defensiekrantnummer 31

defensiekrant

Kleurrijke Prinsjesdag Den Haag Traditioneel begroet Koningin Beatrix bij het betreden van de Staten-Generaal het

vaandel van het Korps Mariniers. Prinsjesdag was ook dit jaar weer dé gelegenheid bij uitstek om de krijgsmachtdelen in een traditionele rol te zien.

Militairen van land-, luchtmacht, marine en marechaussee, gestoken in de uniformen van weleer, zetten met een erehaag de route af die de Gouden Koets van Paleis Noordeinde naar het

Binnenhof aflegde. Zo’n 2200 Defensiemedewerkers waren bij de plechtigheden in de Hofstad betrokken, zoals elk jaar op de derde dinsdag van september. Onder meer detachementen van de

Garde Grenadiers en Jagers, de cavalerie en marechaussee vormden een ere-escorte. De Koninklijke Militaire Kapel Johan Willem Friso en de Regimentsfanfare Garde Grenadiers en

Jagers voerden de stoet aan. De Gele Rijders gaven traditiegetrouw met een saluutbatterij acte de présence. || foto

sm sjoerd hilckmann, AVDD

Koningin Beatrix: ‘Waardering voor uitgezonden militairen’ Den Haag “Een belangrijke doelstelling van het buitenlands

beleid is het bevorderen van democratische waarden en mensenrechten, en van stabiliteit en vrede in de wereld. De Nederlandse mannen en vrouwen die zich in Afghanistan en elders op de wereld daarvoor inzetten, verdienen onze grote steun en waardering.” Dat zei Koningin Beatrix afgelopen dinsdag in de Troonrede.

Met de presentatie van de Rijksbegroting blijkt dat een moeilijke periode aanbreekt voor Defensie. Er moet niet

alleen op grond van het regeerakkoord worden bezuinigd, zo’n € 400 miljoen euro, maar nog eens € 173 miljoen om

tekorten uit het verleden op te lossen. Bovendien loopt de personele vulling verder terug, terwijl de materiële tekorten nog niet zijn ingelopen. De operationele inzetbaarheid van de krijgsmacht is daardoor volgend jaar aan beperkingen onderhevig. De inzet in de reeds lopende operaties en afspraken met civiele autoriteiten voor Interdepartementale Civiel-Militaire Samenwerking (ICMS) zijn niet in het geding. De krijgsmacht blijft ook inzetbaar om de belangen van het Koninkrijk der Nederlanden en de

internationale rechtsorde zo nodig gewapenderhand te verdedigen. De komende jaren moet Defensie volgens het regeerakkoord structureel € 635 miljoen bezuinigen. Daarnaast zijn er extra besparingen nodig om eerder ontstane tekorten op te lossen en financiële ruimte te creëren voor het afvloeien van personeel. Daardoor bedragen de bezuinigingen op Defensie in totaal structureel circa € 1 miljard. »»Lees verder op pagina 3.

nummer 31 22 september 2011

2

Hoogtepunten op Luchtmachtdagen

4

‘Epicentrum’ voor missies met robottoestellen

5

Grootste oefening sinds tijden

6

Hr.Ms. Haarlems laatste kunstje

Verkiezing Defensievrijwilliger van het jaar Den Haag Binnen het ministerie van Defensie wordt ieder jaar een vrijwilliger van het jaar gekozen, waarmee Defensie het belang van vrijwilligerswerk benadrukt. Minister Hans Hillen reikt de prijs uit op 6 december op de Nationale Vrijwilligersdag. De vrijwilliger van het jaar ontvangt een kunstwerk en een geldbedrag van € 5.000 voor één of meerdere van de activiteiten waarvoor de betrokkene zich inzet. Kandidaten moeten (voormalig) medewerkers van Defensie zijn, militair of burger, die zich inzetten of ingezet hebben voor maatschappelijk nuttige taken die geen direct verband houden met het werk. Bovendien moet hij of zij deze activiteit verrichten of verricht hebben zonder betaling en op vrijwillige basis. Personen die geen medewerker van Defensie zijn of waren, maar zich wel hebben ingezet voor Defensie , kunnen ook voorgedragen worden. Zij moeten deze activiteiten eveneens verrichten of verricht hebben zonder betaling en op vrijwillige basis. Kent u binnen uw onderdeel iemand die in aanmerking komt voor de prijs, dan kunt deze vrijwilliger voor 10 november via de mail voordragen bij de secretaris van de Adviescommissie Vrijwilliger van het Jaar, majoor A.R. de Lizer. Stuur de mail met de volgende gegevens, naam, adres en een motivering voor 10 november naar mailadres: [email protected].

binnenland

2  defensiekrant nr 31 – 22 september 2011

Kolonel Ruud Dirkzwager, burgemeester Fred de Graaf van Apeldoorn en twee leerlingen leggen een krans bij het monument.

Airborneherdenking bij duplicaat Apeldoorn De jaarlijkse Airborneherdenking op de Koning

Willem III kazerne in Apeldoorn vond afgelopen vrijdag plaats op een andere plek. Door verbouwing van de kazerne is het originele monument tijdelijk niet bereikbaar.

Kinderen van basisschool Spitsbergen lazen hun gedichten voor bij een duplicaat van de originele plaquette. Deze was aangebracht voor de vijver in het plantsoen achter gebouw 5, nabij de hoofdingang. “Erg mooi en bijzonder dat alle monumenten in Apeldoorn zijn geadopteerd door basisscholen. Ik ben

blij dat jullie dit met en voor ons willen doen”, sprak commandant Landelijk Opleidings-Kenniscentrum KMar, kolonel Ruud Dirkzwager, de leerlingen en andere genodigden toe, onder wie vertrekkend burgemeester Fred de Graaf van Apeldoorn.

Linksboven Apache Solo Display Team (Foto: Arno Marchand) Rechts Eurofighter Typhoon van de Italiaanse luchtmacht (Foto: Arno Marchand) Linkonder Een Nederlandse C-130 (links) met een Dakota (rechts) waren een van de vliegtuigen in de static show. (Foto: AOO Eric Vorstenbosch, AVDD)

Veel hoogtepunten op Luchtmachtdagen Leeuwarden De twee Luchtmachtdagen op vliegbasis

Leeuwarden zijn met 182.000 bezoekers succesvol verlopen. Als thema was gekozen ‘De toekomst hangt in de lucht’.

Hoogtepunten in de vliegshow waren naast het F-16 en Apache Solo Display Team van eigen bodem, onder meer het Britse civiele Team Viper dat met vier Hawker Hunters vliegt. Tijdens de vliegshow waren diverse demonstraties

voor het eerst in Nederland te zien, bijvoorbeeld de MB-339 en de Eurofighter Typhoon van de Italiaanse luchtmacht, een F/A-18C Hornet van de Finse luchtmacht en de F-16 Solo Türk van de – uiteraard –Turkse Luchtmacht. Het

grootste vliegtuig dat op de Luchtmachtdagen viel te bewonderen, was de C-17A Globemaster III, met voor het eerst een geheel Nederlandse bemanning. Volgend jaar zijn er geen Luchtmachtdagen. In 2013, precies honderd jaar nadat de Militaire Luchtvaart - de voorloper van de Koninklijke Luchtmacht - is opgericht, treedt vliegbasis Volkel als gastheer op.

Meritorious Service Medal voor stafadjudant Slagers Soesterberg Stafadjudant

Faculty Advisor.

Patrick Slagers, werkzaam bij het OTC Log, heeft vorige week tijdens een buitengewoon appèl op de Du Moulinkazerne de Meritorious Service Medal ontvangen. Hij kreeg deze opgespeld door USA Army Attaché kolonel Jeffrey A. Stimson.

