defensiekrantnummer 12

defensiekrant Klaar om te veroveren

nummer 12 30 mei 2013

3

Nieuwe krijgsmachtadjudant treedt aan

4

Evacuatie tijdens oefening Falcon Recce Estafette van geluid

1

4

5

6 2

7

3

De militaire data is versleuteld in geluidsgolven (1). Deze bereiken een RACUNsensor (2), bijvoorbeeld op de zeebodem. Vanaf daar stuurt de sensor het datapakket door naar de volgende sensor (3) in het netwerk.

Datalinks onder de zeespiegel

Deze ‘geluidsestafette’ kan via tientallen sensoren verlopen: verankerde of drijvende sensoren of onderwaterrobots (4). De datapakketjes komen direct of indirect aan bij de eindbestemming, bijvoorbeeld een onderzeeboot (5). Daar stelt slimme software het complete datapakket weer samen.

Menno van Coehoorn 2013: betere resultaten

Foto AVDD

gilze-rijen Het Apache Solo Display Team kijkt reikhalzend uit naar het nieuwe seizoen. Deze zomer verovert de achtkoppige crew Polen, België en Groot-Brittannië én doet het zijn wervingstaak in Nederland tijdens de Luchtmachtdagen op 14 en 15 juni op Vlieg»»Lees verder op pagina 2 basis Volkel. Half mei oefende het team van 301 ‘Redskins’ Apache Squadron op thuisbasis Gilze-Rijen.

Vergaande samenwerking Duitse en Nederlandse krijgsmacht berlin Nederland en Duitsland gaan de bestaande militaire samenwerking verder uitbreiden. Minister Jeanine Hennis-Plasschaert

en haar Duitse ambtsgenoot Thomas de Maizière tekenden vandaag in Duitsland een intentieverklaring met dit voornemen. Het meest in het oog sprekende voorbeeld van intensievere samenwerking is de integratie van 11 Luchtmobiele Brigade en de Duitse Division Schnelle Kräfte (DSK). Laatstgenoemde eenheid wordt in 2014 in Duitsland opgericht. Het is de bedoeling de Nederlandse en Duitse eenheden te integreren om zo onder meer te komen tot dezelfde werkwijze en gemakkelijker inzet. Een gemeenschappelijk stafelement gaat de eenheid vanuit Duitsland aansturen. Wel blijven de troepen gelegerd op de huidige locaties.

Cruciaal belang

Tijdens de Berlin Strategy Conference, een initiatief van een belangenorganisatie voor de Duitse defensie-industrie, sprak Hennis over het grote belang van meer Europese militaire samenwerking. “Niet alleen laat de financiële crisis ook de komende jaren zijn sporen na. Maar ook om te voorkomen dat Europa irrelevant wordt en om de Verenigde Staten als onmisbare veiligheidspartner te behouden. Om al deze redenen is het zaak dat we meer verantwoordelijkheid nemen voor onze eigen veiligheid. We moeten

ons deel bijdragen, inclusief de risico’s. Dat kan alleen door samenwerking.” Moed, leiderschap en betrokkenheid Ze hield haar publiek voor dat er geen Europese krijgsmacht of NAVO-leger komt. “Wat we wel nodig hebben is moed, leiderschap en betrokkenheid op de lange termijn. Dit vraagt om politieke én militaire samenwerking. Je hebt legers nodig die volgens dezelfde standaard opereren en militaire leiders die elkaar kennen. Ik moet zeggen dat onze krijgsmacht zich hier al opvallend goed bewust van is. De meeste obstakels vinden we op politiek niveau. Daarom ook beschouw ik deze intentieverklaring van het allergrootste belang.”

Grondgebonden lucht- en raketverdediging

Naast de integratie van de luchtmobiele brigade met de Duitse DSK breiden ook de zogenoemde grondgebonden luchten raketverdedigingseenheden de samenwerking uit. De bestaande initiatieven bestaan al jaren en vloeien

voort uit het gebruik van hetzelfde (Patriot)systeem en de gezamenlijke inzet daarvan, zoals momenteel in Turkije. Op termijn komt er een gezamenlijke staf die de verdedigingseenheden aanstuurt.

Samenwerking Onderzeedienst

Voor wat de bouw van onderzeeboten betreft, zoeken Nederland en Duitsland eveneens toenadering tot elkaar. Dat levert schaalvoordelen en behoud van schaarse kennis op. De samenwerking moet leiden tot effectievere inzet van toch al schaars materieel. Opleidingen en trainingen worden gezamenlijk gevolgd. Ook gaan de landen elkaars opleidingsfaciliteiten gebruiken. Tijdens het werkbezoek spraken De Maizière en Hennis ook over de situatie in Syrië en de gezamenlijke operaties in Turkije en Afghanistan, de Patriotmissie en de politietrainingsmissie in Kunduz.

Luchtmachtdagen De Koninklijke Luchtmacht viert in 2013 honderd jaar militaire luchtvaart in Nederland. De Luchtmachtdagen vormen het hoogtepunt van dit jubileumjaar. Vliegbasis Volkel opent op 14 en 15 juni haar deuren voor het publiek.Tijdens de open dagen is er aandacht voor zowel de geschiedenis als de toekomst. Iedereen is van harte welkom om kennis te maken met luchtmachtpersoneel en -materieel. Er is een static show en gerenommeerde display-teams uit binnen- en buitenland verzorgen indrukwekkende demonstraties met vliegtuigen en helikopters. Naast Nederlandse Apaches en F-16’s nemen ondermeer de wereldberoemde Frecce Tricolori en de Red Arrows deel aan de vliegshow.

binnenland 2  defensiekrant nr 12 – 30 mei 2013 »»Vervolg van pagina 1

Over de kop in ultiem wapen wervingsstrijd Als een slechtvalk die zich genadeloos op zijn prooi stort, duikt de oranjegeaccentueerde gevechtshelikopter in een loodrechte lijn richting startbaan. Net op tijd trekt majoor Roland Blankenspoor zijn machine recht, meteen de juiste snelheid en hoogte zoekend voor de volgende uitzonderlijke manoeuvre. Op de grond kijken twee coaches - radio in de hand voor het doorgeven van aanwijzingen - elkaar vergenoegd aan. “Ondanks de harde wind keurig uitgevoerd”, meent kapitein Job Verberg. “Ditmaal ook precies op show centre”, vult kapitein Boudewijn Stevens aan.

Razendsnel manoeuvreren

Want gezien worden is natuurlijk waar het om draait bij het Apache Solo Display Team, dat jongeren probeert te enthousiasmeren voor een baan bij de luchtmacht. Omdat de gevechtshelikopter in de show tot het gaatje gaat, draait alles om zuivere samenwerking tussen coaches, vliegers en monteurs. Voordat de kist de lucht ingaat, prepareren vier technici de Apache zodat hij maximaal is gestroomlijnd. Daarnaast polijsten ze de ramen voor optimaal zicht, stofzuigen de cockpit en demonteren de wapensystemen. “We maken ‘m zo licht mogelijk. Alleen het boordkanon blijft zitten. Dat is namelijk het zwaartepunt”, aldus mecanicien sergeant-1 Joey Boertjes. “En we gooien er zo min mogelijk brandstof in zodat hij

razendsnel kan accelereren.” Trots kijkt de techneut omhoog als de Apache een looping inzet. “Vandaar dat stofzuigen; er mag echt helemaal niets liggen als de vliegers op de kop hangen.”

