Nummet 6
-
j a a r g a n g3
-À -v)
November/December
-O :(O -S
2007
-o -o Zta
-^ -o -r -l\
@
l S :€ 4 , 5 0
'lk
J a n L i n d e m a nw o o n t i n I n d i a
wiI hierwerk
Door:Toine deGraaf
Wie de zestíg nadert, besluítzelden tot emígratie en een leven van hard werken.Jan Lindemanwel. Hij gíng naar lndÍa, waar híj zes dagen per week in touw Ís. Na een levenin de textÍel wílde híj nu eens maatschappelijk verantwoordgaan ondernemen. 'lk Jan Lindeman: probeerme zoueelmogelijkaan te passen'.
Jan Lindeman (58),geboren en getog e n i n R o t t e r d a m ,h a d i n N e d e r l a n do p d e g o l f b a a nk u n n e ns t a a n .M a a r h i j d o e t l i e v e ra n d e r e d i n g e n . A l s i k h e m s p r e e k ,
t e g a a n o r g a n i s e r e nn a a r d i t g e z o n d h e i d s c e n t r u m ' , vertelt Jan. 'Bijvoorbeeld studiereizenvoor natuurgeneeskundigetherapeuten of kuurreizenvoor managers
krijgt Jan net een stevige oliemassage
die willen onthaasten.Daarvoor moet ik wel weten wat d e b e h a n d e l i n gh i e r i n h o u d t . D u s d r a a i i k t w e e d a g e n
(Abhyanga)van twee Indiërs.Wanneer hij
m e e . Z o a l sj e z i e t , i s h e t h i e r p r a c h t i g . '
voor de zoveelstekeer bijna van de massagetafel afglibbert, vinden ze het tijd voor
Het laatsteis een understatement:AyurvedaGram ademt vanaf binnenkomsteen sfeer van voorbije eeu-
een kruidenstoombadof Swedana.Liggen
wen. De receptie blijkt ondergebracht in niets minder dan een houten paleis.Om precieste zijn het Aran-
i s e r n i e t b i j : J a n m o e t p l a a t s n e m e ni n e e n soort houten kast,waar alleen ziin hoofd bovenuit steekt. In de kast verspreidtzich gloeiend hete stoom, vermengd met ayurvedischekruiden.Ayurveda i s e e n 5 . 0 0 0j a a r o u d e I n d i a s eg e n e e s w i j z ed, i e n o g altijd wordt toegepast. Het woord 'Ayur' betekent 'le'Veda' ven' en s t a a tv o o r ' k e n n i s ' .A l s J a n a a n g e e f td a t z i j n b e n e n . i nb r a n d s t a a n ,l a a t e e n v a n d e t h e r a p e u t e n wat stoom ontsnappen door de kastdeureen paar keer open en dicht te doen. Dit ritueel zal zichenkele k e r e n h e r h a l e n ,w a a r n ah i j o n d e r d e d o u c h e d e o l i e t e lijf mag met grote hoeveelhedenzeep.
mula Palaced , a t 1 ó 0j a a r g e l e d e n w e r d g e b o u w d i n de staat Kerala,ongeveer zeshonderd kilometer zuidw e s t e l i j kv a n B a n g a l o r e .H e t p a l e i si s n i e t h e t e n i g e historischegebouw dat vanuit Kerala,het kloppend hart van de IndiaseAyurveda, is verkast naar de landel i j k e o m g e v i n g v a n B a n g a l o r e .H e t ' w e l l n e s sc e n t r e ' t e l t u i t s l u i t e n dg e b o u w e n d i e o o i t i n K e r a l as t o n d e n , vervolgenswerden afgebroken en weer opgebouwd in AyurvedaGram. Natuur en gezondheid A y u r v e d a G r a mp a s t n a a d l o o si n h e t ' p a k k e t ' v a n J a n
Reizen Plaatsvan handeling is het ayurvedischgezondheidscentrum AyurvedaGram,op anderhalfuur rijden van m i l j o e n e n s t a dB a n g a l o r ei n h e t z u i d e nv a n I n d i a . AyurvedaGramis één van de projecten van Jan Lindem a n , o p r i c h t e re n e i g e n a a rv a n I n d o - D u t c hJ o i n t V e n ture Consultancy.'Het doel is vanuit Nederland reizen
L i n d e m a n ,w a a r i nn a t u u re n g e z o n d h e i dd e b o v e n toon voeren. Jarenlangwerkte hij in de textielbranche, o n d e r m e e r a l s e x p o r t l e i d e re n a g e n t . ' l k b e n t i e n j a a r agent geweest voor een aantaltextielproducerende bedrijven in het Verre Oosten', vertelt hij. 'Sinds 1988 k o m i k v e e l i n A z i ë .O p g e g e v e n m o m e n t w i l d e i k e e n k e u s m a k e n .J e w o r d t o u d e r e n k u n t n i e t a l l e sm e e r
November/December 2007.AjuusMagazin.,ffiffi
Ayurue daQram Het ayuruedischgezondheidscentrum doen wat je zou willen. lk besloot mijn kennisvan zaken en mijn capaciteitenin te zetten voor een land in o n t w i k k e l i n g .M i j n h a r t g i n g m e e r u i t n a a r I n d i a d a n naar China. ledereen hier in het zakenlevenspreekt Engels. De wetgeving in India heeft veel raakvlakken met de Europeseen ook de cultureleuitingen en ges c h i e d e n i ss p r e k e nm i j a a n . ' Daartoe behoort ook de ayurvedischegeneeskunst.
