HVV
De .308, comfortabel en dodelijk nauwkeurig © RWS
De hulzen zijn klaar
Met de .308 Winchester gaan we naadloos over van het ene wereldkaliber naar het andere. Vorige maand namen we de .30-06 onder de loep, vandaag beoordelen we de inzetbaarheid van de .308 voor de jacht. Het eindoordeel is alvast voor de tweede keer onverdeeld positief. Een uitermate bruikbare patroon voor jagers, gelukkig kunnen we die nu ook ‘eenvoudig’ aankopen op ‘model 9’ en op vertoon van een geldig jachtverlof. De praktijkervaringen van de beroepsjagers van RWS voegen nog wat extras toe.
Historiek De .308 Winchester werd geïntroduceerd in de USA in 1952, twee jaar voordat de NATO het tweelingbroertje 7.62x51 mm NATO als nieuwe militaire patroon in dienst nam. De uitwendige vorm van de huls werd specifiek ontwikkeld voor een vlotte werking in grendelbuksen en machinegeweren. Het was de firma Winchester die deze patroon op punt stelde en introduceerde op de commerciële jachtmarkt als .308 Winchester. Hoewel de civiele uitvoering van de .308 erg veel lijkt op het militaire evenbeeld, zijn ze toch niet identiek en is grote voorzichtigheid geboden bij door elkaar gebruik. De .308 WIN werd later veelvuldig gebruikt als moederpatroon voor de ontwikkeling van diverse andere populaire jachtpatronen zoals de .243 Winchester, de .260 Remington, de 7 mm-08 Remington, de .358 Winchester en de .338 Federal.
Vandaag Vanaf de introductie al groeide deze patroon wereldwijd uit tot een van de meest populaire korte actie grofwildpatronen. De .308 wordt ook zeer veel gebruikt door sportschutters, voor militaire sniping en door scherpschutters van 14
De Vlaamse Jager • oktober 2010
politiemachten. Geladen met een expanderende of fragmenterende kop, is deze patroon uitzonderlijk goed in staat tot een maximale terminale energietransfer op het doel, inclusief een goed uitschot en shockwerking. Bijkomend interessant voor jagers is dat het een comfortabele patroon ‘aan de schouder’ is. En nog eens van een uitzonderlijke regelmaat en accuraatheid ook. Specialisten wijzen als oorzaak voor die eigenschappen de kortere, dikkere huls aan die meer uniforme en zachtere druk op de kogelkop produceert. Critici durven zelfs beweren dat daardoor de .308 gemiddeld twee tot driemaal beter groepeert dan de .30-06 op alle afstanden !
“Deze patroon is uitzonderlijk goed in staat tot een maximale terminale energietransfer op het doel.” Waar ter wereld u ook bent om te jagen, het zal overal mogelijk zijn om munitie te vinden voor de .308. Toch belangrijk om te weten nu vervoer van wapens en munitie via de lucht alsmaar moeilijker wordt.
Reportage
© RWS
De nieuwe hulzen worden gewassen
Type kop Kegelspitz 9.7g(150gr)
0m
250m
300m
870
818
769
721
675
630
557
3245
2868
2521
2210
1925
1671
+1.4
+4.0
+2.6
-3.6
-15.2
-33.0
-0.7
0
-3.5
-11.7
-25.3
-45.2
V(m/s)
815
753
695
638
585
534
487
E(J)
3321
2835
2415
2035
1711
1426
1186
GEE (160m)
+1.7
+4.0
+1.3
-7.5
-23.5
-48.2
100 m spot
-0.3
0
-4.8
-15.6
-33.6
-60.3
V(m/s)
820
769
721
674
628
585
543
E(J)
3597
3164
2781
2430
2110
1831
1577
+1.6
+4.0
+1.8
-5.9
-19.9
-41.0
100 m spot
EVO 11.9g(185gr)
200m
3671
GEE (165m) H-mantel 11.7g(180gr)
150m
V(m/s)
100 m spot
Doppelkern 10.7g(165gr)
100m
E (J) GEE (175 m) Bionic Black 10.0 g(155gr)
50m
300 m test met .308, 10 schoten, 10 grams kop (155 grains). Ongelooflijk resultaat : alle schoten groeperen in twee 2 euro munten !