Grote belangstelling voor herdenking Market Garden Ede De herhaling van de grootste luchtlandingsoperatie van de

Tweede Wereldoorlog in Nederland afgelopen zaterdag trok 25000 bezoekers. Zo’n duizend parachutisten, onder wie 450 Nederlandse, sprongen ondanks een harde wind boven de Ginkelse Heide. De paradropping van onder anderen militairen van 11 Luchtmobiele Brigade en de Britse 4 Parabrigade maakte deel uit van de driedaagse herdenking van de operatie. De parachutisten sprongen uit een Britse en Amerikaanse Hercules, uit een Duits Transall transportvliegtuig en uit twee historische Dakota’s. Aansluitend werd de 67ste herdenking van de operatie, die ook bekend staat als de Slag om Arnhem, bij het Airborne Monument gehouden. Ongeveer veertig veteranen waren aanwezig als eregast. Elk jaar komen de oud-strijders naar de Ginkelse Heide om hun kameraden van weleer de laatste eer te bewijzen. Burgemeester Cees van der Knaap van

Slagers ontving de hoge onderscheiding voor zijn buitengewone bijdrage aan de training en professionele ontwikkeling van sergeant-majoors bij het United States Army Sergeants Major Academy (USASMA) op Fort Bliss in Texas. Hier was hij van 1 mei 2008 tot 1 mei 2009 ingedeeld als

SACT Generaal Abrial geeft lezing over veranderingsproces NAVO Den Haag De slagkracht van de NAVO is afhankelijk van de bereidheid van lidstaten om een

eigen bijdrage te leveren. Dat zei generaal Stéphane Abrial, Supreme Allied Commander Transformation van de NAVO, tijdens een lezing op de Prinses Julianakazerne in Den Haag. Hij sprak hier op uitnodiging van de Koninklijke Vereniging ter Beoefening van de Krijgswetenschap (KVBK).

Ede is blij met de massale belangstelling. “Deze dag verbindt het spectaculaire van de paradropping met het belang van herdenken. Dat daar ieder jaar weer duizenden mensen op af komen, is een belangrijk signaal.”

Abrial benadrukte in zijn lezing het belang van samenwerking met andere lidstaten. “Elke lidstaat moet zijn positie kennen en verantwoordelijkheid nemen”, aldus de generaal. Het brengen van stabiliteit in een regio vereist volgens hem meer dan militair ingrijpen. Samenwerking met externe

organisaties, zoals NGO’s, vindt hij dan ook essentieel. De lezing stond in het teken van het veranderingsproces binnen de NAVO en de thema’s van de komende NAVO-top in Chicago in mei volgend jaar. Hier staat onder meer de implementatie van een nieuw

strategisch concept centraal, gebaseerd op de in 2010 in Lissabon vastgestelde strategische koers van de NAVO. Andere belangrijke onderwerpen van de top zijn de gevolgen van de huidige economische crisis voor de NAVO en de situatie in het Midden-Oosten, Afghanistan en Pakistan.

binnenland

defensiekrant nr 31 – 22 september 2011  3

in het kort

»»Vervolg van pagina 1.

Maatregelen

In april heeft minister Hans Hillen de Tweede Kamer met de Beleidsbrief ‘Defensie na de kredietcrisis’ geïnformeerd hoe hij de bezuinigingen wil gaan realiseren. De Kamer ging hiermee in juni in meerderheid akkoord. Wel is een aantal moties aangenomen en die zullen ook worden uitgevoerd. Zo komen onder meer alle vier patrouilleschepen die in aanbouw zijn in dienst. Tot en met 2017 blijven in totaal acht Cougar-transporthelikopters behouden, voor onder meer search & rescue (SAR)-taken op de Noordzee en het patiëntenvervoer op de Waddeneilanden. De personele vulling bij de Koninklijke Marechaussee voor 2012 en 2013 gaat naar 98 procent en het derde DC-10 transportvliegtuig blijft tot uiterlijk 31 december 2013 operationeel. Voor het oefen- en trainingsprogramma van de krijgsmachtdelen blijven vijftig extra sportinstructeurs in dienst. Bovendien wordt het aantal dienstauto’s met een extra 200 verder verkleind en wordt de inhuur van transport beperkt.

Investeren

Een veelzijdig inzetbare krijgsmacht moet ook investeren in nieuwe ontwikkelingen om op nieuwe dreigingen te kunnen inspelen en de inzetbaarheid te vergroten en waar nodig te versterken. Zo intensiveert Defensie bijvoorbeeld de digitale weerbaarheid.

Daarbij hebben cyberoperaties de aandacht. Om verder te kunnen blijven investeren, verkoopt Defensie materieel. Daarnaast wordt overgegaan tot de aanschaf van onbemande vliegtuigen, zogenoemde MALE UAV’s, waarvoor ook in 2012 voorbereidingen worden getroffen. De omvangrijke reorganisatie die nodig is voor de verkleining en vernieuwing van de Defensieorganisatie is inmiddels krachtig ingezet. Allereerst wordt de bureaucratische druk teruggedrongen. Zo verdwijnen één op de drie functies bij de staven. Tegelijk streeft Defensie naar een verbeterde balans tussen jong en oud, instroom en ervaring en voldoende loopbaanperspectief. Ook de uitbesteding van diensten en meer samenwerking met de industrie kan bijdragen aan een organisatie die sneller kan inspelen op veranderingen. Bovendien staat internationale samenwerking hoog op de agenda om zo onder meer kosten te besparen. De komende jaren wordt toegewerkt naar een kleinere krijgsmacht in goede conditie, met eenheden die zijn gevuld, oefenprogramma’s die kunnen worden doorlopen en voorraden die op peil zijn gebracht. || tekst

Evert Brouwer

|| foto's sm sjoerd hilckmann (boven) || sgt eva klijn

Hillen bezoekt Hr.Ms. Johan de Witt op valreep PHILIPSBURG De Hr.Ms. Johan de Witt ontving vorige week

minister van Defensie Hans Hillen in de West. Het bezoek kwam op de valreep van de terugkeer van het schip naar Den Helder.

Rotterdam Kroonprins Willem-Alexander bracht vorige

week dinsdag een bezoek aan het Mariniers Opleidingscentrum op de Van Ghentkazerne in Rotterdam. Tijdens de rondleiding over de kazerne sprak de prins met cursisten, instructeurs en stafleden. Zijne Koninklijke Hoogheid werd geïnformeerd over de verschillende cursussen die het centrum verzorgt. Daarnaast werd gesproken over werving en instroom van personeel, inzet tijdens missies, methoden en technieken van

opleiden en de afwisseling tussen instructieve en operationele functies. Ook was de kroonprins getuige van diverse oefeningen, zoals trainingen met de touwbaan en militaire zelfverdediging.

■■ Schiphol De marechaussee heeft vorige week een 38-jarige Nederlander aangehouden die nog 41 boetes had openstaan met een waarde van achtduizend euro. Ook hield de KMar een 43-jarige Rotterdammer aan die met 154.000 euro contant geld naar Turkije wilde vliegen. Een beveiligingsmedewerker ontdekte een groot aantal bankbiljetten in een schoen in zijn handbagage. Het bleek om een geldrol van vijftigduizend euro te gaan. Bij nader onderzoek van de bagage trof de marechaussee nog eens 104.000 euro aan. De man is aangehouden op verdenking van witwassen.

Defensie verzorgt eigen energie ■■ Coevorden Bijna vijf procent van

het totale energieverbruik van Defensie wordt vanaf november door drie eigen windmolens opgewekt. De bouw van de molens startte afgelopen week bij het magazijnencomplex in Coevorden. Opvallend genoeg zorgde de harde wind vorige week direct voor enige tegenwerking. Daarom stond na drie dagen alleen nog het onderste deel van de 105 meter hoge palen op de fundering. Normaal duurt de bouw van een complete mast twee tot drie dagen. Afhankelijk van de energieprijzen verdient Defensie de 5,6 miljoen euro investeringskosten binnen negen jaar terug.