Topsportmodus

Een hammerhead, steile bochten, verticale rollen; het zijn manoeuvres die je eerder verwacht van een jachtvliegtuig. “Als je operationeel vliegt, doe je dit dus ook bij voorkeur niet”, zegt co-piloot kapitein Harm Cazemier, tijdens de show gefocust op het vermogen van de motor. Omdat de veiligheidsmarges klein zijn, praten gezagvoerder en copiloot tijdens de uitvoering voortdurend met elkaar. Volgens Cazemier zitten de twee die negen minuten in topsportmodus: “We zoeken grenzen op. Als je in Afghanistan grondtroepen ondersteunt, is vliegen bijna bijzaak. Je bent dan met het gevecht bezig en de kist vliegt toch heel gemakkelijk. Als je echter een show vliegt met de stunts die wij laten zien, kun je in een split second over de rand duikelen.” Blankenspoor vult aan: “Ik voel dat ik het uiterste van de machine verg. Soms zit ik echt met mijn stick tegen de stop, kan ik gewoon niet verder!”

Vliegend eerbetoon

Het resultaat: negen duizelingwekkende minuten, waarin de toeschouwers zien waartoe de Apache allemaal in staat is. De coaches zijn streng, eisen perfectie.

Het Apache Solo Display Team probeert jongeren te enthousiasmeren voor een baan bij de luchtmacht.

“Hij ging vanuit de looping meteen naar de klimmende bocht, maar hij moet meer uitvliegen om die volgende manoeuvre te kunnen halen”, aldus Verberg tegen Stevens. Als je denkt dat de show voorbij is, komt de gevechtshelikopter nog één keer dichtbij. Terwijl het gedreun van de motoren aanzwelt, maakt de kist een buiging voor het publiek.

Patriotmissie afgelost incirlik Op luchtmachtbasis Incirlik heeft kolonel Marcel Buis het commando over 1 (NLD)

Ballistic Missile Defence Taskforce (BMDTF) overgedragen aan ranggenoot Peter Koning. Het werk van de eerste lichting zit er op. Vier maanden lang bewaakte zij met Patriot luchtverdedigingssystemen het luchtruim om raketaanvallen uit Syrië af te slaan. Als eerste commandant mocht Buis de missie vanuit het niets vormgeven. "Een voorrecht en buitgewoon waardevolle ervaring", stelde hij in zijn toespraak. “Onze missie laat zich niet makkelijk meten in getallen. Wij kunnen niet spreken over aantallen opgeleide agenten, gepakte piraten of vlieguren. Echter vrijwel dagelijks zien onze operators op hun scherm lanceringen van ballistische raketten boven Syrië. Een teken dat de aanwezigheid van onze twee Patriot-systemen niet voor niets is.

We beschermen niet alleen het grondgebied en de bevolking van Adana, onze aanwezigheid en die van de bondgenoten is tegelijk een signaal naar het regime in Syrië. Een teken om het conflict niet te laten escaleren.”

fundament van de NAVO: bondgenootschappelijke solidariteit. Turkije vroeg eind vorig jaar de NAVO om inzet van de Patriots. Alleen Duitsland, de Verenigde Staten en Nederland beschikken over det nieuwste PAC-3 systemen.

Solidair

Stabiele basis

De komst van hooggeplaatste Turkse, Amerikaanse en Duitse officieren naar vliegbasis Incirlik onderstreepte het internationale karakter van de missie. Een missie die is gestoeld op het

Geen ander land ter wereld zet een dergelijke voorstelling neer. Toch is het voor de crew slechts een neventaak en is het geen vanzelfsprekendheid dat het team er dit jaar staat. Vorig jaar had de luchtmacht onvoldoende materiële en personele capaciteit. En in de periode dat de Apaches in Afghanistan dienst deden, waren er ook geen mogelijkheden.

Nu is de kist een vliegend eerbetoon aan de honderdste verjaardag van de luchtmacht. “Maar als het moet, trekken we de stickers er af en spuiten we hem snel olijfgroen. Operationele inzet gaat altijd voor ”, aldus Blankenspoor.

|| tekst elnt

|| foto avdd

jaap wolting

Koning opent gerenoveerd Ministerie van Defensie den haag Koning Willem-Alexander heeft op 15 mei het

gerenoveerde Ministerie van Defensie geopend. Dat gebeurde na een langdurige, ingrijpende verbouwing.

Na een toespraak van Defensieminister Hennis-Plasschaert en een korte presentatie over het vernieuwde complex, verrichtte de Koning de opening door met een druk op een rode knop lichtjes in het metershoge, zwevende kunstwerk ‘Lion’ aan te doen.

Grondige renovatie

Het Ministerie van Defensie bestaat uit een aantal panden in het centrum van Den Haag. Het oudste, nu gerenoveerde pand stamt uit 1938, het jongste uit 1980. De gebouwen van het PKCcomplex waren flink verouderd. Daarom is het ministerie tussen 2009 en 2012 grondig gerenoveerd.

Aan de nieuwe commandant Peter de Koning (KLu) de taak het 250-koppig detachement te leiden. Koning, zelf als squadroncommandant ingezet tijdens de Eerste Golfoorlog in 1991, kent het Patriot-luchtverdedigingssysteem van binnen en buiten. “Hier doen wij het voor. Na jaren oefenen en trainen, staan we er nu echt”, sprak hij zijn mannen en vrouwen toe. “De eerste lichting heeft een weg voor ons geplaveid, een stabiele basis van waaruit 1(NLD) BMDTF opereert. Daar gaan wij op door, maar ik vertrouw daarnaast op jullie inventiviteit. Jullie weten als geen ander dat het Patriot-systeem soms onvoorspelbaar is.”

Aansluitend tekende hij het gastenboek en signeerde zijn staatsieportret. Dat hangt in de ‘koningsnis’ in de passage. Ook kreeg het nieuwe staatshoofd een korte rondleiding door de aaneengesloten gebouwen.

Met de komst van de hoofdmacht, voornamelijk staf- en logistieke ondersteuning, is rotatie 2 compleet. Een maand eerder wisselden de Patriot-vuureenheden al. Er is bewust gekozen voor een verschillend uitzendschema om de voortgang van de operatie zo min mogelijk te onderbreken.

directeur communicatie bij de Bestuursstaf. Hij volgt drs. Joop Veen op die sinds 1 januari vanuit de Algemene Bestuursdienst Interim is aangesteld als programmamanager Nationaal Comité 200 jaar Koninkrijk.

|| tekst kap

marlous de ridder

|| foto sgt sjoerd hilckman, avdd

|| tekst maurits

van hout

Wim Kok nieuwe directeur Communicatie den haag Mr. Wim H. Kok treedt 15 september aan als

Kok heeft een brede ervaring binnen het vakgebied communicatie in verschillende leidinggevende functies, onder meer als hoofd voorlichting en commu-

nicatie bij de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en als directeur voorlichting en externe betrekkingen bij de gemeente Den Haag.

binnenland

defensiekrant nr 12 – 30 mei 2013  3

Veel geld, auto’s en drugs in beslag genomen

Brede steun Defensie bij strijd georganiseerde misdaad tilburg Defensie heeft meegeholpen aan een grote ‘schoonveegactie’ in Tilburg. Onder leiding van Taskforce B5, een samenwerkingsverband van de vijf grote

Brabantse steden, was de actie gericht op het bestrijden van de georganiseerde misdaad in de stad. Bij verschillende invallen en controles werden 167 auto’s, partijen drugs en geld in beslag genomen. De belastingdienst deelde voor zestig miljoen aan aanslagen uit. Ondersteund door landmacht en marechaussee deden politie, douane en gemeente-instanties op zestig adressen invallen. De actie richtte zich met name op de hennep-industrie. Coffeeshops en toeleveranciers (growshops) werden dan ook uitgebreid gecontroleerd.

