NIEUWS 114 NOVEMBER/ DECEMBER 2007
M E G A S TA D B O G OTÁ
DAAD EN BLAISSE 2 De laatste twee architectuurlezingen in de Brakke Grond dit jaar worden gegeven door Rob Hendriks (DAAD Architecten) en Petra Blaisse (Inside Outside). YOUNG URBAN CREAT IVES 2 Tijdens de Museumnacht bij ARCAM is er alle aandacht voor jonge architecten en ontwerpers: van de do’s en don’ts van een startend bureau en presentatietips tot een serieuze cursus timemanagement. KAVELTJE KOPEN? 3 In Almere zijn niet alleen ’s lands eerste kavelwinkel en een nieuw infocenter geopend, maar zullen tijdens een driedaagse manifestatie in november in één klap maar liefst 500 vrije kavels op de markt komen.
Plaza de San Victorino, Bogotá.
Hét nieuwsfeit van 2007: meer dan de helft van de wereldbevolking woont sinds dit jaar in een stad. De media tonen vooral zorgwekkende geluiden en beelden over de sociale, economische en ruimtelijke gevolgen van de explosieve groeiende steden. Tegen deze achtergrond toont ARCAM een
van de oude binnenstad en de realisatie van
presentatie over de vernieuwing van Bogotá. De
publieke gebouwen met speciale aandacht
Colombiaanse hoofdstad heeft namelijk in twin-
voor architectuur. De expositie is te zien van
tig jaar tijd het hoofd weten te bieden aan de
23 november tot en met 26 januari 2008. Het
problemen die door haar groei zijn veroorzaakt.
optimisme ten aanzien van de transformatie van
In de expositie wordt uiteen gezet dat de trans-
de stad is het terugkerend thema in een reeks
formatie van de stad is gestart met de ambitie,
lezingen die ARCAM organiseert in het Tropen-
de publiek-private inspanningen en ambtelijke
theater. Op de maandagen 26 november, 3 de-
reorganisaties om ruimtelijke ingrepen dichter
cember en 10 december worden ontwikkelingen
bij de - inmiddels trotse - bevolking te brengen.
uiteen gezet in achtereenvolgens Johannesburg,
Een groot aantal foto's en kaarten tonen onder
Mexico Stad en Jakarta.
meer nieuwe openbare ruimten, de realisatie
ARCAM, Prins Hendrikkade 600, di.-za. 13-17 u.,
van sociale woningbouw, een nieuw transport-
T 020 6204878, www.arcam.nl,
systeem, herinrichting van de straten, renovatie
Tropentheater, Linnaeusstraat 2.
DE STAD UIT 3 In Kasteel Groeneveld in Baarn is een speciale tentoonstelling over het dorp ingericht. Allerlei soorten dorpen en de emoties die dorpen kunnen oproepen passeren de revue. KALENDER / CALENDAR
4 / 5
POWER SHOW 6 Van de interieurs van Arabische zakenvrouwen tot VIP-pashokjes in Parijs. Op de foto’s van Jacqueline Hassink, te zien in Huis Marseille, kan de bezoeker een kijkje nemen in een wereld van machtsvertoon die meestal verborgen blijft. AMSTERDAM IN KAART 7 De eerste grote tentoonstelling van het Stadsarchief in het nieuwe gebouw aan de Vijzelstraat toont het aanzien van Amsterdam in de Gouden Eeuw, in de vorm van unieke panorama’s, plattegronden en profielen.
REDACTIONEEL
aan het bouwen voor sport en verenigingsleven
Lijsten - ze komen in golven. Lijsten van de mooiste
(Roeivereniging De Hoop van Auke Komter), de
gebouwen, de aantrekkelijkste woningen, de beste
kerk (gebouwen van de architecten Holt, Tholens,
voorbeelden van hergebruik. Het is wel eens wat
Duintjer en Sijmons) en de nationale saamhorig-
voor Van Leer’s Vatenfabriek in Amstelveen, een wat
veel. Soms is er een prijs te winnen, altijd gaat het
heid (Nationaal Monument op de Dam van Oud
in de anonimiteit weggezakt gebouw uit 1958 waar-
om aandacht. Dit laatste is ook het geval met de
en Raedecker). Een opmerkelijk aspect is de chro-
aan al veel is vertimmerd, voor bescherming voorge-
onlangs gepubliceerde lijst van 101 Nederlandse
nologie. In de wederopbouwtijd was er een grote
dragen. Waarschijnlijk mede doordat hij kon werken
gebouwen uit de jaren 1940-1958, die bescherming
behoefte aan nieuwe woningen. Haast was gebo-
in een heel ander klimaat dan het Europese (hij
kunnen krijgen als rijksmonument. Is er op deze
den. In dat licht is het verbazingwekkend dat de
vertrok eind jaren dertig naar de Verenigde Staten),
plaats meer te zeggen dan dat zo’n lijst een goede
eerste woningen volgens deze lijst pas in 1957 wer-
was Breuer in de jaren vijftig als enige in staat om
zaak is (ook al zal niemand beweren dat hij perfect
den voltooid (Frankendaal/Jeruzalem van Van Eyck
in het Amsterdamse iets van internationale allure te
is)? Ja, want alleen al de twaalf projecten in de
cum suis, de Westereindflat van Jan Rietveld en de
bouwen. Een parel die het nu ten volle verdient om
Amsterdamse regio zeggen veel over de eerste
blokken van Warners en Ongenae). De eerste tien
te worden herontdekt. Te veel lijsten? Nee, doe er
jaren na de oorlog. Bevestigd wordt het beeld van
jaar na de oorlog leverden slechts de roeivereniging,
nog maar een paar!
een samenleving waarin de mensen elkaar opzoch-
drie kerken, een school en het Nationaal Monument
ten. Prioriteit lijkt daadwerkelijk te zijn gegven
op. Gelukkig wordt ook Marcel Breuers kantoor
W W W. A R C A M . N L
Maarten Kloos
MUSEUMNACHT BIJ ARCAM = JONG
Auto van Natwerk.
Aansluitend op de bij ARCAM getoonde
nagement. Om 23.00 uur start ‘Arch-idols’: de
expositie Working Apart Together staat het
tien jonge architecten uit de tentoonstelling pre-
programma tijdens de Museumnacht in het
senteren zich en dingen mee naar de hoofdprijs.
teken van jonge architecten en andere jonge
In de jury zitten Jeroen van Schooten en Anneke
creatievelingen. De hele avond (vanaf 19.00
de Vries (ING Real Estate). Vanaf 01.00 uur is er
uur) kan jong en oud talent elkaar ontmoeten
muziek met de DJ's van Dans le rock. Entree
in de Cross-over-Bar en zijn plek veroveren op
alleen met Museumn8 passe-partouts, zie hier-
de Wall of Wannabees. Om 20.00 uur start een
voor www.n8.nl. Zie ook ‘Young Professionals’
Masterclass waarin architecten Felix Claus (Claus
op pagina 6.
en Kaan Architecten), Liesbeth van der Pol (DOK
De Museumnacht biedt nog veel meer. Zo zijn
architecten) en Metin van Zijl (NAT Architecten)
er nachtelijke rondleidingen door Artis en de
onder leiding van Sabine Lebesque in gesprek
Hortus en zijn er speciale architectuurrondleidin-
gaan over de do’s and don'ts van een begin-
gen door de verbouwde panden aan de Oude
nend bureau. Om 21.00 uur begint ‘Looking
Turfmarkt, die nu de ‘Bijzondere collecties’ van
good’, een uur lang informatie over de laatste
de UvA huisvesten. Zie voor een overzicht:
trends met medewerking van het Fashion
www.n8.nl.
Institute. Om 22.00 uur geeft specialist Floor
ARCAM, Prins Hendrikkade 600, di.-za.