KOWA uitgebreid ■■ Den Haag De KMar Operationele Werkvloer Processen (KOWA) is uitgebreid en aangepast mede door suggesties vanaf de werkvloer. Deze zijn binnengekomen bij de beheersgroep KOWA. In het KOWA is informatie toegevoegd met betrekking tot de Gegevensset Opsporing en er zijn tekstuele verbeteringen doorgevoerd. Door deze aanpassingen biedt het systeem nog meer ondersteuning tijdens de MTV werkzaamheden. De KOWA is te bereiken via http://kowa. mindef.nl/ Ook kunt u op deze site tips, reacties en adviezen kwijt.

Hillen bezocht het schip in het kader van een meerdaags werkbezoek aan de Bovenwindse Eilanden, Sint Maarten, Saba en Sint Eustatius. Aan boord van het Landing Platform Dock gaf de bemanning Hillen uitleg over haar werkzaamheden in de West. Met een ceremoniële binnenkomst in Sint Maarten beëindigde de Johan de Witt haar periode als stationsschip in het Caribisch gebied. Op dit moment is het schip onderweg naar Nederland.

Koninklijk bezoek op Mariniers Opleidingscentrum

KMar onderschept 154.000 euro

Mariniers op scherp tegen piraten

F-16’s overgedragen aan Chili

Singapore Een zwaarbewapend beveiligingsteam van de

■■ Antofagasta (Chili) Directeur

mariniers, een zogenoemd Vessel Protection Detachement (VPD), beschermt sinds afgelopen vrijdag het transportschip Transshelf tegen piraterij. Het schip is beladen met een groot offshore constructieplatform en vaart van Singapore naar Sharjah in de Verenigde Arabische Emiraten. Volgende maand beschermt een VPD opnieuw een kwetsbaar en groot zeetransport dat eveneens van Singapore naar Sharjah vaart. Het gaat om de Mighty Servant 3 van de Nederlandse firma Dockwise, een zogenoemd half-afzinkbaar transportschip. Het vervoert een jack-up boorplatform en twee sleepboten. De Mighty Servant vertrekt begin oktober vanuit Singapore en komt naar verwachting medio oktober aan in Sharjah.

Inzet VPD’s

Half maart besloot minister Hans Hillen voor het eerst zelfstandige militaire beveiligingteams te plaatsen aan boord van Nederlandse koopvaardijschepen. Elke aanvraag van een reder wordt getoetst aan het draaiboek ‘bijstandsaanvragen bij piraterij en gewapende overvallen op zee’. Dit biedt ruimte om in uitzonderlijke gevallen zelfstandige militaire teams aan boord van schepen te plaatsen.

Defensie Materieel Organisatie (DMO) Lex Hendrichs heeft onlangs in Chili de overdracht getekend voor zes Nederlandse F-16's. Onder begeleiding van een KDC-10 zijn de toestellen vanaf vliegbasis Volkel naar het Chileense Antofagasta gevlogen met tussenstops op de Canarische eilanden en in Brazilië. De overdracht werd overschaduwd door het neerstorten van een Casa 212 van de Chileens luchtmacht, met aan boord bekende televisiepresentatoren. Na een inspectie en de technische overdracht aan Chilenen ging het Nederlandse detachement van DMO, aangevuld met personeel van de Koninklijke Luchtmacht, weer op weg naar huis. Tijdens een tussenstop op Gander in Canada werden vier F-16’s opgepikt die terugkeerden van de opleiding in Tucson (VS).

reportage

4  defensiekrant nr 31 – 22 september 2011

Linksboven Een ‘quadrocopter’ scheert over De Knobbel. Linksonder Lancering van het ‘huisvliegtuig’ van Defensie, de Raven van 101 RPV-batterij. Rechtsboven Het gecombineerde team van 101 RPV-batterij en KLPD landde op een derde plek. Linksonder eerste luitenant Stomp. Middenonder Een Duitse creatie passeert de jurytafel. Rechtsonder De deelnemers aan de precisiecompetitie spaarden kosten noch moeite om zo goed mogelijk voor de dag te komen.

De Knobbel ‘epicentrum’ voor missies met robottoestellen

Onbemand maakt onbemind t Harde Het militair terrein De Knobbel bij ’t Harde vormde vorige week het mondiale epicentrum

voor het vliegen met mini verkennings- en bewakingsvliegtuigjes, Micro Air Vehicles. Vele, voornamelijk burgerdeskundigen uit alle windstreken, onder wie studenten, congresseerden er vier dagen over nieuwe ontwikkelingen en hielden een competitie in precisievliegen. 101 RPV Batterij van de landmacht landde met het ‘huisvliegtuig’ van Defensie, de Raven, op een verdienstelijke derde plaats. De oh’s’en de ah’s waren op de Knobbel niet van de lucht. Als horzels zoemden de robotvliegtuigjes door de lucht. Zelfs missies die door een stuurfout of windvlaag jammerlijk smoorden in de wuivende heideplantjes, kregen een klaterend applaus van het gefascineerd toekijkende publiek. De International Micro Air Vehicle Conference and Flight Competition (IMAV) een feestje voor modelbouwers? Integendeel, zegt eerste luitenant Eric Stomp van 101 Remotely Piloted Vehicle Batterij (RPV), een onderdeel van 103 ISTAR Bataljon. “Dit is een professionele aangelegenheid.” En gelijk had Stomp, die namens Defensie meehielp om de organisatie van het door de Technische Universiteit Delft en de firma Thales georganiseerde evenement in goede banen te leiden. Iedereen spaarde kosten noch moeite om in hartje Holland zo goed mogelijk voor de dag te komen. Zowel

de in- als externe precisiewedstrijd stond bol van de opwinding. Daarin moesten de deelnemers met hun mini vliegtuigen hindernissen passeren en met de boordcamera’s voorwerpen identificeren. Volgens Stomp wordt het belang van onbemande minivliegtuigjes onderschat. “Onbemand maakt onbemind. Maar zodra de mensen de mogelijkheden ervan ontdekken, zoals verkenning en bewaking, vinden ze Micro Air Vehicles plotseling volop de moeite waard. Het is echter geen wondermiddel. Ze zijn alleen bij goed weer inzetbaar en ‘scannen’ slechts een klein gebied”, aldus de veiligheidsofficier van de landmacht voor onbemande vliegtuigen.

Quadrocopters

Hoe dat moet, liet de RPV-equipe van de landmacht, die voor de gelegenheid samenwerkte met het Korps Landelijke Politiediensten (KLPD), in een strakke

demonstratie zien. De derde plaats die de combinatie scoorde in het ‘outdoor’-klassement sprak tot de verbeelding. Belangrijker echter was het leerelement. Stomp: “De politie kan met hun Micro Air Vehicles dingen die wij niet beheersen. En omgedraaid. Zij opereren met ‘quadrocopters’ die boven een plek ‘hooveren’; wij met Raventoestellen voor de lange afstand. Twee verschillende werelden die elkaar aanvullen.”