Dezelfde werkwijze

“Het is altijd spannend wat je aantreft als je ergens binnenkomt. Wat tref je er aan? Hoe reageren de aanwezige personen op je”, licht Sandra van Haastrecht een tip van de sluier op. De politieagente houdt samen met wachtmeester Peter Helgers (KMar) de toegang tot een tuiniersbedrijf in de gaten. Ook houden ze voertuigen aan en controleren de papieren en de identiteit van bestuurder. Helgers: “We hebben dezelfde werkwijze en procedures, samenwerken gaat prima.”

‘Op het vlak van grootschalige operaties kunnen we nog veel leren van Defensie' Elders in de stad verloopt de samenwerking tussen Defensie en de andere overheidsdiensten goed. Op een bedrijventerrein in Tilburg-West stuiten Belastingdienst en douane bij een fiscale en administratieve controle op

een grote hoeveelheid hennep en hasj. Een strafrechtelijk onderzoek wordt ingesteld en een klaarstaand advanced search team van de landmacht licht het pand door.

Getrainde ogen

“Onze mannen hebben getrainde ogen. Zij letten bijvoorbeeld op krasjes op schroeven van een luchtventilatiesysteem, een hint dat er wat verborgen kan zijn. Tevens hebben zij speciale apparatuur zoals een ‘grondradar’ en endoscopen (flexibele cameraslangen, red.)”, legt hoofd nationale inzet Zuid-Nederland luitenant-kolonel Erik Backus uit. De mannen maken hun reputatie waar; even later vinden ze in een verborgen ruimte veel contant geld.

voortgang

Vanuit een commandopost (ingericht op een politiebureau) wordt de voortgang van de verschillende acties bijgehouden. Op grote schermen analyseren specialisten alle informatiestromen. Waar nodig worden gegevens gedeeld. Backus: “De verschillende overheidsdiensten maken steeds beter gebruik van elkaars expertise.” Gemeenteambtenaar Jan-Piet de Vries bevestigt later: “Op het vlak van grootschalige operaties kunnen we nog veel leren van Defensie. Zoals jullie logistiek overzicht houden, is ongekend.”

|| tekst &

foto's elnt wouter helders

Links Verschillende panden in Tilburg waar bij eerdere controles drugs werd aangetroffen, werden op last van de gemeente gesloten. Rechts Tijdens een controle op een tuiniersbedrijf controleren marechaussee en politie arriverende personen en voertuigen.

Nieuwe krijgsmachtadjudant verder op ingeslagen weg den haag Op zijn nieuwe uniformjas prijkt het goud-nassaublauwe nestel met goudkleurige pennen. Kersverse krijgsmachtadjudant Ron Boer draagt het uniform met trots. Eerder was de 53-jarige militair onder andere stafadjudant opleidingen op de Koninklijke Militaire Academie en luchtmachtadjudant. Boer: “Deze functie is de bekroning van mijn carrière.”

Drie jaar lang is Boer vertegenwoordiger van alle militairen beneden de rang van luitenant ter zee 3 of tweede luitenant en in het bijzonder de onderofficieren en manschappen. Als ogen en oren van de Commandant der Strijdkrachten (CDS) rust er een zware last op zijn schouders. Hij moet de CDS informeren hoe het er in het veld voorstaat en

adviseren hoe hiermee om te gaan. De krijgsmachtadjudant is dan ook essentieel voor de kwaliteitsborging van het onderofficierenkorps.

Gereedschap

Zijn gereedschap? Heel veel werkbezoeken. Een uitgebreid informeel netwerk van onderofficieren moet hem infor-

matie verschaffen. Boer, die op 23 mei het stokje overnam van ranggenoot Marinus Dunnewind gaat het dan ook druk krijgen. Zijn visie is alvast helder. Boer: “Ik hoef niet mijn eigen stempel op deze functie te drukken, maar wil voortbouwen op de fundamenten van mijn voorgangers. Het pad dat Dunnewind ingeslagen is, volg ik verder.”

ruggengraat

Wat kunnen we dus van hem verwachten? Voorganger Dunnewind zette, ingegeven door de ‘beleidsvisie op de rol en positie van de onderofficier binnen de krijgsmacht’, in op de lijn ‘samen leren, samen doen’. “De kernwaarden van het onderofficierschap: leider, vakman en instructeur, blijven relevant”, aldus Boer. “Als de officieren het hoofd zijn en de manschappen de handen en voeten, dan vormen de onderofficieren de ruggengraat van het krijgsmachtslichaam”, licht hij verder toe. “Wij vormen het zenuwstelsel dat het beleid met de werkvloer verbindt.”

Eigen invulling In zijn toespraak roemde de CDS afscheidnemend krijgmachtadjudant Dunnewind (midden). Middendorp: “Jij was iemand die altijd feilloos de vinger op de zere plek wist te leggen en problemen durfde te benoemen. ‘Ik kan het niet mooier maken dan het is’, zo was jouw mantra.” Als teken van waardering voor zijn tomeloze inzet kreeg Dunnewind het Ereteken van Verdienste opgespeld.

Het motto mag dan hetzelfde blijven en het ingezette pad verder gevolgd, toch wil de nieuwe krijgsmachtadjudant wel degelijk zijn rol op eigen manier invulling geven. Boer: “Domeinen mogen van mij best wat meer afgebakend

worden, zodat duidelijker wordt waar de verantwoordelijkheden van manschappen, onderofficieren en officieren liggen.” Even duidelijk is zijn visie op P&O. “Het is mijn wens de personeelsdienst weer dichter bij de werkvloer te krijgen. Architect zijn van je eigen loopbaan is een mooie kreet, maar er

moet wel goed naar je gekeken worden. Je moet goed advies krijgen en bijgestaan worden. Daar wil ik me hard voor maken.”

|| tekst elnt

wouter helders

|| foto cees lit

'Er waren ups en downs' Doden tijdens de missie in Afghanistan en een grote reorganisatie met alle daarmee gepaard gaande onzekerheid en stress. Voormalig krijgsmachtadjudant Marinus Dunnewind kreeg het nodige voor de kiezen. “Er waren ups and downs”, vertelt Dunnewind, die toch tevreden en voldaan terugkijkt. “We hebben het domein van de onderofficier flink onder de aandacht gebracht.” Mooie herinneringen domineren. Vooral de bezoeken aan missiegebieden lieten bij hem een diepe indruk achter. Dunnewind: “Zo was de samenwerking tussen de Defensieonderdelen in de missiegebieden ongekend. De spontaniteit en creativiteit daar laat zien waartoe we met zijn allen in staat zijn. Dat gevoel zou hier in ons ‘veilige thuis’ ook meer naar boven mogen komen.” Dunnewind zet zijn uitgebreide netwerk en kennis straks in bij zijn nieuwe functie als adjudant van de marechaussee. Werkvelden zijn kwaliteitsborging en management development van de onderofficier binnen de KMar. “En ik blijf natuurlijk nauw betrokken bij het werk van mijn opvolger, al heb ik er alle vertrouwen in dat hij het geweldig gaat doen.”

binnenland 4  defensiekrant nr 12 – 30 mei 2013

Pathfinders en Herculescrew hoofdrolspelers in evacuatieoefening woensdrecht De evacuatie van zo’n honderd burgers vanaf vliegbasis Woensdrecht vormde vorige week donderdag het sluitstuk van de oefening Falcon Recce.

