defensiekrantnummer 40

defensiekrant

nummer 40 18 november 2010

2

Interview laatste commandant PRT

4

Fijne kneepjes van jachtvliegvak tijdens FWIT

6

Zoutkorsten van zweet in Afrika

7

Wel of niet uit de kast

Apaches terug uit Afghanistan Tarin Kowt De AH-64D ‘Apache’ gevechtshelikopters hebben eind vorige week hun laatste

missie boven Afghanistan gevlogen. De toestellen zijn zes jaar vrijwel constant in actie geweest voor de International Security Assistance Force (ISAF). Tijdens de laatste vlucht beschermden de Apaches nog grondtroepen rond de thuisbasis Tarin Kowt in de provincie Uruzgan. De gevechtshelikopters zijn met een korte onderbreking van 2004 tot vorige week ingezet voor ISAF. In eerste instantie waren er zes

Apaches gestationeerd op het vliegveld van Kabul. Vanaf maart 2006 verhuisden vijf Apaches naar Kandahar Airfield.

Datzelfde jaar nog zijn de heli’s overgeplaatst naar Tarin Kowt. || foto richard

»»Lees verder op pagina 3

frigge, avdd

Hypermoderne school voor genisten Vught De geur van vers hout komt je tegemoet, in de lokalen

klinkt het ritmische gezoem van een slijpmachine en wie door de hoge ramen naar buiten kijkt, voelt zich één met de natuur. Aan alles is te merken dat er over de architectuur en inrichting van de nieuwe Pioniers- en Pontonniersschool is nagedacht. Sinds 11 november krijgen militairen op deze hypermoderne school les op de gebieden grond-, weg-, en waterbouwkunde, elektrotechniek, installatietechniek, bouwtechniek en beschermings­ constructies. Een deel van de opleidingen is civiel gecertificeerd.

Het moderne complex op de Lunettenkazerne in Vught valt onder het Opleidings- en Trainingscentrum Genie. Inmiddels hebben de eerste leerlingen hun intrek genomen in het gebouw. De officiële ingebruikname werd echter pas een feit nadat Commandant Landstrijdkrachten, luitenant-generaal

Bertholee de naam onthulde door in een mobiele hijskraan plaats te nemen. Bertholee: “De genie is tegenwoordig multi-inzetbaar. Een genist loopt voor de troepen uit, door te searchen maken zij de »»Lees verder op pagina 5

Geniepiet bouwt brug voor intocht Harderwijk Om de

verwachte drukte tijdens de Sinterklaasintocht in goede banen te leiden, bouwden genisten van het Operationeel Ondersteuningscommando Land vorige week een voetgangersbrug. Dit gebeurde onder toeziend oog van een geniepiet, die speciaal hiervoor vooruit gereisd was vanuit Spanje. De twaalf meter lange en vijf meter hoge voetgangersbrug, die de voetgangersstromen van en naar de parkeerplaatsen leidde, is onderdeel van het verkeersplan dat de gemeente opstelde voor het evenement dat afgelopen weekend plaatsvond.

binnenland

2  defensiekrant nr 40 – 18 november 2010

Laatste PRT-commandant volgt Uruzgan nog steeds op de voet

Ik zit ‘virtueel’ nog een beetje in Uruzgan APELDOORN “Defensie mag me voor dit soort klussen altijd wegsturen”, zegt luitenant-kolonel

Ernst Lobbezoo gloedvol. Hij fungeerde tussen maart en augustus van dit jaar in Uruzgan als militair commandant van het negende en laatste Nederlandse Provinciaal Reconstructieteam (PRT). Na de terugtrekking van Nederland uit de zuid Afghaanse provincie hebben Amerika en Australië de klus overgenomen. Einde hoofdstuk dus, maar Lobbezoo voelt zich in het verre Nederland nog steeds betrokken. “Over twintig jaar ben ik nog steeds geïnteresseerd in de ontwikkelingen daar.”

Het laatste Provinciaal Reconstructie Team stond onder leiding van Jennes de Mol van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. De eenheid telde 140 militairen van alle krijgsmachtdelen en een internationale staf met burgers en militairen uit Australië, Slowakije en de Verenigde Staten. Iedereen was doordrongen van het belang van een goede samenwerking, waardoor het internationale team meer kon, dan Nederland in haar eentje gekund had, vertelt Lobbezoo. Als al haar voorgangers bestond de laatste PRT-equipe uit missieteams die in het licht van de ‘inktvlekstrategie’ zaken deden met non-gouvernementele organisaties (ngo’s), lokale bestuurders, (geestelijk) leiders, stamhoofden en bewoners van het gebied. Vooral aan het einde van de missie gebeurde dat, naast de grote bevolkingscentra, in Chora, Deh Rashan, de Baluchi- en Mirabad­ vallei, stuk voor stuk de ‘epicentra’ van het PRT-werk. Lobbezoo, in het dagelijks leven commandant van 1 CIMIC (Civil Military Cooperation) Bataljon in Apeldoorn: “Onze filosofie was net als onze voorgangers om niet achter ons bureau te blijven zitten, maar onze ankers in het gebied uit te gooien. Door fysiek aanwezig te zijn, heb je invloed en kom je met alle relevante ‘spelers’ in contact.” De Nederlanders werkten samen met de eigen Battle Group, maar vooral met

Australische militairen, door Lobbezoo ondanks de verschillen in taken omschreven als ‘perfecte partners’. Zo vervulden de Aussies de rol van infanterie-eenheid en hielpen met Mentoring and Liaison Teams bij de opbouw van het Afghaanse leger.

Eerste aanzet

Als een van de belangrijkste wapenfeiten van het PRT 9 noemt Lobbezoo de ingebruikname van een terminal van het (kleine) vliegveld van Tarin Kowt voor commerciële vluchten. Een klus die werd geklaard in samenwerking met de Afghanen, Ontwikkelingssamenwerking en het Ministerie van Buitenlandse Zaken en die een eerste aanzet vormde tot de economische ontsluiting van het straatarme Uruzgan.

“Iedereen ervoer de kracht van samenwerking” Omdat de Afghanen eerst wegwijs moesten worden gemaakt in de wereld van de commercie, ging dat niet zonder slag of stoot. Voor niet alle Uruzgani spreekt het namelijk vanzelf dat een vlucht geld kost, vertelt Lobbezoo. Minstens even belangrijk was de opening (in juli) van de eerste zestien kilometer van een lange tweebaans asfaltweg tussen Tarin Kowt en Chora die Uruzgan

volgens Lobbezoo ‘uit de Middeleeuwen’ trekt. Het project was opnieuw een middel om de lokale economie en de samenwerking tussen de verschillende bevolkingsgroepen te stimuleren. De aanleg had veel voeten in de aarde, omdat de stammen die permanent met elkaar om de macht streden, menskracht dienden te leveren voor het construeren van de weg en dus tot samenwerking ‘veroordeeld’ waren. Soepeler liep het met een ander sleutelproject, een radioprogramma voor de moeilijk bereikbare vrouwen en jongeren in Uruzgan over jeugd- en gezondheidszorg, familieaangelegenheden en onderwijs. Ondanks het welig tierende analfabetisme in het gebied, leverden de samen met de sectie Psychological Operations (PsyOps) georganiseerde uitzendingen veel schriftelijke reacties op die aangegrepen werden voor het verbeteren van zaken. In goede aarde viel ook de inzet van Police Mentoring Teams, bedoeld om samen met onder meer de Europese politieorganisatie EUPOL een lokaal politieapparaat op poten te zetten. Door de inbreng van personeel van de Koninklijke Marechaussee en 11 Luchtmobiele Brigade liep dat na verloop van tijd op rolletjes, reden voor het PRT om het accent te verleggen naar coaching. “Maar het duurt nog jaren voordat de Afghaanse politie op een voor de internationale gemeenschap acceptabele

‘standaard’ zit”, denkt Lobbezoo, die tevreden terugkijkt op de resultaten van het negende PRT. “Iedereen, van hoog tot laag, ervoer de kracht van samen­ werking. Dat kun je uit boeken leren, meemaken is beter. Bovendien merk je dan hoe operaties in een ‘krachtenveld’ van stamleiders, bestuurders en ngo’s et cetera werken. Ook leer je dat een unieke militaire oplossing voor conflicten als in Afghanistan niet bestaat en in samenwerking met civiele partijen moeten worden gerealiseerd. Jammer dat we onze PRT-klus niet konden afmaken. Aan de andere kant hebben we gedaan wat we konden. Bovendien gaan niet wij, maar het parlement over de inzet van militairen. Hoewel mijn werk in Apeldoorn op dit moment uiteraard voorgaat, zit ik ‘virtueel’ nog een beetje in Uruzgan. Prachtig om mee te helpen aan het op poten zetten van een samenleving.”

