23852
De Venetiaanse hoge school (The Academy) Eenakter
door
MARIO FRATTI Vertaald door Janny Spijker
De Venetiaanse hoge school (The Academy)
Eenakter
door
MARIO FRATTI Vertaald door Janny Spijker
TONEELUITGEVERIJ VINK B.V. (Grimas Theatergrime verkoop) Tel: 072 - 5 11 24 07 E-mail:
[email protected] Website: www.toneeluitgeverijvink.nl
VOORWAARDEN Alle amateurverenigingen die het stuk: VENETIAANSE HOGE SCHOOL – THE ACADEMY gaan opvoeren, dienen in alle programmaboekjes, posters, advertenties en eventuele andere publicaties de volledige naam van de oorspronkelijke auteur: MARIO FRATTI te vermelden. De naam van de auteur moet verschijnen op een aparte regel, waar geen andere naam wordt genoemd. Direct daarop volgend de titel van het stuk. De naam van de auteur mag niet minder groot zijn dan 50% van de lettergrootte van de titel. U dient tevens te vermelden dat u deze opvoering mag geven met speciale toestemming van het I.B.V.A. Holland bv te Alkmaar. Copyright: © 1999 by Mario Fratti Internet: www.toneeluitgeverijvink.nl E-mail:
[email protected] Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, fotokopie, verfilming, video opname, internet vertoning (youtube e.d.) of op welke andere wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van I.B.V.A. HOLLAND bv te Alkmaar, welk bureau in deze namens de Uitgever optreedt. Het is niet toegestaan de tekst te wijzigen en/of te bewerken zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van I.B.V.A. HOLLAND bv te Alkmaar, welk bureau in deze namens de Uitgever optreedt. Vergunning tot opvoering van dit toneelwerk moet worden aangevraagd bij het Auteursrechtenbureau I.B.V.A. HOLLAND bv Postbus 363 1800 AJ Alkmaar Telefoon 072 - 5112135 Website: www.ibva.nl Email:
[email protected] ING bank: 81356 – IBAN: NL08INGB0000081356 BIC: INGBNL2A
Geen enkele andere instantie dan het IBVA heeft de bevoegdheid genoemde rechten van u te claimen, of te innen. Auteursrechten betekenen het honorarium (loon!) voor de auteur van wiens werk door u gebruik wordt gemaakt! Auteursrechten moeten betaald worden voor elke voorstelling, dus ook voor try-outs, voorstellingen in/voor zorginstellingen, scholen e.d. Vergunning tot opvoering: 1.
Aankoop van minimaal 8 tekstboekjes bij de uitgever.
2.
U vult het aanvraagformulier in op www.ibva.nl of u zendt de aanvraagkaart (tevens bewijs van aankoop), met uw gegevens, naar I.B.V.A. Holland. Uw aanvraag dient tenminste drie weken voor de eerste opvoering in bezit te zijn van I.B.V.A. Holland.
3.
U krijgt daarop de nota toegestuurd. Na betaling wordt u de vereiste vergunning toegestuurd.
Vergunning tot HER-opvoering(en): 1.
U vult het aanvraagformulier in op www.ibva.nl of u zendt de aanvraagkaart met uw gegevens naar I.B.V.A. Holland. Uw aanvraag dient tenminste drie weken voor de eerste opvoering in bezit te zijn van I.B.V.A. Holland.
2. U krijgt daarop de nota toegestuurd. Na betaling wordt u de vereiste vergunning toegestuurd. Opvoeringen zonder vergunning zijn niet toegestaan en strafbaar op grond van de Auteurswet 1912. Zij worden gerechtelijk vervolgd, terwijl de geldende rechten met 100% worden verhoogd. Het tarief wordt met 20% verhoogd voor opvoeringen waarvoor geen toestemming werd aangevraagd binnen drie weken voorafgaand aan de voorstelling. Het is verboden gebruik te maken van gekregen, geleende, gehuurde of van anderen dan de uitgever gekochte tekstboekjes. Rechten BELGIË: Toneelfonds JANSSENS, afd. Auteursrechten, Te Boelaerlei 107 - 2140 Bght ANTWERPEN Telefoon (03)3.66.44.00. Geen enkele andere instantie heeft de bevoegdheid genoemde rechten van u te claimen, of te innen.
PERSONEN: De professor De signora Studenten; - Afro - Benito - Corso - Donato - Elio - Fortunato Het stuk speelt zich af in het heden in een klaslokaal ergens in Venetië. DECOR: Klaslokaal met een lessenaar en twee stoelen. Een kaart van de Verenigde Staten, de Amerikaanse en Italiaanse vlag en een paar schoolbanken. Een schoolbord met daarop de tekst: “Liefde = Verbeelding”.
