Bomenstichting Zutphen
en omstreken
Nieuwsbrief
December 2007
Beste donateurs, Het jaar nadert zijn einde, de bomen worden kaal, de wind waait guur om het huis en wat ligt er dan weer gewoontegetrouw in de bus : de nieuwsbrief van de Zutphense Bomenstichting! Wederom hebben we geprobeerd het afgelopen jaar aan u over te brengen op een leesbare manier. 2007 was een bijzonder jaar: het was een jubileumjaar omdat we in april 5 jaar bestonden. Dit hebben we bescheiden gevierd met een bomenfietstocht voor donateurs, waarbij Jeroen Philippona ons leidde langs mooie bomen aan de zuidwestkant van Zutphen. 2007 was ook het jaar waarin we wat minder leuk het nieuws haalden: een boze ingezonden brief over de ceder vlak bij het Graaf Otto-bad die aan onze aandacht ontsnapt en gekapt was voor we het wisten. En helaas: als een boom gekapt is, is dat onomkeerbaar… Die gebeurtenis was voor ons aanleiding tot bezinning. Hierover vindt u in deze nieuwsbrief meer informatie.
De boom Nog voor ik was geboren stond hij al in de tuin de vogels uit te horen die wiegden om zijn kruin. ’s Nachts lag ik dikwijls wakker en luisterde naar hem, het zong in al zijn takken: een menselijke stem. En eens, in Mei, geloof ik, zag ik hem van dichtbij. Ik klom omhoog, toen schoof ik wat bladeren opzij.
Verder vindt u in deze nieuwsbrief informatie over onze activiteiten van dit jaar, wat we bereikt hebben (want gelukkig hebben we ook heel wat bereikt!), de vernieuwde website, bedreigde bomen, een bomenboek, sparretjes op postzegels en nog veel meer.
Daar zat ik als een merel, daar werd mijn hart doorboord om wat hij van de wereld gezien had en gehoord.
Tot slot nog een laatste goed bericht: een nieuw bestuurslid is ons komen versterken, Anna Oosthoek. Zij stelt zich elders in de nieuwsbrief aan u voor. Daarnaast is Karsten Orth een keer bij een vergadering geweest en onderzoekt hij of hij zich wil aansluiten. Hoe meer mensen, hoe meer we kunnen doen, dus hopelijk blijven we ons uitbreiden.
Nu is hij omgevallen; het stormde onverwacht. Houthakkers met hun allen hebben hem weggebracht.
Zoals elk jaar wens ik u veel leesplezier.
Astrid Werdmuller Voorzitter bestuur Bomenstichting Zutphen e.o.
1 / 11
Eén zag de andere bomen die bleven staan en zei: die zullen hoger komen, maar nooit zo hoog als hij. Mies Bouhuys
Bomenstichting Zutphen e.o. Nieuwsbrief december 2007
Wat we hebben bereikt in 2007 Door de aanhoudende inspanningen van met name Paul Koopman, en sinds enige tijd ook Anna Oosthoek, zijn alle aangevraagde en verleende kapvergunningen weer nagelopen. Op grond daarvan hebben we een aantal keren onze visie gegeven aan de gemeente (bij aanvragen kapvergunningen) of bezwaar ingediend (bij verleende kapvergunningen).
Hierdoor hebben we het volgende bereikt: • voor 10 grote populieren in park Helbergen was een kapvergunning aangevraagd vanwege het opdrukken van een wandelpad door de wortels. Mede op ons dringende verzoek zijn ze blijven staan en wordt het pad op een andere manier aangepakt. • voor de linde in de tuin van Rhienderinklaan 21 in Warnsveld was een kapvergunning aangevraagd. Mede op ons advies is hij niet gekapt, maar gekandelaberd. • opnieuw is de gemeente van plan de acacia’s bij de Vispoort te kappen. Wij hebben een bezwaarschrift ingediend en zullen ons tot het uiterste blijven inzetten om deze bomen te behouden. Wij nemen het de gemeente vooral kwalijk dat zij, net als bij de kastanje bij de Hanzehof, de aanbevolen maatregelen tot behoud niet genomen heeft. Zie ook de krantenartikelen op onze website. • we hebben, net als omwonenden, een bezwaarschrift ingediend tegen de kap van een berk aan de Leeuweriklaan 18. Het bezwaar is op advies van de bezwaarcommissie afgewezen door B & W. • de kastanje bij de Hanzehof moest nodig onderhouden worden maar de gemeente bleef in gebreke. Begin dit jaar bleek dat de Hanzehof eigenaar is van de boom. In overleg met ons heeft de boom een onderhoudsbeurt gekregen en hopelijk kan hij nu weer jaren mee. Zie ook onze website.
