De Waarde van Duurzaamheid Business case voor duurzaamheid, rankings én.. de kredietcrisis 11 maart 2009
mr. ing. Klaas van den Berg Sustainability Leader the Netherlands
PwC
De Waarde van Duurzaamheid
Agenda
1. Duurzaamheid en de kredietcrisis,
kans of bedreiging? 2. Wat is duurzaamheid en waarom
zou je er aandacht aan besteden? 3. Wat levert het op? 4. Onderzoek toont aan dat
duurzaamheid loont
Duurzaamheid en de kredietcrisis, kans of bedreiging?
Kredietcrisis geen vat op duurzaamheid? Nieuwe ronde, nieuwe kansen Volkskrant, 25 oktober, 2008 We gaan nu terug naar de reality economics. Naar het creëren van echte waarde. En waar zit die? In duurzaamheid. Dat vereist een gigantische innovatieslag. Dat kan nu. (Wouter van Dieren).
Duurzame banken hebben geen problemen P+, 11 oktober 2008 “Je zal zien dat de eerste bedrijven die na deze kredietcrisis opkrabbelen de duurzame zijn.” Bas-Jan Blom, directeur beleggingsfondsen bij ASN Bank. “De huidige crisis op de financiële markten raakt ons maar in zeer beperkte mate. Het is dus niet een kwestie van mazzel dat de crisis ons niet direct raakt maar het resultaat van bewust beleid.” Peter Blom, directievoorzitter Triodos Bank.
PricewaterhouseCoopers
Kredietcrisis heeft nauwelijk vat op duurzaam beleggen FD 14 oktober 2008. De kredietcrisis is als een felle bosbrand die eerst moet worden geblust. Klimaat lijkt minder urgent maar veel kunnen uitstel kunnen we ons nauwelijks veroorloven. Dus mag je van het kabinet dezelfde urgentie verwachten als met de kredietcrisis.
11 maart 2009 Slide 3
Duurzaamheid en de kredietcrisis, kans of bedreiging?
Of toch wel? 50% duurzame energiebedrijven verwacht 50% terugloop omzet www.dekoepel.org , 20 februari 2009 Stimulering duurzame energie in het slob door problemen met financiering, garantiestelling en vergunningen.
Econcern in financiële problemen door kredietcrisis Volkskrant, 26 februari 2009 Dit is helaas een zeer slecht bericht. Econcern is in de financiële problemen gekomen door de kredietcrisis. Banken blijken zich ineens terug te trekken uit projecten, nu ze zelf in zwaar weer zitten. Een slechte ontwikkeling als duurzame investeringen in duurzame energieopwekking ook al niet meer gefinancierd kunnen worden
PricewaterhouseCoopers
Duurzame sector in verdrukking door crisis. EnergyPlaza, 29 februari 2009. De groene revolutie in het Nederlandse bedrijfsleven dreigt te stranden door de kredietcrisis. Innovatieve ondernemingen zitten acuut in de problemen en schreeuwen om hulp van de overheid.
11 maart 2009 Slide 4
Duurzaamheid en de kredietcrisis, kans of bedreiging?
Kredietcrisis meer als kans dan bedreiging gezien PwC-Duurzaamheidsbarometer** Als gevolg van de kredietcrisis hebben wij: Basis: allen (n=238). Besloten ons juist nu meer toe te leggen op duurzaamheids initiatieven; 18%
(**) 3-maandelijks onderzoek onder spelmakers (directeuren, managers, CSR officers) uit de financiële dienstverlening, industrie, zakelijke dienst- verlening, overheid en not for profit.
PricewaterhouseCoopers
Duurzaamheids initiatieven of investeringen gereduceerd of stopgezet; 6%
Duurzaamheids initiatieven of investeringen ongewijzigd gelaten; 75%
11 maart 2009 Slide 5
Duurzaamheid en de kredietcrisis, kans of bedreiging?