'lk wíl werk brengefl, op een maatschappelijkverantwoorde manier' gekweekt in...lndia. Romatomaten, enzongedroogd
'
'Mijn vrouw Veronique heeft haar wortels in de ge-
Ahmedabad echter heeft brede wegen, een binnen- en
zondheidszorg.Ze heeft een verpleegkundigeachter-
een buitenring.Men is hier verder dan in veel andere
grond en veel interessevoor de ayurveda.We hebben s a m e n e e n a a n t a l j a r e ni n D u i t s l a n dg e w o o n d e n g e -
steden. Bovendienis het maar drie kwartiervliegen
werkt. Daar heeft ze in een privé-kliniekkennisge-
zijn, blijf ik er twee of drie dagen.'
maakt met de traditionele lndiase natuurgeneeskunde. Veronique heeft veel voorwerk verricht voor mijn activiteiten binnen de Indiasegezondheidszorg.Als ik hier goed en wel gesetteld ben, komt ze in de wintermaanden over om bij me te wonen.'
naar Mumbai, het vroegere Bombay.Als ik daar moet Naast AyurvedaGram heeft Jan Lindeman nog diverse 'portefeuille'. Vooral voor de
andere projecten in zijn
agrarischeprojecten doet Jan graag een stapje extra. 'Kleine boertjes werken zich hier rot voor 75 eurocent per dag. Het is om je kapot te schamen.Als we de onvrede en oorlogen in de wereld willen beteugelen,
Fatsoenliik inlcomen
$d
moeten we eerst de armoede aanpakken.Dat kan door
Voorlopig redt Jan het alleen in de stad Ahmedabad,
mensen een fatsoenlijkinkomen te geven. Dat is mijn
waar hij sinds april2007 een service-appartementbe-
drijfueer.lk probeer vooral joint ventures tot stand te
woont met een woon/eetkamer,slaap-en badkamer. De keus voor Ahmedabad maakte hij puur op ratio'lk n e l e g r o n d e n . h e b v e e l p l a a t s e ni n I n d i a b e z o c h te n
brengen tusSenIndiase partners en partijen elders in de wereld. Voor Westerse bedrijven is dat interessant.Zelfs
maandenlanguit de koffer geleefd. Het leven in een
die bedrijvengoedkoper uit dan in eigen land.'
grote Indiasestad vraagt van een Europeaannogal Vooral het verkeer is vaak wat aanpassingsvermogen.
Een voorbeeld zijn de zongedroogde Roma tomaten. 'Ze worden hier gekweekt, zongedroogd en in potten
een chaos. Het wegennet is nog in ontwikkeling.