Daarnaast hebben we door overleg met de gemeente invloed uitgeoefend op : • de wilgen bij de IJssel: nadat de meeste wilgen aan de overkant van de IJssel (bij de Hoven) gekapt waren, wilde de gemeente dit jaar de rest ook kappen vanwege de geconstateerde watermerkziekte. Door aandringen van onze kant is de grote wilg, die het dichtst bij de oude brug staat, geknot in plaats van weggehaald, en zijn er van de overige slechts drie gekapt. • herplant bij de Warnsveldse molen. Bij de Warnsveldse molen zou herplant gepleegd worden, maar de dienst Stadsbeheer stelde dit uit en had allerlei bezwaren (smoezen in onze ogen). We hebben een afspraak gemaakt met het hoofd van de dienst Stadsbeheer én wethouder van Oosten, die tot onze vreugde Stadsbeheer hield aan de gemaakte afspraken. Inmiddels is de herplant gerealiseerd. Bij het bomensymposium vorig jaar beloofde de gemeente de gegevens omtrent kap en herplant elk jaar te publiceren. De bedoeling was dat hierdoor inzichtelijker zou worden wat de gemeente doet en nalaat. Helaas heeft de gemeente zich nog niet aan deze belofte gehouden.
Ook zijn we bij zaken betrokken door derden: • de beuk in Brummen: aan de Arnhemse weg in Brummen staat een mooie oude beuk. Deze beuk zou wat de gemeente en de projectontwikkelaar betreft moeten sneuvelen voor geplande dure villa’s. Door uitgebreide actie van omwoners, waarbij wij in vroeg stadium betrokken waren, is uiteindelijk besloten de beuk te behouden. Hier blijkt dat stevige acties tot resultaat kunnen leiden. Zie ook onze website. • De kap van de Achterhoekse lanen: onze regiocoördinator Jeroen Philippona is betrokken bij verzet tegen de schrikwekkende kap van prachtige oude bomen langs provinciale wegen in de Achterhoek. Zie het stukje in deze nieuwsbrief over de regiobijeenkomst voor meer informatie. Astrid Werdmuller
2 / 11
Bomenstichting Zutphen e.o. Nieuwsbrief december 2007
Even voorstellen..... Anna Oosthoek-Gijzemijter De Sinds het voorjaar van 2007 zit ik in het bestuur van de Bomenstichting Zutphen, naar aanleiding van het kappen van een prachtige Ceder, die stond langs het fietspad naar de fietsbrug bij het zwembad. De stand van deze boom was niet van invloed op de bouwplannen aldaar en ik weet dat veel mensen er verontwaardigd en verdrietig over waren. Ik besloot me aan te sluiten bij de Bomenstichting om in de toekomst zulke zaken eventueel te kunnen voorkomen!
Mijn aandeel in het bestuur bestaat uit het nalopen van de kapvergunningen, eerst op het Gemeentehuis, en van daar de wijken in. Paul Koopman en ik verdelen de na te lopen bomen, in het vertrouwen dat onze inzet goede gevolgen heeft voor de bomenbevolking van Zutphen.
Anna Oosthoek
Van jongs af aan ben ik een natuurmens, voor mij is geregeld in de natuur zijn een levensbehoefte. Ik ben actief met "Natuurbelevingdagen" voor kinderen vanaf 8-12 jaar, nu nog in Baarn, elk voor- en najaar, maar ik hoop dat project samen met een aantal enthousiaste mensen ook in Zutphen e.o. op te gaan zetten.
Klein berkeboompje met glanzend tere blaadjes geurend op de hei
Een boom is voor mij een heel speciaal wezen dat weer bewoond en/of bezocht wordt door erg veel dieren, waaronder natuurlijk vogels. Elke boom is een leefgemeenschap op zich! Daarom vind ik elke boom die gekapt wordt een verlies, en wil ik me ook sterk maken voor vooral behoud, maar ook aanplant van nieuwe bomen.
Balsempopulier geknot, intens aanwezig je geur bedwelmt ons
Anna Oosthoek
Anna Oosthoek
Boomverzorger zijn.... Misschien word je wel geboren als boomverzorger. Ik in ieder geval wel. Vanaf mijn jonge jaren zat ik vaak al hoog in de bomen uitkijkend over de velden en weilanden. Of om de wereld eens van boven te bekijken. Het fascinerende aan bomen is dat je bij sommige soorten zelfs zo hoog in de top kunt klimmen dat je boven het bladerdak uit kan kijken. Andere reiken zelf hoger dan het bos en geven een eindeloos vergezicht op de omgeving. Het klimmen is wel wat veranderd. Vroeger klom je gewoon van tak naar tak, kijkend hoe hoog je durfde te komen. Nu ben je gezekerd met gordel, klimlijnen, helm 3 / 11
en overige veiligheidsmiddelen. Om veilig op hoogte te kunnen werken. Het doel: snoeien, verzorgen, dood hout verwijderen en kappen. Voor gewoon een beetje om je heen kijken en genieten is minder tijd, al geniet ik nog bij iedere boom die ik beklim van de hoogte en het uitzicht. De spanning die ik als kind voelde heb ik nog steeds: de hoogte het uitzicht en het meedeinen met de wind. Boomverzorger zijn... is en blijft een jongensdroom die voor mij nu werkelijkheid is.
