defensiekrantnummer 3

defensiekrant

nummer 3 26 januari 2012

3

Energieke White Rabbit WILLEMSTAD Niets leukers dan in een eeuwenoud fort een gevecht in verstedelijk gebied te trainen. voorbereidende exercitie. Insteek was het opdoen van kennis en ervaring met opereren onder extreme koude. Daarvoor gingen de mannen onder meer op bezoek bij de Vaarschool van het Korps Commandotroepen, waar ze leerden toegepaste onderkomens in de

sneeuw te bouwen. Eveneens op het programma stond leren te vechten in oorden, oftewel optreden in verstedelijk gebied, dat schitterende beelden opleverde. Op de foto oefenden de mannen in Fort Frederik, onder de rook van Willemstad, dichtbij de

Volkeraksluizen. Personeel van 11 Luchtmobiele Brigade speelde de rol van tegenstander heel overtuigend. || tekst André

twigt

|| foto Don van Rooy

Commandant VPD-15:

‘Positieve impuls na afslaan aanval piraten’ Den Haag

Het Vessel Protection Detachement-15 aan boord van het Nederlandse schip de Flintstone heeft door een uitstekende voorbereiding en samenwerking vorige week succesvol een aanval van piraten afgeslagen. Dat zegt de commandant van het VPD, eerste luitenant der mariniers Peter terugblikkend op de actie. Het schip bevindt zich na de passage door het Suezkanaal begin deze week weer in rustiger vaarwater.

4

Kleurrijke CBRN-oefening in Vught

6

Forensisch lab opent de aanval

8

Vier maanden trainen werpt vruchten af

Defensie geeft Cannerberg schoon terug Maastricht Met een

Aan enthousiasme dan ook geen gebrek tijdens de vorige week gehouden oefening White Rabbit. Ter voorbereiding op de komende wintertraining van het Defensie Helikopter Commando in Noorwegen en Zweden hielden 651 Object Grondverdedigingspeloton en het Mobile Air Operations Team, beide van vliegbasis Gilze-Rijen, alvast een

Nederlander leidt internationaal vlootverband

verfkrabber en stofzuiger moest alle asbest van de wanden worden gekrabt. Beetje bij beetje werden stukken door olie vervuilde mergel uitgegraven. Na zes jaar monnikenwerk is het voormalige NAVO-complex ‘de Cannerberg’ bij Maastricht schoon en klaar om teruggegeven te worden aan de eigenaar, stichting Het Limburgs Landschap.

Instinct en een situatie die niet paste in de rest van het beeld in de Arabische Zee. Dat zijn enkele elementen die de luitenant (23 Infcie) de indruk geven dat er vorige week dinsdagmorgen iets te gebeuren staat. Een half uur na het signaleren van een zogenoemde Dhow wordt de aanval door piraten geopend. Waarschuwingen met lichtkogels mogen niet baten. “Op het moment dat de dreiging acuut werd, hebben we moeten handelen. Uit zelfverdediging.”

Defensie huurde in Maastricht sinds 1954 de Cannerberg, die lange tijd dienst deed als Joint Operation Centre van de NAVO. Tijdens de Koude Oorlog werd het luchtruim boven Europa bewaakt vanuit de mergelgroeve. Toen de NAVO in 1993 de Limburgse groeve verliet, bleek deze ernstig verontreinigd. Bijna de hele groeve was vervuild met asbest. “Ze gebruikten spuitasbest als brandwerende isolatie van de luchtkanalen na een brand in een van de keukens”, zegt Ed van der Togt van de afdeling Ruimtelijke Ordening en Milieu van Defensie.

»»Lees verder op pagina 2

»»Lees verder op pagina 5

binnenland

2  defensiekrant nr 3 – 26 januari 2012

in het kort

Status Frontex bekrachtigd ■■ apeldoorn Commandant

Landelijk Opleidings- en Kenniscentrum Koninklijke Marechaussee kolonel Ruud Dirkzwager, heeft onlangs de nieuwe Framework Training Agreement (FTA) met Frontex, het Europese Agentschap voor grensbewakingorganisaties, ondertekend. Hiermee bekrachtigde het LOKKMAR voor de komende drie jaar zijn status van Frontex Partnership Academy (PA). Sinds 2005 is het opleidings- en trainingscentrum een van de elf PA’s binnen de Europese Unie. De academies houden onder meer internationale trainingen voor afgevaardigden van zowel EU- als andere landen.

Volle Kromhout Kazerne Utrecht ■■ utrecht De nieuwe Kromhout Kazerne in Utrecht stroomt vol. Per 1 februari nemen de laatste duizend Defensiemedewerkers hun intrek in het nieuwe complex. Het negentien hectare metende kazerneterrein huisvest het hoofdkwartier van de KL, het CDC en onderdelen van de DMO. Op het moderne en duurzame kazernecomplex zijn, naast kantoren ook sportfaciliteiten, een vergadercentrum, bedrijfsrestaurant, legering voor militairen en een ondergrondse parkeergarage te vinden. Er is ruimte voor drieduizend defensiemedewerkers.

»»Vervolg van pagina 1

‘Iedereen deed wat hij moest doen onder de enorme druk’ Den Haag Het begint allemaal in de ochtenduren met het signaleren van een dhow. Luitenant Peter, van ochtendgloren tot zonsondergang op de brug, krijgt al snel argwaan door de positie van het bootje. Als ook nog eens een zogenoemde skiff, een snel motorbootje, met zes man aan boord wordt uitgezet, gaan alle alarmbellen rinkelen. De bemanning van het Nederlandse schip wordt ondergebracht in een afgesloten ruimte (citadel) en de mariniers nemen hun MAG-posities in. “Toen dat bootje de snelheid in onze richting verhoogde en op een bedreigende afstand kwam, hebben we lichtkogels afgeschoten. Dat had niet het beoogde effect”, zegt de luitenant . “Toen een zogenoemde rocket propelled grenade (RPG) door de piraten in stelling werd gebracht, is direct gereageerd op de acute dreiging.” De kapitein van het schip blijft tijdens het grootste deel van de actie op de brug. “Die man verdient een standbeeld”, oordeelt Peter. “Hij heeft de Flintstone zo gemanoeuvreerd dat de MAG-posities maximaal zicht op de piraten bleven houden. Alles wat ik hem vroeg, heeft hij onmiddellijk opgevolgd. Daaruit mag het grote vertrouwen in het mariniersteam blijken. In feite heeft de kapitein deel uitgemaakt van ons team, zo hebben we dit maximale resultaat kunnen bereiken.”

De voorbereiding die de luitenant en zijn mannen in hun opleiding en de aanloop naar deze missie hebben gehad, blijkt goed op de praktijk aan te sluiten. “Het is wel bewezen dat we alle skills en drills hebben meegekregen. Je bent zo sterk als je zwakste schakel, maar iedereen heeft gedaan wat hij moest doen onder de enorme druk.”

Lübeck

De piraten blazen nadat de Nederlandse mariniers het vuur hebben geopend snel de aftocht. “We zijn nog teruggegaan naar de plek van de confrontatie om te kijken of er mogelijke drenkelingen waren. We hebben echter niets aangetroffen”, stelt de commandant van het team. Niet lang na het schietincident komt de helikopter van het Duitse fregat FGS Lübeck, onderdeel van de antipiraterij-

missie Atalanta, poolshoogte nemen. “Ik heb de positie van de dhow, die we nauwlettend in de gaten zijn blijven houden, doorgegeven”, zegt luitenant Peter. De heli en het schip gaan achter de piraten aan en houden het scheepje in de gaten.

van jullie allen had deze situatie er totaal anders uit kunnen zien. Training en het bewustzijn van de gevaren zijn beloond”, meldt directeur Hugo Bouvy. || tekst

Evert Brouwer

|| foto's van eerdere vpd's, archief

Complimenten

De Flintstone kan dan weer op stoom komen en de weg naar het Suezkanaal vervolgen. “De sfeer aan boord, die al prima was, heeft nog eens een enorme positieve impuls gekregen”, weet de luitenant. Hij en zijn team krijgen de complimenten van de geschrokken directeur van Tideway, eigenaar van het schip. “Ik spreek graag onze grote waardering uit voor het kordate optreden van de gehele bemanning met inbegrip van de mariniers van het VPD. Zonder de professionele houding

Een Vessel Protection Detachement is voor het eerst ter beschikking gesteld aan het World Food Programme. De mariniers gingen afgelopen woensdag aan boord in Mombassa. De komende maanden kan dit detachement worden ingezet op verschillende schepen van dit voedselprogramma. Defensie gaat uit van vijftig VPD’s dit jaar.

