december 2013
Informatie- en opinieblad van de Protestantse Gemeente te Stiens
Spotjes Dêr komt in skip mei frede dat djip yn ‘t wetter leit; ‘t draacht Gods Soan fol genede, it Wurd fan de ivige Heit. Stil gliidt it skip dêr hinne, it hâldt in djoere lêst; it seil is leafde allinne, de hillge Geast de mêst.
Als redactie hebben wij deze week tijdens onze novembervergadering afscheid genomen van ons langstzittend redactielid, Jan de Jong. Hij zat sinds het jaar 2000 in de redactie en hij was de bedenker van de naam ‘Twaklank’ maar ook van het hele ontwerp van ons kerkblad. Hierdoor heeft hij een groot stempel op dit blad gedrukt. Daarom hebben we hem Mr. Twaklank genoemd. Hij verdient om in het zonnetje te worden gezet. Op pagina 6 en 7 vindt u een terugblik op zijn periode bij de redactie en een kort interview. Het artikel is geïllustreerd met een foto van Jan met het eerste nummer van Twaklank en een foto van Jan met het laatste nummer dat hij heeft vormgegeven. Wij zullen Jan missen.
It strykt syn seil en swurden, der komt it skip oan lân. It Wurd is minske wurden, Gods Soan rikt us de hân. Yn Betlehim is berne in Bern ta ús behâld, de Heilân fan ‘t ferlerne, de Kening fan ‘e wrâld. En wolst dat Bern begroetsje en drage yn dyn hert, dan moatst oan ‘t krús Him moetsje en diele yn syn smert; moatst diele yn syn lijen om mei Him op te stean, en ‘t libben wer te krijen; sa mocht it Him fergean. Daniël Sudermaan (1550-1631)
Op het moment van schrijven is het de laatste zondag van het kerkelijk jaar, Memoriazondag. Ik heb een bijzondere dienst in De Hege Stins meegemaakt, waarbij ik vooral was geraakt door het zingen van het lied ‘Groot is uw trouw o Heer’ en het kinderlied ‘Je hoeft niet bang te zijn’. De lijst met namen van gemeenteleden die tijdens het afgelopen kerkelijk jaar zijn overleden, en die tijdens deze dienst werden genoemd, vindt u op pagina 13.
Jan heeft, samen met de andere redactieleden, weer een prachtige Twaklank gemaakt met onder andere een verrassende column van de heer Van Rijn, in het Fries, een artikel over boeddhisme (pagina 16), informatie over het Adventsproject en allerlei activiteiten in december (pagina 17). En let u vooral op het artikel over het project ‘Een huis voor God’ op pagina 16: de bijbehorende foto staat op pagina 18. Ik wens u veel leesplezier.
Namens de redactie: Age Bos
Leveranciers van kopij let op! De redactie is er net achter gekomen dat de laatste tijd zeker vijf mails met kopij niet zijn binnengekomen in het postvak inkomende post van de mailbox van de redactie. Waarschijnlijk zijn ze blijven hangen in het spamfilter. Onze excuses hiervoor aan de verzenders van deze mails. Wij hopen dat dit euvel snel is verholpen. Een tip voor u allen: als alles goed gaat dan krijgt u een bevestiging van de redactie dat uw mail is ontvangen. Heeft u na een paar dagen nog geen ontvangstbevestiging ontvangen, dan is het niet goed. Neem dan s.v.p. telefonisch contact met ons op. Bij de voorpagina: een prachtige foto, genomen tijdens de oogstdienst op 10 november. Op pagina 7 vindt u meer foto’s.
COLOFON 2013 - jaargang 19 Redactie A. Bos, (eindredactie) tel. 2574538 G. Broersma, tel. 2573247 J. de Jong, (DTP) tel. 2575006 M. de Jong-Bosma, (DTP) tel. 2571040 I. Kroondijk-de Boer, tel. 2572408 J.B. Nicolai-Atsma, tel. 2573726 H.Tj. Sikkes, tel. 2572069 T. Visser, (secretariaat) tel. 2571297 Vaste medewerkers ds. D.A.J. Scholtens, tel. 2895763
[email protected] ds. J.C. Overeem, tel. 2895763
[email protected] mevr. T. de Vries tel. 06 537 055 59
[email protected]
Verspreiding Twaklank A.P. Siep, Venusskulp 32, tel. 2571778 W.R Bouma, Tongerboutstrjitte 8, tel. 2571163 Abonnementen Mevr. H. Zijlstra-Nicolay, Piter Jurjensstrjitte 26 9051 BS Stiens. tel. 2574615 Twaklank verschijnt 11 keer per jaar Oplage: 880 Drukkerij Brandsma Ferwert De volgende nummers verschijnen op 2 januari en 6 februari
Anonieme kopij wordt geweigerd. Ingezonden kopij is voor verantwoording van de inzenders. De redactie behoudt zich het recht voor kopij te weigeren, dan wel aan te passen. Uiterlijk de 14e van de maand dient alle kopij binnen te zijn bij het secretariaat, voorzien van adres en telefoonnummer. De kopij graag als Word-bestand aanleveren. Bijbehorende foto’s of plaatjes, meesturen als JPG/JPEG nan minimaal 1 MB. E-mail:
[email protected]
3
Oud & Nieuw wordt al moe als je eraan denkt. Aan de andere kant zijn er allerlei wetten en adviezen gekomen. Vuurwerk is aan regels gebonden, het afsteken ook, een vuurwerkbril moet eigenlijk ook. (Wij hadden geen aansteeklont, alleen Poolse sigaretten. Ja, die moesten we brandende houden, maar het aroma van smeulend hondenhaar heeft ons alledrie voor een rookverslaving behoed.) Baldadige jongeren moeten nu naar bureau Halt. Veilig en leuk, twee begrippen die niet met en niet zonder elkaar kunnen.
Oud & Nieuw was een gebeuren van epische omvang. Oudejaarsdag begon met het oliebollen venten: gele kratten met daarin tientallen zakken oliebollen die huis aan huis verkocht werden ten behoeve van het orgelfonds van de kerk. In de bakkerij rook het vettig maar gezellig. Voor elke venter een warme oliebol. Als je dan na de middag thuis kwam, de oliebollenlucht in je haren en jas, dan werd je eerst uitvoerig in bad gestopt, al bleef je de lucht nog dagenlang ruiken. De lunch kon je daarom wel overslaan en anders nam je maar een oliebol. Na een vroege avondmaaltijd gingen we naar de kerk voor de oudejaarsdienst. Ik herinner me nog een dienst waarin een grote plaat van een klok aan de preekstoel hing, die aan het einde van de dienst met een groots gebaar doormidden werd gescheurd door de dominee: tijd en ruimte zijn menselijke uitvindingen. Bij God is de eeuwigheid. Zoiets maakt indruk op een kind. Nadat iedereen uitvoerig veel heil en zegen was gewenst, moest je gauw naar huis voor de oudejaarsconference. Ergens deed je dan ook nog een spelletje monopoly (waarbij broertje-lief altijd vals speelde) en dan was het aftellen en de jassen aan om naar het vuurwerk te kijken. Niet dat we dat zelf hadden, nee, we genoten ruimschoots van het vuurwerk dat in naburige dorpen werd afgestoken. Als je op de ruimte woont, dan kan dat. Later zette mijn vader het gaskanon in (eigenlijk bedoeld om vraatzuchtige vogels van de akker te verdrijven) en nog later ´organiseerden´ we een kilootje carbid en een melkbus.
Het kleinste broertje moest het deksel zoeken. Daarna mochten we ´slepen´, al wat los en vast zat werd na middernacht uit tuinen geplukt en creatief middenop een kruising gestapeld, kerstbomen gefikt, hier en daar een kei achter wielen gelegd, pakkende teksten op borden in tuinen gezet, clandestiene rotjes in stegen gegooid, de klok geluid, het luchtalarm gestart en het bleef nog lang onrustig. (We hebben nooit bushokjes gemolesteerd en auto’s uitgebrand, dat hoorde niet.) In Oud & Nieuw had je zin. Ik ken nu steeds meer mensen die er niets (meer) aan vinden. Die stiekem om tien uur naar bed gaan met herriestoppers in de oren. Die een huisje op de heide huren en pas op 3 januari weer terug komen. Oliebollen zijn zo slecht voor de lijn, het vuurwerk is onveilig, de jeugd te baldadig, de conferences zijn niet meer wat ze geweest zijn en het telefoonnetwerk is toch overbelast om twaalf uur ‘s nachts, dus bellen kan morgen ook wel weer. Het enige dat overblijft van de traditie is het kijken naar het nieuwjaarsconcert vanuit Wenen met de Schöne Blaue Donau en daarna landerig voor het schansspringen in Garmisch-Partenkirchen hangen. En ruzie maken op 1 januari. “Op de eerste dag van ‘t jaar, vliegen we elkaar in ‘t haar” dichtte mijn vader al. Waarom verdween de betovering? Aan de ene kant is het die grootsheid en meeslependheid waarmee het nu gevierd moet worden. Nodig al je vrienden uit, een tent op de oprit, laat de kurken knallen, muziek erbij, niets te dol. Je
Maar er is nog een andere reden dat de betovering weg is, die verband houdt met die klok uit de kerkdienst van mijn jeugd. Hoe groots en meeslepend je ook viert, hoe veilig en leuk alles ook is, Oud & Nieuw gaat uiteindelijk om die tikkende klok. Alweer een jaar voorbij: een gezegend jaar of een rampjaar? Of vlakjes voorbij geleefd? Valt er iets te vieren als je je baan verloor, je in een scheiding raakte, de dood tussenbeide kwam? En wat brengt het volgende jaar? De grootsheid daarvan hebben wij niet in de hand, de veiligheid evenmin. Hoeveel mensen duiken in de oudejaarsnacht met het hoofd onder de dekens omdat ze daar liever niet bij stil willen staan of de antwoorden vrezen? Of omdat ze het afgelopen jaar het liefst uit hun geheugen zouden wissen? Die klok die doormidden werd gescheurd blijft een hele belangrijke, omdat het zo wáár is. Bij alles wat we elkaar toevertrouwen rond 31 december is dat het belangrijkste om te overwegen: wat wij vieren of verguizen bestaat niet bij God, we zijn omvat door de eeuwigheid. Daar komen we vandaan, daar leven we naar toe. En hoe het komende jaar ook zal zijn, God is daar ook, waar je ook moet gaan. Jaar na jaar strepen we af, tot we opgaan in Gods eeuwigheid. Ook als je het liefst om tien uur in je nest duikt of in je hutje op de heide zit, is dat het gedenken waard. Ik wens u alvast veel heil en zegen voor het nieuwe jaar. Vier het veilig, houdt het leuk. Life isn’t without any risk, maar sommige dingen zijn het riskeren niet waard. En ga met God! Tot ziens in 2014. Ds. Desirée Scholtens
4
Gedachten bij gedichten de nieuwe werkelijkheid onder woorden te brengen. Ze zoeken naar een nieuwe houding tegenover het leven en dat doen ze door middel van een nieuwe inhoud en een nieuwe vorm. Bij Hans Andreus is de inhoud wel experimenteel maar de vorm van zijn gedichten is traditioneel.
We leven in de tijd van advent en kerst. Dat is volop merkbaar. Eind oktober was al op Omrop Fryslân te zien hoe tuincentra hun tuinmeubelen vervangen door kerstartikelen. De kerstversiering in de Langebuorren hangt al enige tijd en zal ook nog een aantal weken blijven hangen, evenals de tuinverlichting in de vorm van verlichte rendieren, lichtslingers aan vlaggenmasten en noem het allemaal maar op. Supermarkten en tijdschriften lanceren alle mogelijke ideeën om het kerstdiner vooral te doen slagen.
