De onrust in China. VREDESONDERHANDELINGEN TE HENGCHOW

38ste JAARGANG

WOENSDAG 17 JUNI

1936

—

DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER BLADEN

No.

139

De Sumatra Post Verschijnt dagelijks, Zon- en Feestdagen uitezonderd. Abonnementsprijs per kwartaal (Medan) f 6.25—, (Ned.-Indië) f 7.50,

(Buitenland) f 11.25—. Men abonneert zich voor volle kwartalen. Abonnementsgelden zijn bij

vooruitbetaling .te voldoen.

AANTEEKENINGEN Steeds weer pleidooien roor devaluatie» De hoofdredacteur van de Indische Courant, waarvan men waarlijk wel iets anders mocht verwachten, komt nu ook aandragen met een pleidooi voor devaluatie, die juist den kleinen man in Indië het hevigst zou treffen. En hij grondt zijn meening op de indrukken, die hij in Holland heeft opgedaan. Kort gezegd komt zijn redeneering hier op neer: Colijn erkent, weliswaar dat de malaise niet van tijdelijken duur is, maar als een wijziging van de geheele economische structuur moet worden beschouwd, maar hij handelt niet naar deze overtuiging. Zijn beleid, is eigenlijk niet anders dan wachten tot alles toch nog op zijn pootjes terecht komt. Maar dat zal volgens deze Indische devaluïst niet gebeuren; de autarkie, waaraan alle landen zich schuldig maken en waartoe zij ook gedwongen "zijn, omdat de omstandigheden, niet het minst de militaire eischen, er toe nopen, zal blijven bestaan en wij mogen er geen rekening mede houden, dat het gezond verstand terugkeert en dat men weder de beteekenis zal inzien van vrijen handel en zoo internationaal mogelijk verkeer. Dus maar devalueeren! Inderdaad is de tpestand op het oogenblik zoo, dat men niet veel goede verwachtingen kan koesteren. De wereldproductie heeft zich voor een goed deel hersteld, maar de wereldhandel is daarbij een flink stuk achtergebleven. En volgens de nieuwste strategische opvattingen, moet een land een groot fort zijn, dat in staat is een beleg van jaren te doorstaan en dus zijn eigen landbouw, veeteelt, industrie moet bezitten om uit eigen kracht niet alleen te kunnen blijven leven, maar ook de middelen op te leveren, die voor den strijd onontbeerlijk zijn. Dat daarom worniet altijd kan den gevraagd, waar men het goedkoopste terecht kan, en dat men dus het graan niet in Argentinië wil halen, als de mogelijkheid bestaat het in eigen land te produceeren dat Engeland niet afhankelijk mocht blijven van de Duitsche chemische industrie en dat het bovendien noodzakelijk kan zijn om bepaalde producten te weren, aangezien de fabricage in eigen land een groot aantal gezinnen in stand houdt, dit alles is be-

grijpelijk. Maar als de mogendheden meer en meer gesloten fortificatiekringen worden, die egocentrisch hun bestaan voeren, dan wordt

daardoor

toch ook nationale energie vastge-

legd, die niet meer expansief kan worden en

het

zoude wel zeer boud zijn om nu reeds te beweren, dat er dan voor een kleine mogendheid, die zich niet kan sluiten öiaar door zijn geografische ligging en geringen omvang zijn activiteit in den internationalen handel moet vinden, niet de gelegenheid zal komn om de taak, die de groote bilden gedeeltelijk moeten laten liggen, juist °mdat zij autarkisch zijn, te vervullen. Dit alles staat nog te bezien. Maar indien het niet zoo ware, indien het slechter uitkomt, dan is het lot van honderdduizenden Nederlanders bezegeld, dan heeft het geen zin meer dat acht millioen menschen leven op een gebied van zeer kleinen omvang, dat slechts een beperkt landbouwareaal en beperkte bodemrijkdommen omsluit. Trouwens het nijpen van het bevolkingsprobleem is geen quaestie van vandaag of gisteren. Van 1 Januari 1830 tot 1 Januari 1935 nam de dichtheidvan de bevolking van Nederland toe van 80.2 tot 255.4 per K.MA Waar vroeger één Nederlander een bestaan kon vinden, moet er nu voor drie brood zijn. En wat deze aanwas ook nog in den laatsten tijd beteekende, wordt duidelijk wanneer men weet, dat de bevolking van 6926000 op 1 Jan. 1920 is gestegen tot ruim 7/2 millioen in 1926, terwijl wij nu de B/2 millioen reeds naderen. Dat het zoo niet door kon gaan, zonder dat er onoverkomelijke moeilijkheden zouden ontstaan, was reeds een tiental jaren geleden duidelijk en omstreeks 1927 hield men zich ernstig bezig met het vraagstuk om voor de overschotten van de bevolking werk te vinden.

Uitgegeven en gedrukt door N.V. BOEKHANDEL EN DRUKKERIJ v/h VAREKAMP & Co., MEDAN Hoofdredacteur: A.P.A.A. BESNARD. Tel. Nos.: Redactie 1600, Huis Hoofdredacteur 293, Administratie 1600, Huis 470. Kantoor te Amsterdam (C): Singel 289, Telefoon No. 32303,

De gedachten gingen toen uit naar winning berekeningen van nieuw land en de waren vrij optimistisch; men was ijverig bezig aan de ontginning van woeste gronen daar wat den, polderde hier in, bracht moerassen door verzorging van de afwatering in orde en bovendien had men de beste verwachtingen van de drooglegging van de Zuiderzee. op den Men berekende zelfs dat er binnen 40 jaar te winnen grond, voor niet minder dan 1,700000 Nederlanders een bestaan kon worden gevonden, hetgeen men echter met het oog op de bevolkingsaanwas toch nog te weinig achtte. Intusschen kwam van al die grondwinst niet veel terecht. En het probleem der werkloosheid, dat overbodigheid is op een probleem der bepaalde gebieden der aarde, waar de toeneming van de bevolking, die van de werkgelegenheid overtreft, werd in Nederland allengs nijpender. Een zelfs in het jaar1927, toen wij nog leefden in een periode van welvaart en economische expansie, bedroeg het aantalwerkloozen in Nederland nog altijd 140000, een cijfer, dat wij vooral niet mogen vergeten, indien wij het aantal van dezen tijd, dat om en bij de 400000 schommelt, willen beoordeelen. En daarbij moeten wij ook nog bedenken, dat wij in de jaren om 1930 nog eenig soulaas verkregen, aangezien toen de zwakke lichtingen van het geslacht, dat gedurende de oorlogsjaren met hun verminderde nataliteit werd geboren, het arbeidsleger kwamen aanvullen. De jaren na den oorlog met hun normale nataliteit brengen nu weer een grooter aantal jeugdige werkzoekenden. En het fatale is, dat tegelijk hiermede de malaise en de verandering van de economische structuur, de behoefte aan onze diensten van de landen, waarmede wij groot werden, verminderde. Men heeft het intermediair van het kleine volk, dat aan de monden van den Rijn een groote handelstaak vervulde, minde», noodig, althans niet op het oogenblik. En nu is het merkwaardige van het betoog van den heer Belonje, hetgeen in den grond gelijk is aan dat van de meeste devaluïsten, dat het aan deze structureele wijzigingen een argument ontleent om tot devaluatie te komen. Waren de moeilijkheden, die ons land doormaakt slechts te wijten aan, monetaire factoren dan zou het begrijpelijk zijn, dat men, terecht of ten onrechte, een wijziging van de waarde van het geld als een uitkomst beschouwde. Maar wie gelooft aan structureel'e veranderingen, aan den invloed van de autarkie en dus aan de noodlottige evenwichtsverstoring, die ontstaat doordat, de bevolking blijft toenemen in het tempo, dat reeds te snel was omstreeks 1927, toen de werkgelegenheid nog toenam en dat dus nadat deze ging krimpen een honderdduizend overbodigen per jaar meer oplevert, die moet ook inzien, dat devaluatie niet kan helpen. Wel zal er een oogenblik wat meer kunnen worden uitgevoerd, omdat er onderling financieele verschuivingen plaats vinden, waardoor de actie van den rentenier-werkgever geleidelijk wordt verzwakt en die van den fabrikant- en scheepvaartwerkgever onmiddellijk toeneemt, maar het feit, dat elke twee Nederlanders, die werken drie gezinnen moeten onderhouden, blijft bestaan en zal na eenigen tijd in de werkloonen en productieprijzen weer verdisconteerd moeten worden. De hoogere levenstandaard in Europa en de oeconomisch ongunstige samenstelling van de bevolking in, de beschaafde staten sinds de medische wetenschap er in geslaagd is. de gemiddelde ouderdom van de bevolking op te voeren, waardoor het aantal productieve individuen relatief kleiner is geworden, en dat de oude van dagen grooter, vormen een vraagstuk, dat vooral met oog op de concurrentie met primitieve het volken van belang is, een vraagstuk echter waarvan de oplossing ook niet op monetair gebied is te vinden. Maar wel, voorloopig althans, in autarkie en nationale afgeslotenheid, Daarom zal vooral een land als Nederland zich er wel voor moeten wachten de ernstige vraagstukken, waarvoor het staat nu de structuur van de wereldeconomie in zijn nadeel is veranderd, uit het oog te verliezen door zich blind te staren op een in dit verband onbeteekenend lapmiddel.

De onrust in China.

ADVERTENTIE

Prijs per regel f 0.35, met een minimum van lOJregels. Plaatsing binnenzijde eerste blad f 0.70 per regel. Advertentiën moeten vooruit betaald worden.

De Belgische staking breidt zich uit.

VREDESONDERHANDELINGEN TE

HENGCHOW.

Canton, 16 Juni (Aneta Reuter). Een massabijeenkomst te Canton telegrafeerde Brussel, 11 Juni (Transocean). De staking een manifest aan de geheele natie, waarin er bij Nanking en de militaire leiders in de van de arbeiders in de Antwerpsche diamant verschillende gewesten op wordt aan gedron- industrie is thans volkomen, terwijl de stagen, om onmiddellijk te mobiliseeren, om king der havenarbeiders nog steeds voorStudenten organisaties ontbonden. Peipiiig, 16 Juni (Aneta Reuter). Ingevolge het Japansche protest tegen de anti-Japansche demonstraties op 13 Juni, gelastten de autoriteiten vanHopei en Chahar de ontbinding van alle studenten-organisaties.

Vredesonderhandelingen geopend. Shanghai, 16 Juni (Aneta Reuter). Te Hengchow zijn Vredesonderhandelingen geopend tusschen hooge Nanking-autoriteiten Zuid-westelijke en gedelegeerden uit de provincies. Het verluidt, dat reeds dadelijk moeilijkgerezen in verband met de heden zijn uiteenloopende standpunten van Nanking en Kwangsi. Ondanks de officieele bekendmaking dat Canton alle Zuid-Westelijke troepen uit Hunan heeft teruggetrokken, wordt uit Changsha gemeld, dat sommige Kwangsi-troepen zich in de bergen nabij Kiyang hebben verschanst.

De staking in Algerië. GEWAPENDE BENDEN LOOPEN HET PLATTELAND AF. Algiers, 16 Juni (Aneta Reuter). De stakingsbeweging nam een ernstige wending aan. Gewapende benden Arabieren liepen het platteland af en dwingen de arbeiders onder bedreiging met den dood, het werk neer te leggen. De oogst van vele boerderijen werd vernield. Politie in pantserauto's rukte op naar de voornaamste punten, waar gevaar dreigde. Talrijke arrestaties. Algiers, 16 Juni (Aneta Reuter). Twintig arrestaties hadden plaats, in verband met de pogingen van inheemsche benden, om de landböuwarbeirders tot staking te dwingen. Benden Arabieren trekken door het land, waarbij zij auto's aanvallen en landerijen plunderen.

Noorsch vliegtuig verongelukt. ZEVEN DOODEN. Bergen, 16 Juni (Aneta Reuter). Een vliegtuig, dat van de stad Bergen op weg was naar de Noordelijke steden, botste, op een hoogte van 450 meter vliegend, tijdens een mist tegen den Lihestenberg. Alle zeven inzittenden werden gedood. Twee lijken rolden 180 meter langs de berghelling omlaag. GR. BRITTANNIË EN RUSLAND. VLOOTBESPREKINGEN VORDEREN GOED.

Londen, 11 Juni (Reuter).

Britschwerden heden De

duurt. De onderhandelingen tusschen de werkgevers en de arbeiders zijn afgebroken als gevolg van de weigering der werkgevers den eisch om loonsverhooging in overweging te nemen alvorens de arbeid is hervat. De stakingsbeweging is thans overgeslagen naar Luik, waar de arbeiders in vier kolenmijnen weigerden aan het werk te gaan tenzij hun eisch om loonsverhooging zou worden ingewilligd. Gevreesd wordt, dat de staking zich over het geheele steenkolenbekken van Luik zal

uitbreiden. Revolutionnair karakter.

Brussel, 12 Juni (Transocean). Volgens het dagblad Libre Belgique heeft de staking in het steenkolenbekken van Luik thans een bepaald revolutionnair karakter aangenomen. Tot de door het blad gemelde incidenten behooren het hijschen van de roode vlag door de stakers op de gebouwen Van een der bezette mijnen en de weigering van den socialistischen burgemeester van Herstal, de gendarmerie te gelasten de stakers uit de mijnen te verdrijven. Het blad meldt voorts, dat ernstige vrees bestaat, dat de arbeiders in de metaal-industrie het voorbeeld der mijnwerkers zullen volgen. De staking der havenarbeiders te Antwerpen duurt nog steeds voort. Het werk in de haven is geheel stilgelegd." Verschillende internationale scheepvaartlijnen hebben als gevolg hiervan besloten, dat haar schepen Antwerpen niet zullen aandoen zoolang de staking voortduurt. In dezelfde stad zijn momenteel 2000 diamantbewerkers in staking. Het algemeen bestuur van de vakvereeniging van metaalbewerkers heeft te Brussel vergadering welke vergaderd, tijdens aangenomen, een motie werd waarin de de eisch wordt uitgesproken, dat socialistische partij slechts deel zal nemen aan de nieuwe regeering wanneer zij algemeene loonsverhooging en de invoering van een 40-urige arbeidsweek in haar programma opneemt. Een soortgelijke houding werd aangenomen door het algemeene bestuur van de vakvereeniging van mijnwerkers, dat bovendien heeft besloten tegen 14 Juni een algemeen mijnwerkerscongres bijeen te roepen ten einde te beslissen welke middelen moeten worden gebruikt om de inwilliging van de eischen der mijnwerkers te verkrijgen. Het algemeen bestuur van het verbond van vakvereenigingen zou heden te Brussel bijeenkomen. Ernstige incidenten. Brussel, 16 Juni (Aneta Reuter). Er hadden verschillende ernstige incidenten plaats. Te Saint Walburge kwam de politie in botsing met 100 stakende mijnwerkers, die het tram-

verkeer trachtten te beletten. Een politie-inspecteur en twee agenten werden ernstig gewond. Te Luik werd het tramverkeer door de directie stopgezet, nadat' de stakers dit eerst hadden gepoogd te doen. Charges met den blanken sabel

Russische vlootbesprekingen De politie deed charges met denblanken saop het Foreign Office hervat. bel en verdreef de menigten, die zich voor de Het verluidt dat goede vorderingen zijn openbare gebouwen had verzameld. gemaakt en dat wanneer Rusland niet met Het centrum van de stad werd door sterke verrassingen voor den dag komt geen groo- afdeelingen gendarmerie bezet. te moeilijkheden meer te verwachten zijn. Het aantal stakende mijnwerkers en metaalin de provincies Henegouwen, JAPAN MAAKT ZICH BEZORGD. bewerkers Luik Vlaanderen en neemt steeds toe. (Reuter). vlootkringen In Tokio, 11 Juni De havenarbeiders te Gent dreigen hedenspreekt men groote bezorgdheid uit over de persberichten, volgens welke de Britsch- avond het werk neer te leggen. Te Rocour werden schoten gelost, waarRussische vlootbesprekingen een bevredigend door drie politie-beambten werden gewond. verloop hebben. De commissie van openbare orde neemt voorspelt, Men dat een Britsch-Russische strenge maatregelen om verdere rustverstotechnischen overeenkomst Britschen steun in geval van Sovjet-Russische vloot-expan- ringen te voorkomen. wordt thans officieel Het aantal stakers sie met zich zou brengen, hetgeen naar geraamd op 170.000. men verzekert in zekere mate de uitbreiding der Japansche vlootsterkte, alsmede de Duitsche maritieme herbewapening zal beo-o-o lemmeren.

—

Sovjet Unie heeft een nieuwe grondwet. „EEN MACHTIG WAPEN VOOR DE COMMU-

AAN COMPROMISSEN VALT NOG NIET TE DENKEN.

tegenstand te bieden aah Japan.

- TARIEF,

—

NISTEN.” Moskou, 10 Juni (Transocean). In een resolutie, welke door de executieve commissie van de afdeeling Moskou der bolsjewistische partij aan Stalin werd aangeboden en waar groote voldoening wordt uitgesproken over het ontwerp der nieuwe Sovjet-grondwet, werd heden door de Moscovitische bladen gepubliceerd. Deze resolutie bevat de volgende zinsnede: „De nieuwe grondwet van Stalin zal de rol verder uitbreiden, welke door de Sovjet-Unie als basis van de wereldrevolutie wordt gespeeld. De communisten van alle landen zullen in de nieuwe Sovjet-grondwet een machtig wapen ontvangen in hun strijd voor een vereenigd front." Pan Unie Congres komt 25 November bijeen. Moskou, 11 Juni (Reuter). Het Presidium der Centrale Executieve Commissie maakte bekend, dat het ontwerp voor de nieuwe grondwet heeft goedgekeurd en dat het PanUnie Congres der bolsjewistische partij tegen 25 November a.s. is bijeengeroepen om het ontwerp in beschouwing te nemen. Critiek en stemrecht. Moskou, 12 Juni (Reuter). Het voornaamste kenmerk van de nieuwe grondwet, welke gisteren door het Presidium van de Centrale Executieve Commissie werd goedgekeurd, wordt gevormd door de veelomvattende rechten, welke aan alle Sovjet-burgers worden verleend. * Alle beperkingen ten aanzien van het uitoefenen van critiek op het regiem worden opgeheven, aan alle burgers boven 18 jaar, ongeacht hun socialen oorsprong of vroeger beroep, wordt stemrecht verleend. De Wetgevende Macht zal bestaan uit twee Kaaaers de sovjet der vereenigde republieken en de sovjet der nationaliteiten. De eerstgenoemde sovjet zal één vertegenwoordiger tellen voor elke 300.000 inwoners, de tweede 10 voor elke federale republiek, 5 voor elke autonome republiek en 2 voor elke autonome provincie. De Wetgevende Vergadering zal worden gekozen voor den tijd van vier jaar, tenzij geen overeenstemming kan worden bereikt ten aanzien van een bepaalde wet, in welk geval nieuwe verkiezingen zullen worden ge-

-

houden,

De verkiezingen van de leden der beide kamers alsmede van de voorzitters zullen plaatshebben door middel van een geheime stemming.

De Volksraad. Batavia, 17 Juni (Aneta). Bij den Volksraad is ingediend de ontwerpordonnantie tot het verbod van invoer in de Residentie Bali en Lombok van muntspeciën, bekend als „kepengs" en „Chineesche duiten". In de Memorie van Toelichting wordt verklaard dat het invoerverbod noodzakelijk is, om de belangen der bevolking te beschermen met het oog op de mogelijkheid, dat in verband met de waardedaling van de kepeng in China, deze munten in groote getale uit het buitenland in Bali en Lombok zouden worden ingevoerd, waardoor de koopkracht van deze dalen en het tegenmunt aanzienlijk zou, der bevolking gedewoordige kepengbezit precïeerd zou worden. Op de overtreding van de bepalingen staat een straf van drie maaneen hechtenis of 100 gulden boete. Met het oog op het spoedeischende karakter van deze aangelegenheid, zal een snelle afdoening door den Volksraad op prijs worden gesteld.B Het dienstplichtbesluit. De Volksraad Batavia, 17 Juni (Aneta). behandelt op 18 Juni in openbare vergadering het Regeeringsvoorstel tot wijziDienstplichtbesluit. ging van het Het juist verschenen afdeelingsverslag wijst uit, dat er verschillende stroomingen bestaan ten aanzien van den voorgestelden maatregel. De bezwaren zijn vooral gericht tegen de verlenging van den eersten oefentijd der Zeemilitie tot l/2 jaar. Er wordt op gewezen dat de Toelichting der regeering de grondige argumenten uit een oogpunt van Defensie mist, welke de door dit ontwerp op bepaalde bevolkingsgroepen en het bedrijfsleven te leggen lasten zouden rechtvaardigen. Een ander deel der leden is zonder voorbehoud voor het voorstel.

De Britsche vragenlijst. De ontwikkeling van de koloniën en van den handel, die zich tengevolge van de autarkie waarschijnlijk anders zal moeten oriënteeren, zullen vooral de aandacht moeten opeischen, meer nog dan de industrie, die door haar snellen opbloei toch al uit haar kracht is gegroeid en die slechts als een secundair effect van den handel in een grondstoffenarm land als Nederland verklaarbaar is. En de vraag van devaluatie of niet moet daarom eerst worden getoetst aan de belangen van den handel.

HET DUITSCHE ANTWOORD GEREED. Londen, 16 Juni (Aneta Havas). Uit Berlijn wordt "gemeld, dat hetDuitsche antwoord op de Britsche vragenlijst reeds gereed is en nog slechts op de goedkeuring van Hitler

wacht. In Britsche kringen is niets bekend omtrent den inhoud van het document. Politieke kringen vragen zich af, of Hit-

ler het antwoord voor of na de zitting van den Volkenbond zal zenden.

' Drinkt Mei k van Hol randsche

Koeien ■in—ii hiipiiiiiiiiiiiii iihiiiwiwihé

HOLLANDIA

MELKiI

DE

SUMATRA BRAND IN VERSCHILLENDE STREKEN

18 huizen in de asch.

In kampoeng Sidjoengkat (Toba) brandden eenige dagen geleden 18 kampoenghuizen af door onvoorzichtigheid van een bewoner, die vuilnis brandde in een tuin in de nabijheid van den kampoeng. Bij het redden van have en goed liet een vrouw haar vijfjarig kind op het veld achter. Het kind dat echter de moeder was gevolgd, kwam in een huis terecht, dat later afbrandde. Het kind werd ook een prooi der vlammen. Uit jaloezie. In kampoeng Pagaran (Poersea) werden 4 huizen in de asch gelegd door toedoen van een verlaten echtgenoot. Twee jaar geleden was hij met zijn vrouw getrouwd en beiden leefden gelukkig. Toen kreeg hij een moeilijk te genezen kwaal. De vrouw wilde daarom niets meer van hem hebben en liet zich van hem scheiden. Twee weken geleden hertrouwde de vrouw. Middernacht stak de verlaten echtgenoot de bruidswoning in brand, zoodat mede 3 andere huizen in de nabijheid totaal verbrand werden. De man bekende den brand te hebben gesticht. Familiehuis verbrand. Een dezer dagen om 4.20 brandde het familiehuis van een hadji in Ampat Angkat (Fort de Koek) geheel af door een onbekende oorzaak. Toen de brand bekend werd, viel er niets meer te redden. Volgens een onbevestigd bericht moesten er een oude vrouw met drie kinderen mede verband zijn. LEZING PROF. DE BUSSY Prof. Dr. L. Ph. Ie Cosquino de Bussy, directeur van de afdeeling Handelsmuseum van het Koloniaal Instituut te Amsterdam, zal morgen (Donderdagavond) in de Witte Sociëteit eene lezing houden over het Instituut, waaraan hij verbonden is. De avond is belegd door de afdeeling Sumatra's Oostkust van het Algemeen Nederlandsch Verbond en het Oostkust van Sumatra-Instituut. belangstellenden, Evenwel hebben ook die geen lid van deze organisatie zijn, vrijen toegang. HUISVROUWEN OP EXCURSIE Hedenmorgen zijn een groot aantal leden van de Vereeniging van Huisvrouwen op bezoek geweest in de drukkerij van de firma Varekamp en Co alhier. Met groote belangstelling hebben de dames het drukkersbedrijf gadegeslagen.

SUMATRA

POST

VAN

Valsche belastingaangifte

WOENSDAG 17 JUNI

1936— EERSTE BLAD

De Bevolkingsrubbew.

Ingezonden

HET PLEIDOOI

ADAT EN VERWORDING. REGISTRATIE LAAT NOG GEEN CONTOE. CLUSIES Mr. Kayser, de verdediger in de zaak T.S. Naar aanleiding van het ingezonden stuk gisteren M. den Taukeh, die door denLandraad van 16 Juni in „De Sumatra Post" wensch Aneta seint ons uit Den Haag d.d. 16 Juni: ik als oud-planter even het wegens een valsche belastingaangifte en het volgende aan te

indienen van valsch of vervalscht stel handelsboeken werd veroordeeld, verklaarde in zijn pleidooi 0.a., dat het aanleggen van een nieuw stel boeken niet ten doel had om den belastingdienst te bedotten. T.S.M, wilde daarmee zijn crediteuren een goeden indruk geven van zijn handelszaken. In het nieuwe stel boeken zijn eenige transacties, waarop verlies werd geleden, niet overgenomen uit het eerste stel boeken. In dit verband verwees verdediger ook naar de verklaring van een der sinologen, dat dezen ambtenaar uit zijn praktijk één geval bekend is van een Chinees, die verhooging van zijn belastingaanslag vroeg, zulks om indruk te kunnen maken op zijn crediteuren en op den immigratiedienst. De winst op lucifers. De uit het „note-book"door den accountantsdienst becijferde winst op luciferstransactiés ad f. 17,988—de becijfering van den Chineeschen adviseur van de Weeskamer gaf een eindcijfer van ongeveerf 12000.—werd gemaakt met verbeurd verklaarde smokkellucifers. Op de venduties werden die lucifers ger kocht voor ongeveer f 140 per blik. Dit is een bedrag ongeveer gelijk aan de verschuldigde rechten voor een blik d.i. f 218. — plus nog de venduloonen. T.S.M, kocht die lucifers echter niet als taukeh van zijn zaak, doch als leider van een kongsi lucifers opkoopers. Op venduties koopen Chineesche zakenlieden nooit apart, doch steeds in kongsiverband. De winst op de door T.S.M, gekochte lucifers werd verdeeld over de kongsileden, twintig tot honderd in getal. Het door T.S.M, ontvangen winstaandeel was dus niet groot, zooals door den belastingsdienst opgegeven. Het „note boek" bevat aanteekeningen van T.S.M., die als kongsileider van de luciferstransacties aanteekening hield. v Verdediger eindigde met vrijspraak voor zijn cliënt te verzoeken.

De „Tel." meldt naar aanleiding van de aankondiging bij de Indische begrooting van de invoering van de individueele bevolkingsrubber-restrictie, dat men in Amsterdamsche kringen meent dat de boomentelling alle verwachtingen zal overtreffen; waardoor de toebedeeling ' van de productie-quota met groote moeilijkheden gepaard zal gaan. Werkzaamheden hebben bevredigend verloop.

Uit Batavia wordt d.d. 17 Juni gemeld die Aneta naar aanleiding van dit bericht ter bevoegde plaatse informeerde, waarop werd meegedeeld dat de registratiewerkzaamhegeheel volgens de verwachtingen verden loopen en dat binnen enkele maanden het terreinwerk in de meeste gewesten geëindigd zal zijn. Met den voortgang der registratie worden de verzamelde gegevens geleidelijk administratief verwerkt op de gewestelijke rubberkantoren en daarna uitgewerkt op het centrale en op kaart gebracht kantoor voor de bevolkingsrubberregistratie te Batavia. In dit verband bezien zal het duidelijkzijn dat de te Batavia 'verwerkte gegevens nog verre van compleet zijn en nog geen conclusies toelaten omtrent de uitkomsten der registratie. Er kan nog worden opgemerkt dat het aantal geregistreerde boomen geen redelijk beeld kan geven van de redelijke productiecapaciteit, welke aan de bevolkingsrubber zal mogen worden toegekend, daar bij dit laatste uiteraard rekening zal moeten worden gehouden met de kwaliteit der tuinen, het plantverband en het al dan niet geregeld getapt zijn dezer tuinen.