Nicolaas Bessels (Eigenaar Besselsgreen Boomverzorging en Tuinen)
Bomenstichting Zutphen e.o. Nieuwsbrief december 2007
Veel uitval van monumentale bomen De landelijke Bomenstichting heeft recent in een persbericht bekend gemaakt dat er een vrij grote uitval is van monumentale bomen. Van de ruim 6000 bomen die in 1991 geregistreerd stonden op de lijst monumentale bomen blijkt 15 jaar later zo’n 15 % te zijn gestorven of verdwenen. De jaarlijks uitval is dus zo’n 1 %. Omdat het niet speciaal om de oudste exemplaren gaat, vermoedt de Bomenstichting dat het niet alleen om natuurlijke doodsoorzaken gaat. Natuurlijk, een deel van de monumentale bomen zijn op de lijst gekomen door hun hoge leeftijd en markante uiterlijk en hebben de natuurlijke leeftijdsgrens voor de soort benaderd. Dat er veel dikke bruine beuken sneuvelen is te verklaren door de beperkte maximum leeftijd van deze soort. Beuken zijn daarnaast erg gevoelig voor schommelingen in de waterstand en vooral door droogte in voorjaar en zomer. Na de hete, droge zomer van 2003 zijn veel oude beuken hard achteruit gegaan en inmiddels gestorven of bijna gestorven. Dit geldt bijvoorbeeld voor de inmiddels gekapte beuk van de Engelenburg bij Brummen. De illustere beuk van Den Bramel bij Vorden is bijna gestorven. Daarnaast zijn veel monumentale bomen het slachtoffer van onze grote behoefte aan ruimte: in de wortelzone wordt gegraven vanwege kabels, leidingen en riolering, vlak langs bomen worden wegen geasfalteerd, etc. Op andere plaatsen wil men bouwen en zijn bomen lastige hinderpalen. Langs wegen is men in Nederland vaak bang voor risico’s en kapt dan bomen uit voorzorg en om mogelijke schadeclaims te voorkomen. Ook in Zutphen zijn dit jaar meerdere slachtoffers te betreuren. • Tijdens de zware storm op 18 januari vielen enkele mooie bomen in het Philip Sidneypark evenals een grote zilveresdoorn aan de Martinetsingel. Ook een zware treurwilg aan de Hobbemakade brak af. De stam bleek rot. De gemeente heeft zopas een vervangend wilgje geplant. • Dit voorjaar viel een prachtige witte abeel aan de Berkel bij de Louisesingel.
4 / 11
•
•
Van een zilveresdoorn naast de Walburgiskerk brak onverwacht de kroon af. In de takken maar ook de stam was de houtrot goed te zien. Hoewel de boom in deze natuurlijk knotvorm nog een tijd kan leven, heeft de gemeente besloten haar te kappen vanwege de ingezette aftakeling, het verlies aan schoonheid en om een nieuw exemplaar te kunnen planten. Van een grote, ongeveer 170 jaar oude beuk in het Slingerbos achter de Hanzehof, brak deze zomer een enorme tak af. In de herfst bleek de stam bezaaid met Porceleinzwammen, een fraai gezicht maar ook een teken dat de boom sterk verzwakt is. Omdat de boom langs een wandelpad staat en bij eventueel omvallen meerdere grote lindes zal meenemen, is besloten hem te kappen.
Berken berken zijn sierlijke kinderen zij graaien naar licht hebben zon lief als vrouw werpen hun takken de lucht in onwetend van breken en doodgaan zij gooien bladeren naar elkaar overmoedig lachend in hun witte bast Wim van den Abeele
Naast dit natuurgeweld spelen ook in Zutphen bouwprojecten een grote rol bij het verdwijnen van bomen. Enkele voorbeelden: A. Ruim 10 jaar geleden zijn dankzij actie van buurtbewoners meerdere monumentale bomen bij de nieuwbouw van de rechtbank gespaard: men wilde ze preventief kappen. De bomen werden tijdens de bouw echter onvoldoende beschermd tegen zwaar materieel, dat vaak over de wortelzone reed. Deze herfst zijn een grote beuk en zilveresdoorn gekapt vanwege aantasting door
Bomenstichting Zutphen e.o. Nieuwsbrief december 2007
zwammen en een risico op afbreken. Dit is ongetwijfeld indertijd veroorzaakt door het bouwverkeer. B. Het Lenderinkbosje, met twee monumentale bomen. Een groot deel van het bosje sneuvelde vanwege de gewenste sanering van vervuilde grond. De monumentale beuk en kastanje echter moesten vooral wijken voor nieuwbouw van de Anne Flokstra school. Na overleg met omwonenden heeft de Bomenstichting besloten geen bezwaar in te dienen. C. Bij het Graaf Ottobad werd een terrein aangewezen als bouwlocatie. Hiervoor moesten enkele grote populieren, een moeraseik en een door velen betreurde Himalayaceder bij de oprit van de fietsbrug verdwijnen. Helaas had de Zutphense Bomenstichting de kapvergunning niet goed gelezen en geen bezwaar tegen de kap van de ceder ingediend.