Positief verrast

Zijn betrokkenheid bij het wel en wee van Uruzgan en omdat de overdracht van de PRT-klus aan Amerika en Australië nogal haastig gebeurde, bracht Lobbezoo ertoe om de VS hulp te bieden bij hun voorbereidingen op de operatie in de zuid Afghaanse provincie. De Amerikanen verwelkomden het aanbod en bezorgden Lobbezoo samen met enkele van zijn militaire en civiele collega’s een retourtje naar het

Amerikaanse opleidingskamp voor provinciale reconstructieteams, Camp Atterbury in Indiana. Twee weken lang gaf de Hollandse delegatie er ‘college’. De Amerikanen toonden zich positief verrast over de kwaliteit van de Nederlandse inbreng in Uruzgan, aldus Lobbezoo. Ook de geïntegreerde aanpak in ons land tussen Defensie, Buitenlandse Zaken en Ontwikkelingssamen­ werking oogstte belangstelling. Volgens Lobbezoo is dat de beste methode bij het oplossen van een conflict waarbij militairen nodig zijn. Volgens hem moet het fundament voor een geïntegreerde aanpak al tijdens de voorbereiding van de missie, in het moederland van de uit te zenden eenheden, worden gelegd. Immers, hoe beter de zaken in de aanloop naar een missie geregeld zijn, hoe effectiever een leger in het inzet­ gebied uit de voeten kan. Al met al gaat het bij samenwerken om een attitude, onderstreept Lobbezoo die in de VS weinig kritiek hoorde op het besluit van de toenmalige regering om de Nederlandse troepen uit zuid Afghanistan terug te trekken. “Toen we de achtergrond ervan uitlegden, ontmoetten we begrip en respect.” || tekst Jack Oosthoek

|| foto lkol lobbezoo

Links Luitenant-kolonel Ernst Lobbezoo, laatste PRT-commandant in Uruzgan. “Prachtig om mee te helpen aan het op poten zetten van een samenleving.” (Foto Robert Koelewijn.) Middenboven De overdracht door Nederland van de PRT-klus aan de Amerikanen en Australiërs ging met ceremonieel gepaard. Middenonder Militairen van het PRT 9 maken contact met een inwoner van Deh Rashan West. Rechts Waarnemend gouverneur Rahim legt de eerste steen van de nieuwe terminal op het vliegveld van Tarin Kowt.

binnenland

defensiekrant nr 40 – 18 november 2010  3

in het kort

»»Vervolg van pagina 1 Met een korte ceremonie op het heliplatform in Tarin Kowt kwam vorige week een einde aan de inzet van Nederlandse Apaches in Afghanistan. Deze week worden voorbereidingen getroffen voor het transport van de helikopters naar de thuisbasis Gilze-Rijen. Dat gebeurt met een groot transporttoestel vanaf Kandahar Airfield (KAF). De Apaches voerden sinds 2006 meer dan 1200 vluchten uit ter ondersteuning van grondtroepen Zuid-Afghanistan. In totaal zijn ruim 7000 vlieguren gemaakt. In deze periode zijn de Apaches ondermeer

Nieuwe brochure landmacht ■■ Den Haag De nieuwe brochure ‘Werken aan vrede en veiligheid’ van de Koninklijke Landmacht is sinds 10 november beschikbaar. De brochure geeft een beeld van het werk en de inzetmogelijkheden van de landmacht anno 2010 en kan via Postbus 51 worden aangevraagd. Ook is hij digitaal beschikbaar via de website van Defensie.

ingezet voor verkenningen, het beveiligen van grond- en lucht­ konvooien en het ondersteunen van grondtroepen. Meermalen zijn hierbij wapens gebruikt. Sinds 1 augustus zijn de gevechts­ helikopters ingezet voor het beveiligen van konvooien van de Nederlandse Redeployment Task Force en de ondersteuning van coalitietroepen. Tijdens de redeployment is materiaal vanuit Uruzgan over de weg naar Kandahar Airfield vervoerd, om vervolgens op transport naar Nederland te worden gezet. Het laatste konvooi heeft inmiddels plaats gevonden.

Mannen met tropische vogels aangehouden

Hillen bezoekt marechaussee op Schiphol

■■ Venlo Tijdens een controle

bezoek gebracht aan de Koninklijke Marechaussee op Schiphol, waar hij kennismaakte met het takenpakket

Mobiel Toezicht Veiligheid (MTV) op de A67 te Venlo vorige week woensdag trof de KMar zo’n 250 ongeringde vogels aan in een auto. De bestuurder en bijrijder wilden de dieren in België verkopen en waren niet in bezit van de juiste papieren. De twee zijn aangehouden op verdenking van het overtreden van de Flora en Faunawet. De vogels zijn door medewerkers van de Algemene Inspectie Dienst in beslag genomen.

Amsterdam Minister van Defensie Hans Hillen heeft een

Naast de minister waren ook de korpsbeheerder van de marechaussee, secretaris-generaal Ton Annink en commandant luitenant-generaal Dick van Putten aanwezig. Het gezelschap bracht onder meer een bezoek aan de Camera Toezicht Ruimte. Daarna stond het Expertisecentrum Identiteitsfraude en Documenten op de rol. Op de ‘terminal’ kreeg Hillen

uitleg over handhaving en toezicht. Ook maakte de minister kennis met de hoge risicobeveiliging en de explosievenspeurhonden. Bij de brigade Grensbewaking werd de minister bijgepraat over het werk aan de paspoortbalie en over toekomstige ontwikkelingen op het gebied van innovatie en techniek.

NH90 werpt torpedo’s af

Estland koopt Patria's ■■ Den Haag Nederland heeft 81 Patria pantserwielvoertuigen verkocht aan Estland. Defensie draagt de eerste partij van dertien stuks begin december over aan de Baltische staat. De Patria's blijven in Afghanistan want het Estlandse leger neemt ze direct in gebruik. Militairen van de Redeployment Task Force en de Defensie Materieel Organisatie maakten de voertuigen ter plekke gereed voor de overdracht. De overige Patria’s worden in Nederland klaar­ gemaakt voor levering. Estland kocht sinds 2005 al diverse keren wielvoertuigen van Nederland.

Rode baret kaderleden ■■ Schaarsbergen De Luchtmobiele Brigade is sinds vorige week zeventien nieuwe kaderleden rijker. Onder zware omstandigheden sloten de militairen hun Voortgezette Algemene Kaderopleiding Luchtmobiel (VAKOL) af met de eind­ oefening Fearless Falcon. De groep werd vrijdagmorgen na de traditionele eindmars van 25 kilometer onder luid applaus ontvangen door familieleden en collega’s op de Oranjekazerne in Schaarsbergen. Het bijzondere was dat alleen de cursisten van de VAKOL deelnamen, waar de eindoefening normaal gesproken wordt gecombineerd met de Algemeen Militaire Opleiding Luchtmobiel (AMOL). Commandant van de School Luchtmobiel luitenant-kolonel Jean-Paul Lankhorst prees de militairen tijdens de ceremonie. Samen met brigadegeneraal Otto van Wiggen en schooladjudant Ron Kuster overhandigde hij de felbegeerde rode baretten aan de cursisten.