Hoofdthema in zijn poëzie is het licht. Hij zoekt naar het licht als de oerbron van het leven. Zo wil hij harmonie vinden tussen zijn ik en de veranderde wereld. Maar hij slaagt niet in die poging: het licht laat zich door de dichter niet in woorden vangen. Bij Andreus is licht ook verbonden aan de genezing van een diepe psychische crisis, die hij zelf heeft doorgemaakt. Zoeken naar het licht is tegelijk een zoektocht naar de eigen identiteit. Het gedicht dat deze keer centraal staat, gaat ook over het licht. Geen kerstkantate Niet alleen in het holst van de nacht van het jaar, iedere dag van het jaar heeft het licht het koud.
Uiteraard wil ik niet achterblijven en dus zoek ik een gedicht dat past bij deze gezellige tijd. Toch is het gedicht niet zo gezellig. Het is een gedicht van de dichter Hans Andreus.
Het vraagt om geen engelenstemmen, het hongert naar een beetje gerechtigheid aan deze kant van de tijd.
Wie is Hans Andreus? Andreus werd geboren in 1926 en overleed in 1977. Hij heeft als twintiger de Tweede Wereldoorlog meegemaakt Hij zat een paar jaar op de toneelschool, werkte een paar maanden als corrector bij een krant en vertrok in 1950 naar Parijs. Daar sloot hij zich aan bij een groep kunstenaars, schilders maar ook dichters en schrijvers, die experimenteerden met nieuwe kunstuitingen, zowel op het doek als op papier. In 1955 kwam hij terug in Nederland en sindsdien is hij fulltime schrijver van vooral kinderboeken en van poëzie. Als dichter rekenen we hem die eerste jaren tot de Vijftigers, een groep dichters die zich ervan bewust was dat na de Tweede Wereldoorlog het vertrouwde, traditionele wereldbeeld niet meer bestond. Alle zekerheden waren aangetast of weggeslagen. De experimentele dichters probeerden vanuit het niets met hun experimentele poëzie
En dromen doet het ook niet van eeuwig hemelse zomers in en om het vaderhuis, het hunkert naar aardse dagen ooit zonder marteling en moord, het licht dat van puur licht kind is en woord. In onze wereld van kerstconcerten en kerstdiners, kerstpakketten en kersttoespraken, kerstdit en kerstdat, noem het allemaal maar op, lijkt dit gedicht misplaatst. Een dissonant. Immers, de dichter noemt zijn gedicht ‘Geen kerstkantate’. Die ontkenning had ik niet verwacht, zo op het eerste gezicht. Dan gaat het in dit gedicht niet specifiek over de kortste dagen, het holst van de nacht, maar over iedere dag van het jaar. Het licht heeft het altijd koud, terwijl licht en warmte toch bij elkaar horen.
Er is in dit gedicht sprake van een tegenstelling. Aan de ene kant noemt de dichter engelenstemmen en eeuwig hemelse zomers rondom het vaderhuis, een soort paradijselijke toestand dus. Aan de andere kant heeft hij het over deze kant van de tijd en over aardse dagen. Deze kant is voor Andreus wezenlijk. Het licht vraagt om geen engelenstemmen. Dat is bewuster dan wanneer er had gestaan: ”het vraagt niet om....” Nee, geen engelenstemmen. En het licht droomt ook niet van eeuwig hemelse zomers in en om het vaderhuis. Al het romantische gedoe rond kerst en dat is anno nu nog vele malen erger dan toen Andreus dit gedicht schreef, al die franje, daar moet het licht niks van hebben. Bij het licht moeten we denken aan andere dingen: een beetje gerechtigheid, hier en nu, aan deze kant van de tijd. De dichter brengt het licht, het centrale thema in zijn poëzie, in verband met een leven en een wereld zonder marteling en moord. Een wereld van vrede en gerechtigheid dus. En dan die laatste regels, over het licht dat kind is geworden en woord. Wat bedoelt de dichter hiermee? Hans Andreus was geen christen. Als christen lees ik dit gedicht anders dan hij het mogelijk bedoeld heeft. Ik vermoed dat Andreus in die laatste regels onder woorden probeert te brengen hoe hij het licht in zijn puurste vorm steeds maar weer in taal probeert te vangen. Maar waarom zou de lezer aan deze vorm van kunst ook niet zijn eigen invulling mogen geven? Hebt u dat ook, dat u bij de laatste regels denkt aan de uitspraak van Jezus: “Ik ben het licht der wereld”? En ik moet eveneens denken aan het begin van Johannes: ”In den beginne was het Woord.” Dit gedicht prikt naar mijn idee door alle kerstgedoe heen om meteen tot de kern te komen: waar het werkelijk om draait is vrede en een beetje gerechtigheid, hier en nu. Dat wil zeggen: dat iedereen tot zijn recht komt. Ik heb met mijn keuze voor dit gedicht niemands kerstdagen willen bederven, al besef ik wel dat dit gedicht ons bepaalt bij de kern van het kerstfeest. Ik wens ieder die dit leest goede kerstdagen toe. Willem Huisman
5
In ferhaaltsje mei in hûntsje
Lêst seach ik Hiltsje Stellema wer ris mei har hûntsje te kuierjen. Dat jout my altyd in goed gefoel. Ik tink dan werom oan de tyd, 1997-1999, dat wy mei ús beiden wykâlderling wienen yn Stiens-West ofwol de fûgelbuurt, Dat wie doedestiids in wyk mei foar it meastepart âldere grifformearden fan it klassike stimpel en fan it stevige type, en mei útsprutsen opfettingen. Om dêr wat tsjin opwoeksen te wêzen dienen wy yn elts gefal yn it earste jier de húsbesites mei ús twaen; it wie foar ús ek foar it earst dat wy wykâlderling wienen. Letter doarden wy ús ek wol allinnich yn de wyk te fertoanen. Dat wie fansels wol in útdaging, mar wy binne dêryn oerein bleaun en wy hawwe it leauwen behâlden. Sa hawwe wy beiden in pear jier lang in pear jûnen yn ‘e wike de fûgelbuert ûnfeilich makke. Dêrfandinne dat goede gefoel as ik Hiltsje Stellema tsjinkom. De lêste kear dat my dat oerkaam fermong dat goede gefoel him lykwols mei in licht gefoel fan skamte, in licht skuldgefoel. En fan dat skuldgefoel hat op har beurt wer in oarenien de skuld, en dy oarenien is Roely Groenewoud. Dat sit sa. Roely hie in skoftke ferlyn yn de Twaklank in kolumn yn de Fryske taal, mei as titel ´Op de barrikaden´. No sit it sa dat as ik in Fryske tekst sjoch en der stiet ´Op de barrikaden´ boppe, dat ik dan hast automatysk tink dat it wol gean
sil oer ´Op de barrikaden foar ús Fryske taal!´. Mar dat blykte mei de kolumn fan Roely net sa te wêzen. No ja, foar in lyts partsje al, want neist in protte oare saken hat sy it ek efkes oer it benearjende fraachstik fan de Fryske stavering. Mar dat wie net de haadsaak; Roely har wrâld is stikken en stikken grutter. Sy makket ús dúdlik dat sy har graach opwynt oer alles dêr’t in minske him of har mar oer opwine kin. Dat de Fryske taal dêr yn ús kontreien ûnder falt is klip en klear. Der hie dus ek hiel bêst ´Op de barrikaden foar ús Fryske taal ensafuorthinne, ensfh., ensfh.!´ boppe it stik stean kinnen. Mar werom nei myn skuldgefoel. Doe’t ik der yndertiid yn tastimd hie om kolumnist fan Twaklank te wurden, mar myn earste kolumn noch skriuwe moast hie Hiltsje Stellema blykber al fan myn nije libbensropping heard. Doe’t ik har wer ris tsjinkaam sei hja dat se dêr tige bliid mei wie om’t ik myn kolumns fansels yn it Frysk skriuwe soe. Ik wit net mear wat ik dêr doe krekt op sein haw, mar grif net dat se dêr út noch yn net op rekkenje hoegde. Dat kaam my wer yn it sin doe’t ik de Frysktalige kolumn fan Roely Groenewoud mei de appelearjende ´Op de barrikaden´-titel seach. Ik realisearre my dat ik yntusken fjouwer kolumns skreaun hie, allegear yn it Nederlânsk, gjinien yn it Frysk. En it fielde as soe ik der gjin rocht mear op hawwe om noch langer in goed gefoel te krijen as ik Hiltsje Stellema wer ris tsjinkomme soe. Wêrom haw ik myn kolumns oant no ta eins yn it Nederlânsk skreaun? Ik wit it net, gewoan net by neitocht, net in bewuste ôfwaging makkke. Fryslân is offisjeel twatalich, by de wet regele. Mar yn it skriftlik taalgebrûk is it Nederlânsk de fanselssprekkende noarm, en it Frysk in kwestje fan bewuste kar, dy’t men soms ek noch ferantwurdzje moat, alteast, sa fielt it hast oan. Wêr komt dy ûnwennigens fan guon
foar it Frysk oer eins wei? Is it foar netFriezen dreech om it Frysk te learen? Ik tink dat dat slim objektyf fêst te stellen falt. De iene hat der no ienkear mear gefoel foar as de oare. Mar der sit ek in hiel soad psychology omhinne. Doe’t ik yndertiid de kursus ´Fries voor nietFriezen´ folge kamen we te set oer de typysk Fryske oa- en â- klanken, dy’t yn it Nederlânsk eins ûntbrekke. Master Brinksma dy´t de kursus joech frege ús de Fryske wurden boat, kâld en âld út te sprekken. Dat foel hielendal net ta. Foar guon yn ús groepke hong der sa’n dialektyske boereblauwekiel-lucht om dy wurden hinne, dat se de klanken har strôt net útkrije koenen. Master Brinksma gie op syn eigen boartlike manier fierder mei de les en frege ús efkes letter of wy de Ingelske wurden foar ´gekocht´, ´gevangen´ en ´behoren´ wisten. No, wy kenden ús talen, dat idee hienen wy op syn minst en dat woenen we witte ek, dus wy rôpen allegearre om striid ´bought!´, ´caught!´, ´ought!´ Deselde klanken (taalpuristen sille miskien sizze dat der dochs een lyts ferskil is, mar foar de deistige praktyk makket dat neat ut), mar yn it Ingels klinke se kosmopolitysk, en yn it Frysk foar guon dialektysk. Wjerstân tsjin it Frysk hat fakentiids te krijen mei in psychologyske drompel. Hoe sit it eins mei it brûken fan it Frysk yn ús Protestantse gemeente yn Stiens? Nei myn yndruk justjes better as it wolris west hat. We geane yn de tsjerketsjinsten wat mear ûntspannen mei it Frysk om. Noch hieltiten net folle Fryske tsjinsten, mar wol aardich wat mear Frysk yn de lieten en teksten yn de tsjinsten fan elke snein. Is dat winst, of is dat noch hieltiten te min? It is mar hoe’t jo der tsjinoan sjogge. Is it glês foar de helte fol of foar de helte leech? Wat my oanbelanget foar de helte fol. Mar dat wol net sizze dat der noch net wat by kin. Minsken yn ús gemeente dy’t dat ´oan har stân ferplichte´ binne en sjoen myn ´arbeitsferline´ sjoch ik mysels wol in bytsje sa, soene der foar soargje kinne dat it glês dochs noch in lyts bytsje foller wurdt. Dêrom dizze kear ek ris in Frysktalige kolumn fan myn hân. En fansels ek om Hiltsje Stellema mei har hûntsje wer mei goed fatsoen ûnder eagen komme te kinnen. GvR
6
Afscheid van Mr. Twaklank: terugblik en interview
In het juninummer van het jaar 2000 werd een nieuw redactielid geïntroduceerd: Jan de Jong. En in het decembernummer van het jaar 2013 nemen we afscheid van Jan, na 13 jaar trouwe dienst. Als vormgever van Twaklank en bedenker van de naam ‘Twaklank’ heeft hij een groot stempel op dit kerkblad gedrukt. De introductie gebeurde op de volgende manier: “Hoera, er is een nieuw redactielid toegetreden tot onze ‘club’! Jan de Jong, van oorsprong een Fries, opgegroeid in het Overijselse, woont al weer jaren in Stiens. Samen met zijn drie dochters en lieve vrouw bewoont hij een huis is d’Oriënt. Daarvóór was hij een echte terpbewoner in ons dorp. ………… Op dinsdagavond kan Jan geen redactiewerk doen, want dan zingt hij vol overgave zijn partij bij de Sweelinck Cantorij. …….. Jan werkt voor de kost in de foto(litho) grafische industrie. Naar die kwaliteiten waren we op zoek: kijken of we de opmaak van ons blad nog beter zouden kunnen maken zonder dat dat de kerken meer zou kosten. We zijn blij dat Jan ons team is komen versterken en wensen hem Gods zegen toe.” Jan is toen in januari al met zijn werk voor het kerkblad begonnen. We komen in het februarinummer van dat jaar zijn naam al tegen in het colofon.