D. Bij de Kabinetsgracht komt ook nieuwbouw. Hiervoor zullen enkele grote populieren langs de Henri Dunantweg verdwijnen. E. Bij de nieuwbouw aan de Dreiumme in Warnsveld is een aantal bomen (nog niet monumentaal) gesneuveld. De vele voorbeelden laten zien dat bomen vaak de dupe zijn van de grote druk op de ruimte in het stedelijk gebied. Willen we voldoende oudere, grote bomen behouden in onze stad (juist deze zijn verreweg het meest waardevol waar het gaat om invloed op klimaat, ecologie en beleving) dan is een goede regelgeving en een alerte betrokkenheid van overheid en vooral inwoners van groot belang. Inzet voor de bescherming van monumentale en andere bomen en stimuleren van de betrokkenheid van de inwoners zijn dan ook hoofddoelstellingen van de Zutphense zowel als de landelijke Bomenstichting!
Jeroen Philippona
Interne discussie over onze strategie Allereerst ter informatie onze ingezonden brief aan de Stentor in maart van dit jaar: ‘Bea Wahlen uit in de Stentor van 14 maart jongsleden in het stukje ‘Requiem voor de Spar’ haar verdriet en verontwaardiging over de kap van de prachtige boom (een 25-jarige Himalayaceder) langs de fietsbrug bij het Graaf Ottobad. Wij delen deze verontwaardiging. De kap van de ceder wijkt af van die van de andere 26 bomen van de locatie Den Elterhof op het voormalige zwembadterrein: de kap van die 26 bomen was onontkoombaar vanwege de bouwplannen, de ceder echter stond aan de rand van het bouwterrein en had gemakkelijk kunnen worden gespaard. Bea vraagt zich af in haar stukje of de Bomenstichting heeft zitten slapen. Helaas moeten wij toegeven dat deze boom aan onze aandacht ontsnapt is. Tegelijk legt dit voorval de vinger op de zere plek van het bomenbeleid in de gemeente en onze poging tot invloed hierop. Tot nu toe hebben wij als Bomenstichting gekozen voor overleg met de gemeente, in plaats van 5 / 11
actievoeren. Wij dachten en hoopten dat dit het meeste resultaat op zou leveren. Het heeft zeker een en ander opgeleverd (een lijst Bijzondere Bomen die extra beschermd worden, een nieuwe kapverordening in 2004, een bomensymposium) maar het draagt ook het gevaar in zich mee ingepakt te worden. Redelijkheid kan veel opleveren maar kan ook verstikkend werken. Er wordt uitgelegd door de gemeente, om begrip gevraagd, toegezegd en wij accepteren en wachten af. Zo is het ook gegaan met de kapvergunningen. Als Bomenstichting beschouwen we het als een kerntaak de kapvergunningen na te lopen. Dit is echter een enorme klus en informatie omtrent de kapvergunningen vanuit de gemeente is langdurig incompleet geweest. Om werkelijk invloed te hebben op kapplannen bij bouwprojecten moeten we er eigenlijk al in de voorbereidende fase bij zijn, de fase van de bouwplannen. We moeten ons dan gaan bemoeien met de ingewikkelde communicatie en concurrentie tussen de verschillende afdelingen van de gemeente. Dit is teveel werk voor een kleine organisatie als de
Bomenstichting Zutphen e.o. Nieuwsbrief december 2007
onze en kan niet zonder de oplettendheid en inzet van bewoners en betrokkenen. En niet zonder de openheid van de gemeente. De vraag is waarom Stadsbeheer (de groenafdeling van de gemeente) ons, als gesprekspartner, niet heeft gewezen op deze pijnlijke zaak. Het antwoord ligt voor de hand: wat niet weet wat niet deert, en wat dus niet dwars kan gaan liggen. Wordt Stadsbeheer zo onder druk gezet door de afdeling bouw en wonen (WWG) om niet tegen te werken, niet moeilijk te doen, dat ze ons liever niet inlicht? Of heeft ze zo weinig hart voor bomen dat ze deze boom zonder blikken of blozen heeft omgelegd en niet aan ons gedacht heeft? Wij bestaan als Bomenstichting in april 5 jaar en wij beschouwen dit voorval mede als de aanleiding om ons eens goed intern te bezinnen op de tot nu toe door ons gekozen strategie. Wij houden u op de hoogte. Namens de Bomenstichting Zutphen e.o., Astrid Werdmuller & Jeroen Philippona’ Tot zover de ingezonden brief. Ik plaats hem in zijn geheel omdat hij het dilemma waar we voor staan goed duidelijk maakt. Inmiddels hebben we die interne discussie natuurlijk gevoerd. Duidelijk is geworden dat