Verkenningseenheden van de Luchtmobiele Brigade loodsten samen met het 336 'Hercules' squadron van vliegbasis Eindhoven de in gevaar verkerende Nederlanders vanuit het fictieve Middle Land terug naar Nederland. Voor het eerst speelden de ministeries van Buitenlandse Zaken en Veiligheid & Justitie een rol in het scenario van de jaarlijks terugkerende oefening.

Met een doodskist in de hand komen één dame en drie mannen in de stromende regen aangelopen. Door een bomaanslag in het geteisterde Middle Land verloor de Nederlandse vrouw twee zussen, één van hen wist ze mee te nemen. Verkenners van 11 Luchtmobiele Brigade fouilleren iedereen die geëvacueerd moet worden. De kist nemen ze apart voor nader onderzoek.

Sms-bericht

Als een land zo instabiel is dat civiel vertrekken onmogelijk is, roept het ministerie van Buitenlandse Zaken (BuZa) de hulp van Defensie in. Bij grote groepen evacuees komt dan niet het Korps Commandotroepen maar 11 Luchtmobiele Brigade (11 LMB) in actie. De ambassade maant de in het buitenland geregistreerde Nederlanders via een sms-bericht zich te melden voor evacuatie. Op één of meerdere verzamelplaatsen vangt een Snelinzetbaar Consulair Ondersteuningsteam (SCOT) van BuZa de burgers op. Wie niet geregistreerd staat, wordt zorgvuldig nagetrokken. Verkenners en pathfinders

(verkenners gespecialiseerd in het zoeken en beveiligen van drop- en landingszones) beveiligen de burgers en bereiden het evacuatietraject voor.

Onopgemerkt

In het clubhuis van de plaatselijke voetbalclub wachten de vluchtelingen ongeduldig af. Als de SCOT-medewerkers iedereen geverifieerd hebben, begeleiden bewapende verkenners de burgers naar twee touringcars. De kist mag ook mee, het lijk is inmiddels officieel geïdentificeerd. Over Zeeuwse plattelandswegen escorteren de

‘We oefenen zo realistisch mogelijk en dat is 24/7’ verkenners de bussen naar vliegbasis Woensdrecht. In het scenario een relatief veilig gelegen operationeel vliegveld dat met toestemming van de lokale overheid gebruikt mag worden. Desalniettemin inspecteerden pathfinders het terrein de afgelopen twee nachten

zo onopgemerkt mogelijk op hinderlijke kuilen en obstakels. “Helaas is het door vredesbeperkingen niet mogelijk ergens op een grasveld te landen”, zegt opvolgend pelotonscommandant sergeant-majoor Frank. “Daarom gebruiken we de vliegbasis. We oefenen wel zo realistisch mogelijk en dat is 24/7.”

Felroze doek

Er staan drie reddingsvluchten gepland met een Hercules transportvliegtuig. Vrouwen en kinderen eerst. Verscholen in de berm onderhoudt Frank contact met het naderende vliegtuig en de verkenningseenheid die de burgers beveiligt en begeleidt. Hij laat de burgers naar de rand van de flightline komen. Na enkele minuten verschijnt de Hercules uit het donkere wolkendek. Opeens springen er vier pathfinders uit de berm en markeren knielend met een felroze doek de landingsbaan (manmarken). Het vliegtuig raast over ze heen, maakt een bocht en opent de laadklep. De evacuees spoeden zich naar binnen. Onder hen een oudere man in

rolstoel met zijn schoondochter en zwangere kleindochter. Een paar tellen later hangen ze in de lucht op koers naar vliegbasis Eindhoven.

Manoeuvre

De Tactical Air Landing Operation (TALO) is geslaagd. Tijdens deze oefening een manoeuvre om burgers uit een crisisgebied te evacueren. Een andere mogelijkheid is om bij een initial entry operation snel veel troepen aan de grond te hebben en zo een bruggenhoofd te creëren. Sergeant-majoor Frank: “Ter plaatse ontbreekt het vaak aan een keurige landingsbaan. Pathfinders hebben dan de taak een geschikte plek te vinden, deze tot een veilige landingsbaan te maken en te bewaken. Om zo onopvallend mogelijk te opereren, manmarken we de landingsbaan pas als het vliegtuig al in zicht is.” De tactische landingsoperatie is het belangrijkste oefendoel tijdens de driedaagse. Het is één van de mogelijke inzetvormen binnen het Verbrede Operationeel Concept van 11 Air

Manoeuvre Brigade, het samenwerkingsverband van 11 LMB en het Defensie Helikopter Commando (DHC). 11 AMB heeft de afgelopen twintig jaar geïnvesteerd in geïntegreerd plannen door functionarissen van lucht- en landmacht. Dit levert een unieke capaciteit op voor het plannen en uitvoeren van TALO. Voor deze opdrachten is inzet van het Herculessquadron van vliegbasis Eindhoven essentieel. De vliegtuigen kunnen, net als de transporthelikopters van het DHC, opstijgen en landen op onverharde terreinen en zeer primitieve vliegvelden waarbij nauwelijks voorzieningen aanwezig zijn. De laatste vlucht van de oefening herbergt ook de doodskist. Op vliegbasis Eindhoven vangen medewerkers van het ministerie van Veiligheid & Justitie de burgers op. Ze registreren iedereen en zorgen indien nodig voor een tijdelijke verblijfplaats. De kist gaat met de begrafenisondernemer mee. || tekst jopke

rozenberg-van lisdonk

|| foto's kpl rob van eerden, avdd

Linksboven Verkenners fouilleren alle evacuees voor transport. Rechtsboven Vier vluchtelingen willen een doodkist meenemen. Linksonder Een Snelinzetbaar Consulair Ondersteuningsteam van het ministerie van Buitenlandse Zaken verifieert en registreert de evacuees. Rechtsonder Onder bewapende begeleiding van 11 Luchtmobiele Brigade stappen Nederlandse burgers aan boord van het Hercules transportvliegtuig.

binnenland

defensiekrant nr 12 – 30 mei 2013  5

Boven Combat trackers letten op de kleinste details, zoals hier op Curaçao. Rechtsonder Steeds vaker doet de politie een beroep op de spoorzoekers van de mariniers, zoals hier tijdens de zoektocht naar Ruben en Julian. Linksonder Een paar goede ogen en gezond verstand zijn de belangrijkste hulpmiddelen voor de tracker.

Top 4 van sporen waar de trackers naar zoeken (In willekeurige volgorde) 1. Afdrukken in de grond. Voetsporen maar ook de afdrukken die wapens achterlaten op de grond geven veel info prijs. 2. Afgebroken takjes. Deze geven goed aan in welke richting de ‘prooi’ zich aan het verplaatsen is. 3. Afval. Achtergelaten rantsoenen, lege blikjes, snoeppapiertjes. Eigenlijk alles wat weggegooid wordt, vertelt iets over de samenstelling en verplaatsingrichting van de prooi. 4. Platgedrukt gras. Gras blijft lang naar één kant staan als het platgedrukt is. Dit geeft prima aan in welke richting men aan het verplaatsen is.

Combat tracking: spoorzoeken voor gevorderden doorn De politie doet steeds vaker een beroep op combat trackers van de mariniers bij zoektochten naar vermiste personen. Zo

leverden deze spoorzoekers een grote bijdrage aan de zoektocht naar de broertjes Ruben en Julian. Maar wat doen deze specialisten precies en hoe wordt je een goede tracker? "Het moet een hobby van je zijn. Zelfs als ik mijn hond uitlaat, zoek ik nog naar sporen." Een beeld van de vijand schetsen, zonder dat je deze daadwerkelijk ziet. Dat is kort samengevat de taak van de combat tracker. “Dat doe je aan de hand van de sporen die hij achterlaat", zegt sergeant-majoor van de mariniers Dick Vonk, senior instructor jungle warfare en verantwoordelijk voor de opleiding van de trackers bij het Korps Mariniers En die sporen zijn talrijk als we de sergeantmajoor moeten geloven. “Je kunt daar zoveel uithalen. Hoeveel man zijn het? Wat voor wapens hebben ze bij zich? Hoelang geleden zijn ze gepasseerd? Zijn ze op hun hoede of verplaatsen ze zich alleen maar? Dat kun je allemaal afleiden aan de hand van hun sporen en

dat is natuurlijk waardevolle informatie voor de commandant."