THEE AANHOUDINGEN

GOEDE RIJSTOOGST IN ATJEH.

In Perlak is de opbrengst minder. Naar wij vernemen is derijstoogst dit jaar in Atjeh bijzonder goed uitgevallen. Alleen in het district Perlak is de opbrengst minder. Naar men weet zijn deze resultaten in vergelijking met het vorig jaar heel wat gunstiger. Toen mislukte namelijk naar men weet de rijstoogst in verschillende gebieden.

Een geraffineerde manier. Door de veldpolitie te Loeboeqpakam zijn op den 12den dezer 200 balen thee in beslag genomen, wegende 16000 K.G. De thee was opgeslagen in de buurt van de Soengei Oeloer en gereed om naar het buitenland te worden vervoerd. Doordat een nieuwe thee-uitvoer-©rdonnantie in werking is getreden, moet thans elke partij thee die opgeslagen is of vervoerd wordt dooreen geleide-biljet gedekt zijn. Het wordt de theesmokkelaars thans wel veel moeilijker gemaakt, terwijl de douane of veldpolitie de daders bij het uitvoeren va niet meer op heeterdaad behoeven te betrappen, maar elke ongedekte partij in beslag kunnen nemen. Als uitvloeisel van deze ordonnantie probeerde een smokkelaar te Belawan het op een meer geraffineerde manier. Hij verpakte in kisten inhoudende oud blik, ook nog 700 K.G. thee, zonder dit echter op de uitvoerpas te vermelden. De kisten waren bestemd voor Singapore en zouden me? de K.P.M, worden verscheept. De douane was echter dezen smokkelaar ook te slim af en ontdekte de ontoelaatbare handeling. De thee werd in beslag genomen, terwijl de afscheper zich voor den rechter zal moeten verantwoorden voor zijn eigenaardige verpakkingsmethoden. 1^

De eerste Algemeene Synode der Prof. Kerken in Ned, - Indié. groeien en leven. De discussie ging om de vraag of de Twaalf Artikelen al dan niet in het Reglement moesten worden opgenomen.Dit heeft de Synode niet willen doen. Wel heeft zij met slechts twee stemmen tegen een motie aangenomen, die erop wijst, welke beteekenis men aan de Belijdenis toekende, en in welke richting men haar zocht: DE MOTIE INZAKE DE BELIJDENIS „De Algemeene Synode der Protestantbegeert, Met de „Op ten Noort" zijn gisteren van sche Kerk in Indië Belijdenis van Jezus ChrisJava gearriveerd de van Sumatra afkomstidat de tus in het midden dier Kerk wordt, ge deelnemers aan de eerste Synode van de vorige welke de ontvouwd Kerk, Indische week te voor de menschen van dezen tijd Batavia is gehouden. en deze landen. Zij spreekt uit, dat dit belijden in dezen Het waren : Ds. K. G. Eekenhausen, de predikant van Koeta-Radja, als primus, Ds. tijd en in deze landen niet kan geschieden J. Tjebbes, de protestantsche predikant van zonder het levend verband meten voortMedan, als secundus, Dr. Ir. N.H. van Harpen bouw op de Belijdenis van de Christelijke als ouderling, en Ds. B. Ter Haar Romeny Kerk van alle eeuwen, gelijk deze in het Apostolicum tot ons is gekomen". van Pematang Siantar als adviseur. Zij acht zich geroepen om deze Belijdenis In een onderhoud, dat wij hedenmorgen met Ds. Tjebbes hadden, vroegen wij hem in den gemeenschappelijken arbeid en eeredienst dezer Kerk een levende plaats te genaar zijne indrukken van de Synode. Deze indrukken waren — al werd het wóórd ven". in het gesprek niet gebezigd-: In dit verband is vermeldenswaard, dat een opgetogen. De discussies stonden zonder uitzondering der zelfstandige kerken in Indië (d.z. de op een zeer hoog peil, en getuigden van een Moluksche en de Minahassische) de Twaalf zeer goeden geest. Aan Ds. Ter HaarßomeArtikelen wél heeft opgenomen in haar reny, die Synodes in Nederland heeft glement. meegemaakt, zijn de verschillen wel Ds. K. Kostelijk die een jaar of zeven geleden predikant in Medan was, en thans sterk opgevallen. Ook over de leiding van Dr. N.A.C. SloteSoerabaia als standplaats heeft —, maker de Bruine, zendingsconsul en voorzitheeft ter Synode een referaat gehouden ter van het Kerkbestuur, sprak Ds. Tjebbes over de verhouding tusschen Hollandsch in den aangenaamsten toon. Daarover besprekende groepen in en Maleisch stond trouwens blijkbaar maar één meening, de kerk. In verband daarmede vertelde die culmineerdeinzijnherkiezingtot voorzitter Ds. Tjebbes ons, dat hem de voortreffelijmet algemeene stemmen, zonder discussie, ke verhouding tusschen die groepen, zooals zij ter Synode vertegenwoordigd waren, zeer en zeker ook in het door een der predikanten geopperde denkbeeld, het.... episcopaat was opgevallen. Wij vroegen nog, of de positie der vrijzinin te stellen in de Indische Kerk en Dr. nigen tot in de Kerk niet ter sprake was gekode Bruine te benoemen Slotemaker men. eersten bisschop. —"Neen. Daar is niet over gesproken. Wel Wij dachten eerst aan een jegens Dr. Slotemaker de Bruine hoffelijke raillerie, maar is gezegd, dat het in geen geval de bedoeinderdaad schijnt het denkbeeld van een ling is, hen er min of meer uit te werken. Wanneer dit gebeurde, zou men dit als een bisschop voor de Indische Kerk, zij het terloops en niet als agendapunt, in ernst ter verarming van het kerkelijk leven beschouwen. Dat verschillende groepen in de Kerk sprake te zijn gebracht. Op deze eerste Synode zijn natuurlijk vertegenwoordigd zijn, wordt als van groote meerdere principieele vragen, den opbouw beteekenis beschouwd." Wij vroegen nog nog naar het adviseurder Kerk rakende, aan de orde geweest. schap van Ds. Ter Haar Romeny. Hierover Zeer belangrijk had Ds. Tjebbes de besprekingen gevonden over de kwestie der Belijvertelde Ds. Tjebes ons," dat zijn collega heeft toegezegd straks in Nederland propadenis. Vooral het referaat, dat Dr. Slotemaker de Bruïne-de-jongere (directeur van de ganda te zirllen maken voor de IndischeKerk. Theologische School te Buitenzorg, broeder Hetgeen met name ook in verband met de van den voorzitter) aan den vooravond van achttien predikantsvacatures, welke de Inde besprekingen over dit onderwerp heeft dische Kerk binnenkort weer heeft, van groot gehouden, heeft grooten indruk gemaakt. nut kan zijn. Deze spreker betoogde, dat een kerk niet Zaken van voor Medan specifiek belang zijn gebaat is met een Belijdenis als een vlag ter Synode niet aan de orde geweest. naar buiten, maar dat de Belijdenis moet

De afgevaardigden van Sumatra teruggekeerd.

—

POLITIE-MUTATIES.

Overgeplaatst van: a. het detachement Veldpolitie te Pematang Siantar naar de Afdeeling Gewestelijke Recherche met standplaats Medan, den Inspecteur van Politie der Ie klasse A.Th. Reynen. b. het detachement Veldpolitie te Laboehan Roekoe naar dat te Pematang Siantar, den Inspecteur van Politie, A. C. J. Janssens. c. de Algemeene (Stads) politie te Medan naar het detachement Veldpolitie te Laboehan Roekoe, den Inspecteur van Politie H. Woesthoff.

HET BEZOEK VAN DR. VISMAN.

halen. Het komt mij voor dat bedoeld schrijven is óf van een intellectueelen Inlander of van een Europeaan die nog niet veel in Indië heeft ondervonden of medegemaakt, dus van den nieuwen stempel is en zelfs van den goeden ouden adat van den Oosterling niet op de hoogte is. Afgescheiden van hetgeen de Europeesche plantersvrouw deed, moeten we de eerste daad (?) van den leurder (alias koopman!) even onder de loup nemen. Natuurlijk wist de Oosterling zeer goed wat hij op de kebon in acht meest nemen, hij zal daar wel niet voor de eerste maal gekomen zijn. De Inlander weet (tenminste dat neem ik aan) heel goed hoe de oude Oostersche adat is, doch nu wij leven, in een tijd van verwording staat men niet erg verbaasd van de onbeleefdheid van dien leurder, want in Medan is het adat geworden zoo onbeleefd mogelijk te zijn. De fietser zal wel van Medan afkomstig geweest zijn. Juist omdat hij niet op de estate in dienst was moest hij den ouden goeden Inlandsehen adat in acht nemen door te groeten, in alle geval zijn topi af te nemen.! In vroegere jaren stond de adat, de achting, de beleefdheid zeer hoog. In den goeden ouden (beleefden) tijd was het op Java adat, dat b.v. wanneer een wedono een onderneming bezocht en dan te paard de reis maakte met den assistent wedono en de loeras, werd tegenover den beheerder der onderneming en door de lagere Inlandsche ambtenaren tegen over de meerderen de grootste beleefdheid, de achting voor den meerdere in alle opzichten in acht genomen. Zoowel bij het plaatsnemen op de stoelen als desnachts te bed in de administrateurswoning, een assistent wedono sliep zelfs op een lagere rustgelegenheid dan zijn meerdere, de wedono. En. de lieden die voor de ambtenaren moesten verschijnen inzake diverse aangelegenheden (geen straffen) hurkten behoorlijk voor hunne meerderen, delnl. ambtenaren. Als de mandoer bij den „Ziender" rapport bracht dan deed hij dat gehurkt! Het was de zoo nette adat, vijftig jaren geleden in Dcli was de Europeaan ook in hoog aanzien bij de bevolking. Wanneer een kareta sewa of ander voertuig een Europeaan op den estatesweg passeerde werd er stapvoets gereden en liep de syce naast het paard. Wanneer vervoermiddelen in Medan het paleis van den Sultan op den grooten weg passeerden dan liep de koetsier van het voertuig dat in zeer langzamen gang werd gehouden naast het trekdier. Een nette adat, een mooie beleefdheid die niets kost en heusch niet beleedigend was Nog tal van voorbeelden zou ik kunnen aanhalen. Er was in den ouden tijd eerbied en discipline.! Dacht de schrijver van het stuk heusch dat een uitbrander effect zou hebben. In het geheel niet, zelfs als men kalm op een onbeschoftheid of een onbeleefdheid wijst, dan wordt men vooral in de stadjes, b.v. Medan,| op een zeer brutale manier aangeblaft!T Tegenwoordig is adat: ik heb 1 k aan jelui allemaal, ik kan doen wat ik wil, onbeschaamdheid is thans onze adat. Geprovoceerd werd door den zoogenaamden koopman die heel goed weet wat de beleefdheid eischt, en met opzet natuurlijk niet beleefd was. De stok-en-spaken-perkara, dat was verkeerd, beter zou het geweest zijn den man te negeeren, dan kon de administrateur den koopman van den nieuwen tijd het betreden van de onderneming verbieden. In den ouden tijd toen men nog kon optreden zou ik den hoed van 's mans hoofd hebben afgewipt. Doch.in dien tijd zou zoo iets in 25 jaar slechts een enkele keer zich voordoen! Ik stel mij een vraag en die is deze. Zou het wel de eerste maal geweest zijn, dat die dame beleedigd is op de onderneming, of is het al meer geschied? Als het meer voorkomt is het voor een mensch wel om eindelijk eens wat je noemt uit je vel te springen. Ik neem aan het niet de eerste maal zal geweest zijn! We leven in een tijd van verwording. Men kan zich dagelijks ergeren aan het brutale optreden van den „man uit het Volk".

BINNENLAND Tegemoetkoming aan DE

gehuwden

80% BEZOLDIGINGSREGELING VOOR

LANDSDIENAREN.

Op grond van het bepaalde in artikel 2 van het gouvernements-besluit van 15 Mei 1934 no. 23 houdende vaststelling van de zgn. 80 pet.-regeling voor op of na 1 Juni 1935 aan te stellen, volgens de „H. B. B. L. 1934" of de „M.B.R. 1934" bezoldigd, personeel zijn van verschillende zijden voor sommige groepen van ambtenaren afwijkingen van die, bij artikel 1 van dat besluit vastgestelde, regeling bepleit, o.m. ten behoeve van de op of na 1 Juni 1935 benoemde, in Nederland voor den Indischen dienst opgeleide en op 31 Mei 1935 reeds afgestudeerde landsdienaren, die eventueel op uitzending hebben moeten wachten. Ten aanzien van deze voorstellen is tot dusverre steeds een afwijzend standpunt ingenomen, omdat de mogelijkheid van uitzonderingen op de 80 pet- regeling slechts voor zeer bijzondere individueele gevallen in het leven is geroepen. Door afwijkingen toe te staan voor bepaalde groepen landsdienaren zou immers een groote en uiteraard zeer ongewenschte ongelijkheid worden geschapen tusschen de nieuw in dienst tredenden, terwijl bovendien, indien tot een dergelijken maatregel bijv. voor de in Nederland opgeleidenzou worden overgegaan, daartoe billijkheidshalve ook zou moeten worden besloten ten behoeve van het in Nederlandsch-Indië opgeleide personeel. Dit zou tot voor het land in huidige tijdsomstandigheden onaanvaardbare geldelijke gevolgen leiden. Evenwel is gebleken, dat sommige landsdienaren te zwaar worden getroffen door de consequenties van het ten deze door de regeering ingenomen standpunt. In het bijzonder is zulks het geval met hen, die in Nederland, vóór de invoering van de 80pCtregeling aldaar algemeen bekend was, derhalve zonder met het in Nederlandsch-Indië te ontvangen belangrijk lagere salaris rekening te kunnen houden, in het huwelijk zijn getreden en dientengevolge in vele gevallen, rekenende op de volle aan de te bekleeden functie verbonden organieke bezoldiging, financieele verplichtingen hebben aangegaan, welke zij thans niet dan wel bezwaarlijk kunnen nakomen. Het wordt daarom billijk geacht, deze landsdienaren, met handhaving van het vorenomschreven standpunt, eenigermate tegemoet te komen. In verband hiermede heeft de regeering, aldus een circulaire, voortgaand, aan de hoofden der departementen van algemeen bestuur verzocht ten behoeve van de onder hun departement ressorteerende landsdienaren, die behooren tot de in de vorige alinea bedoelde categorie, bij besluit vast te stellen : dat gerekend van 1 Mei 1936 het aan hun betrekking verbonden aanvangssalaris wordt vermeerderd met de eerstvolgende weddeverhooging, met bepaling, dat zij de aldus verhoogde aanvangswedde zullen genieten tot het tijdstip, waarop zij zonder deze nadere regeling op de naasthoogere bezoldiging — d.i. het beginsalaris vermeerderd met twee verhoogingen aanspraak zouden hebben gehad. Voor een in Nederland opgeleide werkkracht, die op of na 1 Juni 1935 is benoemd tot een volgens schaal 236 of 281 der „H.B. B.L. 1934" bezoldigde betrekking en aan de i.e. gestelde voorwaarden voldoet, beteekent dit derhalve, dat de betrokkene gerekend van 1 Mei 1936 gedurende ruim 3 jaar een bezoldiging van f260.— per maand zal genieten. In de considerans van vorenbedoelde besluiten zullen de datum en het nummer van dit rondschrijven moeten worden aangehaald, terwijl daarin tevens zal dienen te worden vermeld, dat, blijkens door de betrokkenen overgelegde bewijsstukken, hun opleiding vóór 1 Juni 1935 was voltooid en dat zij vóór 1 September d.a.v. welke datum wordt aangenomen als die, waarop de invoering van de 80 pCt-regeling kan worden geacht, in Nederland algemeen bekend te zijn geweest—in het huwelijk zijn getreden. In afwijking van het vóórschrift in artikel 4, lid (4) van de „H.8.8.L. 1934" behoeft voor de op grond van het vorenstaande plaats vindende verhooging van de aanvangsbezoldiging niet vooraf de instemming van de bezoldigingscommissie te zijn verkregen; volstaan kan worden met aanbieding aan bedoelde commissie van volledige afschriften der betrekkelijke besluiten.

—

—

VERLAGING VRACHTTARIEVEN

EEN MENSCHENVRIND, Naar wij vernemen gaat Resident Bouwes Bavinck Donderdag a.s. naar Prapat ter begroeting van Dr, Visman, die naar men weet komende van de Westkust Medan komt be-

zoeken. ZIEKTE EN STERFTE TE MEDAN.

Aantal aangegeven sterfgevallen betreffende inwoners van Medan, gedurende de week v/m 7 t/m 13 Juni 1936.— 25 (11 Inlanders, 13 Chineezen, 1 Voorindiërs). Besmettelijk ziekten te Medan gedurende die week: Pest: Pokken: Cholera : Typhus: 3 Paratyphus: Baccillaire dysenterie: 2 Diphtherie: Meningitis cerebrospinalis: Poliomyelitis: Sterfte per 1000 per jaar betreffende inwoners van Medan : 1 7 3 3

.

RUBBERNOTEERINGEN. Harrisons en Crosfield. 17 Juni. Singapore 25, 7/8. Londen New Vork 15 3/4. Markt flauw.

Voor havens der Ver. Staten. Batavia, 17 Juni (Aneta). De Batavia SPORT. vrachten conferentie verlaagde uit concurrentieredenen de geldende vrachttarieven voor VRAGEN AAN HET BESTUUR VAN DEN rubber, gomelastiek en caoutchouc naar havens der Vereenigde Staten, van 15 tot 10 O. S. V.B. gulden voor de contracten en van 17.50't0t 11.50 voor niet-contractueele verbintenissen. De verlagingen gelden voor de op 13 Juni tot le. Waarom werden ter voorbereiding van en met 31 Augustus ingeladen of in te laden partijen. de wedstrijden tegen het Chineesche OlymVan 1 September af zijn de oude noteerinpische elftal geen voldoende proefwedstrij-. gen weer van kracht. den gehouden ? 2e. Waarom werden niet de sterkste ploeF.A. MEENG gen samengesteld een met zorg en onpartijDjokja, 16 Juni (Aneta). Gisteravond is dig gekozen ploeg, zou zeker betere resultaoverleden de heer F. A. Meeng, vice-voorzitten hebben bereikt.. 30. Waarom is Mr. van Manen uit de ter van het I.E.V. De begrafenis zal hedenmiddag plaats elftal commissie van den 0.5.V,8. getreden ? hebben. speelde 40. Waarom b. v. Willy in drie wedstrijden mede, terwijl hij noch in den proefwedstrij d, noch in de twee eerste door GEMENGDE BERICHTEN hem gespeelde wedstrijden bewezen heeft, een Malang 16 Juni (Aneta). Blijkens het — plaats in een vertegenwoordigend elftal jongste verslag van den economischen toewaard te zijn. stand in Oost Java zijn door bandjii» in het Met beleefden dank voor de afgestane Kedirische 1054 H.A., waaronder 407 H.A. plaatsruimte. padi-aanplant, overstroomd, terwijl in het Hoogachtend Toeloengagoengsche 1067 H.A. onbeplantbaar is geworden. P. van den BERGH. De voedseltoestand is in het algemeen

bevredigend.

75/ 16

o-o-o—

■—

De geldschaarschte wordt nijpend gevoeld. Batavia, 17 Juni (Aneta). Lord en Lady Ray zijn heden per „Tjisedane" naar Shanghai vertrokken.

DE

BUITENLAND GROETEN OP FASCISTISCHE WIJZE.

ETHIOPIËRS

SUMATRA POST

Aldus sprak de Nationale raad zich uit.

NA HET ONGELUK TE BOEKAREST 10 Arrestaties.— Vele eischen om schadevergoeding.

-

——

INTERNATIONALE MISSDE-CONFERENTIE. Londen, 12 Juni (Havas). Dr. John Mott, president van den Internationalen MissieRaad, verklaarde heden tijdens een conferentie der Britsche Missie-Genootschappen te Swannick (Derbyskire), dat de internationale Missie-Raad voornemens is in 1938 te Langchow en te Kowloon in China een internationale missie-conferentie te houden. Het onderwerp dezer conferentie zal zijn: „De universeele kerk in verhouding tot de internationale situatie."

Kaartjes van de fakkeloptocht Een andere oorzaak van het vreeselijke ongeluk is, dat de tribune overbelast werd doordat velen van de kaartjes, bestemd voor den fakkeloptocht, die des avonds zou plaatsvinden, hebben gebruik gemaakt om het des ochtends gehouden défilé, waarvoor alle plaatsen waren uitverkocht, bij te wonen. Het ongeluk zal ernstige financieele gevolgen hebben voor de gemeente Boekarest, daar de eischeh om schadevergoeding, ingediend door de slachtoffers of hunne nabestaanden reeds meer dan 100 millioen lei

DE K.L.M

TURKIJE BEWAPENT

Het vervoer belangrijk toegenomen. Den Haag, 16 Juni (Aneta). De K. L. M. meldt, dat sinds de instelling van den twee maal weekschen Douglasdienst op Indië, de briefpost met 98.2 pet. of in ton K.M, met 29.8 pet. is gestegen, het passagiersvervoer met 139.4 pet., of in passagiers/K.M. met 125.3 pet., terwijl het goederenvervoer is gestegen met 103.8 pet. of in Ton/K.M. met 58.7 pet;

BEGROOTING MOET AANZIENLIJK WORDEN VERHOOGD. Istanboel, 12 Juni (Transocean). De Nationale Vergadering keurde heden de door de regeering voorgestelde suppletoire uitgaven ten bedrage van 25.800.000 Turksche ponden

TEEKENING

5-A

CONTRACTEN

JUNI

EEN TWEE-JAREN-PLAN GOEDGEKEURD.

"

DE VLIEGENDE DOKTER. Koepang, 17 Juni (Aneta). De „vliegende dokter" Dr. Fenton arriveerde 16 Juni om 14.00 uur te Koepang, na met een hevigen tegenwind te kampen te hebben gehad. Hij legde het traject Rambag-Koepang in 8 uur af.

17

„ZWITSERLAND LOS VAN RUSLAND”

Boekarest, 10 Juni (Havas). In verband met het ineenstorten der tribune tijdens de feestelijkheden ter gelegenheid van den zesden verjaardag van koning Carol's restauratie werden 10personen gearresteerd, n.l. de onder burgemeester, 5 gemeente ingenieurs, 2 aannemers en 2 arbeiders. De meesten der beklaagden trachten de schuld te werpen op den burgemeester, Badoglio over militaire maatregelen die hun te weinig tijd zou hebben gegund Parijs, 10 Juni (Transocean). Maarschalk voor het bouwen der tribune. Pietro Badoglio, de veroveraar van Ethiopië, stond den correspondent van L' InGeheimzinnige brand. tran sigeant een interview toe, tijdens Gisteren brak op geheimzinnige wijze brand hetwelk hij o.a. ook besprak de geruchten, uit op een der tribunes, welke gebouwd welke in enkele Europeesehe hoofdsteden werd door dezelfde aannemers. De brandweer ■ de ronde doen omtrent de beweerde Itawas in staat de vlammen spoedig te bluslangs liaansche mobilisatie de Fransche schen. grens en bij den Brennerpas. Gemeend wordt dat vrienden van de gear„Wij bereiden geen mobilisatie voor", resteerde aannemers den brand hebben aanverklaarde de maarschalk," en evenmin gestoken, ten einde de sporen van zijn mistreffen wij maatregelen voor een aanval. dadige nalatigheid uit te wisschen. Toegegeven moet worden, dat ons leger geheinzinnigheid hangt inEen waas van in staat is aan elke eventualiteit het nog tusschen steeds het werkelijke over aanhoofd te bieden en zich, wanneer zulks gewonden. Maandag, tal dooden en Sedert 4 noodig zou zijn, zou weten te verdedigen. toen verklaard werd, dat zich behalve de Dat is echter alles." De maarschalk voegde hieraan toe, dat reeds gemelde drie dooden geen verdere sterfde reorganisatie van het pas veroverde gevallen hebben voorgedaan, werden geen gebied vele jaren in beslag zou nemen. De officieele verklaringen meer uitgegeven. Des ondanks publiceeren de bladen lijsten sterkte der bezettingstroepen in Ethiopië met namen van personen, die na de catastrofe zal geleidelijk worden verminderd, voorzooverdwenen zijn en vier namen niet onder die ver de handhaving van orde en veiligheid der dooden of gewonden zijn gevonden. dit toelaat. Zoo staat vast, dat de eigenaar van een Aan de Italiaansche soldaten, die zich in restaurant, zijn echtgenoote en een zijner kinEthiopië wenschen te vestigen, zal dit 'op deren zich de tribune hebben bevonden en worden toegestaan. ongeluk sedert het niet zijn teruggezien. Ook Badoglio ontkende, dat een conflict met is niets bekend het lot van den soldaat, over mandaat-mogendheden mogelijk de naburige onder tribune bediende, is, aangezien—zoo zeide hij— de Italiaansche die de telefooncel terwijl voorts nog een musicus en twee best-gedisciplineerde soldaten tot de ter schooljongens vermist worden. wereld behooren. Boekarest, 11 Juni (Transocean). Onmiddellijk na zijn terugkeer uit Giurgiu, waar„VOOR PROPAGANDA; NIET VOOR heen hij tezamen met Premier Tatarescu den WAFENAANKOOP” Tsjechoslowaakschen President Dr. Benesj Londen, 10 Juni (Havas). De vroegere onderhad vergezeld, verlangde koning Carol dat staatssecretaris van Buitenlandsche Zaken hem verslag zou worden uitgebracht over het der Nanking-regeering Tang Leang-Li ontonderzoek naar de oorzaken van de catastrofe zooals van Maandag j.1., toen tijdens het défilé der kende op categorische wijze, dat hij naar jeugdvereenigingeneen tribune inzakte. door verschillende bladen is gemeld Uit het rapport bleek, dat zoowel de aanEuropa was gekomen voor den aankoop van de ambtenaren, wapenen en het voeren van onderhandelingen nemers van het werk als ten behoeve van een leening aan de Nanking- belast met de controle op het werk, ernstige fouten hebben begaan. regeering. Van ambtelijke zijde werd geen onderzoek Tang Leang Li verklaarde dat het doel van zijn reis uitsluitend is gegevens te verzaingesteld naar de deugdelijkheid van het melen omtrent de door de verschillende werk, daar dit eerst op den morgen van den regeeringen gebruikte methoden voor het dag, waarop het defile zou plaatshebben; werd opgeleverd. voeren van propaganda.

VERTREK MR. VONK Batavia, 17 Juni (Aneta). Bij het vertrek van de „Huygens"'hedenmorgen concentreerde de grootste belangstelling zich op den Procureur-Generaal, Mr. Vonk, die met Europeesch verlof gaat. Een groot aantal autoriteiten en particulieren deden hem uitgeleide. O. a. waren aanwezig de Gouverneur van West.Java, de divisiecommandant, de luitenant ter zee Burghard namens den vlootvoogd en de president van de Javasche Bank.