‘wanneer mensen de mogelijkheden van MAV’s ontdekken, zijn ze ineens de moeite waard’ Een lid van het KLPD vliegteam dat vanwege het geheime karakter van zijn werk anoniem wil blijven, vindt dat hij

door de samenwerking met de KL een bredere kijk op de wondere wereld van de Micro Air Vehicles krijgt. “Defensie pakt haar zaakjes op dit vlak professioneel aan”, stelt de man vast. “Voordeel is ook dat de leiding het beleid voor onbemande vliegtuigen volop steunt. Het KLPD daarentegen bevindt zich op dit gebied nog in een ontwikkelfase. De mensen daar op de werkvloer moeten het veelal nog zelf uitzoeken. We zouden onze vloot met robot helikoptertjes, die over warmte-, kleurenbeeld- en high definition camera’s beschikken, graag uitbreiden met de Raven. Dan kunnen we de openbare orde tijdens bijvoorbeeld een belangrijke voetbalwedstrijd beter bewaren.” Waarderende woorden voor Defensie ook van Eddy van der Heijden van Thales Nederland. Volgens hem was de organisatie van de International Micro Air Vehicle Conference and Flight Competition zonder deze hulp moeilijk, misschien wel onmogelijk geworden. “Op een uniek vlieg- en testterrein als het Artillerieschietkamp kan de veiligheid van deelnemers en toeschouwers optimaal worden gewaarborgd.” Wetenschappelijk coördinator van de IMAV, Guido de Croon van de TU Delft,

sluit zich daar bij aan. Hij legt uit dat in ons land bij wet niemand zomaar robot vliegtuigjes de lucht in mag sturen. Ze herbergen de nieuwste technologische snufjes waarmee wat mis kán gaan, wat ook gebeurt. Dat Defensie de IMAV na een verzoek uit de brand hielp, viel dan ook alom in goede aarde. Bovendien, stelt De Croon, had de krijgsmacht zelf baat bij het congres, als organisatie met interesse voor en ervaring in het opereren met onbemande vliegtuigjes.

Verbeteren

Wat Stomp betreft is een International Micro Air Vehicle Conference and Flight Competition op Nederlands defensieterrein voor herhaling vatbaar. Op die manier kan de krijgsmacht volgens hem de jongste ontwikkelingen mede blijven volgen. “Neem de informatie, door een robotvliegtuigje verzameld bij het binnenvliegen van een huis: die kan de ‘situational awareness’ van militaire eenheden verbeteren”, meent Stomp. ”Één foto zegt immers meer dan duizend woorden.” || tekst

Jack Oosthoek

|| foto’s Bart Nijs

interview

defensiekrant nr 31 – 22 september 2011  5

11 Air manoeuvre brigade

Brigadegeneraal Otto van Wiggen (l) en commodore Theo ten Haaf

Oefening Falcon Autumn: grootste oefening sinds jaren

‘Knop omzetten van vechten naar vertrouwen geven’ Schaarsbergen 2500 militairen van verschillende krijgsmachtdelen, vierhonderd voertuigen

en vijftien helikopters die zich aan de hand van realistische scenario’s verplaatsen van Schaarsbergen richting Assen. Van 26 september tot 7 oktober vindt in Noord-Nederland één van de grootste oefeningen sinds jaren plaats: Falcon Autumn. De commandanten van beide eenheden, brigadegeneraal Otto van Wiggen en commodore Theo ten Haaf blikken vooruit: ‘We laten zien waartoe we in staat zijn. Ook naar de buitenwacht.’

11 Luchtmobiele Brigade en het Defensie Helikopter Commando(DHC), onder operationele omstandigheden samenwerkend onder de naam 11 Air Manoeuvre Brigade (11 AMB), beoefenen tijdens Falcon Autumn gezamenlijk het geïntegreerde optreden van grondtroepen en helikopters. Dat de oefening grootschalig is, is duidelijk. Toch is het niet ongewoon, vindt commandant 11 AMB brigadegeneraal Otto van Wiggen. “Door de inzet in Afghanistan is het even geleden dat we op deze schaal konden oefenen. Gelukkig komt het daar nu weer van. Falcon Autumn is bedoeld als test case voor de Combat Readiness Evaluation (CREVAL) eind 2012 waarmee we vormbehoud kunnen tonen in het air manoeuvre optreden. De Air Manoeuvre Brigade moet dan als brigade weer laten zien dat ze alle takken van sport van de air manoeuvre nog steeds beheerst”. Het air manoeuvre optreden kent verschillende vormen (zie kader). Vooral de air assault variant, waarbij infanteristen en gevechts- en transporthelikopters geïntegreerd met elkaar vechten, is complex. Om vormbehoud te garanderen moet regelmatig met het personeel van het Defensie Helikopter Commando

in de Air Manoeuvre Brigade worden geoefend. “Kennis van elkaars mogelijkheden en gezamenlijke procedures zijn van belang voor een snelle en veilige uitvoering van een operatie. Zetten de infanteristen hun mortieren in, terwijl Apaches vuursteun leveren? Dat moet duidelijk zijn afgesproken om elkaar geen gevaar te laten lopen”, schetst commodore Theo ten Haaf, commandant DHC en plaatsvervangend commandant 11 AMB. “We moeten sowieso blijven leren wat elkaars krachten én beperkingen zijn.” Het gevecht wordt uiteindelijk altijd op de grond beslist, duidt Van Wiggen. “Het grondtactisch plan is altijd de basis voor de rest van de operatie.” Ten Haaf: “Van daaruit wordt alles bepaald en omheen gepland. Welke middelen hebben we ter beschikking om infanterie te vervoeren? Hoeveel waves zijn daarvoor nodig? Vechten de Apaches dichtbij of op grotere afstand mee? ”

Leidend

In Fort Hood in de Verenigde Staten is het sinds dit jaar mogelijk voor luchtmobiele compagnieën om vijf keer per jaar met Chinooks en Apaches het air assault optreden te trainen. Van Wiggen: “Dat gaat tot niveau 4, het niveau van een

versterkte compagnie. Oefenen op brigadeniveau is van een andere orde.” Ten Haaf: “De air assault capaciteit is uniek in de wereld. Na de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk is Nederland leidend op dit gebied. Het is een specifiek en daarmee waardevol specialisme waarover de Nederlandse krijgsmacht beschikt.”

‘De focus is er bij iedereen’ Zichtbaar

Met de oefening Falcon Autumn wordt de generieke gereedheid in het air manoeuvre optreden op brigadeniveau beproefd. Vanuit Schaarsbergen en de vliegbasis Deelen, de thuisbasis van 11 Luchtmobiele Brigade en het oefenvliegveld van het DHC, trekken eenheden binnen een brede strook richting Drenthe om daar het gebied rond Assen veilig te stellen. Deze verplaatsing gaat zowel over de weg als door de lucht. Een groot deel van de acties vindt plaats buiten militaire oefenterreinen. Een centrale rol vormt de ‘verovering’ van het TT circuit Assen. Daar zal vervolgens een tijdelijke basis wordt gebouwd van waaruit stabilisatie-

Volg de oefening via nieuwe media Op de internetsite van Defensie zijn regelmatig nieuwsberichten, foto´s en video´s te zien van Falcon Autumn. Deze informatie is te vinden via www. defensie.nl/falconautumn. Ook op Facebook staat informatie over de oefening via de zoekterm Falcon Autumn. Bijgaande Quick Response-code kan gelezen worden met gedownloade App op de smartphone. Richt hiervoor de smart-phone op de code, waarna u rechtstreeks bij het laatste oefennieuws komt op de Facebookpagina.

operaties worden uitgevoerd, waaronder sociale patrouilles die de omliggende dorpen ingaan. Voordeel hiervan is dat de professionele inzet van de deelnemende eenheden van dichtbij merkbaar is voor bewoners van de noordelijke regio. In sommige gevallen kunnen ze zelfs deel uitmaken van de oefening, zoals bij roadblocks, waarbij auto’s doorzocht kunnen worden. “Een noodzaak waar we ons voordeel mee doen”, zegt Van Wiggen. “Zoveel roleplayers op de been brengen, op deze schaal, is niet te doen. En bovendien: hoe reëler hoe beter. De interacties met echte burgers maakt de oefening veel realistischer voor onze militairen. De buitenwacht kan direct zien waartoe we in staat zijn.”

