03
06
Deelnemersbestand en uitvoeringskosten
Financiële positie
05
07
08
Het bestuur
Pensioencommunicatie
Kerncijfers
2012
Uit het voorwoord van het bestuur ooit. De rigoureuze veranderingen in de pensioen-
Hoewel de Europese schuldencrisis ook in 2012 bleef voortduren, zijn de beleggingsresultaten van ons pensioenfonds over het verslagjaar goed te noemen. Het totaalrendement op de beleggingen bedroeg 19,9%. Helaas werd het positieve effect hiervan teniet gedaan door de dalende marktrente. Uiteindelijk kwam de dekkingsgraad eind 2012 uit op 102,4%, een daling met 1,2%-punt ten opzichte van 2011. Op basis van de financiële positie van het fonds hebben we in het verslagjaar moeten besluiten om de pensioenen niet te verhogen. Het korten van pensioenrechten is echter niet aan de orde, mede dankzij de herverzekering van de pensioenregeling.
Draagvlak vergroten door groei
aantal actieve deelnemers met ongeveer 1.500
Het beleid van het pensioenfonds is gericht op
tot ongeveer 4.000, de jaarpremie stijgt met circa
een verdere groei van het aantal aangesloten
€ 4,0 miljoen. Dit sterkt ons in de gedachte dat het
kantoren en werknemers, zodat het draagvlak
pensioenfonds een goed aanbod heeft voor een
verder wordt vergroot. In 2012 is een actief
pensioenregeling binnen de accountancybranche.
acquisitiebeleid gevoerd en hebben wij een aantal
Ook voor het komende jaar zullen wij ons inspan-
nieuwe kantoren met hun werknemers mogen
nen om nieuwe kantoren hiervan te overtuigen.
wereld raken ons allemaal. De uitdaging voor het pensioenfonds is het behouden van een goede en betaalbare pensioenregeling. Namens het bestuur van de Stichting Pensioenfonds voor de Accountancy en Administratieve en Fiscale Dienstverlening
verwelkomen. De effecten hiervan zijn niet direct zichtbaar in het jaarverslag over 2012, omdat een
Een toekomstbestendig pensioenregeling
belangrijk deel van de nieuwe aansluitingen per
Het bestuur is van mening dat er structurele
1 januari 2013 plaatsvinden.
wijzigingen in de pensioenregeling doorgevoerd moeten worden om voor de toekomst een solide
Per 1 januari 2013 zijn 10 nieuwe kantoren aange-
financiële opzet van het pensioenfonds te conti-
sloten. Onder deze kantoren bevinden zich twee
nueren. Gestreefd moet worden naar evenwicht
grote kantoren, te weten Alfa Accountants en
tussen ambitie in de pensioenregeling en de
Adviseurs en Countus Accountants + Adviseurs.
premie die betaald wordt voor pensioenopbouw.
Met de toetreding van de 10 bedrijven stijgt het
Discussies rondom pensioenen zijn actueler dan - verkort jaarverslag 2012 -
De heer J.J.M. Raaijmakers AA, voorzitter
De heer P.M.S. Vermeulen AA, secretaris
Wilt u naar aanleiding van dit verkorte jaarverslag u verder verdiepen in financiële details of het beleid van het bestuur? Op de website vindt u het volledige jaarverslag.
pagina
2
Financiële positie, herverzekering en vermogensbeheer Financiële positie
Vermogensbeheer
Het bestuur van het pensioenfonds is
De maatstaf voor het bepalen van de
Het pensioenfonds voert in overleg met de vermo-
verantwoordelijk voor het strategische
financiële positie van een pensioenfonds is de
gensbeheerder een ‘actieve’ beleggingsstijl. Dit
beleggingsbeleid. Hieronder wordt de vaststelling
dekkingsgraad. De dekkingsgraad kan wijzigen
wil zeggen dat wordt geprobeerd om op basis van
van het doel en de stijl van het beleggingsbeleid
door diverse factoren, zoals de ontwikkeling van
marktvisie een hoger rendement te behalen dan
verstaan, in welke beleggingscategorieën wordt
het beleggingsresultaat, verzekeringstechnische
de gekozen benchmark, binnen de randvoorwaar-
belegd en met hoeveel gelden de benchmarks.