WOENSDAG

De openlegging van Ethiopië

Rome, 16 Juni (Aneta Reuter). Volgens EN BETUIGEN HUN ONDERWORPENHEID een door Mussolini goedgekeurd twee-jaren plan, zullen in Ethiopië 2.300 mijl wegen Rome, 10 Juni (Reuter). Gekleed in hun worden aangelegd, waarvan de kosten wortraditioneele inheemsche gewaden namen den geraamd op 25 millioen pond sterling. heden Ras Hailoe, Aboena Kirillos, alsmede Ook zijn de plannen goedgekeurd voor de 50 Ethiopische hoofdleden, notabelen en ontwikkeling van de Landbouw in Ethiopië, bisschoppen deel aan de plechtige onder- omvattend een nationale kolonisatie door werpingsceremonie, welke op last van maar- tusschenkomst van de geautoriseerde lichaschalk Graziani te Addis Abeba plaatsvond. men en de kostelooze verschaffing van boerDe Ethiopiërs brachten den fascistischen derijtjes aan Italiaansche boeren. groet, telkenmale dat de naam van koning Victorio Emmanuele of van den Duce werd genoemd. Ras Hailoe las uit naam van alle aanwezigen een onderwerpingsacte voor, waarin verklaard werd dat de aanwezigen geen ander gezag erkenden dan dat van den koningvan Italië en keizer van Ethiopië. Maarschalk Graziani zegde toe, dat de verschillende godsdiensten in Ethiopië zouden worden geëerbiedigd. Volgens particuliere berichten beloofde maarschalk Graziani, dat Mussolini spoedig een bezoek aan Ethiopië zal brengen. Van deze belofte wordt echter geen melding gemaakt in het te Rome gepubliceerde officieele verslag van de plechtigheid.

VAN

loopen.

goed.

De begrooting wordt hierdoor met ruim 14 pet. verhoogd. Een derde gedeelte van dit bedrag zal worden aangewend voor defensiedoeleinden, een deel van de rest voor den bouw van fabrieken voor gasmaskers, den aanleg van dringend noodzakelijke wegen en spoorwegen, alsmede voor speciale administratieve doeleinden in de grensdistricten en voor de onderbrenging van teruggekeerde emigranten. Een bedrag van 770.000 Turksche ponden is bestemd voor het aanleggen en motoriseeren van den internationalen handelsweg van de Zwarte Zee naar Iran. Verklaard wordt, dat deze suppletoire uitgaven zullen worden gedekt uit buitengewone ontvangsten in den loop van dit jaar, voortvloeiend uit de reorganisatie van de inkomstenbelasting. Voorts zijn nog onderhandelingen gaande met Frankrijk en Engeland voor het sluiten van een leening.

EEN CONFLICT TUSSCHEN NICARAGUA

EN MEXICO. Bandoeng, 17 Juni (Aneta). De teekening der 5-A contracten betreffende het SangatMexico City, 12 Juni (Havas). De Nicaratabloc, 24000 H.A.), en het Amoentaibloc, zaakgelastige te Mexico City guaansche (5 tot 600,000 H.A.) had hedenmorgen plaats. Maria Zelaya, die ontevreden is over deJosé saBeide gebieden liggen in hët Baritogebied in menstelling der nieuwe Nicaraguaansche de Zuider en Oosterafdeeling van Borneo. regeering, heeft zijn ontslag ingediend, De Nicaraguaansche consul generaal HerPROF. SCHERMERHORN NAAR nan Robleto is eveneens afgetreden. HOLLAND. Op de legatie van Nicaragua acht men de SchermerBatavia, 17 Juni (Aneta). Prof. diplomatieke betrekkingen tusschen NicaraDjalak gua en Mexico van eiken grond ontbloot. naar Holland. per hom vertrok heden

Genève, 10 Juni (Transocean). Naar aanleiding van de motie tot instelling van diplomatieke betrekkingen met Sovjet-Rusland, welke door de socialistische en communistische afgevaardigden in den Stendenraad, werd ingediend, deed Motte, het hoofd van het politieke departement van den Zwitserschen Bondsraad een scherpen aanval op de Sovjet-Unie. wenscht De Bondsraad — aldus Motta de handelsbetrekkingen met Sovjet-Rusland geen hinderpalen in den weg te leggen den handel tusschen en is zelfs bereid beide landen op elke wijze te bevorderen. Spreker was echter van meening, dat het instellen van diplomatieke betrekkingen tusschen beide landen niet van invloed zou zijn op den Russisch-Zwitserschen handel. „Holland b.v., dat de Sovjet-Regeering niet heeft erkend, drijft een levendigeren Sovjet-Rusland handel met dan België, welk gedaan. dit wel heeft land Het is geenszins onmogelijk, dat Zwitserland vroeg of laat de Sovjet-Unie zal erkennen. Vóór zulk een beslissing zou genomen zouden de toestanden worden echter een radicale wijziging moeten ondergaan, daar de Bondsraad niet kan dulden dat van Zwitserland een centrum van internationale propaganda wordt gemaakt".

—

Moskou vormt overal Volksfronten. De minister wees erop, dat de personen' waaruit de Sovjet-regeering is samengesteld en die, welke de leiding hebben over de communistische partij gedeeltelijk dezelfden zijn, en dat de denkbeelden en belangen van regeering en partij in Rusland vrijwel dezelfde zijn. „Overal, waar zulks mogelijk is, is Moskou aan het werk om z. g. Volksfronten te vormen van de communistische en socialistische partijen. De communistische tactiek neemt allerlei vormen aan en tracht opstanden te verwekken in Brazilië, Argentinië, Uruguay en andere Zuid-Amerikaansche staten. De Zwitsersche natie zou een beslissing van den Bondsraad, welke tot zeerongewenschte avonturen zou kunnen leiden, niet kunnen begrijpen."

Motie met 96—72 stemmen verworpen. Bern, 11 Juni (Havas). De Nationale Raad

heeft met 96 tegen 72 stemmen de door de communistische en socialistische leden ingediende motie, waarin de Bondsraad werd uitgenoodigd stappen te doen teneinde de diplomatieke betrekkingen met Sovjet-Rusland te herstellen, op voorwaarde dat geen der beide staten zich in de binnenlandsche aangelegenheden van den andere zou mengen, verworpen.

1936— EERSTE BLAD

MOEDERLAND De opening van de Waalbrug. ONZE

VORSTINNEN FRENETIEK TOEGEJUICHT.

Nijmegen, 16 Juni (Aneta). De tocht van de Koningin naar Nijmegen, ter gelegenheid van de opening van de nieuwe brug, werd voorafgegaan door een bezoek aan Arnhem, alwaar de Rijnbrug, onder aanwezigheid van minister van Lidt de Jeude, werd bezichtigd. De vorstinnen werden tijdens Haar rijtoer door de stad zeer hartelijk toegejuicht, terwijl Haar een bloemenhulde werd gebracht. Onder frenetiek gejuich had de aankomst bij de Waalbrug te Nijmegen plaats. De vorstinnen werden begeleid door minister van Lidt de Jeude en den Commissaris der Koningin in Gelderland, Mr. S. Baron van Heemstra. Na het spelen van het Wilhelmus werden de Koningin en de Prinses door den burgemeester ontvangen. Nadat de vorstinnen onder het baldakijn hadden plaats genomen, hield minister van Lidt de Jeude een redevoering, waarin hij wees op het belang, dat de landstreek bij de Waalbrug heeft. De vorstinnen schreden daarop naar het bruggedeelte, waar een oranje lint den toegang versperde. Hare majesteit knipte onder donderend gejubel het lint door, waarna allen het Wilhelmus zongen. De Commissaris van de Koningin in Gelderland, Mr. S. Baron van Heemstra en de burgemeester van Nijmegen, de heer J. A. H. Steinweg hielden een redevoering. De burgemeester bood de vorstinnen gedenkpenningen aan. Even later arriveerden de deelnemers aan den stertocht georganiseerd door, den A. N. W.B. Onderscheidingen De heer Steinweg en de directeur van Werkspoor, Ir. Damme, werden benoemd tot Ridder in de Orde van den Nederlandschen Leeuw, de heer Manassen van de Geldersche en Nijmeegsche Courant, de heer Ivens, lid van het Waalbrug-comité werden benoemd tot Officier in de Orde van Oranje Nassau, de heer ten Cate, voorzitter van de Vereeniging voor vreemdelingenverkeer te Arnhem en de heer Vergouwe, redacteur van de Arnhemsche Courant, benevens de bouwer van de Rijnbrug de heer Visser werden benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje Nassau. DE BURGERLIJKE- EN MILITAIRE PENSIOENEN.

Verdere kortingen. Haag, Den 16 Juni (Aneta). Ingediend is herberekening tot een wet van de burgerlijpensioenen, keen militaire waaruit een beMANCHUKUO ZELFSTANDIG. zuiniging van 3,3 millioen gulden wordt verwacht. De herberekening wordt als maatregel van JAPAN STELT VOORWAARDEN. tijdelijken aard voorgesteld. Tokio, 10 Juni (Domei). Het verdrag, beDe pensioenen beneden de f 800; 's jaars treffende den geleidelijken afstand van de onaangetast. blijven extraliteit in Manchukuo door Japan werd De herberekende pensioenen passen zich heden middag te Hsinking geteekend door den de gewijzigde salarisregelingen. Japanschen ambassadeur Kenkichi Uyeda en aan den minister van Buitenlandsche Zaken van HET INTERNATIONALE KOUDEManchukuo Chang Yen-Ching. CONGRES. Het verdrag voorziet in: lo De vrijheid van vestiging, reizen en Den Haag, 16 Juni (Aneta). Heden is handeldrijven alsmede de bescherming van het internationale koude-congres geopend, alle wetten van het land voor Japansche on- waarbij minister Gelissen en burgemeester derdanen in Manchukuo; de Monchy als vertegenwoordigers van de 2o Het toepassen van de bepalingen der Koningin tegenwoordigd waren. administratieve wetten en voorschriften in Er waren 550 deelnemers en 50 officieele Manchukuo betreffende de belastingen voor afgevaardigden. industrieën, enz. op Japansche onderdanen, niet alleen op Manchukuosch gebied, doch DR. H. C. PRINSEN GEERLIGS. ook in de Zuid-Mandsjoerijsche SpoorwegAmsterdam, 16 Juni (Aneta). De 71-jarige zóne; Dr. H.C. Prinsen Geerligs legde zijn puHet verdrag zal op 1 Juli a.s. in werking blicistischen arbeid over de suiker neer met treden. een afscheidsartikel in de „Tel." Verdere punten. DE VORSTINNEN TE DEN BOSCH Een aanvullende overeenkomst omvat de volgende punten: Den Bosch, 16 Juni (Aneta). De Koningin lo Aan Japansche onderdanen zullen rechen de Prinses zijn in Den Bosch gearriveerd ten voor landbezit en andere rechten betref- waar Zij hartelijk werden toegejuicht. fende het land worden verleend; 2o De door de Manchukuosche regeering van Japansche onderdanen geheven omMUSSOLINI, SCHUSCHNIGG, HITLER. zet-belasting, inkomsten-belasting en andere locale belastingen zullen worden verlaagd; 3o Met ingang van 31 December 1937 zal EN OOSTENRIJKS ONAFHANKELIJKHEID. Weenen, 10 Juni (Havas). In politieke krinde administratieve politie door de Japansche gen verklaart men, dat Mussolini aan Schuschregeering regeering aan de Manchukuosche nigg heeft beloofd zijn uiterste best te zullen overgedragen. worden Voorts werd nog besloten tot de invoering doen van Hitler te verkrijgen, dat hij de onvan een licensie-systeem voor het verkrijgen afhankelijkheid van Oostenrijk formeel erkent van landrechten in de nog niet geopende en afziet van elke inmenging in de Oostenrijksehe binnenlandsche aangelegenheden. Mongoolsche gebieden en dat de Manchukuosche regeering een deel van de onkosten voor Mussolini zou de beloften van Duitschland het onderwijs van Japansche kinderen in ondersteunen. In ruil hiervoor zou Oostenrijk amnestie Manchukuo, welke tot dusverre door de Japansche gemeenschap in Manchukuo werd moeten verleenen aan de nationaal-socialisten, die wegens politieke vergrijpen veroorgedragen, voor haar rekening neemt. deeld zijn, terwijl het tevens bereid zou moeten zijn tot politieke samenwerking met de pro-Duitsche Oostenrijkers, zoolang deze het DE HERTOG VAN GLOUCESTER onafhankelijke Oostenrijk trouw blijven. BIJ DEN NEGUS. ENGELAND WIL 40.000 TON TORPEDOJAGERS HOUDEN. Londen, 10 Juni (Reuter). De hertog van Londen, in 11 Juni (Reuter). Heden werd op zijn persoonlijke Gloucester bracht heden capaciteit een particulier bezoek aan Haile het Foreign Office een Amerikaansch memoSelassie en was hierdoor in de gelegenheid randum overhandigd, dat een antwoordbevat dekennismaking met den Negus te hernieuwen. op het Britsche verzoek 40.000 ton aan verNaar men zich zal herinneren maakte de ouderde torpedobootjagers te mogen aanhertog voor de eerste maal kennis met den houden. Zooals eenigen tijd geleden uit Washington Negus, toen hij eenige jaren geleden als vertegenwoordiger van koning George Addis werd gemeld is de Amerikaansche regeerihg Abeba bezocht om de kroning van Haile van oordeel, dat wanneer Engeland deze schepen zou willen aanhouden, het liever de Selassie bij te wonen. „escalator"- clausule van het Vlootverdrag moet toepassen dan directe onderhanLIJK VAN RIFFAUT GEVONDEN delingen over dit vraagstuk te voeren. Shanghai, 11 Juni (Havas): Het lijk van HET INTERNATIONALE den vice-consul van Frankrijk te Yunnan-Foe ARBEIDSBUREAU. Riffaut, die sedert eenigen tijd werd vermist, Genève, 16 Juni (Aneta Havas). Het Interis uit het Yangtsong-meer opgehaald. De lijkschouwing wees uit dat Riffaut ver- nationale Arbeidsbureau liet met algemeene stemmen Egypte als lid toe. dronken is.

—

VERMAKELIJKHEDEN. ORANJE BIOSCOOP: Heden en volgende avonden: „Here comes the navy" metJames Gagney, Pat O'brien, Gloria Stuart e.a. Naast de overweldigende tooneelen van de Marine en Luchtvloot, in gevolle gevechtsactie, de kostelijkste scènes door de altijd vroolijke Jantjes.

DELI BIOSCOOP : Hedenavond tot en met Vrijdagavond : „A Midsummer Nights Dream" met James Gagney, Dick Powell, Jean Muir,

en vele anderen. Een machtige Warner Bros film naar het bekende boek van William Shakespeare. Een film om nooit te vergeten.

ORION BIOSCOOP : Heden en volgende avonden: „Three kids and a Queen" met Mary Robson, Henry Armetta. e.a.

TJONG KOENG TAT BIOSCOOP : Hedenavond : „20 Million sweethearts" met Dick Powell, Ginger Rogers, e.a. STAR BIOSCOOP SHANGHAISTRAAT: „Der Herr auf bestellung" (De feestredenaar) met Willy Forst. Wie lachen wil en alle ergernissen van den dag vergeten wil, is deze amusante film je ware,

ORANJE BIOSCOOP SIANTAR: Woensdag 17 Juni: „Madame du Barrry met Dolores del Rio, e.a. Donderdag 18 Juni: „20 Million sweethearts" met Dick Powell, Ginger Rogers, e.a.

VERKEER Post. Donderdag, 18 Juni. Per Duymaer v Twist post voor Singapore en Penang. Laatste lichtingen: Buitenbussen 11 u.v.m. Kantoorbussen 2 u.n.m. Aangeteekende stukken 1.30 u.n.m. Laatste gelegenheid tot verzending van luchtpostcorrespondentie per Imperial Airways via Penang in aansluiting op het Zondag 21 Juni vandaar vertrekkend Engelsch vliegtuig en per Qantas voor Australië via Singapore. Donderdag, 18 Juni. Per P. Tello naar Singapore en Java. Post voor Straits, Java en verder gelegen eilanden, Zuid Sumatra, Riouw archipel en Borneo. Laatste lichtingen voorloopig vastgesteld op: Buitenbussen 11 u.v.m. Kantoorbussen 1 n.m. Aangeteekende stukken 18 Juni 11.30 v.m. Luchtpost. Donderdag, 18 Juni. Luchtpost per K.L.M. voor Penang, Bangkok en richting Europa. Laatste lichtingen: Medan: Buitenbussen 2 u.v.m. Kantoorbussen 3 u.v.m. Aangeteekende stukken 17 Juni 5 u.n.m. Bindjei: Kantoorbus 17 Juni 5.15 u.n.m. Aangeteekende stukken 17 Juni 4u.n.m. Belawan: Buitenbus 17 Juni 3.15 u.n.m. Kantoorbus 17 Juni 3.30 u.n.m. Aangeteekende stukken 17 Juni 3.30 u.n.m. Passagiers.

Passagiers van 't s.s. „Poelau Roebiah" 9 Juni van Amsterdam vertrokken. Fam. L. Bos en 5 kinderen, mevr. J. Carmejoole, fam. P. J. Carmejoole en 2 kinderen, mej. J. A. M. Cramer, W. Hioolen, fam. W. H. de Jonge en 2 kinderen, mej. P. K. Liem, fam. J. A. van der Linde en kind, mej. E. Loen, fam. C. J. de Moor en kind, fam. H. W. de Vries, mevr. J. E. de Vries, fam. W. M. Westerduin en kind, fam. D. van Woerkom, A. J. Zwerus en kind. Passagiers van het m.s. „Kota Pinang", ddo. 19 Mei j.l. van Rotterdam vertrokken en 21 Juni te Belawan verwacht. C. v. d. Driest, K. W. de Kanter, fam. F. J. J. Lambooy, mevr. N. Lekkerkerkervah Mastenbroek en 2 kn., R. W. Baron van Lynden, fam. K. P. Schuitmaker, L. J. van der Ven, J. Vos, J. R. C. Wilsem, mej. J. M." Zondervan. D. M.

Geboren: WILLEMIJNTJE HENDRIKA de LANGE

,e T Kwala Namoe -, 16 Juni -.rv.,. 1936. Hosp. Tandj. Morawa ■

2796

VOOR NIEUWE ABONNE'S PER 1 JULI 1936

De Sumatra Pos!

mÊÊKÊÊmKÊÊmÊmmËMMmmtmabmEÈmmMWMMB

TOT DIEN

DATUM

GRATIS

"

Het adresboek van de Oostkust van Sumatra, Oostkust van Atjeh en Residentie Tapanoeli gratis bij vooruitbetaling van 1 jaar

abonnement.

—

DE

SUMATRA

POST

VAN

SPECIALE VUURHAARDEN LOCOMOBIELEN

Een Wachtdoener-Machinist

VOOR :

EN

STOOMKETELS

Verdrijf Vlug een Nierkwaal

handel mij.

I

268

■H Heden.

"^

verkrijgbaar per 1 Juli a.s. a F 25.— pzr persoon. Brieven onder letter M. No. 2798 aan de Adm. De Sumatra Post.

Woensdagavond

■■CONCERT

tk

DANSMUZIEK

BRIEVENSTANDAARDS voor het verticaal bewaren enveloppen, kaarten etc. Fraai gelakt voetstuk met kelen beugels. Met 3 beugels f „ 4 „ f

... ...

1

Lengte: 36

t/m 46

Kleurt

mooi donkerbruin of zwart

Bijzondere kenteekenen: elegant en smaakvol

Luistert naar den naam

ROBINSON

Woonplaats:

-

HEEFT BIJZONDER MOOIE MODELLEN UITGEBRACHT !

I

VRAAGT DEMONSTRATIE AAN

"

SLECHTS

ROEP

mUÊ

"DE ROTONDE"

KOOPEN UITSLUITEND

PASSEND BIJ ELK MODERN TOESTEL

BOEKEN WELKE DEZE MAAND VERSCHIJNEN DOOR RIE CRAMER. Een kostelijk boek. Een bont internationaal gezelschap in een buitenlandsche badplaats, een ietwat vrijgevochten groep menschen die men lachend, zwemmend en stoeiend in een buitenlandsche badplaats pleegt aan te treffen. De hoofdfiguur staat op een steenen balustrade aan het meer, de kleine lachende God Cupido die met zijn pijlen onheil en verwarring sticht onder de badgasten.

N. V. DELI HAVENBEDRIJF MEDAN Tel. 424— 425.

MALLE MOLEN.

voor de: NEDERLANDSCH INDISCHE STEENKOLEN HANDEL MAATSCHAPPIJ. Directrice van de N.V. DELI TANKBEDRIJF, Tel. 426 Medan Tel. 90 Belawaii Agente

—

F 3.50

PRIJS GEB.

VENDUTIE van

LACHSPIEGEL.

ten huize van den WelEd. Heer M. J. JAARSVELD Insp. van Politie 1 kl NIEUWSTRAAT No. 6 op VRIJDAG 19 JUNI a.s. des avonds te 6 uur van Zed. zeer goed onderhouden inboedel w.o. djati zitje, cocosmat, divan, portieres, hosp. ledikanten, 2 deel. spiegelkast, hang en legkasten, wieg, nachtkast, eetkamerameublement in stijl b.u. 2 dressoirs, eettafel, 6 stoelen, ijskast, Westminsterklok, aquaria, gasfornuis, servies, glaswerk, Underwoodschrijfmachine, Philipsradio, Balineesch houtsnijwerk en aardewerk, sprekende beo, chevelures, etc. etc. Met opdrachten belast zich gaarne het 2756

DOOR JAN VAN ZIJST. Een kostelijk studentenverhaal. In dit geestige, vlot geschreven boek, wordt de lof der zotheid verkondigd. Vooral in een tijd als dezen, waarin het meerendeel der menschheid gebukt gaat onder de ondragelijke zorgen, is het goed eens naar een boek te kunnen grijpen, dat slechts aanspraak maakt op een gulle lach.

ING*.

Vendu-, Commissie-en Handelskantoor, J. M. BAL, Tel. 252-12 ———r

HOTEL SIOEHAN ■BB

F 2.30

DE DANS DES LEVENS.

Hollandsen fabrikaat VRAAGT OFFERTE

882

S^o

~ EXPEDITEURS BE LAWAN — Tel. 18-19-20

Telegram-adres : DELIHAVEN MEDAN Code : Bentley's Second Phrase.

Lossen, beladen en behandelen van schepen. Inklaren, expeditie en afschepen van goederen. Brand-, zee- en transportverzekering, Bewaamem ing van goederen op korten en langen termijn. Exploitatie van pakhuizen, zoowel te Medan als te Belawan.

„Een avontuur" —en waarlijk geen onaardig avontuur. Deze schrijfster bezit het vermogen de menschen goed te bekijken en zij bekijkt ze door en door. Zij doorziet hun verlangen, hun kleine en groote hebbelijkheden, hun hoop op een beetje liefde.... zij ziet dit alles en constateert zonder veel te veroordeelen mdat ze hen in al hun erbarmelijkheid wel begrijpt en van hen houdt.

GEB. F 2.70

STUWADOORS

BELAST ZICH MET:

DOOR CLARE LENNART.

HOETA SALEM.

BUREAU & RAD3OHANDEL

758

F 3.50

PRIJS GEB.

bemiddeling verleenen. Zendingsleeraar Voor Siantar: G. Rebuschat Beheerder v.

INSTALLATIES SLACHTHUISINRICHTINGEN

-

of versterker ! reeds vanaf Gld. 20.—

AKKERMAN MEDAN ELECTRO-TECHN.

DE LACHENDE CUPIDO.

SCHLIEPER Medan gaarne haar

EN

Zeer laag in prijs,

BIJ

LEPROZERIE HOETA SALEM

fl

REPRODUCER!

door speciale uitvoering

voor het aanmaken van sandalen voor de ' patiënten van de

KOEL-

|

I MOVINC COIL LOUDSPEAKERS FIJNPROEVERS

I

Oude autobanden worden da ïkbaar ontvangen. Voor doorzending naar de LEPROZERIE zal de Fa. N. V, CARL

EV E D

I

KOEK & Co.- Medan ROLA DE BRITISH THE WOLRD'S FINEST

De N.V. STOOMVAART MIJ. „NEDERLAND"

898

1

..WAT EEN SCHAT: ICE HOEDJES" en ..ZOO GOEDKOOP"

KESAWAN 18

deelt ontvangers van goederen mode. dat het M.S. „POELAU TELLO" dd. heden uit EUROPA te BELAWAN DELI is aangekomen en direct met de lossing is begonnen. Laatste claimdag 4 dagen na den laatsten losdag. MEDAN, 17 Juni 1936 2797

0.75

I

TOKO van ZUYLEN 798

0.60

TWOSEATER CABRIOLET OF ROADSTER ? ?

U Uk

keurig

nik-

I

ALLEEN BIJ

Neus:

van

VAREKAMP & Co. MEDAN

ZOEKT U EEN

SIGNALEMENT:

■

HOTEL DE BOER

RUSTTAFEL

Duizenden lijders aan een Nierkwaal ol Blaaszwakte maakten een einde aan Vaak Opstaan 's Nachts, Pijn in de Bcenen, Zenuwachtigheid, Stijfheid, Rheum.itiek, Duizeligheid, Spit, Branderigheid, Jeuk, Pijnlijkheid, Zuurvorming en Verlies van Kracht door de nieuwe ontdekking van een Dokter, genaamd Cystex (Sisteks). Verzacht, versterkt, reinigt en heelt zachtjes de ruwe, pijnlijke nieren. Binnen 15 minuten begint Cystex uw bloed te zuiveren. Geeft nieuwe gezondheid, jeugd en levenskracht in -<# 48 uren. Maakt gegarandeerd een einde aan uw kwalen in 8 dagen óf uw geld terug. In alle apotheken en toko's.

MEDAN

«£^^==.

EERSTE BLAD

GEVRAAGD

EN

CARL SCHLIEPER

—

Verlenging van den termijn van inwisseling van oude teekenmunt. De Directeur van Financiën maakt be- VOOR DE P-iLMOLIEPABRIEK DER N.V. kend, dat de termijn van inwisseling DELI-MAATSCHAPPIJ TER OOSTKUST VAN SUMATRA van de oude teekenmunt bij de Landskassen en bij de kassen van de Postkantoren, welke de werkzaamheden van dè reeds opgeheven Landskassen met eenige jaren practische ervaring op hebben overgenomen, is verlengd tot op palmolie-gebied. 1 Januari 1937. Sollicitaties uitsluitend schrifte2755 lijk te zenden aan de Administratie der 2788 Is.V. Deli-Maatschappij te Medan.

TRAPROOSTERS

n.v.

WOENSDAG 17 JUNI 1936

K. M. 169

—,

af MEDAN

.—

—,

j—

,_

DOOR ELEANOR SMITH.

OORD BIJ P R A PAT

TELEF. SIANTAR

„Dans des Levens" is het romantische verhaal van een danseresje, haar vlucht uit het ouderlijk huis, haar opkomst, haar roem, haar liefde en tenslotte als onverbiddelijke factor „tijd" zich doet gelden, haar verval. El Smith reeds bekend door „Roode wagen" en „Waar Tamboerij. nen en Gastagnetten klinken" heeft thans met dit boek haar naam

50/10 Riviera klimaat Zwemmen Tennis Bergsport Boeien

Motorboot

gevestigd.

Prospectus en verdere inlichtingen bij

PRIJS GEB. F 3.50

HORLOGERIE SUISSE

:

BOEKHANDEL VAREKAMP & Co. MEDAN

VACANTIE-

npn BB ''S,

.«|

TEL. 1600 I

■HBHHBBBBraBHraHBHBHBBBHi

KESAWAN 108 MEDAN TEL. 1374

-

ZEER BILLIJKE TARIEVEN 896

DE

SUMATRA

POST

VAN

In de omarming van Belawanen Deli rivier. In het paaldorp „Bagan

”

Waar de dam naar Straat Malakka grijpt.