Stabiliteitsoperaties

Met het optreden in verstedelijkt gebied is in Afghanistan al veel ervaring opgedaan. Dat is ook een van de voornaamste verschillen met de vorige grote oefening van 11 AMB, Gainful Sword in Polen in 2003, schetst Van Wiggen. “Het gaat niet langer alleen om het veroveren van een bepaald terreindeel , maar vooral ook de fase erna. Na de initial entry volgen stabiliteitsoperaties. Daarvoor is het gebruik

Bij samenwerking tussen 11 Luchtmobiele Brigade en Defensie Helikopter Commando wordt gesproken over 11 Air Manoeuvre Brigade (AMB). Deze samenwerking maakt wereldwijde inzetbaarheid binnen twintig dagen mogelijk. Kleinere eenheden (bataljonsgrootte) zijn al binnen zeven dagen inzetbaar. 11 AMB kan onder de meest uiteenlopende omstandigheden optreden: van vredesmissies, terrorismebestrijding en andere gewapende conflicten in het hoogste geweldsspectrum tot rampenbestrijding. 11 AMB kan alle vormen van air manoeuvre, het geïntegreerd optreden van grond- en helikoptereenheden, uitvoeren. Air assault is de meest complexe vorm: alle mogelijke middelen, zoals gevechts- en transporthelikopters, zijn daarin continu bij een operatie betrokken. Wanneer de Apache-gevechtshelikopters de hoofdrol hebben, wordt gesproken over air mechanised. Bij airmobile en airborne verzorgen Chinooktransporthelikopters het vervoer van de militairen van en naar een operatiegebied. Bij airborne worden de infanteristen gedropt per parachute. Om een goede samenwerking tussen het personeel van 11 Luchtmobiele Brigade en het DHC te garanderen, moet al het personeel van deze brigade de speciale luchtmobiele opleiding volgen. Ook vinden continu gezamenlijke oefeningen plaats, zoals nu de oefening Falcon Autumn. De commandant van 11 Luchtmobiele Brigade, brigadegeneraal Otto van Wiggen, treedt op als commandant 11 AMB. De commandant Defensie Helikopter Commando, commodore Theo ten Haaf, is plaatsvervangend commandant 11 AMB.

van de Gemotoriseerde Battle Group en de Zware Wapencompagnieën zo belangrijk. De plaatselijke bevolking moet vertrouwen krijgen in de militair. Onder meer door sociale patrouilles uit te voeren waardoor de bevolking inziet dat er blijvende veiligheid komt. Dat is een les uit vier jaar inzet in Afghanistan. De overgang naar stabilisatie zit erin gebakken. De militair moet dan wel de knop omzetten van vechten naar vertrouwen geven. Ook het contact leggen met plaatselijke leiders (Key Leader Engagement), komt uitgebreid aan bod in de oefening.” Het gebied waarin Falcon Autumn zich afspeelt is aanzienlijk. Niet zo vreemd, vindt Van Wiggen. “Met relatief weinig gevechtskracht kan de Air Manoeuvre Brigade een groot gebied bestrijken dankzij de inzet van helikopters, vliegtuigen en wielvoertuigen in de vorm van Bushmasters, Fenneks en Mercedes Benz soft- tops. Met name de inzet van de Gemotoriseerde Battle Group en de Zware Wapencompagnieën, waar de 11 Luchtmobiele Brigade sinds kort over beschikt maken een verschil met 2003.” || tekst

kap Corné Dalebout

|| foto’s avdd

buitenland

6  defensiekrant nr 31 – 22 september 2011

Linksboven De bemanning is in de weer met de Seafox. Linksonder Een Britse tanker gezien vanaf Hr. Ms. Haarlem. Rechtsboven De Haarlem kwam dichtbij het Libische vasteland, zoals hier bij de hoofdstad Tripoli. De vlag is opgehangen door opstandelingen. Rechtsonder Een Nederlandse zodiac voor de kust van Libië.

Libië: Hr. Ms. Haarlems laatste kunstje

‘Mooie missie met breed palet aan taken’ Catania (siciliË) Daags voordat ze aan de ketting gaat, is Hr.Ms. Haarlem nog volop in bedrijf in de Libische wateren. Commandant

Zeestrijdkrachten, vice-admiraal Matthieu Borsboom, toonde zich vorige week in het Siciliaanse Catania onder de indruk van de bemanning. “Ook al loopt hun missie bijna ten einde, iedereen is heel gefocust bezig.” “De bemanning maakte een positieve indruk”, zegt de admiraal na afloop van zijn bezoek aan de Haarlem. “Ze zijn heel professioneel bezig met hun taak. Als je een kwartier op een schip rondloopt en iedereen in de ogen aankijkt, weet je eigenlijk al hoe het gaat aan boord. Op de Haarlem zag ik dat het wel goed zat.” De bemanning vertrok 23 mei voor een reis van acht weken naar de Middellandse Zee, om deel te nemen aan een grensbewakingoperatie van het Europees agentschap Frontex. Toen bekend werd dat ze naar Libië ging, onderging de bemanning aanvullende trainingen. Zowel op het gebied van mijnenbestrijding in ernstoperaties, force protection, het bestrijden van calamiteiten als het vernietigen van drijvende mijnen.

Langer

“Ik had het thuisfront al gewaarschuwd dat het wat langer zou kunnen duren, want we hielden rekening met een mogelijke inzet bij Libië”, aldus

kwartiermeester Joerie van Munsteren. “Een mooie missie, met een breed pallet aan taken; we patrouilleren en we jagen op mijnen.” De eerste weken hield de Haarlem zich exclusief bezig met patrouilleren, om toezicht te houden op het wapenembargo en voor de opbouw van maritime situational awareness. Toen eind april door het regime van Khadaffi zeemijnen voor de kust van Miserata werden gelegd, kwam daar de taak van mijnjagen en –ruimen bij. Foto’s van door NAVO-eenheden aangetroffen mijnen hangen aan de muur in de mijnenjachtcentrale van de Haarlem. Ook is er een zodiac (rubberboot) met duizend kilo semtex aangetroffen. De Haarlem zelf heeft geen mijn aangetroffen tijdens Operation Unified Protector.

Veilig

“Wij zorgen ervoor dat de vaarroutes veilig zijn, zodat koopvaardijschepen met hulpgoederen de havens binnen kunnen”, zegt commandant LTZ1 Bijleveld. “Wij dragen dus bij aan de positieve verandering die gaande is in

Libië. De verhouding patrouilles varen en mijnenjagen is tachtig-twintig”.

Boarding team

De Haarlem komt tijdens de missie dicht in de buurt van de Libische havens, zoals die van Tripoli en Ghüms. Heel veel krijgt de bemanning echter niet mee van de strijd die daar gaande is. Kwartiermeester Van Munsteren: “We zien af en toe rookpluimen, meer niet. We volgen de gebeurtenissen in Libië vooral via CNN en Al Jazeera.”

‘We zien af en toe rookpluimen’ Tijdens de patrouilles, om het wapenembargo te handhaven, is er een belangrijke taak voor de officier van de wacht. Hij of zij houdt alle schepen in de gaten die de Haarlem aantreft op de vaarroutes. LTZ2 Lisanne Borsboom, is voor het eerst op missie in de functie van wachtofficier. “Ik ondervraag de

schepen die we aantreffen. We willen graag weten hoeveel mensen en wie er aan boord zijn en natuurlijk wat ze aan lading hebben. Als we het nodig achten, kunnen we een schip schaduwen of een boarding team aanvragen. Zelf gaan wij niet aan boord, maar we krijgen achteraf wel te horen wat het boarding team heeft aangetroffen.”