6
Afro en Fortunato komen op. Afro: Dit is ons leslokaal. Je zult het best naar je zin hebben. Ik ben al begonnen met werken. Ik heb nu al zo’n driehonderd dollars in de maand. Ik ben nog maar een beginner. Jij spreekt beter Engels dan ik, dus zal hij jou belangrijkere klanten laten doen. (wijst naar de stoelen bij de lessenaar) “Zij” zit daar. Jong nog, een aantrekkelijke vrouw. Onthou dat alles van haar afhangt. Doe dus je best, geef een beetje extra, als je begrijpt wat ik bedoel. Je krijgt maar één kans. (Benito komt op) Vraag maar aan hem. Hij had zijn broertje meegenomen en ze heeft hem laten zakken. Benito: Ciao. Een nieuwe? Fortunato: Ja, ik ben nieuw. Afro: Vertel hem eens over je broertje. Benito: Ach, wie weet wat er op dat moment door haar hoofd spookte? Mijn broertje is net als ik. Misschien wel beter. Soms... ach, wie weet.... tegenstrijdigheid. Afro: Tegenstrijdigheid, ja. (Corso en Donato komen op) Corso en Donato. Corso: Hi. Donato: Donato en Corso. (na het voorstellen gaan Corso en Donato achterin zitten en praten met elkaar) Afro: Zodra ze binnenkomt moet je naar haar lachen. Het gaat om de eerste indruk. Hij telt niet mee. Hij is helemaal weg van de Amerikaanse cultuur. “If you can’t beat them, join them”. Amerikanen zijn in alles de besten, de grootsten en de succesvolsten. "Ze redden ons van de Russen" en al dat soort uitspraken. Een hielenlikker eersteklas. Net als ons, werkloos. Hij is tevreden met zijn tien procent. Deze school organiseren was een goede zet van hem en ook voor ons. Ik leen je de tienduizend lire inschrijfgeld wel. (geeft hem het geld. Signora komt op) Corso en Donato: Buon giorno, signora. Signora: Buon giorno. Afro: Sorry, ik zag u niet binnenkomen. Buon giorno. Mag ik u voorstellen aan een nieuwe kandidaat? Fortunato. Fortunato: Aangenaam. (probeert haar hand te kussen, maar dat ontwijkt ze) Signora: Aangenaam kennis te maken... Waar is Elio? Er is post voor hem. (heeft een brief mee) Corso: Hij is er nog niet. Ik zal hem wel geven. (pakt brief en ruikt 7
eraan) Signora: (wenkt Fortunato) Kom. (samen af) Corso: Er zit vijftig dollar in. Een fortuin! Er gaat geen week voorbij... Afro: Daar gaat het fortuin. Hij heet Fortunato en op dit moment gaat hij het bewijzen ook. Deze auditie is voor hem het mooiste moment hier.... Elio: (komt op. Heeft het laatste gehoord) Een nieuwe? Afro: Een nieuwe. Elio: Nog steeds verliefd op onze signora? Afro: Eerder gefrustreerd. Slechts één keer, wekt de eetlust. Een vrouw blijft hier steken als je haar niet helemaal krijgt. Corso: Post. Elio: (pakt de envelop) Van mijn lieve oudje. Donato: De gebruikelijke vijftig dollar. Elio: Mia divina! Als haar respectabele leeftijd haar zou toestaan om terug te komen naar Italië, dan zou ik haar beter behandelen. Zeg Afro, hoe zou je onze signora behandelen als ze jou nog een sessie zou geven? Afro: Met handschoenen. Jij ook, als je de kans zou krijgen. Niemand van ons heeft haar ooit echt gehad. Elio: Misschien.. misschien. Corso: Wat schrijft ze? Elio: Ze droomt van me, verlangt naar me... hoopt terug te komen... Ik bid God dat ze daar niet toe in staat zal zijn.. Ze hongert naar tederheid. Honger, noemen ze dat. De energie van die oma’s, ongelooflijk... Professor: (komt op) Buon giorno. Allemaal: Buon giorno, professor. Professor: Ga zitten... (tegen Elio) Hoeveel heeft ze je gestuurd? Elio: Eh.. vijftig. Vijftig dollar. Professor: Geef mij mijn percentage. Elio: (geeft het hem met tegenzin) In de kamer hiernaast zit uw vrouw met een nieuwe. Professor: Laten we even wat van de voorgaande lessen herhalen. Donato. Wat is de hoofdstad van Maryland? Donato: Annapolis. Professor: En van Alabama? Donato: Montgomery. Professor: Kentucky? Donato: Frankfort. 8