Den Helder De NH90 bereikte vorige week een belangrijke

operationele mijlpaal. Onder diverse vluchtomstandigheden wierp de maritieme helikopter met succes dertien MK46 torpedo’s af boven het Marsdiep in Den Helder. De komende jaren worden de Westland Lynxhelikopters van het Defensie Helikopter Commando vervangen door 20 NH90 helikopters en zullen onder meer worden ingezet voor ‘search and rescue’ -taken, patiëntenvervoer van de Waddeneilanden en

EOD brengt duizend ponder tot ontploffing Westkapelle Duikers van de Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EOD) borgen op 9 november een Amerikaanse vliegtuigbom van duizend pond in Westkapelle. Het projectiel lag op een diepte van 2,5 meter in het water. Vroeg in de avond is het oude explosief tot ontploffing gebracht.

De weersomstandigheden bemoeilijkten de ruiming. Bovendien moest de vliegtuigbom bewapend worden verplaatst omdat de ontsteker niet kon worden verwijderd. Om de effecten van een eventuele explosie te beperken is gekozen om de bom niet naar de oppervlakte te halen, maar deze met een hefballon van de zeebodem te tillen. Onder duikvaartuig Hydra is het explosief naar een locatie 6 mijl ten

westen van Westkapelle vervoerd. Daar is de Amerikaanse bom tot ontploffing gebracht. De bom is waarschijnlijk afgeworpen tijdens de bombardementen op Westkapelle van 3 en 17 oktober 1944. Op woensdag 17 november demonteerde de EOD ook nog zes Engelse vliegtuigbommen uit WOII in Cadzand, die in september en oktober zijn gevonden. Deze worden vandaag tot ontploffing gebracht.

opleidingen. Ook worden helikopters ingezet aan boord van marineschepen. Voor deze operationele inzet zijn de torpedobeproevingen van belang.

|| foto Jan Schram, AVDD

binnenland

4  defensiekrant nr 40 – 18 november 2010

Fighter Weapons Instructor Training nadert climax

‘Haal meer uit je F16’ Leeuwarden Vijftien van Europa’s beste jachtvliegers, waaronder zes Nederlanders,

hebben het afgelopen half jaar deelgenomen aan de Fighter Weapons Instructor Training (FWIT). De training, die volgende week afgesloten wordt, geldt als de hogeschool voor jachtvliegers waarbij zij de fijne kneepjes van het vak worden bijgebracht. In deze laatste weken komen alle lijntjes van de opleiding samen.

De FWIT bestaat uit een ‘air-to-air’ en een ‘air-to-surface’ fase. Vanaf Leeuwarden beoefenen de cursisten eerst alle facetten van luchtverdediging. Daarna bekwamen de vliegers zich op de Cornfield Range op Vlieland in het uitschakelen van gronddoelen. Na een onderbreking van drie weken in de zomer, zetten ze deze training voort vanaf het Portugese Monte Real. Daarbij krijgen de studenten nieuwste lasergeleide wapensystemen ‘live onder de knop’. Na zes weken van oefenvluchten boven land en zee volgt de zogeheten Mission Employment-fase waarin de cursisten nu zijn beland. In deze laatste twee weken van realistische, complexe scenario’s komen alle lijntjes van de opleiding samen. “Daarbij moeten ze zich echt naar hun doel toe knokken”, legt FWIT-supervisor majoor Pascal Smaal uit. “Voor ze hun bommen kunnen gooien, krijgen de vliegers namelijk met zowel lucht-

als gronddreiging te maken. De inzet van de nieuwste tactieken en procedures in combinatie met de gevaren van deze air-to-surfacewapens en andere oefenvijanden geven de studenten de nodige uitdagingen.”

“Als je voor de FWIT slaagt, heb je ook wat in je mars” Improvisatievermogen

Improvisatie is daarbij onontbeerlijk, zegt Smaal. “Het is goed om dat te trainen, je bevindt je op een gegeven moment in een luchtruim met veel vliegtuigen in de buurt, bevriende, maar mogelijk ook die van de tegenstander. Het komt aan op tactische uitwijkmanoeuvres en procedures. Dit improvisatievermogen is lastig te trainen, maar wel belangrijk. Daarbij is het van belang om te weten wat de eigenschappen van het vliegtuig zijn,

maar ook die van de bewapening van zowel vriend als vijand”, vervolgt Smaal.

Lastig

“Met name tegen de dreiging van bepaalde geavanceerde systemen, zoals luchtverdedigingsystemen (SAM), vliegtuigen en elektronische oorlogsvoeringsystemen, die opgenomen zijn in het scenario blijkt dat de moeilijkheidsgraad van deze missies en het te nemen risico erg hoog ligt. We zien dan ook dat ondanks de grote inspanningen die de studenten leveren de uitdaging voor het gebruik van onze huidige F16-vloot steeds groter wordt. Tegen de nieuwste generatie luchtafweersystemen is de F-16 nog niet opgewassen. Alleen de vijfde generatie jachtvliegtuigen heeft daar nu een antwoord op. De toenemende dreiging, complexere omgeving op gebied van elektronische oorlogsvoering en de grotere vraag naar gedetailleerde sensorinformatie maken

de missies steeds lastiger. Willen we in onze F-16 ons mannetje staan, is hoogwaardige training erg belangrijk. We leiden hier instructeurs op die een dergelijke training kunnen verzorgen. Dankzij FWIT raakt een vlieger zeer vertrouwd met zijn toestel en allerlei procedures. Niet iedere vlieger volgt de cursus en niet iedereen slaagt. Maar als je voor de FWIT slaagt, heb je ook wat in je mars, je bent geslaagd voor de hogeschool voor jachtvliegers. Je bent in staat om de vliegers in het squadron naar een hoger niveau te tillen. Als weapon instructor coach je je minder ervaren collega´s en brengt hen de fijne kneepjes van het vak bij.”

Trots

“FWIT is een bewijs van succesvolle internationale samenwerking”, zegt Commandant Luchtstrijdkrachten, luitenant-generaal Jac Jansen, die de cursus in Portugal bezocht. “Ik ben er

trots op dat dit Nederlandse product door België, Denemarken, Noorwegen en Portugal (de landen die samen met Nederland het samenwerkingsverband van European Participating Air Forces (EPAF) vormen, red.) wordt gewaardeerd. Trouwens, ook mijn reis naar Portugal is daar een mooi voorbeeld van: op uitnodiging van de Belgische Commandant Luchtstrijdkrachten vloog ik samen met mijn Deense en Noorse collega´s naar vliegbasis Monte Real. Op die manier konden we allemaal in betrekkelijk korte tijd de oefenende militairen bezoeken”, zegt Jansen. “Internationaal samen­ werken hebben we als luchtmacht altijd al gedaan en zal ook in de toekomst meer en meer gaan plaatsvinden.” || tekst Willem

bogaard

|| foto's Cristian Schrik, || www.aimhigh.nl

binnenland

defensiekrant nr 40 – 18 november 2010  5 »»Vervolg van pagina 1 weg vrij voor een veilige verplaatsing. Maar de genie is tevens de ‘aannemer’ binnen onze organisatie. Deze prachtige school kenmerkt het innovatieve karakter van het vakgebied, maar het traditionele blijft zichtbaar. Geen genist zal te beroerd zijn om een schop te pakken.”