Verlenging

Hr.Ms. Vlaardingen is onderweg naar de Middellandse Zee om bij een eventuele verlenging van de missie in Libië de Haarlem af te lossen. Op het moment van drukken van deze Defensiekrant was nog niet duidelijk of de missie wordt verlengd. De Hr.Ms. Haarlem is een van de vier mijnenjagers die door de bezuinigingen op Defensie aan de ketting gaat. Of het schip wordt verkocht of ontmanteld, is nog onduidelijk. || tekst

tlnt Joost Ploegmakers

|| foto’s sm Stavros Groenewegen

De Haarlem is een van de drie mijnenjagers die actief is in de Libische wateren namens de NAVO. Daarnaast varen er fregatten, onderzeeboten en bevoorradingsschepen, afkomstig uit landen als Turkije, GrootBrittannië, Spanje en Italië. Ook de Koninklijke Luchtmacht neemt deel aan de NAVO-operatie Operation Unified Protection (OUP), onder meer met zes F-16’s. OUP is de codenaam van de  NAVO in het handhaven van  VN Veiligheidsraadsresolutie 1973. Deze heeft tot doel het beëindigen van de aanvallen op  Libische burgers door de strijdkrachten van kolonel Moammar Khadaffi. OUP is gericht op het handhaven van het vliegverbod en het wapenembargo en het beschermen van burgers tegen aanvallen van Khadaffi’s regeringstroepen.

en verder

defensiekrant nr 31 – 22 september 2011  7

dekaatjes heten de gratis advertenties in de Defensiekrant. De tekst mag niet langer zijn dan veertig woorden en kan alleen schriftelijk of per e-mail worden ingediend. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud, noch voor de gevolgen van de plaatsing. Graag ‘Dekaatje’ vermelden. Dekaatjes kunnen worden ingestuurd naar [email protected] , ovv naam, adres, woonplaats eventueel telefoonnummer, onderdeel en registratienummer. Let op: de Defensiekrant wordt iedere week ook op internet gepubliceerd.

Woningen Te koop Amsterdam (IJburg), Ben van Meerendonkstraat 15, 3-kmrappartement. Opp. 84 m². Zonnig balkon, separate berging. Strand, haven, park, winkels op loopafstand. Nabij A1, A9, A10. OV naar Amsterdam CS/Bijlmer ArenA voor de deur. Vr.pr. € 234.500,-k.k. Zie www.funda.nl

Te koop Arnhem- centrum, Betuwestraat 5-7,

en Leiden geen optie is. Uw reacties naar cha. [email protected] of 06-12527132 worden zeer op prijs gesteld.

Recreatie Te huur Boppard, Duitsland, grote vakantiewoning van 116 m² met uitzicht op de Rijn. In schitterend gebied Oberen Mitterheintal. Woonkmr, 3 slpkmrs, keuken. Zie www.fewo-rheinschleifde.de of bel +496742921555 (Nederlands sprekend). Te koop van 1e eigenaar: zeer fraaie Camper Fiat Ducato/Elnagh Clipper 570. Bjr 1989 met slechts 55000 km. 4 à 5 pers. type alkoof met zeer complete uitrusting. Beurt gehad met nieuwe APK 08-2012. Vr.pr. € 8.250.-. Info 0545 471658 of jg.wansink@ chello.nl

Te koop/te huur Putten, Oude Garderenseweg 18-14, recreatieboerderij bjr ’98. Geschikt voor permanente bewoning indien GBA elders. Woonopp. 70 m², perc.opp. 254 m². Ind. woonkmr met open keuken, 2 slpkmrs, badkmr bad/douche, toilet, vlizotrap naar zolder. Schuur 10 m². Onderhoudsvr.ije tuin met veel privacy, a.i.o. Vr.pr. € 129.000,- k.k of te huur € 750,- p/mnd excl g/w/l. Info: 0640130540.

3-kmrappartement. Balkon, berging, eigen parkeerl. in afgesloten parkeerkelder. Direct te betrekken. Vr.pr. € 229.000,- k.k.Zie www.funda.nl of bel 0264435555.

Diversen

Te koop Barneveld, Watertuin 334, schitterende

Aangeboden Het Koninkrijk der Nederlanden in

2/1-kapwoning. Instapklaar. Ruime woonkmr, 3 slpkmrs, garage. Vr.pr € 395.000,- k.k. Zie www. funda.nl of bel 0342-417031.

de 2e Wereld Oorlog van Dokter L. de Jong. Deel 1 t/m epiloog 12 2e helft. 14 boeken met linnen kaft. T.e.a.b. Sgt1 A van Dongen [email protected] of 06-23093390.

Te koop Heerhugowaard, Vecht 55, 5-kmr tussenwoning. Open keuken, berging, plavuizen met vloerverwarming, CV, 100% isolatie. Tuin op W. Kindvr. rustige wijk. Veel groen. Nabij voorz. Vr.pr. € 163.000,- k.k. Zie www.jaap.nl of bel 06-53554226.

Te koop Kamerik (bij Woerden), Goudenregenlaan 39, vrijst.woning aan brede waterpartij. Geh. gerenov. Eigen grond: 317 m2. Vr.pr. € 390.000,- k.k. Zie www.funda.nl of bel 06-42557654.

Te koop Leeuwarden, Sontdwarsstraat 21, 4-kmr eengezinshoekwoning in kindvr. wijk. Z-vorm. woonkmr, 3 slpkmrs, douche/ligbad, keuken 2004, grote garage.Geschikt voor starters. Nabij Vlb. Leeuwarden. Vr.pr.: € 137.500,- k.k. Direct beschikbaar. Zie www.funda.nl

Gezocht met spoed in Leiden en omg. (Oegstgeest, Katwijk, Noordwijk), kmr voor 19-jarige dochter Lotte die gaat studeren en voor wie het dagelijks heen en weer reizen tussen Roosendaal

Reünie De reünie 210 BOScie 1995-2000 zal worden gehouden op donderdag 06 oktober. Tijd: 14.00 -22.00 uur. Locatie: Kamp Soesterberg V39 te Soesterberg. Kosten: € 15,- p.p. Opgeven via: [email protected]

De reünie KMA promtie 1971 vindt plaats op vrijdag 18 november. Rein van Nierop, Frans Rhoen, Jimmy Keizer, Cock van Nahuijs en Peter Steegers, gaarne contact opnemen met C. P. Drievoet tel.: 049 6321 88332 of mail: [email protected]

De AASLT CIE Battlegroup 1 “Red Devils” houdt 5 jaar na terugkeer op 22 december een reünie in Schaarsbergen voor alle leden van deze eenheid. Voor aanmelden of meer info kunt u contact opnemen met de administratie van de C-Cie 12 Infbat RvH (AASLT) 026-3533184 ofl J.Engel@ mindef.nl

Voetbalcoaches gezocht Den Haag Het Bureau Internationale Militaire Sport (BIMS) is

op zoek naar een trainer/coach en een assistent-trainer/coach voor het militair voetbalelftal. Geïnteresseerden beschikken tenminste over het diploma UEFA B of eventueel trainer/coach II.

Kandidaten voor de vacature sturen tot en met 7 oktober een sportief CV en een begeleidende brief (bij voorkeur digitaal) naar [email protected]. Per post kan ook: Commando DienstenCentra, t.a.v. Bureau Internationale Militaire Sport, kolonel N. Spreij, MPC 58L, postbus 20703, 2500 ES Den Haag. Informatie over de vacature bij de chef

d’équipe van de voetbalploeg, luitenant-kolonel Vincent Dijks (vr.dijks@ mindef.nl). Zie ook www.defensie.nl/ cdc/sport (equipes à voetbal heren) en intranet http://intranet.mindef.nl/cdc/ bims/organisatie/eenheden_directies/ equipes/nationale_militaire_equipe_ voetbal_heren.aspx.

Linksboven Vrijwilliger Wim Snieder zoekt naar achtergrondinformatie voor een fotobeschrijving. Foto: Maurits van Hout, AVDD Linksonder Bouw van de onderzeeboot O 15 bij Wilton Fijenoord, Rotterdam, 1930-1931 Rechtsboven Okke Groot bij een van de ‘klassieke’ fotoarchiefkasten. Foto: Maurits van Hout, AVDD Rechtsonder Twee leden van de Koninklijke Nederlandsche Vereeniging ‘Ons Leger’ bij het ordenen en documenteren van lantaarnplaatjes, circa 1915.

