking te hebben op eerder in de Defensiekrant geplaatste artikelen. Zij geven uitsluitend de mening van de inzender weer en kunnen door de redactie worden bekort. Overname van artikelen of delen daarvan is alleen toegestaan met toestemming van de redactie. Aan rechtspositionele informatie kan geen recht worden ontleend. Deze informatie wordt in algemene bewoordingen en met terzijde lating van details weergegeven. Voor volledige informatie wordt verwezen naar de officiële stukken.