VLOEDBOSSCHEN, SLIJKTUSSCHEN SPRINGERS EN DEN GEUR VAN VISCHAFVAL.

strekt zich de gras begroeide dam naar sec. Op den voorgrond drijfhout dat bij vloed laar het begin van de dijk wordt gedreven en daar bezinkt. Der Weg zurück. I 'Wij keeren terug van dit stukje grond, waar

deen aan den linkerkant de eerste boeien van m * geul als voor het grijpen heeft en zich als het ware voelt op weg naar de open zee,

Wy zyn reeds 1/2 kilometer op weg naar Straat Malakka. Rechts de K. P. M.-loods en daarnaast bedolven onder de dennen, de „Uitkijk." Belawan is identiek aan afscheid van goede bekenden en een welkom aan singkehs en terugkeerende Oud-Delianen. Verder denkt men bij het woord Belawan aan de „Uitkijk" en aan het consumeeren van delicate vischschotels. Doch ook op ander gebied heeft Belawan, het eilandje dat ligt in de omstrengeling van de stevige armen van Belawan- en Dcli rivier —, attracties, waarbij wij de Dcli Jacht Club buiten beschouwing laten. Wij moeten onze Delische haven dan niet gaan bekijken van de zijde van de loodsen van Rottterdamsch Lloyd, „Nederland" en K.P.M., doch ons begeven op het terrein achter de palmolie-tanks, dat doorsneden wordt door een smal wegje, geasfalteerd tot bij de opslagplaatsen van de Socony, en dat later landelijk hobbelig, tusschen alang alang en laaghout haar oorsprong vindt schuin tegenover het Wiener Café. En aan het einde van dat wegje komt men aan een hek, met een smal deurtje en daar begint het vloedbosch, doorsneden door een dijkje dat net ruimte geeft voor een voetpad. Het is eb en links en rechts barst de grond reeds onder de heete stralen van de vroege ochtendzon. In plassen en kleine kreekjes waar het water is achtergebleven schuilen slijkspringers en mooi gekleurde kreeften, die schichtig de indringers in hun domein begluren en bij deminst verdachte beweging verdwijnen. De slijkspringers zijn van nature nieuwsgierig, vooral de groote exemplaren, sommige zijn wel 30 cm. lang, van die echte grootvaders met een ernstig, dik opgezetten krop en Wijd uitstaande zwemvliezen. Zij huppen met veel kabaal door het modderige water weg, wanneer zij de zaak niet vertrouwen, doch gaan verderop, liggend op een drijvend boomstammetje of modderkluit de verrichtingen van den mensch nauwkeuriger bekijken. Wij naderen de rivier en de vaargeul, de frissche zeewind komt ons reeds tegemoet en daar verderop blinkt het water en strekt zich reeds de lange vinger van den dam.

—

welke gindsreeds haarwitte koppen opsteekt. Voor ons liggen weer de rechts bedolven onder dennen de „Uitkijk" en daarnaast de loodsen met eenige K.P.M.ers, waar men het noeste werken als het ware afleest van de grauwheid van kaden en vrachten brengende lastauto's. Door het vloedbosch met haar steeds bewegelijke en wriemelende modder- en moerasgedierten zijn wij spoedig weer in-het lalang gebied en gaan nu linksaf langs een breeden zandweg met aan weerzijden verharde kleipaden en, als willenzij ons niet alleen laten, —de op ons neerkijkende rhizophoren.

—

In het paaldorp „Bagan”. De lange rechte zandweg loopt met een kleine boog plotseling morsdood en wij bevinden ons temidden van een paaldorp aan de rivier. Half naakte kinderlijven krioelen spoedig om ons heen met uitroepen van „Blanda, Blanda" en de geur van vischafval en zilte schelpen is het bewijs dat wij ons in een visschersdorpje bevinden. „Bagan" lezen wij een eind verder op de douanepost aan de rivier, van waaruit men een aardige kijk heeft op de paalwoninkjes , aan den tragen bruinen stroom, waar, nu het getij op komt zetten, de visscherbooten met volle vierkante zeilen de rivier op komen en verdwijnen ginds onder de bogen van de oude spoorbrug, welke oud en zwart, pruilt en mokt over zijn pensionneering. Naast het dorpje liggen twee groote, oude zeiljonkqn, hoog steeken de donkere rompen boven de modderbank uit, een paar eenden zijn druk snaterend aan het slobberen rond het vergane en scheef gezakte roer. Een oude visscher met een klein kind aan de hand, dat slechts gekleed is met een amulet aan een bruin touwtje, bungelend op de glimmend, bolronde rijstbuik, vertelt dat straks deze beide jonken weder opgekalefaterd zullen worden en dat de jonge mannen dan weer naar de open zee zullen trekken met koopwaren, — de oude hoorde dat de malaise weder voorbij is.

Een Hollandsen landschap

Met het vloedbosch in den mg en in front het wijde water van den rivierarm met daar

tusschen de gras-groen begroeide het ergens in Holland zijn, slechts

dijk, kon de molens

Het paaldorp „Bagan." ontbreken. Links en rechts plonsen weer de slijkspringers in het water en zoeken een heenkomen dorp zijn bruin gebrande Achter het tusschen het rijshout dat op eenigen afstand mannen bezig met herstellingen aan vischden voet van den dijktegen densterken golfslag tuig. ■ m moet beschermen. lange doch geen rottan en netten, Hier opdie netwerken, gevlochte bamboe Op weg naar straat Malakka. gerold in de kleine bootjes, buiten de geul zullen worden gebracht om daar in het water Waar de dam begint ontmoeten wij een wit uitgezet te worden en waarlangs straks de bordje met een groote 0. en 100 meter verder visschen gedreven zullen worden in de i fuieen zelfde bordje met het getal 100 en zoo ken. hebben wij elf bordjes achter ons gelaten en Onder onze voeten kraken de schelpen, konden tusschen een rasterwerk van rondhout, mooie parelmoerkleurige en witte kalkschahet geraamte " voor het nog in aanbouw len waarmede men heele gedeelte van den ~7 zijnde gedeelte van den dam,—op eenigen af- drassig, weeken grond als het ware geplaveid stand het bordje met 1100 er op ontwaren, heeft. als teeken dat men den kilometer reeds heeft Met den tijd mede overschreden en nu verder bouwt aan den vinpaaldorp niet stil dit tijd hier in Dat de ger, die zich rekt en nog eens rekt in de staat, blijkt ons uit het feit dat midden in richting van Straat Malakka. de kampong uit echt maranti hout een Het gras is hier nog niet gegroeid, daar- nieuw opgetrokken, denkelijk huis wordt voor is de modder en zandlaag nog te kort voor den penghoeloe, met zink gedekt en geleden door de dikke zwarte pijp opgespoten staande op echte betonnen paaltjes. met de bruin, drabbige vloeistof die, daar Een scherp contrast was dat met de oveginds uit den bakkenzuiger wordt geput en die rige huisjes, van atap en oude planken saop haar beurt deze klei en slib weer ontop palen, staande te midden van mengesteld, vangt van den baggermolen, welke de vaarmodder rivierwater. en geul op diepte houdt. Als wij wat gewend zijn aan de reuk Zoo wordt de dam gebouwd uit grondstof van rottende visch stappen wij van het verdat men eenige tientallen meters verder uit hoogde voetpad, dwars door het dorp, af en de geul naar boven haalt. ons naar de rij paalhuisjes, die scheef begeven De invloed van den dam is reeds merkbaar, doorgezakt op één been, met de voorpoobij het begin van den dijk is het water reeds en in het water, hun oude en versleten ten volkomen in rust gekomen, —er liggen stapels voorgevel staan te spiegelen in den stroom. drijfhout, terwijl plantengroei zich reeds heeft meestergemaakt van de ondiepe wadden, Huisdieren. waar de slib steeds meer bezinkt, verderop den rechter rivierarm, Eenige geiten, die aan huiduitslag lijden, ziet men het water van welke vroeger haar water juist in de vaargeul kippen, eenden en een kat liggen onder de voorbij de „Uitkijk" wierp en daar een kolk huisjes te luieren en kijken af en toe begeerig teweegbracht, thans haar water langs den dam omhoog of er ook wat voedselafval door de verder in zee voeren, terwijl de vaargeul reten en kieren van den ouden vloer om laag zelve nu geen hinder meer heeft van het komt vallen. water en nu vrij zijdelings aangebrachte Een aapje tandakt op zijn hok en trok zich zelf daarbij op leelijke gezichten om ook de aandacht op hem kan stroomen en diepte houdt. gevestigd te krijgen.

—

WOENSDAG 17 JUNI

1936

—

TWEEDE BLAD

De Rijnsche zending. FILMAVOND IN DE BATAKKERK

In de Batakkerk vertoonde de Rijnsche zending gisteravond een film over haar werkzaamheden in Tapanoeli en elders. De avond werd geopend door den heer F. J.H. Klevant, hoofd der Christelijk Europeesche school, die zeide dat het in de bedoeling lag door dezen filmavond meer bekendheid te geven aan het werk der Rijnsche zending, waarvan velen eigenlijk toch nog te weinig afweten. Het eigenaardige daarbij is, zooals de spreker opmerkte, dat men meer van het werk der Rijnsche zending afweet, hoe verder men van het arbeidsterrein af is en hoe dichter men er bij is, hoe oppervlakkiger de kennis wordt. Want wat wetende meesten eigenlijk meer van de Rijnsche zending dan dat zij een Batakkerk heeft gesticht, dat er Christen-Bataks zijn en dat zij in Tapanoeli haar arbeidsveld heeft? En enkele maal strekt de kennis zich nog wel zoo ver uit, dat men den naam Nommensen heeft gehoord. De Rijnsche zending is echter een machtig cultureel werk aan het verrichten en op 19 Juli van dit jaar zal het 75 jaargeleden zijn, dat dit werk in de Bataklanden werd aangevat. De resultaten? Van 1914 af zijn 250.000 Bataks Christen geworden en het totaal is nu 356.000. Kortgeleden zijn 15 nieuwe zendelingen uit Europa gekomen, die het werk der Rijnsche zending metfrisschen moed zullen voortzetten en op 6 October zal het feit van het 75-jarig bestaan feestelijk worden herdacht. Na dit korte openingswoord van den heer Klevant werd een begin gemaakt met de vertooning van de film, die een uitgebreid beeld gaf van het werk der Rijnsche zending, en toegelicht werd door den heer Rebuchat. Ofschoon het eerste deel, dat zeer uitvoerig was, eigenlijk weinig direct in betrekking stond tot den arbeid der zendelingen, had dit toch zijn bekoring, door de aardige tafercelen van vertrek en aankomst der zendelingen en de pittoreske tafercelen, bij voorbeeld van het Toba-meer. Het tweede gedeelte van den avond werd echter geheel gevuld met beelden uit het leven der Bataks, die onder leiding van de Rijnsche Zending worden opgevoed, kortom, die geheel onder leiding staan der Rijnsche zendelingen. Wij zagen geneeskundige hulp aan zieken en ouden van dagen, die zich soms uren getroostten geholpen te wachtens om de worden, opleiding kunnen van inlanders tot assistenten van den dokter of assistenten van den onderwijzer. Welk een tegenstelling tot dat eerste stuk waarin men de Bataks den gunst der goede geesten ziet afsmeeken ter gelegenheid van de een of andere gebeurtenis. De Rijnsche zending in Tapanoeli en overal waar zendelingen komen, tot in de diepste binnenlanden, heeft veel goeds gedaan en doet nog steeds zeer veel zegenrijk werk. Zij verdient het volkomen de opgereehte belangstelling te hebben van iedereen. Misschien komt het dan ook tot oprechte liefde voor het werk, zooals de heer Klevant hoopte in zijn openingswoord.

Palembangs nieuwe resident. DE HEER ORANJE OP DOORREIS.

Hier ter stede is gearriveerd de heer A. Oranje, assistent-resident van de Noordkust van Atjeh (Sigli), die, zooals men weet, is benoemd tot resident van Palembang als opvolger van den heer Steinbuch. De heer Oranje vertrekt hedenmiddag naar Java. Hij zal hier besprekingen over dienstbelangen voeren om vervolgens, na een kort verlof, zich naar zijn nieuwe standplaats te begeven. DRS. E. DE JONG.

Siantar's gereformeerde predikant

met verlof. Drs. E. de Jong, gereformeerd predikant te Pematang Siantar, vertrekt op 1 Augustus met Europeesch verlof. Dinsdagavond hield hij zijn afscheidspreek in Balige.

PETER DAWSON EEN HEERLIJKE SCHOTSCHE WHISKY MET DE ECHTE HIGHLAND SMAAK EN GEUR. BETER EN OUDER DAN OOIT TE VOREN.

B

!mp. KEHDING & VAN NIE

BINNENLAND

Het wordt ons echter te machtig, de zilte lucht komt, gedragen door een zeewindje zich mengen met den geur van modderwater, en zoete stroop, uit de zinken ketel van een ijscoman, die op dezen warmen middag de kinderen in het armelijkvisschersdorpje voor twee centen een glas de maag kwam bederven. *

Uitgeleide gedaan door een-schreeuwende en jubelende kinderschaar zoeken wij weder den zandweg op, die nu warm is en ver. Tevreden zijn wij echter, wij hebben in „Bagan" gediend als welkome afwisseling voor de visschersjeugd en hebben verder iets „ontdekt" van de zelfkant van het eiland Belawan, welke men op weg naar de haven veelal rechts placht te laten liggen en welke kant van de delta zich preutsch achter haar vloedbosschen verbergt.

De postvluchten. Nichten»! Pfrkoetoel ■

AMBTENAREN IN PROTESTVER. GADERING.

M

13—6

10—6

13—6

10—6

Rome Athene Caïro

14—6

11—6

Bagdad

Tegen de „Regionale”.

Rede van den voorzitter van het V.V.O. A. Hegt. Voor vele belangstellenden hield de heer A. Hegt, voorzitter van het Verbond van Vereenigingen van Overheidsdienaren, onder auspiciën van deze organisatie te Batavia een rede over: „De regionale bezoldigingen". De vergadering werd bijgewoond door den voorzitter en eenige leden van den Volksraad. Nadat de E. Israël, vice-voorzitter van het V. V. 0., de bijeenkomst had geopend, leidde hij den heer Hegt met een kort woord in. De heer Hegt ving zijn rede aan met te memoreeren, dat het thans ongeveer een half jaar geleden is, dat hij voor ambtenaren te Batavia een causerie heeft gehouden over de te voeren salarispolitiek door de regeering, hij welke gelegenheid hij heeft gewezen op het gevaar van de invoering der regionale bezoldigingen. De tijd heeft thans uitgewezen, dat deze bezoldigingsmaatregelen inderdaad een gevaar voor een groote groep der ambtenaren beteekent. De regionale bezoldigingsregeling is, volgens spreker, geen regionale regeling en vooral de lagere en middelbare ambtenaren worden hierdoor zoodanig in hun bestaan getroffen, dat het V.V.O. het absoluut noodig achtte de fouten van het systeem vóór de a.s. hoofdzitting van den Volksraad in het openbaar aan te toonen. De regionale bezoldigingsregeling voldoet in geen enkel opzicht aan de criteria, welke door de regeering zijn gesteld. Het is een instrument om de salarissen der lagere en middelbare ambtenaren nog meer te drukken dan door door de H.8.8.L. reeds was gedaan. Spreker nam vervolgens de verschillende criteria, welke door de regeering in de Memorie van toelichting die het wetsontwerp vergezelde werden gesteld, in beschouwing en toonde met enkele gedocumenteerde voorbeelden aan, dat de uitvoering der regionale bezoldigingsregelen in geen enkel opzicht aan deze criteria heeft voldaan. Een typeerend voorbeeld noemde spreker bijv. het feit, dat in geen enkele plaats in geheel Nederlandsch-Indië door de regionale bezoldigingsregelen een hooger salaris wordt gegeven dan in de H.8.8.L. staat aangduid Ook aan de criteria, welke indertijd door de Bezoldigingscommissie zijn gesteld, heeft de regionale bezoldigingsregeling niet voldaan. Spreker toonde aan, dat door dezen maatregel in geen enkel opzicht het z.g. overplaatsingseuvel der ambtenaren wordt opgeheven, daar bij de invoering regionen zijn gemaakt waarvan enkele zelfs grooter zijn dan Nederland! Er zijn volgens spreker 4 cardinale punten, waarin de regionale bezoldigingsregelen volkomen tekort Schieten, n.1.: 1. dat, ook volgens dit stelsel, binnen zeer groote gebieden nog steeds op ruime schaal wordt overgeplaatst; 2. dat in geen enkel ressort de regionale bezoldiging boven die van de H.8.8.L. uitgaat; 3. dat zij, die in betreffende regionen worden geplaatst, welhaasf nooit uit die

houden met de omstandigheden in een bepaald gebied, bijv. het duurteverschil, De heer Hegt wees er in dit verband op, dat de Commissie voor georganiseerd overleg indertijd de juiste criteria voor de invoering van dit bezoldiginssysteem heeft gesteld, doch de regeering schonk aan het advies van deze commissie al heel weinig aandacht. Waar thans blijkt, aldus spr., dat regionale bezoldigingsregeling in het geheel geen regionale bezoldingsregeling is, rijst de vraag: wat beoogt zij dan wel ? Het antwoord hierop is: een einde te maken aan de overbetaling van bepaalde groepen van ambtenaren, een verfijning van het H. B. B. L.-stelsel. Het zijn de lagere en middelbare ambtenaren, die overbetaald werden geacht.

Spreker behandele voorts uitvoerig hetgeen men onder overbetaling verstaat en toonde met voorbeelden aan, dat vooral de lagere en middelbare ambtenaren geenszins worden overbetaald. Eerder het omgekeerde is waar. Tal van menschen zijn thans overbelast en doen veel meer werk dan vroeger het geval was tegen een veel minder salaris. Spreker meent dan ook, namens het V. V. 0., te moeten verklaren, dat alle ambtenaren in deze crisisjaren het gouvernement steeds trouw hebben gediend en zij in geen

Kierit

Dj«Uk

Amsterdam Leipzig Boedapest

Rutbah

16—6

Basrah

gebieden komen; 4. dat diverse regionen zoo groot zijn, dat daarin geen rekening kan worden ge-

scheef en doorgezakt op één been staan de huisjes zich te spiegelen in den stroom.

877

Bushire 15—6

12—6

Djask Karachi Jodpoer Allahabad

Calcutta

16—6

14—6 14—6

Akyab Rangoon Bangkok Medan Singapore

15—6

"

14—6 13—6 17—6

Palembang

Batavia 15—6 g Bandoeng

g 13—6

17—6

De „Djalak" is om 10.15 uur uit Batavia naar Nederland vertrokken met 208 K.G. post, 2 K.G. pakketpost en 41 K.G. goederen. Aan boord bevinden zich twee passagiers voor Amsterdam, terwijl 17 passagiers voor tusschentrajecten werden geboekt. Een passagier moest worden geweigerd.

geval overbetaald worden in verhouding tot hun prestatie. In de drift van sommige hooge ambtenaren om meerdere bezuiniging op de salarissen te bewerkstelligen is er in vele schalen met de muts naar gegooid. Spreker gaf verder een opsomming van de vele critieken der diverse bij het V.V.O. aangesloten bonden op de regionale bezoldigingen en zeide, dat het hem onbegrijpelijk is dat een hoofdambtenaar als mr. Westeroven van Meeteren heeft kunnen verklaren dat het regionale stelsel in de afgeloopen periode goed heeft voldaan. Volgens den heer Hegt zal de regeering aantoonen, dat de lagere en middelbare ambtenaren worden overbetaald. Als morgen aan den dag de regionale bezoldigingen tot de bezoldigingen tot de helft worden teruggebracht, zullen er toch lieden zijn die op die salarissen willen werken, vanwege den honger. De kwestie van vraag en aanbod in dezen tijd is, volgens spreker, dan ooft in het geheel geen maatstaf! Wij weten wel beter, aldus de heer Hegt, wij kennen geen overbetaalde ambtenaren, doch wel onderbetaalde ! (Uit de zaal: Veel zelfs!) Met diverse voorbeelden toonde spreker aan welk een armoede bij vele der lagere en middelbare ambtenaren heerscht en hoe treurig het is dat zij juist door deze armoede armoede vaak veel duurder uit zijn. (Geroep! Dat wil men niet inzien!) Waarom is het dan juist deze groep van economisch-zwaksten die in dezen tijd overbetaald heeten? De regeering zal dit, meende spr., moeten aantoonen, doch dan op de juiste wijze: nauwkeurig en objectief. Spreker drong in dit verband aan op de instelling door de regeering van een z.g. „Budgetcommissie" en als inderdaad bijkt, dat vele ambtenaren worden overbetaald, zou het juister zijn indien een salarisherziening plaats had in het raam van de H.8.8.L. Deze openbare actie en de vele ontstemming zouden niet hebben plaats gehad, indien de regeering indertijd eenige aandacht had geschonken aan het advies van de Commissie voor georganiseerd overleg. Thans heeft men een regeling waarover iedereen ontstemd is, behalve dan enkelen der ontwerpers zelf! (Applaus). Het is een hoogst onbillijke maatregel, speciaal voorde lagereen middelbare ambtenaren. De heer Hegt eindigde zijn rede met de hoop uit te spreken, dat de Volksraad in de komende zitting er in zal slagen om de regeering er van te overtuigen, dat aan het bestaan van de regionale bezoldigingsregelen in dezen vorm een einde moet worden gemaakt. (Applaus). De heer Israël slaot vervolgens de vergadering met een woord van dank tot den spreker, waarbij hij tevens de hoop uitsprak dat de «egeering rekening zal houden met de inzichten der vakvereenigingsleiders.

CONTINGENTEERINGEN Op komst. Binnenkort is, volgens de „Javabode", de contingenteering van den import van circa veertien soorten goederen te verwachten. Een deel dezer maatregelen zal leiden tot zekere prijsstijging in Indië; ongetwijfeld zal dit de aandacht hebben der betrokken autoriteiten, die dus tijdig maatregelen kunnen nemen opdat Indië hiervoor wordt schadeloos gesteld.

DE

SUMATRA

POST

VAN

DE CHINEESCHE OLYMPISCHE VOETBALLERS

De Chineesche Olympische ploeg speelt haar besten wedstrijd Het Inlandsche bondselftal

Het publiek juichte enthousiast. Roegiman

brak door, werd gehaakt en dicht op het strafschopgebied kreeg Soeleiman een vrijen schop te nemen. Een der backs kopte weg en meteen was Lee Wai Tong met den bal er van door. Wij schreven in ons eerste verslag dat Lee niet meer de oude was, doch wij nemen deze woorden grif terug, want zooals hij gistermiddag speelde, was het weer uitstekend. Spelverdeelen, omspelen en een schot, om te rillen. En dat vonden de Chineesche toeschouwers ook, want telkens als Lee er tusschen uit ging voelde men het wachten op de knal en was die afgevuurd, dan ging er een verbaasd en bewonderd W ahhh h h" door de

geeft keurig partij. En

moesten met 5-2 de meerder^heid der gasten erkennen.

Lest best hebben de Chineesche Olympische voetballers gedacht en zij hebben den laatsten wedstrijd tegen het Inlandsche bondselftal gespeeld voor een groot deel voor wat zij waard zijn. Wel is waar wil het er bij ons nog maar niet in dat zoon ploeg in Berlijn nog een tikje succes zal hebben, doch voor Medan was hun spel gistermiddag toch voor velen een openbaring en een genot om naar te kijken. En dat zij daarbij „slechts" met 5—2 hebben kunnen winnen is grootendeels te danken geweest aan het uitstekende spel van de Inlandsche bondsploeg. Nu zij direct gezegd dat de Oostkusters geen denderende partij weggaven, doch zij vuur hebben met enthousiasme en gespeeld en zij daarbij het hadden geluk dat de Chineesche achterhoede door dat felle spel wat van de wijs geraakte en zich met man en macht over alle linies waardoor, zette, verdedigen aan het zij zich leelijk blcot gaven en het bewijs leverden dat zij, wanneer zij voor heeter vuren te staan komen wel erger in de put zullen raken. Doch wij willen er niet meer van zeggen, het was een vlotte en spannende wedstrijd en van dat standpunt bekeken kunnen wij uitermate tevreden zijn. Het was voetbal dat wij hier op de Oostkust nagenoeg nooit zien en dat feit op zich zelf was al heel wat waard. Overweldigende opkomst.

menigte.

,

De Inlandsche achterhoede, waar NjiBassa een wat onzekere partij speelde was dank zij het stugge verdedigen van den halfs en Mochtar goed, zoodat Lee c.s. het voorloopig zonder doelpunten moesten stellen. Fel pakte daarbij de Inlandsche voorhoede aan en de Chineesche backs kregen het warm, zijn trapten nog al eens over den bal heen en maakten lang geen safen indruk. De wedstrijd was spannend, doch ook ruw, men liep nog al eens hard op elkaar in eens zagen wij Willy het aan den stok krijgen met Chan Wen-Wo. De scheidsrechter gaf echter voor China een vrijen schop.

WOENSDAG 17 JUNI 1936

was er van door, speelde terug op Saring, die met een mooi schot in de hoek en net onder de lat het eerste tegenpunt in vier wedstrijden tegen China scoorde. 2—l. Het publiek was even gek van enthousiasme. De muziek speelde en Medan had weer alle hoop, aangezien ook de Inlandsche voorhoede trek in meer begon te krijgen. Soeleiman knalde net over. Het samenspel klopte verbluffend goed, wonderlijk zooals zij spoedig een spelmethode van een bezoekende club kunnen afkijken. Omhalen, kort samenspelen, uit alles bleek dat de Chineezenreeds school hadden gemaakt. Het was jammer, toen Tolib den rechtsbuiten in den rug duwde en China een vrijen schop kreeg te nemen. Hoog kwam de bal voor doel, nummer 15 sprong hoog op, maakte volgens onze visie hands en schoot in. De scheidsrechter wees naar den witten stip. 3—l Daarmede had nummer 15 Tam Kong-Pak de hattrick verricht. China bleef aanvallend, nummer 15 kopte wederom hoog in de lucht den bal net tegen de bovenlat en toen was het rust. In de tweede helft bleek Tolib vervangen te zijn door Sariani, terwijl in de plaats van Nji Bassa, Tamas stond opgesteld. Veel verbetering was dat niet. Na een korte weifeling in de Oostkustsche aeherhoede brak nummer 15 wederom door, wat een gevaarlijk speler was dat toch, —en maakte met een mooi schot in den hoek er 4—l van. Ook Lee wilde een doelpunt maken, keurig speelde hij nu en schieten gelukkig dat Oesman mooi op dreef was en eenige malen verdienstelijk redde. Weer een knoert van nummer 14 en vlak daarop een kei van Lee op de bovenlat. China was nu beduidend in de meerderheid en het ging er op lijken dat Medan zich liet insluiten. Jammer dat Rikimahu, na keurig doorgebroken te zijn net tegen de lat knalde en nog meer jammer was het, toen Soeleiman een voorzet van Riki huizenhoog over schoot. Kort daarop pakte de Inlandsche ploeg weer goed aan en de Chineesche keeper moest vallend een schot van Soeleiman keeren en aan de overzijde pikte Oesman nummer 14 den bal net op tijd voor de voeten weg. Snel golfde het spel nu op en neer.

—

Het Chineesche doel in gevaar. De spanning nam toe al naar mate de tijd verliep en de Inlandsche ploeg nog steeds niets toegaf en af en toe leelijk gevaarlijk kon zijn. Een felle scrimmage voor het doel van Pau Ka-Ping gaf Saring gelegenheid tot schieten, de bal stuitte echter op een kluwen beenen, daar schoot Willy, toen Rikimahu en tenslotte Roegiman, het wilde nog niet lukken. Voor de eerste maal off side. China had eindelijk wat meer lucht en men Even verbazing als nummer 14 buitenspel kon ter aanval trekken. stond, dat was nog niet voorgekomen dat Keurig ging de bal van voet op voet, naar een der Chineesche aanvallers zich in den off de vleugels, dan een hooge voorzet, jammer side val lieten lokken. dat men het spel te kort hield, wij zagen in die periode nagenoeg niet schieten, steeds bleef men maar op elkaar terugspelen. Oesman in het Medansche doel, dieKassin uit Tebing Tinggi verving, wist bij deze Chineesche aanvallen verschillende maten aardig te redden en eens tijdens een scrimmage voor doel voorkwam hij een zeker schijnend doelpunt, door keurig uitvallend deu bal weg te tippen. Aan de overzijde miste Willy een dot van een kans door naast schieten.