we er niet voor kiezen het overleg met de gemeente te staken en een actiegroep te worden. Maar daarnaast is het ook duidelijk dat het geduld van een aantal van ons op raakt en dat meer daadkracht gewenst wordt: eerder een bezwaarschrift indienen, niet langer begrip blijven opbrengen voor de door de gemeente aangevoerde redenen om hun afspraken niet na te komen enz.. Daarnaast zouden we, bij voldoende bestuursleden, een aantal zaken structureler willen aanpakken. We zouden ons onder andere willen richten op de bouwplannen en bestemmingsplannen, omdat vroegtijdige interventie bezwaarprocedures of ongewenste kap kan voorkomen. En we zouden de fracties van de politieke partijen willen benaderen, om meer invloed te kunnen uitoefenen op het groenbeleid en dus bomenbeleid van de gemeente. Maar we hebben geconstateerd dat dit voorlopig toekomstmuziek blijft. Ieder van ons zou wel willen dát dit gebeurt, maar ziet zelf geen tijd en mogelijkheid het te doen. Het zou fijn zijn als zich komend jaar nog mensen bij ons aansluiten die dit op willen pakken.
Astrid Werdmuller
De heer Laman Trip tot Ridder geslagen! Op 30 november 2007 ging erelid van de Bomenstichting de heer Laman Trip naar een vergadering in Café De Pauw van de twee ooit mede door hem opgerichte stichtingen: Stichting tot Behoud van Warnsveldse Monumenten en de Stichting Waardevol Warnsveld. Onderwerp: het beheer en behoud van de bomen in de Overtuin. Gastspreker was Jeroen Philippona. Na een klein uur vergaderen werd de heer Laman Trip onverwacht opgehaald door zijn vrouw en Nanning de Jong en meegevoerd naar de grote zaal, waar hij met
6 / 11
luid applaus en gezang werd ontvangen. De burgemeester sprak hem toe en reikte hem een ridderorde uit. In verschillende toespraken, gedichten en liederen werden de verdiensten van de ridder uitgemeten. Hij heeft zich decennia lang zeer volhardend ingezet voor behoud van het dorpsschoon in Warnsveld, zowel de natuur- als de cultuurgoederen. We wensen de heer Laman Trip toe dat hij nog jaren als ridder samen met zijn vrouw mag genieten van de mooie omgeving en dat zijn inspirerende voorbeeld wordt nagevolgd en voortgezet door anderen!
Bomenstichting Zutphen e.o. Nieuwsbrief december 2007
Verslag Regiobijeenkomst van Gelderse Contactpersonen van de Bomenstichting (3 november 2007) De Zutphense Bomenstichting werkt veel samen met de landelijke Bomenstichting. Deze heeft een netwerk van contactpersonen in het hele land. Zutphense bestuursleden Astrid Werdmuller en Jeroen Philippona zijn contactpersoon voor Brummen en Zutphen. Regelmatig zijn er landelijke bijeenkomsten, met cursussen en uitwisseling. Ook worden er regionale contactdagen georganiseerd. Op 3 november vond een regionaal overleg van Gelderse contactpersonen plaats in Eibergen, georganiseerd door Roy Nijman, de zeer actieve contactpersoon voor de gemeente Berkelland. Enkele actuele onderwerpen kwamen daar uitvoerig aan de orde. Hieronder worden er een paar belicht. Bomen langs provinciale wegen De provincie Gelderland voert sinds enige jaren een nieuw wegenbeleid uit. Bij wegreconstructies of bijvoorbeeld de aanleg van fietspaden langs provinciale wegen worden richtlijnen gehanteerd uit het zogenaamde Handboek Wegontwerp. Dat handboek geeft richtlijnen voor obstakelvrije zones langs wegen: langs 60 km-wegen bijvoorbeeld mogen geen obstakels (zoals bomen) staan binnen 4 meter van de rijweg. Doelstelling is het verbeteren van doorstroom en het vergroten van de verkeersveiligheid. De richtlijnen uit het handboek worden door provincies verschillend toegepast. Een aantal provincies gaan daarbij terughoudend te werk. Gelderland gaat zeer rigoureus te werk met verstrekkende gevolgen voor het landschap. Er is langs verschillende wegen in de Achterhoek fors gekapt en dat heeft veel emoties opgeroepen. Het landschap heeft door deze rigoureuze kap aanzienlijk aan schoonheid ingeboet onder andere langs de weg Ruurlo-Zelhem. Ook tussen Neede en Borculo zullen veel grote bomen worden gekapt. De PvdA in Eibergen heeft hierover vragen gesteld en dit beleid is door Berkelland bij de provincie ter sprake gebracht. Uiteindelijk is er ten aanzien van de situatie Neede/Borculo een compromis gesloten tussen de provincie en de gemeente. Dat betekent dat een aantal 7 / 11