Breed inzetbaar

Met de opening van de Pioniers- en Pontonniersschool komen alle opleidingen op het vakgebied Constructie (Force Support Engineering) onder één dak. Eerder werd er onderscheid gemaakt tussen de Machinistenschool, de Pioniersschool en de Pontonniersschool. “Een belangrijke ontwikkeling”, zegt schoolcommandant luitenant-kolonel Rik Dijkhoff. “Steeds vaker worden genisten, die in eerste instantie ter ondersteuning van de manoeuvre-eenheden op missie gaan, voor constructie ingezet. Bijvoorbeeld tijdens de bouw van compounds in het buitenland.” Met de huidige missies wordt er ook steeds meer specia­ listische kennis van de genist verwacht. Tegenwoordig zijn compounds complete dorpen met aan- en afvoerwegen, een rioleringssysteem, energievoorziening en

een eigen ‘airstrip’. Volgens Dijkhoff speelt de school hierop in door elke genist van de landmacht een bepaalde technische basis mee te geven en de constructiegenisten verder te laten specialiseren.

Innovatie

Wie zijn ogen goed de kost geeft, heeft nauwelijks door dat hij zich op een kazerneterrein bevindt. Alleen de groene uniformen verraden de afkomst. Elk vakgebied heeft de beschikking over een ruime afdeling en de nieuwste materialen. Eyecatcher is de enorm lang welvende corridor, die de aansluiting vormt tussen de nieuwe praktijk- en leslokalen, de twee nieuwe vleugels en de reeds bestaande all weather hall. Het geheel heeft een industriële uitstraling. Deze grote bouwplaats van zand biedt leerlingen een over­dekte buitensituatie, waarin zij op een realistische manier bezig zijn met steiger- en timmerbouw. Het betreft technieken die bij de bouw van militaire onderkomens in het buitenland worden toegepast. Ook de nieuwste machines voor houtbewerking zijn een aanwinst.

Civiel papiertje

Naast het kunnen bieden van een realistische

leeromgeving, mag de school zich een toonaangevende vakopleiding voor militairen en burgers noemen. Dijkhoff: “Wij vinden het belangrijk om een leerplek te zijn voor jonge mensen. ROC- leerlingen volgen hier, in het kader van Loopbaanlint, hun beroepspraktijkvorming. Ze zien meteen wat er van hen wordt verwacht. Dankzij de samenwerking met de Regionale Opleidingscentra (ROCa) krijgt onze defensieopleiding civiele meerwaarde.” De samenwerking met de ROCa is een krachtige, vindt ook Bertholee. “Wij vragen vaklui, maar kunnen onze mensen op deze manier tevens iets bieden. Dit diploma is buitengewoon bruikbaar in de burger­ maatschappij.” De school gaat in 2011, naast de huidige MBO-2 opleiding, een MBO-3 opleiding starten voor onderofficieren. Daarbij biedt zij maatwerk voor andere krijgsmachteen­ heden. In totaal zullen dan 400 leerlingen per jaar de BPV gaan volgen. Dit naast de bestaande functieopleidingen van de school. || tekst eerste

luitenant Marlous

|| de Ridder || foto’s Jan Schram, avdd

Informatie over verbrandings- Sluiting Luitenant-generaal Knoopkazerne Utrecht De Luitenant-generaal Knoopkazerne in Utrecht sluit op 22 november 2010 ovens in Afghanistan haar deuren. De daar gehuisveste eenheden verhuizen naar de nieuwe Kromhoutkazerne. Den Haag De mogelijke schadelijke effecten van de

verbrandingsovens op militaire locaties in Afghanistan is en blijft een aandachtspunt voor het Ministerie van Defensie.

Voor aanvang en tijdens de missie in Afghanistan is onderzoek verricht op locaties waar Nederlandse militairen gestationeerd zijn of waren. Deze onderzoeken op Tarin Kowt, Kandahar, Pol-e Khomri en Kabul waren gericht op het meten van de concentratie stof en zware metalen in de omgevingslucht. Stoffen die er deels van nature voor­komen, maar bijvoorbeeld ook door verbranding kunnen zijn ontstaan. Ook zijn zowel door Nederland als door coalitiepartners onderzoeken verricht naar de uitstoot van

schadelijke stoffen door vuilverbrandingsinstallaties. Op dit moment vindt een extra onderzoek plaats naar de uitstoot van verbrandingsinstallaties op Kandahar Airfield. Voorlopig blijkt uit de onderzoeken dat er incidenteel sprake is van verhoogde waarden. Het is echter onwaarschijnlijk dat dit tot langdurige of blijvende gezondheidsschade zal leiden. De resultaten van de verschillende metingen zullen na afronding van het lopende onderzoek met het personeel gecommuniceerd worden.

Luchtmachtraad viert jubileum Breda De Luchtmacht Raad, kortweg LUMARA, heeft de

tweeduizendste editie achter de rug. Op uitnodiging van commandant Luchtstrijdkrachten luitenant-generaal Jac Jansen kwamen afgelopen vrijdag diverse oud-bevelhebbers bijeen om het jubileum te vieren.

Drs. Rolf de Winter van het Nederlands Instituut voor Militaire Historie was uitgenodigd om de betekenis van de Raad door de jaren heen nog eens voor het voetlicht te brengen. Hij stipte daarbij de belangrijkste besluiten uit het verleden nog eens aan. Jansen besprak daarna met voorgangers als

generaal b.d. Dick Berlijn en de luitenant-generaals b.d. Ben Droste, Dick Starink en Hans de Jong, de actuele ontwikkelingen binnen Defensie en in het bijzonder voor het CLSK. Door de ervaringen uit het verleden te delen, werd geprobeerd een beeld voor de toekomst te schetsen.

Ondermeer de Staf CLAS, de Staf OTCO en de Staf OG CLAS verhuizen naar de nieuwe locatie, gelegen naast het stadion Galgewaard aan de zuid-oostkant van Utrecht.

Na deze verhuizing wordt de Knoopkazerne gereed gemaakt voor afstoting. Vanaf 22 november is de ‘Knoop’ niet meer toegankelijk en kan er niet meer vergaderd, geparkeerd of gesport worden. Ook moeten privéspullen of

de persoonsgebonden uitrusting voor deze datum zijn weggehaald. Het Facilitair Aanspreekpunt van de Lokaal Facilitaire Dienst (LFD) Utrecht neemt op het complex aan de Overste den Oudenlaan/Kanaalweg zijn intrek.

Hierdoor blijft de dienstverlening van de LFD Utrecht gecontinueerd. Verzoeken, aanvragen of het melden van defecten kunnen gewoon via intranet of het huidige e-mailadres of telefoonnummer worden gemeld.

Prins van Oranje in DMO-Raad Den Haag Kroonprins Willem-Alexander woonde op 9 november een bijeenkomst

van de DMO-Raad bij, het hoogste besluitvormende orgaan binnen de materieelorganisatie.

De Prins werd onder meer geïnformeerd over de oplossingsrichtingen voor de materiële exploitatieproblematiek,

waarmee Defensie en de Defensie Materieel Organisatie (DMO) op dit moment mee kampen.

De DMO-Raad bespreekt onderwerpen die van belang zijn voor de gehele organisatie.

Shared Service Center ook gewenst bij politie Den Haag Vertegenwoordigers van de politie hebben afgelopen vrijdag 12 november een bezoek gebracht aan het Commando DienstenCentra (CDC). Samenwerking en centralisatie van activiteiten staan ook bij deze beroepsgroep hoog op de agenda. Een shared service center lijkt de oplossing.