Professor: Benito. Welke dertien staten waren het eerst bij de republiek? Benito: Connecticut, Delaware, Georgia, Maryland, Massachusetts, New Hampshire, New Yersey, New York... Pennsylvania... South Carolina, North Carolina... Virginia... eh... Professor: Je mist er nog een. Elio: Rhode Island. Professor: Juist. De geboortedatum van Washington? Elio: 22 februari 1732. Professor: Lincoln? Elio: 12 februari 1809. Professor: (tegen Corso) Hoeveel calorieën zitten er in een glas wortelsap? Corso: Vijftig. Professor: Een hamburger? Corso: Tweehonderd. Professor: Yoghurt? Corso: Honderdvijfenzestig. Professor: (tegen Afro) Waar zitten veel calorieën in? Afro: Kaviaar, ansjovis, spaghetti... Professor: Weinig calorieën? Afro: Selderij, jam... Professor: Elio. Hoeveel calorieën mag een lange Amerikaanse vrouw per dag gebruiken? Elio: Minimaal 1845. Maximaal 2580. Professor: Goed. Corso. Vitamine A is goed voor? Corso: Voor de ogen en de functie van de klieren. Professor: Donato. Vitamine C? Donato: De botten, tanden, tandvlees, huid. Professor: Vitamine E? Allemaal: Uithoudingsvermogen! Professor: Goed. Jullie hebben je tijd en geld niet verspild. Dankzij onze Hoge School zijn jullie klaar voor onze gasten van overzee. Jullie zijn de glorie van onze natie. En nu... (signora en Fortunato komen op. Signora overhandigt een papier met de uitslag van de test aan de professor. Fortunato gaat naast Afro zitten en blijft de signora aankijken, die op een van de stoelen gaat zitten. Na een kort onderhoud met de signora....) Fortunato... Een goed rapport. Je bent geslaagd. Can you speak English? Fortunato: Yes. 9
Professor: Dat is een slechte start. Als ik vraag “can you”, dan hoor jij te antwoorden met “I can”. Als ik vraag “do you”, dan hoor jij te antwoorden met “I do”. Fortunato: Sorry. U heeft gelijk. Professor: Vertaal nu : “Le piace l’Italia?”. Fortunato: Vindt u het leuk in Italië? Professor: Passeggiare. Fortunato: Wandelen. Professor: Amare. Fortunato: Houden van. Professor: Dormire. Fortunato: Slapen. Professor: Labbra. Fortunato: Lippen. Professor: Carezza. Fortunato: Strelen. Professor: Capezzolo. Fortunato: Tepel. Professor: Pelle liscia. Fortunato: Babyhuidje. Professor: Luna di miele. Fortunato: Huwelijksreis. Professor: Tenerezza. Fortunato: Tederheid. Professor: Desiderio. Fortunato: Verlangen. Professor: Sogno. Fortunato: Droom. Professor: ... Vertaal: “Mi chiamo Fortunato. Lo sono veramente, oggi. Ho incontrato lei”. Fortunato: Ik heet Fortunato. Vandaag ben ik heel fortuinlijk, want ik heb jou ontmoet. Professor: Goed zo. Heb je al aan freelance gedaan? Fortunato: Ja, zodra ik er een tegenkwam. Professor: Krijg je er geld voor? Fortunato: Nee. Professor: Zie je? Het ontbrak je aan organizzazione: organisatie. Het zaad was aanwezig, je goede wil, maar het wierp helaas geen vruchten af. (tegen Elio) Hoeveel geld heb jij vandaag ontvangen? Elio: Vijftig dollar. 10
Professor: Zo af en toe vangen ze allemaal dollars. Iemand, ooit, kreeg een cadeau, dat hij wist te verkopen voor tweeduizend en vijfhonderd dollars. Een fortuin. Afro: (fluistert naar Fortunato) Dat heeft hij in een roman gelezen, het is niet echt waar. Professor: Wat vertelt hij daar? Luister niet naar hem. Hij leest teveel. En hij laat zich meeslepen door zijn verbeelding. Goed, Fortunato. Je bent geaccepteerd. Dan krijg ik van jou tienduizend lire inschrijfgeld. (tegen Benito) Verzamel jij het huiswerk. (Fortunato gaat naar de lessenaar, betaalt en tekent een papier. Krijgt een lijst en neemt die mee terug naar zijn plaats om te lezen) ... Zo zie je maar weer, Fortunato. Je bent heel fortuinlijk om bij ons te zijn. Het woord "organisatie" gebruikte ik heel doelbewust. Dit is in feite een eersteklas organisatie. Onze school is ontstaan uit liefde, inzicht en verbeelding. Om, ook al hebben we de oorlog verloren, een verheven doel te bereiken. Dankzij ons Latijnse bloed, versterken wij de andere rassen. ... In welk ras ligt de toekomst van de wereld? Het Amerikaanse ras. Zij zijn een aftreksel van alle culturen, de meesters van elke kunst, de originele aanbidders van de echte democratie. Geen enkele beschaving kan tippen aan de hunne. Zij hebben de beste voorbeelden van wat je kunt bereiken, de voorlopers van vooruitgang. Hun cultuur blinkt uit op elk terrein. Zij zullen Europa redden van de Roden. Benito: Dood aan de Bolsjewieken! Professor: Daarom moeten we ervoor zorgen dat we hun ras versterken, verbeteren. Op de een of andere manier moeten we aan hun nobele taak om de beschaving te beschermen, ons steentje bijdragen. Corso: God zegen Amerika. Professor: Daarom sta ik hier in deze school met een geisireerd inzicht om jullie wegwijs te maken in de Amerikaanse cultuur, om toe te voegen aan jullie - onze - beste kwaliteiten. Deze school ontwikkelt een sterk, intelligent, mannelijk erfgoed. De Duitsers hebben een uitstekende staalindustrie, de Amerikanen een eersteklas raketten-industrie. Wij hebben een nieuwe industrie ontwikkeld, namelijk, de Amerikaanse vrouwen, de Amerikaanse toerist! Op de lijst die je net hebt gekregen, staan de winkels in diverse steden die ons korting geven; bloemisten, fotografie, boekwinkels enz. Leer ze uit je hoofd. Dan gaan we nu over op de belangrijkste zaken. Waar verblijf je? 11