Contract Panzerfaust dringt munitietekort terug Den Haag De Defensie Materieel Organisatie heeft vorige week een raamovereenkomst getekend met Dynamit Nobel Defence.

Helikopter vindt onderkoelde man ■■ schiermonnikoog Een Defensiereddingshelikopter heeft vorige week op Schiermonnikoog een vermiste 69-jarige man terug gevonden. Eerdere zoekacties van de brandweer en een politiehelikopter met infrarood-camera waren op niets uitgelopen. Speurend met nachtkijkers en een groot zoeklicht troffen de bemanningsleden van de AB-412 de vermiste om 04.23 uur midden op het eiland aan. De man, die een erg lage lichaamstemperatuur bleek te hebben, werd meegenomen in de helikopter en vervolgens overgedragen aan de civiele ambulancedienst.

Dornier checkt vastgelopen schip Wijk aan Zee

Vlak na het aan de grond lopen van het vrachtschip Aztec Maiden voor de kust van Wijk aan Zee heeft de Kustwacht gecontroleerd of er geen stookolie uit het schip lekte. Dat gebeurde vanuit de lucht met een Dornier-228 (zie filmpje via de QR-code), gevlogen door luchtmachtvlieger luitenant Jurjen Smit. Er bleek gelukkig geen sprake van enige lekkage uit het - overigens zonder vracht varende - schip. Bergers hebben de Aztec Maiden bij hoogwater weer vlot getrokken.

De Duitse fabrikant gaat een compleet assortiment munitie voor het Short Range Anti Tank (SRAT) wapensysteem, bijgenaamd Panzerfaust, leveren.

De overeenkomst maakt het mogelijk om snel munitie te bestellen tegen vaste prijzen en levertermijnen. Opslag bij de leverancier behoort ook tot de mogelijkheden. Tegelijkertijd met de ondertekening is

de eerste afroep ter waarde van 23 miljoen euro (exclusief BTW) bevestigd. De leveringen vinden dit jaar en volgend jaar plaats. Door de korte levertermijnen draagt dit contract bij aan het terugdringen van munitietekorten. Eerder

sloot Defensie al een contract af voor de levering van midden- en groot kaliber munitie. De landmacht en marine gebruiken de SRAT voor de bestrijding van doelen zo rond zeshonderd meter. Dit kunnen

tanks, (pantser)voertuigen en bunkers zijn, maar ook ommuurde Afghaanse woningen, zogenoemde quala’s. Het SRAT-systeem zit sinds 2006 in de bewapening.

Doek valt voor Lynx-simulator Den Helder Na 24 jaar trouwe dienst is afgelopen vrijdag op Maritiem Vliegkamp De Kooy afscheid genomen van de Lynx Full Mission Flight Trainer (FMFT). Met zestigduizend vlieguren op de teller leverde de eerste helikoptersimulator in Nederland een belangrijke bijdrage aan de vliegveiligheid en een beter milieu. De simulator is overbodig geworden, omdat Nederland de Lynx de komende jaren uitfaseert. De trainer begon onder de vlag van de Marine Luchtvaartdienst, waarna hij in 2009 opging in het Defensie Helikopter Commando. De FMFT werd niet alleen geroemd om zijn hoge realiteitsgehalte, ook de opties

waren bijna eindeloos. Hierdoor konden vliegers, tactische coördinatoren (tacco), boordwerktuigkundingen en de sensoroperators optimaal worden getraind in de bewegende vluchtsimulator. Luitenant ter zee 1 Dave de Moel werd als één van de eersten opgeleid op de

simulator. “Deze simulator heeft ontzettend veel bijgedragen aan de kennis en kunde van de bemanningen. Het ‘spelletje’ dat je hier speelt, is echt. Daarnaast bespaart het op de kosten van ‘echte’ vlieguren en kunnen we zonder gevaar ongelimiteerd complexe situaties nabootsen.”

Revolutie

Virtuele training voor helikopterbemanningen is niet meer weg te denken, maar destijds was de FMFT revolutionair op het gebied van simulatie. De Lynx-simulator is in 1988 geplaatst in Den Helder. Vanwege de hoge kosten en om kennis te delen, verenigden de Lynx-gebruikers Duitsland, Noorwegen en Denemarken zich met Nederland in het Joint Executive Committee. De mogelijkheden beperkten zich aanvankelijk tot het beoefenen van noodprocedures. Later werd de simulator gebruikt voor het bijhouden

van kwalificaties en specifieke missievoorbereiding, zoals onderzeebootbestrijding en Search and Rescue-operaties (SAR). De meerwaarde van de simulator werd jaren geleden bewezen toen een Nederlandse Lynx nabij voormalig vliegkamp Valkenburg een noodlanding moest maken. De piloot verklaarde achteraf dat hij het juist uitvoeren van de veiligheidsmaatregelen te danken had aan de training in de simulator.

Nieuw thuis

Het doek valt niet helemaal voor de oude Lynx-sim. Na een upgrade krijgt de trainer het Duitse Marine Vliegveld Nordholz als een nieuwe thuisbasis, waar hij Duitse, Deense en Portugese bemanningen gaat opleiden.

|| tekst

Elnt Marlous de Ridder

|| foto ad biersteker, avdd

interview

defensiekrant nr 3 – 26 januari 2012  3

Commandeur Bekkering aan hoofd NAVO-vlootverband

‘Er wacht een breed scala aan opdrachten’ Bloemendaal Commandeur Ben Bekkering excuseert zich

voor de bouwvakkers die in en uit lopen. Daags voor hij in het Italiaanse Taranto het commando over de Standing NATO Maritime Group 1 (SNMG1) overneemt, wordt zijn huis nog volop verbouwd. “Als ik terug ben, zal het wel af zijn”, grapt hij. Vanaf vlaggenschip Hr.Ms. De Ruyter voert Bekkering vanaf 23 januari een jaar het bevel over het NAVO-vlootverband, dat onder meer wordt ingezet voor het uitvoeren van maritieme operaties in de Middellandse Zee en het bestrijden van piraterij in de Hoorn van Afrika. Defensie heeft met u weer een topfunctie te pakken. U vertegenwoordigt straks Nederland op internationaal maritiem gebied. Hoe voelt dat? “Voorop gesteld is het voor Defensie en voor het Commando Zeestrijdkrachten in het bijzonder een geweldige kans om zo ervaring op te doen. Het programma van SNMG1 is divers. Van antipiraterij, onderzeebootbestrijdingsoefeningen of evacuatie van mensen uit crisisgebieden: deze en vele andere taken moeten we allemaal beheersen. Dat Nederland de leiding heeft over deze Immediate Reaction Force betekent veel. De NAVO stelt hoge eisen aan een staf en stafschip (Hr.Ms. De Ruyter, red.). Daarnaast genieten de Standing NATO Maritime Groups internationaal aanzien. Voor mij persoonlijk voelde het in het begin dubbel. In mijn vorige functie als Hoofd Bestuursondersteuning werkte ik met een aantal oversten, een groep waar vanwege de bezuinigingen reducties niet uit te sluiten zijn. Vervolgens word ík bevorderd. Aan de andere kant trekt deze grote uitdaging en ervaar ik het als een eer dat ik hiervoor ben gevraagd.”