ontwikkelingen en de ontwikkeling van de
den van een aanvaardbaar risico.
marktrente. Op 31 december 2012 is de dekkingsgraad van het pensioenfonds uitgekomen op 102,4%. Op basis van de financiële positie heeft het bestuur moeten besluiten om per 1 juli 2012 geen toeslag te verlenen. Herverzekering Het pensioenfonds heeft per 1 januari 2010 voor een periode van vijf jaar zijn pensioenregeling herverzekerd bij AEGON Levensverzekering. Het verzekeringstechnische risico is bij deze maatschappij ondergebracht en vastgelegd in een garantieovereenkomst die loopt tot en met 31 december 2014. Het bestuur heeft hiervoor een zogenaamd FTK-garantiecontract afgesloten. De herverzekeringsmaatschappij garandeert
Samenstelling beleggingsportefeuille Beleggingscategorie
Portefeuille 2012
Portefeuille 2011
Marktwaarde (x € 1.000)
Werkelijk (%)
Marktwaarde (x € 1.000)
Werkelijk (%)
55.559
28,1
33.514
23,3
112.428
56,8
89.470
62,3
17.079
8,6
12.300
8,5
Grondstoffen
6.140
3,1
3.463
2,4
Mix
2.315
1,2
1.773
1,2
Liquiditeiten
4.267
2,2
3.357
2,3
197.788
100,0
143.877
100,0
Aandelen Vastrentende waarden Vastgoed
Totaal:
hiermee de opgebouwde pensioenen.
- verkort jaarverslag 2012 -
pagina
3
Resultaten beleggingsportefeuille
Maatschappelijk verantwoord beleggen
AEGON is verantwoordelijk voor het
De wereldwijde economische groei was door de
AEGON, als vermogensbeheerder van het
beleggingsbeleid en de uitvoering van het beleid.
intensivering van de Europese schuldencrisis in
pensioenfonds, baseert zijn beleggingsbeleid
Zij maakt voor de invulling van dit beleid gebruik
2012 lager dan in 2011. 2012 was voor veel Eu-
op de overtuiging dat het mogelijk is financiële
van de analyseresultaten van een gespecialiseerd
ropese landen een moeilijk jaar met stagnerende
en maatschappelijke rendementen te integreren.
extern bureau. Helaas is informatie over
groei, oplopende werkloosheid en forse begro-
AEGON Nederland selecteert daarom
controversiële activiteiten niet altijd beschikbaar of
tingstekorten. Dit remde de binnenlandse vraag,
beleggingen waarvan is vastgesteld dat ze in
bekend.
zodat deze landen het vooral van hun export naar
overeenstemming zijn met normen en waarden die
buiten de Europese Unie moesten hebben. Ook
voortvloeien uit de Code of Conduct van AEGON.
China had last van de Europese recessie omdat het minder kon exporteren. Verder zat China door
AEGON hanteert voor zijn beleggingsbeleid
een grote investeringsgolf met omvangrijke, maar
een zwarte lijst en een grijze lijst. De bedrijven
wel onrendabele bouw- en woningprojecten in zijn
op de zwarte lijst worden direct van alle actieve
maag. Door al deze problemen was het twijfel-
beleggingen uitgesloten (het zogeheten
achtig of China zijn hoge groeipercentages kon
uitsluitingenbeleid). De zwarte lijst wordt
handhaven. In de loop van 2012 bleek de Chinese
gepubliceerd op www.aegon.nl.
economie toch goed te presteren. Ook de economie van de Verenigde Staten groeide gestaag.