Beeftink (TU Eindhoven) een workshop timema-
13-17 u., T 020 6204878, www.arcam.nl
WORKING APART TOGETHER
wierf ze met haar innovatieve expositie-installaties
IDEALE, SLIMME STEDEN
Voor de tentoonstelling Working Apart Together
in de jaren tachtig en negentig, haar gouden thea-
Op 16 november vindt in Maison Descartes een
zijn tien jonge architectenbureaus uitgenodigd om
tergordijn in het Nederlands Dans Theater in Den
conferentie plaats met als titel: ‘Metropolen,
zich bij ARCAM te presenteren. Het zijn allemaal
Haag, haar gordijnen en gietvloeren voor het Grand
Megalopolis: Geschiedenis, Stedenbouw en
zelfstandige praktijken die niet langer dan vijf jaar
Palais in Lille en haar geluidsgordijn voor de Kunsthal
Duurzame Ontwikkeling’. Onderwerp is de duurza-
bestaan en in Amsterdam zijn gehuisvest: BAVAVLA
in Rotterdam. Zie: www.insideoutside.nl.
me stad; een stad waarin economische ontwikkeling
(Bas van Vlaenderen); Elastik; emma; Equipe voor
Kaarten zijn verkrijgbaar op de avond zelf (indien
wordt gecombineerd met sociale rechtvaardigheid
Architectuur en Urbanisme; Olaf Gipser Architects;
voorradig!) vanaf 19.30 uur aan de kassa van de
en zorg voor het milieu, en dat alles binnen een
HENK; Anne Holtrop; Marc Koehler; LOOS
Brakke Grond, of in de voorverkoop bij ARCAM.
stedelijke bestuursvorm die uitgaat van participatie
ARCHITECTS; Studio JVM Architecture + Urban
Reserveren is niet mogelijk.
van bewoners. In hoeverre is deze stad een utopie?
Strategies.
ARCAM in de Brakke Grond, Nes 45, T 020
Inschrijven kan via
[email protected] of T
ARCAM vroeg de tien architectenbureaus om
6204878
020 5319536. In het kader van dit debat is van 5 tot
zichzelf te presenteren door middel van een door
en met 30 november een expositie ingericht onder
henzelf ontworpen en vervaardigd object. De tien
de titel UTOPIA - Van de Utopie naar de stad van de
zeer verschillende creaties geven ieder inzicht in het
NEW EUROPEAN LEAGUE
toekomst. Utopieën ontstaan eerst in de literatuur
werk en denken van de jonge architecten, en zijn
Op 2 november wordt om 16.30 uur in de Academie
voordat ze vastere vorm aannemen op de tekentafel
in onderling overleg in de expositieruimte op hun
van Bouwkunst een tentoonstelling geopend met
van architecten en stedenbouwkundigen. De ten-
plaats gezet: Working Apart Together.
afstudeerwerk van studenten architectuur, stede-
toonstelling nodigt uit om een kijkje te nemen in het
ARCAM, Prins Hendrikkade 600, di.-za. 13-17 u., T
bouw en landschapsarchitectuur. Daarbij maakt
hart van de steden ontworpen door hedendaagse
020 6204878, www.arcam.nl
Jeroen van Schooten, landelijk voorzitter van de
architecten, zoals Luc Schuiten en zijn originele
BNA, bekend welk afstudeerwerk genomineerd
concept van ‘archiborescence’, Paolo Soleri en zijn
wordt voor de Archiprix, de jaarlijkse competitie van
laboratorium voor de stad van morgen (Arcosanti),
DAAD EN PETRA BLAIS SE
afstudeerprojecten. De tentoonstelling is te zien tot
Jacques Ferrier en de Lafarge-Toren of de vier
Op 6 november geeft Rob Hendriks van architecten-
en met 30 november.
Ruimtelijke Verbeeldingen van Atelier Zuidvleugel.
bureau DAAD een lezing in de serie architectuurle-
De Academie van Bouwkunst organiseert in novem-
Op 29 november organiseert het NIROV in Felix
zingen ARCAM in de Brakke Grond. Rob Hendriks
ber en december een reeks openbaar toegankelijke
Meritis De Dag van de Ruimte. Achterliggend idee
(1964) studeerde Bouwkunde aan de TU Delft en
Capita Selecta-lezingen. De titel is ‘New European
is dat de dynamiek van de wereldeconomie veran-
heeft samen met drie anderen in 1997 het bureau
League: Six Urban Portraits’. Stedebouwkundigen,
dert en dat dit andere eisen stelt aan de stad. Niet
Cor Kalfsbeek overgenomen, wat verder is gegaan
een architect en een architectuurhistoricus geven
alleen mensen, maar ook steden moeten slimmer
onder de naam DAAD Architecten. Het bureau heeft
lezingen over nieuw opkomende steden. Op 8
worden. Een stad die niet goed ‘aanvoelt’, die ken-
behalve projecten in de woningbouw ook een aantal
november spreekt Christer Larsson over de stad
nis, creativiteit en een aantrekkelijk leefklimaat mist,
interessante hergebruikprojecten op zijn naam staan
Malmö, vervolgens op 15 november Karsten
verliest het allerbelangrijkste: human capital. En dus
zoals de transformatie van het ACM-silocomplex in
Gerkens over Leipzig, op 22 november Dick Gleeson
wordt er gewerkt aan nieuwe strategieën. Steden en
Groningen tot een mix van bedrijven en culturele
over Dublin, op 29 november Orthan Esen over
regio’s werken samen én concurreren met als terug-
functies. Het bureau kwam recent in het nieuws met
Istanbul, op 6 december Florentina Iugan over
kerende ingrediënten bereikbaarheid, identiteit en
het woon/werkhuis in Groningen dat werd bekroond
Boekarest en op 13 december sluit Javier Monclús
vestigingsklimaat. Kosten voor NIROV-leden F 454,
met de ‘BNA Gebouw van het Jaar’-prijs voor de
deze Capita Selecta-reeks af met een lezing over
niet-leden F 681,-.
Regio Noord. Zie: www.daad.nl.
Zaragoza. De voertaal is Engels. Alle lezingen begin-
Maison Descartes, Vijzelgracht 2, ma.-do.
De laatste lezing dit jaar wordt op 4 december
nen om 20.00 uur. De toegang is gratis, reserveren
10-19 u., vr. 10-17 u., www.maisondescartes.
gegeven door Petra Blaisse. Als ontwerpster is zij
is niet mogelijk.
com; NIROV, T 070 3028484; Felix Meritis,
actief op diverse creatieve fronten, waaronder op
Academie van Bouwkunst, Waterlooplein 211,
Keizersgracht 324, T 020 6262321
het gebied van textiel, landschapsontwerp en ten-
ma.-vr. 10-17 u., T 020 5318218
toonstellingsontwerp. In 1991 richtte ze het bureau Inside Outside op. Internationale bekendheid ver-
DE EIGENWIJZE ALLIANTIE
informatie over de ontwikkelingen in deze wijk
tussen stad en land', waar tentoonstellingen
Casa CASLa in Almere toont tot en met
te vinden is. Blikvanger in het informatiecentrum
en evenementen over natuur en landschap
13 januari de expositie ‘Een Eigenwijze
is de overzichtsmaquette van het gebied,
worden georganiseerd. Tot en met 31 januari
Opdrachtgever’. Achterliggend idee is dat
van maar liefst 4,5 bij 5,5 meter. Wie meer
2008 is de expositie ‘Dorp tussen stad en land’
vijfentwintig jaar lang de Woningcorporatie De
algemene informatie zoekt over het kopen
te zien, waarin getoond wordt dat een dorp
Alliantie (Flevoland) en haar rechtsvoorgangers
van kavels kan terecht in ’s lands eerste
meer is dan alleen een verzameling huizen
(Groene Stad Almere, SWAZ) een eigenwijs
kavelwinkel, in de hal van het stadhuis. En op
in het landelijk gebied. Er zijn verschillende
stempel op de ontwikkeling van de sociale
www.ikbouwmijnhuisinalmere.nl.
soorten dorpen. Zo zijn er verzonnen dorpen en
woningbouw in Almere drukten. Aan de hand
Informatiecentrum Almere Poort, Pierre de
verdronken dorpen, er zijn groeiende dorpen
van meer dan twintig voorbeeldprojecten is te
Coubertinlaan 7 wo., vr.-za. 12-17 u., www.
en dorpen die krimpen en er zijn werkdorpen
zien hoe dat gebeurde. Elk project betekent
almere-poort.nl; Kavelwinkel Almere, hal
die woondorpen zijn geworden. Dorpen worden
een stap voorwaarts in de richting van een
Stadhuis, Stadhuisplein 1, Almere, ma.-vr.
door mensen verschillend beleefd, beklemmend
hogere architectonische kwaliteit, een hogere
9-17 u., do. 9-18 u., za. 10-15 u.,
of juist bevrijdend. In de expositie komen al
functionaliteit en meer zeggenschap voor
T 036 5338383
deze aspecten van het dorp aan bod. Daarnaast
gebruikers. Het verhaal wordt verteld vanuit
is tot en met 30 december 2008 de expositie
het perspectief van scheidend directeur Jan
AFSCHEID VAN DE LEY
‘Landschap leeft’ te zien. Door middel van
de Vletter. Hij trok vermaarde architecten aan
Eind dit jaar neemt architect Paul de Ley
schilderijen, foto's, filmpjes en objecten wordt
waaronder Herman Hertzberger, Benthem
afscheid van de Commissie voor Welstand
het Nederlands landschap getoond, bekeken
Crouwel, Atelier Pro en Wytze Patijn. Ook liet hij
en Monumenten in Hilversum. Aanleiding
vanuit de verhouding tussen mens en natuur.
woonruimte bouwen voor speciale doelgroepen
voor Museum Hilversum om van 3 november
Op de actualiteitenwand worden recente
zoals kinderen met een verstandelijke handicap
tot en met 19 december een beknopte
ontwikkelingen getoond waaronder de Nieuwe
en zorgwoningen voor ouderen van Nederlands-
overzichtstentoonstelling van zijn werk in te
Hollandse Waterlinie.