‘Voor mijn partner wordt het een tropenjaar’ U heeft straks het commando over een NAVO-vlootverband met meerdere schepen. Een hele verantwoording. Hoe bereidt u zich daarop voor? “Los van de werkbezoeken en straks een zogenoemde force integration training nabij Taranto, zit de voorbereiding denk ik vooral in de opbouw van mijn curriculum vitae.

Toeval of niet, maar in mijn eerdere functies heb ik veel mét, voor en in staven gewerkt. Zo was ik in 2003 en 2004 commandant van Hr.Ms. Jacob van Heemskerck, het toenmalige vlaggenschip voor de Standing Naval Force Mediterrenean en later haar Atlantische zusje. Beide voorlopers van de SNMG’s. Met regelmaat oefenden we met internationale staven aan boord. Ook van mijn tijd op de Johan de Witt pluk ik nu de vruchten. Ik maakte met dat schip in 2009 deel uit van de NATO Reaction Force. Later volgde de EU-operatie Atalanta, waarbij we drie maanden in de wateren van Somalië patrouilleerden tegen piraterij. De ervaringen die ik daar opdeed, zoals operaties met landingsvaartuigen dicht bij de kust, komen straks ongetwijfeld goed van pas. Het werken in internationaal verband is voor mij dus niet nieuw, het verschil is dat ik nu een directe lijn heb met het NAVO hoofdkwartier.” 'De balans vinden tussen wat Nederland wil, wat van de NAVO mag en andersom, zal soms uitdagend zijn.' foto SGT Henri Westendorp

Van de operatie Active Endeavour in de Middellandse Zee tot de oefening Joint Warrior bij de Schotse kust of antipiraterij in de Indische Oceaan. De Standing NATO Maritime Group heeft veel gezichten. Wat verwacht u ervan? “Een dynamische tijd. SNMG1 is niet voor niets een snelle maritieme reactiemacht. We anticiperen op dingen die nu nodig zijn, maar ook die later mogelijk van pas komen. Zie het als een ‘crisisbrandweer’ op zee. De eerste drie maanden zijn we zichtbaar en in staat snel te handelen in de Middellandse Zee, daarna bestrijden we piraten in de Indische Oceaan. De wereld is echter constant in beweging. Een natuurramp of politieke onlusten kunnen zo maar

Onder mediabelangstelling nam commandeur Ben Bekkering maandag het commando over de Standing NATO Maritime Group 1 over van zijn Italiaanse collega, admiraal Gualtiero Matessi. De overdracht vond plaats in de Italiaanse marinebasis Taranto. Op de achtergrond het vlaggenschip Hr.Ms. De Ruyter.

om ons handelen vragen. Vorig jaar zagen we dat met Libië (Zowel Hr. Ms. Vlaardingen als Hr. Ms. Haarlem werden teruggetrokken uit hun opdracht voor bijstand aan Unified Protector, red.) in zo’n geval zijn wij er van. Hoeveel schepen ik gedurende het jaar onder bevel krijg, is niet te voorspellen. We beginnen met vier, maar dat kan afhankelijk van het soort missie worden uitgebreid naar tien of zelfs meer. Zeker is dat er een breed scala aan opdrachten wacht. Daarbij moeten wij als staf in staat zijn om alle middelen in te zetten. Ook als het gaat om onderzeeboten of amfibische elementen. We gaan dus veel oefenen met verschillende nationaliteiten om zo tactieken en procedures vast te leggen en nieuwe te ontdekken.” U wilt graag betrokken zijn bij uw personeel. Als hoofd van een internationaal eskader is dat wellicht niet altijd mogelijk. Wat zijn uw grootste uitdagingen? “Natuurlijk de professionele uitdaging die we aangaan. Ik ben een Nederlandse officier in een NAVO-functie. De balans vinden tussen wat Nederland wil en wat van de NAVO mag en andersom, zal soms uitdagend zijn. Daarnaast voel ik me het best als actief meewerkend commandant, iemand die hands-on is. Ik wil al mijn stafofficieren; onervaren of oude rot, mee laten denken. Dat geldt ook voor de commandanten van de schepen. Hierbij ben ik me bewust van het feit dat sommigen moeten wennen aan de open manier van werken van de Nederlanders. Boven alles staat echter de betrokkenheid met het personeel. Ik sta verder weg van de bemanning en het is wellicht een open deur, maar elke

leider moet indringend oog hebben voor wat er leeft. Mensen enthousiast maken en houden, binden aan het bedrijf en hetgeen waarvoor we staan. Dat kan alleen door het bieden van een mooi en uitdagend programma waarin iedereen professioneel zijn vak kan uitvoeren. Daar ga ik voor.” Een jaar van huis; dat vergt nogal wat voorbereidingen thuis. Wat maakt deze operatie anders dan voorgaande missies? “Toch de tijd. Ik ben in het verleden vaak weggeweest, zelfs zeven maanden. Maar een jaar is lang. Voor mijn partner wordt het een tropenjaar. Zij werkt zelf voor een internationale noodhulporganisatie en zou regelmatig op pad moeten. Ik weet dus hoeveel beslag mijn afwezigheid op haar legt. Feit is dat je met twee kinderen niet de boel de boel laat. Dat ik voor de grootste stap in mijn loopbaan sta, betekent automatisch dat mijn partner haar carrière op een lager pitje moet zetten. Dat zij dat doet, zie ik niet als vanzelfsprekend. Dat besef ik goed.” Ziet u op tegen het afscheid? “Afscheid nemen went nooit. Mijn dochter (12) en zoon (10) zijn oud genoeg om te beseffen wat er gebeurt. Hoe ouder de kinderen zijn, hoe beter zij ‘tijd’ kunnen duiden. Voor de kinderen was het dus best een shock. Zo werd mijn zoon Hidde door klasgenootjes aangesproken met; ‘gaaf, gaat je vader weer piraten vangen?’ Zij vinden het stoer, maar voor hem heeft het een andere lading. Gelukkig heb ik in april de mogelijkheid om mijn gezin te zien. We liggen dan een weekend in Lissabon en daar wil ik, hoe druk ook, tijd voor ze maken.”

Tot slot, wat gaat er zeker mee op reis? “Ik hecht niet veel aan spullen of bijgeloof. Alleen het boek van professor Geert Hofstede ‘Allemaal andersdenkenden’ gaat altijd mee. Hij vertelt op een prachtige manier hoe je met verschillende culturen omgaat. Ik weet uit ervaring dat zoiets in internationaal verband handig is. Verder een paar boeken en foto’s die voor mij verhalen vertellen, soms ook mijn verhaal.” || tekst

Elnt Marlous de Ridder

|| foto's defensie

Standing NATO Maritime Groups De Standing NATO Maritime Groups (SNMG) zijn twee snel inzetbare maritieme eenheden van de NAVO. Beide groepen opereren daar waar de NAVO belangen ziet. In het komende halfjaar opereert Standing NATO Maritime Group 1 (SNMG1) op de Atlantische oceaan en in de Middellandse Zee en neemt Standing NATO Maritime Group 2 (SNMG2) deel aan de antipiraterijoperatie Ocean Shield. In juni wisselen beide groepen stuivertje. De schepen binnen SNMG1 kunnen onder meer worden ingezet voor escortetaken, humanitaire hulpverlening, contra-terreuroperaties en inlichtingenwerkzaamheden. Ook neemt het vlootverband deel aan twee grote internationale oefeningen. Het luchtverdedigings- en commandofregat De Ruyter wordt in mei 2012 afgelost door zusterschip Hr.Ms. Evertsen

oefening

4  defensiekrant nr 3 – 26 januari 2012

Linksboven Een onderzoeker van het Landelijk Team Forensisch Onderzoek aan de beademing tijdens ontsmetting door de brandweer. Rechtsboven Voorzichtig sporen veiligstellen op de plaats van het incident. Rechtsmidden Paars plus in het veld. Overleg tussen multidisciplinaire vakbroeders. Rechtsonder Genisten van 101 CBRN Verdedigingscompagnie ontfermen zich over een slachtoffer. Linksonder Knippen met handschoenen is lastig; zowel met schaar als camera.