Dat velen reeds verwachtten dat de Inlandsche bondsploeg haarreputatie zou ophouden en de beste tegenstand zou bieden, bleek wel uit de overweldigende opkomst, het was nog drukker dat de drie vorige wedstrijden en er was schier geen plaats onbezet. De muziek van de Sultan van Langkat was weder aanwezig, er stond weer een haag van ballenjongens, thans van M.S.V. en Sahata, wederom vele autoriteiten en boven dat alles scheen een helder zonnetje als om het druilerige morgenweer weder goed te maken. Het veld was wel wat glad door de des morgens gevallen regen, doch was overigens in prima conditie. Rais maakt hands Het begin. Er zat een doelpunt in de lucht en wanneer China stond zich reeds los te trappen, ge- Rais even buiten het strafschopgebied hands stoken in blauwe broek, wit shirt en maakt, knalde Lee Wai Tong ineens in. terwijl aan roode den kousen, anOesman tipte de bal keurig over de lat. ploeg Weer kwamen de Chineezen terug en ondanks deren kant de Inlandsche in witte broek en wit shirt met zwarte streep het feit dat Nji Bassa keurig redde wist kort een balletje stonden te schoppen. daarop de rechtsbinnen, nummer 15, Tam Na de toss tusschen Willy en Lee Wai Kong-Pak vallend een voorzet in te kopTong in tegenwoordigheid van scheidsrechter pen I—o.1 —0. dr. Druif en een gezamelijke foto op het midEen prachtig doelpunt. Kong-Pak bleef denveld stelden de ploegen zich als volgt op: liggen en scheen geblesseerd. Hij werd het veld uitgedragen, een dokter kwam er bij te China. pas, doch plotseling sprong hij weg uit hanKa-Ping Pau den van zijn verzorgers en bleek weer springMak Shiu-Han Lee Tin-Sang levend. Tsui Ah-Hui 17 min. gespeeld. Chan Chen-Wo Lee Kwok-Waai Lee Wai Tong Er waren zeventien minuten gespeeld en Tam Kong-Pak Suen Kam-Shun China leidde met I—o. En daarbij schenen Tso Kwai-Shing Tay Kwee-Lian de gasten de smaak te pakken te hebben, O want nummer 14, Kam-Shun schoot eens plotseling op een groepje fotograven, die vlak Saring Willy Rikimahu Soeleiman Roegiman naast de doelpalen zaten en even later ging Rais Tolib Jairoes gloeiende kogel weer een van Lee net naast. Nji Bassa Mochtar En even later kwam nummer 15 vrij voor Oesman. doel en het was 2—o. Inlandsche bondsploeg. Een pracht doelpunt. Het eerste tegenpunt. Om tien voor vijf trapte Lee Wai Tong af en meteen was er spanning, aangezien MeWie reeds aan een Medan's debacel dacht, dan onmiddellijk stevig aanpakte en de eerkwam bedrogen uit, want nauwelijks had ste oogenblikken in de meerderheid was. Medan de bal weer afgetrapt of Rikimahu

—

TWEEDE BLAD

wat te prikkelen, want na een vergeefsche knoert, die Oesman weggraaide knalde hij onhoudbaar in den hoek. s—l— 5 1 en vlak daarop nog maals net tegen den paal. Het scheen Kam-Shun

Medan in den aanval.

Bij een Medanschen

aanval zond

Willy

een ver schot af, welke de keeper net weg wist te werken. Kort daarop was Riki weer gevaarlijk doorgebroken en op het oogenblik van schieten kreeg hij een duwtje in den rug. Onverbiddelijk wees de arbiter op de stafstip. Soeleiman plaatste zich achter den bal en hij zat 5—2. Dat gaf den burgers weer moed. Een omhaal van Soeleiman ging net op de lat, weer kwamen zij terug en nu kreeg een der backs den bal tegen zich aan een bleef liggen. De man werd uit het veld gehaald, wederom een aantal verzorgers en weer het spelletje van plots weer springlevend zijn. Het was intusschen free kick net buiten de straflijnen. Een aardige truc. Soeleiman zette zich achter den bal en twee

Chineesche verdedigers gingen hurkend op eenigen afstand van den bal het doel afdekken. De truc lukte want één van hen kreeg den bal tegen het hoofd en het schot ging corner. Het zat de Chineezen niet glad en met man en macht ging men verdedigen, een wat riskante methode, daar Medan een blokkade kon beginnen. Nummer 18 kreeg wegens ongeoorloofd spel een reprimande van den scheidsrechter en kort daarop was het spel ten einde. Vriendelijke

woorden.

Met een toepasselijk woord reikte daarop Tengkoe Mahkotta Tengkoe Otteman de groote zilveren beker aan Lee Wai Tong uit, die namens zijn ploeg dank zegde voor de prettige dagen te Medan en den mooien prijs. Afscheidsdiner

Des avonds had in

het gebouw van de Chineesche Handelsvereeniging een af scheidsdiner plaats, waar o.a. aanzaten de Chineesche Consul, de voorzitter van den 0.5.V.8., dr. Druif en enkele hoofdbestuursleden en districtsbestuursleden van den bond. Er werden hartelijke woorden gesproken 'door den Chineeschen Consul, welke beantwoord werden door een der gasten, waarop tenslotte ook dr. Druif de Chineesche Olympische ploeg toesprak. Het werd een zeer geanimeerde en gezellige avond.

Fokker over zijn eerste en zijn laatste product.

„En ik durf te verzekeren, dat zelfs een schooljongen er zonder bezwaar mee kan vliegen. Vooral het feit, dat de ailerons ontbreken, maakt de besturing veel eenvoudiger". „De getrouwe nabootsing van de Spin, die op het oogenblik op Schiphol staat, heeft reeds bewezen luchtwaardig te zijn. Ik ben er op het oogenblik wel over bezig er een Argus motor met 130 PK in te zetten. Echter geeft de snelloopende moderne motor met kleine schroef op een zoo langzaam toestel een slecht rendement; om die reden wil ik den 70 PK motor door een 130 PK Argus vervangen, zoodat ik met een grootere schroef het toerental terug kan brengen. Bovendien lijkt het mij ook aardiger om er weer een Argus motor in te hebben, zoooals er oorspronkelijk inzat. Ik hoop er zelf ook mee te vliegen."

Het Fokkerfonds —Het Fokker-fonds. Hoe gaat het

daarmee —Nu, dat is er zooals U weet. Een groot gedeelte van het geld, dat hiervoor ter be-

schikking werd gesteld, kan zonder restrictie geheel voor het beoogde doel worden gebruikt. Ik heb er mijn hoop natuurlijk op gebouwd, dat hieruit een nationale beweging zal groeien, die ook door anderen in den lande financieel gesteund zal worden, want de som van honderdduizend gulden kan hier slechts een basis vormen. We moeten namelijk komen tot een beweging in den lande, die beoogt een zeer groot aantal jongelui te vormen, die de eerste beginselen van het vliegen kennen, zoodat er bijvoorbeeld een duizendtal piloten uit voort kan komen. Hieruit zal zoowel de burgerluchtvaart als het leger kunnen putten, vooral ook m tijden als door bijzondere omstandigheden het vaderland hun diensten eens noodig zou hebben. Het zwakke punt van de geheele luchtvaart in Nederland is namelijk de geringe reserve aan vliegtuigbestuurders. Die kunnen in tijd van nood noch maar aangenomen worden, nóch uit zoohet buitenland betrokken worden. En de tijd zou dan te kort zijn om ze te gaan opkweeken',. W°rdt tOCh ook beo°gd door het a*T J Nederlandsch Instituut voor Zweefvliegen waarvoer U, meenen wij, toch ook veel gedaan heeft." —„Ja", besluit de heer Fokker. „De zeer toenemende belangstelling in het zweefvliegen kan ook beschouwd worden als een aanwijzing dat ook op die wijze in de toekomst goed materiaal gevormd zal worden, waaruit bekwame motorvliegers kunnen voortkomen" Ten slotte deelde de heer Fokker mede dat hij na zijn jubileum en de daaraan bonden feestellijkheden wederom voor vergeruimen tijd naar Amerika zal vertrekken, om daar zijn Amerikaansche belangen te behartigen, waarover in de naaste toekomst waarschijnlijk interessate bijzonderheden bekend zullen worden.

>at

CONCURRENTIE VORR

Over beide is hij tevreden.

9"

de beschikking zullen hebben over 28 groote

DE NED.

ESTAFETTEPLOEG.

landvliegtuigen en 28 groote viermotorige zeevliegtuigen, van de modernste uitvoering. Ik heb dan ook de grootste bewondering voor

Sterke Zuidafrikaansche sprinters de vaste lijn van ontwikkeling, die ik heb mogen constateeren in het Engelsche luchtDat de concurrentie bij de Olympische „De F 56 is mijlen vooruit op wat vaartwezen. Spelen te Berlijn ook op de 4 X lOO M. estaZij hebben zich nooit laten beïnvloeden door fette uiterst sterk zal zijn, blijkt thans bestaat of in ontwerp is”. de wel uit een tijdelijke spurts van hun tegenstanders, bericht, dat ons uit Zuid-Afrika bereikt Evenals ons land beschikt ook Zuid-Afri„Ik heb mijn Fokker F, 56 ontworpen, in de maar zich wel de stimuleerende invloeden eerste en voornaamste plaats om op afdoende daarvan ten nutte gemaakt en een eigen vaste ka op het oogenblik over eenige uitstekende wijze te demonstreeren, dat de Nederlandsche lijn gevolgd, waarbij zij de enorme waarde sprinters. De estafetteploeg, die te Berlijn zal van het steunen van hun eigen vliegtuigindustarten wordt gevormd door Grimbeek vliegtuigindustrie volkomen paraat is en boflOO vendien aanvoelt hoe de vliegtuigbouw zich strie nooit uit het oog hebben verloren. Ik yards 9.5 sec), Theunissen (100 yards 9.8 sec). durf ze dan ook gerust tot een voorbeeld van Danaher (100 yards 9.6 sec), en Davery (100 in de naaste toekomst zal ontwikkelen", verstellen, ook voor ons eigen land". yards 9.7 sec,). Het Nederlandsche zekerde de heer Anthony Fokker ons in een anderen tevroegen record op vroegen wij, „denkt u niet, 100 yards staat op naam „Maar", onderhoud, dat wij met hem mochten hebben. Berger van met ontwikkeling dat de van het moderne lucht9.7 sec. „De F. 56, die 56 passagiers en een beschip groote een concurrent zal worden voor De Zuidafrikaansche ploeg wordt getraind manning van vijf tot zes personen kan verzelfs de modernste vliegmachines, zooals die door Tisdell, voeren over een afstand van duizend kiloden overwinnaar van de 400 M van de Imperial Airways en ook uw eigen horden te Los Angeles. meter", vervolgde de heer Fokker, „is ge(Loc.) ontwerp voor de F. 56?" bouwd' in twee verdiepingen. Wordt de mazijn", „Daar kan ik kort over antwoordde chine benut voor groote afstanden, waarbij de heer Fokker, „de veel grootere snelheid, nachtvliegen te pas komt en dus de bezetZWEMMEN. ting van de passagiers niet boven de 28 komt' gekoppeld aan een toch voldoende comfort, STAM IN NEDERLAND ten einde 's nachts de compartimenten te zooals te bereiken in vliegmachines van kunnen inrichten voor 28 slaapplaatsen, dan het F. 56 type, zal steeds een voldoende evenwicht blijven vormen tegen de grootere verkrijgt men dit groote voordeel, dat overdag alle passagiers in het benedengedeelte economie, die met luchtschepen te bereiken kunnen plaats nemen. Dit beteekent dat zij is. Ik voor mij zie de ontwikkeling van Tevreden over de prestaties het luchtschip-verkeer dan ook meer als uitzicht allen van een schitterend kunnen aanvulling op het vliegtuig-verkeer. genieten, want de 'F. 56 is gebouwd als een een Ook Naar Aneta uit den Haag verneemt is over de groote oceanen, bijvoormevrouw Braun zeer tevreden over de presmiddeldekker, zoodat de vleugels op het midbeeld?" den van den romp zijn aan aangebouwd. taties van Piet Stam wat betreft tactiek en heer Fokker glimlacht. „Daar heb soepelheid, zeggen, Ik durf dan ook te dat een ontwerp ik De welke nog wat, beters voor in petto, maar daar te verbeteren. De slechts in onderdeden zijn als van de F. 56 alle thans in bouw zijnde tijden zijn nog niet opgekrijgt U me op het oogenblik toch niet groote vliegtuigen vèr vooruit is. De geheele nomen. het praten. Wij zitten ook in dat Haasman ondervindt last van de klimaatsinrichting van de F 56, met haar modern over aan opzicht niet stil". wisseling, hetgeen grootendeels is te wijten comfort, haar vier „dressing-rooms", elk met „Wat wij u vragen wilden, meneer Fokker, twee toiletten, haar buitengewone accomodatie aan het en soms gure weer, om van de F. 56 naar De Spin over te gaan, waarvan wisselvallige hij buiten water in het open Haarvoor vlotte bediening van de reizigers, is Wij hebben dat eerste mijlen vooruit op wat er thans bestaat en ce nest qu'un pas. lemsche zwembad een ongunstigen invloed vliegtuig van u door vliegtuigingenieurs hoodoor anderen ontworpen is". ondervindt. prijzen als een ontwerp waarin de meest „De F. 56", aldus de heer Fokker in een ren elementaire begrippen van den gesprek met de Telegraaf „die, indien er ingenieuze SCHAKEN. vliegtuigbouw zijn vastgelegd. Zou modernen vier Hispano 14 HA motoren worden ingetype Spin, gemoderniseerd, dat indien niet bouwd, een maximumsnelheidkan behalen van een mededinger kunnen worden voor het EUWE—ALJECHIN. 355 K.M. per uur, is bovendien een machine kleine vliegtuig ?" van zeer grvote oorlogswaarde. Zonder eeniDe Spin is van een uiterst eenvoudige conhet groote bagageruim ge verandering kan en het zou inderdaad zeer goed moaan den onderkant dat zich in het midden structie Amsterdam verneemt Aneta dat op gelijk zijn deze machine voor zelfbouw a la 19Uit van het vliegtuig bevindt, in een oogenblik Pou du-Ciel door te construeeren. Juni a.s. het contract geteekend zal wor„Het is in den voor den worden gereed gemaakt voor het vervoer ieder geval revanche wedstrijd door Euwe, beproefde voegde een machine", van luchttorpedo's en bommen zoodat de Aljechin en het Euwe — Aljechin Comité. F. 56 dan gereed is om gebruikt te worden de heer Fokker er glimlachende aan toe als zware bommenwerper. De machine kan natuurlijk bovendien van groot gewicht zijn voor het snel verplaatsen van militaire eenheden van den meest verschillenden aard, bv. in Indië zal men het belang van een groote transportcapaciteit voor de verdediging van onzen uitgestrekten archipel nog wel eens gaan inzien. Een luchtvaart zonder transportvliegtuigen is als een leger zonder trein en het is de logische verbinding tusschen het materieel Nieuw model-alle stempels op één rij van militaire en civiele luchtvaart.

—

lIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIHIH

STEMPELHANGERS

CECILIA COLLIDGE, de Engelsche kunstrijdster, probeerde te Londen een nieuw soort rolschaatsen die absoluut geruischloos zijn. Onder groote belangstelling geeft Cecilia een demonstratie.

—

Imperial Airways. ging de heer Fokker „Onnoodig te zeggen", voort, „dat de F. 56 een ideale machine zou zijn voor de Indië-route. We denken hier te lande wel, dat de Imperial Airways eigenlijk zoon beetje in den hoek gedrukt worden door de K. L. M., maar wij zullen moeten ervaren dat dit van slechts tijdelijken aard is, daar de Imperial Airways binnen afzienbaren tijd

Zeer stabiel op Uw bureau

Rond

-

f 0.50

Model capaciteit 10 stempels

-

f 0.40

VAREKAMP & Co, MEDAN «iiiiimiiin ■■■"■ ui i ■ii ■■iniiiiiïilÜHiiiiimii ■■■■■■■■■■ mini mtinm■■■■■■■i ni ■■n ■■mmn ■■■■■mi.

DE

SUMATRA

POST

VAN

—

TWEEDE BLAD

Rubbernoteeringen.

De Banka-tinwinning.

Bedrijfsresultaten in 1935.

FINANCIEN

1936

WOENSDAG 17 JUNI

CROSS & BLACKWELL'S ALGEMEENE INDRUK IS NIET ONVERDEELD GUNSTIG.

De beurs. AMSTERDAM GOED PRIJSHOUDEND.

Amsterdam,

"damsehe

16 Juni (Aneta). De Amsterbeurs was goed prijshoudend ge-

stremd.

16' Juni

(Aneta A'damsch Effectenblad). Driemaands dollars deden en driemaands ponden sterling 15 cents agio. De beurs vreest de opheffing van het

Amsterdam,

31/6

Eransche

Bankgeheim.

Fransche Rentes waren zeer gedrukt. Ook bestond er locale monetaire onrust. Nederlandsch Werkelijke Schuld was zwakker. Indische leeningen waren goed prijshoudend en er bestond een flinke vraag naar. Er heerschte een vaste tendens voor Ta-

bakken.

Oud-Deli was willig. Rubbers waren goed gedisponeerd, en verSchillende Incouranten trokken op de laatheurs scherp aan. Parijs kocht Koninklijke Olie, terwijl ook loyaal publiek in de markt was. Na een Vaster debuut monteerde dit fonds iets Verder. Philips was vast, doch de affaire was matig. Unilever was zeer kalm en op een iets hooger peil. H.V.A. was willig en werd goed gevraagd. Er waren telkens nieuwe koopers. Het slot Was op het hoogste punt. Pradjekan was vast op het gunstige jaarVerslag. Aku werd gevraagd en was fractioneel

hooger.

Schepen waren iets beter, vooral Unies wergoed gekocht. Yankees waren v rij levendig en vast. Vooral Steels waren gezocht. aandeelen OostGewone en preferente Borneo monteerden verder. Internationale werd licht gevraagd, en trok aan.

den

Londen. Op de efLonden, 16 Juni (Aneta Reuter). fectenbeurs was de dag van heden een der stilste beursdagen sedert langen tijd, ofSchoon er eenige activiteit bestond in IJzeren Staalaandeelen en verre Oostersche obligaties aantrokken als gevolg vaneen verbeterden kijk op de situatie in China. Tarwe was vast als gevolg van de slechte Weerberichten uit Amerika, doch reageerde

later,

Andere producten waren stil. Wall Street was prijshoudend. Er bestond

een flinken bedrijven.

steun voor de openbare nuts-

Berlijn, 16 Juni (Aneta

aandeelenmarkt was

bij

doch later flauwer. Op de Obligatiemarkt

trekkelijk klein. Cail

money 2
Berlijn. Transocean). De opening vaster,

was deom zet be-

tot 2 3/4.

.

Wall Street. New Vork, 16 Juni (Aneta). Wall Street opende goed gedisponeerd en de verschillen Waren nauw begrensd. Stalen waren zeer vast met enkele fondsen 1 dollar up. Voor U.S. Steels werd een hoogere winst

verwacht. Kopers waren prijshoudend.

Olies waren iets beter. Rubbers waren vaster. Gedurende het laatste beursuur namen de affaires aanzienlijk toe met hoogere koersen en hier en daar 3 punt up. Het slot was op het hoogste punt van den dag. U.S. Steels waren 2 punt hooger. Ook Chryslers en General Motors waren

hooger. Het slot was met winst voor Chryslers, v~ S. Steels en Bethlehem Steels. De omzet bedroeg 1.110.000 stuks.

DE ZWITSERSCHE FRANC.

RUBBERMARKT TE SINGAPORE.

HET JAARVERSLAG OVER 1935.

16 Juni 17 Juni Batavia, 17 Juni (Aneta). Het jaarverslag opening slot over 1935 van de Banka-tinwinning toont aan, In het laatste maandoverzicht van deAmspot sheets 257/8 253/4 sterdamsche Bank wordt een beschouwing dat de exportquota van Banka per 31 De„ Juli rond 26>/ cember 1935 met 1.200 ton waren over8 26'/ 8 opgenomen van de bedrijfsresultaten in 1935 „ Oct.'Dee. welke hoeveelheid in 1936 kan 8 26/2 schreden, 263/ van een aantal vennootschappen, waaraan wij „ Jan./Mrt. 263/4 265/8 worden ingeloopen. het volgende ontleenen: „ 26 f.o.b.Juni jaar in het 25is/ De productie bleef 16 afgeloopen De tabel, welke in deze beschouwing is op— 25'Za 1.810 long tons onder het toegestane quotum blankets Juni Juli genomen, heeft betrekking op 90 maatschap„ „ bark wenschelijkheid de om de 245/8 gevolg als van pijen. sloot prijshoudend en opende en ertsvoorraden De markt grootte van de metaalde Het voorbehoud moet worden gemaakt, overeenstemming te brengen met de heden eveneens prijshoudend. dat verschillende maatschappijen, waaronder meer in omstandigheden. zeer belangrijke, haar jaarcijfers nog bekend tegenwoordige DE MARKT TE LONDEN. over 1935 bedroeg 99.189 jaarproductie De moeten maken, zoodat het beeld zich nog het vorige jaar 116.060 quintalen (tegen Londen, 16 Juni. Opening: zal kunnen wijzigen. Aan den anderen kant 75/ 16 Smoked sheets spot koopers quintalen). is voldoende materiaal bijeengebracht om jaar over het prijshoudend. De totale kosten afgeloopen Opening niet op lossen grond een voorloopig oordeel Londen, 15 Juni. Slot: bedroegen f 8.236.353,—. behoeven te vellen. in 1935 f 1,44 lager dan smoked sheet kostprijs De was De algemeene indruk is niet onverdeeld Standard ribbed spot koop. 75/ ]6 in 1934, ondanks de lagere productie en de gunstig. tinrijkheid van de bewerkte terreinen. „ spot verk. 77/ 16 lagere Ten einde het overzicht te vergemakkelij„ koop. 7s/8 Dit resultaat werd verkregen door de verJuli/Sept. ken, hebben wij hieronder in beknopten ta- der doorgevoerde versobering en de ver„ verk. 77/ia bellarischen vorm de resultaten van de bij hoogde arbeidsprestatie. „ koop. 7/2 Oct.iDec. het onderzoek betrokken ondernemingen saverk. 7»/ 16 De gemiddelde bruto opbrengst van Bankamengevat. De vergelijking geldt ten opzichte tin bedroeg over 1935 f 163,61 per quintaal, „ koop. 79/ 16 Jan./Mrt. van het jaar 1934: „ verk. 75/8 tegen f 169,71 per quintaal in 1934, „ April/Juni koop. 75/8 Verlies De bedrijfswinst over het verslagjaar beToege- Ver- veran- Totaal droeg f 13,209,016.— tegen f 7.441.548.— in » verk. 7n/i6 1934. nomen minderd derd in verDe markt was over het algemeen prijswinst verlies winst betering houdend, doch stil. Indust. Ondern. 12 6 6 24 De omzet was gering.

—

Rubber Scheepvaart Diversen Diversen Indië

1—23 2 11 4 2 2 — 3 7 2 12

Totaal generaal 24

—

10

45

11

Noteeringen. o

(Medegedeeld door Gijselman & Steup). Slotkoersen Adam 15 Juni 16 Juni

BANKEN: Java Bank Winst Amsterdam Bank 117V2 GeGe- veran- Totaal Robaver 109% daalde stegen derd in achter- Incasso Bank 85 winst verlies verlies uitgang Cert. Eseompto Mij. — Mij. Ned. Handel 132 Industr. Ondern. 15 4 3 22 Ned. Ind. Handelsbank 116% Rubber 11 7 2 2 Bank Cert. Kol. Scheepvaart 45»/* 1 1 — — Ned. Bank Cert. Diversen 1 3 2 8 SCHEEPVAART MIJEN: Diversen Indië 5 2 1 Scheepvaart Unie 463/4 Totaal generaal 29 10 6 45 K. P. M. 99/4 Japan Lijn 39 Het aantal maatschappijen, dat een ver- SPOOR & TRAMWEGEN: betering van de bedrijfsresultaten te zien heeft gegeven, is derhalve gelijk aan dat, Ned. Ind. Spoor 37/4 waarbij de winsten achteruit zijn gegaan, Dcli Spoor resp. zijn verdwenen of het verlies is geste- Sem. Cheribon gen. Hoogstens zou men dus van een onge- Sem. Joana wijzigden toestand kunnen gewagen. Doch GAS & ELECTR. MIJEN : in de meeste gevallen is het bedrag van de N. I. Gas N. B. verliezen ten aanzien van 1934 grooter dan Aniem N. B. 177% dat van de winsten. HANDELMIJEN : De resultaten van de verschillenda groepen Internatio 113 loopen nogal uiteen. Industrieele onderne- Lindeteves mingen maken geen slecht figuur : vermoeGüntzel & Schumacher delijk valt hier eenige uitwerking te zien Borsumij 1556/8 van de contingenteering en van andere bePETROLEUM: schermende maatregelen. Toch moet ook niet 274V8 uit het oog worden verloren, dat vaak be- Kon. Olie zuinigingen in stede van gestegen exploita- Alg. Exploratie 160% 420' tiewinsten tot het gunstige resultaat hebben Tarakan bijgedragen. Voorts zijn enkelereorganisaties RUBBER ONDERNEMINGEN: toegepast — b.v. bij de Hollandia Mclk—waar- Adam Rubber 119i/4 door het resultaat in vergelijking met 1934 Sumatra Rubber uiteraard beter is geworden. Bandar Rubber 105%

—

—

117"/,,

HO

85

—

133

H 63/4

45%

155

47/2 101% 373/4

— — 21

—

179

114 80

——

— —— —

Soerawinangoen Opmerkelijke achteruitgang Basilam der rubberondernemingen. Oostkust De groep der rubberondernemingen toont V. I. C. O. 122 een opmerkelijken achteruitgang. Dit is een Wai Sumatra 132 gevolg van het feit, dat de gemiddelde rub- SUIKER ONDERNEMINGEN: berprijs in 1935 lager is geweest dan in 1934, 257 waartegenover vaak een gestegen kostprijs H. V. A. Vorstenlanden 20 stond in verband met de restrictievoor- N. I. S. U. schriften. 128 Thans schijnt een zekere stabiliteit te zijn Java Cultuur bereikt, vooral ook door de actieve politiek THEE ONDERNEMINGEN: Malabar van het Internationale Comité. 233 De indruk van dé groep scheepvaart is Gandasoli misleidend. Men kan moeilijk van een verbe- Pangheotan 76% tering gewagen, wanneer men bedenkt, dat Pasir Nangka tot de verbeterde resultaten de regeeringsTABAK-MIJEN: steun ad f 8.2 millioen heeft bijgedragen. Dit Deli-Mij. 228% bedrag is aan de exploitatierekeningen ten Dcli Batavia 179 goede gekomen. Bovendien was de uitkomst Senembah-Mij. 220% dier rekeningen zelfs thans nog niet steeds Arendsburg 287 voldoende tot dekking van de afschrijvingen. INDUSTRIE: ondernemingen diverse is te De groep der klein om hieraan gevolgtrekkingen te verbin- Philips 179% den. De Indische ondernemingen schijnen ech- Unilever 113% 59 % ter voorbij het diepste punt van de depressie Calvé Delft te zijn. Van de 20 maatschappijen handels- Aku 21% I. G. Farben Industrie ondernem., tabak-, suiker-, thee-, kina-, kof38% Ned. Ford afgest. 200 fie- plantages, mijnbouw- en spoorwegmaattoonen 12 een verbetering en 8 MIJNBOUW: schappijen een achteruitgang van de bedrijfsresultaten. Billiton B. 322 Dit bevestigt de in laatsten tijd vaak Boeton afgest. vernomen opvatting, dat men in Indië lang- Redjang 201 zamerhand op een gezonden grondslag komt

—

155% 276 V 159

4

420V2 122

142% 106

'

—

— —

—

—— —

.