Verbaasd

“We tracken ook wel eens onze eigen eenheden tijdens oefeningen,’ vult sergeant Lars Knol aan. “Aan de hand van hun sporen kunnen we dan een heel gedetailleerd beeld geven van hun actie. Wat ze gedaan hebben, waar hun bivak was enzovoort. Zo creëren we bewustwording over hoeveel sporen je eigenlijk nalaat. Zelfs verkenners en andere speciale eenheden die heel voorzichtig opereren, zijn vaak verbaasd hoe goed wij hun acties kunnen reconstrueren aan de hand van hun sporen."

Urban tracking Spoorzoeken wordt meer geassocieerd met het bos of het platteland maar ook in verstedelijkt gebied kunnen de mariniers uit de voeten. "Ja alleen in Nederland is dat wel lastig hoor", zegt Vonk. "De steden zijn te schoon, je laat geen sporen na op asfalt. Maar we hebben de politie wel eens naar het huis van een overvaller geleid. Iemand die op de vlucht is neemt namelijk altijd de kortste weg en gaat dan door perkjes, grasvelden, tuintjes etcetera. Zo leidde hij ons ongemerkt naar zijn huis waar de politie hem kon arresteren. Steden in bijvoorbeeld Afghanistan zijn een stuk stoffiger en daar laat iedereen dan ook veel meer sporen na. Dat is voor ons natuurlijk weer makkelijker."

Volgens Knol is het allemaal een kwestie van weten waar je op moet letten: “Afdrukken van slaapmatjes op de grond, beschadigingen aan takken waar touwen van een poncho aan vast hebben gezeten, enzovoorts. Zelfs een dichtgegooide schuttersput is voor de geoefende tracker een half jaar later nog steeds zichtbaar.”

Bananenschil

“Je bent nooit uitgeleerd als tracker", zegt Vonk. "Je moet veel weten over het terrein en de klimatologische omstandigheden van het gebied waar je in zoekt. Dit is met name belangrijk voor de ouderdomsbepaling; oftewel hoelang ligt die bananenschil daar al? In de jungle slaat die veel sneller bruin uit dan in Nederland. Hoe meer je weet van het gebied, hoe nauwkeuriger je inlichtingen zullen zijn.” Hoewel het combat tracking ontstaan is om in de bijna ondoordringbare jungle de vijand op te sporen, wordt steeds vaker een beroep gedaan op de trackers hier in Nederland. Zo doorzocht sergeant Knol met zijn team de bossen bij Elsloo op zoek naar sporen van Ruben en Julian. “Die actie was goed georganiseerd. De politie had het

gebied afgezet en wij gingen als eerste naar binnen. Dat heeft onze voorkeur omdat er dan nog weinig andere verstoringen zijn in het gebied. Dat maakt het voor ons makkelijker om de juiste sporen te ontdekken. En hoewel er in de Nederlandse bossen natuurlijk veel gewandeld wordt, blijven de meeste wandelaars wel op de paden. Wij keken juist naar sporen in de vegetatie. We hebben in ieder geval kunnen vaststellen dat daar geen sporen lagen die naar de jongens toe zouden kunnen leiden.”

‘Prooi’

“Als tracker werk je gericht naar een resultaat toe," vult sergeant-majoor Vonk aan. ‘Je probeert een zo compleet mogelijk beeld te schetsen van de ‘prooi’ en zijn locatie. Dat is lastig werk en vergt een hoop toewijding.“Iedereen kan leren tracken maar wil je er goed in worden dan moet het een soort hobby van je zijn. Zelfs als ik thuis mijn hond uitlaat, zoek ik nog naar sporen.” Maar de voldoening is groot, vindt Vonk.“Als je de commandant of de politie daadwerkelijk de informatie kunt geven waar ze verder mee kunnen, doe je toch heel nuttig werk.”

Sporen uitwissen? "Dat is eigenlijk onmogelijk" zegt Knol. "Ga je bijvoorbeeld voetsporen wegvegen, dan maak je automatisch nieuwe sporen dus dat heeft weinig zin." "Je kunt wel tegenmaatregelen nemen" aldus sergeant-majoor Vonk. "Een mooi voorbeeld daarvan speelde zich af tijdens de Vietnamoorlog. De Vietcong hadden het voordeel dat de sporen van de Amerikanen heel makkelijk te onderscheiden waren door de jungleschoenen waar ze opliepen. De Amerikanen hebben toen tienduizenden van deze schoenen gedropt boven het gebied en binnen de kortste keren liep zelfs de Vietcong erop. Weg voordeel."

|| tekst kap

klaas daane bolier

|| foto's cees baardman

Hi-tech hulpmiddelen ‘Die gebruiken we niet’, lacht Vonk. ‘Je doet het met je ogen en met je gezonde verstand, dat is alles. Nou ja, ’s nachts gebruiken we een lampje.’

achtergrond 6  defensiekrant nr 12 – 30 mei 2013

innovatie = onze toekomst Datalinks onder de zeespiegel

Onder water online den haag Een internetfilmpje op je smartphone bekijken? Het is de gewoonste zaak van de wereld. In de bovenwaterwereld

De Defensiekrant neemt enkele innovatieve projecten onder de loep. In deze aflevering het communicatieproject Robust Acoustic Communications in Underwater Networks (RACUN), een manier om onder water te communiceren.

wel te verstaan. Onder water verloopt communicatie een stuk lastiger. In het project RACUN werkt Defensie mee aan een methode om ook onder water data uit te wisselen.

Estafette van geluid

1

4

5

2

De militaire data is versleuteld in geluidsgolven (1). Deze bereiken een RACUNsensor (2), bijvoorbeeld op de zeebodem. Vanaf daar stuurt de sensor het datapakket door naar de volgende sensor (3) in het netwerk.

3

Deze ‘geluidsestafette’ kan via tientallen sensoren verlopen: verankerde of drijvende sensoren of onderwaterrobots (4). De datapakketjes komen direct of indirect aan bij de eindbestemming, bijvoorbeeld een onderzeeboot (5). Daar stelt slimme software het complete datapakket weer samen.

Als kind heb je het vast wel eens geprobeerd in het zwembad: onder water met een vriendje praten. Uit het aquatische gegorgel kon je met moeite een paar woorden destilleren. Stel, je doet dat over kilometers afstand. Zie daar: de uitdaging voor vele marinewetenschappers.

Geklutst geluid

Nederland werkt daarom binnen de European Defence Agency (EDA) nauw samen met Duitsland, Italië, Noorwegen en Zweden in het project Robust Acoustic Communications in Underwater Networks, kortweg RACUN. ‘Doel is om te komen tot een werkbare manier om onder water te communiceren via geluidsgolven’, vertelt luitenant-ter-zee 1 André de Jong, projectofficier van de Defensie

Materieel Organisatie. In april beproefde het EDA-consortium, waaronder ook TNO, voor de kust van Callantsoog een prototype van dit akoestische onderwaternetwerk. "Bevelsdata of sensorgegevens over bijvoorbeeld zeemijnachtige objecten; dat wil je niet gemakkelijk afluisterbaar versturen", maakt De Jong duidelijk. Net zoals radioverkeer zijn ook onderwaterberichten te versleutelen. ‘Zoals we via de ether berichten via radiogolven verzenden, zo doen we dat ook onder water. Alleen zijn de omstandigheden veel extremer", legt hij uit. ‘Maar mede daardoor ontstaat de mogelijkheid om het zelf geproduceerde geluid te verbergen in de natuurlijke ruis."