Samenwerking ‘pure noodzaak’

Kleurrijke CBRN-oefening in Vught VUGHT Nabij een shelterbak liggen twee lichamen en allerlei sporen die minutieus worden onderzocht door mannen in bescher-

mende gele pakken. Een aanslag met een biologisch wapen dwingt politie, brandweer en Defensiepersoneel tot nauwe samenwerking op de Joint CBRN-School in Vught. Hier wordt Intensivering Civiel-Militaire Samenwerking met hoofdletters geschreven.

Politie-onderzoekers verzamelen bewijsmateriaal. Wie de dader van de aanslag is, laat zich enigszins raden. Hij stond dicht bij het springpunt en werd door de klap uiteengereten. Omdat die situatie lastig valt na te bootsen, werd de zogenaamde dode maar ‘vervangen’ door een ‘verzaagde’ pop. Verderop ligt een echte militair ‘dood’ te zijn. Hij stierf, maar waardoor precies? Is er verder nog gevaar voor de omgeving? Na de aanslag is de hoofdrol voor het Landelijk Team Forensisch Onderzoek (LTFO). Daarnaast zijn eenheden van de politie, brandweer en 101 CBRN-verdedigingscompagnie aanwezig om onderzoekers en slachtoffers te ontsmetten en de omgeving af te zetten. Het LFTO is een expertiseteam van onder meer de

politie, dat wordt ingezet om bij calamiteiten of terroristische aanslagen de oorzaak of toedracht van een ramp of aanslag te onderzoeken. Hoofd LTFO René Bastiaansen: “Calamiteiten zijn er in vele soorten en maten, zoals de ‘poldercrash’ van Turkish Airlines bij Schiphol, de vuurwerkramp in Enschede of de Moerdijkbrand.”

het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) en het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Eind 2012 moet in Vught het response peloton paraat zijn, dat beschikt over advies en assistentieteams. Die ondersteunen politie en brandweer desgewenst rond de klok. Teamlid opperwachtmeester Howard May:

Slachtoffers

‘Wat je niet vaak doet, doe je vaak niet goed’

Ook is het LTFO ingezet om slachtoffers te identificeren van de tsunami in Thailand en bij de vliegramp nabij Tripoli. Het LTFO is kind aan huis bij de Joint CBRN-school, net als de politie, brandweer, de Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio (GHOR),

“Vanuit Vught moeten en kunnen wij binnen twee uur overal in Nederland aanwezig zijn.” De middelen van het LTFO zijn indrukwekkend, maar effectief optreden

bij een ramp kan alleen door samenwerking. Immers, het LTFO kan niet functioneren zonder ondersteuning van de GHOR, brandweer- en landmachteenheden. Dat gegeven zie je tijdens de oefening terug.

Bekijks

Na het veiligstellen van één van de dode lichamen gaat het LTFO-team door de ontsmettingsstraat van de brandweer en het lijk door de straat van de CBRNverdedigingscompagnie. Om ook deze samenwerking effectief te kunnen beoefenen, wordt binnen de Joint CBRN-School een multidisciplinaire trainingsfaciliteit opgericht, waar hulpdiensten en Defensie-eenheden samen kunnen oefenen. “Wat je niet

vaak doet, doe je vaak niet goed”, slaat majoor Walter Broers de spijker op de kop. Samen oefenen en optreden is volgens de aan de school verbonden militair vandaag de dag pure noodzaak. Binnen de CBRN-gemeenschap lijkt iedereen daarvan doordrongen. Broers: “Opmerkelijk was dat het aantal deelnemers aan de oefening flink uitdijde. In eerste aanleg wilde LTFO die kleinschalig houden, maar mede vanwege de goede faciliteiten in Vught en de goede contacten van LTFO en de JCBRN-school haakten steeds meer spelers van politie, brandweer, GHOR en Defensie aan. Internationaal trekt de oefening ook veel bekijks. Zo is ook de Duitse evenknie van het LTFO hier aanwezig. Ik verwacht dat uit al die samenwerking nog mooie dingen kunnen voortkomen.” || tekst

KAP PETER JACOBS

|| foto's KPL 1 JOSHUA LAISINA

binnenland

defensiekrant nr 3 – 26 januari 2012  5 »»Vervolg van pagina 1

‘Geheime bunker’ na grondige saneringsoperatie terug naar eigenaar “Voor die tijd was asbest een heel goede oplossing. Na de keukenbrand wisten ze dat ze beter moesten isoleren.” Daarnaast bleek dat er stukken mergel waren verontreinigd door dieselolie, gelekt door grote dieselmotoren. Van der Togt: “De Cannerberg was geheel zelfvoorzienend. De motoren zorgden voor de watervoorziening van de groeve. Ze pompten grondwater op en zuiverden het.” En dan waren er nog de stortlocaties, waar bouw- en sloopafval was gedumpt. “Er mocht niets de groeve uit, in het teken van geheimhouding. Alleen het huishoudelijk afval werd afgevoerd”, legt Van der Togt uit.

Sanering

Dienst Vastgoed Defensie startte in 2004 met de grootschalige saneringsoperatie. De asbest werd verwijderd, de met olie vervuilde mergel uitgegraven en de stortlocaties opgeruimd. De operatie nam uiteindelijk zeven jaar in beslag. Ed van der Togt: “Het saneren van de mergelgroeve was een uniek en langdurig project. Met een verfkrabber en stofzuiger moest alle asbest van de mergelwanden worden gekrabd. Echt monnikenwerk. Je kon er maar met een man of vijftien tegelijkertijd naar binnen, vandaar dat het zo lang geduurd heeft.” Ook de stortlocaties bleken niet eenvoudig op te ruimen. Van der Togt: “Het afval lag daar heel lang, waardoor er ruimtes zouden kunnen instorten als je de rommel weg zou halen. Die delen moesten eerst gestut worden, voordat we op konden ruimen.” In juni 2010 werd de technische kant van de sanering afgerond. Na een aantal onafhankelijke onderzoeken (onder andere door TNO)

werd de groeve onlangs ‘schoon’ verklaard, waarna de Cannerberg officieel kon worden overgedragen.

Publieksfunctie

Eigenaar Stichting Het Limburgs Landschap heeft ambitieuze plannen met het ondergrondse kantorencomplex. Edmond Staal van de stichting: “Het is goed dat we de Cannerberg weer in het beheer hebben. De groeve staat symbool voor de periode van de Koude Oorlog, een belangrijk onderdeel van onze krijgshistorie dus. Het complex stond lokaal bekend als ‘geheime bunker’ en werd altijd erg goed bewaakt. We willen de Cannerberg in de toekomst een publieke functie geven.” Hoe dat vorm krijgt, is nog niet duidelijk.

‘Een enthousiaste gids kan het Cannerbergverhaal prima vertellen’ Staal: “Het is lastig om er een echt museum van te maken. Door de klimatologische omstandigheden kun je er niet zomaar een mooie vitrine neerzetten. We willen graag dat er rondleidingen gegeven worden; de kantoren, keukentjes technische ruimtes en bars zijn nog grotendeels herkenbaar. Een enthousiaste gids kan het verhaal van de Cannerberg prima vertellen. In eerste instantie willen we mensen die betrokken zijn geweest bij de Cannerberg een rondleiding kunnen geven, in de toekomst willen we dat ook aan individuen kunnen doen.” || tekst tweede

luitenant

|| Joost Ploegmakers || foto"s archief

Samen over de helft Arnhem De Police Training Group 2 is over de helft. Het thuisfront van de naar Kunduz uitgezonden militairen kwam zaterdag 21 januari samen op de Thuisfrontfamiliedag in Burgers' Zoo. Dankzij een videoverbinding met Kunduz kon de missie gezamenlijk symbolisch doormidden worden gezaagd. ||

foto’s Sgt Joyce Stevens, AVDD

Onder De missie wordt symbolisch door midden gezaagd Rechtsboven Even met papa praten Rechtsonder Dankzij een prima videoverbinding was de Dutch Bar in Kunduz even heel dichtbij.