De politie moet tijdens deze regeer­ periode ook beschikken over zo’n shared service center en kijkt daarbij met een schuin oog naar het CDC. Bij Defensie zijn de overkoepelende diensten al vijftien jaar in een centrum opgenomen. Alle in die periode vergaarde kennis en ervaring wilden de betrokken korpschefs en vertegen-

woordigers van het Ministerie van Veiligheid en Justitie zich graag eigen maken. In een workshop werd onder meer stilgestaan bij de afgelopen periode en de behaalde resultaten. Ook werd de huidige situatie van opgelegde bezuinigingen besproken en kwamen onderwerpen als verdere centralisatie en het omgaan met

vraagdemping en versobering van dienstverlening aan de orde. Voor de aanwezige bedrijfsgroep­ commandanten van het CDC was de dag ook leerzaam. Zij kregen tal van kritische vragen om de oren. Onder meer waarom precies voor een shared service center als het CDC is gekozen.

Kersverse helivliegers ontvangen wing Fort Rucker Vier Nederlandse helikoptervliegers ontvingen vorige week op de Amerikaanse landmachtbasis Fort Rucker hun vliegerwing na het afronden van hun initiële vliegopleiding.

Commandant Luchtstrijdkrachten (C-LSK) luitenant-generaal Jac Jansen en brigadegeneraal Tony Crutchfield, Commanding General van Fort Rucker,

speldden de nieuwe vliegers zowel hun Groot Militair Brevet als de US Army Wing op. Na de brevettering werden de vaandrigs bevorderd tot tweede luitenant.

Twee van hen zetten hun opleiding bij het Defensie Helikopter Commando voort op de Chinook, de twee anderen worden geconverteerd naar de Cougar.

buitenland

6  defensiekrant nr 40 – 18 november 2010

Defensie traint expeditionair Dagboek van een luchtmobieler in Afrika optreden in Senegal Senegal De internationale oefening Emerald Move in het West-Afrikaanse Senegal is in

volle gang. De oefening bereidt Defensie, samen met een aantal andere Europese krijgsmachten, voor op mogelijk expeditionair optreden op het Afrikaanse continent.

Emerald Move 2010 (ERMO10) is onderdeel van een serie oefeningen op het Afrikaanse continent, vooruit­ lopend op de grootschalige oefening Joint African Lion 2013. De oefening vormt daarnaast de eerste grote amfibische training voor het Europees Amfibisch Initiatief (EAI). In samenwerking met gastland Senegal tonen Frankrijk, Italië, België en Nederland hiermee aan dat zij de capaciteit hebben om gezamenlijk buiten Europa een amfibische operatie uit te voeren. Daarom opereren tot eind deze maand meer dan 3.800 militairen, waaronder 780 Nederlanders, elf schepen, achttien vliegtuigen en een paar honderd voertuigen op de grens van land en water. De Nederlandse marine-eenheden opereren vanaf amfibisch transportschip en Landing Platform Dock, Hr. Ms. Johan de Witt.

Zware omstandigheden

De oefening moet daarnaast aantonen dat operaties na een geslaagde landing vanuit zee, zonder ondersteuning van het gastland minimaal tien dagen op het land voortgezet kunnen worden. Dit volledig zelfstandig opereren onder zware klimaat- en terreinomstandigheden is een klus voor de deelnemende eenheden van het Korps Mariniers en 11 Luchtmobiele Brigade. De A- en D compagnie van 11 Infanteriebataljon van 11 Lucht­ mobiel treden op het land op, deels gezamenlijk met de Senegalese militairen. De 11e en 21e Infanteriecompagnie van het Korps Mariniers

treden op als amfibische landingseenheden. Daarnaast voeren mariniers en luchtmobiele militairen gezamenlijk para-acties uit.

Aansturing

De aansturing van alle landingseen­ heden, inclusief bijvoorbeeld vuursteun vanuit zee, staat onder leiding van de Commander Amphibious Taskforce, commandeur Peter Lenselink. Hij is tevens de commandant Netherlands Maritime Force, waaronder de Johan de Witt en alle meegekomen maritieme eenheden vallen. Omdat de laatste hydrografische gegevens van de rivier dateren van 1967, brengt de hydrografische dienst het gebied in kaart om de amfibische landingen mogelijk te maken. Deze informatie wordt later verwerkt in de publicatie van officiële zeekaarten zodat ook civiele scheepvaart ervan profiteert. Leden van de Duik- en Demonteergroep en het Amfibisch Gevechtsteunbataljon maken dit gebied vrij van eventuele obstakels en explosieven.

Belang

Om de lokale bevolking de goede intenties te tonen, knapt een genie­ groep van 11 Geniecompagnie van de landmacht in de binnenlanden van Senegal ziekenhuizen, een school, waterpompen en een weg op. Joint African Lion 2013 en de reeks oefeningen in de aanloop naar deze eindoefening tonen het belang dat in het Nederlandse buitenlandbeleid

aan Afrika wordt gehecht. De reden voor deze extra aandacht is de aanwezigheid van fragiele staten die regionaal en zelfs wereldwijd een bedreiging voor stabiliteit en veiligheid kunnen vormen.

nieuw record johan de witt Bijna 660 mensen overnachtten   op 9 november aan boord van   Hr. Ms. Johan de Witt. Een record.   Bij aanvang van de oefening Emerald Move 2010 had het Landing Platform Dock buiten de ruim honderdtachtig voertuigen en driehonderd pallets aan voorraden het hoogste aantal ‘opstappers’ ooit aan boord. Behalve de vaste bemanning van 194 mannen en vrouwen bleven ook nog eens 465 personen ‘logeren’: honderdtien personen van de Amphibious Task Force- en Landing Force-staf, ruim honderdtachtig mariniers van de 11e en 21e infanteriecompagnie, meer dan veertig special forces van de MSO en het KCT, bijna veertig Belgische kikkers en paracommando’s, een Role 2-team, een Rapid Environmental Assesment-team van de Hydrografische Dienst en een Very Shallow Water-team van de Duik- en Demonteergroep.

Senegal Oefenen in Afrika is geen dagelijkse kost voor de Nederlandse infanterist. Pelotonscommandant bij 11 Lucht­ mobiele Brigade, tweede-luitenant Auke Westerterp, beschrijft de eerste ervaringen van zijn eenheid tijdens de oefening Emerald Move 2010 in Senegal

Zondag 7 november. ‘Zijn de tropentenues bij het vertrek vanaf Schiphol nog te dun voor het koude Nederlandse weer, bij aankomst in Dakar lijken ze te dik. Het zweet breekt meteen uit. Bussen brengen ons naar het militaire gedeelte van het vliegveld. Onderweg zien we de eerste Senegalese militairen. Ze beveiligen de route en zijn uitgerust met nette tenues en moderne uitrusting. Rond zes uur ’s avonds arriveren we op het kamp ten zuidoosten van Dakar, dat al grotendeels is opgebouwd door logistieke eenheden van de mariniers. Het ligt op een zandvlakte langs een plantage en is ingesloten tussen zandwegen, dat dorpen in de buurt met elkaar verbindt. Er staat een paar dozijn boogtenten in nette rijen met aan één kant een grote overkapping van zonnedoeken bij de kombuis waar de koks van de mariniers de maaltijden voorbereiden. Een half uur later kunnen de mannen naar hun tenten om hun veldbedden en klamboes op te zetten en wat te rusten van de reis. Hoewel de temperatuur ’s nachts daalt van 35 tot ongeveer 20 graden, voelt het zo koud als een nacht in Nederland van tien graden. Maandag 8 november. De volgende ochtend is ook het mariniersbataljon aangekomen. De tenues bij de kombuis zijn een mix van jungle van de Luchtmobiele Brigade en wetland tenues van de mariniers. Er wordt nog terughoudend naar elkaar gekeken en de eenheden van beide zijden houden hun eenheidsvlaggen, die door anderen als trofee worden gezien, nauwlettend in de gaten. Dinsdag 9 november, 06:00 uur. We starten met een korte verkenningspatrouille met het peloton waarbij de groepen zich over verschillende wegen verplaatsen naar het dorpje Yayem en in het centrum een rendez-vous hebben. De groepen verplaatsen zich langzaam over de stoffige zandpaden terwijl de zon al hoog aan de hemel brandt. Het is ondertussen 38 graden en de Camelbags moeten bijna om het uur worden bijgevuld met flessen water. Het is

moeilijk in de hitte geconcentreerd te blijven en met regelmaat zoeken we ergens de schaduw op om af te koelen. De lokale kinderen willen iedereen in de patrouille een hand geven.