"Variaties in zoutgehalte, druk en temperatuur, maar ook reflectie en absorptie door de zeebodem en golven, zelfs luchtbelletjes kunnen de verplaatsing van geluidsgolven beïnvloeden. Het signaal komt daardoor niet aan of het bereikt de ontvanger helemaal door elkaar geklutst: sommige geluidsdelen komen vertraagd binnen, andere juist versneld. Ze gaan als het ware door elkaar praten."

Kakofonie

Genoeg natuurkundige uitdagingen dus. In plaats van een traditioneel krachtig laagfrequent signaal over grote afstand verzenden, werkt RACUN met een reeks kleinere stappen. Verankerde of drijvende sensoren op de bodem en beweegbare onderwaterrobots detec-

teren de akoestische data en zenden die op hun beurt door naar de volgende "luisterpost". Zo ‘hopt’ het signaal via meerdere stations naar de ontvanger. Kan een van de sensoren zijn signaal niet doorzenden, bijvoorbeeld door een onderwaterobstakel? Geen probleem, dan komt het via een ander alsnog binnen. Elk stukje signaal is voorzien van een eigen ‘IP-adres’. Daardoor is de plaats van het fragment in het totale bericht gemakkelijk terug te vinden. Slimme software plakt alle stukjes uit die kakofonie aan geluid op de juiste manier aan elkaar.

Breedband

Toch zijn echte breedbandverbindingen onder water nog verre toekomstmuziek,

weet De Jong. ‘Het is nog redelijk onontgonnen terrein, de datasnelheden liggen dan ook veel lager dan in de bovenwereld. Dit is een eerste stap naar nieuwe toepassingen.’ Online heeft de toekomst, ook onder water, verwacht De Jong. ‘Op termijn kun je onderwatercommunicatienetwerken wellicht inzetten voor allerlei soorten beeldopbouw onder water. Denk aan havenbescherming, surveillancetaken op volle zee, zeemijnenbestrijding of ook pure onderwatercommunicatie met reikwijdtes tot over de horizon.’

|| tekst ingmar

kooman

|| infographic paul koebrugge, avdd

binnenland defensiekrant nr 12 – 30 mei 2013  7

dekaatjes heten de gratis advertenties in de Defensiekrant. De tekst mag niet langer zijn dan veertig woorden en kan alleen schriftelijk of per e-mail worden ingediend. De redactie is niet verantwoordelijk voor de inhoud, noch voor de gevolgen van de plaatsing. Graag 'Dekaatje’ vermelden. Dekaatjes kunnen worden ingestuurd naar [email protected], ovv naam, adres, woonplaats eventueel telefoonnummer, onderdeel en registratienummer. Let op: de Defensiekrant wordt iedere twee weken ook op internet gepubliceerd.

Woningen Te huur: Haaren, Sleutelbloem, zeer fraaie vrijstaande woning in regio Oirschot. Ideaal o.a. voor militairen van de Gen.Maj. De Ruyter

van Steveninck Kazerne.Inh. 650 m³, opp. 600 m². Inf. 06 51807818.

Recreatie De traditionele 24-uurs Vismarathon 2013

Te koop: Veldhoven, Spica 17, moderne royale hoekwoning. Benedenverd. v.v. marmervloer. Zeer kindvr. (voll. gerenov.) buurt. Scholen en winkels op loopafst. Lpl Oirschot op 8 km en vliegveld Eindhoven 5 km. Zie www.funda.nl. e-mail paulpannekoek@ online.nl of tel 06-24820255.

Te huur: Westerland, Wieringen, 20 autoamin. van Den Helder, nwe vrijst. studio. Eigen oprit en opgang. Compl. ingericht, terras op Z., uitzicht op weide. Info: 06 30722291 of mail [email protected]

vindt plaats op 06/07 juli te Nieuwersluis. Collega's sportvissers KLu, KL, KM, KMar. Info en inschr. [email protected], tel. 06 2044940 of 0175 4381161.

Te huur: Ons vrijst. vakantiehuis (4-6p.) te Frankenau in het Duitse Sauerland. Prachtige ligging met vrij uitzicht. 300 km rijden vanuit Arnhem. Zie www.henka.nl

Diversen Gevraagd: De Stichting Oud Oranje is

naarstig op zoek naar overtollige oude uniformen, onderscheidingen en militaire uitrustingsstukken. Er is met name vraag naar (onderdelen van)  gala en ceremoniële tenues. Zie voor bijzonderh. en contactgegevens www.oud-oranje.org

Reünie Op woensdag 21 augustus wordt er in Ermelo tijdens de jaarlijkse Regimentsweek een ISAF-reünie gehouden van 45 Painfbat RIOG BG-6 en BG-7. Personeel van - Bg 6: Acie, Bcie en Stcie 45 Riog en Bcie 11 Lmblbat - Bg7: Ccie(Ecie) 45 RIOG - tevens de enablers van deze eenh. (geniepels, vuursteun,

gnkafvgpn). Ontvangst: 14.00 uur. Div. activiteiten, warme maaltijd en avondfeest. Opgave vóór 8 juli via Kpl1 Schmeetz e. [email protected]. Eigen bijdrage p.p. € 7,50 storten op reknr. 174.9681.91 t.n.v. Pers. Ver. Le Courageux, ovv ISAF reünie RIOG. Zie: reunie.45painfbat.nl

Op woensdag 16 oktober wordt er bij de Marinekazerne Erfprins te Den Helder een reünie gehouden voor alle actieve- en postactieve militairen (ook zee-miliciens) van de KM en vm dienstvak ‘Geschutmaker’. Opgave (nwe) deelnemers voor 1 september via J. Koudijs 0223-690160 of J.N.H. v.d. Nieuwenhuijzen 0223-641043 of [email protected] .

Nieuw element voor hechtere cohesie vuursteungemeenschap heet The Battle

Menno van Coehoorn 2013: vuur op een postzegel 't harde De uitkomsten van de schietwedstrijd mortieren 81 mm ‘Menno van Coehoorn ‘ waren verrassend. Op de schietbanen van het Artillerie Schietkamp ’t Harde eindigden de nummers twee, drie en vier allemaal met 24 punten. Om toch een onderscheid te maken, gaf dit jaar de tijd benodigd om de verschillende onderdelen te verschieten de doorslag.

De glanzend opgepoetste Van Coehoorn wisseltrofee bleef zogezegd in de familie. Mocht 13 Infanteriebataljon Luchtmobiel Stoottroepen ‘Prins Bernhard’ in 2012 het ‘mortier’ mee naar huis nemen, dit keer bleken de luchtmobiele collega’s van 11 Infanteriebataljon Garde Grenadiers en Jagers met 25 punten het sterkst. Voorwaar niet slecht. Zeker niet omdat het trainingsschema van vrijwel alle mortieristen van 11 Luchtmobiele Brigade de afgelopen periode geregeld onderbroken werd door veldoefeningen. Vanwege dat euvel hoefde de ploeg van 13 Infanteriebataljon met een vierde plaats zich absoluut niet te schamen. Zoals gezegd was het een nek- aan nekrace, waarin 44 Pantserinfanteriebataljon Johan Willem Friso als tweede en 17 Pantserinfanteriebataljon Garde Fuseliers ‘Prinses Irene’ als derde eindigde. Fuselier-1 Paul Korteland nam voordat de uitslag bekend werd met opmerkin-

gen als “het mortier is een spreidingswapen” en dat je geluk moet hebben “om in de prijzen te vallen”, een slag om de arm. Maar dat was met uiteindelijk brons dus nergens voor nodig. De ploeg van ‘17’ werd na afloop hartelijk gefeliciteerd door commandant 43 Mechbrig brigadegeneraal Hans van der Louw. Fuselier-1 Jordy Heinz kreeg ook een hand. Door zijn collega’s wordt hij geprezen als één van de beste richters.