-0.4
0
-4.3
-14.0
-30.0
-53.2
V(m/s)
780
739
700
662
625
589
555
E(J)
3559
3195
2867
2564
2285
2029
1802
GEE (160m)
+1.7
+4.0
+1.2
-7.2
-21.8
-43.6
100 m spot
-0.3
0
-4.8
-15.1
-31.8
-55.5
736
697
660
625
590
557
V(m/s)
775
E(J)
3574
3223
2891
2592
2324
2071
1846
GEE (159m)
+1.8
+4.0
+1.1
-7.4
-22.1
-43.9
100 m spot
-0.2
0
-4.8
-15.3
-32.0
-55.9
Alle data verkregen met een standaard testloop van 60 cm GEE = gunstigste inschietafstand, schot in het centrum van de roos op die afstand 100 m spot = ingeschoten op 100 m in het centrum van de roos Afwijkingen op GEE afstand en 100 m spot weergegeven in cm Bron : RUAG AMMOTEC De Vlaamse Jager • oktober 2010
15
Reportage
Technische fiche .308 Winchester Hulstype : zonder rand, flessenhals Maximale diameter van de kogelkop : 7.85 mm Diameter van de nek : 8.72 mm Diameter van de huls : 11.53 mm Totale lengte van een geladen patroon : 71.12 mm Hulslengte : 51.18 mm Max. hulscapaciteit (kruit) : 56 grains water of 3.64 ml Rifling twist : 305 mm (1 in 12 inches)
© RWS
Een deel van de voorraad lood
Technisch In ons metrisch stelsel wordt de .308 Winchester aangeduid als de 7.62x51 mm. Ook bij deze patroon is de keuze in kopgewichten weer zeer ruim : startend bij 7 of 8 gram maar dan meestal in schijfmunitie (hoewel 8.5 gram of 130 grains ook populair is voor de jacht), gaande van 9.7 gram (150 grains) als veelgebruikte jachtkop, over 10 en 11 gram (11.7 gram of 180 grains is een typische jachtkop) tot maximaal 13.0 gram (of 200 grains). Van lichte tot zware koppen, in iedere gewichtsklasse zijn er wel een of meerdere kopgewichten die als uiterst accuraat bekend staan. Standaard fabriekswapens worden meestal gemaakt met een twist van 1 in 12 inch, die geeft de beste groeperingen met lichtere en middelzware kogelkoppen (8 tot 11 gram). Wanneer u een .308 aankoopt, vraag naar de rifling twist.
“De .308 ‘valt’ sneller dan de .30-06, maar dat heeft verder geen enkele invloed op zijn prachtprestaties.”
16
standaard fabrieksmunitie. Onmiddellijk is duidelijk dat de .308 sneller ‘valt’ dan de .30-06, maar dat heeft verder geen enkele invloed op zijn prachtprestaties. RWS deed voor ons een kleine test om de accuraatheid van de .308 aan te tonen. Twee reeksen van telkens vijf schoten op 300 m ( !) werden afgevuurd met een afkoeltijd voor de loop van enkele minuten tussen beide reeksen. RWS gebruikte gewone eigen standaard fabrieksmunitie van 155 grains (10.0 gram), wel met een loop van 76 cm (twist 1 in 12 inch). Bij de eerste reeks zaten 4 schoten in een muntstuk van 10 eurocent waarvan drie schoten zelfs bijna ‘gat in gat’ ( ! !), het vijfde schot viel daar net 3 mm buiten (zie foto). De tweede reeks toonde dat de loop nog niet voldoende afgekoeld was, maar toch zaten nog vier treffers in een één euro stuk en het vijfde schot amper 7 mm daarboven. Het centrum van de tweede groep lag 2.5 cm hoger dan het centrum van de eerste groep, typisch schotbeeld voor een opgewarmde loop. Fenomenaal nietwaar, hoe kan je beter de accuraatheid van de .308 aantonen ? Wij stonden met drie ooggetuigen bij de ganse test en konden het nog nauwelijks geloven !
Ballistiek
Praktijk op wild
(Ballistisch gezien valt de .308 tussen de .300 Savage en de .30-06 Springfield. Met de moderne kruitsoorten van tegenwoordig, benadert de .308 heel dicht de .30-06, maar deze laatst genoemde zal duidelijk hogere snelheden produceren wanneer maximum ladingen worden gebruikt. In bijgevoegde tabel zijn de ballistische gegevens te vinden van diverse kopgewichten van door RWS geproduceerde
De wettelijke minimumnormen van 6.5 mm en 2.200 J op 100 m, haalt de .308 vlotjes. Hij mag dus voor alle grofwildsoorten gebruikt worden. Meer nog, door zijn accuraatheid en ‘beschaafd’ karakter (zacht aan de schouder), wist de .308 in no time de ganse wereld te veroveren als excellente jachtpatroon voor medium tot zwaar wild. Van Amerika over Afrika tot in Europa waarderen jagers zijn eigenschappen
De Vlaamse Jager • oktober 2010
Reportage
© RWS
© RWS
Beroepsjager aan het werk op 300 m
Kwaliteitscontrole van de afgewerkte koppen
en vooral zijn vlotte terminale energieafgave. De iets snellere ‘val’ van de kogel is te wijten aan de lagere aanvangssnelheid dan b.v. de .30-06 of 7x64. Maar dit doet geen enkele afbreuk aan zijn sublieme prestaties. Is het toeval dat onder mijn buitenlandse jachtvrienden die het meest verknocht zijn aan een bepaald kaliber, dat toevallig allemaal .308 gebruikers zijn. Herten of everzwijnen in Europa, zwarte beren in Canada, elanden in Afrika of Zweden, geen enkele wildsoort die een probleem oplevert voor de .308. En zou u het ook niet op prijs stellen dat een buks daar bovenop uw schouder o ntziet ?