gedaan. Al het handwerk gebeurt in India. Het bedrijf
. November/December 2007 nlrurMagazine
als de boeren hier een fatsoenlijkinkomen krijgen,zijn
exporteert de potten vervolgensnaar landen zoals Australiëen de VS.' Sommige agrarischeprojecten 'Neem h e b b e n e e n d i r e c t el i n k m e t g e z o n d h e i d . mijn
*:::ï ffi:"'::.';: :::Ji:Ë1,ï ;JïïJ;ï
d a n e e n g e z o n d a l t e r n a t i e fH . et doel is hierspeltte telen en vervolgensnaar Europa te exporteren.We zijn nu bezig met proefvelden.' Schoon drinkwater
D e o l i j f b o m e nz i j n e e n v e r h a a lo p z i c h z e l f '.l n d i ë r sl o -
Gezocht: Nederlandse hartpatiënten In2005 patiënten lieten 150.000 buitenlandse uitonder meer Europa, de privéGolfstaten endeVS zichbehandelen inIndiase ziekenhuizen. Hun groeit geÍaag aantal doordelagebehandelkosten, het0ntbreken van wachtlijsten endehoogÍaande zorg. Eén vandebeÍeklinieken ishet Narayana Hrudayalaya InÍituteof[ardiac inBangalore. Sciences Deze geleid hartkliniek wordt doordr.Devi Shetty. Hijwasdeallereente arts dieinlndia eenopen hartoperatie uitvoerde bijeenpasgeborene. Inde laatste levensjaren vanmoederTeresa washijhaar lijfarts. InhetNarayana zetShetty haar werkopzijneigen manier voort. Jan jaarna graag Lindeman wilhemdaarbij eenhandje helpen.'Honderd deeente hartoperatie heeft slechts 8procent vandewereld toegang tot hartchirurgiei legtJanuit.'Shetty wilhoogwaardige hartzorg voorveel meer mensen mogelijk maken. 0mdittekunnen bekostigen, heeft hij patiênten meerWestene nodig. lkprobeer hierNederlandse zorgverzepatiënten keraan voorteinteresseren. Nederlandse kunnen inBangalore geholpen veel sneller worden dan thuisl patiënten In2004 waren vanelkehonderd inhetNarayana erzestig die prijs deofficiële betaalden enveertig diedatnietkonden. Delaatste groep gratis geholpen werd ofnaar draagkracht. DeinkomÍen vande kliniek worden verder benut voordeafdeling Telemedicine, éénvan deparadepaardjes vanShetty.'Die afdeling teltonder meer venchillende computen dieviainternet verbonden zijnmetbijnahonderd plattelandsdokters indeÍaatKarnataka. Alseendokter eenpatiënt ziet meteenvermeend hartprobleem, maakt hijeenECG enmailtditnaar hetNarayana, waar deafdeling Telemedicine 24uurperdagbemenst is. HetECG wordt razendsnel beoordeeld enbeantwoord meteenkosteloos advies, bijvoorbeeld voornadere diagnostiek ofmedicatie. Invierjaartijd geredl zijnopdeze manier 60.000 ECG sbeoordeeld éntalloze levens
pen genetischgezien een verhoogd risicoop hart- en vaatziekten,zeker rond hun 45ste laar.Zegebruiken v e e l p a l m - e n p i n d a o l i ei n d e k e u k e n .D a t w e r k t c h o l e s t e r o l v e r h o g e n dD. e I n d i a s eo v e r h e i dw i l z i c h s t e r k m a k e n v o o r h e t g e b r u i kv a n d e g e z o n d e r eo l i j f o l i e . Maar gei'mporteerdeolijfolie is duur en voor een gew o n e I n d i ë rn i e t t e b e t a l e n . '
"ffiew6ww*m prmwfuKígpr*$ffi#tn &rystíewwrt wffiw& t É
w@rk wWwmsufuwmm Mrínl*w&tffi{., Daarom probeert Jan in India de olijfteeltvan de 'Dat grond te krijgen. k a n h i e r v e e l w e r k o p l e v e r e n .l k
w a a r s c h i j n l i jpka s o p l a n g e r et e r m i j n g a a n r e n d e r e n . 'Dat geldt bijvoorbeeld voor het waterproject,dat ik
h e b n u e e n l e v e r a n c i evr o o r d e b o m e n g e v o n d e n . l k
bijnadrie jaar geleden heb opgepakt. Het is een van
h e b o o k g r o n d e n a r b e i d .D a t g a a t d u s d e g o e d e k a n t
mijn mooiste projecten. Ook zakelijkzit er het meeste
op. Veronique heeft vooral een missieop gezond-
m u z i e ki n . '
h e i d s g e b i e d .l k w i l w e r k b r e n g e n ,o p e e n m a a t s c h a p -
I n d i a h e e f t e e n s e r i e u sd r i n k w a t e r p r o b l e e mE. e n N e -
pelijk verantwoorde manier.lk ben een klein radertje,
derlands bedrijf heeft een techniek ontwikkeld om af-
maar wil toch oroberen iets achter te laten.'
valwater,rivierwater,zeewateren grondwater op
Jan wil echter niet verward worden met Sinterklaas:'lk
goedkope wijze om te zetten in gemineraliseerddrink-
moet ervan kunnen leven'. Sommige projecten dragen
water. Het zeewater moet straksaan de ene kant de
a l b i j a a n z i j n b r o o d w i n n i n g ,a n d e r e i n i t i a t i e v e nz u l l e n
fabriek instromenen aan de andere kant oedistilleerd
N o v e m b e r / D e c e2m0b0e7rA . j u u sM a g a z i nf.f i m
0p éénuan de proefuelden met speltgraan.