Vasthouden

De uitkomsten toverden een dikke glimlach op de gezichten van de wedstrijdleiding, zoals altijd onder de bezielende leiding van kapitein Bert Beijering. In vergelijking met vorig jaar ging de kwaliteit er namelijk flink op vooruit. Kwestie van ervaring en van een betere voorbereiding, schatte adjudantinstructeur Rein den Hartog met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid in. “Vorig jaar werd de wedstrijd na

lange tijd weer opgepakt en ‘ondergingen’ de ploegen de competitie min of meer. Doordat het gros van de stuksbemanningen van vorig jaar ook nu weer aan de wedstrijd deelnam, weten ze dus hoe het spel wordt gespeeld. Al met al zit de helft op de bovenste norm en da’s heel erg goed. Vasthouden dat niveau.”

‘The Battle is spannend en leuk om te volgen’ Roemruchte onderdelen als time on target, waarbij binnen een bepaalde tijd een granaat op het doel moet zitten, werden door vijf ploegen top geschoten. Twee haalden de norm liggingeis net niet. Verrassend was ook het onderdeel preplanned fire. Drie ploegen wisten acht van de acht schoten in de box te krijgen en wel zo nauwkeurig dat hun

vuur als het ware op een postzegel paste.

The Battle

Los van de ‘Menno van Coehoorn’ introduceerde de wedstrijdleiding iets nieuws: een richtwedstrijd voor alle stuksbemanningen van de landmacht, The Battle genaamd. Die bleek voor veel toeschouwers het hoogtepunt van de dag. The Battle bleek spannend en er komt geen scherpe granaat aan te pas, zodat het publiek de strijd van heel dichtbij kan volgen. Crux is dat de deelnemers het mortier zo snel mogelijk op de opgegeven richting en elevatie instellen. Als laatste roept een commisielid een kleur, die correspondeert met een van de opgestelde bakens in het nabije voorterrein. Aan de deelnemers de schone taak het mortier hierop nauwkeurig uit te richten en vervolgens

Boven Grote belangstelling voor The Battle. Rechtsboven Vanuit de toren volgt de jury de verrichtingen van de bemanningen. Rechtsonder Het afstellen van het mortier is een kwestie van fingerspitzengefühl.

waterpas te zetten.” Wie deze handelingen driemaal achtereen het beste én het snelste uitvoert, wint”, vertelt sergeant Stephen (achternaam op verzoek niet vermeld) van 12 Infanteriebataljon Luchtmobiel Van Heutsz. Om het wedstrijdelement te verhogen, strijden de mannen twee aan twee. Korporaal Max Engelander, eveneens van ‘12’ kwam als beste uit de bus. The Battle is spannend en leuk om te volgen, maar dient wel een hoger doel: het niveau van de ploegen verder verhogen en de saamhorigheid vergroten. Den Hartog: Meer cohesie binnen de vuursteungemeenschap betekent meer betrokkenheid met uiteindelijk betere prestaties in het veld. Als je zoiets belangrijks op een speelse manier voor ‘mekaar’ weet te krijgen, zit je gebakken.” || tekst &

foto's andré twigt

en verder

8  defensiekrant nr 12 – 30 mei 2013

Dodenherdenking met nieuwe generatie

vijf vragen aan...

Tweede luitenant Peter Loermans Tweede luitenant Peter Loermans is adviseur bij het Defensie Computer Emergency Response Team (DefCERT). Samen met zijn collega’s beschermt hij Defensie tegen cyber-aanvallen. Medio april ondersteunde de specialist twee dagen het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) van het ministerie van Veiligheid & Justitie.

1

  Waarom werd je gedetacheerd bij het NCSC? "Het NCSC vroeg ons om assistentie bij het informeren van de circa 250 organisaties, die vorig jaar getroffen zijn door het Pobelka Botnet. Dit virus wist via gehackte websites zo’n honderdvijftig Nederlandse computers te besmetten. Van websitebezoekers die hun softwareprogramma's zoals Java, Adobe Flash Player en Adobe Reader niet up-to-date hadden, werden de computers geïnfecteerd. Het botnet verzamelde zo’n 750 gigabyte aan informatie; van tekstbestanden, inlognamen en wachtwoorden tot certificaten om te kunnen internetbankieren. De criminelen achter dit botnet noemden de operatie ‘Pobelka’, het Russische woord voor witwassen.”

2

  Is ons land nu in gevaar door deze cyberaanval? "Nee, niet direct. De diefstal van de gegevens levert geen acuut risico op voor de nationale veiligheid, doordat Botnet met name zoekt naar bankgegevens. De getroffen organisaties hebben we dan ook geadviseerd hun wachtwoorden direct te wijzigen. Verder gaven we ze advies over het voorkomen van cybercrime."

3

  Wat doe je bij Defensie als adviseur DefCERT? “Samen met technisch analisten inventariseer ik welke risico’s kleven aan de door Defensie aangekochte soft- en hardware die samen een informatienetwerk vormen. Die is in principe goed, maar heeft slechts een basisbeveiliging van de fabrikant. Het kan zijn dat de risico’s die wij lopen niet goed genoeg afgedekt worden. Als adviseur bespreek ik met de operationele commando’s de mogelijke

gevaren en de acties die we kunnen nemen om de beveiliging te optimaliseren. Verder geven mijn collega’s en ik door het hele land briefings over digitaal veiligheidsbewustzijn.”

4

  Welke middelen gebruikt Defensie om cyberaanvallen te voorkomen? “Bijvoorbeeld door MULAN af te schermen van het internet. De beschikbare internetapplicatie is er een van de beter beveiligde soort. Verder bouwen we sensoren in, die bepaalde gebruiksafwijkingen traceren. Zoals tien keer verkeerd je wachtwoord invullen. Het is dan heel aannemelijk dat iemand je computer probeert te hacken. We proberen bij het ontwerp van een informatiesysteem meerdere beveiligingsmaatregelen tegelijk en over elkaar heen aan te brengen, zodat één enkele kwetsbaarheid in het systeem niet meteen een groot risico vormt.”

5

  Kunnen werknemers bijdragen aan het voorkomen van een cyberaanval? “Jazeker, de menselijke factor speelt juist een belangrijke rol. Zo moet je bijvoorbeeld voorzichtig omgaan met gerubriceerde informatie door deze alleen te verwerken op systemen die daarvoor bedoeld zijn. Verder is het niet verstandig om zomaar iedere aangeboden, zelf gekochte of gevonden USBstick te gebruiken, maar uitsluitend die door de dienst worden verstrekt. Het is ook raadzaam je wachtwoord om de zoveel tijd te veranderen. Echt te veranderen, dus niet alleen het laatste cijfer. Dit geldt ook voor je privé-accounts op internet. En geef nooit je inloggegevens prijs. Die zal Defensie namelijk nooit van je vragen.”