Jan was geen vreemde voor de kerkbladredactie want hij had de naam ´Twaklank´ bedacht. In het septembernummer van het jaar 1995 komen we het volgende artikel tegen: “Dit eerste nummer van de Twaklank heeft een bijzondere omslag. De heer J. de Jong uit Stiens heeft ons dit ontwerp gestuurd, toen we een vijftal gemeenteleden van de Hervormde Gemeente en de Gereformeerde Kerk vroegen een ontwerp te maken. Er moest natuurlijk wel iets inzitten van de Samen op Weg-gedachte. Na een goede vergelijking van de ingestuurde
schetsen viel onze keus op dit ontwerp. De voorkant van ons blad bevat natuurlijk de naam: TWAKLANK met daarnaast een tekening van een groep mensen. Dit beeld, volgens de ontwerper, staat voor de beide kerken, die samen willen proberen naar elkaar toe te groeien. Beide kerken zijn uitgebeeld als mensen: twee grijze groepen die samen willen gaan werken. Uiteindelijk ontstaat er dan een nieuwe gemeente, die kleur bekent: de rode groep. Daarnaast maakt de redactie elke maand weer dankbaar gebruik van het vierkantje midden op de bladzijde. Elke maand kunt u daar iets in terugvinden, wat slaat op de inhoud van die maand.” N.B.: Vanaf het meinummer van het jaar 2010 is de tekening van een groep mensen van de voorkant verdwenen en vervangen door het nieuwe logo van de Protestantse Gemeente te Stiens. In datzelfde nummer heeft de redactie uitgelegd waarom we nog lang doorgaan met de naam Twaklank.
De eerste computer
De eerste scanner
7
Oogstdienst in beide kerken
Mr. Twaklank We vragen ons af: Hoe gaat het nu met Jan? Waarom gaat hij weg? Hoe kijkt hij terug op zijn tijd als redactielid? Hoe heeft hij het zolang volgehouden? Is er veel veranderd sinds 2000? Hoe ziet hij de toekomst van de Twaklank? Jan is nog steeds gehuwd, woont aan de Hellasstrjitte, en zijn dochters zijn de deur uit. Hij is al bijna tien jaar geen graficus meer. Hij werkt tegenwoordig één dag bij Talant als chauffeur en conciërge. Daarnaast doet hij vrijwilligerswerk als conciërge c.q. klusjesman bij basisscholen De Sprankel in Stiens, de Slotschool in St. Annaparochie en De Wizebeam in Minnertsga. Jan vindt dat het nu tijd is voor mensen met nieuwe ideeën in de redactie als het gaat om de vormgeving. Hij was tien jaar lang de enige vormgever in de redactie. Dat betekende dat er niemand was die zijn werk kon overnemen. Hij moest elke maand één repetitieavond van zijn koor opofferen voor Twaklank. Hij moest zelfs zijn vakanties rond het redactiewerk plannen. Hij was daarom dolblij toen Marijke de Jong (geen familie) de redactie kwam versterken. De samenwerking met haar was uitstekend. Jan heeft altijd met veel plezier het opmaakwerk gedaan. Vergaderen was niet zijn hobby. Er is veel veranderd, vindt hij. Het opmaaksysteem is veel gebruiksvriendelijker geworden, en de kwaliteit van het drukwerk is beter geworden. Het opmaakwerk kostte hem in de beginjaren zeker twee keer zoveel tijd. Er was ook veel scanwerk. Maar het werk was vroeger wel leuker: meer uitdagingen. Tegenwoordig is het veel routinematiger. Jan vindt dat Twaklank in de toekomst geen ‘glossy’ moet worden. Het gebruik van meer kleuren in het blad, vindt hij wel een verbetering. Hij verwacht niet dat het papieren kerkblad gaat verdwijnen. Hij vindt dat de redactie op dezelfde voet moet doorgaan. Hij wenst haar veel succes en is altijd bereid bij te springen in geval van nood. Namens de redactie bedank ik Jan voor alles wat hij voor Twaklank heeft gedaan. We zullen je missen. AB
Met ingang van dit jaar is de diaconie gestopt met het maken van fruitbakjes voor onze ouderen. Maar tijdens de oogstdienst blijft de gemeente stil staan bij wat het land opbrengt en wat de vruchten van het werk zijn. Uit dankbaarheid werd er dit jaar gedeeld
met mensen die het minder hebben dan wij. Elke kerkganger werd gevraagd om op de oogstdienstzondag 10 november j.l. houdbare levensmiddelen mee te nemen naar de kerk. Deze zijn overhandigd aan onze plaatselijke voedselbank ter verspreiding.
8
Uit de kerkenraad Verslag van de vergadering van het Breed Moderamen op dinsdag 29 oktober in De Hege Stins. Nog onder de indruk van de krachten van de wind van gisteren opent ds. Overeem de vergadering met een passend meditatief moment. In de kerkzaal wordt een filmpje getoond met beelden van schepen op een zeer woeste zee. De begeleidende muziek, een mooie uitvoering van het lied ‘Ruwe stormen mogen’ woeden door het Urker mannenkoor, versterkt nog eens de beelden. Dit lied zal de volgende zondag ook tijdens de kerkdienst op de liturgie staan. Na het dankgebed wordt de vergadering voortgezet in de consistorie. Mededelingen: Het College van Kerkrentmeesters deelt mee, dat koster J. Kooistra met onmiddellijke ingang is gestopt als koster van onze kerk. Dat er aan de werkzaamheden van de heer Kooistra nu een einde komt is erg jammer. Hij heeft ruim 10 jaar in onze kerk veel werk gedaan en daarbij vooral met zijn organisatorische capaciteiten altijd een grote inzet getoond. Wij hebben daarmee aan hem, en ook aan zijn vrouw, als gemeente heel veel gehad. Wij zijn en blijven hen daar zeer erkentelijk voor! Bovenstaande informatie wordt op de zondagen 3 en 10 november in de nieuwsbrief genoemd, ook wordt het bijgevoegd in de Twaklank van november en komt het bericht op de site van onze gemeente. Hierbij wordt ook aangegeven dat er op dit moment dus een vacature is voor het kosterschap van minimaal 12 uren per week in De Hege Stins. Daar koster Cees Buisman volgend jaar september met pensioen gaat is hiervoor dan vervanging nodig in de St.Vitus. De functie van de nieuwe koster zou dan uitgebreid kunnen worden. De arbeidsvoorwaarden en sollicitatieprocedure staan beschreven bij de berichtgeving van deze vacature. De twee overgebleven kosters willen zich zo veel mogelijk inzetten om eerst de vrijgevallen uren op te pakken. Tevens zijn een aantal mensen bereid gevonden om zo nu en dan in te springen. De bedoeling is dat de nieuwe koster in december al ingezet gaat worden.