“De douche is een zegen voor iedereen die met de zoutkorsten van opgedroogd zweet in de kleren rondloopt” Woensdag 10 november. De compagniessergeant-majoor meldt dat vanavond voor het eerst kan worden gedoucht. Twee minuten de man. Een zegen voor iedereen die met de zoutkorsten van opgedroogd zweet in de kleren rondloopt. Donderdag 11 november. Onze eenheid krijgt honderdtwintig Senegalese militairen op bezoek. Ze krijgen lessen in Search door de genie en lessen theorie in satellite patrol door één van de opvolgend-pelotonscommandanten. Een aantal mannen van de compagnie heeft met simpel materiaal een maquette van het oord Diofior voorbereid. Verschillende officieren en onderofficieren praten prima Engels en stellen kritische vragen. Daaruit blijkt dat het een goed getrainde para-compagnie is. De eenheid is fast-rope opgeleid en op missie geweest in Sudan, Ivoorkust, Liberia en Congo. Vrijdag 12 november. Vandaag voeren we de satellite patrols uit samen met de Sene­ galezen. We lopen met de Senegalese pelotonscommandanten en groepscommandanten mee in de omgeving van Diofior. Elk peloton heeft anderhalf uur de tijd om de ruim twee kilometer van het oord te overbruggen en onderweg zijn leermomenten te ervaren. Onze manier van optreden blijkt nieuw voor ze. ||

tekst Auke Westerterp

en verder

defensiekrant nr 40 – 18 november 2010  7

dekaatjes heten de gratis advertenties in de Defensiekrant.   De tekst van een Dekaatje mag niet langer zijn dan veertig woorden en kan alleen schriftelijk of per e-mail worden ingediend. Plaatsing geschiedt zo spoedig mogelijk. De redactie is niet verantwoordelijk voor   de inhoud, noch voor de gevolgen van de plaatsing. Op de envelop of in de e-mail graag ‘Dekaatje’ vermelden. Dekaatjes kunnen worden ingestuurd naar de Defensiekrant, postbus 20701, 2500 ES Den Haag of [email protected], onder vermelding van naam, adres, woonplaats eventuuel telefoonnummer, onderdeel en registratienummer. Let op: de Defensiekrant wordt iedere week ook op internet gepubliceerd. Uw gegevens, zoals telefoonnummer en adres, kunnen door zoekmachines worden gevonden.

Defensie werkt aan verdere vergroting homoacceptatie

Dubbelleven leiden ongewenst

Woningen Te koop Almere, Holbeinstraat 7, eengezinswoning. Bjr 2003. Woonopp ca 80 m², perc. opp. 137 m². Woonkmr, 3 slpkmrs, badkmr   2e toilet, open trap, open keuken v.v. inb.app., opensl. tuindeuren achter. Voortuin. Nabij uitvalswegen A6, A27, OV, scholen en winkels. Vr.pr. € 174.500,- k.k. Zie www.funda.nl  

Te koop Den Helder, De Ruijterstraat 14, gemod. eengezinswoning . Nabij centrum. Woonopp. 90 m ², perc.opp.88 m², inh. 225 m³, eigen grond 80 m². Woonkmr, keuken (2007), badkmr douche/toilet, 3 slpkmrs. HR CV 2007. Geh. v.v. dubbel glas, nw betonnen vloer.   Bjr 1910.Vr.pr.: € 128.000,- k.k. Zie www.funda.nl of bel 0223-615409 

Te koop Hoeven, Pres. Hopstakenlaan 5, uitgeb. 2/1-woning met garage/berging, carport, voor- en achtertuin. Nabij kinderdagverblijf, basisschool, BSO en dorpscentrum. Opp. 200 m². Woonkmr, keuken, eetkmr/ speelkmr, hal en toilet. 1e verd.: 3 slpkmrs,   badkmr. 2e verd.: zolderkmr.   Zie: www.kkm-makelaars.nl 

Te koop Lelystad, Galjoen 03-02. keurig onderh. drie jaar oud 3-kmrappartement op   de 1e verd. in nwe wijk Galjoen-Zuid, nabij Bataviastad, de havens, centrum en uitvalswegen. Parkeerplaats op eigen terrein. Vr.pr. € 149.500,- k.k. Info www.funda.nl of [email protected] of tel. 0320-241 774. 

Te koop Nieuw Vennep, Wielestein 2, uitgeb. zonnige hoekwoning met 4 slpkmrs.   In rustige wijk, nabij winkels, scholen en OV. Optimale ligging t.o.v. Schiphol en Amsterdam. Uitstekend onderhouden, direct te betrekken. Vr.pr. € 279.500,- k.k. Zie www.funda.nl 

Diversen Te koop Diverse sets van 3 belfrisse telefoonkaarten met afbeeldingen van Hawk, Stinger en Patriot (€ 5,- per set). Postfrisse postzegels met afbeeldingen 40L60, embleem HVGLVD en Lkol A.J. Maas (€ 1,50 p.st.). Vooruitbetaling op giro 52.44.286.   Bestellingen via [email protected] 

“Bataljon, Ingerukt mars” Een herinnering aan Schoolbataljon Centraal   te Ermelo van 1994 tot 2007. Er zijn nog exemplaren van dit herinneringsboek verkrijgbaar. Heeft u interesse stuur dan   een mail met naam en adres naar:   %OCIO/DIV&CPUVOS. Echter, OP=OP. 

Recreatie Gezocht Oppashuis op Curaçao van 9-30 juli 2011 voor oud-marineman, vrouw, dochter   en kleindochter (6jr). Ook huizenruil behoort tot de mogelijkheid. Graag mailen naar [email protected]. 

Te huur Koekangeveld, tussen Ruinen en Echten, 4-pers. vakantiebungalow van 80 m² aan rand van bos. Met omheinde tuin van   1200 m². Comfortabel en compleet met kabel TV en cdspeler, 2 slpkmrs, badkmr, apart toilet. Huisdieren toegestaan. Inf.: 0528 - 25 15 26   of zie www.hartsuijker.nl

HAVELTE Hoewel de acceptatie binnen Defensie over het

algemeen goed is, stuiten homoseksuele militairen net als mensen in de samenleving soms op onbegrip en onverdraagzaamheid. Uit angst voor pesterijen of discriminatie kiest een aantal kiest er voor om de geaardheid te verbergen. Weer anderen staan voor een dilemma: uit de kast komen of niet? Volgens majoor Peter Cees Hamstra, voorzitter van de Stichting Homosexualiteit en Krijgsmacht (SHK), doet een homoseksuele militair er goed aan om uit de kast komen. “De energie die het kost om erin te blijven, kun je beter in je werk steken. Dan ga je beter functioneren omdat er een last van je schouders is gegleden. Bovendien heeft niemand wat te vrezen.” Hamstra erkent dat uitkomen voor je seksuele geaardheid makkelijker gezegd is dan gedaan. “Velen accepteren homoseksualiteit, maar dat wordt minder als ze mensen van hetzelfde geslacht hand in hand over straat zien lopen. Anderen weer willen geen homo

als vriend, vriendin of collega.” Bij Defensie geldt een homovriendelijk personeelsbeleid. Zo bestaan er speciale werkgroepen en mogen homoseksuele militairen in uniform meedoen aan publieke manifestaties als Roze Zaterdag en de Canal Parade in Amsterdam. “Op die manier kunnen ze Defensie afficheren als modern werkgever waar homo’s welkom zijn”, aldus Hamstra. Volgens hem wijst een wetenschappelijk onderzoek van het Brits-Amerikaanse Rand Institute zelfs uit dat homoseksuelen uitstekend geschikt zijn voor militaire functies. Tijdens een bijeenkomst van de informele NAVO-werkgroep Lesbian, Gay and Bisexual Transgender Perspectives die

onlangs plaatsvond in Den Haag vertelde prof. dr. Desiree Verweij van de Nederlandse Defensie Academie dat divers samengestelde teams (mannen/vrouwen, allochtonen/autochtonen, verschillende leeftijden en seksuele geaardheid) beter presteren.

