0
De woningcheck en Pilot Comfortabel Leven
Waarom? Is er een probleem? Er is nog weinig goed onderzoek gedaan naar wat gebruikers nu echt willen: • Meestal achteraf evalueren • Panelonderzoek naar mening over aanpassingen niet onafhankelijk van pilot • Pilots vaak technisch gedreven; sociaal wenselijke antwoorden bij evaluatie
Een groot deel van de consumenten wil of kan niet hun apparatuur en diensten zelf installeren en beheren; een goede installatie- & beheerdienst is cruciaal. De behoefte aan eenvoudig te beheren diensten en apparaten onder klanten groeit door de complexiteit van verschillende systemen.
De uitdaging
Scope: 2k/3k sterflat woningen
Opdracht: ►Ontwikkel een stappenplan voor het
inrichten van levensloopgeschikte bestaande woningen ►Maak een ontwerp voor de demowoning
Pieter van Foreest OTIB Vidomes
Min. VWS
Vestia
Gem. Delft
UNETO-VNI
Inrichting bouwtechnisch en installatie/domotica
Bestaande, bewezen en direct beschikbare technologieën
Doelgroep
BASIS
Kenmerken bewonersgroepen: - Basisgroep (1):
Grootste deel groep 55+ is gezond
- Overige groepen(2-5)
veel mensen grote spreiding ziektebeelden
- Groep senioren
groeit komende jaren hard NL: 5,2 miljoen 44% 65+er zonder chronische ziekte
Vitale 50+’ers
60-85% wil niet verhuizen
EXTRA’S
Voorbereiden op: >20% Mobiliteit / rollator & rolstoelgebruikers
20% COPDpatiënten
10% Visueel mindervaliden
10%, 7% thuis Zelfstandig wonende licht dementerenden
NB: Percentages van 65+ bevolking Bron: CBS statline 2005 & Mediaonderzoek.nl, Marketing Tribune (19/2005) & Rups
Functionaliteit Doelgroepspecifiek Mobiliteit Bedieningscomfort Communicatie Oriëntatie Veiligheid / gezondheid Algemene voorzieningen Voorzieningen Diensten Renovatie algemeen Bouwkundige schil & inst. Bewustwording Veiligheid
bijv: - handgrepen, drempels, liften - afstandbedieningen - intercom, huiszuil - verlichting, kleurstelling - aan/uit, alarm, valdetectie, etc
- inbraakbeveiliging, lift, buitenverl. - thuiszorg, alarmopvolging - isolatie, HR-ketel, ventilatie - slimme meter - brandmelders, sprinklers
Totaal 107 functies voor “comfort & safety”; voor dementie zijn er nog 132 extra..!
Conclusies Integraal ontwerpen: zorg, veiligheid, energie
Informatie-overvloed terugbrengen door structuur
Breng alle belangen bij elkaar
Het hanteren van één gedeeld beeld is essentieel
Wat is het Startpakket? Het Startpakket is bedoeld als minimumpakket voor woningen, die
functies bevat die voor alle Wonen, Welzijn & Zorg –doelgroepen relevant zijn. • Levensloopgeschikt (vitale 50-ers)
Primair installatietechniek
• Beperkte mobiliteit
Op functioneel niveau
• Licht dementerend • Visuele beperking • COPD • Lichte verstandelijke handicap
Niveaus
Toekomst Pluspakket Basispakket Bouwbesluit
Van behoefte naar functie naar specificatie Doelgroep
Behoeften
Functies
Voorbeelden van behoeften: - Douche binnengaan zonder struikelen - Afzuiging vanuit badkamer bedienen
- Toilet makkelijk bereikbaar - Zien wie er bij de voordeur staat - Deur eenvoudig openen - Bescherming tegen vergifitiging door CO
Specificaties
Toekomst Pluspakket Basispakket
Bouwbesluit
Een drempelverlagend startpakket
B A S I S P A K K E T
COMFORT & ENERGIE • Licht of verlichting met bewegingssensor • Wandcontactdozen – extra, en op een goede plaats • Programmeerbare klokthermostaat voor de CV • Thermostaatradiatorkraan • Loze leidingen voor huisautomatiseringssysteem • Passende ventilatie SANITAIR BADKAMER • Douche zonder douchebak • In hoogte aangepaste douche - doucheglijstang
1/2
• Extra regelknop voor ventilatie (evt boven in badkamer) • Thermostaat mengkraan in badkamer
• Antislipvloer in toilet en badkamer • Toilet op verdieping