bomen blijven staan maar dat er zeer veel grote bomen worden gekapt. De verwachting is dat dit begin 2008 zal plaatsvinden. De vertegenwoordigers van de Bomenstichting en enkele privé-personen in Berkelland hebben geprotesteerd tegen dit beleid en inspraak gevraagd bij Provinciale Staten. Daarbij zijn de door de Provincie gehanteerde uitgangspunten ter discussie gesteld. De gedeputeerde mevr. Verdaas, gesteund door de meerderheid van Provinciale Staten, heeft geweigerd het beleid weer ter discussie te stellen en zet het eerder in gang gezette beleid door. De Bomenstichting wil nu de Gelderse Milieufederatie inschakelen en proberen de landelijke politiek hierbij te betrekken.
Nieuw kapbeleid in diverse gemeenten • In verschillende gemeenten is men overgestapt op het terugbrengen van het aantal kapaanvragen door bomen kapvergunningvrij te maken. Alleen bijzondere bomen komen op een lijst en zijn kapvergunningplichtig, de rest kan vrij gekapt en gerooid worden. Gemeenten verwachten dat ze op deze manier kunnen bezuinigen op de personeelskosten. • Verschillende gemeenten hanteren verschillende criteria bij het hierboven genoemde beleid. Soms wordt uitgegaan van een minimale oppervlakte waarbinnen vrij gekapt kan worden. Sommige gemeenten hebben dit alleen geregeld voor kernen, sommige hanteren kapvergunningvrije zones bv. alleen de (nieuwbouw)wijken waar weinig oude bomen staan (Apeldoorn). Anderen hanteren een minimale boomomtrek. Ongeacht de keuzes die gemaakt worden is het altijd van belang om te zorgen dat het aantal bomen op de lijst bijzondere bomen zo groot mogelijk is. Opgemerkt wordt dat sommige gemeenten erg gemakkelijk kapvergunningen verlenen omdat men ervan uitgaat dat er toch sprake is van een herplantplicht waardoor er uiteindelijk geen bomen verloren gaan. Men vergeet daarbij echter dat de
Bomenstichting Zutphen e.o. Nieuwsbrief december 2007
waarde van een kleine, jonge boom voor flora en fauna, voor de zuiverende werking van de lucht en voor de beeldbepalendheid niet te vergelijken is met de waarde van een oude, grote boom.
Toekomstbomen/monumentale bomen De lijst bijzondere bomen en monumentale bomen is geen statische lijst. Er zullen steeds bomen opgevoerd moeten worden om een toekomst met grote bomen veilig te stellen.
Dat betekent dat bomen die nu nog niet op de lijst staan wel veilig gesteld moeten worden om te zorgen dat er in de toekomst voldoende grote bijzondere en monumentale bomen over zijn. Deze bomen zullen nu al een bepaalde status moeten krijgen: toekomstbomen !
Astrid Werdmuller en Jeroen Philippona
Bij een bomenrij Het maakt bedeesd, de toppen van de bomen, en verliefd. Zij staan voor niets dan om de lage wolken over zich te laten komen, sterren stip te laten, knop te zetten, te voldoen aan blad in onophoudelijk verlies. Chr. J. van Geel
De prijsvraag en de Dag v/d Duurzaamheid Op de Dag van de Duurzaamheid zijn wij ook altijd present. En om het saaie bestaan aan de personeelskant van de kraam dit jaar eens wat op te fleuren zijn we aan het denken gegaan wat we voor leuks zouden kunnen ondernemen. En toen eindigden we met een Prijsvraag voor de Jeugd. We hebben een tiental vragen opgesteld, welke natuurlijk betrekking hadden op bomen. Het was een onverwacht groot succes. Er hebben 21 kinderen aan meegedaan, in de leeftijd van 5 tot 13 jaar. Op onze vernieuwde website (waarover hieronder meer) kunt U de uitslagen vinden.