Linksboven Maandag werd de Cannerberg overgedragen aan de stichting Het Limburgs Landschap. Foto sgt Joyce Stevens, AVDD. Rechtsboven Een telefooncentrale in het voormalige NAVO-complex. Onder Saneringswerkzaamheden in de mergelgroeve.

binnenland

6  defensiekrant nr 3 – 26 januari 2012

Links Een Franse medewerker van het lab zoekt naar forensisch materiaal. Rechtsboven Frans-Duitse samenwerking. Rechtsonder Het Level-2 forensisch laboratorium kent een internationale bezetting.

Op zoek naar netwerk achter aanslagen

Level-2 forensisch lab opent de aanval Soesterberg

Ze heten geen Abby, Ducky of Gibbs zoals in de tv-serie Naval Criminal Investigative Service (NCIS), noch lossen ze misdrijven binnen krap een uurtje op. Majoor Plus, adjudant Brandenburg of majoor Van Maanen werken werkelijk in de wondere wereld van vingerafdrukken, kruitsporen en DNA: het Nederlandse Level-2 forensisch laboratorium. Zij speuren minutieus naar de bewijzen die naar terroristen en hun achterban moeten leiden. “We vallen met een forensisch lab het hele netwerk achter de aanslagen aan”, zegt majoor (KLu) Harro van Maanen stellig.

Het is daar op de Sergeant-majoor Scheickkazerne in Soesterberg nu niet voor het ‘eggie’. Op verzoek van de Franse krijgsmacht, heeft er een oefening plaats. “Het is goed om op deze manier met elkaar samen te werken”, heeft majoor Van Maanen aan den lijve ondervonden. Hij is met het Nederlandse ‘lab’ uitgezonden in de nadagen van de missie in Uruzgan. Het was kort, maar lang genoeg om het nut van zo’n Level-2 laboratorium te bewijzen. Het laboratorium is ontwikkeld op basis van bestaande politiemethodieken, in nauwe samenwerking met de afdeling Forensische Opsporing van de KMar. Die afdeling heeft een belangrijke rol vervuld bij de doorontwikkeling van exploitatie en biometrie. De Canadese en Amerikaanse (USA) krijgsmacht is al ver gevorderd met het opnemen van Battelfield Forensics in de dagelijkse gang van zaken in Afghanistan. Deze wetenschap is niet meer weg te denken. De Nederlandse krijgsmacht staat wat dat betreft in de kinderschoenen. “Na veelbelovende resultaten in het inzetgebied is besloten dat deze capaciteit structureel in de Nederlandse krijgsmacht moet worden ingebed”, legt de plaatsvervangend commandant Joint Task Force Counter-IED, kapitein-luitenant ter zee Bas Bruins uit. Het lab is onder

(tijdelijke) leiding van de JTF C-IED geplaatst. “Daarnaast wordt dit laboratorium doorontwikkeld als structurele inlichtingensensor”, zegt Bruins. “Niet alleen tegen geïmproviseerde explosieven, maar ook voor onderzoek naar smokkelwaar, drugs- of wapenhandel en elektronische informatiedragers. Dit gebeurt dan in nauw overleg met de inlichtingenketen.”

Meer

Een Level-2 forensisch laboratorium bestaat normaal gesproken uit zeven containers met werkstations. De mogelijkheden voor onderzoek zijn nog vrij beperkt. Het forensisch onderzoek gaat om het vinden en opslaan van vingerafdrukken. “Hiervoor staat allerlei geavanceerde apparatuur ter beschikking, zegt adjudant (KMar) Rob Breen, specialist biometrie bij de Joint Task Force Counter-IED. “ABIS (Automatic Biometric Identification System) slaat vingerafdrukken op en kan zo nodig een ‘match’ vinden. BIMA (Biometric Identity Management Application) zorgt voor een compleet digitaal dossier van een verdachte (vingerafdrukken, irisscan) en die staat in verbinding met de draagbare HIIDE (Handheld Interagency Identity Detection Equipment).”

Verder kan elektronische apparatuur - de ontsteking voor IED’s - zoals mobiele telefoons worden onderzocht. “We zijn altijd op zoek naar tegenmaatregelen om zo te voorkomen dat er slachtoffers vallen”, meldt adjudant Fred Brandenburg (Bureau Informatiebeveiliging CLAS) achter dikke stalen deuren in het Level-2 forensisch laboratorium. En als er een tweede trap is, moet er gelijk de opbouw van de militaire medische keten in ieder geval een level-1 voor zitten. “Wij spreken zelfs over een Level-0”, vertelt majoor Van Maanen. “Het is essentieel dat de sporen op een explosief of wapen worden zeker gesteld. Het begint er dus al mee dat de genisten en EOD’ers ervoor zorgen dat er geen besmetting plaats heeft door aanraking of haren die achterblijven.” Het liefst zien de specialisten het materieel ‘schoon’ op Level-1 afgeleverd. Daar vindt in feite een triage plaats. Complete explosieven gaan een speciale container in en het materieel ondergaat een eerste onderzoek door de wapenspecialisten (Weapon Intelligence Teams). Level-2 bestaat uit een cell die explosieven onderzoekt, de CECX (Combined Explosives eXploitation Cell) en het lab zelf (Multinational Theatre Exploitation Laborotary). In Soesterberg lopen dan ook - naast Nederlanders -

Fransen, Italianen, Polen, Zweden en Spanjaarden rond op zoek naar bewijs. Nog een stapje hoger, level 3 kom je binnen ISAF uit bij het analytisch centrum (Terrorist Explosive Device Analytical Center, TEDAC) en het wetenschappelijk lab, Defense Science and Technologie Laboratory (DSTL). In Nederland wordt deze rol vervuld door TNO en NFI. Samen vormen zij het Nederlandse Level-3. “Daar komen alle zaken terecht die, op verzoek van het level 2, aanvullend en specifiek onderzoek behoeven waardoor bijvoorbeeld mogelijke samenhang tussen verschillende zaken aangetoond kan worden. ”

‘In Soesterberg zoeken ook Fransen, Italianen, Polen, Zweden en Spanjaarden naar bewijs’ Schakels

In de tv-series zorgen de bewijzen ervoor dat in vijftig minuten de dader wordt opgepakt. De werkelijkheid is vanzelfsprekend weerbarstiger en vooral omvangrijker. Hoewel forensisch onderzoek al dikwijls heeft geleid tot het uitschakelen van een bommenlegger, houdt het onderzoek daarmee niet op. “Het is de bedoeling dat alle schakels eruit worden gehaald. Het eindigt met het leggen van een IED, maar het begint met een opdrachtgever of een financier. Als je de geldstroom wegneemt, komt er kort gezegd ook geen bom. Je moet dus het hele netwerk aanvallen”, aldus majoor Van Maanen. Nu heeft de NAVO niet van iedere

Afghaan DNA of vingerafdrukken in het archief. Een spoor leidt dus niet altijd (meteen) naar de dader. “Het komt ook voor dat we in een forensisch lab de aanslagen als het ware aan elkaar kunnen koppelen; dat IED’s door een en dezelfde persoon zijn gelegd. Het is dan mogelijk een zogenoemd geografisch profiel te maken, waarmee je kunt bepalen in welk gebied de dader woont.” Het Level-2 forensisch lab heeft dus zeker de toekomst, niet alleen in missiegebieden. “We streven er naar nieuwe projecten voor de toekomst op te starten”, meldt majoor Van Maanen. Hij denkt daarbij aan digitale en chemische onderzoeken en de mogelijkheden om uitgebreid DNA-profielen vast te leggen in het lab. Samenwerking met civiele instanties als het Nederlands Forensisch Instituut en het Korps Landelijke Politiediensten ligt voor de hand, maar ook internationale inzet. “Denk daarbij aan de anti-piraterijmissie voor de kust van Somalie. Onderzoek daar kan een schat aan gegevens opleveren die een bijdrage kunnen leveren aan de berechting van verdachten.” De opbouw op de Scheickkazerne is dus nu voltooid. “Vooralsnog blijft de opstelling hier”, weet de commandant Joint Task Force Counter-IED, kolonel Bernard Wulfse. “Het zal niemand verbazen dat het Level-2 forensisch laboratorium uiteindelijk onder de vlag van het Joint ISTAR Command (JISTARC) komt.” || tekst