Rapportages Diaconie: -Met de door de gemeenteleden gespaarde C1000-zegeltjes zijn 32 dozen met boodschappen opgehaald! Deze dozen zijn voor de helft bestemd voor de voedselbank (oogstdienst) en de andere helft zal gebruikt worden voor de kerstpakketten. -Er zal gezinshereniging plaatsvinden voor één van de twee zusters uit Congo die samen wonen aan de Graldastins. vijf kinderen, in de leeftijd van 4 tot 14 jaar komen naar Nederland. Om te zorgen dat er voor deze kinderen spullen zijn zoals kleding en beddengoed zal de diaconie op 3 november een oproep plaatsen op de nieuwsbrief. Beheer: Bij de stukken van de vergadering is een ontruimingsplan gevoegd. Het ontruimen van de kerk bij calamiteiten is een taak voor de hele kerkenraad. Later in het seizoen, als het weer wat beter is, zal er een ontruimingsoefening gehouden worden. Dit plan is een onderdeel van de notitie ´aandachtspunten voor de ouderling van dienst´, welke momenteel een update ondergaat. Jeugd: Alle mensen die mee hebben geholpen bij de renovatie van het jeugdhonk zijn in stijl bedankt met een feest. Tijdens dit feest was er speciaal aandacht voor het afscheid van Loes de Vries en Durkje Koehoorn. Beiden hebben zij zich de afgelopen jaren enorm ingezet voor het jeugdwerk tot aan de voltooiing van het jeugdhonk toe. De jeugdcommissie is momenteel bezig met het opstellen van spelregels voor het gebruik van het jeugdhonk. Erediensten: ds. Overeem is bezig met de organisatie van een landelijk congres op 15/16 november voor Eredienst Creatief in het Dominicanenklooster in Huissen. Hij ziet dit als zijn aandeel in het ´bovenplaatselijk werk´. Goede gesprekken over liturgie met mensen die daar heel verschillend over denken. Het is de bedoeling om één van de met elkaar uitgewerkte vieringen in ongewijzigde vorm in Stiens te laten plaatsvinden. Steun projecten wereldwijd waar gemeenteleden bij betrokken zijn Project weeshuis Talent in Pakistan:
tijdens de laatste vergadering van het moderamen heeft ons gemeentelid Emanuel Nasir, in overleg met Pieter Koehoorn en Karinus Rauwerda, uitleg gegeven over het project waarvoor hij aandacht en steun vraagt. In Pakistan hebben Christenen het erg moeilijk, het is een zeer kleine minderheid en de mensen zijn doorgaans arm en laag opgeleid. De Christelijke gemeente in Pakistan heeft sinds kort de beschikking over een huis waar wezen worden opgevangen en verzorgd en ze krijgen gratis onderwijs aangeboden. Om dit in stand te houden is er dringend behoefte aan steun voor inrichting en exploitatie. Het voorstel van het moderamen is om in 2014 dit project centraal te stellen en met elkaar ons in te spannen voor een project dat uit onze gemeente tevoorschijn komt en zichtbaar is. Tegelijkertijd zijn wij ons er van bewust dat er binnen onze gemeente ook andere gemeenteleden zijn die projecten kunnen aandragen waarbij zij persoonlijk betrokken zijn. De vergadering gaat ermee akkoord om voor 2014 voor het project van het weeshuis in Pakistan te kiezen en in de loop van het jaar andere gemeenteleden de mogelijkheid te geven om voor het volgende jaar een project voor te stellen. Rondom de kerkdiensten: -Wij blikken terug op de start/ openingsdienst in De Hege Stins van 6 oktober. Het was een bijzonder stijlvolle dienst. Ook de expositie van de doopjurken was een groot succes. -De combinatie avondmaal in De Hege Stins en kerk-school-gezinsdienst in de St.Vitus op 13 oktober werd niet als heel gelukkig ervaren. Had dit niet anders gekund? Ds. Overeem geeft aan dat het inderdaad niet optimaal was maar dat het voor de kerk-school-gezinsdienst de enige beschikbare zondag in oktober was. De kerk-school-gezinsdienst is dit jaar voor het eerst gesplitst in twee zondagen, één in het voorjaar voor de onderbouw en één in het najaar voor de bovenbouw. Men dacht hiermee een probleem opgelost te hebben (ouders met kinderen in verschillende leeftijden hoeven zich niet op te splitsen in twee kerkgebouwen) maar blijkbaar hebben wij er nu weer een ander probleem voor terug gekregen. - De avondmaalsdienst in De Hege Stins met medewerking van de VituStins Cantorij was overigens prachtig, met het
9
Gemeentenieuws bijna-doorlopend zingen van een Taizélied tijdens het avondmaal. De vergadering wordt afgesloten met het lezen van lied 975 uit het nieuwe liedboek. De voorzitter bedankt een ieder voor zijn/ haar aanwezigheid en wenst allen een wel thuis. Ankie Jansen Klomp
Cheque voor Stichting Rusland Kinderhulp Bedankt! Wat een mooie zondag. Als voorzitter van de Stichting Rusland Kinderhulp werkgroep Stiens werd mij gevraagd om de cheque van de bazaar in ontvangst te nemen. Dit zou aan het einde van de dienst op zondag 10 november plaatsvinden. Ik besloot dan ook de dienst mee te maken. Het bleek een hele bijzondere en toepasselijke dienst te zijn. Het was de oogstdienst en het Heilig Avondmaal. Ik vond dit een mooie combinatie om de cheque te ontvangen. Als organisatie zijn we natuurlijk dankbaar dat de bazaarcommissie aan ons dacht als goed doel en dan krijgen we ook nog zo’n mooi bedrag van bijna 1000 euro. Dit kunnen we mooi gebruiken. In het voorjaar van 6 maart tot 12 april 2014 komen er 15 kinderen uit Wit-Rusland. We gaan het geld dan ook goed besteden om het tot een onvergetelijke periode te maken voor de uitgenodigde kinderen, voor de gastouders en voor iedereen die zijn steentje bijdraagt. Bij deze wil ik namens de werkgroep alle mensen die een bijdrage hebben geleverd van harte bedanken. Namens de Stichting Rusland Kinderhulp werkgroep Stiens wil ik mijn dank uitspreken voor de bijdrage die we hebben ontvangen van de collecte van De Hege Stins. Ook dit kunnen we heel goed gebruiken We hopen dat we een mooie tijd met elkaar hebben en dat we mogelijk in die periode dat de kinderen hier zijn ook samen kunnen werken met een eventuele gezamenlijke dienst of iets dergelijks. Wilt u, op welke manier dan ook, als gastgezin, vrijwilliger of financieël een bijdrage leveren, dan kunt u contact met
ons opnemen via de mail: srkstiens@ hotmail.com, telefoon: (058)2573215 tussen 17.00 en 19.00 uur of via facebook. Namens Stichting Rusland Kinderhulp Stiens: Ursela de Voogd
Bazaarcommissie reikt cheque uit
Op de bazaar van 7 september jl. hebben tientallen vrijwilligers weer hun best gedaan om zoveel mogelijk geld te verdienen. Er is koffie verkocht, poffertjes gebakken, rommel (alleen mooie) verkocht, aan het rad gedraaid, enz. Deze dag heeft netto een kleine 3000 euro opgeleverd. Dit geld wordt elk jaar verdeeld onder de kerkrentmeesters (twee derde van het bedrag) en een goed doel (een derde). Dit jaar is gekozen voor de Stichting Rusland Kinderhulp werkgroep Stiens als goed doel. Volgend jaar komen er namelijk weer kinderen
uit Wit-Rusland naar Stiens die gevoed, ondergebracht en geschoold moeten worden. Hier werkt de bazaarcommissie graag aan mee. Op zondag 11 november jl. zijn er na de oogstdienst twee cheques uitgereikt. Eén van bijna 2000 euro aan de voorzitter van de kerkrentmeesters Herman Leicht en één aan de voorzitter van de werkgroep. Leicht gaf aan dat het geld t.b.v. de verbouwing van De Hege Stins goed besteed is. De bijna 1000 euro die de werkgroep aangeboden krijgt zal ook een goede bestemming vinden aldus mevrouw Ursela de Voogd. Nadat zij de gemeente toesprak over het goede werk van de werkgroep werd de cheque door de voorzitter van de bazaarcommissie, Sytse Brouwer, aan haar uitgereikt. De oogstdienst van 11 november werd door ds. Jaap Overeem gekenmerkt door een preek over dankbaarheid. Dit thema kwam na de dienst concreet tot uiting, aldus mevr. De Voogd.
Op de foto reikt Sytse Brouwer de cheque uit aan mevr. De Voogd
Kerstpakkettenactie 2013 De jaarlijkse kerstpakkettenactie is bedoeld voor mensen, die geen kerstpakket krijgen, maar dit wel echt nodig hebben. Denk hierbij aan minima, AOW, WAO, bijstand, enz., kortom stille armoede. Voor deze groep willen wij als diaconie kerstpakketten maken. Dat kunnen we niet alleen. Daar hebben wij uw hulp bij nodig, juist in deze tijd van crisis en toenemende armoede. Daarom vragen wij u uw eigen kerstpakket ter beschikking te stellen of losse artikelen te schenken zoals koffie, thee, kerstkransen, -broden, -koekjes, -chocolaatjes enz.
Dingen die u ook in uw eigen pakket zou willen zien. Door mee te doen wordt men zich nog meer bewust van het feit dat voor veel mensen deze luxe met de feestdagen niet vanzelfsprekend is. U kunt uw kerstpakket of losse artikelen inleveren in het Sint Vitushûs of in De Hege Stins op woensdag 18 december van 19.00 tot 21.00 uur en op donderdag 19 december van 19.00 tot 21.00 uur. Wij hopen weer veel mensen blij te kunnen maken. De diaconie
10
Bijbelleesrooster
December za 7 2 Koningen 10:17-35 Vernietiging zo 8 2 Koningen 11:1-20 Staatsgreep ma 9 2 Koningen 12:1-22 Tempelcollecte di 10 2 Koningen 13:1-13 Hardleers wo 11 2 Koningen 13:14-21 Leven en dood do 12 Romeinen 9:1-13 Trouw aan de belofte vr 13 Romeinen 9:14-29 God is soeverein za 14 Romeinen 9:30-10:13 Belijdenis zo 15 Romeinen 10:14-21 Door te luisteren kom je tot geloof ma 16 Romeinen 11:1-6 Gods volk di 17 Romeinen 11:7-24 Dankbaar, niet hoogmoedig wo 18 Romeinen 11:25-36 Gods wegen zijn ondoorgrondelijk do 19 Titus 1:1-9 Profielschets vr 20 Titus 1:10-16 Geen ruimte voor geklets za 21 Matteüs 1:1-17 3 x 14 zo 22 Matteüs 1:18-25 Huwelijkstrouw ma 23 Titus 2:1-10 Leefregels di 24 Titus 2:11-15 Samen leven ... wo 25 Titus 3:1-7 ... in de samenleving do 26 Titus 3:8-15 Betrouwbare boodschap vr 27 Jeremia 30:1-11 Geen onevenredige straf za 28 Jeremia 30:12–31:1 God vergeet zijn volk niet zo 29 Jeremia 31:2-14 Feestelijke toekomst ma 30 Jeremia 31:15-22 Hoopvol di 31 Jeremia 31:23-34 Nieuw verbond Januari wo 1 Jeremia 31:35-40 Er is toekomst do 2 Jeremia 32:1-15 Vastgelegd vr 3 Jeremia 32:16-25 Het lijkt zinloos …
Kerkdiensten Zondag De Hege Stins 09.30 uur: ds. D.A.J. Scholtens, 8 december H.A., lopend Tweede advent collecte: PKN pastoraat en kerk St. Vitus 09.30 uur: ds. D. de Boer, Leeuwarden, m.m.v. VituStins Cantorij collecte: PKN pastoraat en kerk Zondag De Hege Stins 09.30 uur: mevr. A. Adema, Joure 15 december collecte: zending en kerk Derde advent 19.00 uur: ds. J.C. Overeem, gemeentedienst met zangkoor Looft den Heer collecte: onkosten Looft den Heer St. Vitus 09.30 uur: ds. J.C. Overeem collecte: zending en kerk Woensdag Skilhiem 15.30 uur: ds. A. v.d. Honing, 18 december kerstdienst Zondag De Hege Stins 09.30 uur: ds. D.A.J. Scholtens, 22 december doopdienst Vierde advent collecte: diaconie en kerk 19.30 uur: kerstconcert m.m.v. Westlauwers mannenkoor collecte: onkosten Sing-in St. Vitus 09.30 uur: ds. J.C. Overeem collecte: diaconie en kerk Dinsdag De Hege Stins 19.30 uur: da. A. Veurman, 24 december IKW kerstzangdienst met Studio collecte: IKW St. Vitus 22.15 uur: ds. D.A.J. Scholtens, kerstnachtdienst collecte: diaconaal doel en kerk Woensdag De Hege Stins 09.30 uur: ds. J.C. Overeem 25 december collecte: KIA Kind in de knel en Comm. Eerste kerstdag Eredienst St. Vitus 09.30 uur: ds. D.A.J. Scholtens, gezinsdienst met kerststal collecte: KIA Kind in de knel en Comm. Eredienst Zondag St. Vitus 09.30 uur: ds. G. Wessels, Stiens 29 december collecte: diaconie en kerk Dinsdag De Hege Stins 31 december Oudjaarsdag
19.30 uur: ds. D.A.J. Scholtens collecte: diaconie en kerk
Woensdag St. Vitus 1 januari Nieuwjaarsdag
11.00 uur: ds. J.C. Overeem, vanaf 10.30 uur koffie drinken collecte: diaconie en kerk
11
Bij de diensten Kerkdiensten Op 22 december vieren we in De Hege Stins natuurlijk de vierde advent maar ook de geboorte van twee kinderen. Joy Nasir, dochter van Emmanuël Nasir en Shabana Nasir, is geboren op 18 september en zij zal worden ‘opgedragen’ in deze dienst. De tekst die haar ouders haar bij haar geboorte meegaven is Jacobus 1:17 ‘Every good gift and every perfect gift is from above and comes down from the Father of lights’. In deze dienst zal David Jan van der Tuin worden gedoopt. (Bericht van zijn geboorte is eerder afgedrukt.) Op 24 december is om 22.15 uur de ‘late’ kerkdienst voor de kerstnacht in de Sint Vitus. Altijd een bijzonder moment om met elkaar zo laat nog te vieren. Centraal in deze viering staat dit jaar het lied ‘Gij die alle sterren houdt’, LB 919, niet speciaal een kerstlied maar toch eenvoudig in relatie te brengen bij de geboorte van Jezus en het licht dat in de duisternis schijnt. Op 25 december is in de Sint Vitus kinderkerst met de kerststal. Een laagdrempelige en vrolijke dienst voor jong en oud. Stil zitten is niet verplicht. Ik kan u er vanaf deze plaats van alles over uitleggen, maar eigenlijk moet u gewoon komen!
kindje Jezus, Jozef, Maria maar ook bekende herders en engelen zullen ontmoeten. Wij nodigen u en jullie, jong of oud, van harte uit om dit feest met ons te vieren. Datum: vrijdag 20 december Plaats: gymzaal bij restaurant Talant, Ieleane te Stiens Tijd: 19.00 uur Namens de bijbelgroepen bij Talant, Jurriaantje van der Meulen
Kerstzangdienst op kerstavond Het Interkerkelijk Kontakt Werk Stiens organiseert op kerstavond 24 december een kerstzangdienst in De Hege Stins, aanvang 19.30 uur. Voorganger in deze dienst zal zijn da. A. Veurman en muzikale begeleiding wordt verzorgd door het fanfarekorps Studio. Ook zal United haar medewerking verlenen. Wij nodigen u hierbij van harte uit deze dienst met ons mee te vieren. In verband met de verwachte belangstelling raden wij u echter aan: kom op tijd want vol is vol. Interkerkelijk Kontakt Werk Stiens
Kerststalbaby’s en vrijwilligers Ds. Desirée Scholtens gezocht!