Fortunato: Via Garibaldi. Professor: Niet geschikt, dat is een middenklas buurt. Je moet verhuizen naar deze omgeving. (tegen Elio) Is de kamer naast het plein beschikbaar? Elio: Ja. Professor: Stel hem straks maar voor aan Madame Lucia. (tegen Fortunato) Een prettige, goed uitgeruste kamer. Afro: Tweepersoonsbed. Corso: Muziek. Benito: Drank. Donato: Telefoon. Professor: In deze buurt een goed van pas komend adres. Ze zal je niet meenemen naar haar hotel. Benito. Waarom niet? Benito: Daar schaamt ze zich voor. Professor: Ze gaat niet naar een verre plek. Afro. Waarom niet? Afro: Ze vertrouwt je niet. Professor: Wantrouwen. Afro: Wantrouwen. Professor: De kamers moeten dichtbij zijn. En al vooruit betaald. Gedurende de eerste uren moet het onderwerp geld met handschoentjes worden aangepakt, met tact. Jij moet betalen. In het restaurant, het café, overal. Waarom? Corso: We hebben de reputatie op geld uit te zijn. Professor: Op deze manier laat je zien dat dat je niet interesseert, dat je daar boven staat.. Nu zul je je afvragen waar dan jouw voordeel zit. Trek niet te snel conclusies. We krijgen dagelijks een rapport van de hotels. Zij geven ons een lijst met namen van dames die minstens vier dagen blijven. Tenminste vier. Donato, waarom? Leg hem dat uit. Donato: De eerste dag betalen wij alles. De tweede dag laten we haar toe een kleinigheidje te betalen. En de derde dag vertellen we ons verhaaltje. Professor: Ons verhaaltje. Leg het hem uit. Donato: De derde dag zetten we ons bedroefde gezicht op. Heel verdrietig... De oude meid, inmiddels tot over haar oren verliefd, zal vragen: “Lieve schat, wat is er aan de hand?” “Mijn vader is failliet gegaan. Plotseling. We zijn alles kwijt. Geld, huis en eer." Zij betaalt de lunch, dan het diner. Ze zal alles wat we daarvoor hebben uitgegeven vergoeden. Een tienduizend lire rekening volgt op de andere. 12
Professor: Het werkt altijd. Op de eerste dag moet je zorgen dat je haar adres in Amerika weet en zij het jouwe. Elio, waarom? Elio: Nadat ze is vertrokken, wanhopige brieven... Professor: Ik zal ze voor je schrijven of corrigeren. Je Engels is niet perfect.... Heel ingenieus, nietwaar? In sommige gevallen is het raadzaam om ze naar andere steden te volgen. Nadat je het faillissement hebt aangekondigd, zullen zij elke rekening voor je betalen. Voor jou is het een aangename vakantie. Wat is het telefoonnummer in Milaan? Corso: 482559. Professor: In Florence? Corso: 53771. Professor: In Rome? Corso: 815683. Professor: Leer ze uit je hoofd, Fortunato. Het meest belangrijke adres is het hoofdkwartier. Hier schrijven ze allemaal naartoe. Afro: Helaas niet allemaal. Professor: Dat is je eigen schuld. Hij bedoelt dat sommigen niet terugschrijven. Dat is dan geheel je eigen schuld. Je bent dan niet tactvol genoeg te werk gegaan, niet voorzichtig genoeg, niet intelligent. Het is geen eenvoudige taak een mens te vangen. Ons materiaal, de Amerikaanse vrouw, kan bestaan uit twee types. De vrouw die “weet” en betaalt en de vrouw die niet weet en toch betaalt. De eerste is het slimme type, meestal getrouwd met een rijke zakenman en gewend voor alles te betalen. Wat ze hebben wil koopt ze, maar ze wil niet betalen vanaf een afstand voor iets wat ze niet meer bezit. In tegendeel van wat de meesten aannemen, is dit de moeilijkste klant. De kunst is haar ervan te overtuigen dat ze meer en beter kan krijgen uit hetzelfde koopwaar. Afro: Hoe? Professor: Daar kom ik later nog op terug. De laatste dag introduceer je de verloofde, die je verplicht was op korte momenten te ontmoeten, momenten die haar dus zijn ontnomen. Je brengt het onderwerp met spijt, irritatie. Op dat moment weet ze dat je in staat bent tot meer en betere prestaties. Je laat tevens merken hoezeer het leven je hier tegenstaat en hoe graag je naar Amerika zou willen en accepteer je van haar elke positie. Zelfs de positie van persoonlijke begeleider. Je ontvangt alleen post als je vasthoudend en overtuigend bent geweest. Een onzichtbare draad zal jou met haar verbinden, verplicht haar te betalen. Benito is zo rustig, zo 13