Omdat klanten het verwachten of omdat het (op termijn) voordeel oplevert Duurzaamheidsinitiatieven geïntensiveerd vanwege: Basis: gaat zich juist meer toeleggen op duurzaamheid (n=44) Klanten verwachten dit in toenemende mate
64%
Op (middel)lange termijn zal duurzaamheid uitbetalen
64%
Levert concurrentievoordeel op
57%
Wij willen onze duurzaamheidratings laten stijgen
39%
Het stimuleert om onze prestaties te verbeteren
32%
Levert kostenbesparing op
30%
Duurzame innovaties zijn cruciaal om aan recessie te ontkomen
30%
Overheden scherpen hun (inkoop)eisen aan
PricewaterhouseCoopers
18%
11 maart 2009 Slide 6
Duurzaamheid en de kredietcrisis, kans of bedreiging?
Of omdat duurzaamheid inmiddels een integraal onderdeel is van het bedrijf Duurzaamheidsinitiatieven ongemoeid gelaten vanwege: Basis: heefts als gevolg van de kredietcrisis initiatieven ongemoeid gelaten (n=179) Duurzaamheid is integraal onderdeel bedrijfsbeleid
52%
Duurzaam ondernemen is voor ons lange termijn strategie
41%
Duurzaamheid is onlosmakelijk met onze keten verweven
23%
Bedrijfsleiding wil vasthouden aan huidige lange termijn strategie
22%
Kosten/investeringen in duurzaamheid zijn marginaal op totale bedrijfskosten We willen onze duurzaamheidsrating vasthouden
PricewaterhouseCoopers
19%
8%
11 maart 2009 Slide 7
Duurzaamheid en de kredietcrisis, kans of bedreiging?
Meestal is er sprake van uitstel, geen afstel Hoe zijn duurzaamheidsinitiatieven verminderd of stopgezet? Basis: heeft als gevolg van de kredietcrisis initiatieven gereduceerd of stopgezet (n=15) 67%
Minder inhuren adviseurs Reduceren maatschappelijke sponsoring/giften
27%
Uitstellen opleiding en training
27%
Reduceren investeringen in milieu- en klimaatmaatregelen
13%
Stopzetten gehele Corporate Responsibility beleid
7%
Opschorten partnerships
7%
Minder strikte duurzaamheideisen stellen aan leveranciers
0%
Stopzetten of uitstellen van duurzaamheidrapportages
0%
PricewaterhouseCoopers
11 maart 2009 Slide 8
“Sustainability is the single biggest business opportunity of the 21th Century, and will be the next source of competitive advantage” - H. Lee Scott, CEO of Wal-Mart
PricewaterhouseCoopers
11 maart 2009 Slide 9
Wat is duurzaamheid en waarom zou je er aandacht aan besteden?
Duurzaamheid, wat is het? Corporate Responsibility
(of: people-planet-profit, ethics, soft controls, corporate governance, responsible business, integrity, maatschappelijk verantwoord ondernemen, code of conduct, sustainability, maatschappelijke betrokkenheid, corporate citizenship, stakeholder engagement, corporate philanthropy, etc, etc.)
PricewaterhouseCoopers
“And that, in simple terms, is the secret to corporate responsibility”
11 maart 2009 Slide 10
Wat is duurzaamheid en waarom zou je er aandacht aan besteden?
Sustainability: nieuwe aandachtsgebieden, blijvend onderwerp Wetenschappelijke studies en een groeiend bewustzijn bij stakeholders leidt tot meer regelgeving en stelt ondernemingen voor nieuwe uitdagingen. Dit vraagt om een strategisch antwoord. 2000
2007
2010
2020
Kernenergie Zure regen Globalisering Klimaatverandering Ethiek en integriteit Gezonde en verantwoorde levenstijl Ketenverantwoordelijkheid Water schaarste Biodiversiteit Gebrek aan grondstoffen Energie schaarste PricewaterhouseCoopers
11 maart 2009 Slide 11
Wat is duurzaamheid en waarom zou je er aandacht aan besteden?