Boekpresentatie en ondertekening samenwerking KNMI en Koninklijke Luchtmacht breda Hoofddirecteur van het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI) Frits Brouwer en commandant luchtstrijdkrachten luitenant-generaal Sander Schnitger zijn een overeenkomst aangegaan voor verdere samenwerking bij calamiteiten en het gebruik van wederzijdse onderzoeks- en opleidingscapaciteit.

Bij deze gelegenheid namen beide heren uit handen van auteur Jacques Bartels het eerste exemplaar van zijn boek ‘Geen laag te hoog’ in ontvangst. De voorloper van de Koninklijke Luchtmacht, de ‘Luchtvaartafdeling’, en het weerinstituut vervullen in deze publi-

catie een hoofdrol. Ook gaat het boek over wetenschappelijke missies in IJsland begin jaren ‘30. Die hadden vooral een wetenschappelijk karakter. Mede dankzij dit zogenoemde hoogweeronderzoek kon het KNMI preciezere weersverwachtingen opstellen.

Tijdens de zestigste herdenking op de Legerplaats bij Oldebroek in ’t Harde zijn door het Wapen der Artillerie alle wapenbroeders herdacht die in het Koninkrijk der Nederlanden of waar ook ter wereld, zijn omgekomen sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. Bijzonder was dat bij deze herdenking 22 kinderen van basisschool Sjaloom uit Voorst aanwezig waren. De indrukwekkende ceremonie vond plaats bij het Artilleriemonument.

Redeployment Kunduz met Area 103 gereed mazar -e-sharif Met de opening van het Nederlandse redeployment terrein in het Afghaanse

Mazar-e-Sharif, is een belangrijke schakel gereed voor het terugtrekken van de Police Training Group. Onlangs vond onder leiding van commandant Nederlands Contigent kolonel Jan-Paul Apon de opening plaats van Area 103. Genie Taakteam 7 kreeg nauwelijks een maand de tijd om van het braakliggende terrein een efficiënte logistieke doorvoerlocatie te maken. ‘Area 103,’ zoals de locatie officieel heet, ‘wordt volgens Apon op korte termijn een strategische spil in de logistiek richting Nederland naar aanleiding van ondermeer de beëindiging van de Nederlandse Police Training Group in Kunduz.’ Het Genie Taakteam bestaande uit onder andere een bouwkundige, dito tekenaar, een installateur en een electromonteur was verantwoordelijk voor ontwerp en de uitvoering.

Het uitmeten geschiedde voorspoedig, maar een enorme regenbui liet een enkeldiepe laag modder achter op het terrein. Desondanks ging de eenheid voortvarend te werk, zodat het terrein een dag voor hun vertrek alsnog werd opgeleverd. Tijdens de redeployment wordt het terrein gebruikt om binnenkomende containers uit te sorteren met behulp van track & trace. Naast diverse overkappingen zijn er op het terrein ook meerdere weegpunten. Commandant van Genie Taakteam 7 eerste luitenant Wouter Beeks voorzag op ludieke wijze in de sleuteloverdracht.

Hij overhandigde Commandant National Support Element majoor Peter van Maurik een kettingzaag om de obstructiebalk bij de ingang door te zagen. Commandant Police Training Group 5 kolonel der mariniers Marc Brinkman en civiel vertegenwoordiger Hans Peter van der Woude woonden het ceremonieel bij. Dat de Amerikaanse collega's al snel kwamen vragen om het ontwerp van de overkappingen is voor het Genie Taakteam natuurlijk een mooi compliment.

|| tekst ltz

20c doenja zwaan

Deelname Defensie aan Roparun rotterdam Aan editie 2013 van de Roparun hebben militairen en burgers van landmacht, luchtmacht en marechaussee meegedaan. Verschillende teams liepen vanuit Hamburg of Parijs over een ruim vijfhonderd kilometer lang parcours naar Rotterdam. 44 Pantserinfanteriebataljon en het Opleidings- en Trainingscentrum Rijden vertegenwoordigden de landmacht. Deelnemers van de luchtmacht waren afkomstig van onder meer het Defensie Helikopter Commando en het Centrum voor Mens en Luchtvaart. Ook het Commando DienstenCentra en de Defensie Materieel Organisatie vaardigden een delegatie af. De regen maakte de tocht extra zwaar, maar alle teams kwamen op de Coolsingel over de finish. Aan de benefietloop deden 328 teams mee. De opbrengst wordt gebruikt om de kwaliteit van het leven van mensen met kanker te verbeteren. De organisatie maakt tijdens een grote happening in Rotterdam Ahoy op 7 juni bekend hoeveel geld Roparun 2013 heeft opgebracht.

Een team bestaat uit lopers, maar ook uit verzorgers, chauffeurs en fietsers, totaal zo’n 25 man. Binnen de ploeg zijn er maximaal acht lopers, die ieder gemiddeld 65 kilometer afleggen. Commandant Koninklijke Marechaus-

see luitenant-generaal Hans Leijtens fietste mee als begeleider. “Was nog een pittig stukje”, zo twitterde hij na zijn laatste etappe, gevolgd door ‘Prachtig evenement!"

Wapendag Vught Terwijl de regen met bakken uit de hemel kwam, vierden zo’n 2.500 leden van het Regiment Genietroepen de 265ste verjaardag van hun wapen. Dat gebeurde op de Van Brederodekazerne in Vught. Zoals elk jaar stond de

wapendag in het teken van herdenken, informeren, ontmoeten en samenzijn. Het programma bood ook dit jaar voor eenieder wat wils.

COLOFON De Defensiekrant is een tweewekelijkse uitgave van de Directie Communicatie van het Ministerie van Defensie, bestemd voor het gehele Defensiepersoneel OPLAGE 30.000 HOOFDREDACTEUR Martin Zijlstra EINDREDACTEUR André Twigt (070 - 318 69 87) BEZOEKADRES Kalvermarkt 32, Den Haag. Post kunt u sturen naar Dienstencentrum Defensiemedia POSTADRES Postbus 20701, 2500 ES Den Haag, MPC 58L E-MAIL [email protected] DEFENSIESITE www.defensie.nl REDACTIESECRETARIAAT EN ADMINISTRATIE Marianne Beck-Bergshoeff TELEFOON (070) - 318 83 26, via het militaire net: 501, tst. 88326. ABONNEMENTEN Per jaar €13,61. Voor het buitenland €15,88. Particuliere abonnees kunnen zich opgeven bij: Abonnementenland, Postbus 20, 1910 AA Uitgeest, telefoon 0900 - 226 52 63 of via www.aboland.nl. In het geval van een dienstabonnement, opgave schriftelijk bij administratie Defensiekrant. ADRESWIJZIGING Het verdient aanbeveling adreswijzigingen vroegtijdig en uitsluitend schriftelijk op te geven; het duurt enkele weken voor het nieuwe adres in het verzendbestand is opgenomen. LAYOUT Grafische Dienst, AVDD Den Haag DRUK OBT bv, Den Haag. De inhoud van de artikelen in de Defensiekrant hoeft niet noodzakelijkerwijs de mening van de minister van Defensie of de krijgsmachtleiding weer te geven. Ingezonden brieven dienen betrekking te hebben op eerder in de Defensiekrant geplaatste artikelen. Zij geven uitsluitend de mening van de inzender weer en kunnen door de redactie worden bekort. Overname van artikelen of delen daarvan is alleen toegestaan met toestemming van de redactie. Aan rechtspositionele informatie kan geen recht worden ontleend. Deze informatie wordt in algemene bewoordingen en met terzijde lating van details weergegeven. Voor volledige informatie wordt verwezen naar de officiële stukken.