schijnbaar gereserveerd, dat hij een houding van vertrouwen en veiligheid kweekt. Hij heeft bij dit type veel succes. (Benito staat op, trots) Elio: Ga toch zitten, man! Professor: Dan hebben we het type dat niet weet, het romantische type. Bij deze kun je de beste resultaten bereiken. Ook al zijn de middelen, uiteraard, meer delicaat en moeilijk. Donato, beschrijf ze eens. Donato: Van het hotel krijgen we het rapport, van de fotograaf een kiekje. Afhankelijk van de grootte, gaat of Corso of ik. We hangen om het hotel, kijken, op zoek naar het meest geschikte moment voor de eerste beleefdheidsontmoeting. We redden haar van een, door ons betaalde, wolf. We komen tussenbeide als ze in een winkel niet begrijpt waarom ze een bepaald bedrag moet betalen enzovoort. In sommige gevallen, als een of twee freelancers in de weg staan, sluiten we vriendschap met een Amerikaanse man. Hij moet ons dan aan haar voorstellen, in contact brengen met haar.... We betalen een drankje, nog een en daarna het diner. Gereserveerdheid, elegantie, het tonen van wat kennis van de Amerikaanse cultuur, geïnteresseerdheid en bewondering voor hun wereld. Tot slot nodigen we haar uit voor een gondelvaart... Corso: Oh sole mio! Donato: Ik zal je nog wel aanwijzen welke gondeliers met ons werken: en dan begint het echte werk. De gondelier is blind en doof. Dit moet je haar, al grappen makend, duidelijk maken om haar op haar gemak te stellen. Een arm om haar schouders, een streling. Na zoveel hoffelijkheid en correct gedrag, zal ze daar niet tegen protesteren. Professor: Een neerbuigende houding. Donato: Een beschermende, tedere en toch discrete houding. Dan, langzaam... (grijpt zijn borst) Professor: We moeten vertrouwen op onze instincten, onze uiterlijke verschijning, het agressieve dat voor ons Latijnen zo gewoon is. Des te beter als je succes hebt in de gondola. Dat maakt alles stukken makkelijker. Ze zal nooit meer bijkomen van de schok, de snelle omschakeling van verhulde aanhankelijkheid tot brute actie. Ze zal alles accepteren. Je kamer, de nacht, jouw problemen en je wanhoop bij het bericht van faillissement... Vraag maar aan mijn vrouw. Naderhand is het te laat, is het niet? Geen enkele vrouw heeft de moed om achteraf te weigeren? 14
Signora: Dat is waar. Afro: U bent juist het levende bewijs van het tegendeel. U heeft ons nooit een tweede kans gegeven. Waarom weigert u wel? Professor: We hebben het nu over Amerikaanse vrouwen, een ander ras, een andere mentaliteit. Donato had het eerder over cultuur. Daarom hebben we naast Engels en sexuologie ook geschiedenis, geografie, religie, hygiëne, dieten, politiek, sociologie en dergelijke. Om ervoor te zorgen dat je goed voorbereid bent en daardoor interessanter. Benito, vertel jij onze nieuwe student eens welke twee presidenten je beter niet kunt prijzen. Benito: Lincoln, omdat hij gezien vanuit de Zuidelijken, hun heeft benadeeld. En Roosevelt, omdat hij zware belastingen heeft geheven. Professor: Elio, wat mag je een klant uit het Zuiden nooit vragen? Elio: Of ze van watermeloen houdt. Fortunato: Watermeloen? Professor: Geloof me. Elke klant wil weten wie de meest favoriete Italiaansen zijn. Afro: Claudia Cardinale, Gina Lolobrigida... Sofia. Professor: En welke mannen? Afro: Pucci, Gucci... Fellini. Professor: En Luigi Barzini.. die de Italianen belasterde. Donato: Disgraziato! Professor: Wie kun je het beste negeren? Corso: Charlie Chaplin en Howard Fast. Afro: Howard Fast mag weer. Hij heeft de Roden aangeklaagd, jaren geleden. Professor: Toch kun je hem beter negeren. Hij heeft een verleden. Donato, van welke dichter mag je nooit een tekst gebruiken tegenover Joodse klanten, in verband met zijn collaboratie met het Duitse rijk? Donato: Ezra Pound. Geboren in 1885. Een goede vriend van Italië en Duitsland. Professor: Om goed tevoorschijn te komen met het onderwerp gedichten, heb je voldoende aan het pocketboek “Modern Verse”. De beste gedichten van de laatste honderd jaar staan daarin vermeld. (geeft Fortunato het boek) Fortunato: Grazie. Professor: (pakt het boek terug) In de boekwinkel die op je lijst staat, rekenen ze slechts vierhonderd lires. Leer een gedicht van Frost uit 15