Evert Brouwer

en verder

defensiekrant nr 3 – 26 januari 2012  7

Van Amstel klaargestoomd voor Atalanta

dekaatjes heten de gratis advertenties in de Defensiekrant. De tekst mag niet langer zijn dan veertig woorden en kan alleen schriftelijk of per e-mail worden ingediend. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud, noch voor de gevolgen van de plaatsing. Graag ‘Dekaatje’ vermelden. Dekaatjes kunnen worden ingestuurd naar [email protected], ovv naam, adres, woonplaats eventueel telefoonnummer, onderdeel en registratienummer. Let op: de Defensiekrant wordt iedere week ook op internet gepubliceerd.

Woningen Te koop Arnhem-Noord,Varenstraat 20, Wijk Arnhemse Allee, goed onderh. eengezinswoning met zonnige tuin. Woonopp. 121 m², perc. opp. 161 m². Moderne keuken, badkmr, 4 slpkmrs, 2 P-pltsn op eigen terrein, carport. Bosrijk gebied, 2 min. van A-50 en A-12. Vr.pr. € 224.500,- k.k. Zie www.funda.nl of bel 0626360657.

Te koop: Den Haag, Van Aerssenstraat 130, 4-kmrappartement. Open keuken, badkmr, zonnig achterbalkon. Statenkwartier nabij Frederik Hendriklaan. 5 fietsmin. van strand. Opp. 96 m². Bjr 1934. Achterkmr (6,05 x 3,20), voorkmr (6,55 x 3,60) vzv van parket, 2 slpkmrs (4,70 x 3,70 en 4,50 x 2,55). Vr.pr. € 275.000,k.k. Zie www.funda.nl of bel 070-4278625.

Te koop: Den Helder, A.T. Jongkeesstraat 9, eengezinswoning. Woonopp.: 110 m². Ind.: woonkmr/open keuken inb.app. 1e verd.: badkmr, 1 slpkmr met inloopkast,1 slpkmr met garderobekast. 2e verd.: vaste trap,aansl. wasm/droger, 3e slpkmr ca 16 m². Dakkapel v.v. bergruimte, onderhoudsvr. voor- en achtertuin. Vr.pr. € 199.000,-k.k. Zie www.funda.nl, www. Coltofmakelaardij.nl of bel 0223-200005.

Te koop: Ees, Drenthe, Oosterkampen 10, 2/1

Recreatie Te huur: Midden op het mooie eiland Terschelling, ons 4-pers. chalet Lavendel in recreatiepark Noordkaap aan de Landerumer heide. Afstand strand 1 km, Midsland 1,5 km. Info en reservering ook ’s winters via www. lavendel.midsland.noord.op-terschelling.nl Te huur: Zuid Eifel, Klein Zwitserland, 5-pers. vakantiehuis aan rand bos, tegen berghelling met uitzicht op dorp Prumzurlay. Restaurants en supermarkten nabij. Prijs vanaf € 235,- p.w. Zie: www.eifelvakantieadres.nl , mail [email protected] of bel 033 4944526. Skiën? Te huur: Sauerland, pensionkamers. Ook grote groepen welkom. Info via [email protected]

DIVERSEN Te koop: toercaravan Fendt Saphir 470 TF geh. compl. incl. voortent. Bjr ’04. Leeggew. 1110 kg. Max. gew. 1360 kg. Opb. lengte 470 cm, breedte 230 cm. Ind.: rondzit, middenkeuken, lengte bed. Airco, boiler, cassettetoilet, combicassettes, dakluik, disselafdekking. Compl. interieur. Staat op vaste staanplaats t/m okt. Prijs n.o.t.k. Inf.: 06-51156866 of [email protected]

Te koop: Yamaha Virago 750cc Chopper. Amerikaans model, bordeaux rood en veel chroom. Bjr 1991, mile stand 17640. Met “outlow” uitlaten (originelen er gratis bij). 2011 nwe achterband en accu. Vr.pr.€ 2.250,-.Met jassen (maat L&M) en helmen € 2.500,-.Tel: 06-24801130.

Reünie

kapwoning aan rustige straat met hofje. Op 194 m² eigen grond. Ruime woonkmr met parketvloer, 4 slpkmrs, nwe badkamr, oprit met stenen garage. Op 20 min. van Assen. Vr.pr. € 175.000,- k.k. Zie www.funda.nl of makelaaardij Wim Stuursma.

Reünie voor alle oud-Stolzenaugangers (5GGW). Waar? In Stolzenau. Wanneer? 25-5-2012 t/m 27-5-2012. Info en aanmelden; [email protected] of [email protected]

Te koop: Meghelen, Heisestraat 2, vrijst.

Reünie einde Lynx H14 Helikopter wordt

eengezinswoning met 6 kmrs, 4 slpkmrs, 2 badkmrs. Vrijstaande stenen garage en carport voor 3 auto’s. Overige inpandige ruimte 40 m². Aan rustige weg, vrij uitzicht, open ligging en buiten bebouwde kom. Woonopp. 165 m², perc. 2.820 m². Zie: www.funda.nl

gehouden op donderdag 6 sept 2012. Voor iedereen die op of met de Lynx heeft gewerkt. Opgave: [email protected] of eindelynx@ hotmail.com. Met vermelding van adres, e-mail, functie is/was in relatie met de Lynx ivm formele uitnodiging.

Te koop: Nieuwegein, Erfstede 37, 5-kmreen-

In 2012 viert de OSV RIMI Dongen zijn 60 jarig jubileum met een reünie op zaterdag 21 april van 16.00 – 21.00 uur …? Locatie: kantine van het MC aan de Kanaalstraat 119 te Dongen. Bijdrage € 15,- p.p. Te voldoen voor 24 maart, ABN-Amro Bank rek. 47.06.34.472 tnv L.H.M. van den Noort eo, ovv Voetbal Reünie OSV RIMI – naam en evt. partner. Info via 06-42908571 of [email protected]

gezinswoning in centrum. Op 2 min. lopen van groot, volledig vernieuwd en overdekt winkelcentrum. Vr.pr. € 209.500,- k.k. Contact: Reinerie Garantiemakelaars, 030-6076060 of [email protected]

Te huur: Ermelo, Zeeweg, vrijstaande bungalow met kavel 400 m², op 5 km afstand van Gen Spoorkazerne. Grote open luxe keuken, wnkmr 30 m², 1 slpkmr 12 m², douche\ ligbad, vliering, berging. Huurprijs: € 675,excl. Info: 0640230018.

Cursus Militair Operationeel Recht Den Haag

Militairen die betrokken zijn bij operationele besluitvorming kunnen de cursus Militair Operationeel Recht volgen. Deze vindt van 12 tot en met 16 maart plaats op het Instituut Defensie Leergangen in Den Haag. Tijdens de cursus komen zaken die betrekking hebben op het plannen en uitvoeren van militaire operaties aan bod.