5 schoten op 300 m op dezelfde schietschijf. Ook hier voorspelbare resultaten : de .308 groepeerde duidelijk beter dan de .30-06 maar ‘zakte’ meer. De conclusie van de specialisten van RWS na duizenden stuks wild gestrekt te hebben was dan ook unaniem. De .308 is voor hen de meest accurate patroon, langzamer dan de .30-06 maar veel comfortabeler aan de schouder. De energieafgave van de .308 op 100 m bijvoorbeeld is 1000 J lager dan de .30-06 op diezelfde afstand. De .308 is voor hen dé reewildpatroon, die misschien wat beperkingen kent bij echt zware varkens en herten maar dan hoogstens op hele grotere afstanden die eigenlijk niet weidelijk zijn. Een geoefende jager die zijn kogel consistent in de ‘killing zone’ van het wild weet te plaatsen, zal op verdere afstanden ook met zwaar wild geen problemen ondervinden. Van vos tot hert, de .308 is absoluut all round, flexibel en accuraat, maar afstanden boven de 200 m (indien gewenst !) laat men beter over aan andere kalibers (bv. de .300 Win
Mooi gedeformeerde kegelspits
© RWS
Het oordeel van de RWS beroepsjagers De hierboven beschreven precisietest op 300 m (in een tunnel) werd door een van de beroepsjagers aangevuld met een bijkomende test op 300 m in open lucht. Hij vuurde daarbij met ieder kaliber – een .30-06 en een .308 – een reeks van
© RWS De Vlaamse Jager • oktober 2010
17
Reportage
❶ RWS Kegelspitz .308 ❷ RWS H-Mantel .308 ❸ RWS Special Edition H-Mantel .308 ❹ RWS DK .308 ❺ RWS ID Classic .308 ❻ RWS UNI Classic .308 ❼ RWS Bionic Black .308 ❽ RWS Bionic Yellow .308 © RWS
❶
❷
❸
❹
❺
❻
❼
❽
© RWS © RWS
De patronen zijn klaar
Mag). Een groot voordeel vinden de beroepsjagers ook de grote diversiteit aan beschikbare jachtkoppen. Ze noemden de .308 hét ideale aanzitkaliber, maar voor druk- of drijfjacht verkiezen ze meer power. Tevens drukten ze erop dat in de jachtpraktijk blijkt dat veel jagers eigenlijk bang zijn van het schot zonder het zelf te beseffen en daardoor ‘wegtrekken’. De .308 geeft weinig terugslag, waarom die dan eens niet uitproberen als je last hebt van dat probleem ? De mindere geschiktheid van de .308 voor echt zwaar wild en op hele lange afstanden is gedeeltelijk op te lossen : een lange loop (bv. 71 of 76 cm) compenseert die minpunten voor een stuk. Uit gelatinetesten en daarna in de vrije wild-
Gelatinetest .308. Duidelijk is te zien hoe al onmiddellijk na het binnentreden in het blok (links) de .308 zijn energie snel en maximaal afgeeft.
baan weten de beroepsjagers dat de .308 zijn energie al na 2.5 cm diep in het weefsel begint af te geven. Na 7.5 cm diep in het wild is zijn energieafgave al maximaal ! All round, flexibel, uiterst accuraat en comfortabel, mogen wij voorzichtig deze .308 Winchester nu al uitroepen tot de winnaar in deze reeks van vier ? Met speciale dank aan de firma’s RUAG AMMOTEC Duitsland en Benelux ! Tekst : Jef Schryvers. Foto’s : RUAG AMMOTEC
))
Ontdek alle producten voor tijdens de jacht op www.gtv.be/jagen
)
GENTSESTEENWEG 125 8530 HARELBEKE Te l 0 5 6 / 7 3 0 7 3 0
)
Ontvang gsm- en walkietalkie gesprekken in uw schot- en geluidswerende headset !
30 korting op uw 1e accessoire De Vlaamse Jager • oktober 2010 naar keuze ! 18 30 euro incl. btw korting op uw 1e accessoire naar keuze bij aankoop van één van de GTV jachtpakketten en afgifte van deze bon. Niet cumuleerbaar met andere acties en dit zolang de voorraad strekt. €
*
vlaamse_jager.indd 1
15-9-2010 17:22:05
H12