Geen taboe

De bijeenkomst was bedoeld om de positie van de homoseksuele militair te bespreken. Naast Nederland namen België, Groot Brittannië, Denemarken en Noorwegen er aan deel. Evenals in Duitsland en Zweden rust daar geen taboe meer op homoseksualiteit in het leger. In NAVO-landen als Polen, Roemenië en de Baltische Staten, ligt dat wat anders. Hetzelfde geldt voor de Verenigde Staten (het don’t ask, don’t tell beleid). Hamstra: “Homoseksualiteit zou tegenwoordig in alle geledingen van de maatschappij geen punt van zorg meer mogen zijn, maar is het wel. Terwijl homorechten mensenrechten zijn en homoseksualiteit in vooral Europese

Steal Beasts Pro:

Virtueel trainen

Amersfoort De loop van de CV90, het nieuwe pantervoer-

tuig van de landmacht, draait in de richting van het vijandelijke voertuig dat is waargenomen. Seconden later verlaat een 35 millimeter granaat de loop en komt het vijandelijke voertuig rokend tot stilstand. Levensecht, maar dan wel op het computerscherm in een lokaal op De Bernhardkazerne. Steel Beasts Pro heet deze game waarmee de deelnemers van de CV90 tijdens de training Serious Gaming is Serious Training aan de gang gaan.

De inzet van simulatiegames wint duidelijk terrein bij de landmacht. Instructeurs van de genie, maar ook docenten van 42 Tankbataljon en 210 Transportcompagnie volgden vorige week een cursus Virtual Battle Space (VBS) bij het Simulatiecentrum Landoptreden in Amersfoort. Naast Steel Beasts Pro is dit een tweede serious game dat Commando Landstrijdkrachten in gebruik heeft. Sergeant-majoor Jurriaan de Vrijer – instructeur VBS - licht toe: “Serious Gaming is super als aanvulling in opleiden en trainen. We kunnen effectiever oefenen, vooral op gebied van procedures en leidinggeven.”

VBS richt zich op het uitgestegen optreden van de militair. De game is uitgerust met allerlei mogelijkheden om slim om te gaan met het te behalen trainingsdoel. Zo kan de instructeur met de Real Time Editor tijdens het spel elementen inbrengen of juist weglaten, afhankelijk van het gedrag van de cursist.

Betere geoefendheid

Dat VBS geschikt is voor veel verschillende eenheden bewijst de samenstelling van de klas. Een van de cursisten is sergeant Stijn Ruiter-Marsman, normaal gesproken werkzaam als groepscommandant bij 210 Transportcompagnie. Hij leert ondermeer

een scenario bouwen, waarbij een konvooi een bergachtig gebied doorkruist en in een hinderlaag rijdt. Met dit scenario kunnen zijn chauffeurs op de Scaniavrachtwagens procedures trainen. Maar dat is niet alles: “Ook logistieke eenheden dragen een groen pak, dus moeten individuele militaire vaardig­ heden getraind blijven, we zijn immers op de eerste plaats militair. Dat kan in VBS op een uitstekende manier,” oordeelt Ruiter-Marsman. Inzet van digitale simulatie – waarvan Serious Games deel uitmaakt – leidt volgens de kenners tot een betere geoefendheid van zowel individuele militairen als complete eenheden. Niet alleen sluit het aan bij de belevingswereld van de jonge militair, ook maken digitale scenario’s het mogelijk om elke gewenste situatie na te bootsen. En dat houdt niet op bij het trainen van gevechtshandelingen, ook het trainen van sociale omgangsvormen – het non-kinetische aspect - maakt onderdeel uit van Serious Gaming. Met locaties op de grote kazernes in Havelte, Oirschot, Amersfoort, ’t Harde en Schaarsbergen, kunnen de cursisten straks bij hun eigen eenheid aan de slag met de computer.

landen niet strafbaar is.” Mensen met een andere seksuele geaardheid (homoseksuelen, lesbiennes en biseksuelen) moeten hun werk bij Defensie kunnen doen, zonder dat ze zich bedreigd of gediscrimineerd voelen, stelt luitenant-kolonel mr. Jan Stinissen van de afdeling Personeelsbeleid en Rechtspositie van de hoofddirectie Personeel in Den Haag. “Het leiden van een dubbelleven is een zeer ongewenste situatie. Uiteraard voor de persoon zelf, maar ook voor de organisatie. Je kunt alleen goed functioneren als je lekker in je vel zit. Defensie legt zich niet neer bij situaties die mensen dwingen een dubbelleven te leiden, of waarin ze gediscrimineerd worden als ze wel voor hun homoseksuele geaardheid uitkomen. Het diversiteitbeleid van het ministerie richt zich dan ook op het verder vergroten van de acceptatie van homoseksualiteit binnen de krijgsmacht, en het tegengaan en voorkomen van discriminatie en ongewenst gedrag.”

en verder

8  defensiekrant nr 40 – 18 november 2010

Vertrek uit Afghanistan: Een missie op zich Delft Na diverse fotoreportages over het werk en leven in

Afghanistan sluit het Legermuseum in Delft de reeks, in samenwerking met de Audiovisuele Dienst Defensie, nu af met de foto-expositie ‘Vertrek uit Afghanistan: Een missie op zich’. AVDD-fotograaf Richard Frigge, die sinds 22 juli van dit jaar in Afghanistan verblijft, maakte het merendeel van de foto’s. Zijn foto’s brengen het vertrek van

militairen en materieel uit Afghanistan in beeld. De selectie van veertig foto’s en een korte film zijn van 15 november dit jaar tot en met 12 juni 2011 te zien.

Symposium over genie Breda Oud-minister Jan Pronk en de engineer-in-chief van het

Britse leger, brigadegeneraal James, zijn twee van de prominente sprekers tijdens het symposium genie-optreden in fragiele staten. De bijeenkomst vindt op 2 december plaats op de KMA in Breda.

Directeur van de eenheid Fragiliteit en Veiligheid bij het ministerie van Buitenlandse zaken, Koen Davidse, René Polfliet (Security Heineken) en Hans Eenhoorn (SOS Kinderdorpen) komen aan het woord en gaan in discussie. Jan Pronk zorgt voor de epiloog.

Dagvoorzitter is professor Almer van der Stoel (NLDA). Opvragen van het volledige programma en aanmelden kan via [email protected] of 073-6881304 (tijdens werkdagen van 9.00-11.00 uur bereikbaar).

TRIS-militairen herbegraven Paramaribo Veertien militairen van de voormalige

Nederlandse Troepenmacht in Suriname (TRIS) zijn vorige week herbegraven. Vanwege aflopende grafrechten en uitzorg plicht voor gevallen collega's werden de militairen, onder toeziend oog van de Bergings -en Identificatiedienst van de Koninklijke Landmacht, opgegraven en bijgezet in een gezamenlijke graftombe.

De bijzetting werd bijgewoond door een nabestaande, vertegenwoordigers van de leiding van het Nationale Leger van Suriname en oud-TRIS militairen. Namens Commandant Landstrijd­ krachten sprak paradecommandant majoor Ron Boom. De erewacht

bestond uit twee landmachtmilitairen en 2 ‘oud-Trissers’. De TRIS ontstond in 1868 uit het 27ste Bataljon WestIndische Jagers. Bij de soevereiniteitsoverdracht van Suriname op 25 november 1975 is de TRIS opgeheven.