.

—

<

122 132 264 21

—

129% 232

—— —

240 187

230 296

—

183% 115% 59%

— ——

3116%

— —

-

6

—

95i% 973/

—

—

—

703 IB

SÊÊÊÊÊ

AGENDA. ONTVANGDAGEN.

Binnenlandsch Bestuur. Resident: Spreekuur Maandags, WoensDE MARKT TE NEW VORK. dags en Vrijdags van 10—12 uur v.m. Assistent-res. van Dcli en Serdang: Eiken New Vork, 16 Juni. 4 u. not. slot. werkdag 9 —11 uur. lst. latex crêpe spot Ass.-resident tb.: Eiken werkdag. 16/8 Pri. sm. rib. spot koop 153/4 153/4 Gew.-secr.: Eiken werkdag van 10—12 v.m. Burgemeester: verk. Dinsdag en Vrijdag van )6 lsis/ 18 „ Juli-Sept.koop. 15'3/ 10—12 uur. 1513/ 16 — „ Oct.-Dec. koop 15'5/18 15i5/]6 S. J. Schoorl: Wethouder voor Financiën „ „ verk. 16 16 en Gemeentebedrijven, na afspraak met den opende De markt prijshoudend en sloot Gemeentesecretaris (telefoon no. 247). Abdul Hakim: Wethouder voor Inheemsche zeer stil. aangelegenheden Donderdag van 4 tot 5 uur Opgave van Makelaarskantoor voorheen n.m. ter Gemeentesecretarie. Gijselman & ' Steup, d. d. 16 Juni 1936 A. J. Frijters: Wethouder voor Technische en Java 461/2 Cent koopers; Singapore 25 3/4 Grondzaken, na afspraak met den Gemeentesteady; Medan ; Standard sheets geen zaken ; secretaris, (tel. 247). Standard crêpe geen zaken. Gemeentesecretaris: Eiken werkdag van 10 12 uur. DE ZILVERMARKT. Raad van Justitie. Bombay, 16 Juni: opening 49/4, 49/5, President yan den Raad van Justitie te 49/7. De markt was prijshoudend. Medan. Londen, 16 Juni: 19 13/16, 19 13/16. China Spreekuur Maandag en Vrijdag van 12 tot 7 en speculanten verkochten uur. Er was geringe steun. Officier van Justitie: Mr. M. van Dijk eiken De markt was stil, doch prijshoudend. Na vaststelling van den zilverprijs was de werkdag van 9 —12 uur, tel. 105 en 1312. markt prijshoudend doch lui. H. B. S. De vraag werd bevredigd. Spreekuur directeur H. B. S.: Den heer Ir. New Vork, 16 Juni: 44 3/4. J. C. Francken op Woensdag en Zaterdag 11—12 u. v.m. in het H. B. S. gebouw. DE GOUDMARKT. Londen, 16 Juni: 6/18/5. Instellingen. K. S. B. Bibliotheek: Spoorstraat geopend DE TINMARKT. Zondags 7—lo u.n.m. Donderdag 5.30—6.30 Londen, 16 Juni: 181 1/2 nominaal, 180 u.n.m. gedaan/verkoopers. Ver. tot behartiging der belangen van Nederlandsche longlijders (Ned. sanatorium DaDE PEPERMARKT. vos) Correspondente Voorstraat 2, Tel. 599. 4 5/16, 2 3/16 Londen, 16 Juni: 2 5/8, Anti Woekervereeniging: Kantoor Centrale alles aanbod. Pasar P. 118. Geopend : 10—1 en 4—6 uur. Roemer Visscher Vereeniging: Afd. Medan. Naai- en handwerkafdeeling in het Nillmij gebouw. Soekamoelia, geopend : eiken Maandag en Donderdag van 9—ll u.v.m. WISSELKOERSEN. „Studie Voorlichtingscommissie,' Medan: Voorz. Ir. J.C. Francken, Dir. H.B.S. telef. 1263. Secr. B. Benning, Kesawan 9, telef. 582 Medan, 17 Juni 1936. (huis 659). Centraal Comité Steunverleening: eiken 17 Juni 17 Juni 17 Juni werkdag van 7—12 uur en van 2—4. 30 uur N.H.M. N.I.E.M. H.B. Madoerastraat. T.T. Amsterdam 993/4 99% 993/4 Pro JuventuteJ: Spreekuur eiken lsten en Zicht „ 993/ 4 993/ 4 99% 3den Maandag van de maand om 7 uurn.m 7.45 7.45 T.T. Londen 7.45 vergaderzaal der Weeskamer, Medan. 7.45 Zicht „ 7.45 7.45 Medansche Orkest vereeniging. Eiken DonT.T. Amerika 1.48 l-473/ 4 derdag 8 uur n.m. Medan Hotel. 1.473/ 4 Zicht „ 1.47% 1.48 1.473/4 Afd. Medan Groep van Vrijz. GodsdienstiT.T. Frankrijk 93/4 93/ 4 93/ 4 gen, Laatste Vrijdag van iedere maand bijeenZicht „ 93/ 4 93/4 komst Adres secretaris: Mevr. S. Jongens 93/4 T.T. België 25/4 25% 25% Schade Medan Estate (Dcli Mij.). Zicht „ 25/4 25/4 25% Theosofische Bibliotheek: Poloniaweg 14 No. 9. Geopend Maandags en op n.m. voor (p. Belga). de hari besar van 5 tot 6 uur. 12 T.T. Italië Bibliotheek Loge Dcli: Serdangweg 14 geZicht „ 12 opend. Dinsdag en Vrijdag 5.30 tot 6.30 u. m. 48 T.T. Zwitserland 48 48 48 Bibliotheek O. K. v. Sum. Inst.: Gebouw Zicht „ 48 48 33 D.P. V. Geopend iederen Woensdag 6—7.30 n.m. T.T. Kopenhagen 333/ 8 33% 33 Medansch Schaakclub: Eiken MaandagZicht „ 333/8 333/ 8 38 avond 7.30 n.m. in Hotel de Boer. T.T. Stockholm 383/8 33% Dcli : Dagelijks van B—l en van „ 38 Zicht 38% 333/8 3—Dierenpark 6 uur. Oslo 37 T.T. 37% 37% 37 Zicht „ 37% 37% T.T. Duitschland 59% 59% WEERBERICHT. 593/ 4 Zicht „ 59% 593/4. 593/4 16 Juni 1936. 40 40 Reismarken Nf 40 Temperatuur in °C. 20.2 :--^j| 29.3 T.T. Japan 43% 433/ 4 433/ 4 Barometer in m.m .$759.2' 759.8 en 757.7 Zicht „ 43% 43% 43% 97 95 en 98 "»/„ Relat, vochtigheid T.T. Singapore 873/8 87% Duur van den zonneschijn 873/ 8 1 h. 55 m. Zicht „ 8 87% Regenval in m-m. 873/ 873/ 8 3 T.T. Penang 87% 87% 87" 4 Zicht „ 873/8 873/8 87i/ 4 T.T. Britsch-Indië 563/8 56% 56% 563/8 Zicht „ 56% 56% T.T. Colombo 56% 56% Zicht „ — 56% 56% T.T. Hongkong 48% 48% 48 Zicht „ 48% 48% 48 48 T.T. Canton 48% 48 ' Zicht „ 48i/g Amoy T.T. 44% VON HANS LEIP 44% 44% „ Zicht 44% — Z.T. Swatow 38% Ticht „ 38'/s T.T. Foochow 443/4 Zicht „ 44% 44% 443/4 443/4 T.T. Shanghai Zicht „ 44% 44% 443/4 5.96 5.96 T.T. Australië 5-96 5.96 5.96 Zicht „ 5-96 74 74 73% T.T. Manilla 74 74 73% „ Zicht T.T. Praag 6% Zicht „ 6% T.T. Weenen Zicht „ B «^handel & Co 98 T.T. Saigon 98 „ Zicht n Tel.-1600 T.T. Amritsar 56% 563/8 56%

22 De regeering niet voornemens 39 te devalueeren. Bern, iq jun i (Aneta Transocean). De "^Witsersche minister van financiën, Meyer, sprak in den Nationalen Raad de geruchten tegen omtrent een devaluatie van de Zwit, 201 Sersche franc. Hij verklaarde, dat zoowel de regeering, als AMERIKA: Nationale Bank vastbesloten zijn om het te staan. Cities Service p.dl. 2i%6 2'% 8 Ten aanzien van de dividenden hebben wij betaalmiddel op het tegenwoordige peil te eveneens p. 50 dl. Anaconda 21 overzicht opgesteld: ]6 een tabellarisch 2015/ handhaven. Bethl. Steel p.dl. 31'% 6 Int. Nickel p.dl. 29 Geen Divid. Div. Div. 29>/ 8 Oil p.dl. 17u/ 16 17% DIVIDENDEN EN BEDRIJFSdividend gedaald onv. geste- Continental Am. Smelting Com. p.dl. 46'%„ 46% v.j. gen 6 RESULTATEN. Standard Brands p.dl. 14 9?/8 11* 4 915% Industr. Onder. 22 19 Union p.dl. 10% 2 1 10% HU — Shell Rubber U. S. Steel pet. 385/ 16 Den Haag, 16 Juni (Aneta). Vernomen Scheepvaart 38V]6 5 5 — Montg. Ward p.dl. 273/8 Wordt, dat Taraken voorstelde om in totaal Diversen 3 2 11 27% 6 1+ Gen. Electr. p.dl. 2 3 4 24% 24% 32% pet. dividend uit te keeren, waarvan Diversen Indië 11 12 General Motors per 10 dl. 39'V ex div. 393/ pet. reeds als is interim-dividend uit12% 16 4 Kennecott Copper p.dl. 235/I gekeerd. 16 19 9 23% 6 Totaal generaal 52 49 Union Pacific pet. Breda, 16 Juni (Aneta). Op de vergade79% 79% Atchison Topeka pet. ring van de Pasarpogor Cultuurmij. Louisianihil. — f tot nihil. 44% 44% 5 tot waarvan * South. Pacific pet. na werd medegedeeld, dat een bescheiden 20% 20% Mc. Keesport Tinplate p.dl. dividend over 1936 is te verwachten. o-o-o Pref. Chic. Milwaukee p.dl. Amsterdam, 16 Juni (Aneta). Wonolangen 2% 2% Tidewater Common p.dl. boekte een saldoverlies van f 318,14 dat van 9% 9% Chrysler Corp. p.dl. 59%6 de reserves is afgeschreven. 58% WEERSTAAT NEDERLANDSCHE BANK (Aneta). OBLIGATIES: Den Haag, 16 Juni De Cultuurmij. Pradjekan Tangerang boekte een winst van 4 pet. Nederland 953/4 6 Amsterdam, 16 Juni,(Aneta). Deweekstaat f 48.875,- Er wordt een dividend van 4 pet. pet. Ned. Indië 1930 I 973/ 8 4% 96% uitgekeerd. van de Nederlandsche Bank toont aan een pet. Ned. Indië 1931 96% 4% 8 g s t ij g i n voor: 4 pet. Ned. Indië 1934 93% 93%6 het rekeningcourantsaldo van het rijk met pet. Duitschl. z. verkl. DE KATOENMARKT. 5% 1.11 millioen, en een daling voor: Prolongatierente 4%0/0 4%% New Vork, 16 Juni: 11.75, belooningen op de hoof dbank met 3.19 millioen, WISSELKOERSEN: belooningen op effecten met 3.61 millioen, DE TARWEMARKT. Londen 7.46 7.45% muntmateriaal en goud met 9.66 millioen, New Vork 1.48 1.48 metaalsaldo 3.36. Chicago, 16 Juni: 88. met millioen, beschikbaar Parijs 9.74 9.74% bankbiljettenomloop met 14.09 millioen, 59.54 59.56 DE COPRAMARKT. rekeningcourantsaldo van anderen met 1.14 Berlijn Markt vast. , millioen gulden. Londen 16 Juni: 13/10/- aanbod. Zicht

—

N.V. Handel Mij. „DELI-ATJEH"

—

40%

—— — —

maakt geen uitzondering op den regel dat Cross & Blackwell's artikelen van ONGEËVENAARDE KWALITEIT zijn.

—

249

—

KIPPERED HERRING

——

DAS HAPACBUCH

VON DER SEEFAHRT

— —— —

„

mit 32 Tafel n und 65 Zeichnungen

—_— — —

_ ——_

563/8

56%

—— —

GEB Fl, 75

Varekamp

56%

SUMATRA POST

DE ¥ 7C»]VTT\T

VANWOENSDAG 17 JUNI

van den HoogEdelGestrengen Heer Dr. J. CA. ULTÉE. 5, BONTEKOELAAN van ZED's zeer goed onderhoude * inboedel, w.0.: rottan en salonzitjes, eeikamerameublement in stijl, hang-leg-spen-boekeDkasten, div. bedden, rustbank met aupingmatras, kroon-muur-bureau-en salonlampen, gordijnen, portières, vloerkleeden, gasfornuis, keukengerei, servies en glaswerk, Heerenrijwiel, een zeer goede piano, merk: „TJEBEL LECHLEITER", een in zeer goede conditie zijnde Auto, merk: „M »EQUETTE". Piano en Auto inmiddels uit de hand te koop. 2786 Met opdrachten belasten zich gaarne:

ontpakte

TOKO PREHN

V. Vendu-, Commissie-en Handelskantoor LAUTENBACH & Co., Telefoon 68

een nieuwe zending

ten huize van den WelEd- Gestr. Heer J.W. BLOEM Poloniaweg 26 op Maandag 22 Juni as. des avonds te 6 uur van ZEd zeer goed onderhouden inboedel w.o. salonziije b.u. tafel en 4 fauteuils, rotan zitje, cocosmat, mod. muurlampen, boekenkast, salonlamp, Pariophongramofoon, vloerkleed, naaimachine, boekenrek, Soerab. ledikanten, bang- en legkasten, toiletspiegel; eettafel, 6 stoelen, spenkast, gasfornuis, keukengerei, planten, cactussen, ping-pongtatel, rolschaatsen, etc. etc. Inmiddels uit de hand te koop een zeer goede 2787 Chevroletauto. Met opdrachten belast zich gaarne het

HUT en RUIMKOFFERS LEEREN KOFFERS Prima kwaliteit en afwerking REIS PLAIDS MODERNE VILTHOEDEN WOL GABARDNE REGENJASSEN BADJASSEN

\7K*IMTM 1 lE* V LIIUUTTTF

Vendu-, Commissie- en Handelskantoor J. M. BAL, Tel. 252-12

SPECIALE AANBIEDING VAN Caruso opnamen met 50 pCtkorting uitsluitende, contant D.B. 134 Campane a Sera D.B. D.B. D.B.

D.B. D.B. D.B. D.B.

}/

(Ave Maria)

Piëta, Signore! 136 P. de Perles-Je crois entendre encore S. et Dalila-Vois ma misère, helas 137 B. in Maschera-Ma se m' ê forza Lo Schiavo-Quando nascesti tv 138 Stabat Mater-Cujus animam Requiem Mass-Ingemisco 140 Fenesta ca lucive e mo' non luce Neapolitan, Triste ritorno-Romanza 141 Danza, La; Tarantella Napolitana Tarantella sincera 142 Core 'ngrato (Neapolitan Song) Santa Lucia (Neapolitan Song) 143 Serenata (Caruso-Bracco) Tiempo antico (Caruso)

SOKKEN-PYAMAS-SHIRTS-SPORTKOUSEN Telefoon 144 — Kesawan 7

i Ï^S&A fernWftMJJl

Kesawan

m

n^o,» Po L i l;

I

I

I

■

GEEFT U THANS DE GELEGENHEID OM TEGEN DE LAAGSTE PRIJZEN DIE U OOIT AANGEBODEN WERDEN, AAN TE SCHAFFEN

EETSERVIEZEN THEESERVIEZEN ONTBIiTSERVIEZEN en GEBAKSTELLEN ■

WIJ GEVEN U OP DEZE ARTIKELEN TOT EN MET

I

20 JUNI *.s.

Die Japanische Expansion seit 1854.

Geb ing.

F 4.80 F 3.75

U

IS, WANT DE MOOISTE DENKT NIET DAT HET NIETS VOOR EN KOSTBAARSTE, EVENALS DE EENVOUDIGSTE SERVIEZEN ZIJN HIERONDER BEGREPEN.

Boekhandel VAREKAMP & Co. TEL. 1600 MEDAN -

778

I Koopt direct een GOEDE automobiel.

KUNT II ZICH INDENKEN DAT HET MOGELIJK IS OM VOOR

I

f 2.85

EEN EUROPEESCH FABRIKAAT PORSELEINEN THEESERVIES TE KOOPEN. BIJ

y^^^^^^S^Ê^^^^^^^

KUNT U STEEDS HET VOO RD EE L IGSTE SLAGEN. INDIEN HET U INTERESSEERT KOMT U " DAN EENS KIJKEN. DEZE AANBIEDING KOMT NOOIT MEER TERUG. HOE EERDER U KOMT, DES TE GROOTER DE KEUZE IS-

WrJg /Jk^y//J/J/^nikm///^7///T WA

ï&&g&s.

/Jl^/^.^mmmmmmmdL tl///// Jm^mW

iplflll ffEmrafl!

BHMSBg:.

DAM- EN SCHAAKBORDEN!

tfir pNil ; slJÉlglilli

Houten Dam- en schaakborden

hÜÜÜÜ

-'-"'*'

—

vanaf f 4.

Houten Trlctrac-bakken tevens dam- en schaakbord; binnenzijde met groen laken

bekleed

»»

„

B.—

IËÉIIIP^

liK H

JPli

881

-

" ' '■■■'

'..''■■

:-:::['. ':■:■. ' ",'. ■'- ■:: [:-:y : v:';";^:'.;:;j;"y;:::;::;::;"'./^^K':-^--' 1':■-■-y^,'^' :-::;:;:ï';" :■

■■■^

:■

■

■:;:': ;. :-ï:>

:■.-:■. x

:::::-::x:£xi

Damschijven

f 1.20 en f 1.35

Schaakstukken in vier verschillende uitvoeringen van

FUCHB & RENS, MEDAN PALEISWEG 5 Batavia-C

—

Soerabaia

—

Semarang

— Bandoeng —

I

ANTON ZISCHKA.

Telefoon 594

KOOPT EEN PLYMOÜTH !

I

I 10% KORTING B I JAPAN IN I 25% KORTING ■ I DER WELT I 50% KORTING B I

D.B. 144 Ai'da-Celeste Ai'da Salvator Rosa-Mia piccirella D.B. 145 Reine de Saba-Prête-moi ton aide La Procession D.B. 159 Don Pasquale-Com ê gentil Marta-M' Appart tutt' amor D.A. 543 Germania-No, non chiuder gli Germania-Studenti udite D.A. 544 Germania-No, non chiuder gli Germania-Studenti udite D.A. 545 Cavalleria Rusticana-0 Lola C. Rusticana-Viva il vino spumeggiante D.A. 546 Mattinata Pagliacci-Vesti la giubba 547 Gioconda-Cielo e mar! D.A. Tosca-E hicevan Ie stelle

His Master's Voicc Agency S- D* KAPER & Co* 36

i

si

TWEEDE BLAD

VOOR DE REIS j UW VERLOF

TTri"C* opDonderdag 25 Juni as. des avonds om 6 uur, ten huize

V ErflN UUIIU

».

—

1936

Djockjakarta

TELEFOON 22

— Palembang —

Amsterdam

f 1.60 tot f 6.75

VAREKAMP & Co.-TEL. 1600

DE

SUMATRA

POST

VAN

—

WOENSDAG 17 JUNI 1936

DERDE

BLAD

MOEDERLAND

F. 3000.,- BOETE GEËISCHT TEGEN

Een mysterie in den

WEGENS HET OPMAKEN VAN VALSCHE ACTE.

WEER EEN ONDERZOEK GELAST

vijver. POLITIE VISCHT EEN FIETS KLEEREN OP.

Dezer dagen maakten wij melding van het feit dat een Amsterdamsch notaris voor de rechtbank moest terecht staan, wegens het opmaken van een fictieve koopacte. In de N.R.C, lezen wij:

EN

HET REQUISITOIR

De Justitiedienst van het bureau Overtoom is bezig met het onderzoek in een mysterieuze zaak, lezen wij in de „Tel." d.d. 9 Juni. In een klein vijvertje aan den Zuidelijken Wandelweg heelt men gisteren eenige dameskleeren en een damesfiets gevonden, waarvan men tot nog toe de herkomst niet heeft kunnen vaststellen. Urenlang heeft de politie in den vroegen morgen het water verder afgezocht, daar men het niet onmogelijk achtte, dat de eigenaresse van de fiets en de kleeren zou zijn verdronken. Het dreggen leverde geen resultaten op. Voorloopig neemt men aan, dat de fiets en de kleeren uit een of ander clubhuis aan den Zuidelijken Wandelweg zijn gesloten en dat de dief, bevreesd voor ontdekking, het rijwiel in het wate* heeft gegooid. De dameskleeren zijn mogelijk achterop den bagagedrager bevestigd ge-

weest.

SCHEPEN LOOPEN ROTTERDAM VOORBIJ.

Een droevig afscheid aan het Centraal Station te Amsterdam: het stoffelijk overschot van den bekenden Oostenrijkschen vlieger, von Brumowsky, die bij' het vliegongeluk op Schiphol om het leven kwam, werd per trein naar Weenen\; overgebracht. V.l.n.r. de heer F. von Lauritsch, kanselier aan hef Oostenrijksche consulaat te Amsterdam, de heer G. Montauban van Swyndrecht, vertegenwoordiger van de Amsterdamsche Aeroclub, de heer De Mul, chef van de Nationale Luchtvaartschool te Amsterdam, prof. dr. K. Gaulhofer, rector van de Academie voor Lichamelijke Oefening te Amsterdam, de bekende sportvlieger, de heer M.A.G. van der Leeuw, namens de Rotterdamsche Aeroclub, en de heer P. Guilonard, onderdirecteur van de K.L.M.

PLEIDOOI !

Duitscher schiet |op Nederlander. OP NEDERLANDSCH GRONDGEBIED EIGENAARDIGE TOESTANDEN AAN DE GRENS. Bij het onderzoek naar een grensincident te Kerkrade, is nauwkeurig vastgesteld hoe een en ander zich heeft toegedragen, lezen wij in de „Tel." van 7 Juni. De Nederlander L. bevond zich op zijn rijwiel op de Nieuwstraat, die hier de grens tusschen Nederland en Duitschland vormt en in haar geheel op Duitsch gebied ligt, toen hij den Duitop de Nieuwstraat, die hier de grens tusschen zich af zag komen in gezelschap van een collega. M. staat bekend als een strenge politiebeambte, die nog al vlug van zijn vuurwapenen gebruikmaakt. L. wist dit en nam op zijn rijwiel zoo snel hij kon de vlucht tot bij een heg, die geheel op Nederlandsch gebied ligt. De collega van M. had intusschen zijn revolver getrokken en richtte het wapen op L. Het gevolg was, dat een oploop ontstond, waarbij vele booze woorden vielen tegen den Duitschen politiebeambte M., vooral toen deze zich op Nederlandsch gebied begaf en L. wilde beletten zich langs de smalle Hollandsche strook te verwijderen.

STAKING TE ANTWERPEN HEEFT OP 'T AANTAL GEEN INVLOED. Het aantal schepen dat in de afgeloopen week 235 de haven van Rotterdam binnenliep blijkt juist even groot te zijn als in de vorige week, meldt het Alg. Hbld. van 8 Juni. Is het aantal schepen niet grooter, er zijn onder deze vaartuigen natuurlijk wel, die anders Antwerpen en Rotterdam en nu Antwerpen niet aanloopen. Het blijkt echter, dat de Duitsche lijnen, uitvarend in het transatlantisch verkeer van Hamburg en Bremen, die anders uitsluitend Antwerpen aanloopen, thans zoowel Rotterdam als NEDERLANDSCH AGENT ER BIJ. Antwerpen voorbijloopen. De voor hen beDe Kerkraadsche politie werd telefonisch gestemde lading blijft op de Antwerpsche kaden achter. waarschuwd en de hoofdagent J. begaf zich naar Wat zulks voor verschepingen naar Afrika, de bewuste plaats. Het bleek, dat de Duitsche Oost-Azië, Australië en Z.-Amerika beteekent, agent L. wilde arresteeren, daar deze verdacht kan men zich voorstellen. De „eerstvolgende werd van deviezensmokkel. Door voor hem te boot" vertrekt in den regel eenige weken later. gaan staan, wilde de Duitscher L. noodzaken Nederlandsche huizen, die regelmatig granen, zich op Duitsch gebied te begeven. Hij verzekervooral maïs, via Antwerpen importeeren, zijn de te weten, dat hij op Nederlandsch gebied niet in de gelegenheid te beschikken over voorstond en toonde den hoofdagent zijn pas. Toen raden, die reeds te Antwerpen liggen. de Kerkraadsche agent daarop L. gelegenheid Dientengevolge waren zij genoodzaakt te wilde geven te verdwijnen, greep de Duitscher Rotterdam te koopen, waar disponibele voor- L. aan en sloeg zijn handen om zijn hals. De raden in prijs stegen. agent uit Kerkrade trachtte L. te bevrijden en In België zelf ontstaat nu ook tekort aan er ontstond een vechtpartij, waarbij alle drie op maïs door dezelfde oorzaak. den grond kwamen te liggen. Intusschen had In plaats dat, zooals de regel is, Nederland een andere Duitscher de fiets van L. gegrepen in België, is thans België in Nederland aan de en op Duitsch gebied gebracht. L. zelf zag echter markt. kans met behulp van den hoofdagent zich uit

— —

FEUILLETON

...

Winstay lachte. „Dan kan hij onmogelijk Zoo lang je nog zoo schelden zoo ziek zijn ging de slaapkamer in. Hij kunt...!" ZESDE HOOFDSTUK.

IN DEN MIST Valdoor entine Williams.

Dien avond was het na het eten in de rookzaal propvol. Eensgezind had het grootste deel van de passagiers daar, in plaats van in de minder gezellige conversatiezaal, zijn troost gezocht.

16)

„Het kudde-instinct!" dacht Wentworth Brown bij het zien van de vele bridge-taf els. Dat had de mist op zijn geweten.

Dickens vond Winstay op het bootendek, druk in gesprek met een knap meisje met goud-bruine oogen. Samen gingen ze vlug naar beneden en botsten onder aan de trap tegen Parsons op. „De dokter is nèt weg!" vertelde de hofmeester hem vertrouwelijk. Dickens bleef stokstijf staan. „Wat voor dokter?" viel hij geïrriteerd uit. „De scheepsdokter natuurlijk. Mr. Harris heeft hem gehaald. Hij zei, dat ik het u moest gaan vertellen ..." „Wie is Harris ?" „De hoofdinspecteur noemen ze hem. Hij is de scheeps-detective ..." Dickens keerde zich naar Winstay." Dat is een lamme historie. Hij haat een vreemden ." dokter De hofmeester grinnikte. „Dat heb ik gehoord Zooals-ie dr. Alloway afgemaakt heeft..."

Mist ! Dat vervulde ieders geest en lag bestorven op ieders lippen. Als een onuitgesproken bedreiging drukte die gedachte het geestesniveau van het geheele schip naar omlaag en zijn aanwezigheid bleef zich opdringen door dikke droppels, die iedere patrijspoort ondoorzichtig maakten. Sinds vijf uur, toen de vroeg' vallende schemering alle passagiers, alleen de gehardste uitgezonderd, naar beneden had gedreven, was de mist al dichter geworden. Dien avond aan het diner bleef de stoel van dekapiteinstafel onbezet. De kapitein was op de brug, werd algemeen beweerd. En met regelmatige tusschenpoozen overstemde het weeklagende loeien van den misthoorn de gesprekken en het gekletter van messen en vorken. De „Barbaric" was al een uur of zes over tijd, wist Travers, de bankier in ruste, die aan tafel naast Brown zat, te vertellen. De rookkamer met haar warmte, haar hei-

.. ...