Indische afkomst.
richten, getiteld: ‘Uit de koker van Paul de Ley’.
Kasteel Groeneveld, Groeneveld 2, Baarn,
Op 6 november vertoont CASLa de film ‘My
De Ley zette zich in voor behoud en vernieuwing
di.-zo. 11-17 u., T 035 5420446, www.
Architect: A Son's Journey’ (2003), een film
van Amsterdamse buurten als Bickerseiland en
kasteelgroeneveld.nl
van Nathaniel Kahn (USA 2003) over zijn
de Nieuwmarkt en maakte ook plannen voor
vader, architect Louis Kahn. Hij ontrafelt diens
stadsvernieuwing in andere steden. In Hilversum
MOOI NEDERLAND
privéleven, maar ook zijn carrière als architect.
realiseerde hij een drietal projecten. In de
De BNSP-dag 2007 vindt plaats op 16 november
Aanvang: 20.00 uur, locatie: Cinescope,
expositie zijn maquettes, foto’s en tekeningen
in de Schouwburg van Almere. Thema van de
Schrijverstraat 2 Almere Stad.
van zijn belangrijkste werken te zien.
dag is ‘BV Mooi Nederland’. Centraal staat de
Casa CASLa, Weerwaterplein 3, Almere Stad,
Tot en met 8 januari 2008 is de expositie ‘Niet
vraag wat stedebouw en planologie kunnen
wo.-za. 12-17 u., do. 12-21 u.
beschreven ruimte. De architectuur van Koen
bijdragen aan het mooier maken van Nederland.
van Velsen’ te zien. Een oeuvre-overzicht waarin
De BV Mooi Nederland wordt kritisch onder
KAVELTJE KOPEN?
een aantal projecten extra belicht worden, de
de loep genomen. Wat is de invloed van het
Almere is dit jaar gestart met het programma
expositie is ingericht door de architect zelf.
sociaal-economisch denken van de BV op de
'Ik bouw mijn huis in Almere', waarmee de
In het kader van deze expositie geeft Koen
kwaliteit van de leefomgeving? Economische
komende jaren de uitgifte van zo'n 1000 kavels
van Velsen op 5 november om 20.00 uur in
groei is gewenst, maar klimaatverandering
per jaar wordt gerealiseerd. Deze kavels worden
Museum Hilversum een lezing over zijn denk- en
wijst op de grenzen aan die groei. Er klinkt in
verkocht aan particulieren, die hierop naar eigen
ontwerpwijze. Op 11 november start om 12.00
de BV echter een groot optimisme door over
inzicht hun huis kunnen (laten) bouwen. Het
uur een rondleiding door het Commissariaat voor
de mogelijkheden van technische innovatie en
startsein van het programma is de driedaagse
de Media.
creatieve oplossingen. Maar is er echt plek voor
manifestatie ’Ik bouw mijn huis in Almere’, van
Museum Hilversum, Kerkbrink 6, di.-za.
iedereen en zijn we straks een land vol ‘happy
9 tot 11 november, waarbij 500 kavels in de
11-17 u., zo. 12-17 u.,T 035 6292826, www.
customers’? En wat is de rol van de stedebouwer
nieuwe wijk Homeruskwartier (stedebouwkundig
museumhilversum.nl
en planoloog in dit verhaal? Aanvang: 9.00 uur.
op de markt komen. In het Topsportcentrum
DE STAD UIT
Schouwburg Almere, Esplanade 10, Almere;
Almere is een nieuw informatiecentrum over
Kasteel Groeneveld, een landhuis uit de
BNSP, T 020 4273427, www.bnsp.nl
Almere Poort geopend, waar de laatste
achttiende eeuw, is sinds 2007 een 'Buitenplaats
ontwerp: OMA) in Almere Poort in één keer
Kosten voor leden F 50,-, niet-leden F 85,-.
OVERAL GEBEURT HETZELFDE functies die daarbij horen zijn in iedere stad het-
en films. Het overkoepelende thema is ‘De Vitale
zelfde, de vraag is echter hoe een stationsplein
Stad’. Hoe kan de stad op de langere termijn
identiteit krijgt en hoe daarvan het visitekaartje
vitaal blijven: ruimtelijk, logistiek, programmatisch
van de stad gemaakt kan worden.
en sociaal. Hoe bereik je dat, welke middelen
In Haarlem is er al jaren discussie over de invul-
en maatregelen kun je daarvoor inzetten? Wat
ling van het stationsplein. Op dit moment is
zijn de consequenties van politieke en beleids-
de gemeente bezig met het creëren van de
matige keuzes? Op 7 november is het thema
juiste randvoorwaarden en het uitwerken van
‘Haarlem(mer)meer/minder’ en op 21 november
deelgebieden (bijvoorbeeld fietsenstallingen).
‘Architecten en visie’. Op 14 november en 28
Ontwerp stationsplein Haarlem – wUrck architectuur, stedenbouw en landschap.
In de expositie zijn voorbeelden opgenomen
november is er een film en op 21 december
uit Alphen a/d Rijn, Apeldoorn, Breda, Delft,
eindigt de Capita Selecta met een slotakkoord.
Tot en met 18 november is bij het ABC
Groningen en Zutphen. Sommige projecten zijn
Meer en actuele programma-informatie is te vin-
Architectuurcentrum in Haarlem ‘Elke stad is
reeds opgeleverd, andere zijn nog in de ont-
den op www.architectuurhaarlem.nl.
uniek maar overal gebeurt hetzelfde’ te zien.
werpfase. Op de woensdagavond organiseert
ABC Architectuurcentrum, Groot Heiligland 47,
Bijna elke stad heeft een station met een stati-
het ABC in samenwerking met de Hogeschool
Haarlem, di.-za. 12-17 u., zo.13-17 u.,
onplein dat als entree voor de stad fungeert. De
INHOLLAND Capita Selecta; discussies, lezingen
T 023 5340584
NIEUWS 114 KALENDER/CALENDAR NOVEMBER/DECEMBER 2007 TENTOONSTELLINGEN / EXHIBITIONS
Museum, Paulus Potterstraat 7, ma.-zo. 10-18 u., T 020 5705200 DORP TUSSEN STA D E N L A N D Villages t/m
LUCHTFOTO'S VAN MARCO VAN MIDDELKOOP
Arial pictures by Marco van Middelkoop t/m 11/11
| Waterland Photo Gallery, Roomeinde 13,
31/01 | Kasteel Groeneveld, Groeneveld 2, LANDSCHAP LEEF T Dutch landscape t/m
D O E S B U R G E N L I S S I T Z K Y 11/11 | Joods
www.waterlandphotogallery.com
Baarn, di.zo. 11-17 u., T 035 5420446 UIT DE KOKER VA N PA U L D E L E Y Architecture
| Droog Design, Staalstraat 7b, di.-za. 12-18 u.,
by Paul de Ley 03/11 - 19/12 | Museum
zo. 12-17 u. , T 020 5235059
Hilversum, Kerkbrink 6, Hilversum, di.-za.
tography t/m 11/11 | Waterland Photo Gallery,
11-17 u., zo. 12-17 u., T 035 6292826 UTOPIA - VAN DE U T O P I E N A A R D E S TA D
Roomeinde 13, Broek in Waterland, za.-zo.
VAN DE TOEKOM S T 05/11 - 30/11 | Maison
13-17 u., T 020 4038734
Descartes, Vijzelgracht 2, ma.-do. 10-19 u., vr.