De bedrijven op de grijze lijst sluit AEGON niet onmiddellijk uit van zijn beleggingen. In plaats
Het totale beleggingsrendement inclusief kosten
daarvan wordt getracht een gesprek aan te gaan
en LDO* kwam in 2012 uit op 19,9%. Het totale
om de bedrijven tot ander gedrag te bewegen.
beleggingsresultaat exclusief LDO was 11,9%,
Dit wordt ‘engagement’ genoemd. Bedrijven die
terwijl de benchmark een rendement behaalde van
op de grijze lijst staan waarvan is aangetoond dat
10,9%. Daarmee heeft het pensioenfonds in 2012
ze mensenrechten op ernstige wijze schenden,
met circa 1% beter gepresteerd dan de bench-
controversiële wapens produceren, ernstige
mark.
milieuschade aanbrengen of veroordeeld zijn voor
* Het Long Duration Overlay (LDO) fonds is een fonds waarbij gebruik wordt gemaakt van renteswaps om de duration van de beleggingen te verlengen (speciale financiële instrumenten om de rentegevoeligheid van obligaties te ‘sturen’), zodat deze beter wordt afgestemd op die van de pensioenverplichtingen.
ernstige corruptie, komen in aanmerking voor uitsluiting. Levert een herhaaldelijk engagement niet het gewenste resultaat op, dan gaat AEGON alsnog over tot uitsluiting van het bedrijf.
- verkort jaarverslag 2012 -
pagina
4
Pensioenfondsbestuur: organisatie en toezicht Schematisch ziet de organisatie van en het toezicht
Het Bestuur bestaat uit zes bestuursleden en wordt permanent ondersteund door
op het pensioenfondsbestuur er als volgt uit:
Externe toezichthouders DNB - AFM
Verzekeraar Externe adviseurs
Pensioenfederatie
een Beleggingsadviescommissie en een Risicocommissie.
deelnemers.
advies
Via het Verantwoordingsorgaan legt het bestuur verantwoording af aan de (gewezen) deelnemers, pensioengerechtigden en werkgevers. Het
advies/uitvoering
Beleggingsadviescommissie
verantwoordingsorgaan dient vast te stellen in hoeverre het bestuur bij de genomen besluiten op evenwichtige wijze rekening heeft gehouden met de
advies
aanbevelingen
De Deelnemersraad behartigt de belangen van zowel actieve als gepensioneerde
belangen van alle belanghebbenden bij het pensioenfonds (deelnemers, gewezen deelnemers, pensioengerechtigden en de werkgevers).
Bestuur
De Visitatiecommissie beoordeelt één keer per drie jaar het functioneren van het pensioenfondsbestuur. verantwoording
verantwoording controle
controle
advies
controle
Deelnemersraad Visitatiecommissie
Verantwoordingsorgaan
Het bestuur heeft een herverzekeringscontract met een gesepareerd beleggingsdepot afgesloten met AEGON Levensverzekering. De
adviesrecht
pensioenuitvoering wordt uitgevoerd door TKP Pensioen, een
dochtermaatschappij van AEGON. Het vermogensbeheer is uitbesteed aan Certificerende actuaris
Compliance officer
Externe accountant
AEGON Asset Management. De Compliance Officer ziet toe op de naleving van de gedragscode en relevante wet- en regelgeving. De Toezichthouders (AFM en DNB) hebben in het verslagjaar geen sancties opgelegd aan het pensioenfonds.
- verkort jaarverslag 2012 -
pagina
5
Deelnemersbestand en uitvoeringskosten Uitvoeringskosten
Het deelnemersbestand van het pensioenfonds is in het verslagjaar met 324 personen gegroeid, tot een totaal van 7.038. Hieronder ziet u hoe de verschillende deelnemersgroepen zich in 2012 hebben ontwikkeld. Daarnaast leest u met welke uitvoeringskosten het pensioenfonds in het verslagjaar te maken heeft gehad.