Defensie Evenementenkalender

Links Het door-en-door drassige terrein van het ASK vraagt het uiterste van de rijvaardigheid van de PzH-chauffeur. Rechtsboven Zeven collega’s van de KMar begeleiden de twee ‘pakketten’ van elk drie pantserhouwitsers en hun ondersteunende voertuigen. Rechtsonder Opnieuw suist een granaat richting doelwit, zo’n twaalf kilometer verderop.

Vuurmonden laten van zich horen

‘Steeds hetzelfde, maar elke keer mooi’ Veluwe Zes pantserhouwitsers rollen grommend over de A50, onder escorte van de

Koninklijke Marechaussee. Twee pelotons vuurmonden van 11 Afdeling Rijdende Artillerie zijn twee weken ‘on the move’ voor de oefening Armoured Assault.

Vorige week beoefenden de artilleristen de zogenoemde ‘shoot & scoot’ procedure. In deze artillerietactiek krijgt een stuk vanuit een verdekte opstelling een vuuropdracht, komt te voorschijn, brengt vuur uit en verplaatst zich meteen weer naar een nieuwe verdekte locatie. “Dit is de methodiek waarvoor de Pantserhouwitzer 2000 is gemaakt en aangekocht”, legt kapitein Jeffrey van der

Veer uit. “Dat we dit met zes vuurmonden tegelijkertijd beoefenen is wel heel bijzonder, dat zul je voorlopig niet meer zien.” Stukscommandant wachtmeester Erik van Rijsbergen: “Een bom afschieten, tja het is in principe steeds hetzelfde. Maar ik vind het nog elke keer mooi!” Menig automobilist in de vierhoek Zwolle-Harderwijk-Ede-Arnhem

maakte dan ook van de gelegenheid gebruik om de 60 tonwegende rupsvoertuigen in het voorbijgaan uitgebreid te bewonderen en soms enthousiast te begroeten. Deze week laten de vuurmonden opnieuw van zich horen wanneer ze met scherp schieten op het Artillerie Schietkamp bij ’t Harde. || foto's sgt Eva Klijn,

avdd

De verkorte versie van de Defensie Evenementenkalender vermeldt voor de komende tijd de volgende evenementen

20 november  Krissendag, Kumpulan Bronbeek in Arnhem

18 november  Relatieconcert Fanfarekorps Koninkl  ijke Landmacht "Bereden Wapens", Roosendaal

20 november 2010  Concert Fanfarekorps Koninklijke Landmacht in Schouwburg Cuijk,

Atletiekploeg tiende op WK Marathon

18 t/m 22 november  Internationaal Militair Kamermuziek Festival in Duitsland - Blaaskwintet Marinierskapel, Erfurt (Duitsland)

21 november 2010  Lezing 'Oorlogsliefdekind' in Museum Bronbeek in Arnhem

43ste militair wereldkampioenschap Marathon. De wedstrijd, een onderdeel van de civiele marathon in de Griekse hoofdstad, trok 90 mannen en 25 vrouwen uit 25 landen.

21 november 2010  Rondleiding 'De 345e verjaardag van het Korps Mariniers' in Mariniersmuseum in Rotterdam

De resultaten van de Nederlanders: 12de sergeant-majoor Angelique van der Linden (3.20.07); 22ste sergeant1 Iwan Kamminga (2.28.41); 37ste sergeant1 Raimond van der Boom (2.40.45); 48ste sergeant1 Kees van Helmond (2.46.46); 55ste luitenant-kolonel der mariniers Peter van Ooijen (2.52.10). Ter vergelijking: de beste dame, de Litouwse Rasa Drazdaukaite, klokte 2.31.06, de snelste man, Henryk Szost uit Polen, 2.15.28. In het landenklasse-

19 november  Concert Children of the World, Provinciehuis Brabant, Den Bosch 19 november  Concert Fanfarekorps Koninklijke Landmacht, Sporthal de Beemden in Bedum 20 november  Concert Children of the World, Provinciehuis Brabant in Den Bosch

23 november 2010  Concert Koninklijke Militaire Kapel 'Johan Willem Friso' in Sorgvliethal Veendam, Jan Salwaplein 1 Voor meer informatie surf naar www.defensie.nl en klik via ‘Actueel’ op de link activiteiten.

Den Haag Een ploeg van zeven militairen heeft onlangs in Athene meegedaan aan het

ment eindigde Nederland als tiende. ‘Oranje’ stond onder leiding van de trainer-coach van de militaire atletiekploeg, adjudant Jack Wouters.

Voetbaloproep

Het Bureau Internationale Militaire Sport (BIMS) is op zoek naar een nieuwe chef d’equipe voor het militair voetbalelftal. Geïnteresseerden kunnen tot en met vrijdag 3 december reageren door een sportief CV en een begelei-

dende motivatiebrief te sturen naar [email protected]. Per post kan ook op het volgende adres: Commando DienstenCentra, Bureau Internationale Militaire Sport, t.a.v. kolonel N. Spreij, MPC 58L, postbus 20703, 2500 ES Den Haag. Meer informatie over de vacature bij de genoemde kolonel Spreij, hoofd BIMS. Email: [email protected]. Zie ook www.defensie.nl/cdc/sport → equipes → voetbal mannen.

COLOFON De Defensiekrant is een wekelijkse uitgave van de directie Voorlichting en Communicatie van het Ministerie van Defensie, bestemd voor het gehele Defensiepersoneel OPLAGE 41.000 HOOFDREDACTEUR luitenant-kolonel Patrick Bolder EINDREDACTIE Martin Zijlstra (070 - 339 78 06) REDACTIE June Smit (070 - 339 78 03) | André Twigt (070 - 339 78 05) | Evert Brouwer (070 - 339 78 04) | Jack Oosthoek (070 - 339 78 01) BEZOEKADRES Binckhorsthof, Binckhorstlaan 135, 2516 BA Den Haag POSTADRES Postbus 20703, 2500 ES Den Haag, MCP 58L E-MAIL [email protected] DEFENSIESITE www.defensie.nl REDACTIESECRETARIAAT EN ADMINISTRATIE Marianne Beck-Bergshoeff TELEFOON (070) - 318 83 26, via het militaire net: 501, tst. 88326. ABONNEMENTEN Per jaar € 13,61. Voor het buitenland €15,88. Particuliere abonnees kunnen zich opgeven bij: Abonnementenland, Postbus 20, 1910 AA Uitgeest, telefoon 0900 - 226 52 63 of via www.aboland.nl. In het geval van een dienstabonnement, opgave schriftelijk bij administratie Defensiekrant. ADRESWIJZIGING Het verdient aanbeveling adreswijzigingen vroegtijdig en uitsluitend schriftelijk op te geven; het duurt enkele weken voor het nieuwe adres in het verzendbestand is opgenomen. LAYOUT vijfkeerblauw.nl, Rijswijk DRUK TDS, Schiedam. De inhoud van de artikelen in de Defensiekrant hoeft niet noodzakelijkerwijs de mening van de minister van Defensie of de krijgsmachtleiding weer te geven. Ingezonden brieven dienen betrekking te hebben op eerder in de Defensiekrant geplaatste artikelen. ZIj geven uitsluitend de mening van de inzender weer en kunnen door de redactie worden bekort. Overname van artikelen of delen daarvan is alleen toegestaan met toestemming van de redactie. Aan rechtspositionele informatie kan geen recht worden ontleend. Deze informatie wordt in algemene bewoordingen en met terzijde lating van details weergegeven. Voor volledige informatie wordt verwezen naar de officiële stukken.