Dienst eerste kerstdag De dienst op eerste kerstdag in De Hege Stins om 9.30 uur heeft de vorm van een kerstspel. We vertellen in woord, lied en gebed het verhaal van de geboorte van Jezus en wat dat voor ons betekent. Het wordt een feest van herkenning maar doordat het een andere opzet en vorm heeft, hoop ik dat het u toch zal verrassen. Ds. Jaap C. Overeem
Kerstfeest bij Talant Ook dit jaar willen wij bij Talant weer het kerstfeest gaan vieren. In de mooi versierde en sfeervol verlichte gymzaal komen wij samen om te zingen, en om te luisteren naar een bijbelverhaal. Ook is er een kerstspel waarin wij het
Op zaterdag 21 december is er weer een open kerststal in de St.Vitus. Elk jaar is dat weer een groot feest, met muziek, warme chocolademelk, dieren, een stal, enz. Dit jaar is er van 13.00 uur tot 17.00 uur een programma. Daarna begint de mooie kerstwandeling, waarover elders in dit blad meer te lezen valt. Ook dit jaar hopen we weer echte baby’s in de stal te kunnen krijgen. Heb jij daarom een baby en lijkt het je leuk om deze geweldige ervaring mee te maken? Meld je dan aan of vraag naar meer informatie. We zoeken ook naar andere vrijwilligers die een handje kunnen helpen, bijvoorbeeld bij het koffie schenken. Je kunt je samen met je baby of als andere vrijwilliger aanmelden bij de voorzitter van de kerststalcommissie Sytse Brouwer, brouwer.sytse@gmail. com, 06-53495485.
Gemeentenieuws Omzien naar elkaar Tijdens de landelijke diaconale dag die in Utrecht werd gehouden, kreeg ik een boekje met de titel: ‘Medemens’. Uit dat boekje komt het volgende gedicht wat is geschreven door Jacqueline Roelofs-Van der Linden. Eens werd een Woord geroepen en zie: de mens was daar. Die vormde nieuwe woorden en maakte woorden waar. Nu schreeuwen mensen woorden als: oorlog, haat en dood. Nu dromen mensen woorden als: vrede, liefde, brood. Zo worden woorden tekens van wat de mensen doen. Zo maken zij hun woorden tot vuistslag of tot zoen. Als ieder woord gezegd is, gevoeld is en gehoord, dan blijft als allerlaatste het allereerste Woord. We delen ook woorden op de vele kaarten die onze zieken uit de gemeente ontvangen. Wat is iedereen altijd blij met een kaart. We noemen de namen van mensen die op dit moment hopen op herstel, rust zoeken om op te knappen en geloof om te delen. Mw. I. van der Werf, Aldlânsdyk 40, is opgenomen in het ziekenhuis van Leeuwarden. Dit geldt ook voor dhr. P. de Jager, Sint Vitusplein 51 en voor dhr. M. Minnema, Skilwei 34A. Mw. S. van Dijk-Buwalda, A. Rauwerdastrjitte 25, verblijft tijdelijk in het zorghotel De Hofwijk, kamer 122. Het adres is Dirk Zeperweg 2, 8917 AZ in Leeuwarden. Mw. R. Slager-Slager mocht na de behandelingen naar huis om verder te revalideren en op te knappen. Mw. L. Helfferich-Hansma, Ljurkstrjitte 6, mocht na de operatie ook naar huis. Gelukkig kon Mw. A. van der Ploeg-van der Werf, Poaitrije 9 uit Hijum na haar tweede opname ook weer naar huis. Tine de Vries
12
Gemeentenieuws Zieken Boyen Radersma is opgenomen geweest in het MCL op afdeling geriatrie. Maar zijn plek is thuis, waar hij nog voor een aantal schapen zorgt. We hopen dat hij snel weer beter wordt. (Trijehoeksdyk 14) Ds. Jaap C. Overeem
Einde aan HVD (wijkassistenten) vergaderingen
In de beginjaren 70 is bij de hervormde gemeente in Stiens de HVD (Hervormde Vrouwen Dienst ) opgericht. Het doel was ouderen te bezoeken naast het reguliere pastoraat. Andere taken: - de diaconie helpen bij het klaarmaken van de fruitbakjes voor de oogstdienst. - de kerstmiddag voor ouderen mee organiseren en assisteren bij de kerstviering. Heel veel vrouwen hebben jarenlangsommigen zelfs meer dan 30 jaar!- een aantal ouderen bezocht. Dit initiatief werd zeer op prijs gesteld. Veel ouderen kregen een goede band met hun HVDster en bleven hierdoor op de hoogte van het kerkelijk reilen en zeilen. Ongeveer 5 keer per jaar was er een vergadering met alle HVD-sters om verschillende zaken te bespreken. Op 1 januari 2010 verdween bij de fusie de naam HVD. De HVD-sters werden vanaf nu wijkassistenten genoemd en met de al bestaande wijkassistenten van de gereformeerde kerk vormden zij nu een groep. Er werd 2 of 3 keer per jaar vergaderd. De diakenen speciale opdracht waren ook present bij deze vergaderingen. De taken voor de oogstdienst en het kerstfeest zijn grotendeels vervallen. Op de vergadering van 5 november hebben 3 wijkassistenten afscheid genomen. Hierdoor zijn er nog 6 wijkassistenten over. Door het veranderde beleid worden er ook geen nieuwe wijkassistenten meer aangesteld. Op de betreffende vergadering is dan ook besloten om niet meer apart te vergaderen. De overgebleven wijkassistenten doen mee in hun wijkteam. Door dit besluit is er een definitief einde gekomen aan het fenomeen HVD/wijkassistentenvergaderingen. Aukje Brouwer
In memoriam Wietze Sietze Boersma
Gerrit Jan Dwarshuis
Wietze Boersma werd geboren op 22 maart 1937 te Warns. Ondanks een moeilijke jeugd was hij een levensgenieter. Vanaf zijn puberteit was hij blind, maar hij liet zich hier niet door uit het veld slaan. Ondanks dat hij moest leven met meerdere handicaps en ziekten, bleef hij een positief en gelovig figuur. Hij kon genieten van het vlechten van stoelen en van de natuur. Ook was hij dol op gezelschap en aandacht in de vorm van kaarten, die hij allemaal liet voorlezen door zijn zus. De afgelopen weken werd hij weer ernstig ziek. Op de kaart staat: “na een leven zonder te kunnen zien is voor Wietze nu het Licht doorgebroken. Nu hij bij zijn hemelse Vader is, in een lichaam zonder handicap, mogen wij zijn overlijden ook als een bevrijding beschouwen”. Wietze overleed op de vroege morgen van vrijdag 8 november 2013. De rouwdienst was op 12 november 2013 in Petterhústerstate, zijn thuis de laatste jaren van zijn leven. De tekst kwam uit Prediker 9: “als je weet te genieten ondanks, dan heb je een geschenk van God ontvangen”. Bijzonder was dat zijn huisgenoten allemaal een kaars voor hem hebben aangestoken en ballonnen hebben opgelaten. We hebben ook de krukjes die Wietze maakte bewonderd: dat is een prestatie van formaat, omdat hij niet kon zien en nauwelijks kon voelen met zijn vingers. Genieten ondanks, een geschenk van God. Wietze Sietze Boersma is begraven bij zijn ouders in Stavoren.
Gerrit Jan Dwarshuis werd op 28 maart 1928 geboren in Zuidwolde in Groningen, als oudste van vier kinderen. Een bakkersgezin. Zuidwolde is een goed dorp om geboren te worden, ik ken het wel, dorp aan het Boterdiep. Maar het geluk werd overschaduwd door het vreselijke gebeuren dat zijn vader in de oorlog gefusilleerd is. Een vergeldingsmaatregel. Alsof het verlies van een vader ook maar ergens goed voor zou zijn. Gerrit moest de plaats van zijn vader innemen in de bakkerij en zijn moeder terzijde staan. Hij studeerde in Wageningen maar bleef gehecht aan zijn eigen dorp. In 1952 trouwde hij met Ina, een huwelijk waaruit drie kinderen voortkwamen: Jan, Bert en Anneke. In ‘59 kreeg Gerrit werk bij de Keuringsdienst van Waren, waarvoor het gezin naar Leeuwarden verhuisde. het was dat geen gemakkelijke stap: van het vrije Groninger land naar driehoog in een flat. Later werd het Stiens. Binnen de kerkgemeenschap in Stiens was hij betrokken lid: actief in de zending en evangelisatie, ook in het bestuur. Maar ook in zang en muziek: ‘Looft den Heer’, of in Britsum. Samen orgelles of spelen op de mondharmonica, en dan uit het hoofd. Zelfs in Skilhiem deed hij dat nog. Toen Gerrit getroffen werd door een hersenbloeding, acht jaar geleden, veranderde alles plotseling en voorgoed. Vijf jaar lang heeft Ina hem als zijn liefhebbende vrouw kunnen begeleiden, in liefde en trouw. Toen werd hij opgenomen, eerst op een logeerkamer en daarna bij kleinschalig wonen. De laatste jaren waren niet eenvoudig. In toenemende mate was er de verwarring. Hij kon niet meer zeggen wat hij wilde. Een tijd van worsteling en eenzaamheid. Iedereen die in die tijd Ina en de kinderen heeft bijgestaan en Gerrit met toewijding heeft verzorgd en hem een gevoel van thuis heeft gegeven, willen we van harte bedanken. Het is goed om niet alleen te staan. Op 31 oktober is Gerrit overleden, een reis naar zijn vader en hemelse Vader.