8 / 11
Dit jaar hadden duidelijk meer mensen interesse voor onze kraam, en zeer waarschijnlijk ook voor de andere, dan in de afgelopen jaren het geval is geweest. Als het aan de plek gelegen heeft – dan willen we daar volgend jaar graag weer staan! We hebben veel folders uit mogen delen en veel gesprekjes gevoerd, wat ons natuurlijk goedgemutst naar huis heeft doen gaan.
Marc Vos (Meer over de prijsvraag kunt u nalezen op onze website)
Bomenstichting Zutphen e.o. Nieuwsbrief december 2007
Sparretje op postzegeltje Misschien vraagt u zich bij het lezen van deze titel af, wat de schrijver hiermee bedoelt. Welnu, het sparretje staat als symbool voor alle soorten coniferen en met postzegel bedoel ik oneerbiedig de kleine particuliere tuin. Dit kan zowel op de voor- als op de achtertuin slaan. In de jaren zeventig en tachtig was het voor heel veel hoveniers en tuinarchitecten een hot onderwerp zoveel mogelijk coniferen (sparretjes) in particuliere tuinen (postzegeltjes) te planten. Bij het schouwen van bomen in particuliere tuinen uit die tijd kan het zondermeer voorkomen dat men de Taxodium distichem, de moerascipres, of de Metasequoia glybtostroboides, de levensboom, of de Sequoiadendron giganteum, de mammoetboom, tegen komt. Dit zijn bomen voor een pinetum, een coniferenpark of botanisch tuin, maar zeker niet voor een klein tuintje.
De hier boven genoemde bomen kunnen in hun natuurlijke omgeving uitgroeien tot bomen met een hoogte van 50 meter en een omvang van meer dan 15 meter. Dit type heeft geen toekomst en bezorgt de bewoner alleen maar kopzorgen. De huidige bewoners worden met een probleem opgezadeld dat ontstaan is door de verkeerde keuze in die tijd. Hadden de hoveniers en tuinarchitecten zich destijds gerealiseerd dat deze en andere coniferen hoogtes van meer dan 15 á 20 meter kunnen bereiken
9 / 11
en een omvang van ca. 15 á 20 meter dan hadden zij waarschijnlijk nooit dit soort bomen geplant. De problemen waar de huidige bewoners voor komen te staan zijn veelal opdrukken van bestrating, takken die voortdurend tegen de ramen of dakgoot slaan, zo ook door gebrek aan zonlicht vochtige muren en vermolmd houtwerk. Tevens is bekend dat er onder de conifeer geen andere plant wil groeien. Dat zij nu geen raad meer weten met dit soort grote bomen en er zodoende een kapvergunning voor aanvragen is een gevolg van de verkeerde keuze destijds. Bij het schouwen heb ik meegemaakt dat er in de voortuin op circa 12m2 vijf grove dennen stonden met een hoogte van ongeveer 12 meter. Dat deze bewoner een kapvergunning vraagt is logisch. In een pinetum kunnen deze bomen zich ontwikkelen tot mooie exemplaren, dit is niet het geval in een tuintje van rond de 20m2. Het komt dan ook niet zelden voor dat bewoners kiezen voor de radicale oplossing van grindtuinen en tegels om van dergelijke problemen verschoond te blijven. Ze gaan zich dan ook mateloos ergeren als buren wel bomen in hun tuin toestaan. Ik pleit er voor dat op het label of naamkaartje van de boom of struik aangegeven wordt welke hoogte en omvang deze kan krijgen. Aangezien het aanbod van bomen en struiken alleen maar toeneemt en er weinig tuinarchitecten , tuincentra of hoveniers zijn die de moeite nemen om bij de aankoop of aanleg de hoogte en omvang bekend te maken zou de vermelding er van op het label duidelijkheid kunnen geven. Informatie naar de klant toe is in mijn ogen onvoldoende; ondanks het feit dat er bijna voor elke hobby wel een cursus bestaat komt de tuin er bekaaid vanaf.