We kunnen het over de feiten wel eens zijn aldus ving de officier, mr. van Dullemen, zijn requisitoir aan —. Er is hier een sehijnacte gemaakt, om hypotheek op de bouwterreinen te kunnen vestigen. Het gaat er nu nog om, wie het initiatief heeft genomen. Spr. is van meening, dat dit van den notaris is uitgegaan. De Hilversumsche notaris heeft geweigerd en niet over een strooman gesproken. Het is wel zeer bedenkelijk, dat deze verdachte het initiatief heeft genomen tot het opmaken van de valsche acte. Juridisch is hier sprake medeplegen van valschheid in geschrifte. Ook de makelaar is wegens dit feit door uwe rechtbank veroordeeld en hij was een leek. Uit de valsche acte kon nadeel voortvloeien voor den heer Kok; hij zou —om zijn perceelen terug te krijgen — de echtheid van de acte moeten aanvechten. Uit niets is gebleken, dat de makelaar inderdaad voor de helft eigenaar van de perceelen was. De notaris is eenvoudig op de praatjes van den makelar afgegaan. Moeilijk is uit te maken, of verdachte inderdaad is misleid. Spr. is van meening, dat dit inderdaad wel eenigermate het geval is geweest. Een bezwarend feit is, dat verd. zelfs zijn schuld kon innemen. Het peil van het Amsterdamsche notariaat is zeker in de laatste jaren achteruitgegaan. Spr. wil hier echter rekening houden met de verzachtende omstandigheden en geen ontzetting uit het ambt en gevangenisstraf eisenen, doch een hooge geldboete, n.l. f 3000 subs. drie maanden hechtenis wegens het medeplegen van valschheid in geschrifte in een authenthieke acte.

—

WAAR IS DE EIGENARESSE ?

Een schillenboer, die 's ochtends te omstreeks zeven uur met zijn wagen op den Zuidelijken Wandelweg reed, ontdekte tegenover de schoolwerktuinen geheel rechts van den weg de fiets, die gedeeltelijk onder water lag. Het was toevallig dat de man het rijwiel tusschen het dichte groen van struikgewas zag. Het water ligt eenige meters van den hoofdweg en de plek, waar het rijwiel lag, was nauwelijks zichtbaar. Hij waarschuwde de politie, die spoedig met eenige dreggen op de aangeduide plaats verscheen en weldra de fiets boven water haalde. Het bleek een nog in uitstekenden staat verkeerend damesrijwiel te zijn. Een Burgersrijwiel van het jaar% 1928. De banden waren nog niet leeggeloopen en hadden weinig van het water geleden. De ketting zat nog goed in de olie. Uit deze feiten concludeerden de politiemannen, dat de fiets nog niet lang in het water kon hebben gelegen. Men dregde de omgeving verder af en vond enkele meters verder kleedingstukken, die aan een jonge vrouw moeten hebben toebehoord. Na deze tweede vondst begon de politie met het afdreggen van den geheelen vijver. Hiermede gingen vele uren voorbij, zonder dat de politie iets van eenige waarde vond. Ook de boschjes in de naaste omgeving werden door de politie afgezocht, zonder resultaat. Te omstreeks tien uur staakte de politie haar werk. De fiets en de kleeren werden naar het bureau aan den Overtoom gebracht.

DE MOORD IN DEN IJ-POLDER

NOTARIS.

de handen van den Duitscher te bevrijden, waarop deze zich weer naar de Duitsche zijde der grens begaf. Het rijwiel is later op Nederlondsch gebied tegen een huis gezet. Aan het politiebureau te Aken verzekerde men ons, dat wanneer blijkt dat de schuld aan den Duitschen beambte ligt, deze ernstig zal worden gestraft. „Wij willen de goede verstandhouding, die hier wederzijds bestaat, in elk geval handhaven," ziehier de Duitsche autoriteiten. Eenige dagen geleden werd, zooals bekend, bij Jabeek, door een Duitschen kommies een vijftal revolverschoten gelost op een Nederlander, smokkelaar, toen beiden zich op Nederlandsch gebied bevonden. De Duitsche kommies zöu, zoo werd ons in Aken medegedeeld, disciplinair gestraft .worden, terwijl bij dienstorder den hoofden der Duitsche grenskantoren in herinnering zal worden gebracht, dat zij de kommiezen van den juisten loop der grens steeds nauwkeurig moeten instrueeren.

DRONKAARD SCHIET IN HET WILDE WEG.

EEN ONRUSTIGE ZONDAG-MIDDAG TE UMUIDEN. Zondagmiddag 7 Juni omstreeks twee uur werd het stille gedeelte van Urnuiden in rep en roer gebracht door een man, die bekend staat als een dronkaard. De man, die zich bij een twistgesprek zeer had opgewonden, snelde plotseling zijn woning in de La Reystraat binnen en kwam met een geladen revolver naar buiten, waarmede hy eenige schoten loste ,zonder echter iemand te raken. Een der kogels kwam door een ruit in de voorkamer van zijn woning terecht; de kogel werd later gevonden. De man, die zich steeds meer opwond, snelde daarop naar de woning van zijn zwager in de Pres. Krugerstraat, op korte afstand van zijn eigen woning. Hier loste hij wederom eenige schoten, met het gevolg, dat de echtgenoote van den zwager door een schampschot vrij ernstig in het gelaat gewond werd. Juist wilde de onverlaat opnieuw schieten, toen eenige mannen hem overmeesterden. Het zou zeker slecht met hem afgeloopen zijn, wanneer niet inmiddels eenige politieagenten ter plaatse waren verschenen, die hem boeiden en naar het politiebureau op het Willemsplein overbrachten, waar hij werd ingesloten. De getroffen vrouw werd verbonden en kon weer huiswaarts keeren.

Voor het gerechtshof te Amsterdam is op 8 Juni de behandeling voortgezet van de zaak tegen den 34-jarigen CS., die door de rechtbank te Amsterdam vrijgesproken was van den hem tenlaste gelegden doodslag, gepleegd in 1933 op G. Verhoeven, wien hij, toen deze in een schuurtje op het erf van een boerderij in den grooten IJ-polder afscheid van zijn meisje nam, met een revolver zou hebben doodgeschoten. De advocaat-generaal had verleden week tot vernietiging van het vrijsprekende vonnis der rechtbank geconcludeerd, tot schuldigverklaring vaö~ verd. aan doodslag en tot diens veroordeeling terzake tot een gevangenisstraf van 12 jaar, Alvorens de verdediger mr. H.G. Stibbe het woord verkreeg voor het voeren van zijn pleidooi, verzocht de advocaat-generaal het Hof, in afwijking van het door hem genomen requisitoir, de zaak opnieuw te stellen in handen van den rechter-commissaris, dit naar aanleiding van het feit, dat hem na de laatste zitting van het hof in deze zaak inlichtingen ter oore gekomen waren en eenige rapporten hem bereikt hebben, welke heropening van de instructie gewenscht maken. Voorlezing is daarna gedaan van eenige processen verbaal, waarvan het volgende de korte inhoud is. De getuige de J. heeft na de laatste zitting van het Hof aan een rechercheur gezegd, dat hij niet alles gezegd had wat hij wist, maar zou kunnen vertellen aan wien verdachte de revolver later verkocht had. Hieruit zou kunnen blijken, dat deze, hoewel hij het altijd ontkend heeft, wel degelijk een revolver in zijn bezit heeft gehad. Een ander is zich als getuige komen melden, die meer af zou weten van den door verdachte gedreven smokkelhandel in revolvers. Dan is er nog iemand bij de politie gekomen met de mededeeling dat hij met een onbekende had staan praten die hem, toen verdachte in vrijheid gesteld was, dezen had aangewezen en daarbij gezegd had: Kijk daar gaat de Mop, hij is weer vrij. Ik weet aan wien hij de revolver gegeven heeft. Het Hof besloot in het belang van het onderzoek verdere lezing van de verbalen te staken. De verdediger, mr. Stibbe, meende aan de praatjes welke in de verbalen gerelateerd staan, zoo weinig waarde te moeten hechten, dat zij geen heropening van de instructie wettigen.of vereischen. De verdachte zeide, dat hij zich tegen niets wilde verzetten wat de waarheid aan het licht zou kunnen brengen. In raadskamer heeft het Hof besloten de behandeling der zaak voor onbepaalden tijd te schorsen, en haar ter aanvulling van de instructie terug te wijzen naar den rechter-

De verdediger, mr. Th. Muller Massis, meent dat de notaris geen strafbare handeling heeft geleegd. Het strafbare feit van het opmaken van een valsche authentieke acte bestaat uit het opmaken van een acte, waarin hij de feiten anders mededeelt, dan de partijen het verd. hebben verteld. Hiervan is hier geen sprake de partijen hebben dit zelf gewild. Pl.' acht het hoofdpunt van de verdediging gelegen in het feit, dat de notaris is misleid en zijn cliënt hem onjuiste inlichtingen heeft gegeven, zoodat hij niet kon weten, dat de heerKok werd benadeeld. Spr. heeft deze vervolging betreurd, de reputatie van verd. is uitstekend. commissaris. Mr. Muller Massis concludeert tot vrijspraak, subs. roept hij de clementie van de rechtbank in, omdat de daad onvoorzichtig, maar zeker niet misdadig is. PI. betreurt het daarom zeer; dat de officier in verband met deze vervolging over het dalen van het peil van het Amsterdamsche notariaat heeft gesproken. De rechtbank zal 19 Juni vonnis wijzen.

DE MAN ONDER DE TAFEL BELANDDE, NA VECHTPARTIJ, OP HET POLITIEBUREAU.

In den avond van 8 Juni trof een jonge-

man, toen hij de woning van zijn ouders aan de Odulphusstraat te Delft binnenkwam, onder de tafel in de huiskamer een man aan, lezen wij in het Alg. Hbld. De jongen ging onmiddellijk weer naar buiten en waarschuwde zijn vrienden, die hem met een auto hadden

?A?ts '$ avonds

thuisgebracht en die juist van plan waren verder te rijden. De man maakte van deze W' \ gelegenheid gebruik om onder de tafel vanlanga de nachtrust vormen 'de daan te komen en vluchtte naar buiten. De Gedurende vrienden zetten hem achterna, doch de man voedselresten, die aan of tusschen de tanden dreigde hen met een breekijzer. Het gelukte zijn blijven zitten, oniwikicelingshaarden voor den jongens echter hem te grijpen en hem schadelijke bacteriën, die de tandsn in gevaar op den grond te werken. Zij konden hem in brengen. U moet de ontwikkeling van deze bedwang houden, totdat een van hen eeri agent bacteriën verhindern door reiniging van de van politie had gehaald. De man werd daartanden en daarom is het tanden poetsen op naar het bureau overgebracht. Een breekvoor het naar bed gaan zoo belangrijk. ijzer, drie loopers en een zaklantaarn werden op hem gevonden. Hij bleek te zijneen42-jarige man behoorende tot de z.g. Rotterdamsche „zware jongens." Sedert 1914 heeft hij herOdol-tandpasta reinigt snel en grondig en haaldelijk wegens inbraak gezeten en in 1930 het tandglazuur. Uw fanden blijven spaart werd hij tot vijf jaren gevangenisstraf verdan gezond en mooi. oordeeld. Bij onderzoek in de woning bleek, dat de Agenten voor Sumatra's Oostkust: man nog geen kans had gezien iets te ont2789 vreemden; hij had wel het buffet nagezocht. M. GOLDENBERG & Co, MEDAN

*\


-

Qtbcuik &dd-tandpasta.

dere verlichting, gezelligheidvan eiken betimmering en knappend haardvuur vormde een verkwikkelijk contrast met de vochtige koude van buiten. Van tijd tot tijd klapte een van de deuren, die op het promenade-dek uitkwamen, open, om in een stroom van koude en kille vochtigheid de een of andere ondernemende ziel binnen te laten, die zich aan dek gewaagd had om de weersgesteldheid te onderzoeken. „Het is, of je een wolk binnenstapt," zei een van destoutmoedigsten tegen een drietal mannen aan het tafeltje naast dat van Brown. „We kruipen gewoonweg... ik geloof, dat we geen kwart van onze gewone vaart loopen." Travers, die Brown's partner was, had de opmerking gehoord. „Het is net het verkeerde seizoen voor mist," verklaarde hij met een neerslachtig gezicht. „De hemel mag weten, hoe we met zoon slakkengang noginSouth-

kende speelster, mr. Brown. In Larchmont, oogen schitterende van strijdlust, ook geïncarwaar we allebei wonen, spelen we geregeld neerde zakelijke concentratie. Zij was ook met elkaar. Om u de waarheid te zeggen, speelt degeen, die voorstelde, om geld te spelen en Emily Jackson zèó veel, dat we haar achter wel vijf cent 1 punt: Brown speelde op zijn haar rug de bridge-maniak noemen." Hij grinclub nooit hooger dan een cent 1 punt nikte. Ook dezen keer had mrs. Jackson hem maar hij stemde zonder een tegenwerping toe, blijkbaar opgedragen, een vierden man te evenals de beide anderen. Ze deed hem denken zoeken. aan een kropduif; telkens als ze een goede Mrs. Jackson bleef de corpulente bewoonster kaart kreeg, zette ze een hooge borst en haar van de hut tegenover die van Brown te zijn. zelfvoldane gezicht als ze het spel maakte, ook Ze vertelde den twee mannen, dat een zekere al zat het er „dik" in, was bepaald vermakelijk. dr. Winstay, dien ze bij een liefdadigheidsbridZe speelde een nuchter geroutineerd destrucgedrive in het „Waldorf" had leeren kennen, tief spel, het spel, typisch voor den man of de ook zou komen spelen. „Hij is een psychiater vrouw, wie het hoofdzakelijk om punten-binof een psycho-analist of iets dergelijks," vernenhalen te doen is. En daarbij speelde ze den telde ze hem fluisterend, „met een groote prakbaas over haar partner, die haar kalm liet begaan en rustig zijn eigen, weloverwogen spel tijk in Park Avenue en vele chique patiënten. Maar," ging ze vertrouwelijk voort, „hij bleef doorspelen. En behalve de „bridgespeelt behoorlijk, heel behoorlijk..." maniak" verdroeg Winstay die een eerste ampton komen ..." klasse bridger was, had Brown na de eerste paar spellen dadelijk „door" Toen Winstay even later tusschen de tafelmet een voor„Ik herinner me nog dien keer met de tjes door naar hen toekwam, herkende Brown beeldig geduld ook Travers, een zwakken „Aquitania"," viel mrs. Jackson hem in de het flegmatieke heerschap, dat hij op het nipbridge-broeder, die geen gelegenheid om rede, „toen waren we vier en twintig uur te pertje aan boord had zien komen. De man critiek te oefenen of zijn medespelers van laat..." was kalm en gedistingeerd in zijn optreden en goeden raad te dienen, ongebruikt voorbij Bridgen was Brown's geliefkoosd tijdverdrijf. Hij was een spelervan het lustige, intel-

ligente genre, die het met wat méér vrijen tijd en zonder de voor hem zeer karakteristieke eigenschap, dat hij meer belang stelde in de reizen van zijn medespelers dan in de finesses van het spel, beslist ver gebracht zou hebben. Dien avond had Travers hem uitgenoodigd om met een kennis van hem, een zekere mrs. Jackson, een partijtje te spelen. „Een uitste-

—

— —

zijn smoking zat volmaakt. Ze lieten door de kaarten beslissen hoe ze zouden gaan zitten en dr. Winstay werd mrs. Jackson als partner toegewezen.

Van het eerste oogenblik af had Brown heimelijk het grootste plezier in mrs. Jackson. Ze was een type een veel scherper afgeteekend en kantiger type dan Travers of de dokter en zulke menschen interesseerden Brown altijd. En getroutineerde Xantippe, met

—

—

liet gaan.

Ze hadden al een poos gespeeld en Winstay moest juist geven, toen iemand zich achter langs Brown heendrong, die, met zijn rug naar de deur van de conversatiezaal, vlak aan den doorloop zat.

(Wordt vervolgd).

DE

SUMATRA

POST

VAN

Waarom Schuschnigg naar Italië ging. De tegenwoordige verhouding der partijen in Oostenrijk. DE SOCIALISTENLEIDER BAUER VERKRIJGT VAN BLUM BEPAALDE BELOFTEN. Weenen, 6 Juni.Bondskanselier Von Schussch nigg is heden teruggekeerd van zijn korte vacantiereis naar Italië, waarbij hij ook met Mussolini heeft geconfereerd.

Volgens den Ballhausplatz was daar niet

bijzonders aan, zou het in tegendeel alleen maar opvallend geweest zijn, wanneer deze ontmoeting van twee min of meer verbonden

en in ieder geval zeer bevriende regeeringschef s niet had plaats gehad, wanneer een hunner in het land van den ander vertoefde. Het is heel begrijpelijk natuurlijk, dat dit een uitvlucht is, maar dat vacantie slechts diende voor een ontmoeting. Een feit is het immers, dat de bondskanselier plotseling naar Italië is gegaan. Het was ook zeer begrijpelijk, dat hij de behoefte gevoelde in dezen uiterst kritieken tijd eens zonder tussehenpersoon met den Duce te gaan praten over de situatie in Oostenrijk. Men gelooft algemeen, dat de basis, waarop deze regeering tot nu toe steunde, aanmerkelijk smaller was geworden, doordat Schuschnigg de Heimwehr op ten minste een deel van de Heimwehr en den oppersten leider Starhemberg tegen het hoofd stootte. Dat is een vergissing, of tenminste een overdrijving. De Heimwehr was immers reeds lang van steeds minder beteekenis geworden. En wat er goed aan is, zal de regeering ook thans gemakkelijk overnemen in haar frontmiliz". Waar is, dat die basis, met of zonder Heimwehr, steeds zeer smal was en dat men thans eindelijk heeft ingezien, dat het mogelijk is ze met de gewone tot nu toe toegepaste middelen breeder te maken. Schatten is in tijden als deze lastig en gevaarlijk. Maar de betere kenners van land en menschen zijn het er toch wel over eens, dat de clericale dictatuur thans beschikken moet over een 25 tot 30 pet. der bevolking. Meer niet.

De nationaal-socialisten, die meestal ook dit cijfer aanvaarden, trachten nu te doen gelooven, dat de rest in de oppositie is en snakken zou naar gelijkschakeling of Anschluss bij het Derde Rijk. Dat is natuurlijk onjuist. Er bleken bijvoorbeeld in Oostenrijk vóór de dictatuur steeds ruim 40 pet socialisten te zijn. In het gunstigste geval zijn daarvan, na de deceptie over de onbekwaamheid of lafheid der leiders voor en tijdens de roode putsch in Februari 1934, 10 pet. overgeloopen haar de nationaal-socialisten, communisten of christelijk-socialen. Overgebleven zijn zeker nog 30 pet. Wanneer de regeering ook over die 30 pet, had kunnen beschikken, had ze de meerderheid gehad en eventueel ook een plebisciet over Anschluss kunnen aandurven. Want ook de overblijvende 40 pet. zijn niet allen nazi's. Onder hen bevinden zich immers ook alle niet-clericale of roode anti-nazi's, de liberale en Joodsche bourgeoisie, allen die evenmin, of minder iets van een Hitlerregiem moeten hebben. De pogingen om die socialistische arbeidersmassa te winnen voor den Christelij ken corporatieven staat zijn glad mislukt, vooral tengevolge van de Heimwehr, die het Italiaansche systeem met geweld wilde onderdrukken zonder daartoe sterk genoegt zijn. DE

REGEERINGSBASIS MOEST BREEDERWORDEN..

Pas is den laatsten tijd heeft men begrepen, aldus G. Nijpels in het Alg. Hbld., dat de basis, waarop de regeering verder zou kunnen bouwen aan een corporatieven staat, breeder moest worden. Dat het noodig was de arbeiders te winnen, daar werd aanvankelijk, niet zonder kans op succes, aan gewerkt door enkele intelligente katholieke leiders als de burgemeester van Weenen, Schmitz en gematigde niet-Joodsche socialisten als Renner. Ook onder de scjialisten is sedert Februari 1934 een zekere vijandigheid tegen de vroegere Joodsche leiders merkbaar. De overwinning van het volksfront in Frankrijk haalde voorloopig een streep door deze rekening. De leider van den opstand in 1934, de austro-bolsjewiek Bauer, snelde, nadat zijn vriend Léon Blum a.s. premier van Frankrijk was geworden, van zijn toevluchtsoord Brünn in Tjeehoslowakije naar Parijs en wist Blum, die steeds een groot zwak had voorde Weensche partijgenooten, te bewegen tot ons

PRINSES JOSEPHINE-CHARLOTTE OP SCHOOL.

WOENSDAG 17 JUNI 1936— DERDE

nog niet geheel bekende beloften. Wel weten wij reeds, dat Renner de instructie kreeg verdere onderhandelingen met thans heerschende partijen in Oostenrijk te staken. De bondskanselier Schuschnigg had overigens tevoren bij een audiëntie van leiders van vroegere vakvereenigingen een zeer onwelwillenden teon aangeslagen, hetgeen den roodgebleven arbeider weinig hoop had gegeven op verbetering van hun lot in den Standestaat. DE TOENADERING TOT DUITSCHLAND.

Inmiddels werd er door partijgenooten van Schuschnigg hard gewerkt aan een toenadering tot Duitschland. Het was b.v. bekend, dat niet slechts Jezuieten die al vast, blijkbaar om de Duitschers en nazi's in het gevlij te komen, enkelen hunner opzienbarend aan anti-semitisme hadden laten doen maar dat ook enkele clericale leiders, als de ijdele hoofdredacteur van de Reichspost, met den buitengewonen gezant van Hitler te Weenen, den clericalen heer von Papen, druk onderhandelden over de mogelijkheid van een Ausgleich met het Derde Rijk. Men heeft reeds een ontwerp voor een Kulturabkommen en andere toenaderingspogingen te hebben uitgewerkt en de vertegenwoordigers van openlijk of in het geheim pro-Duitsche staten in het Oosten hadden dienaangaande reeds hoopgevende rapporten aan hun regeeringen gestuurd. De bondskanselier had daarvan echter tot nu toe niets willen weten en zijn toenmalige vice-kanselier, Starhemberg, natuurlijk nog minder. De kardinaal-aartsbisschop, dr. Innitzer, stond in deze aan de zijde van den bondskanselier en den van nature veel strijdbaarder prins-aartsbisschop van Salzburg, dr. Waitz, dien de op eigen houtje met von Papen onderhandelende geloofsgenooten zeer scherp aanvallen. DE BESTAURATIE DER

—

HABSBURGS.

De bondskanselier en de zijnen zagen nl. het verbreeden van de basis, waarop men verder zou kunnen regeeren, elders : ze waren en zijn nog overtuigd, dat er slechts één middel is om een anti-Duitsche meerderheid te verzamelen, nl. restauratie der Habsburgers. Zij zijn overtuigd, dat van de 70 pCt, welke thans afzijdig staan, alleen de nazi's zouden overblijven, indien de keizer terugkeerde. De roode arbeiders, die maar één ding vragen, nl. uit de handen der nazi's te blijven, zouden daarin tevens een garantie van gelijk recht voor allen zien. De liberale en Joodsche bourgeoisie zou direct weer weten onder wie zich te scharen. Onder de jeugd en de oude militairen zou weer geestdrift ontstaan. En bij een dan eerst mogelijk geworden plebisciet zal men de heeren te Berlijn kunnen bewijzen, dat de bevolking van Oostenrijk in groote meerderheid tegen Anschluss is en ze van de nationaal-socialistische ideologie niets wil weten. Schuschnigg blijkt tot de overtuiging te zijn gekomen, dat als mogelijkheid van restauratie niet wordt gegeven, er dan niets anders zou overblijven dan te trachten van het Derde Rijk garanties te krijgen voor een zoo groot mogelijke onafhankelijkheid tegen zekere concessies aan de nationaal-socialisten. Het is begrijpelijk, dat Schuschnigg op wien steeds meer aandrang wordt uitgeoefend om met Duitschland een aceoord te zoeken, waarbij de Jezuieten voor de kerk voordcelen verwachten, naar Italië is gegaan om van Mussolini te vragen hoever hij thans in de kwestie van de restauratie gaan kan, en of hij in dat geval op volledigen steun van Mussolini zou kunnen rekenen. En hij zal wel te verstaan hebben gegeven, dat hij anders geen anderen uitweg meer ziet, dan ingaan op het aanbod van von Papen. Wij weten nog n;et wat Mussolini aan zijn Oostenrijkschen collega heeft geantwoord. De „Oesterr. Ztg. Am Abend", het avondblad der regeering, laat zich heden uit Rome uitvoerig melden, hoe Mussolini, nu de veldtocht in Abessinië is afgeloopen, zijn voorzorgsmaatregelen aan den Brenner weer

versterkt, Men weet aan den Ballhausplatz echter ook, dat de Duitschers bepaalde fabrieken in Oostenrijk dag en nacht voor zich laten werken. Dat ze b.v. in Vorarlberg dekens, dat ze automobielbanden, draad, betonijzer en gietijzer in elke hoeveelheid en tegen contante betaling afnemen. Dergelijke bestelindustrie kunnen lingen aan de Duitsche nog werkverschaffing heeten, in Oostenrijk vormen ze een te duidelijke, koortsachtige oorlogsvoorbereiding, dan dat ze niet uiterst

verontrustend zouden zijn.

MANIFEST VAN AARTS HERTOG OTTO orgaan der legitimisten. „Der het In Oesterreicher", staat heden een „allerhoogst handschrijven" aan een dier tallooze gemeenten, welker door deregeering benoemde gemeenteraadsleden „keizer" Otto tot eereburger benoemden. Daarin heet het 0.a.: „Onze tijd eischt de verzameling aller krachten. Mij kan deze met God's hulp gelukken, want ik dank mijn rechtstitel aan geen enkele groep. Ik alleen vertegenwoordig het principe der door God gewilde legitimiteit en sta derhalve boven eiken strijd en alle rivaliteit. Het is hoog tijd, dat de beslissende daad geschiedt. Het volk heeft daartoe den weg gewezen, die alleen het vaderland onafhankelijkheid, vrijheid, eer en zuiverheid kan brengen. Ik ben elk uur bereid in mijn land terug te'keeren, om Oostenrijk de oude eensgezindheid, de oude kracht en het oude geluk te brengen." Voor een verkiezingsrede van een candidaat niet kwaad. Voor een keizer wel wat veel beloofd. Want waarmede moet de arme kleine keizerszoon, zijn volk de „oude kracht en het vroegere geluk" bedoeld is zeker

—

voorspoed—teruggeven? Wij zullen thans wel merken of vernemen wat Mussolini zijn bondgenoot geraden heeft

Ook een prinsesje moet leeren, dikwijls nog meer dan andere meisjes. Zoo is er in het Koninklijk Paleis te Brussel een school ingericht, waar prinses Josephine-Charlotte Het van België te zamen met eenige vriendinnetjes de noodige kennis opdoet prinsesje in de klas tijdens de les in Nederlandsche taal.

—

BLAD

Tijdens de Londensche bijeenkomst van het comité ter verzorging van de Oorlogsgraven : v.l.n.r. sir Fabian Ware, generaal Guillaumat, Lord Trenchard en generaal Von Seeckt.

Van Zeeland aanvaardt de opdracht des Konings HIJ VOLGT BIJ DE FORMATIE EEN NIEUWE METHODE.