De uitvoeringskosten van het pensioenfonds zijn onder te verdelen in pensioenbeheerkosten, vermogensbeheerkosten en transactiekosten. De pensioenbeheerkosten bedroegen in 2012 per actieve deelnemer en gepensioneerde € 278,- (2011: € 212,-). Als ook de gewezen deelnemers meegenomen worden, dan gaat het om € 148,- per deelnemer (2011: € 114,-). De stijging is het gevolg van acquisitieactiviteiten met als doel nieuwe accountantskantoren zich aan te laten sluiten bij het pensioenfonds. Dit heeft per 1 januari 2013 geleid tot de aansluiting van tien nieuwe kantoren, met in totaal ongeveer 1.500 deelnemers. Voor 2013 wordt dan
Stand ultimo vorig verslagjaar
Bij
Af
Stand ultimo verslagjaar
Deelnemers, actief en voortgezet
3.363
440
-379
3.424
€ 612.000,- (0,36% van het gemiddeld belegd vermogen). In 2011 ging het
Gewezen deelnemers
3.073
339
-107
3.305
om € 384.000,- (0,33%). De toename van de vermogensbeheerkosten in
Ingegane pensioenen
278
56
-25
309
euro’s kan worden verklaard door een stijging van het gemiddeld belegd vermogen in 2012 van 48,9%. De stijging van de vermogensbeheerkosten
211
41
-13
239
0
0
0
0
Partnerpensioen
57
15
-12
60
Wezenpensioen
10
0
0
10
6.714
835
-511
7.038
Arbeidsongeschiktheidspensioen*
Totaal:
De vermogensbeheerkosten bestaan uit de vergoeding voor de vermogensbeheerdienstverlening. In 2012 bedroegen deze kosten
waarvan: (tijdelijk) Ouderdomspensioen
ook verwacht dat de pensioenbeheerkosten per deelnemer zullen dalen.
* De aantallen arbeidsongeschiktheidspensioen zijn eveneens opgenomen onder deelnemers voortgezet als gevolg van hun (gedeeltelijke) premievrije opbouw.
in procenten is toe te schrijven aan een toename in ‘duurdere’ beleggingen. De transactiekosten bestaan uit toe- en uittredingsvergoedingen van de beleggingsfondsen. In 2012 ging het om € 372.000,- of 0,22% van het gemiddeld belegd vermogen (2011: € 361.000,- of 0,31%). De relatieve daling is te verklaren doordat in 2011 relatief veel aankopen en verkopen zijn gerealiseerd, én door de toename van het gemiddeld belegd vermogen in 2012.
- verkort jaarverslag 2012 -
pagina
6
Pensioencommunicatie Eind 2012 is een communicatiebeleidsplan 2013-2016 vastgesteld. Het doel van dit meerjarenplan is de communicatie structureel vorm te geven. Het communicatiebeleidsplan wordt gecombineerd met een actiejaarplan. Daarin worden de beleidsuitgangspunten in strategieën vertaald, en de strategieën concreet uitgewerkt naar acties en/of communicatiemiddelen.
van de pensioenkrant ontwikkeld, waarin een toelichting op de pensioenregeling werd gegeven. Tevens is in 2012 de acquisitiebrochure voor (nieuwe) werkgevers in een nieuw jasje gestoken. Website De website wordt steeds meer een spil in de communicatie. In 2012 is de website meer ingezet dan daarvoor, onder meer met de plaatsing van
Het pensioenfonds wil bereiken dat het
aan bod gekomen in de pensioenkrant die is
kennisniveau van de eigen pensioenregeling
uitgebracht.
voldoende is (kennis), de houding ten
Daarnaast zijn twee nieuwe brochures verschenen.
opzichte van de eigen pensioenregeling
Deze brochures ‘Pensioen in het kort’ en ‘Pensioen
en het pensioenfonds positief blijft of wordt
en Waardeoverdracht’, zijn te raadplegen op de
(houding) en dat tijdig de juiste keuzes gemaakt
website.
nieuwsberichten.
worden en actie wordt ondernomen (gedrag). Om dat te bereiken, worden verschillende
Communicatie met werkgevers
communicatiemiddelen ingezet, gericht op diverse
In november 2012 heeft een Klantendag
doelgroepen.
plaatsgevonden, bedoeld om met werkgevers te discussiëren over een mogelijke nieuwe
Communicatie met deelnemers
pensioenregeling. Het pensioenfonds vindt het
en pensioengerechtigden
belangrijk dat de nieuwe pensioenregeling voor en
Overige (reguliere) communicatie
In januari 2012 heeft het pensioenfonds de
door onze deelnemers is ontwikkeld. In 2013 gaat
Naast de hierboven genoemde middelen,
doelgroepen het goede nieuws kunnen brengen,
het pensioenfonds zeker door met het raadplegen
verstuurt het pensioenfonds jaarlijks reguliere
dat er bij het pensioenfonds sprake is van een
van de achterban.
communicatie-uitingen, waaronder het Uniform
garantiecontract, zodat deelnemers zich geen
Pensioenoverzicht voor actieve deelnemers, en
zorgen hoeven te maken over een eventuele
Voor twee nieuwe grotere werkgevers die per 1
toelichtingen op de uitkeringsspecificatie voor
korting van de pensioenen. Dit onderwerp is
januari 2013 zijn toegetreden, zijn speciale edities
pensioengerechtigden.