Paul Koopman
Bomenstichting Zutphen e.o. Nieuwsbrief december 2007
Vernieuwde Website Ik heb de website vernieuwd. Na zo lange tijd tegen mijn oude ontwerp aangekeken te hebben en de klachten dat alleen ik toegang had om de site te updaten, heb ik de stoute schoenen aangetrokken en een volledig nieuwe basis gelegd. Alle oude info is nog steeds aanwezig, doch de opzet is nu wat gestructureerder en helderder. De basis is Wordpress, gratis weblog software, welke speciaal is ontwikkeld voor dit soort zaken. Je moet wel een beetje pielen hier en peuteren daar, maar dan heb je ook wat. Ik hoop dat u nu makkelijker tot het bekijken van alle info komt, want er is genoeg interessants te vinden. Zo vindt u nu de archieven van de afgelopen 5 jaar overzichtelijk aan
de rechterzijde. Voor de nieuwtjes hoeft u niet meer verder te klikken – ze staan gelijk volledig in beeld. Veel informatie is nu ook ingedeeld in categorieën, welke u onder de archieven vindt. Dan is er uiteraard een algemene rubriek, niet alles hoeft gecategoriseerd te worden, met info over ons en bomen. Als laatste een groep 'Links', welke koppelingen naar andere interessante sites herbergt. Wij wensen u veel leesplezier met onze nieuwe website: http://www.bomenstichtingzutphen.nl/
Marc Vos Webmeester
Algemeen Het gaat nog steeds goed met ons. Er komen gelukkig nog steeds donateurs bij, wat maar aangeeft dat bomen leven onder veel mensen. We hebben nu 104 actieve donateurs, waarvan dit jaar 8 nieuwe. Ik kan u weer hartelijk bedanken voor uw steun.
Het boekje met de Zutphense Bomenwandeling is uitverkocht. Een nieuw boekje is in de maak, wat er mooier uit gaat zien. U hoort van ons!
Marc Vos Penningmeester
Zoals de laatste jaren, vindt u ook dit jaar weer een acceptgiro bij de nieuwsbrief, waarmee u ons kunt blijven steunen.
Bomenstichting Zutphen en omstr eken Gironummer: 9313440
U kunt ons ook nog steunen als u uitnodigingen en andere post digitaal kunt en wilt ontvangen.
Secretariaat Berkelsingel 70 7201 BM Zutphen Tel: 0575-540982
Dat spaart portokosten en papier(transport).
Website: www.bomenstichtingzutphen.nl
10 / 11
Mailt ons dan (
[email protected]) alstublieft het e-mailadres waarop u onze digitale post wenst te ontvangen.
Bomenstichting Zutphen e.o. Nieuwsbrief december 2007
Agenda Winterbomenwandeling Op zondag 3 februari 2008 organiseren het IVN, afdeling Zutphen, en de Zutphense Bomenstichting gezamenlijk een winterbomenwandeling. Aandacht voor de herkenning van boomsilhouetten, schors en knoppen. Start om 14.00 uur bij de Hanzehof.
Zutphens Bomenboek Twee van onze bestuursleden, waar ik er één van ben, vormen sinds kort op eigen titel, samen met de eindredacteur, de lokale redactie voor een nieuw boek: het Zutphense Bomenboek. Dit in navolging van het succesvolle Deventer Bomenboek. De Stichting OpenBomenBoek (http://www.openbomenboek.nl/) is bezig steden door heel Nederland warm te maken een Bomenboek uit te geven. Dit ter lering ende vermaak. Dus niet een boek speciaal voor bomenbollebozen, maar voor iedereen. Dit boek zal gaan bestaan uit foto's van markante plekken met bomen, teksten en gedichten. Deze teksten komen liever niet alleen van ons, maar juist grotendeels van u. De redactie vraagt u, bij deze, om verhalen over bomen, eventueel met foto, te e-mailen of per post op te sturen. Het hoeven niet úw verhalen te zijn, het mogen ook die van uw buren, uw vrienden of uw familie zijn – als het maar over iets gaat dat een boom betreft binnen de Zutphense gemeentegrens. Het kan gaan over een vogel welke steevast een nest voor uw raam in elkaar flanst in een mooie boom voor uw huis; of het geluid van de boom in de wind waarbij u heerlijk in slaap valt. Het kan over van alles gaan. U kunt de verhalen insturen vanaf nu tot december 2008!!! U heeft dus een heel jaar de tijd en wij waarderen uw medewerking zeer. Om een indruk te geven hoe het er ongeveer uit gaat zien, heb ik wat foto's van het Deventer boek op mijn website geplaatst: http://marc.vos.net/ onder de titel Zu tphens Bom enboek. Deze impressies worden vervangen door foto's of afbeeldingen van het Zutphens Bomenboek, naarmate de samenstelling daarvan vordert. Mocht u interesse hebben dit boek aan te schaffen, laat u dat dan aan ons weten, ook weer per post of per email. U krijgt dan zo snel mogelijk bericht wanneer de voorintekening begint zodat u tijdig kunt bestellen. Mocht u interesse hebben, naast de aanschaf (of zonder aanschaf), in sponsoring, dan vernemen wij dat graag. Sponsors zullen met naam achterin het boek worden genoemd. En... vanaf een nog te bepalen bedrag, wordt u of uw bedrijf, met uw logo erbij, geplaatst in een aparte, grotere ruimte.
Per post sturen aan: MHE Vos Albert Cuypstraat 19 7204 BP Zutphen Marc Vos 11 / 11
Per e-mail sturen aan:
[email protected]