L I V I N G T H E CITY t/m 11/11 | Virtueel Museum
Zuidas/Platform 21, Prinses Irenestraat 19, wo.-zo. 12-19 u., T 020 6448644 W O R K I N G APART TOGETHER Ten young archi-
tects t/m 17/11 | ARCAM, Prins Hendrikkade
600, di.-za. 13-17 u., T 020 6204878 O V E R Z I C H TSTENTOONSTELLING 25 JAAR G A L E R I E BINNEN t/m 17/11 | Galerie Binnen,
Keizersgracht 82, wo.-za. 12-18 u., T 020 6259603 E L K E S TA D IS UNIEK Railway stations and squares
t/m 18/11 | ABC Architectuurcentrum, Groot
10-17 u., www.maisondescartes.com
Museum, Oosterdokseiland 5, dag. 11-18 u., T 020 5732911 A F S T U D E ERPLANNEN Graduation designs
t/m 30/11 | Academie van Bouwkunst, Waterlooplein 211, ma.-do. 10-22 u., vr. 10-18 u., T 020 5318218 C O N S TA B LE: THE LEAPING HORSE t/m 16/12
Rijksmuseum, Jan Luijkenstraat 1, ma.-zo. 9-18 u., vr. 9-22 u., T 020 6747220
Rijksmuseum, Jan Luijkenstraat 1, T 020 6747221 K A R S T E N G E R K E N S O V E R L E I P Z I G Capita
Selecta 'New European League: Six Urban Portraits' 15/11, 20 u. | Academie van
Bouwkunst, Waterlooplein 211, T 020 5318218 D I C K G L E E S O N O V E R D U B L I N Capita Selecta
'New European League: Six Urban Portraits'
22/11, 20 u. | Academie van Bouwkunst,
Urbanp, Musical 23, Zaandam, ma.-vr. 13-17 u., T 075 6700695
Waterlooplein 211, T 020 5318218 M E G A S TA D J O H A N N E S B U R G In de reeks
MEGASTAD BOGO T Á 23/11 - 26/01 | ARCAM,
Prins Hendrikkade 600, di.-za. 13-17 u., T 020 6204878
ARCAM-lezingen over megasteden 26/11 Tropentheater, Linaeusstraat 2, T 020 6204878 O R H A N E S E N O V E R I S TA N B U L Capita Selecta
THE POWER SHO W Photography by Jacqueline
Hassink 01/12 - 24/02 | Huis Marseille,
Keizersgracht 401, di.-zo. 11-17 u., T 020 5318989
'New European League: Six Urban Portraits'
29/11, 20 u. | Academie van Bouwkunst, Waterlooplein 211, T 020 5318218 M E G A S TA D M E X I C O S TA D In de reeks ARCAM-
lezingen over megasteden 03/12 Tropentheater,
Linaeusstraat 2, T 020 6204878
CURSUSSEN
P E T R A B L A I S S E Inside Outside 04/12, 20:15 u.
nothing happens t/m 25/11 | ARTWALK, Van T M - C I T Y Richard Niessen t/m 25/11 | Stedelijk
R E S TA U R AT I E G E B O U W 11/11 | Infocentrum
08/11 - 07/12 | Stichting Babel in Monumento
zo. 13-17 u., T 023 5340584
Boetzelaerstraat 60, T 06 24718260
Historisch Museum, T 020 6269945 R O B E RT VA N L A N G H O V E R H E T
VAN SCHETS TOT G E B O U W Architects sketches
Heiligland 47, Haarlem, di.-za. 12-17 u., E E N P L E K WAAR NIETS GEBE URT Where
T 020 6747000 L I N D A B O E R S M A O V E R M A L E V I T S J , VA N
30/12/08 | Kasteel Groeneveld, Groeneveld 2,
P O S T C A R DS FROM AMERICA Landscape pho-
09/11 | Rijksmuseum, Jan Luijkenstraat 1 ,
Baarn, di.-zo. 11-17 u., T 035 5420446
Broek in Waterland, za.-zo. 11-17 u., D RY T E C H Droog Design and TU Delft t/m 11/11
Bouwkunst, Waterlooplein 211, T 020 5318218 M A R C M U L D E R S : R E F L E C T I E O P C O N S TA B L E
ARCAM in de Brakke Grond, Nes 45, HERKENNEN VAN B O U W S T I J L E N 09/11 -
16/11 | NRC (Nationaal Restauratie Centrum), T 020 6237791
T 020 6204878 FLORENTINA IUGAN OVER BOEKAREST
Capita Selecta 'New European League: Six
BARCELONA 1900 09/11 - 23/11 | Vrije
Academie, T 020 4185050 INRICHTING GRAC H T E N H U I Z E N 10/11
Rijksmuseum, T 020 6747000 VEILINGHUIS CHR I S T I E ' S : M E U B E L E N 15/12
Vrije Academie, T 020 4185050 INRICHTING GRAC H T E N H U I Z E N 08/08/11
Rijksmuseum, T 020 6747000
Urban Portraits' 06/12, 20 u. | Academie van
Bouwkunst, Waterlooplein 211, T 020 5318218 M E G A S TA D J A K A RTA In de reeks ARCAM-lezin-
gen over megasteden 10/12 | Tropentheater,
Linaeusstraat 2, T 020 6204878 J AV I E R M O N C L Ú S O V E R Z A R A G O Z A
Capita Selecta 'New European League: Six Urban Portraits' 13/12, 20 u. | Academie van
Bouwkunst, Waterlooplein 211, T 020 5318218
H E S T E R VAN EEGHEN Dutch Design Estafette
t/m 06/01 | Museumshop, Museumplein 4, ma.-zo. 10-18 u., T 020 4700686 H E T A A N Z IEN VAN AMSTERDAM Historic
maps of Amsterdam t/m 06/01 | Stadsarchief
LEZINGEN / LECTURES In general lectures are held in Dutch, but there are exceptions (*)
Amsterdam, Vijzelstraat 32, di.za. 10-17 u., T 020 2511511 N I E T B E S CHREVEN RUIMTE Architecture of
Koen van Velsen t/m 08/01 | Museum Hilversum,
Kerkbrink 6, Hilversum, di.-za. 11-17 u., zo. 12-17 u., T 035 6292826 E E N E I G E NWIJZE OPDRACHTGEVER Housing
commissioner De Alliantie t/m 13/01 | CASA
CASLa, Weerwaterplein 3, Almere, wo.-za. 12-17 u., do. 12-21 u., T 036 5386842 B A R C E L O NA 1900 t/m 20/01 | Van Gogh
DISCUSSIES, SYMPOSIA / DISCUSSIONS, SYMPOSIA In general discussions and symposia are held in
DE STELLING VAN A M S T E R D A M v.a. 02/10 t/m
Dutch, but there are exceptions (*)
28/10, 9:30 u. | De Burcht, T 020 6241166 KOEN VAN VELSE N 05/11 | Museum Hilversum,
Kerkbrink 6, Hilversum, T 035 6292826 ROB HENDRIKS D A A D Architecten 06/11,
C A P I TA S E L E C TA : H A A R L E M ( M E R ) M E E R / M I N D E R 07/11 | ABC, Haarlem, T 023 5340584 METROPOLEN, MEGALOPOLIS:
20:15 u. | ARCAM in de Brakke Grond, Nes 45,
GESCHIEDENIS, STEDENBOUW EN
T 020 6204878
D U U R Z A M E O N T W I K K E L I N G 16/11, 15 u.
CHRISTER LARSSO N O V E R M A L M Ö Capita
Selecta 'New European League: Six Urban Portraits' 08/11, 20 u. | Academie van
Maison Descartes, Vijzelgracht 2a, T 020 5319501 C A P I TA S E L E C TA : A R C H I T E C T E N E N V I S I E
21/11 | ABC, Haarlem, T 023 5340584 DAG VAN DE RUIMTE 29/11, 9:30 u. | Felix
Meritis, Keizersgracht 324, T 020 6262321 VRIJE RUIMTE VOOR BRUISENDE
AANB O U W O V E R H E T L U Y C K S T E R R E I N
Architecture on TV 10/11/2007, 20:30u. | AT5,
T 020 5551111
Haarlem, T 023 5340584
AANB O U W O V E R H E T N I E U W E
BEDRIJVIGHEID 12/12, 20 u. | Babel, Serah
BIJL M E R S TAT I O N Architecture on TV
Artisan, Dam 2, Zaandam, T 075 6700695
24/11/2007, 20:30u. | AT5, T 020 5551111 AANB O U W O V E R O S D O R P Architecture on TV
08/12/2007, 20:30u. | AT5, T 020 5551111
RONDLEIDINGEN / GUIDED TOURS
OPEN D A G L A G R A N D E C O U R La Grande
DE VISIE EN PROJECTEN VAN DAM &
OPEN D A G L A G R A N D E C O U R La Grande
Cour open to the public 10/11/2007, 11u.