B A S I S P A K K E T 2/2
VEILIGHEID • Deurintercom met video of deurspion • Buitenlamp met passieve infraroodsensor
• Detector - gas en CO • Detector rook • Lichtschakelaars – direct naast slot van de voor- en achterdeur • Inbraakalarm TOEGANKELIJKHEID • Teruggebogen deurklink i.p.v. ‘normale’ deurklink • Deurdrempels verlagen (tot minder dan 2 cm) • Deurklink i.p.v. deurknop voor een eenvoudigere bediening
Toekomst Pluspakket Basispakket
Bouwbesluit
Een drempelverlagend startpakket
P L U S P A K K E T 1/2
• • • •
• •
COMFORT & ENERGIE Eénhendel mengkraan in keuken Automatische interactie tussen apparatuur; bijv. tv/radio zachter als telefoon of deurbel gaat Videotelefonie De mogelijkheid tot het plaatsen van een inductie of keramische kookplaat Elektrische gordijnopeners Elektrische zonwering rolluiken
SANITAIR BADKAMER • Douchezitje en handgrepen of mogelijkheid tot door versterkte muur • Wastafel in slaapkamer
P L U S P A K K E T 2/2
VEILIGHEID • Elektrisch slot op buitendeur • Inactiviteitsmonitor • Personenalarm TOEGANKELIJKHEID • Lift • Slot met klink onder sleutelgat
Andere uitbreidingen zijn gebaseerd op specifieke klantbehoeften: - standaard of luxe uitvoering, - specifieke oplossingen voor de doelgroep. (Het basispakket dient alleen als startpunt om verder te praten.)
Toekomst Pluspakket Basispakket
Bouwbesluit
Een drempelverlagend startpakket
Toekomstige ontwikkelingen Het Startpakket zal kunnen veranderen.
In ieder geval onderstaande toekomstige ontwikkelingen zijn van belang: • Zorg op afstand • Smart Grids
• Energetisch renoveren
De woningcheck - SOLL Branchevereniging van installateurs (UNETO-VNI)
Kundig advies aan de cliënt – maatwerk
Leveranciers van hulpmiddelen
Regelmatige check-up en onderhoud / uitbreiding
Installatie van benodigde hulpmiddelen
Scan en advies (APK): wat kan er beter / comfortabeler en veiliger in uw huis?
Persoonlijke relatie die initieel kort duurt
Kleine aanpassingen die modulair zijn uit te breiden
Mogelijkheid op herhaling of jaarlijkse update / check
Toegevoegd comfort en veiligheid in huis door relatief kleine en gemakkelijke aanpassingen
Ergotherapeut of andere expert uit de zorg
Kundige adviseurs Verschillende hulpmiddelen
Opleiden van adviseurs Investeren in de hulpmiddelen Overhead kosten Marketing
Voorbeelden zijn: handgrip in de douche, intercom bij de deur, persoonlijke alarmering, traplift
Advertenties via Internet, TV, radio, tijdschriften Speciaalzaken Via zorgverleners
Directe betaling door cliént Financiering via gemeente Regelmatige check-up
Senioren met beginnende ouderdomsgebreken
Mensen waarvoor kleine aanpassingen in huis grote toegevoegde luxe hebben
De praktijk Lijn “Comfortabel Leven” bij UNETO-VNI
Woningcheck als eerste concrete stap 200 woningen (Zilverschild) 10-20 Comfort-installateurs Evaluatie bij bewoners en installateurs
Betrokkenheid van The Bridge, KIEN, HvA, Syntens
Onderzoek HvA Diepte-interviews bij klein aantal cliënten (ca 10)
Er is behoefte aan een woningcheck Veiligheid is een heel belangrijk aspect (meer nog dan comfort) Er is weinig bezwaar tegen technologie zoals sensoren (minder dan tegen ‘vreemde mensen in huis’)
Betrekken zorgprofessional (bv ergotherapeut) is belangrijk Daarnaast is voorlichting essentieel
Afrondend “Een standaard werkt beter dan een keuzemodel”
“Alleen zorg is een te smalle basis voor een goed (renovatie)project” “De werkelijke behoefte van je doelgroep kun je niet kennen” “Uiteindelijk zijn het toch de kosten die de doorslag geven” “Zo’n woningcheck is aardig, maar het echte probleem zit:
in de bewustwording van de cliënten in wat de technologie wel/niet kan in de financiering van de aanpassingen”