* 22 maart 1937 † 8 november 2013
* 28 maart 1928 † 31 oktober 2013
Ds. Desirée Scholtens
13
Heer herinner u de namen... De Protestantse Gemeente te Stiens staat elk jaar op de laatste zondag van het kerkelijk jaar stil bij de namen van hen die het afgelopen jaar gestorven zijn. Het is heel bijbels om namen te blijven noemen van wie ons zijn voorgegaan. Dit zijn de namen van onze gemeenteleden die tijdens het afgelopen kerkelijk jaar gestorven zijn. IJtje Flapper-Vellenga, * 4 maart 1921, † 19 november 2012, 91 jaar. Hinke Anna van der Werf-Deelstra, * 10 februari 1921, † 25 november 2012, 91 jaar. Jurjen Spoelstra, * 27 mei 1919, † 27 november 2012, 93 jaar. Tjitte Verbeek, * 2 augustus 1921, † 2 januari 2013, 91 jaar. Wijtske bij de Leij-Wassenaar, * 15 december 1927, † 24 januari 2013, 85 jaar. Sijke Draaijer-Brouwer, * 10 juli 1913, † 2 maart 2013, 99 jaar. Cornelis Vis, * 5 december 1930, † 24 maart 2013, 82 jaar. Durk Koezema, * 22 juni 1927, † 14 april 2013, 85 jaar. Antje Tjeerdsma-de Jong, * 13 oktober 1914, † 26 april 2013, 98 jaar. Jan Hellema, * 16 april 1929, †10 mei 2013, 84 jaar. Feikje Elgersma-Bakker, * 29 mei 1925, † 5 juni 2013, 88 jaar. Harmen van der Meer, * 9 augustus 1927, † 12 juni 2013, 85 jaar. Wikje Veenstra-Nicolai, * 19 februari 1929, † 16 juli 2013, 84 jaar. Feike Akkerhof, * 9 september 1922, † 25 juli 2013, 90 jaar. Thijs Jansen, * 16 december 1930, † 1 augustus 2013, 82 jaar. Tine Bosma-Walsweer, * 30 oktober 1937, † 5 augustus 2013, 75 jaar. Thijs Harm Attema, * 14 juli 1925, † 9 augustus 2013, 88 jaar. Sjoukje Roorda-de Jong, * 27 september 1921, † 10 augustus 2013, 91 jaar. Jacob Deinum, * 24 augustus 1925, † 12 september 2013, 88 jaar. Sjoerd Ferwerda, * 18 november 1919, † 7 oktober 2013, 93 jaar. Hendrika Waslander-Oostra, * 12 maart 1931, † 15 oktober 2013, 82 jaar. Gerrit Jan Dwarshuis, * 28 maart 1928, † 31 oktober 2013, 85 jaar. Wietze Sietze Boersma, * 22 maart 1937, † 8 november 2013, 76 jaar. Heer, herinner U de namen van hen, die gestorven zijn...
14
Activiteiten Beleef kerst eens anders
Bezoek aan het Drents museum
De boekrollen uit Qumran, ook wel Dode Zee-rollen genoemd, zijn in Nederland. Op 4 januari 2014 gaan we ze bewonderen. In het Drents museum in Assen is momenteel dit unieke archeologische fenomeen van wereldformaat te bewonderen. Het betreft originele bijbelse manuscripten en objecten uit de 2e eeuw voor Chr. tot de 1e eeuw na Chr. Ook zijn er alternatieve teksten te zien die niet in de canon zijn opgenomen. De wereldberoemde rollen geven ons onschatbare informatie over de geschiedenis en cultuur uit de periode waarin belangrijke kenmerken van het jodendom en het christendom gevormd werden. Ook zijn er objecten uit het oude Judea, de nederzetting van Qumran en Jeruzalem te bewonderen. De entree is 15 euro per persoon. Het vervoer regelen we onderling. Meer informatie volgt. Zaterdag 4 januari 2014 gaan we ze bewonderen. Wie mee wil is meer dan welkom. Graag even opgeven vóór 20 december. Tine de Vries, Tel. 0653705559 email:
[email protected]
De kerkelijke menukaart
In de maand december hebben we geen ‘kerkelijke menukaart’ gepland. Op 27 januari 2014 is onze eerstvolgende bijeenkomst. Graag tot dan.
De groothuisbezoeken
Het eerste groothuisbezoek is inmiddels gehouden. Een succes! Ook uw sectie
zal worden uitgenodigd voor een bijeenkomst. U krijgt een persoonlijke uitnodiging.
Kerststuk met verhaal
Voor pasen maakten we een paasstuk en toen al spraken we af dit voor de kerst opnieuw te gaan doen. Het is de bedoeling om een kerststuk te maken met het eigen ingelegde kerstverhaal verwerkt in de bloemsierkunst. Dat klinkt ingewikkeld maar het blijkt na overleg aan de tafel, nadenken wat goed past en niet passend is bij de kerst en mooi materiaal, dat een ‘oud’ verhaal vernieuwd in uw kamer kan staan. Op donderdag 19 december om 9.30 uur bent u daarvoor van harte welkom bij mij thuis aan de Ophirstrjitte 30. Materiaal kosten, 10 euro per persoon. Bel a.u.b. wel even als u/jij komt zodat ik voldoende spullen in kan kopen. Tine de Vries
Op zaterdag 21 december 2013 is er een wandeltocht in de het oude gedeelte van Stiens van 17.00 -19.00 uur. De tocht is speciaal gericht op de betekenis van kerst in ons leven. Op verschillende, specifieke plaatsen zijn dan activiteiten gepland, die toegankelijk zijn voor iedereen. De organisatie is in handen van de Protestantse Gemeente in Stiens en de Doopsgezinde Gemeente. In de St. Vitus kun je luisteren naar mooie muziek en de kerststal met levende dieren bekijken. Vervolgens is er in de Doopsgezinde kerk een bijzondere activiteit. De kindernevendienst vult een ruimte onderweg en geeft op eigen wijze invulling aan kerst. Bij molen ‘De Hoop’ staat een zangkoor te zingen en via een grote vuurkorf, waar ook gezongen zal worden, word je naar de reddingsbrigade geleid. Ook daar is een activiteit. Dit genoemde is een deel van het programma van onderweg zijn naar kerst. Als je de tocht mee wilt lopen, kun je op twee plaatsen starten, bij de molen en bij het Sint Vitushûs. Onderweg is er dan begeleiding van een viertal gidsen, gestoken in speciale kostuums. Veel middenstanders van Stiens zijn bereidwillig en stellen voor onderweg onder andere chocolademelk, kerstkransjes en wijn beschikbaar. Het Glazen Huis staat in die periode op het Wilhelminaplein in Leeuwarden. Serious Request vraagt daar van 18 tot 24 december aandacht voor kinderen die sterven aan diarree. De kerken in Stiens willen daar graag aan meewerken door een kleine bijdrage te vragen van twee euro. Mocht u graag meewandelen en hebt u hulp nodig, bel dan gerust met: Tine de Vries
15
Kerst Fantasie 2013 van: Jelle de Jong.
Uitvoeringen: 15 dec Parkkerk 15 dec De Hege Stins 22 dec Koepelkerk
10:00 uur. 19:00 uur. 19:00 uur.
Medewerkenden: Dwarsfluit : Ester Feenstra. Trompet : Joke en Inge Westerhof. Orgel : Gerrit van Vliet, Han Giesing en Hugo Oortwijn. Stem : Sytse Brouwer. Sopraan : Gea Feenstra & Romana Bremer. Chr. gem. Koor : Looft den Heer uit Stiens. Dameskoor : Female Voices uit Leeuwarden. Algehele leiding : Jelle de Jong. Wat waardevol, dat we een koor in onze gemeente hebben als ‘Looft den Heer’. Zoals uit de aankondiging blijkt, zingen we zondag 15 december in een gemeentedienst om 19.00 uur in De Hege Stins, de kerstcollage van onze dirigent Jelle de Jong; samen met het dameskoor ‘Female Voices’ en veel solisten. Een prachtige bundeling van samenzang, koorzang, orgel, piano, fluit, verteller en solozang. We nodigen u vanharte uit, om mee te genieten van deze prachtige voorbereiding op het kerstfeest. Wanneer tijd of datum niet passen, dan bent u natuurlijk hartelijk welkom bij één van de andere uitvoeringen.
Westerlauwers mannenkoor zingt op zondag 22 december
VituStins Cantorij Voor sommigen een naam die nog steeds moeilijk over de tong te krijgen is, zelfs voor ambtsdragers. Toch houden we deze naam in ere. Al 4 seizoenen lang zingen we eens in de maand (de zomerperiodes uitgezonderd) in de St. Vitus of De Hege Stins. Begonnen op de startzondag in september 2009 en geboren uit de Vitus Cantorij van de voormalige hervormde gemeente en de zanggroep Hege Stins van de gereformeerde kerk. Aan de naam van de VituStins Cantorij kun je dat blijven zien, vandaar. Anno 2013 bestaat de cantorij uit ongeveer 25 gemeenteleden, die 7 keer per seizoen afwisselend in beide kerken van PG Stiens meewerkt aan een dienst. We doen dat met veel enthousiasme en we hopen dat dit overkomt. Het nieuwe liedboek, zingen en bidden in huis en kerk, is met zijn meer dan 1000 liederen een uitdaging om steeds opnieuw mee aan de slag te gaan. Liederen die aansluiten bij de verschillende momenten in ons leven, gezongen op heel veel verschillende manieren. In elke dienst waaraan de cantorij meewerkt staat dit nieuwe liedboek centraal. Nieuwsgierig geworden? Zin om mee te doen? Elke donderdagavond van 19.15 – 20.30 uur repeteren we in de St. Vitus. Kom eens langs om te ervaren of de cantorij iets voor je is. Welkom! Meer info bij Dukke van der Goot tel. 058-2571557 of Joske Klatter 058 257-5414.
Legaten
Het Chr. mannenkoor Westerlauwers. In 1977 werd in Buitenpost het initiatief genomen om een mannenkoor op te richten. Binnen korte tijd bestond het koor uit 40 leden en bij een van de eerste optredens kreeg het koor een positieve recensie in de plaatselijke krant. Al snel werd het koor veel gevraagd bij ondersteuning van kerk- en zangdiensten. Momenteel telt het koor ca 100 leden en of de naam Westerlauwers nog van toepassing is, is maar de vraag. Wel is de grensrivier de Lauwers de bindende factor voor de ca 100 leden afkomstig van zowel de Friese als de Groningse kant. Het koor staat onder leiding van dirigent Harm van der Meer uit IJlst. Vaste organist is Jan Kroeske uit Kollum. Het koor heeft in de wijde regio een bekende naam opgebouwd en treedt regelmatig op. Inmiddels zijn er 4 cd’s uitgebracht. De laatste cd ‘Lauwersklanken’ werd uitgebracht in 2012 en is nog verkrijgbaar. Het koor houdt haar wekelijkse repetitie op donderdagavond van 20.00-22.00 uur in het Nordwin College te Buitenpost.
Over de mogelijkheid van legaten willen we u informeren. In de afgelopen jaren hebben onze kerken enkele legaten mogen ontvangen. We zijn de gevers daar erkentelijk en dankbaar voor. Een legaat is een vastgesteld bedrag dat u aan de kerk (de legataris) nalaat. U dient dit in uw testament te laten opnemen Wilt u hierover meer informatie ontvangen, ook dan kunt u terecht bij de penningmeester van het CvK of natuurlijk bij uw notaris. Het College van Kerkrentmeesters
16
Een weekend ondergedompeld in het boeddhisme (lama’s/goeroe’s) onderwezen. Net als in het christendom zijn er ook in het boeddhisme verschillende stromingen. Zo wordt Lama Gangchen Rinpoche en zijn traditionele Tibetaanse onderricht als erg vrij ervaren; voor sommigen een verademing, voor anderen iets té vrij.