Onderwerpen als internationale militaire samenwerking, grondslagen en rechtmatigheid van militair optreden, Rules of Engagement, humanitair

oorlogsrecht, ethiek, Rule of Law en de rol van militair strafrecht tijdens uitzendingen passeren de revue. Aan de cursus zijn geen kosten verbonden. Cursisten dienen in principe de hele week aanwezig te zijn. Overnachten op het IDL is mogelijk. Er zijn maximaal zeventien cursusplaatsen. Aanmelden kan tot 10 februari bij de volgende personen: luitenant-kolonel mr. Jansen (bd. [email protected]) (CLAS), luitenantkolonel mr.Schoonderwoerd (rjw. [email protected]) (CLSK), majoor mr. Spruijt (fs.spruijt@mindef. nl) (KMar) en LTZA 2OC mr. Visser ([email protected]) (CZSK).

Den Helder Hr.Ms. Van Amstel is druk met de voorbereidingen voor deelname aan de missie Atalanta in maart. Afgelopen week voer het schip uit om een week lang te trainen. Er werd geoefend met de opbouw en het gebruik van bijzondere middelen, zoals een chirurgische tent. Ook vonden sniper trials plaats, waarbij mariniers werden uitgedaagd te schieten vanaf een varend platform op een bewegend doel. Daarnaast werd de tijd op zee benut voor het uitvoeren van een helikopterkwalificatieweek, waarbij cursisten van Helikopterdek Officier (HDO) en Vliegdek Officier opleidingen en vliegers getraind werden. Wetenschappers van TNO en een psycholoog van het

Tijdens de oefening werd een chirurgische tent opgebouwd.

keuringscentrum voeren mee om een indruk te krijgen van de werkomgeving van een HDO aan boord. De Van Amstel vertrekt medio maart naar het gebied rond de Hoorn van Afrika. Nog niet eerder heeft een Nederlands M-fregat deelgenomen aan

deze missie. Naast de vaste bemanning zullen er diverse teams meegaan naar Atalanta zoals een vliegploeg met helikopter, een versterkt boarding team (EBE) bestaande uit mariniers, een chirurgisch team, een inlichtingenofficier en een tolk.

Kabinet ontvangt advies digitale veiligheid Den Haag De ministers Hans Hillen, Ivo Opstelten en Uri Rosenthal hebben namens het kabinet het adviesrapport ‘Digitale Oorlogsvoering’ in ontvangst genomen.

Het rapport gaat in op de gevolgen voor het veiligheids- en defensiebeleid door bedreiging van de digitale veiligheid. De gevolgen van misbruik, verstoring of uitval van ICT bestaan onder meer uit beperking van de beschikbaarheid of betrouwbaarheid van ICT en schending van de vertrouwelijkheid of schade aan

de integriteit van digitale informatie. Het advies stelt dat een digitale aanval onder bepaalde omstandigheden kan worden opgevat als een gewapende aanval. Het recht van zelfverdediging is dan van toepassing.

Parel

Minister Hillen benadrukte dat het kabinet volop bezig is met de ontwikkeling van digitale veiligheid. De recente opening van het Nationaal Cyber Security Centrum, waaraan ook Defensie een bijdrage levert, is hiervan een goed voorbeeld. Hillen noemde het rapport een waardevolle bijdrage aan de digitale veiligheid van Nederland:

“Het is als een zandkorreltje dat je in een oester stopt, zodat het kan uitgroeien tot een parel.” Digitale dreigingen nemen toe, zo blijkt onder meer uit ‘Cybersecuritybeeld Nederland’. Deze dreigings- en risicoanalyse van GovCERT.NL, het Cyber Security en Incident Response Team van de overheid, werd op 23 december aan de Tweede Kamer gestuurd. Digitale dreigingen illustreren de afhankelijkheid van de nationale veiligheid van ontwikkelingen buiten de Nederlandse grenzen.

Oefening rampenbestrijding Curaçao Curaçao Diverse hulpdiensten oefenen deze week op Curaçao de inzet bij calamiteiten en rampenscenario's. Naast de landmachtcompagnie van de Commandant Zeemacht in het Caribisch gebied nemen ook Koninklijke Marechaussee, het Vrijwilligerskorps Curaçao, brandweer, politie en het Rode Kruis deel. Doelstelling van de oefening is het bevorderen van de samenwerking tussen de verschillende diensten. Onderling worden kennis en vaardigheden uitgewisseld op het gebied van brandbestrijding, acties bij wateroverlast, behandeling van gewonden en beteugelen van woelingen. archieffoto

Merken pakt zilver Almere

Sergeant Martijn Merken heeft op het Nationaal Kampioenschap Taekwondo in Almere de zilveren medaille gewonnen in de categorie tot 87 kilogram. In de halve finale won de sportinstructeur van Groep Geleide Wapens De Peel

overtuigend met 12-1 van Fouad Mustafa Mohamed. In de finale stond de sergeant tegenover Jeroen Wanrooij, lid van de nationale selectie. De strijd ging lange tijd gelijk op, maar uiteindelijk verloor de luchtmachtmilitair met 5-3. Merken maakt deel uit van de Nationale

Militaire taekwondo-equipe en greep het toernooi aan als eerste selectiewedstrijd voor het militaire WK, later dit jaar. Sergeant-1 (KLu) Dennis Bekkers liet het NK dit jaar aan zich voorbijgaan omdat hij in voorbereiding is op het Olympisch kwalificatietoernooi.

en verder

8  defensiekrant nr 3 – 26 januari 2012

vijf vragen over...

De Centrale Klachten Commissie voor de Militaire Gezondheidszorg ’t Harde Ben je behandeld in

|| tekst tlnt

joost ploegmakers

een van de gezondheidscentra van Defensie, maar om wat voor reden dan ook niet tevreden? Leg dan je klacht neer bij de Centrale Klachten Commissie (CKC), die sinds 1 juli actief is. Brigadegeneraal b.d. Bart Rosengarten is de voorzitter van de onafhankelijke klachtencommissie.

1

Rechtsboven Deelnemers hebben er weer een ronde van twee kilometer opzitten.

Sergeant Van Beekveld Nederlands kampioen crosscountry

Vier maanden Caribisch trainen werpt vruchten af || tekst tlnt

  Waarom is de CKC opgericht? “Het ministerie is verplicht om een klachtencommissie in te stellen. Tot 1 juli van vorig jaar had ieder krijgsmachtdeel een eigen klachtencommissie. In de praktijk bleek dat klagers de weg naar de commissies maar moeilijk konden vinden. Er kwamen erg weinig klachten binnen, en dan hebben we het over een aantal van drie of vier per jaar. Gevolg daarvan is dat de commissieleden weinig kennis en ervaring opbouwden met afhandeling van klachten. Dus om de weg naar de klachtencommissie gemakkelijker te maken en de expertise van de commissieleden te vergroten is de CKC opgericht.”

2

  Wat doet de CKC met de klachten? “In eerste instantie legt de klager deze neer bij de Patiëntencontactpersoon (PCP). Die probeert het ‘probleem’ door bemiddeling, een gesprek, te verhelpen. Vaak blijkt er namelijk sprake te zijn van miscommunicatie tussen de hulpverlener en cliënt. Mocht de klager niet tevreden zijn met de uitkomst van die bemiddeling, dan komt de klacht bij ons terecht. Vervolgens doet onze onderzoekscommissie onderzoek. In die commissie zitten onder andere een jurist en verschillende medische disciplines. Gaat het protest bijvoorbeeld over een tandarts, dan doet ook onze tandarts mee aan dat onderzoek. We zorgen er natuurlijk altijd voor dat er geen belangenverstrengeling plaatsvindt.”

3

Linksboven De winnaar bij de lange cross: sergeant Pieter van Beekveld Midden In tweede positie, de winnares bij de dames: Anouska Humblet Lievaart

  Wat voor sancties kan de CKC opleggen? “Geen. Wij oordelen alleen of de klacht gegrond of ongegrond is. Wordt een bezwaar gegrond verklaard,

dan is het aan de beklaagde om er iets mee te doen. Het oordeel gaat wel altijd naar de zorgaanbieder, eventueel voorzien van een advies hoe herhaling in de toekomst te voorkomen. Mocht de klager geen genoegen nemen met onze uitspraak, dan kan die ook nog naar het medisch tuchtcollege stappen.”