Westerdoksdijk 236, www.lagrandecour.nl PARTNERS ARCHITECTEN 02/11 | Artifex,
Cour open to the public 24/11/2007, 11u.
T 020 6208112
Westerdoksdijk 236, www.lagrandecour.nl
NIEUWE STADSDEELWERF ZUIDERAMSTEL
29/11/2007, 9:30u. | Felix Meritis, Keizersgracht
Kaan 03/11 | Stadsdeel Zuideramstel, T 020
324, T 020 6262321
5464 213 Amsterdam City Walks, T 06 18257014 DE BAARSJES 04/11 | Welgemoed op Stap,
T 020 6202105 CONSTABLE'S LE APING HORSE 06/11 | Vrije
Academie, T 020 4185050 COMMISARIAAT VAN DE MEDIA 11/11 Museum Hilversum, T 035 6292826 CONSTABLE'S LE APING HORSE 16/11 | Vrije
Academie, T 020 4185050 ARCHITECTUUR VAN DE OPENBARE BIBLIOTHEEK AMSTERDAM 18/11 | Artifex,
T 020 6208112 VONDELPARK EN WILHELMINA GASTHUISTERREIN 18/11 | Welgemoed op
Stap, T 020 6202105 VAN STOPERA TOT AMSTERDAMS STADSARCHIEF 25/11 | Welgemoed op Stap,
T 020 6202105 IN HET VOETSPOOR VAN SINTERKLAAS 02/12
Amsterdam City Walks, T 06 18257014 K.P.C. DE BAZEL 08/12 | Artifex, T 020 6208112 VAN CHRISTUS T OT BOEDDHA 16/12
Amsterdam City Walks, T 06 18257014
C A P I TA S E L E C TA A B C : S L O TA K K O O R D
21/12/2007 | ABC, Haarlem, T 023 5340584 FILMS/DOCUMENTAIRES BIJ STATIONSPLEIN 7
22/11/2007 - 02/12/2007 | Informatiecentrum voor de Noord-Zuidlijn en het Stationseiland, Stationsplein 7, Amsterdam, T 020 3445070 T H E M A - AV O N D I J S E I 19/12/2007 |
Informatiecentrum voor de Noord-Zuidlijn en het Stationseiland, Stationsplein 7, Amsterdam, T 020 3445070
DE D A G VA N D E R U I M T E door NIROV
Rondleiding door Jaap Graber van Claus en
HOE KLASSIEK IS AMSTERDAM? 04/11
Haarlem, T 023 5340584 C A P I TA S E L E C TA A B C : F I L M 28/11/2007 | ABC,
METR O P O L E N , M E G A L O P O L I S :
VEEL VOORKOMENDE A D R E S S E N / F R E Q U E N T LY USED ADDRESSES
GES C H I E D E N I S , S T E D E N B O U W E N DUU R Z A M E O N T W I K K E L I N G 16/11/2007
A B C A R C H I T E C T U U R C E N T R U M Groot
Maison Descartes, Vijzelgracht 2A,
Heiligland 47, Haarlem, di.-za. 12-17 u.,
T 020 5319501
zo. 13-17 u., T 023 5340584,
BNSP - D A G BV Mooi Nederland 16/11/2007, 9u. |
Schouwburg Almere, Esplanade 10, Almere, T 020 4273427
www.architectuurhaarlem.nl A C A D E M I E VA N B O U W K U N S T
Waterlooplein 211, T 020 5318218,
YOUN G AT H E A RT # 2 10/11/2007, 13u.
Rietveld Academie, Fred. Roeskestraat 96, T 020 5711600
www.academievanbouwkunst.nl A R C A M Prins Hendrikkade 600, di.-za.
13.00-17.00 u., T 020 6204878
STUD I E D A G VA N K N O B incl. een rondvaart
en een rondleiding door De Bazel | De Bazel,
Vijzelstraat 30-34, T 020 4212497 MAN I F E S TAT I E ' I K B O U W M I J N H U I S I N ALM E R E ' 09/11/2007 - 11/11/2007
www.ikbouwmijnhuisinalmere.nl KIND E R W O R K S H O P B I J ' N I E T B E S C H R E V E N RUI M T E ' 01/11/2007 | Museum Hilversum,
Kerkbrink 6, Hilversum, T 035 6292826 KIND E R W O R K S H O P B I J ' N I E T B E S C H R E V E N RUI M T E ' 09/12/2007 | Museum Hilversum,
Kerkbrink 6, Hilversum, T 035 6292826 CAPI TA S E L E C TA A B C : F I L M 14/11/2007 | ABC
Architectuurcentrum, Groot Heiligland 47,
KOPSTUKKEN 30/12 | Amsterdam City Walks,
T 06 18257014 K.P.C. DE BAZEL 17/11 | Artifex, T 020 6208112
DIVERSEN / MISCELLANEOUS MUSEUMNACHT BIJ ARCAM Young Urban
Creatives Prins Hendrikkade 600, T 020 6204878 BARCELONA 1900 t/m 20/01/2008 LUCHTFOTO'S VAN MARCO VAN MIDDELKOOP Arial Pictures t/m 11/11/2007
Waterland Photo Gallery, Roomeinde 13, Broek in Waterland, www.marcovanmiddelkamp.com DE EIGENWIJZE OPDRACHTGEVER Exhibition
on housing commissioner De Alliantie t/m
13/01/2008 | CASA CASLa, Weerwaterplein 3, Almere, T 036 5386842 WORDT AAN GEWERKT dansvoorstelling
18/12/2007 t/m 23/12/2007 | Frascati, Nes 63, T 020 6266866 AANBOUW OVER DE VOORMALIGE TIMORSCHOOL Architecture on TV 27/10/2007,
20:30u. | AT5, T 020 5551111
RONDLEIDINGEN OP AANVRAAG / GUIDED TOURS ON DEMAND Z I E / S E E : W W W. A R C A M . N L
YOUNG PROFESSIONALS
uitgeoefend. De thematiek spitst zich toe op
pulserend orgaan. TM staat voor ‘Typographic
Op 10 november organiseren BNO, Premsela en
de begrippen publiek versus privé, dan wel
Masonry', oftewel typografisch metselwerk. In
[Z]OO producties voor de tweede keer Young at
buiten tegenover binnen. De grenzen tussen het
TM – City zijn inspiratiebronnen te zien als de
Heart, ditmaal in de Rietveld Academie. Young
publieke en het private domein komt misschien
afficheontwerper A.M. Cassandre, de kunstenaar
at Heart biedt studenten en starters de kans
wel het duidelijkst naar voren in de serie Arab
Eduardo Paolozzi en grafisch ontwerper Tanadori
om met ervaren vakgenoten te praten over
Domains, waarvoor zij Arabische zakenvrouwen
Yoko. Zij worden door Niessen vereerd met een
opleiding, loopbaan, opdrachtgevers, ambities,
portretteerde aan de hand van hun vergader-
straatnaam. Het getoonde werk bestaat uit een
missers en succesverhalen. Vele bekende ont-
ruimte en eetkamer. Daar waar de grenzen tus-
stapeling en rangschikking van typografische
werpers doen mee, waaronder Nel Verschuuren,
sen publiek en privaat in Arab Domains scherp
elementen waardoor typografische volumes
Marijke van der Wijst, Trude Hooykaas, Frans
worden gesteld, vloeien deze in de Japanse
ontstaan die nauwelijks een equivalent kennen
Molenaar, Jan Jansen, Gert Dumbar, en Gielijn
tuinen van View, Kyoto, in elkaar over. De tra-
in het Nederlandse grafisch ontwerp. Te zien tot
Esscher.
ditionele Japanse tempels in de tuinen hebben
en met 25 november. Zie voor meer informatie:
Young at Heart is exclusief toegankelijk voor
met rijstpapier bekleedde schuifwanden, die als
www.tm-online.nl.
jonge, startende ontwerpers en studenten. Het
ze geopend zijn binnen en buiten naadloos in
Stedelijk Museum CS, Oosterdokskade 5,
programma start om 13.00 uur en duurt tot
elkaar laten overvloeien.
dag. 11-18 u., T 020 5732911,
17.00 uur. Daarna volgt de presentatie van een
De serie Haute Couture Fitting Rooms, Paris
www.stedelijk.nl
cahier over typograaf Gerrit Noordzij, geschre-
toont VIP-paskamers van de Parijse Haute
ven door Carel Kuitenbrouwer. Toegang: F 7,50,
Couture modehuizen. De inrichting van deze
aanmeldingen via
[email protected].
bijzondere paskamers, die alleen toegankelijk
VAN SCHETS TOT GEBOUW
Rietveld Academie, Fred. Roeskestraat 96,
zijn voor de elite, weerspiegelt het imago dat
Zelfs de meest complexe gebouwen zijn ooit
Premsela, T 020 3449449
het modehuis wil uitdragen. Terwijl de veelal
begonnen als een schets op de tekentafel,
beroemde dames die deze paskamers bezoeken
opgetekend tijdens een moment van inspiratie.
er hun eigen imago creëren en perfectioneren.