Digitale beeldbank NIMH

Oude beelden online DEN HAAG Het Nederlands Instituut voor Militaire Historie lanceert maandag zijn digitale beeldbank. Ruim 150.000 militair-historische foto’s zijn hiervoor gescand en beschreven.

Bakken, dozen, hele kasten vol beeldmateriaal: allemaal teruggebracht tot nulletjes en enen. “Het digitaliseren van het militair-historische erfgoed van het NIMH is een hele klus geweest”, erkent beelddocumentalist Okke Groot, met gevoel voor understatement. 10.000 beelden uit de archieven van de luchtmacht, 15.000 van de landmacht en maar liefst 125.000 van de marine, hij lepelt de cijfers op alsof het niets is. “Een dwarsdoorsnede van de NIMH-beeldcollectie is nu via internet ontsloten”, legt Groot uit. “Natuurlijk is materiaal uit de Tweede Wereldoorlog en Nederlands-Indië opgenomen. Toch staan ook minder bekende beeldcollecties online. Zoals onze militaire luchtfoto’s van Nederland uit de jaren ’20 en ’30 of onze fotocollectie van Nederlandse mariniers in Indië. Uniek beeldmateriaal dat je in geen enkel ander archief tegenkomt.”

Scannen en beschrijven

De visuele schatten van het NIMH omvatten afbeeldingen die teruggaan tot de 19de eeuw. Behalve fotoafdrukken bestaat de collectie onder meer uit (glas)

negatieven, lantaarnplaatjes, dia's, prenten en kaarten. Beeldmateriaal in de breedste zin van het woord dus. “Eigenlijk alles dat zich naar beeld laat vertalen, is opgenomen in onze collectie”, zegt Groot. “Zo vind je buiten het gewone fotomateriaal ook fotografische reproducties van tekeningen en schilderijen.” Het scannen en beschrijven van al die beelden is al vanaf het begin van het digitaliseringsproject in 2004 grotendeels in handen van vrijwilligers. “Deze oud-militairen en hobbyisten zijn dankzij hun gedetailleerde kennis voor ons van onschatbare waarde”, benadrukt Groot. “Als instituut hebben we gewoonweg niet de capaciteit om alles zelf te ontsluiten, dus we zijn heel dankbaar dat deze vrijwilligers zich voor ons willen inzetten.”

Webwinkel

“Met de beeldbank zetten we een grote stap om ons beeldmateriaal beter toegankelijk te krijgen”, meent Groot. “Veel mensen komen nu nog langs om lukraak ‘in de fotobakken te kijken’, maar dat kan dadelijk allemaal gemakkelijk

vanuit de luie stoel thuis.” Behalve het ouderwets doorspitten van inventarissen kunnen internetbezoekers ook eenvoudig oud beeldmateriaal zoeken op trefwoord, datum of plaats. Het bestellen van archiefbeelden kan binnenkort via een webwinkel. “Het gebruiksgemak gaat omhoog, voor zowel onze klanten als voor onszelf. Wij kunnen ons daardoor ook meer richten op het ontsluiten, onderzoek doen naar en conserveren van ons beeldmateriaal.” De komende tijd hoeven de historici en beeldspecialisten van het NIMH zich nog niet te vervelen. De 150.000 online beschikbare beelden vormen namelijk nog maar het topje van de geschiedkundige ijsberg, benadrukt Groot. “Dagelijks voegen we honderden beelden toe, maar onze totale collectie telt zo’n twee miljoen beelden. We kunnen dus nog wel een paar jaar voort.” De beeldbank is toegankelijk via www.defensie.nl/ nimh . || tekst

Ingmar Kooman

Dam tot Damloop

Schakers in strijdperk tegen politici Den Haag Het uit burgers en militairen bestaande schaakteam van Defensie kan zich binnenkort revancheren voor de nederlaag van vorig jaar tegen een afvaardiging van (oud) leden van de Eerste en Tweede Kamer en andere ‘bewoners’ van Het Binnenhof. Datum is 28 november, wanneer de equi-

Amsterdam Donder, bliksem en

pes elkaar op het Binnenhof treffen in het licht van hun jaarlijkse ontmoeting. Aanvang 19.30 uur, einde circa 22.30 uur. Meedoen of anderszins geïnteresseerd? Neem contact op met Ard Dekker van het defensieschaakteam, ae.dekker@ mindef.nl, tel. 070-3396445 of 0623928006. Het team van het Marine Etablissement Amsterdam

dikke druppels kon het tienkoppige team van het Marine Etablissement Amsterdam bij de start van de Dam tot Dam-loop niet tegenhouden. De sportievelingen maakten afgelopen zondag deel uit van de circa veertigduizend deelnemers die van de Dam in Amsterdam naar Zaandam togen, of een deel daarvan aflegden. Het Marine Etablissement Amsterdam vervult een centrale rol in de ondersteuning binnen Defensie en de regio Amsterdam.

en verder

8  defensiekrant nr 31 – 22 september 2011

vijf vragen van

Het Commando Dienstencentra weken kunnen verschillende eenheden vragen over de reorganisatie stellen aan de Defensieleiding. Deze week is het woord aan het Commando DienstenCentra.

De uitgave biedt inzicht in de complexe wereld waarin hedendaagse krijgsmachten actief zijn. Hoewel ‘Inleiding Krijgswetenschappen’ in eerste instantie bestemd is voor officieren die beginnen met hun opleiding aan de NLDA, is er ook buiten Defensie grote belangstelling voor. Beleidmakers en beleidsmedewer-

1

  Wat betekent de centralisatie van taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden voor de binding van het personeel met het operationele product van Defensie? De operationele commando´s (OPCO) zorgen voor de operationele gereedheid en inzetbaarheid: het product van Defensie. Hiervoor voeren de OPCO’s oefen- en trainingsprogramma´s uit in hun eigen specialisatie (vliegen, varen en landoptreden). De dienstencentra (CDC en DMO) ondersteunen de operationele commando´s daarbij. Door deskundigen samen te brengen in deelorganisaties wordt de binding met het vakgebied vergroot. Wanneer de diensten vroegtijdig worden gepland, levert deze oplossing ook geld op, waardoor meer overblijft voor militaire gereedstelling. Er is dus een duidelijke samenhang tussen de dienstencentra en het operationele product van Defensie. Er wordt nog gekeken naar mogelijkheden om de flexibiliteit te vergroten door de operationele commandanten meer zeggenschap te geven binnen bepaalde kaders.

materiële exploitatie (onderhoud, reservedelen, brandstof, kleding etc.) worden veel initiatieven ontplooid zodat het beheer ervan verbetert. Met het project ‘Verbeterde beheersing van de materiële exploitatie’ ontwikkelen we normen, waardoor we straks weten wat het kost om te varen, te oefenen en te vliegen. Daarmee kan de CDS vooraf, bij het opmaken van de begroting, middelen toedelen die passen bij het takenpakket dat moet worden uitgevoerd. De planning is om de eerste normen gereed te hebben in het voorjaar van 2012. Daarna worden ze nog verfijnd, waardoor de bruikbaarheid steeds verder toeneemt. Vanaf het voorjaar van 2013 worden de verfijnde normen al zoveel mogelijk gebruikt.

2

4

3

  Wanneer en op welke wijze heeft Defensie betrouwbare normen en kengetallen beschikbaar, waardoor de CDS kan zorgen voor een juiste toekenning van middelen aan de OPCO’s? Op het gebied van de

Den Haag ‘Inleiding Krijgswetenschappen’, het nieuwste studieboek van de Nederlandse Defensie

Academie (NLDA) is op de markt. Nadat minister van Defensie Hans Hillen onlangs het eerste exemplaar ontving uit handen van hoogleraar Militaire Operationele Wetenschappen van de NLDA, commodore Frans Osinga, is het sinds deze week ook beschikbaar voor geïnteresseerden buiten de NLDA.