Foto: Lama Gangchen Rinpoche onder een tekening van Boeddha “Zo moet het tweeduizend jaar geleden ook gevoeld hebben bij alle bijeenkomsten waar Jezus als leermeester werd onthaald.” Dat was mijn gedachte toen ik Lama Gangchen Rinpoche zag binnenlopen in een klein zaaltje van kasteel De Burcht in Baarlo. Ik was in het laatste weekend van september één van de ca. 60 deelnemers aan een boeddhistisch festival. Mijn collega Tim is boeddhist en hij heeft me uitgenodigd dit festival bij te wonen. We hebben namelijk samen op kantoor regelmatig gesprekken gehad over de overeenkomsten en verschillen tussen het boeddhisme en het christendom. Vooral die overeenkomsten vielen me op. De boodschap van Jezus over de manier hoe je als christen goed in het leven kan staan, is vrijwel identiek aan de leer van Boeddha. Bij beide is liefde de essentie. Verschillen zijn er ook. Het boeddhisme is een non-theïstische religie, er is geen godsbeeld. Wel geloven boeddhisten in reïncarnatie, waarbij je ziel de mogelijkheid krijgt om gedurende meerdere levens in een staat van verlichting te komen. De kern van het boeddhisme zit hem echter vooral in de boodschap van liefde, compassie en begrip. Het boeddhisme is ontstaan rond 450 voor Chr. door spiritueel leider Siddhartha Gautama Boeddha. Hij bereikte op 35 jarige leeftijd de volledige staat van verlichting en onderwees 45 jaar zijn ervaringen en zijn ethische leer. Deze leer wordt nu nog altijd door leraren
Het festival heeft me de mogelijkheid gegeven om niet alleen naar de verhalen te luisteren maar ook de tradities te ervaren. Het weekend bestond uit een aantal vieringen, zowel in de ochtend, middag als de avond. Er werden vooral veel mantra’s gezongen. Mantra’s zijn goed te vergelijken met Taizé-liederen. Korte liederen die een flink aantal keer herhaald worden. Eén van de mantra’s werd 108x gezongen. Net als bij de herhaling van Taizé-liederen, kun je ook bij mantra’s een soort verstilling ervaring tijdens het zingen. Voor mij in het bijzonder, want ik had geen ‘liedboekje’. Ik ben vooral gaan luisteren, en in volledige ontspanning weggezakt in gedachten. Dat was ook heerlijk. Het weekend heeft me zeker wat gebracht. Vooraf had ik gehoopt dat ik misschien iets spiritueels zou ervaren. Dat zocht ik vroeger in het christendom ook. Ik moest die hoop op een dergelijk ervaring zaterdagochtend nog wel even van me af zetten, want ik merkte dat ook het boeddhisme vooral heel praktisch is. Daarnaast heb ik heel veel gesprekken met anderen gehad. Vooral ook over het christendom. De meeste aanwezige boeddhisten hadden een christelijke achtergrond. Waren ze vroeger door gebeurtenissen of door ‘het moeten’ juist van de kerk afgedreven, door het boeddhisme zijn ze de ethiek en traditie van het christendom weer meer gaan waarderen. Ik ben door dit weekend onze eigen traditie ook meer gaan waarderen. Het christendom heeft met het Oude Testament duidelijk een gemeenschappelijke basis met het jodendom. Het is ook niet verwonderlijk dat er vanuit de kerk wel eens excursies worden georganiseerd naar joodse organisaties of plaatsen. Ook met de islam krijgen we regelmatig te maken, hoewel dat, vooral door de media, vaak een negatieve inslag heeft. Het boeddhisme lijkt verder van ons af te staan en daardoor wat onbekender en
onbeminder. Ik ben blij met de nieuwe ervaring die ik erbij heb. Het boeddhisme is voor mij een aanvulling, versterking en bevestiging van Jezus’ boodschap en daarom is ook het boeddhisme voor mij een extra inspiratiebron geworden. Wees ook gerust. ik stap nu niet opeens over op het boeddhisme. Sterker nog, zelfs Lama Gangchen Rinpoche zegt: “Stick to your own traditions”, oftewel: blijf bij je eigen traditie. Taco Jan Osinga
Een huis voor God
Onze huiskamer ruikt helemaal naar verf. Dat heeft een reden. Zeer handige buurman Hessel vond het project met de huizen niet helemaal af. Ik had een leuke compositie gemaakt en die op multiplex geplakt. Maar daar hoorde volgens hem een mooie lijst om heen, zodat het op een echt schilderij zou gaan lijken. Twee uren heeft hij op een koude namiddag staan zagen en schroeven, waarbij we het resthout hebben gebruikt dat nog over was van de grote plaat multiplex. Ook latten werden bevestigd, zodat het geheel nooit krom kan trekken. Aangezien er ook nog een laag verf op moest, had ik gehoopt op enkele warme dagen, zodat ik in de garage aan het werk kon. Helaas is november niet een warme maand en vanwege een kleine nies- en proestaanval, leek het me beter om binnenshuis te werken. Daarvoor zijn de stoelen aan de kant geschoven en het ‘gevaarte’ op tafel gelegd. Zo kon ik lekker binnen in de warmte het blanke hout van een kleurtje voorzien. Ontbijt en ook de andere maaltijden gebruikten wij met een bord op schoot of staande in de keuken. Dat heeft wel iets primitiefs en ook dat heeft zo zijn charme. We weten echter dat er binnen afzienbare tijd een einde aan komt. De verf droogt snel en in de garage is dan weer plaats genoeg. Ik hoop dat alle meewerkers aan dit project, het resultaat binnenkort in het echt zullen kunnen bewonderen, als er een plaatsje voor is gevonden in De Hege Stins. Intussen kunt u zich alvast een beetje een beeld vormen door naar de foto te kijken, die ik in de kamer, liggend op mijn knieen heb gemaakt. Veel plezier. Rinnie Nauta Zie voor de foto op pagina 18.
17
Adventsproject Adventsproject in de Sint Vitus Dit jaar hebben we niet alleen een leuk project rondom advent in De Hege Stins maar ook in de Sint Vitus. Het doel is om op een meditatieve manier stil te staan bij deze bijzondere tijd en door middel van een thema nieuwe verbindingen te leggen tussen ons leven en de wereld van God. We hebben gekozen voor het thema ‘Labyrint’, of zoals voorop het adventsboekje staat: “Ga je mee verdwalen? Ik weet de weg.” Dat is van Loesje. In een labyrint loop je rond totdat je in het midden bent, verdwalen kan niet. Anders dan in een doolhof kan je je toevertrouwen aan de weg zoals die zich ontrolt. Het is al een oud principe om zo niet alleen je voetstappen te richten, maar ook je gedachten. Om in het midden je probleem onder ogen te zien en als een ander mens weer naar buiten te gaan. Zo is het ook in verschillende kerken in Europa gebruikt. Een bekende kerk in Nederland waarin een labyrint ligt is de Sint Servaas in Maastricht, een beetje ver voor een excursie maar op internet kunt u er vast plaatjes van vinden. In de kathedraal van Chartres ligt een hele beroemde. Het labyrint vormt dus het raamwerk voor ons project en door middel van teksten, gebeden en liederen zullen we een concrete verbinding leggen met advent. Daarvoor wordt een boekje (geen liturgie) gemaakt dat elke zondag in de bank zal liggen. Het is het handigste dat de boekjes in de kerk blijven, na de vierde advent mag u ze natuurlijk wel meenemen! In het koor van de kerk gaan we een labyrint afzetten op de grond. Tijdens de koffie (of anderszins) bent u uitgenodigd om het te bekijken en het te lopen. Vanaf de preekstoel hebt u er een goed uitzicht op, maar past u op het trapje! Alleen de vierde zondag zal het labyrint niet te gebruiken zijn, omdat dan de kerststal er op staat. Tijdens de adventsweken organiseren we een aantal activiteiten waarop we op een andere manier aan de slag gaan met het thema. Hieronder vindt u daar korte info over. Bezoekt u vooral één of meerdere activiteiten, ook als u verder van plan bent om in De Hege Stins te kerken. Rinnie Nauta en Desirée Scholtens
Zelf een labyrint maken
In deze workshop maken we een ‘vinger labyrint’, een klein labyrint om mee naar huis te nemen. We bieden verschillende creatieve werkvormen aan om met het thema aan de slag te gaan. Uw labyrint kunt u aan het eind van de avond mee naar huis nemen. Het maken van een labyrint is al een meditatieve kunst op zich. Wanneer: dinsdag 3 december Waar: Sint Vitushûs Tijdstip: 19.30 uur Wie: Rinnie Nauta Als tegemoetkoming in de materiaalkosten vragen we een bijdrage van € 2,50.
Poëzie over advent
Over advent is een rijkdom aan gedichten geschreven. Hieruit hebben we een keus gemaakt: een aantal Nederlandstalige en Friestalige gedichten om samen te lezen en te bespreken. Door de indirecte taal van de dichters mag je je vrij voelen om het gedicht tot je te laten spreken en je eigen ervaringen en verhalen er naast te leggen. Het gaat nooit alleen over taal, of ‘mooi’, maar ook over waar het je raakt. Wanneer: dinsdag 10 december Waar: Sint Vitushus Wie: Willem Huisman Tijdstip: 19.30 uur
Oratorium ‘Elias’ van Mendelssohn
Stilte of lawaai: twee tegenpolen. Soms is muziek het één, soms het ander, meestal geen van beiden. Mendelssohn schreef een prachtig oratorium over de profeet Elia, ‘De Elias’. Door allerlei bijbelteksten op muziek te zetten schildert hij niet alleen het leven en de strijd van de profeet maar geeft hij het hier en daar ook theologische achtergrond. Muziek, bijbel en gesprek daarover. Wanneer: woensdag 18 december Waar: De Blikken 3 Wie: Ds. Jaap Overeem Tijdstip: 20.00 uur Toelichting van ds. Jaap: Op zondag 15 december gaat het over Elia’s geloofscrisis nadat hij moest vluchten voor Izebel. De woensdag daarna gaan wij luisteren naar de indrukwekkende muziek die Felix Mendelssohn-Bartholdy (1809-1847) hierover schreef: De Elias (1846). Als je van muziek houdt, gaat er een wereld voor je open. U bent van harte welkom
Hoorcollege over de vier evangeliën bij mij thuis. Zondagavond 22 december, 20.45 uur. Hoorcollege over de verschillen tussen de vier evangeliën Ik heb het voorrecht om te mogen werken met twee jongvolwassenengroepen. Vaak jonge gezinnen, met kleine kinderen. In die groepen spreken wij over geloofsopvoeding van onszelf en onze kinderen en wat ons zoal bezighoudt. Het programma is divers van opzet, de ene keer een heel inhoudelijk thema, de andere keer juist een gezellige avond of een concert. Een verslag van zo’n concertbezoek vond u in het vorige nummer. Dit jaar mochten de jovo’s, zoals ze kortweg ook wel heten, ook intekenen op een keuzeavond: een bijbelstudie of een hoorcollege. De bijbelstudie is niet openbaar, dat werkt namelijk niet in een grotere groep. Het hoorcollege is daarentegen wel openbaar: als de thematiek u aanspreekt, bent u van harte welkom. Het gaat over de verschillen tussen de vier evangeliën. Wat zijn de verschillen, hoe zijn die te verklaren en hoe kunnen wij daar als gelovigen mee omgaan? De avond begint om (ca.) 20.45 uur, zodat mensen die graag ook het kerstconcert willen bezoeken nog kunnen aanschuiven. De avond is in het jeugdhonk. Wat: Hoorcollege over de verschillen tussen de Evangeliën Wanneer: Zondagavond 22 december, 20.45 uur Waar: Jeugdhonk De Hege Stins Door: Ds. Jaap C. Overeem
18
Zeven maal om de aarde te gaan (Ida Gerhardt) In januari willen we weer aandacht schenken aan poëzie. Aan de hand van dichters als C.O. Jellema, Ida Gerhardt, Ad dan Besten, Maria de Groot en ook aan de hand van de psalmen willen we ons laten raken. Want goede gedichten hebben een diepere laag en het is zeker de moeite waard om die vaak emotionele laag met elkaar te ontdekken. Soms maakt een gedicht je blij maar het kan ook zo zijn dat je helemaal vol schiet. Deze keer hebben we de gedichten gekozen aan de hand van de vier jaargetijden, lente, zomer, herfst en winter. Want elk seizoen heeft zijn eigen geur. Als de lente begint en de natuur voorzichtig ontluikt, lijkt het alsof er een golf van verlichting door het dichterlijk landschap gaat. In de zomerzon is het genieten aan het strand van de lange lichte dagen. Verwonderd kijken wij naar de bloemenpracht in park of tuin. In de herfst komt het verval. Het wordt kouder en stukje bij beetje wordt de wereld kaler. De vergankelijkheid maakt de herfst tot een bijzonder dichterlijk jaargetijde. Als de herfst zijn inleidend werk heeft gedaan wordt alles duidelijker. Bevroren rozen op het raam doen ons verlangen buiten te zijn of juist binnen te blijven. Wat een verscheidenheid, zouden we daarom van alles vier hebben, vier kwartalen in een jaar, vier weken in een maand, een dag die uiteen valt in morgen, middag, avond en nacht? Ook een mensenleven kun je indelen in verschillende levensfases. We willen met dit project ‘zeven maal om de aarde te gaan’, proberen een brug te slaan tussen de gedichten over de natuur en de mens en zijn verlangen naar de zin van het leven. Tsjits Peanstra dichtte het volgende: Hûs van stilte Lit ús in hûs fan stilte bouwe mei muorren fan leafde en in dak fan frede mei keamers fol blydskip en in tún in tún mei wat ljocht en wat skaad mei wat sjongende fûgels en in slûgjende kat op it paad. Lit ús in hûs fan leafde bouwe mei muorren fan begryp
en in dak fan fertrouwen en in hiem om te sintsjen en keamers keamers om yn te ferdwinen elkoarren te sykjen elkoarren te finen. Voor wie is dit project ‘zeven maal om de aarde te gaan’ bedoeld? Leeftijd speelt bij het lezen van gedichten geen rol, het is voor iedereen die na wil denken over de zin van het leven. Ook hoef je niet kerkelijk betrokken of christen te zijn om daarover mee te praten. Het gaat erom dat je geraakt wordt door de diepe wijsheid van een lied, een psalm of een gedicht. We beginnen met dit project ‘zeven maal om de aarde te gaan’ op: dinsdag 14 januari, vervolgens op 21 januari, 28 januari en 4 februari. Tijd: ’s middags van 15.00 uur tot 16.30 uur in het Sint Vitushûs. Woensdag 15 januari, vervolgens op 22 januari, 29 januari en 5 februari. Tijd: ’s avonds van 20.00 uur tot 21.30 uur in De Hege Stins. U/ jij kunt zich telefonisch aanmelden bij Willem Huisman, tel. 2572725 of bij Gryt van Beem-de Jong, tel 2572140, uiterlijk tot 4 januari.