Wat daarop volgt is vaak een lang proces van
POWER SHOW
De expositie is te zien van 1 december tot en
uitwerken, aanpassen en verfijnen, totdat dit
Deze winter presenteert Huis Marseille in
met 24 februari 2008.
alles uiteindelijk resulteert in een gebouw. Het
samenwerking met het Nederlands Fotomuseum
Zaanse architectuurcentrum Babel organiseert
in Rotterdam ‘The Power Show’ van de
de expositie ‘Van schets tot gebouw’ waarin een
Nederlandse kunstenaar Jacqueline Hassink,
TYPOGRAFISCHE STAD
aantal architectenbureaus laat zien hoe dit trans-
die in New York werkt en woont. Haar nieuwste
Stedelijk Museum CS toont onder de titel ‘TM
formatieproces bij een aantal gebouwen in de
fotoprojecten zijn gelijktijdig in Amsterdam en
– City’ werk van grafisch ontwerper Richard
Zaanstreek is verlopen.
Rotterdam te zien. Huis Marseille exposeert
Niessen (1972). Niessen heeft zich voor zijn werk
Stichting Babel in Monumento Urbano,
de series Arab Domains, Haute Couture Fitting
laten inspireren door de stad met zijn grond-
Musical 23, Zaandam, ma.-vr. 13-17 u.,
Rooms, Paris en View, Kyoto. Hassink zoekt
plan, gelaagdheid, architectuur en logistiek.
T 075 6700695
in deze series naar ruimtes waar macht wordt
De stedelijke omgeving inspireert hem, als een
DESIGN ESTAFETTE
Spacer Chair, NEXT architects & Samira Boon, 2007. Foto: NEXT architects & Samira Boon. Te zien bij Droog in de expositie Dry Tech.
& Nicholas Zambetti, Krijn Christiaansen & Cathelijne Montens, NEXT Architects & Samira Boon en Studio Wieki Somers. Elke drie maanden krijgt een Nederlands ontwerper de kans om zich te presenteren in de Museumshop op het Museumplein in Amsterdam. Bij de ingang kan de ontwerper zijn of haar werk tonen in een van de vitrines. Tot en met 6 januari is er werk van Hester Dekkers te zien. Vanwege het 25-jarig bestaan van Galerie Binnen is een overzichtstentoonstelling ingericht met werk van ruim zestig ontwerpers die een recent, of een speciaal voor de galerie ontworpen product tonen. Het resultaat is een verzameling stoelen, boeken, krukjes, vazen, schalen en architectonische Droog Design en de TU Delft bundelden hun
van Marcel Wanders. Ook de derde presenta-
objecten. De expositie is te zien tot en met 17
krachten voor de derde editie vooruitstreven-
tie confronteert technische ontwikkelaars van
november en is tevens de laatste expositie van
de ontwerpen in de tentoonstelling Dry Tech,
de TU Delft en bedrijven uit dezelfde branche
Galerie Binnen. Per 1 januari sluit de galerie
te zien op de nieuwe locatie van Droog, aan
met een creatieve groep ontwerpers en archi-
haar deuren.
de Groenburgwal. Droog startte tien jaar gele-
tecten. De ontwerpvoorstellen die hieruit zijn
Droog@Home, Staalstraat 7a-7b, di.za.
den het project Dry Tech samen met de TU
voortgekomen zoeken de grenzen van het
12-18 u., zo. 12-17 u.; Museumshop,
Delft, faculteit Lucht- en Ruimtevaarttechniek.
onmogelijke op en leiden tot onvoorziene
Museumplein, ma.-zo. 10-18 u.; Galerie
Een van de bekendste ontwerpen uit de eer-
toepassingen. Deelnemende ontwerpers: Bas
Binnen, Keizersgracht 82, wo.-za. 12-18 u.,
ste editie van het project is de Knotted Chair
Warmoeskerken, Chris Kabel, Didier Hilhorst
T 020 6259603
F I L M S I N S TAT I ONSPLEIN 7 In het Informatiecentrum voor de Noord/Zuidlijn
blik op busplatform in wording. De avond duurt
en het Stationseiland, Stationsplein 7, worden
van 17.30 tot 19.30 uur en de toegang is gratis.
tijdens het IDFA documentaire festival (22
Het aantal plaatsen voor deze avond is beperkt.
november-2 december) documentaires en artis-
Aanmelden kan aan de balie of via T 020
tieke films vertoond, die gerelateerd zijn aan
3445070 of per mail naar
[email protected].
bouwen of reizen in Amsterdam. Op woensdag
Tijdens de kerstvakantie worden er nieuwe
19 december staat er een thema-avond op het
bouwfilms vertoond, onder andere over het
programma over de voortgang van IJsei en met
Stationseiland, de zinktunnel en het caisson. Zie
name het busstation.
ook: www.stationseiland.amsterdam.nl.
Ook zal dan de nieuwe Stationseiland-film ver-
Informatiecentrum voor de Noord/Zuidlijn
toond worden. Aansluitend is er een rondleiding
en het Stationseiland, Stationsplein 7, di.-vr.
buiten: vanaf het perron krijgen bezoekers een
10-17 u., zo. 11-16 u., T 020 3445070
Ontwerp busstation IJsei, Benthem Crouwel Architecten.
AMSTERDAMS GOUDEN EEUW IN KAART
Academy in Londen. Het wordt gepresenteerd in de vaste opstelling ‘Rijksmuseum, De mees-
meer dan zes jaar en specialiseert zich in projec-
Tot en met 6 januari 2007 is in het gebouw De
terwerken’, in de Pilipsvleugel, naast schilderijen
ten in de openbare ruimte, die gaan over kunst
selende tentoonstellingen. ArtWalk functioneert
Bazel aan de Vijzelstraat de eerste grote expo-
van de zeventiende-eeuwse Hollandse land-
in een woonwijk. Het in vijfentwintig etalages
sitie van het Stadsarchief te zien: ‘Het aanzien
schapschilders Ruisdael, Hobbema en Koninck,
getoonde werk lijkt een raakvlak te hebben met
van Amsterdam; profielen en plattegronden uit
wiens werk een grote bron van inspiratie
de mensen die er wonen, waarbij de gebieden
de Gouden Eeuw.’ De expositie toont hoe de
vormde voor Constable. Elke vrijdagavond is
'verveling' en 'geluk' centraal staan. Zie www.art-
stad er in de Gouden Eeuw uitzag, wat het beeld
het Rijksmuseum van 18.00 tot 22.00 geopend.
was van de stad dat de kunstenaars in die tijd
Er is steeds een afwisselend programma met
walkamsterdam.nl voor meer informatie.
maakten en het imago van Amsterdam in die tijd.
gastsprekers, muzikanten en acteurs. Op 9
In deze tentoonstelling komen dankzij bruiklenen
november houdt Marc Mulders (o.a. Prix de
AANBOUW
uit binnen- en buitenland voor het eerst profielen
Rome 1985 en Charlotte Köhlerprijs 1989)
De Amsterdamse televisiezender AT5 zendt de
en kaarten bij elkaar die eeuwen lang geschei-
een reflectie op Constable, zijn verfgebruik en
komende tijd weer enkele afleveringen van het
den zijn geweest. Tijdens de museumnacht op
weergave van de werkelijkheid. Op zondagmid-
architectuurprogramma Aanbouw uit. Op 27
3 november zijn er de hele nacht rondleidingen
dagen zijn er lezingen in het Infocentrum in de
oktober staat de voormalige Timorschool (1912)
door het gebouw, kan de bezoeker Amsterdam-
tuin van het Rijksmuseum. In november gaat
op het Timorplein in de Indische buurt centraal.
mers uit het verleden ontmoeten, worden er
het Ateliergebouw tegenover het Rijksmuseum
Deze school is verbouwd tot een cultureel en
films over Amsterdam in de jaren twintig en
officieel open. Robert van Langh, hoofd afdeling
economisch centrum, waarin onder meer een
dertig vertoond en zijn de knapste koppen van
restauratie van het Rijksmuseum, geeft op 11
jeugdherberg en een bioscoop zijn onderge-
het Stadsarchief aanwezig om alle vragen te
november uitleg over het gebouw en de restau-
bracht. Op 10 november is een uitzending te
beantwoorden.