je hoofd en een van Rod McKuen. Daar staan ze versteld van. Andere schrijvers die je kan gebruiken zijn: Thomas Wolfe 19001938, William Faulkner 1897-1962, Ernest Hemingway 1898-1961, Truman Capote 1924- halfdood. Dan nu de gevoelige onderwerpen. Afro? Afro: Afscheiding, Vietnam, Cuba, politiek, religie. Professor: Praat absoluut niet over de verdeeldheid in het Zuiden, de oorlog in Azië, revolutie in Cuba. Afro: Politiek en religie. Professor: Wat zeg jij als dat onderwerp ter sprake komt? Afro: Als ik er echt over moet praten, als alle onderwerpen zijn afgehandeld, om het gat te vullen tussen de ene en de volgende ontmoeting, dan zeg ik dat ik lichtelijk geïnteresseerd was in socialisme, maar dat nu kwijtraak. Professor: Begrijp je? Fortunato: Nee. Professor: Dan zit je altijd goed. Ze hebben een vaag idee wat dat betekent. Als ze er respect voor hebben, zullen ze proberen je terug te brengen naar de democratische varianten. En anders zullen ze je graag helpen weg te komen van de duivel. Religie is een ander heet hangijzer. Je hebt baptisten, joden, protestanten, christenen, katholieken, mormonen, methodisten en nog meer. Onmogelijk om daar iets van te maken. Benito, wat is het verstandigst in dat geval? Benito: Ik ben katholiek en hoewel ik wat ontmoedigd ben door bepaalde politieke uitspraken van het Vaticaan, ga ik nog wel naar de kerk. Elio: Bravo, Benito. Professor: Begrijp je? Als de klant niet katholiek is, dan is ze blij met je bedekte aanpak. Is ze wel katholiek, dan zal ze niet al te beledigd zijn, omdat ze weet dat de relatie tussen kerk en staat in Italië anders is dan bij hun. (telefoon gaat. Signora neemt op) Signora: Pronto? Hoge school. (geeft telefoon aan professor die notities maakt) Professor: Ja...ja... Goed.. Leeftijd?... Lengte?... Ja... een weduwe... Ik stuurde mannen... Ja.. Ik stuur er meteen een. Dank je... (hangt op) Een geverfde blondine, middelmatig van lengte, acht maanden terug weduwe geworden. Heeft een aantal leesverwerkingsfabrieken geërfd. Heeft de luxe suite genomen. Leeftijd zevenenzestig. Wie wil? (niemand reageert eerst) 16
Elio: Getver.... Donato: ... Ik ga wel. Professor: Heb je een voorschot nodig? Donato: Vijftigduizend lire. Professor: Dertigduizend lire. Je krijgt ze van mijn vrouw. (signora geeft hem geld en laat hem ervoor tekenen) Niet vergeten. Eerst krijg je de foto, die berg je op in je portemonnee, daarna bestel je de bloemen. Laat haar geen enkele lire uitgeven. In de gondel betrokkenheid, melancholie, cultuurflitsen. En tijdens het laatste half uur, geholpen door de maan, de nacht... Donato: Uiteraard. (gaat weg) Ciao. Tot ziens. Anderen: Succes. Afro: Break your leg. Professor: Daar gaat een van mijn creaties. Een stukje van mijzelf. Dat zijn jullie allemaal. En elke verovering van jullie is ook van mij. Door jullie en met jullie heb ik lief. Fortunato, nog vragen? Fortunato: Als we de eerste avond in de gondel al succes hebben, waarom moeten we de volgende dag dan doorgaan met betalen? Professor: Uit ervaring weten wij dat ze guller zijn als er geen greintje twijfel meer aanwezig is. Je bewijst je onberispelijk gedrag door, zelfs als je je verovering binnen hebt, te betalen voor nog een paar drankjes. Nog iets? Fortunato: De bloemen. Wie betaalt die? Professor: Ik heb voor korting gezorgd. Jij moet ze zelf betalen. Onthou dat ik slechts tien procent vang van alle verdiensten. Nog meer vragen?... Nu moet ik de hotels langs voor lijsten met nieuw gearriveerden. Ik laat jullie nu over aan mijn vrouw. Voor de psychosexuele vragen. Benito, jij hebt genoeg geleerd. Jij gaat met mij mee. Benito: Bye, bye. (samen met de professor af) ..... Afro: U zei eerder dat u niets kan vergeten van elke sessie die u met ons hebt gehad. Dat zoiets moeilijk is voor een vrouw. Nu uw man er niet meer is om u tegen te houden, vertel eens, klopt dat? Signora: Ja, dat klopt. Afro: Dat een man nooit vergeten kan worden? Signora: Dat klopt. Afro: Dat geen enkele vrouw nee durft te zeggen nadat...? Signora: ..Dat klopt. Afro: Waarom durft u dan wel nee tegen ons te zeggen en de voorkeur te geven aan een oude man? 17