4

  Aan wat voor klachten moeten we denken? “De ervaring tot nu toe leert dat de meeste gaan over bejegening, dus over de patiëntvriendelijkheid. Een behoorlijk deel gaat echter over medisch-inhoudelijke klachten. Het kan dus variëren van iemand die vindt dat de fysiotherapeut erg onaardig was tijdens een behandeling tot een tandarts die de verkeerde kies heeft getrokken. Momenteel lopen er negen zaken bij de CKC.”

5

  Wie kunnen er terecht bij de CKC? “Iedereen die gebruik maakt van de militaire gezondheidszorg, dus militairen én burgers. En het gaat dus niet alleen om de eerste- en tweedelijnszorg, maar ook om bijvoorbeeld de arbodienst en het revalidatiecentrum. Het betekent dat men ook met klachten die ontstaan in het Centraal Militair Hospitaal of in de geestelijke gezondheidszorg terecht kan bij de CKC. Wij gaan overigens uiterst voorzichtig om met de gegevens die de klager aan ons verstrekt. Dat kan ik niet vaak genoeg zeggen. Iedereen die zich tot ons wendt met een klacht, verzeker ik dat er vertrouwelijk wordt omgegaan met zijn of haar klachtgegevens. Wij waarborgden de privacy van de klager én de aangeklaagde.”

Contactgegevens Centrale Klachten Commissie: Via de patiëntencontactpersoon (PCP) van uw gezondheidscentrum of door het benaderen van de secretaris van de commissie: Dhr. Wout van Wissen Telefoon: 06 – 1006 3108 E-mail: [email protected] Voor meer informatie over de CKC: Intranet:http://wiki.mindef.nl/ckc. Internet: http://www.defensie.nl/cdc/gezondheidszorg/klachten_militaire_ gezondheidszorg

joost ploegmakers

|| foto's Wim Salis

’t Harde Tijdens zijn tijdelijke tewerkstelling op Curaçao vulde sergeant Pieter van Beekveld zijn vrije tijd met trainen. De intensieve fysieke inspanningen moesten zijn prestaties bij het hard­ lopen verbeteren. Tijdens het Nationaal Militair Kampioenschap crosscountry plukte hij de vruchten: Nederlands militair kampioen op de tien kilometer.

Tijdens het rekken en strekken na afloop van de lange cross balt sportinstructeur Van Beekveld zijn vuist: eerste! Vorig jaar moest de sergeant genoegen nemen met de tweede plaats, zes seconden achter Rick Hartogs. De regerend kampioen ontbrak dit jaar vanwege drukte op de Koninkijke Militaire Academie. Dat doet echter niets af aan de eerste plek van Van Beekveld. “Ik heb vier maanden op Curaçao gewerkt. Daar heb ik bijna al mijn vrije tijd gebruikt om te trainen. Ook heb ik aan veel wedstrijden meegedaan.” Toch merkte Beekveld, afgelopen december terug in Nederland, niet direct iets van die training. “Ik haakte in Nederland aan bij de crosswedstrijden, maar liep geen betere tijden dan vóór Curaçao. Twee weken terug bij een wedstrijd in Someren,

voelde ik voor het eerst dat het beter ging. Ik denk dat ik even moest wennen aan het klimaat in Nederland.” Dat Nederlandse klimaat zorgde wel voor een snel parcours: de ondergrond op de Legerplaats bij Oldebroek in ’t Harde was bevroren. De tien kilometer van de lange cross legde de winnende sergeant af in 35:30, bijna een halve minuut rapper dan zijn tijd van vorig jaar. Van Beekveld: “Mijn persoonlijk record op de weg ligt in de 34 minuten. Ik kan dus alleen maar tevreden zijn; ik heb goed gelopen.” De 140 deelnemers renden evenals een jaar geleden rondes van twee kilometer. De korte cross (4 km) werd bij de mannen gewonnen door sergeant Wezeman van de LO/Sportorganisatie in een tijd van 14:18. In 2011 werd hij nog tweede. Ook bij de korte cross ontbrak

de kampioen van vorig jaar. Bij de vrouwen mag sergeant Anouska Humblet-Lievaart zich minimaal nog een jaar Nederlands kampioen crosscountry noemen. De regerend kampioene, werkzaam bij 43 Geneeskundige Compagnie, liep naar een tijd van 16:28.

De uitslagen: Lange cross (10km) - overall 1. Sgt Pieter van Beekveld (CLAS) ‡ 00:35:30 2. Sgt1 Raimond vd Boom (CLAS) ‡ 00:36:22 3. Sgt Ynte Lemstra (CLSK) ‡ 00:36:59 Dames (4km) 1. Sgt Anouschka Humblet (CLAS) ‡ 00:16:28 2. Smi Angelina vd Linden (CDC) ‡ 00:16:55 3. Kap Linda Schoenmakers (CDC) ‡ 00:17:00

Open Cockpitzondagen Soesterberg Het Militaire Luchtvaart Museum organiseert dit jaar weer Open Cockpit zondagen. 29 januari kunnen bezoekers plaatsnemen in cockpits van de General Dynamics F-16A Fighting Falcon, Northrop NF-5B Freedom Fighter en de Agusta Bell 24-B.

De Open Cockpitzondagen zijn dit jaar op 29 januari, 22 april, 24 juni, 30 september en 25 november van 12.00 tot 16.30 uur. De entree is gratis.

Voor meer informatie zie: www.militaireluchtvaartmuseum.nl

Iedere keer zijn er andere vliegtuigen en helikopters toegankelijk. Naast plaatsnemen in één van cockpits kunnen bezoekers een nagebootste vliegopleiding volgen. Onder begeleiding van een flight instructor kan worden plaatsgenomen in een vliegsimulator.

COLOFON De Defensiekrant is een wekelijkse uitgave van de Directie Communicatie van het Ministerie van Defensie, bestemd voor het gehele Defensiepersoneel OPLAGE 30.000 HOOFDREDACTEUR luitenant-kolonel Patrick Bolder EINDREDACTEUR June Smit (070 339 78 05) BEZOEKADRES Binckhorsthof, Binckhorstlaan 135, 2516 BA Den Haag POSTADRES Postbus 20703, 2500 ES Den Haag, MPC 58L E-MAIL [email protected] DEFENSIESITE www.defensie.nl REDACTIESECRETARIAAT EN ADMINISTRATIE Marianne BeckBergshoeff TELEFOON (070) - 318 83 26, via het militaire net: 501, tst. 88326. ABONNEMENTEN Per jaar €13,61. Voor het buitenland €15,88. Particuliere abonnees kunnen zich opgeven bij: Abonnementenland, Postbus 20, 1910 AA Uitgeest, telefoon 0900 - 226 52 63 of via www.aboland.nl. In het geval van een dienstabonnement, opgave schriftelijk bij administratie Defensiekrant. ADRESWIJZIGING Het verdient aanbeveling adreswijzigingen vroegtijdig en uitsluitend schriftelijk op te geven; het duurt enkele weken voor het nieuwe adres in het verzendbestand is opgenomen. LAYOUT Grafische Dienst, AVDD Den Haag DRUK Opmeer, Den Haag. De inhoud van de artikelen in de Defensiekrant hoeft niet noodzakelijkerwijs de mening van de minister van Defensie of de krijgsmachtleiding weer te geven. Ingezonden brieven dienen betrekking te hebben op eerder in de Defensiekrant geplaatste artikelen. ZIj geven uitsluitend de mening van de inzender weer en kunnen door de redactie worden bekort. Overname van artikelen of delen daarvan is alleen toegestaan met toestemming van de redactie. Aan rechtspositionele informatie kan geen recht worden ontleend. Deze informatie wordt in algemene bewoordingen en met terzijde lating van details weergegeven. Voor volledige informatie wordt verwezen naar de officiële stukken.