- verkort jaarverslag 2012 -
pagina
7
Kerncijfers Bedragen x € 1.000
2012
2011
2010
2009
2008
Deelnemers, actief en voortgezet
3.424
3.363
2.313
2.021
1.878
Gewezen deelnemers
3.305
3.073
2.791
2.600
2.485
309
278
237
203
177
Totaal aantal verzekerden
7.038
6.714
5.341
4.824
4.540
Kostendekkende premie *
18.387
14.422
8.791
6.750
4.240
Gedempte premie
10.358
9.325
6.617
-
-
Feitelijke premie
11.659
11.404
7.324
5.283
4.451
130
109
139
957
773
Uitvoeringskosten
1.039
768
749
688
562
Uitkeringen
1.883
1.590
1.501
1.161
1.058
Aantal verzekerden
Ingegane pensioenen (arbeidsongeschikten en gepensioneerden) Pensioenen
Premie voor risico deelnemers
Vermogen en solvabiliteit Aanwezig eigen vermogen
5.328
6.563
13.854
15.008
12.670
(Minimaal) vereist eigen vermogen
2.204
1.818
1.343
-
-
Voorziening pensioenverplichtingen
220.369
181.802
134.251
110.334
109.010
FTK-grondslag dekkingsgraad in %
102,4%
103,6%
110,3%
113,6%
111,6%
51,0
52,5
60,5
55,1
57,3
Actieve deelnemers
0,0%
1,3%
1,2%
0,0%
1,9%
Gewezen en gepensioneerde deelnemers
0,0%
1,3%
1,2%
0,0%
1,9%
197.788
143.877
108.538
83.801
67.544
Overige beleggingen ***
4.730
7.967
11.010
14.377
17.395
Beleggingen voor risico deelnemers
5.664
5.001
5.076
4.523
3.053
Portefeuille
19,9%
18,9%
17,1%
15,1%
-3,6%
Benchmark ****
10,9%
0,4%
10,8%
17,5%
-5,3%
Reële dekkingsgraad in % Toeslagverlening **
Beleggingen in gesepareerd beleggingsdepot Actieve portefeuille
Beleggingsrendement per jaar
- verkort jaarverslag 2012 -
Standen zijn per het einde van het genoemde jaar; stromen betreffen de gehele verslagperiode * Met ingang van 2009 is de kostendekkende premie bepaald op basis van marktwaarde. ** Met ingang van 2010 vindt toeslagverlening op 1 juli van enig jaar plaats. In het verleden was dat 1 januari van enig jaar. *** De overige beleggingen bestaan uit beleggingen in een annuïteiten- en fictieve lening aan AEGON Levensverzekering N.V. **** Het benchmarkrendement wordt exclusief LDO weergegeven, omdat er geen benchmark voor LDO beschikbaar is.
pagina
8
Meer weten?
Ga naar www.pfaccountancy.nl
Dit verkort jaarverslag is een uitgave van Pensioenfonds voor de Accountancy & Administratieve en Fiscale dienstverlening Postbus 11125 9700 CC Groningen Augustus 2013
Disclaimer Het Pensioenfonds voor de Accountancy & Administratieve en Fiscale Dienstverlening heeft er alles aan gedaan om te verzekeren dat de informatie in dit verkort jaarverslag correct en actueel is. Toch zou er iets aan onze aandacht ontsnapt kunnen zijn. In geen geval is het pensioenfonds aansprakelijk voor enige directe of indirecte schade als gevolg van of in verband met het gebruik van de in dit verkort jaarverslag beschikbare informatie.