Aandacht neemt toe: PwC Barometer(**) Is er de afgelopen twee jaar sprake van toegenomen aandacht rond Corporate Responsibility binnen uw bedrijf? Basis: allen (n=165). 2% Ja Nee
16%
>>Weet niet
81% (**) 3-maandelijks onderzoek onder spelmakers (directeuren, managers, CSR officers) uit de financiële dienstverlening, industrie, zakelijke dienst- verlening, overheid en not for profit.
PricewaterhouseCoopers
11 maart 2009 Slide 12
Wat is duurzaamheid en waarom zou je er aandacht aan besteden?
Redenen om aandacht te besteden aan sustainability Top 10 van redenen van multinationals (Bron: PwC) 0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Reputatie Concurrentievoordeel Kostenreductie Sectortrend Commitment van de top Eis van klanten Eis van investeerders Groei Eis van stakeholders Financiering
Sustainability staat op de agenda bij ondernemingen PricewaterhouseCoopers
11 maart 2009 Slide 13
“Sustainability is a fundamental part of our business strategy” - CEO, Unilever
PricewaterhouseCoopers
11 maart 2009 Slide 14
Wat levert het op?
Relatie duurzaamheidsinspanningen en financiële indicatoren
FCFF: Free cash flow to the firm WACC: Weighted average costs of capital
PricewaterhouseCoopers
11 maart 2009 Slide 15
Wat levert het op?
Leidt duurzaamheid ook tot marktwaarde? Dow Jones Sustainability Index Dow Jones Index 330
280
174%
230
122% 180
130
80
PricewaterhouseCoopers
11 maart 2009 Slide 16
Onderzoek toont aan dat duurzaamheid loont
Duurzaamheid loont volgens velen
PricewaterhouseCoopers
11 maart 2009 Slide 17
Onderzoek toont aan dat duurzaamheid loont
Koplopers en achterblijvers
PricewaterhouseCoopers
11 maart 2009 Slide 18
Onderzoek toont aan dat duurzaamheid loont
Meer bewijs voor dezelfde stelling: McKinsey
PricewaterhouseCoopers
11 maart 2009 Slide 19
Onderzoek toont aan dat duurzaamheid loont
Sustainability on the agenda -In the short-term, issues around resource scarcity, energy efficiency and climate change have dropped down the CEO agenda. -The financial crisis is at top of the CEO agenda, but the risk of another global systemic crisis around climate change is not lost to CEOs. Supporting evidence: -Energy efficiency - 82% of CEOs are looking to reduce their energy costs through operational efficiency -Climate change - 55% of CEOs said that their companies are already adjusting how they manage risk in response to climate change - Climate change – a surprising 46% CEOs claim to be already seeing returns from changes made to their day-to-day operations in response to climate change. PricewaterhouseCoopers
11 maart 2009 Slide 20
PricewaterhouseCoopers
11 maart 2009 Slide 21
Onderzoek toont aan dat duurzaamheid loont
Gemiddelden in de Transparantiebenchmark Wederom is het Nederlandse bedrijfsleven transparanter gaan rapporten. De gemiddelde score is gestegen van 29,4 naar 30,6. Deze stijging is voornamelijk veroorzaakt door een stijging in puntenaantal bij de beursgenoteerde ondernemingen.
Gemiddelde Transparantiebenchmark
0
10
20
30
40 2008
Internationale vergelijking
0
10
20
30
40
Wereld
PricewaterhouseCoopers
50 Europa
60
70
80
90
100
50 2007
60
70
80
90
100
2006
Nederlandse ondernemingen in de Transparantiebenchmark scoren lager dan ondernemingen beoordeeld door SAM. Dit komt doordat in de Transparantiebenchmark ook kleinere ondernemingen meedoen en omdat binnen SAM voornamelijk koplopers binnen CR worden beoordeeld.
Nederland
11 maart 2009 Slide 22
Welke route kiest u?
Contact:
[email protected] 06-51 50 62 62 www.pwc.com/sustainability PricewaterhouseCoopers
11 maart 2009 Slide 23