Corso: Verafschuwt u de professor? Afro: En wat nu met die eerste keer? U besefte toen zeker al dat het zuiver om de professionaliteit ging? U wist dat we experts waren in bed. We zijn hier omdat we de regels van deze organisatie hebben geaccepteerd. Corso: Zijn wij slechter dan uw man? Tenslotte is hij de organisator! Als we nou maar een baan konden krijgen... Fortunato: En als we konden leven van wat ze ons betalen... Signora: Hij heeft jullie alles geleerd. Jullie hebben alles aan hem te danken. Afro: En u? Wat heeft u aan hem te danken?.......... Signora: Alles wat elke vrouw aan haar man te danken heeft. Nog andere vragen? Elio: ... Ik heb meer dan genoeg van oude vrouwen. Ik wil wat jongs. Zal ik ooit een kans bij u maken? Of moet ik op zoek naar een lieve verloofde?.... Sorry, ik neem het terug...... Fortunato: Wat denkt u persoonlijk over jongens zoals wij? Vindt u ons hoeren? Signora: Daar heb ik geen mening over. Het is gewoon een beroep. Als jullie de kans zouden krijgen op een meer respectabele baan, dan zouden jullie je beter gedragen. Dat is het gevolg van onze overgave aan de Amerikanen. Elio: Dat is wat uw man zegt. Ze herhaalt gewoon zijn woorden, net als een papegaai. Ze is verliefd op hem. Corso: Hoe is het mogelijk! Fortunato: Wat verwacht een vrouw van een man? Signora: Wat een Amerikaanse vrouw verwacht van een man? Misschien een Latijns avontuurtje. Misschien een ontsnapping. Misschien een vriendschap. Fortunato: En wat nu als degene die ik tref niet in die categorie valt? Wat als het nou een goed meisje is, net als u? Signora: Zeg niet zomaar wat. Je kent me niet. En je zult je klant ook niet echt kennen. Fortunato: Hoe kan je een vrouw leren kennen? Signora: Je wacht af en laat haar praten. Fortunato: Als ze het serieuze type is, maar er zijn ... Elio: Duifjes? Waar? Fortunato: ... die houden niet van praten. Die wachten zelf af en bestuderen mij. Hoe moet ik mij dan gedragen? Signora: Dan is het aan jou om over jezelf te praten, zodat zij jou leert 18
kennen. En als ze sarcastisch of stil is, dan zul je geduld moeten hebben. Fortunato: Waar moet ik over praten? Signora: Dat zal hij je leren. Na verloop van tijd heb je mogelijkheden te over. Vertrouw voorlopig nog maar even op je intuïtie. Verschillende onderwerpen, je leven... Fortunato: Mijn zorgen... Signora: Jij hebt geen zorgen. Vergeet niet dat je een rijke jongeman bent die een vader heeft die het zich kan veroorloven om bankroet te gaan........ Fortunato: Is het verstandig om de eerste avond al avances te maken? Signora: Waarom niet? Voorzichtig, teder. Vrouwen houden van mannen die fatsoenlijk zijn en teder en tegelijk ook van wanten weten. Een man die zelfverzekerd is, die onbevooroordeeld lijkt, zich geen zorgen maakt over de verovering. Dat kun je. Maar wees discreet. Dan krijg je haar zonder dat ze het in de gaten heeft. Fortunato: Maar op een bepaald moment zal ze zich realiseren dat dat de bedoeling is... Dat achter al die praatjes dat doel schuilgaat. Signora: Geef haar niet de tijd om na te denken, om te reageren. Ze zal zich snel aanpassen. Fortunato: Is een vrouw in staat om haat, irritatie en verachting aan te voelen? Je kan ze niet allemaal aardig vinden. En dan komen die gevoelens naar boven. Signora: Verschuil ze achter een vleug van jaloezie, een woedeuitbarsting, of zelfs een huwelijksaanzoek. Als een vrouw eenzaam is, dan zal ze daar snel op reageren. Een spontaan aanzoek, een huibui, een liefdesverklaring op de Latijnse manier, zal ze nooit vergeten. Zelfs maanden later, wanneer ze op het punt staat geld naar je over te maken, dan herinnert ze zich die spontaniteit, het brute, jouw bloemen die haar kamer vulden, achteraf. Ze gaat terug naar het hotel, in een soort trance, verrast. De bloemen zullen haar ontroeren tot in haar diepste wezen. Hij weet het.... En bel haar veel, met een verlangende stem. En vergeet niet haar jouw adres te geven en je telefoonnummer in het begin, wanneer je nog een rijke jongeman bent. Het zal een gat in haar tas branden. Vroeg of laat moet ze je gewoon bellen. Of je schrijven. Ze is eenzaam, weet je nog? Eenzaamheid is een afschuwelijk iets. Dat is iets wat jullie mannen nooit zullen begrijpen. 19