Jarigen in Stiens 9 dec. 11 dec.
Dhr. Sj.Veenstra, A. Rauwerdastrjitte 14 Mw. E. Terpstra-Vonk, P. Jurjenstrjitte 38.
14 dec. Mw A Sloot, St. Vitusplein 45 15 dec. Mw. B Postma-Feenstra, Nye Poarte 85 16 dec. Mw. Y. Osinga-Sijtsma, Aldlansdyk 55 16 dec. Mw. A. Adema-Kurvink, Kakewei 21 17 dec. Mw. A. Leenstra-Wierstra, Tulipastrjitte 5 18 dec. Mw. F Folkertsma-Postema, Dr. G.A. Wumkesstrjitte 23 20 dec. Dhr. W. Veenstra, Dr. G.A. Wumkesstrjitte 13 20 dec. Mw. K vd Galien-de Boer, R. Boelemastrjitte 30 23 dec. Mw. D Kooistra-Medemblik, Ljurkstrjitte 24 25 dec. Dhr. E B Keuning, Swanneblomstrjitte 42 28 dec. Dhr. W Lep, Boarskulp 16 28 dec. Mw. M Regeer-Berkhout, Roptastins 15 2 jan. Mw H. Stienstra-van der Velde, Venusskulp 55 7 jan. Mw F. Buursma- van der Meulen, Nije Poarte 45 Allemaal van harte gefeliciteerd en een goed nieuw levensjaar gewenst.
Verjaardagen 1 dec. 20 dec. 31 dec. 1 jan. 6 jan. 7 jan.
Taco Oost, Skûtsje 52, 9051 PR Stiens Janke Haakma, Petterhústerdyk 6B, 9051 CX Stiens Jo Fokkema, Roptastins 11, 9051 GP Stiens Percy Oliveira, Venusskulp 21, 9051 MD Stiens Caroline Burggraaff, Ungastins 22, 9051 GE Stiens Piet Veenstra, Graldastins 26, 9051 GM Stiens
Een huis voor God
19
DIACONAALTJES Bestemming collecte kerstnachtdienst 24 december in St. Vitus
Dit jaar heeft de diaconie als bestemming van de kerstnachtdienstcollecte het project Palm Tree in Zuid-Afrika van de Stichting Be More uitgezocht. Via Danielle Boonstra-Boltjes kwamen we hiermee in aanraking omdat haar moeder en zus hier regelmatig als vrijwilliger naar toe gaan. Palm Tree, een klein opvanghuis waar 15 kinderen en 3 moeders wonen en waar ze onderdak, eten, onderwijs en goede zorg krijgen. Palm Tree Care Centre is het levenswerk van Ros Visagie, die er zestien jaar geleden mee startte. Wat begon als een crèche voor kinderen uit de nabijgelegen arme township, groeide uit tot een heel bijzonder gezin. Ros’ gezin telt 15 Zulu kinderen variërend in de leeftijd van 7 tot 15 jaar. Meer informatie over de stichting en het project is te vinden op de site www.be-more.nl. Via deze site is het ook mogelijk om op de weblog van Baukje Boltjes-Seepma te komen waar verhaaltjes en foto’s staan. Begin volgend jaar (27 jan – 21 feb 2014) gaat ze opnieuw als vrijwilliger naar de kinderen van Palm Tree. Laten we haar een mooi bedrag meegeven. De diaconie beveelt daarom deze collecte van harte bij u aan. Financiële steun is hard nodig.
Verslag diaconievergadering 22 oktober
De voorzitter opent, na het welkom, de vergadering met het lezen van Jeremia 10 vers 21 - 25. Na de meditatie getiteld: ‘Eigen weg’ gaat ze voor in gebed. We volgen de agenda en dat houdt in dat de notulen van de vorige vergadering,
de ingekomen stukken en actielijst doorgenomen worden. Dan nemen we afscheid van de aftredende diakenen. Hiltsje Zijlstra en Jettina de Boer worden op rijm bedankt voor hun werkzaamheden en krijgen een roos mee. Dorike Jonker is niet aanwezig. De roos en gedicht worden bij haar bezorgd. Twee diakenen hebben de werkverbandvergadering bezocht. Veel diaconieën organiseren nagenoeg dezelfde activiteiten als wij. Toch zijn er nog wel mogelijkheden, als we meer concreet bezig willen zijn. Het is jammer, dat deze vergadering, die maar één keer per jaar is voor alle diaconieën van de classis, zo slecht bezocht wordt. De activiteiten van de diaconie op de startzondag 6 oktober worden geëvalueerd, alsmede het Heilig Avondmaal van 13 oktober. De landelijke diaconale dag in Utrecht is op 9 november a.s. Vier diakenen melden zich aan. We bespreken en leggen vast wie wat doet inzake de oogstdienst en voedselbankactie. De helft van de boodschappenpakketten die we bij de C1000 via de zegeltjesactie binnen krijgen, zijn voor de voedselbankactie. In beide kerken komen kratten te staan waar de kerkgangers hun meegenomen artikelen in kunnen doen. Alie Spoelstrazal gevraagd worden de oogstkrans te maken voor de Hege Stins. Koster Buisman versiert de Sint Vitus voor de oogstdienst. Vrijdagmiddag 8 november a.s. maken we de grote fruitmanden en bezorgen ze ook aansluitend. De kerstkaart ziet er mooi uit. Voor de kerkenraadsvergadering van 26 november moet de kaart geleverd zijn. Iedereen gaat akkoord om de collecte van de kerstnachtdienst en de helft van de collecte van de kerstmiddag te bestemmen voor de Stichting Be More en wel speciaal voor het project Palm
Tree. Informatie over dit project komt in Twaklank en op de website. Het jeugddiaconaat meldt dat de jampotactie weer is opgestart. We bespreken het door de penningmeester samengestelde collecterooster voor 2014. Op 31 oktober a.s. is er een bijbelquiz. Een team van de diaconie doet mee. Thea van Zwol sluit de vergadering met het lezen van een stukje uit het nieuwe liedboek. Aukje Westra, secretaris
KERKELIJKE STAND Attestaties en verhuizingen, geboorte-, huwelijks- en overlijdensberichten graag doorgeven aan het Kerkelijk Bureau: Albert Brouwer, Linebeamleane 6, 9051 SV, tel.: 2572000 e-mailadres:
[email protected] Verhuisd: Pietrix Wierstra van G. Japicxsstrjitte 33 naar Hege Hearewei 8 Dhr. J. Scholtheis van It Achterbosk 11 naar Tulipastrjitte 40 Mevr. T. Van der Wal-Sloot van Ipestrjitte 28 naar Venusskulp 43 Vertrokken naar: Groningen: Silke Dijkstra, Kaam 13 Leeuwarden: Amarens de Boer, Harnsterdyk 7 Grou: Dhr. A.H. de Vries, Cedrushôf 9 Overleden: Op 15 oktober 2013: Mevr. H. Waslander-Oostra, Grovestins 25, 82 jaar Op 31 oktober 2013: Dhr. G.J. Dwarshuis, Nije Poarte 33, 85 jaar Op 8 november 2013: Dhr. W.S. Boersma, Petterhústerdyk 5B, 76 jaar Onttrokken: Fam. J. Kooistra, Lege Hearewei 41/B
KERKELIJKE PROGRAMMA’S RADIO MIDDELSÉ Kerkdiensten op de zondagmorgen 8 december 9.30 uur De Hoeksteen, Hallum ds. J. v.d. Boogaard-Bongers 15 december 9.30 uur Liudgerkerk, Ferwert ds. J. Kroon, Garijp 22 december 9.30 uur Hervormde kerk, Koarnjum ds. D. de Boer, Leeuwarden 24 december 19.30 uur De Hege Stins, Stiens ds. A. Veurman, Kerstzangdienst met Studio 25 december 9.30 uur Liudgerkerk, Ferwert ds. M.H. de Jong 29 december 9.30 uur St. Vituskerk, Stiens ds. G. Wessels 31 december 19.30 uur De Hege Stins, Stiens Ds. D. Scholtens
Ether 105,3 MHz; Kabel 96,1 MHz Donderdag 17.00 - 18.00 uur Verzoekplaten geestelijke muziek Aanvragen liederen: tel.2571600/2571705 Donderdag 18.00 - 19.00 uur Tsjerke yn Beweging, informatie op kerkelijk gebied Zondag 11.00 - 12.00 uur Herhaling Tsjerke yn Beweging
20
Jeugdpagina
Kerst Jozef en Maria zijn net aangekomen bij een herberg in Betlehem. Wat zegt de vrouw van de herbergier? Lees Lucas 2:1-7.
Kleur daarna het plaatje in.
Weer zagen de wijze mannen de ster. Ze volgden de ster om zo de pasgeboren baby te vinden. Kun je de tien verschillen vinden tussen de twee plaatjes van Betlehem? Lees het volgende deel in Matteüs 2:9-10.