ratiepraktijk. Aanvang 15.00 uur. Op 8 november
zien over het Luycksterrein. Op dit terrein, tussen de Wibautstraat en de Amstel, is een groot
Stadsarchief Amsterdam, Vijzelstraat 32, di.-
(14.00 uur en 16.00 uur) en 10 november (10.00
za. 10-17 u., zo. 11-17 u., T 020 2511511,
uur en 12.00 uur) geeft Giulia Franceschini een
nieuwbouwproject in uitvoering. Er bevindt
www.stadsarchief.amsterdam.nl
cursus over de inrichting van grachtenhuizen in
zich ook een van de eerste Amsterdamse pils-
de Gouden Eeuw. Zie voor een programmaover-
brouwerijen, die in 2002 is gerenoveerd. De
zicht: www.rijksmuseum.nl.
aflevering op 24 november gaat over het nieuwe
STUDIEDAG MONUMENTENZORG
Rijksmuseum, Jan Luijkenstraat 1, ma.-
Bijlmerstation, ontworpen door het bureau
Op 2 november verschijnt een themanummer
zo. 9-18 u.,vr. 9-22 u., T 020 6747000;
Arcadis, in samenwerking met het Britse archi-
van het Bulletin KNOB waarin vier onderzoeken
Infocentrum Rijksmuseum, Jan Luijkenstraat
tectenbureau Nicolas Grimshaw & Partners en
van het Bureau Monumenten en Archeologie
1, di.-zo. 11-16 u. T 020 6747221
op 8 december wordt een dubbele aflevering
van de gemeente Amsterdam worden gepresen-
uitgezonden over de Westelijke Tuinsteden, met
teerd. De KNOB organiseert ook op 2 november een studiedag waarop deskundigen toelich-
in de hoofdrol het stadsdeel Osdorp.
BELEVING OP DE ZUIDAS
AT5 Aanbouw, uitzendtijden za. 20.37 u.
tingen zullen geven op de dagelijkse praktijk.
Living the City is een tentoonstelling over ste-
(première), zo. 20.35 u., do. 21.15 u., ook te
Onderwerpen zijn de bouwhistorische waar-
delijke beleving waarin internationaal werkende
zien op web.at5.nl/aanbouw, T 020 5551111
denkaart van Amsterdam, dendrochronologisch
hedendaagse kunstenaars hun visie geven op
onderzoek, het Rijksmuseum, archeologische
het stedelijke leven in de vorm van statische en
vondsten bij de Noord/Zuidlijn en beschermings-
bewegende lichtbeelden: video, bewerkte dia's
EXPO K-BUURT
problematiek bij jonge monumenten. Vervolgens
en fotografie. De expositie is nauw verbonden
Naar aanleiding van de verlaging van de
is er een rondvaart en een rondleiding door de
aan CASZuidas, een groot projectiescherm aan
Karspeldreef in de Bijlmermeer heeft
Bazel, tevens de locatie van deze studiedag.
het Zuidplein. Living the City is te zien tot en met
Woonstichting De Key aan Bastiaan Jongerius
Kosten bedragen € 30,-. Aanmelding kan via
11 november. De videosculptuur Een Nieuwe
Architecten gevraagd om de uitstraling
www.knob.nl onder ‘info’ en ‘lid worden’.
Wereld: Living the City van Anna van Asbeck en
van Kralenbeek, Kempering, Klieverink en
De Bazel, Vijzelstraat 30-34, T 020 4212497
Kostas Koutsospyros wordt live opgevoerd op
Kouwenoord te verbeteren en de entrees te ver-
TE GAST IN HET RIJKSMUSEUM
elke vrijdag en zondag tussen 16.00 en 17.00 uur.
lagen. Kunstenaar Helmut Dick heeft opdracht
Zie voor meer informatie: www.virtueel-
gekregen om de transformatorruimten voor de
museum.nl en www.caszuidas.nl.
Tot en met 16 december is het meesterwerk ‘The Leaping Horse’ van de beroemde Engelse
torens bijzonder vorm te geven. De plannen en eindresultaten worden geëxposeerd op de Lage
Van 6 oktober tot en met 25 november is de
Kade bij ARCAM van 9 november tot en met 8
landschapschilder John Constable te gast in
tentoonstelling 'Een plek waar niets gebeurt' te
december.
het Rijksmuseum. Het indrukwekkende doek uit
zien in de etalages van ArtWalk, de permanente
ARCAM, Prins Hendrikkade 600, di.-za.
1825 behoort tot de topstukken van de Royal
kunstroute in de Staatsliedenbuurt met wis-
13-17 u., T 020 6204878, www.arcam.nl
COLOFON
TIPS
de Optiebeurs (1987), De Omval (1997) en de bar
In Stadsdeel Oud-West is het bezoekerscentrum
En Pluche (2002) ontwierp, verscheen bij uitge-
letin over architectuur, stedebouw en vormgeving in
van De Hallen geopend. De Hallen is de naam
verij Nieuw Amsterdam de publicatie Cees Dam.
Amsterdam en omstreken, is een uitgave van de Stichting
van een multifunctioneel cultureel centrum met
Hierin blikt Dam op een persoonlijke manier terug
ruim 300 woningen, een stadsdeelhuis en een
op zijn leven als mens en architect. Ter sprake
parkeergarage, dat aan de Bilderdijkkade wordt
komen jeugdjaren, opleiding, loopbaan, groei van
van 4500 zes maal per jaar - in de eerste week van de maan-
gerealiseerd. Het bezoekerscentrum is iedere
het bureau, contacten met andere architecten en
den januari, maart, mei, juli, september en november.
donderdag geopend van 15.00 tot 19.00 uur. Zie
nog veel meer. En passant komt veel eigen werk
Redactie: Marlies Buurman (eindredactie), Francine van
ook: www.de-hallen.nl. Op 29 november wordt
aan bod. Het rijk geïllustreerde boek kost F 45,-.
het multifunctionele kerkgebouw ‘De Kandelaar’
Het Stadsarchief Amsterdam opende in sep-
in de Bijlmer officieel en feestelijk geopend.
tember officieel zijn deuren in 'De Bazel'. Het
‘De Kandelaar’ is een voor Nederland uniek
gebouw is vernoemd naar architect K.P.C. De
gebouwencomplex dat onder meer onderdak zal
Bazel. In 1926 werd het imposante hoofdkantoor
bieden aan minimaal vijftien kerkgenootschap-
van de Nederlandsche Handel-Maatschappij
kunst, de grote musea, gespecialiseerde boekwinkels, diverse
pen uit Amsterdam Zuidoost. Het gebouw van
(NHM) voltooid aan de Vijzelstraat. Later ging
galeries). Wie het blad thuis wil ontvangen dient minimaal
Ria Smit Architecten zal naast vijf kerkzalen,
NHM op in de ABN AMRO. Na de verhuizing van
F 15,- (voor het buitenland minimaal F 25,-) over te maken op
met in totaal plaats voor 900 gelovigen, ook
de ABN AMRO naar de Zuidas werd 'De Bazel'
een kinderdagverblijf, kantoren, vergaderzalen,
in 2000 verkocht aan de gemeente, waarna een
(koop)appartementen en een horecagelegen-
grondige verbouwing is volbracht door Claus en
heid huisvesten. Het meest zuidelijke bouw-
Kaan Architecten. De historische interieurs zijn
project op het Westerdokseiland, La Grande
gerestaureerd door Architectenbureau Fritz. Naar
Cour, is opgeleverd. De bureaus Meyer en Van
aanleiding van de verbouwing en de verhuizing
Maatschappelijke Ontwikkeling Amsterdam, afdeling Kunst en
Schooten architecten, Heren 5 architecten en
van het Stadsarchief is het boek De Bazel: Tempel
Cultuur; Stimuleringsfonds voor Architectuur.
de Architekten Cie., hadden de opdracht in
aan de Vijzelstraat in Amsterdam, geschreven
totaal 252 woningen en verschillende bedrijfs-
door M. Hageman en L. Smit, verschenen bij
ruimtes te maken. De drie woontorens rijzen als
Uitgeverij THOTH. In het boek wordt in twee
Aannemingsbedrijf H.J. Jurriëns, Utrecht; Algemene
'periscopen' (genaamd A, B en C) boven het
delen - een tekstdeel met acht essays en een
Woningbouwvereniging, Amsterdam; AM, Amsterdam; AMVEST,
complex uit en rusten op de lagere bebouwing.
beelddeel met bijna honderd afbeeldingen - de
De opdrachtgever van dit deel is City Cour
complete geschiedenis van 'De Bazel' uiteenge-
Combination (Bouwfonds MAB ontwikkeling en
zet, van bank tot archief. De prijs is F 39,90.