Utrecht De komende

  Hoe kan het dat er de laatste jaren steeds meer taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden (TVB’s) naar een centraal niveau zijn getrokken, terwijl juist hier de grootste reducties moeten worden behaald. Kan Defensie straks nog wel ‘checks and balances’ uitvoeren als hiervoor de mankracht niet meer aanwezig is? Het klopt niet dat er steeds meer taken en bevoegdheden zijn gecentraliseerd ten opzichte van 2003. In de huidige reorganisatie krijgen de OPCO’s juist meer ruimte om de gereedstelling zelf te regelen en binnen hun begroting keuzes te maken. De onderhoudsbedrijven zijn immers weer bij de OPCO’s ondergebracht. Ook de controletaken blijven bij de OPCO’s zelf. Daarnaast worden ook de uitvoerende taken (behalve aansturing van de inzet) en daarmee de kennis weer belegd bij de uitvoerende onderdelen. Op de staven van alle Defensieonderdelen (inclusief de bestuursstaf ) wordt dertig procent bespaard. De ‘checks and balances’ blijven behouden door eenvoudiger besturen en beter samenwerken. Dit moet leiden tot een projectmatige aanpak vanuit de bestuursstaf, waarbij de kennis vanuit OPCO’s, CDC en DMO wordt gehaald.

Vers van de pers: ‘Inleiding Krijgswetenschappen’

  Wanneer komt er duidelijkheid over een nieuw sociaal beleidskader? Op dit moment zijn we in onderhandeling met de vakbonden over een nieuw SBK. Dat maakt deel uit van een volledig arbeidsvoorwaardenakkoord, inclusief alle  arbeidsvoorwaarden. Totdat de onderhandelaars daadwerkelijk tot een akkoord zijn gekomen, is het erg moeilijk aan te geven wanneer er een overeenkomst gloort.

kers, academici, studenten en andere geïnteresseerden kunnen zich met dit boek verdiepen in de complexe wereld waarin hedendaagse krijgsmachten actief zijn en kennis nemen van vraagstukken en problematiek rond de inzet van militaire middelen. ‘Inleiding Krijgswetenschappen’ wordt

uitgegeven door Wolf Legal Publishers. Auteurs zijn docenten krijgswetenschappen van de NLDA, onder eindredactie van drs. S.N. Mengelberg, dr. M.A.G. de Jong en kolonel A. de Munnik. ISBN: 978-90-5850-623-8. Het boek is te bestellen bij Wolf uitgeverij (www. wolfpublishers.com) en kost 29,95 euro.

Biografie Spoor kandidaat LIBRIS Geschiedenis Prijs Den Haag NIMH-historicus dr. Jaap de Moor heeft met zijn biografie ‘Generaal Spoor. Triomf en tragiek van een legercommandant’ de shortlist gehaald van de prestigieuze LIBRIS Geschiedenis Prijs.

De prijs bekroont geschiedenisstudies over een oorspronkelijk onderwerp, die een breed publiek aanspreken en gebaseerd zijn op gedegen onderzoek. De Moor deed jarenlang onderzoek naar generaal Simon Spoor, die tot zijn plotselinge dood in 1949 het bevel had over de Nederlandse troepen in Nederlands-Indië. Voor de een was Spoor een conservatieve houwdegen, voor de ander een inspirerende aanvoerder, maar hij was hoe dan ook een uitzonderlijk legerofficier.

De Moor is inmiddels doorgedrongen tot de vijf meest favoriete boeken van de jury. Of zijn Spoorbiografie als winnaar uit de strijd komt, blijkt op 22 oktober. Juryvoorzitter Agnes Jongerius maakt die dag, tijdens de Nacht van de Geschiedenis in de Stadsschouwburg in Amsterdam, de uitslag bekend. ‘Generaal Spoor. Triomf en tragiek van een legercommandant ‘ is verschenen bij Uitgeverij Boom en verkrijgbaar via de boekhandel.

5

  Voorziet de aankomende reorganisatie ook in een aanpassing van het “besturingsmodel Defensie”? Ja, dit wordt eenvoudiger. De bestuursstaf en de staven bij de andere Defensieonderdelen worden dertig procent kleiner. De bestuursstaf krijgt de regie op hoofdlijnen en de OPCO’s, CDC en DMO krijgen meer ruimte voor de uitvoering. Het motto in het regeerakkoord ‘Je gaat erover of niet’ is daarbij het richtsnoer. Het besturingsmodel voor heel Defensie wordt vormgegeven volgens het acroniem BACK-bone: beleid (B), allocatie (A), control (C) en kaderstelling (K). De nieuwe Hoofddirectie Beleid is verantwoordelijk voor beleid, de Commandant der Strijdkrachten voor centrale allocatie van middelen, de Hoofddirectie Financiën en Control voor control en de nieuwe Hoofddirectie Bedrijfsvoering voor de kaders betreffende de inrichting van de bedrijfsvoering. Voor reorganisatienieuws, zie intranetportaal > snel naar > startpagina reorganisatie.

Decimomannu in actie voor bloedpatiënten Decimomannu (Sardinië) Ruim 150 internationale militairen op de Italiaanse vliegbasis Decimomannu hebben zich onlangs in het zweet gewerkt voor de Thalassemie Stichting. De actie bracht een bedrag op van 2500 euro. De geoefende en beginnende lopers liepen een route van acht of elf kilometer voor patiënten met de bloedaandoening thalassemie. De sponsorloop werd georganiseerd door vertegenwoordigers van Duitsland,

Italië, Nederland en Spanje. Achttien procent van de bevolking op Sardinië lijdt aan de aangeboren afwijking thalassemie. Door toegenomen aandacht rond de ziekte is de levensverwachting van patiënten

aanzienlijk verbeterd. De organisatie is tevreden over het resultaat. Behalve het ophalen van het geldbedrag, heeft de sponsorloop de onderlinge banden tussen de militairen versterkt.

COLOFON De Defensiekrant is een wekelijkse uitgave van de Directie Communicatie van het Ministerie van Defensie, bestemd voor het gehele Defensiepersoneel OPLAGE 41.000 HOOFDREDACTEUR luitenant-kolonel Patrick Bolder EINDREDACTEUR June Smit (070 339 78 05) BEZOEKADRES Binckhorsthof, Binckhorstlaan 135, 2516 BA Den Haag POSTADRES Postbus 20703, 2500 ES Den Haag, MPC 58L E-MAIL [email protected] DEFENSIESITE www.defensie.nl REDACTIESECRETARIAAT EN ADMINISTRATIE Marianne BeckBergshoeff TELEFOON (070) - 318 83 26, via het militaire net: 501, tst. 88326. ABONNEMENTEN Per jaar € 13,61. Voor het buitenland €15,88. Particuliere abonnees kunnen zich opgeven bij: Abonnementenland, Postbus 20, 1910 AA Uitgeest, telefoon 0900 - 226 52 63 of via www.aboland.nl. In het geval van een dienstabonnement, opgave schriftelijk bij administratie Defensiekrant. ADRESWIJZIGING Het verdient aanbeveling adreswijzigingen vroegtijdig en uitsluitend schriftelijk op te geven; het duurt enkele weken voor het nieuwe adres in het verzendbestand is opgenomen. LAYOUT vijfkeerblauw.nl, Rijswijk DRUK TDS, Schiedam. De inhoud van de artikelen in de Defensiekrant hoeft niet noodzakelijkerwijs de mening van de minister van Defensie of de krijgsmachtleiding weer te geven. Ingezonden brieven dienen betrekking te hebben op eerder in de Defensiekrant geplaatste artikelen. ZIj geven uitsluitend de mening van de inzender weer en kunnen door de redactie worden bekort. Overname van artikelen of delen daarvan is alleen toegestaan met toestemming van de redactie. Aan rechtspositionele informatie kan geen recht worden ontleend. Deze informatie wordt in algemene bewoordingen en met terzijde lating van details weergegeven. Voor volledige informatie wordt verwezen naar de officiële stukken.