Fortunato: U praat er met veel gevoel over. U staat aan hun kant. Signora: Solidariteit. Afro: Als ik in een van mijn taken ben mislukt, is dat uw schuld. Ik was zo vol van u dat ik iemand anders een klant van onder mijn neus liet stelen. Hoe kan je een vrouw voor je terugwinnen? Signora: Je moet sportief zijn, tegen je verlies kunnen. Elio: Afro, de sportieve verliezer. Signora: Elke vrouw onthoudt de man die kan liefhebben, wachten en haar leven en keuze accepteert. Goed tegen je verlies kunnen, daar heeft iedereen respect voor, ook jullie klanten, de vrouwen. Professor: (komt op) Benito heeft zijn ideale gevonden. Ze zitten al aan een aperitief. Het is niet slecht vandaag. (geeft papieren aan Corso) Net wat voor jou. Kijk die voorgevel eens. En moet je eens zien wat er op haar bankrekening staat. (tegen Afro) Dit is een slimme dame, echt wat voor jou. Je hebt een Oedipus complex, grijs haar doet je niets. (tegen Elio) Deze is voor jou... de moeilijkste. Maar we weten hoe goed je bent. Ze is wantrouwig, bevooroordeeld. Bij een van onze mannen in Rome haalde ze het bloed onder zijn nagels vandaan. Als jij het niet aankan.... Heren, succes! Studenten: Dank u wel, professor. Tot ziens, professor. Dag, signora. Tot morgen. (studenten af) Professor: (tegen Fortunato, die als laatste vertrekt) Deze is voor jou, jongen. De beste... Een calviniste uit Illinois, dertig jaar... Ze is jouw eerste. Het zou niet eerlijk zijn om je direct met een wrak op te schepen. Kijk maar, nog jong. Kijk eens wat een droevige, mooie ogen... Intelligent, gevoelig, afgestudeerd in de kleinkunst. Dat is zaken met plezier combineren... Ze is gescheiden. Ciao. (Fortunato gaat af) Zeg je mijn vrouw geen gedag? Fortunato: Dag, signora. Signora: Goeiedag. Professor: Ze zijn allemaal blij, dat kun je zien! Een vleugje erotisch avontuur geeft de Italiaanse man een triomfantelijk gevoel. Italianen zijn net kinderen. Ze houden van verboden vruchten. Daar kunnen ze niet buiten. Gefrustreerde vrouwen, afgewezen vrouwen, gescheiden vrouwen intrigeren ze. Voor een Italiaan is een gescheiden vrouw op de een of andere manier toch nog van een ander. Een ex-vrouw. Het betreden van een andermans territorium geeft ze een heldhaftig gevoel..... (met zijn rug naar zijn vrouw) Wat vind je van die nieuwe?.... Waarom geef je geen antwoord, 20
vrouwtje? Signora: Ach... na al die anderen... Ze zijn allemaal hetzelfde. Professor: Ik heb het gevoel dat deze het goed zal doen, veel percentage zal opleveren..... Hij maakt een goede indruk.... Zelfs op jou, mijn vrouwtje. Ik heb het gemerkt. Signora:... Je raakt je intuïtie kwijt..... Professor: Hij ziet er atletisch uit. Sterk, brede schouders.... Hou je van atleten, mijn vrouwtje? Signora: Vrouwtje, vrouwtje... Waarom blijf je daarmee doorgaan? Wat moet je met een vrouw zoals ik... een.. een hoer? Ik ben je vrouw niet.... Waarom blijf je jezelf vernederen?.. Door mij van de straat te halen heb je al genoeg voor mij gedaan. Professor: Ik sta bij jou in het krijt.... De hele wereld is een grote oplichterij.... Ze zouden nooit tienduizend lires inschrijfgeld betalen als ik ze er niets voor terug zou geven, iets wat wetmatig van mij is... mijn vrouw! Fortunato gaat vol zelfvertrouwen. Hij is blij. Hij heeft de vrouw van de baas gehad. Met een beetje geluk krijgt hij nu die van een ander. Hij heeft een prettig beroep gevonden. Hij gaat het grote avontuur tegemoet.... Zal hij de grote leegte in het leven van een vrouw vullen? Zal hij iemands lot veranderen?... Voor ons zijn alleen de tienduizend lire van vandaag van belang en de procenten van morgen.... Voor hem de nieuwe industrie; De Amerikaanse vrouw..... EINDE
21
DE VENETIAANSE HOGE SCHOOL (THE ACADEMY) 23852 Eenakter voor 1 dame en 7 heren door Mario Fratti, vertaald door Janny Spijker Een slimme man heeft een gat in de Italiaanse markt gevonden en organiseert met behulp van zijn vrouw een heel speciale opleiding en maakt daarmee vele vrouwen "gelukkig".