Amsterdam; Boer & Croon Ruimtelijke Investeringen BV,
Smits Bouwbedrijf). Op 10 en 24 november is
Cornelis van Eesteren (1897-1988), architect en
Amsterdam; Boer Hartog Hooft, Amsterdam; Bouwbedrijf M.J.
een modelwoning te bezichtigen van 11.00 tot
stedebouwkundige, beschouwde de drie aspec-
de Nijs en Zn BV, Warmenhuizen; Bouwfonds MAB Ontwikkeling
14.00 uur.
ten licht, lucht en ruimte als belangrijkste elemen-
La Grande Cour, Westerdoksdijk 236, www.
ten voor een gezond woonklimaat. Dit is terug te
lagrandecour.nl
zien in zijn plannen voor Slotermeer-Noordoost
Amsterdam; Dick van Gameren architecten BV, Amsterdam; DOK
in het Algemeen Uitbreidingsplan (AUP) uit 1934.
architecten, Amsterdam; Duinker Van der Torre, samenwerkende
ARCAM NIEUWS, tweemaandelijks informatiebul-
Architectuurcentrum Amsterdam, Prins Hendrikkade 600, 1011 VX Amsterdam, T 020 6204878, F 020 6385598, email
[email protected]. ARCAM NIEUWS verschijnt in een oplage
den Berg, Dave Wendt en Else Wissink. Ontwerp: Opera Ontwerpers, Breda; druk: robstolk®, Amsterdam. ABONNEMENT ARCAM NIEUWS kan gratis afgehaald worden op een groot aantal verspreidingspunten in Amsterdam (ARCAM, Academie van Bouwkunst, de academies voor beeldende
Postbankrekening 4634479 ten name van Stichting ARCAM onder vermelding van ‘Abonnement ARCAM NIEUWS’. HET WERK VAN ARCAM WORDT MOGELIJK GEMAAKT DOOR: Ontwikkelingsbedrijf Gemeente Amsterdam, mede namens de Dienst Wonen, de Dienst Ruimtelijke Ordening en de sector Ruimtelijke Ontwikkeling, Infrastructuur en Beheer; Dienst
SPONSORS 2007 A+D+P architectuur design en planning BV, Amsterdam;
Amsterdam; ARCADIS, Hoofddorp; de Architekten Cie., Amsterdam; Architectuurcentrale Thijs Asselbergs, Haarlem; b | n | b architecten, Amsterdam; Benthem Crouwel Architekten,
BV, Hoevelaken; BPF Bouwinvest, Amsterdam; Claus en Kaan Architecten BNA BV, Amsterdam; Corio Nederland Retail BV, Utrecht; De Alliantie Amsterdam, Amsterdam; Delta Forte,
architecten, Amsterdam; Dura Vermeer Bouw Amsterdam BV,
DANSEN EN BOUWEN
De wijk, voltooid in 1951, is het eerste naoor-
In theater Frascati is van 18 tot en met 23
logse woongebied in Nederland dat de status
december de voorstelling 'Wordt aan gewerkt'
van een 'gemeentelijk beschermd stadsgezicht'
Amsterdam; Geraldine Hallie Groep, Amsterdam; Gerard W.
te zien, van danstheatergezelschap Hans Hof
heeft gekregen. Geuzenveld-Slotermeer heeft
Bakker & Partners BV, Amsterdam; Hans van Heeswijk archi-
Ensemble en muziekensemble SOIL. De voorstel-
een wandelgids uitgegeven om bewoners en
tecten, Amsterdam; Heijmans IBC Vastgoed Ontwikkeling,
ling gaat over hoop, die zich manifesteert in de
geïnteresseerden te laten zien hoe uniek de wijk
drang om een eigen onderkomen te bouwen.
is. De gids, getiteld Een organische wijk in open
Zolang er gebouwd wordt heeft alles betekenis,
bebouwing: een wandeling door het erfgoed van
Haag; Ingenieursbureau Amsterdam (IBA), Amsterdam; Johan
bezield als het is door hoop. Maar als het werk
Van Eesteren, is gratis te krijgen bij het stadsdeel,
Matser Projectontwikkeling, Hilversum; Koninklijke BAM Groep
gedaan is, verdwijnt de hoop van het toneel en
Plein '40-'45 nummer 1.
steekt twijfel de kop op. Het liefst zou je de hele
Het boek De stijl van Amsterdam Nieuw-West,
zaak afbreken en weer van voren af aan begin-
dat naar aanleiding van de gelijknamige tentoon-
Rabo Vastgoed, Utrecht; Rijnja-Repro, Amsterdam; Rodamco
nen...
stelling is verschenen, is een bewonersinitiatief
Europe, Amsterdam; Rudy Uytenhaak Architectenbureau BV,
Frascati, Nes 63, T 020 6266866
van de schrijvers Harriët Haakma Wagenaar, Erik
Amsterdam; Soeters Van Eldonk Architecten, Amsterdam;
Swierstra en Tineke Rombout. Zij nemen de lezer
Amsterdam; Eigen Haard, Amsterdam; Eiso Bergsma Plexiglas BV, Amsterdam; ERA Bouw BV, Zoetermeer; G&S Vastgoed,
Almere; Het Oosten Woningcorporatie, Amsterdam; Hillen en Roosen b.v., Amsterdam; Inbo Adviseurs Stedenbouwkundigen Architecten, Amsterdam; ING Real Estate Development, Den
NV, Bunnik; Köther | Salman | Koedijk Architecten, Amsterdam; Kristal BV, Amsterdam; Loof & van Stigt Architecten, Amsterdam; MAB Groep BV, Den Haag; Moes Bouwgroep, Almere/Zwolle;
Ymere, Amsterdam; SV Interieurgroep, Rotterdam; Van den Oever, Zaaijer & Partners, Amsterdam; Van Gool Elburg
PUBLICATIES
mee in een wandeling van Dam tot Sloterplas,
Uitgeverij Waanders heeft de publicatie Pierre
aan de hand van veel beeldmateriaal. De publi-
Maastricht; De Woonmaatschappij, Hoofddorp; Woonstichting
Cuypers, architect 1827-1921 uitgegeven. Aan
catie geeft onder andere de verschillende details
De Key/De Principaal BV, Amsterdam; Zwarts & Jansma
de hand van vier thema’s - Relaties, Ruimte, Tijd
weer, die kenmerkend zijn voor de architectuur in
Vastgoedspecialisten, Amsterdam; Vesteda Management BV,
Architecten, Amsterdam.
en Nalatenschap - behandelt auteur Wies van
de Westelijke Tuinsteden. Het boek kost F 9,95
Leeuwen leven en werk van de negentiende-
en is te bestellen bij www.infomatchmedia.nl
KOPIJ ARCAM NIEUWS 115
eeuwse architect. Zo komt naar voren hoe
en te verkrijgen bij boekhandel Meck & Holt,
Het volgende nummer van ARCAM NIEUWS (nummer 115)
Cuypers gedreven op zoek is naar de essentie
Tussenmeer 46-48 te Osdorp.
beslaat de maanden november en december. Kopij kan tot
van de architectuur en het beeld van Nederland
Bij BIS publishers verscheen The art of being a
in de negentiende eeuw. Het rijk geïllustreerde
foreigner in Amsterdam. 17 visies op diversiteit
ARCAM
boek kwam tot stand in samenwerking met de
in de creatieve sector. Paula Kibbelaar (cultureel
t.a.v. redactie ARCAM NIEUWS
Rijksdienst voor Archeologie, Cultuurlandschap
antropoloog en onderzoeker) interviewde zeven-
Prins Hendrikkade 600
en Monumenten, het Cuypersgenootschap en
tien kleurrijke persoonlijkheden uit de creatieve
1011 VX Amsterdam
Stedelijk Museum Roermond. Het boek is te koop
sector, waaronder een architect en een kunste-
T 020 6204878
voor F 39.95. Ter gelegenheid van de vijfenzeven-
naar, over hun visies en ervaringen ten aanzien
F 020 6385598
tigste verjaardag van Cees Dam, de architect die
van wonen, werken en leven in onze hoofdstad.
e-mail:
[email protected]
voor Amsterdam onder meer de Stopera (1986),
De publicatie kost F 12,-.
www.arcam.nl
uiterlijk 26 november bij de redactie worden ingeleverd.