'De wild* apen die ik sorms vanuít het raam van mijn kantaor xie, maken veel g>@d'
' Bouwenonderhoud vanwebsites JanLindeman bemiddelt ookbijdebouw enhetonderhoud van websites.'Toen ikhierkwam, hadikmijneigen website nodig: www. indo-dutch-jointventure-c0nsultancy.com. Diesitehebiklaten ontwikkelen dooreenbedrijf inAhmedabad. Dathebben zeheel goed gedaan. Zehebben voormijookwww.the-book-exchange.com ontwikkeld. Datiseenplatform omgratis tweedehands boeken opte plaatsen. prachtige gewordenl is Ook dat een website 'Toen ik:waarom ik dacht doe ditalleen voormezelf? lkkanervoor zorgen datEuropeanen diehiereenwebsite willenlaten bouwen, naadloos ophunwenken worden bediend. Hetbedrijf inAhmedageschoold manpersoneel, badheeft veertig dieuitstekend zijn.Ze bouwen desite,hebben eeneigen serrler enkunnen hemhelemaal onderhouden. Ook verstaan zedekunst omjewebsite opdivene zoekmachines tekrijgen viadejuiste trefiryoorden. Mijnsitestaat inmiddels wereldwijd opvijftigzoekmachines. Toegegeven, ditwijkt projecten. enigszins afvanmijnandere Maar hetlevert, netalsde agrarische engezondheidsprojecten, nieuwe werkgelegenheid opvoor deIndiase bevolkingJ
water opleveren,waar dan weer mineralenaan toe wor'Het is een prachtig project: het levert den gevoegd. veel werk oo voor de Indiërsén schoon drinkwater.' \l/ilde apen Het leven in Ahmedabad is in veel opzichten anders 'Vroeger werd ik in Nederland ge-
dan in Nederland.
wekt door de kerkklok,hier klinkt bij zonsopgang de b e l v a n d e h i n d o e t e m p e li n m i j n t u i n . M a a r d a a r h o u den de overeenkomstenop. lk woon in een Indiase wijk, waar verder geen buitenlandersverblijven.lk heb
m a n i e rv a n i n t e g r e r e n .D ' a a r n a a sw t eet hij heel goed 'lk m i s m i j n g e z i n e n m i j n k l e i n d o c h t e ra, l
weinig contact met de buren. Het zijn Indiërsdie geen
wat hij mist.
of zeer gebrekkig Engelsspreken en ik spreek geen
s p r e e ke n z i e i k m i j n v r o u w e l k e d a g v i a d e w e b c a m . l k
H i n d i .W e k n i k k e ne l k a a rv r i e n d e l i j kt o e . ' H e t o n t 'Maar breekt Jan aan tijd om Hindi te leren. verder
ten. Hier kan dat niet, want het is óf te heet óf te nat.
probeer ik me zoveel mogelijk aan te passen.De Indi-
Je kunt hier ook niet op de fiets stappen vanwege het
ase keuken is me vertrouwd. Hij is erg gekruid, maar het went wel. lk laat me per riksjavervoeren naar mijn
verkeer.En verder mis ik de geijkte dingen: het broodje kroket, ossenworst.lk heb dit jaar nog geen haring
kantoortje,acht kilometerverderop. lk heb een vaste
g e h a d . E n i k z i t h i e r i n e e n d r o o g g e l e g d e s t a a t .J e
riksja-driverdie me ophaalt en weer terugbrengt. Het
k u n t i n A h m e d a b a d g e e n a l c o h o l k r i j g e n .M a a r d e w i l -
m i s d e l a n g ew a n d e l i n g e nd i e w e i n N e d e r l a n dm a a k -
is altijd weer een enerverenderit. lk heb me zoveel
d e a p e n d i e i k s o m sv a n u i th e t r a a m v a n m i j n k a n t o o r
mogelijk aangepastaan het Indiaseritme en werk zes
z i e , m a k e nv e e l g o e d . '
dagen per week. De mensen hier zijn zelfszeven dagen per week bereikbaar.De doorsnee Indiër werkt
Als het aan Jan ligt, wordt Ahmedabad echter niet meer dan een tussenstation.'lk orobeer nu eerst een
graag. Ze zijn erg bezig met de ontwikkelingvan hun
b o d e m t e l e g g e n i n h e t z a k e l i j k ev e r h a a l .D a a r n aw i l
l a n d e n w i l l e n d a a r d e e l o e n o o tv a n z i i n . '
ik me vestigen in Goa, aan de westkust.Dat ligt c e n t r a l e rd a n A h m e d a b a d e n h e t l e v e n l i j k t m e d a a r
Overhemden Jan heeft inmiddels ook een paar kurta'sgekocht: wij'Dat d e o v e r h e m d e n ,d i e o v e r d e k n i e v a l l e n . is mijn
S f f i n j r u r M a g a z i n. eN o v e m b e r / D e c e2m0b0e7r
prettiger.Goa is een oude Portugesekolonie met veel E u r o p e s ei n v l o e d e n .V o l g e n dj a a r h o o p i k d a a r t e g a a nw o n e n . ' l