—

roepen nastreven, welke organisatie dan door de regeering zou kunnen worden geraadpleegd in tal van economische aangelegenheden. De klip van het corporatisme zou echter worden omzeild door naast de beroepsorganisaties ook de politieke organisaties te handhaven. Dit zijn uiteraard nog maar enkele der belangrijkste programma-aanwijzigen; wat de portefeuille-verdeeling betreft zou het echter goed mogelijk zijn dat diverse ministers uit de eerste regeerings-Van Zeeland terugkeeren, zooals de socialistische ministers De Man en Spaak, de katholieke ministers De Schrijver en Van Isacker en de liberale minister Max Léon, Gérard» Maar ook wat de persoonskwestie betreft, blijkt de heer Van Zeeland goed te weten wat hij wil zonder daarom aan absolute starheid te offeren. (Van Zeeland is, zoo men weet, er eenige dagen geleden ingeslaagd een kabinet te vormeren waarvan wij de samenstelling reeds publiceerden. Red. S.P.)

Brussel, 9 Juni Van Zeeland heeft heden aan den koning zijn antwoord gebracht. In principe aanvaardt hij de opdracht om een regeering samen te stellen. Na zijn bezoek ten paleize verklaarde hij : „Ik zal nu nagaan, of mogelijk is een gemeenschappelijk program op te stellen, dat voor de partijen aannemelijk is en dat ook aan mijn eigen inzichten beantwoordt. Dit program moet voldoen aan de eischen van het oogenblik. Ik zal mij dus vooral met de programma-kwestie bezighouden en wanneer ik voldoende aanwijzingen heb, zal ik den koning verslag uitbrengen. Ik hoop spoedig aan het werk te kunnen gaan. Misschien zal HOE HOOG IS HET NETTO-LOON IN ik reeds vanavond of morgen aan den koning DUITSCHLAND ? een definitief antwoord kunnen geven. Aangenomen kan worden, dat Van Zeeland reeds met de hoofdpunten van het program klaar staat alsook met de lijst van eventueele Berlijn, 4 Juni. Hoe groot is eigenlijk het medewerkers. Hem wordt het voornemen netto-loon van den Duitschen arbeider ? Deze zijn toegeschreven om program en zijn portefeuille-verdeeling niet te laten afhangen van vraag is reeds vaak gesteld. Zij' wordt thans eindelooze betrekkingen en den boezem der duidelijk freantwoord door dr. ir. Johannes Wotschke, leider van-de „Bayerische Stickpartijen. Hij zou daarentegen verkiezen terug te stoff-Werke A.G." in een opstel, verschenen keeren tot het zuiver-grondwettelijke beginsel, in het jongste nummer van de „Akademische dat de koning zijn ministers kiest en dat Blatter". Dit tijdschrift is het orgaan van het „Kyffhauser-Verband der Vereme Deutnaderhand de partijen haar verantwoordelijkscher Studenten", een der weinige nog beheid hebben te nemen. staande studenten-organisaties. Dr. Wotschke die president blijkt te zijn van dit „Verband" DE TYRANNIE DER DIVERSE heeft in zijn opstel een samenvatting gegePARTIJEN. Hoe te ontsnappen aan de ïtyrannie der ven van een rede, welke hij op 28 April in diverse partijen en haar geringste fracties; een vergadering van de „Reichsarbeitskamhoe de samenstelling van de regeering niet mer" te Berlijn heeft gehouden. De redactie te laten afhangen van eindeloozebesprekingen van de „Akademische Blatter', verzekert, aldus de N.R.Ct., dat zijn rede toen een sterken in de groepen ? dr. Ley, Zijn wij goed ingelicht, dan zal de premier indruk heeft gemaakt zoowel op Van Zeeland op deze beide vragen antwoor- ' leider van het front van den arbeid en van de den door bij zijn onderhandelingen een nieuwe politieke organisatie der N.S.D.A.P., als op de methode te volgen. Derhalve ligt het in zijn verdere leden van de „Reichsarbeitskammer". Dr. Wotschke stelt op 100 het loon van den voornemen om nog hedenvoormiddag de drie arbeider, die dank zij de medewerkingvan de partijleiders, n.l. den voorzitter van de kathoonderneming, in welker dienst hij staat, relieke unie, Pierlot, de voorzitter van de sociawaarbij wel aan woonlistische partij, Emil Vandervelde, en een latief goed woont wijken groote bedrijven der wordt gedacht. liberalen leider, vermoedelijk minister van pet. Van deze 100 worden 9 afgetrokken voo.r Staat Max, elk vergezeld door twee onderprestaties sociale van het zooals ziebedrijf, bij zich uit te noodigen. Aan handelaars, verzekering de tegen kenfonds, werkloosheid, vertegenwoordigers deze van de partijen zou hij uiteenzetten op welke programmatische verzekering tegen invaliditeit enz. Er blijft basis en met welke ministers hij bereid is daarna dus een bruto-inkomen van 91 pet. een nationale regeering samen te stellen. over. Wat gaat hier nu van af: Sociale prestaties, welke voor reHet kan echter niet in zijn bedoeling liggen kening van den arbeider komen: program persoonskwestie om het in de vooraf ter bespreking te leggen in den boezem der burgerbelasting, loonbelasting, kerkbelasting, ziekenfonds, verzekering partijen. tegen werkloosheid en invaliditeit 13.0 pet. op Indien de onderhandelaars zich niet bijdragen Officieuse belasting: eigen verantwoordelijkheid bereid kunnen verklaren zelf het program te bespreken of voor het front van den arbeid en nat. 1.7 pet. deze kwestie nog vandaag af te handelen, soc. „Volkswohlfahrt" Contributies (in het bijzonder voor zou de premier zich hedenmiddag naar het leden van hetzelfde gezin): partij, orpaleis begeven om den koning mede te deelen, dat hij van de vorming van een kabinet ganisatie voor luchtbescherming, nat. 1.5 pet. afziet. Zijn de partijvertegenwoordigers soc. formaties enz. Indirecte onkosten : dagblad, radio, daarentegen bereid te verklaren, dat hun 3.0 pet. partijen aan de regeering willen deelnemen vakblad enz Bijdragen bijzondere organivoor op basis van het voorgestelde program, waaraan .uiteraard een gemeenschappelijk saties, welke erkend zijn of gesteund karakter kan worden gegeven, indien de worden door den staat: „Arbeitshoofdzaken geëerbiedigd worden, dan zou dank", organisaties van oud-strijders, sport-organisaties .1.0 pet. de premier morgen de persoonskwestie opHiertoe behoorend bezoek van bijlossen en den koning terstond de sameneenkomsten en demonstraties. 1.2 pet. stelling van het kabinet mededeelen.

—

.

. . . . . .

VAN ZEELAND WIL HET GEZAGSPRINCIPE HEBSTELLEN.

Duidelijk is het de bedoeling van den premier Van Zeeland, die bij de verschillende partijen veel sympathie geniet, om zoowel in den staat als in de partijen het zoozeer verslapte gezagsprincipe te herstellen. Van deze bedoeling zou ook zijn program, als wij goed zijn ingelicht, de duidelijke teekenen dragen. EEN BELANGEIJK VOORSTEL.

Tot zijn belangrijkste voorstellen zou n.l. behooren een wettelijke regeling om de wisselvalligheid van het regeeringsbestaan vee! te verminderen. Derhalve zou hij van het parlement willen verkrijgen, dat het bestaan eener regeering niet meer kan afhangen van het verwerpen van een of andere wet, wetsartikel of regeeringsamendement. Slechts in twee gevallen zou de regeering aftreden n.l. bij verwerping van het ensemble der begrootingen en bij een uitdrukkelijk votum van afkeuring der algemeene regeeringspolitiek.

SOCIAAL PEOGRAM. gebied zou de heer Van ZeeOp sociaal en of de twee Tsjechische sociaal-democrati- land tegenstander zijn van de 40-urige werksche senaatsleden, leden dus van een regeeweek, maar daarentegen beslist voorstander ringspartij, gelijk hadden, die onlangs in de van de verplichte verzekering tegen werkloosdebatten in den Senaat te Praag verzekerheid en ziekte, alsook van de betaalde vaden, dat de restauratie in Oostenrijk kan cantiedagen, aldus de Tel. In zijn economische worden uitgevoerd wanneer de Oostenrijkers politiek zou hij versteviging der controle op willen, daar geen staat lust zal toonen des- de banken voorzien, controle op de oorlogswege een oorlog te beginnen. industrie en enkele monopolies van openbaar belang. Hij zou echter gekant zijn tegen een staatsmonopolie van de verzekeringen. Vero-o-o diverse beder zou hij de organisatie van

Totaal 21.4 pet. Zoodat een netto-loon van 69.6 pet. overblijft. ADVOCAAT HUURT EEN ZAKKENROLLER.... EN GEEFT HET CONGRES DEER CRIMINALISTEN EEN LESJE.

Wie kaatst moet den bal verwachten en wie zich bezighoudt met de criminologie mag op zijn minst genomen niet kwaad kijken, wanneer hij via een welgeslaagd grapje eens de gevolgen van de misdaad aan den lijve ondervindt. Zoo is het den deelnemers aan het criminalistencongres, dat op het oogenblik te Belgrado gehouden wordt, zonderling vergaan. Toen zij zich dezer dagen op excursie te Serajewo bevonden kwamen zij namelijk tot de weinig aangename ontdekking, dat alle kostbaarheden, die zij op de reis bij zich droegen, ontvreemd waren. Men kan zich de verwondering van de heeren indenken doch hun verbazing steeg zeker ten top, toen een plaatselijk advocaat na eenigen tijd met al de verdwenen sieraden voor den dag kwam en deze met een tevreden glimlach aan de congressisten overhandigde. Het raadsel was spoedig opgelost. De advocaat, vernemende dat' het gezelschap van het congres te Belgrado een bezoek aan Serajewo kwam brengen, wilde de heeren, waaronder zich o.m. een medewerker van Scotland Yard bevond, eens op de proef stellen. Hij huurde den meest beruchten zakkenroller van Sejajewo en zette deze aan het werk. Het resultaat overtrof alle verwachtingen.

—

—

DE

ARCHIPEL Vergiftiging der jeugd. EEN BLIJVEND

GEVAAR.

SCHOLIEREN-DEBATINGCLUB. Eenige maanden geleden, toen zich voor den landrechter te Batavia een 8-tal bestuursleden van de Inlandsche jeugdvereeniging „Soeloeh Pemoeda Indonesia" te verantwoorden had wegens het houden eener sterk politiek getinte vergadering, waarop minderjarigen aanwezig waren geweest, hadden wij reeds gelegenheid te wijzen op het voortgaande proces van vergiftiging van een deel der halfrijpe Inlandsche jeugd met politiek of semi-politiek van bepaalde soort en uitgesproken tendens, zoo schrijft het „Nieuws". Jeugdvereenigingen, „debatingelubs" e.d. houden dan besloten bijeenkomsten, waarop wijs geredeneerd wordt, en de gedachten in een bepaalde richting worden gestuwd. Hier zoolang men is niets tegen te doen, maar zorgt, niet in aanraking met de strafwet te komen, en of dit gebeurt, is zeer lastig na te gaan. Inderdaad heeft de politie thans toegang tot deze bijeenkomsten, en contóle wordt dan ook naar beste kunnen uitgeoefend, maar het spreekt wel vanzelf dat de aard van het gesprokene verandert, zoodra vertegenwoordigers van de Politieke Recherche aanwezig zijn, en dat de aangelegde notulen stellig geen geheel juist beeld zullen geven van al hetgeen er op zoon vergadering verhandeld wordt. Optreden is voorts alleen mogelijk op grond van overtreding van het vergader-verbod indien personen beneden den leeftijd van 18 jaar aanwezig zijn. Weer een zaak Voor den landrechter te Batavia had zich thans wederom een beklaagde te verantwoorden wegens het houden van een bijeenkomst, waarop politieke kwesties ter sprake zijn gekomen, terwijl minderjarigen, in casu 1 persoon van nog geen 18 jaar, aanwezig waren. Een en ander levert, naar men zal weten, een overtreding op van artikel 7 a. lid 3, juncto artikel 10 van Staatsblad 1929 No. 27, zooals het laatstelijk is gewijzigd en aangevuld bij Staatsblad 1935 No. 85. De beklaagden zijn: een leerling van de Koningin Wilhelmina School, R. Soendoro Tirtosiswojo, permanent voorzitter van de „debatingclub" van de leerlingen van de wilde school „Sekolah Pergoeroe'an Rajat" op Kramat, alhier. en twee leerlingen van de A. M. S. te Batavia : Mohamad Ali Thahir, permanent secretaris van genoemde „debatingclub", en Aboebakar Karim, die de bewuste bij eenkomst van deze club heeft voorgezeten. De moeilijkheden, waarvoor de Politieke Inlichtingen Dienst bij het uitoefenen van controle op dergelijke bijeenkomsten zich geplaatst ziet, worden door het onderhavige geval wel duidelijk geïllustreerd. Eind Maart kreeg een assistent-wedana van ..den P. I. D. namelijk opdracht, om eens een kijkje te gaan nemen in de bijeenkomst van deze „debatingclub". Aan de hand van de diverse, aanwezige bescheiden, o.m. de notulen en de presentielijst, kon toen worden geconstateerd, dat op een bijeenkomst, welke op den 23sten Februari was gehouden, vol-en semi-politieke onderwerpen ter sprake Waren gekomen, terwijl een der aanwezigen den leeftijd van 18 jaar nog niet bereikt had. Het was toen dus mogelijk, proces-verbaal °P te maken en na een uitgebreide vooronderzoek kon de affaire dan door den landrechter in behandeling worden genomen. WIJ MOETEN PARAAT ZIJN. verklaringen van de enkele getuigen kwam vast te staan, dat er inderdaad over politiek was gesproken. t>e getuigen verklaarden echter tevens unaniem, dat zij niet wisten wat politiek is, en evenmin, dat hetgeen behandeld was, tot de politiek behoorde.... Een mededeeling, welke stellig met een wagenlading zout mag worden genomen. Het spreekt vanzelf, dat de beklaagden, die v °°r de politie bekend hadden, zich te hebben Ultgelaten als in de door een der eigen menschen opgemaakte notulen was vastgelegd, v °.or den landrechter op deze verklaringen terugkwamen. Zoo had de beklaagde Soendoro voor de Politie toegegeven, ongeveer het volgende te hebben gezegd: E>e opvoeding van de jeugd moet dusdanig 2lJn, dat wanneer een leider van de beweging, zoowel de politieke beweging als anderszins, komt te vallen, een ander reeds paraat is, °rn hem te vervangen. De beweging culmineerde in 1932 in haar actie tegen de ordonnantie op de wilde

Aan de hand van

scholen. Deze ordonnantie en

vormen

het onderwijsverbod een hinderpaal voor het nationaal

onderwijs. De salarisverlaging " is

te wijten aan geldtekort. Voorts had deze spreker zich in bepaalden geest uitgelaten over het verschil tusschen nationaal en koloniaal onderwijs. Naar reeds gezegd, kwam hij voor den rechter op deze verklaringen terug, door er een bepaalden draai aan te geven. Zoo verklaarde hij, de woorden „als een leider der beweging valt enz." niet aldus over de eventualiteit, dat een leider der beweging door ziekte of andere reden verhinderd zou zijn Geheel schoon is deze beklaagde trouwens niet. Want bij vonnis van den landrechter van 18 Maart 1936 is hij reeds, wegens precies hetzelfde feit, veroordeeld tot een hechtenisstraf van l/2 maand. HATTA. DIPO NEGORO. Ook de tweede hoofdbeklaagde, Thahir, had een sterk politiek getinte redevoering gehouden voor deze bijeenkomst van halfrijpe schooljongens. SOEKARNO,

SUMATRA

POST

VAN

WOENSDAG

17' JUNI

MOORD OP JONGEN CHINEES WEGENS

VROUWENPERKARA.

Een Chineesche koopman uit Poerworedjo, jong vrijgezel nog, werd in Maart dood aangetroffen in een wadoek, niet ver van zijn woonplaats, meldt de „Ind. Court." uit Bangil. Men vond het lijk ongeveer een week, nadat de man door zijn dorpsgenooten werd vermist. De wedono, die de zaak in onderzoek nam, concludeerde zelfmoord. Het visum repertum vermeldde geen uiterlijke kenteekenen van geweld. Het stoffelijk overschot werd begraven en hiermee scheen de zaak afgedaan. Fluisterstemmen bereikten echter de in Indië zoo onontbeerlijke politie-spionnen, met het gevolg, dat commandant Von Hombracht van de veldpolitie teßangil zijn voelhorens eens ging uitsteken. De recherche heeft hier mooi werk verricht. Er zitten namelijk momenteel vijf Inlanders en een Chinees in preventieve hechtenis, die reeds volledig bekend hebben, in samenwerking met een zevenden persoon, een Inlander uit Malang, die nog gezocht wordt, den gruwelijken moord te hebben gepleegd. verneur-Generaal: I. Tjaard vanTiarda, vermeld in En hoe ! Zorgvuldig, to"t in détails voortrouwt Jouck van Martena. 1429, ging bereid hoe men den mede-minnaar het 11. Syd s e Tiar d a, vermeld 1423-1456, hier namelijk om een vrouwenkwestie — langzaam maar zeker het leven uit het lichaam grietman van Dantumadeel in 1423, tr. Alyt zou kunnen wringen heeft men den Chinees Huninga, uit Groningen. 111. Barthold Tiarda van Starovervallen. Vier personen hielden zijn armen vermeld 1452, 1473 en 1492, kenborgh, bedwang, de vijfde nam het en beenen in dochter van Botte en Anna Itke Jarla, tr. rekening; zijn hoofd van het slachtoffer voor de zesde kneep hem de keel dicht, nadat men Bolta. IV. Botte Tiardavan Starkenden man een zakdoek in den mond had geborgh, krijgs-overste in 1490, tr. Teteke duwd. Het heeft, aldus de beteekenis van de als weduwe en begr. Hinte, overleden Clant, koelbloedige bruten, een uur geduurd, voordochter Oost-Friesland, van Willem en Euca wijze verschrikkelijk gemardat de op deze Jarges. ! gaf geest telde Chinees den V. Barthold Tiarda van Starkenborgh, op Dijkumaborg of Hissema in Garsthuizen, geb. 1500, overl 1560, tr. Bouwe Caters op Fraem. VI. Lambert Tiarda van St., op gedeputeerde van Groningen. Dijkumaborg, DE HEER VAN MOOK BEZOEKT CHINA Overl. te Groningen 1581, trouwt 1550 Elteke EN AMERIKA. Coenders op Beyum, dochter van Albert en Het „Nieuws" verneemt, dat de heer H. J. Anna Eelst. va "n Moo k, hoofd van de afdeeling AlgeVII. Ludolph Tjarda (overgangvan meene Economische Aangelegenheden aan het Ti op Tj. —Red.) v. St., op Dijkumaborg, departement van Economische Zaken, die, met geboren 1556, overl. 31 Dec. 1618, trouwt 1586 Europeesch verlof gaat, Donderdag 18 dezer Hidde alias Oede Onstra op Verhildersum, zijn reis via China en de Vereenigde Staten overl. 1 April 1618, dochter van Aepck en zal aanvangen. Gela van Ewsum. Tjarda van St., De heer van Mook zal zijn reis naar China VHI. Lambert benutten om zich geheel op de hoogte te op Verhildersum, Leens, geb. op Dijkumaborg stellen van den afzet van Java-suiker in dat 1592, gedeputeerde van Groningen, overleden land, terwijl hij van zijn verblijf in Amerika, te Groningen, begraven Leens vöör 28 Juni dat uiteraard langer zal duren dan voor een 1646, trouwt Frederika Gaykinga op ter Borch gewoon toeristenbezoek, ongetwijfeld gebruik (Warfhuizen). zal maken om de propaganda van Indische IX. Lud o 1 p'h Tja r d a v. St. op Bor^ kapok en de verkoopsmogelijkheden van dit weer, Wehe, afgevaardigde bij de vredesonproduct en van de Indische palmolie in het derhandelingen te Breda in 1667, begr. Marienberg (O. Friesland)- trouwt te Groningen Land van Uncle Sam te bestudeeren. De heer van Mook zal heden met eenigen 2 Januari 1650 Anna Catharina de Mepsche, van zijn medewerkers aan het departement dochter van Coppen, op Takkenborg en Anna van Hillebrandes. gast zijn van E. Z. de den president van de Factorij aan een lunch, X. Coppen Tjarda v. St, op Borgweer, aangeboden geb. Sept. 1654, lid Gedeputeerde Stawelke hem zal worden in het gebouw der Factorij. ten van Groningen, curator der Hoogeschool aldaar, erfschepper van Houwerzijl, overl. 3 Sept. 1728, trouwt te Wehe 28December 1690 BESTRIJDING DER ONZEDELIJKHEID De eenigen tijd geleden in werking getreden Hiddina Anna Tjarda van Starkenborgh, op aanvulling op de ordonnantie tot bestrijding Verhildersum, dochter van Allard, op Velvan den handel in ontuchtige uitgaven heeft, hildersum en Leens, en Gratia Susanna Clant naar het „Nieuws" verneemt, in zooverre en weduwe van Bojocco van der Wenge, op reeds een groot succes opgeleverd, dat direct Wetzinge. XI. Ludolph Tjarda v. St., op Borgeen einde is gekomen aan het rondzenden weer, geb. te Wehe 28 Juni 1696, lid van prospecti, van waarin, naast wetenschappelijke uitgaven, ook lectuur van anderen aard Gedeputeerde Staten van 'Groningen, lid der Admiraliteit van Friesland, overleden te op bepaalde wijze werd aangekondigd. Wehe 13 October 1777, trouwt te Groningen Volgens gegevens van het Regeeringsbureau /voor de bestrijding van den handel 12 November 1726 Cecilia Rengers, geboren in vrouwen en kinderen, van het Departement te Groningen, gedoopt2lSeptember 1688, overl. van Justitie, schijnt onder den voortgezetten te Wehe 27 Mei 1750, dochter van Edzard, druk der tijden de vrouwenhandel zeer te op Farmsum en ten Post en Catharine van zijn teruggeloopen. Het aantal gesignaleerde der Noot. XII Edzard Tjarda v. St.op Vergevallen bedroeg in het afgeloopen jaar hildersum en Borwcomer, gedoopt te Wehe 26 slechts een tiental, terwijl ook de activiteit Februari 1730, Gecmomiteerde raad der Omin den handel in kinderen een sterk dalende Groningen 2 Mei 1782, melanden overleden, Deze mededeelingen hebben belijn vertoont. trouwt Wehe 22 te Nov. 1769 Lucia Helena trekking op het ignobel bedrijf ten aanzien van Burmania. geboren te Metslawier 28 van personen van Chineeschen landaard. Oct. 1743, overl. te Groningen 13 October 1806 dochter van Laas Ulbo en Juliana Dorothea van Unia, had spreker het eveneens Deze over de XIII Jonkheer Ludolph Tjarda salarisverlaging gehad, voorts over de „overvan Starkenborgh, op Borgweer geb. plaatsing" van drs. Mohamad Hatta van 13 Februari 1770, lid prov. Staten van GroDigoel naar Banda enz. ningen, te Wehe 15 October 1821, Dan waren ir. Soekarno en drs. Mohamad trouwt overl. te Ruinen 16 September 1794 Allevoorgehouden als Hatta der vergadering Echten, gond geboren aldaar op van voorbeelden, terwijl verder ook de figuur van huizeSusanna Echten 15 Mei overl. te We1776, wijlen Dipo Negoro met een bepaalde tenhe 20 Maart dochter van 1798, Roelof, heer dens ter sprake was gebracht, van Echten en Tjarda van Anna Wilhelmina De derde beklaagde—die dien avond bij Starkenborgh. toerbeurt was aangewezen, om de bijeenTjardavan XIV. Jhr. mr. Edzard komst te leiden—erkende, dat hij als voorStarkenborgh S tac ho u wer geb. te maatregelen voldoende had zitter niet Wehe 18 burgemeester Juni 1797, onderwerpen van Leens, politieke geen om genomen, ' Groningen, lid der Staten van Provinciale bespreken, hij gebreke en dat ook in doen te was gebleven in het nagaan, dat er geen overleden op huize Vechtenhof te Breukelen 4 Mei 1872, trouwt te Dokkum 26 Mei 1820 personen beneden de 18 jaar aanwezig waAleida Warmoldina Lamberta Talma, geboren. ren aldaar 9 Mei 1800, overleden te Wehe 7 werd echter hetzelfde verhaal Ook hier gehoord: deze beklaagde wist al evenmin, Februari 1830 dochter van ds. Jacobus Nicodat het behandelde een politieke strekking laas en Trientje van Eisinga. Zij is dus de peete-moeder van den nieuwen Gouverneurhad. Hij meende juist, dat er geen politieGeneraal. besproken. ke onderwerpen waren deze waarin Soendoro zaak, Het vonnis in XV. Jhr. Alidius Warmoldus en Thahir vervolgd worden wegens het LambertusTj. v. St. S t., geboren te beleggen, en Aboebakar Karim wegens het Borgweer, Wehe, 1 Febr. 1830, notaris en leiden der bijeenkomst, is nog niet gevallen, wethouder te Groningen, lid der Prov, Staten; daar mr. Evers uitstel der behandeling noooverleden te Groningen 2 Maart 1909, dig achtte. trouwde te 's Gravenhage 12 Aug. 1857 Cor-

—

Afzetmogelijkheden.

DE LAGE PRIJZEN

| DO DG E Vraagt

■

=

onxe

Ze zat „in de misère", o diep in de misère ! En hoewel de wittebroodsweken al bijna over waren—haar man noemde haar telkens : „Zus", en dat was toch wel aandoenlijk — had zij zich genoodzaakt gezien van een andere mevrouw, die verre van kinderlijk was, een ring te leenen met het doel die te verpanden om aan contanten te komen. En daarmee was het begin van de ellende in de wereld ! De tegenpartij, die niet was verschenen, werd door de mevrouw Zus, alias zie boven, beschreven als „satoe orang gemoek". Zus hield daarbij haar beide tengere armen een kwart meter van het lijf. Men zou kunnen zeggen: „een mannetjesputter". En die was op een dag binnengevallen in het nestje van Zus en haar man, en had met veel vijven en zessen den ring teruggevraagd, néé, geëischt. Of anders het geld voor het pandhuis ! En dat ging niet op dat oogenblik, want de jeugdige echtgenoot van Zus was niet thuis en Zus was toevallig juist blut. Waarop de aanval begon van de zijde van de „orang gemoek". Ze had Zus zóó geslagen, dat het kind, dat arme schaap, op den grond was gevallen. En uit een boengkoes haalde Zus een kabaja, die veel geleek op een klamboe, waar een koe doorheen was gezakt. En een koetang, die nog niet kon dienen voor den voddenman. En een sarong, waarin een groote winkelhaak was, precies in het front. Zus moet volkomen verbouwereerd en machteloos zijn geweest, en zich niet hebben kunnen verdedigen. Trouwens, ze ziet er niet athletisch uit en bovendien was haar kind gevallen, uit haar armen op den grond. Welke moeEEN KLOPPARTIJ. der zou daarbij haar zelfbeheersching niet De Chineesche mevrouw zag er uit als een verliezen ? leerlinge van de zevende klas, wier grootste De „orang gemoek" had haar bovendien zorg ligt in de repetitieboekjes van „De aan de haren getrokken en in de borst Laatste Ronde-, Maar dit bleek een vergisgebeten! Enfin, uit alles bleek, dat Zus sing, want haar jeugdige verschijning ten hier te doen had met een buitengewoon spijt is mevrouw Ong Tjong Ie al wettig geonredelijk en woest personage. Zelfs glastrouwd, en liggen haar zorgen op het gebied scherven had Zus meegebracht als stuk van van het huwelijk en het moederschap, zoo overtuiging, maar waartoe die eigenlijk hadvertelt de „Ind. Ct." De bewijzen daarvoor den behoord hebben we niet begrepen. Het bracht zij mee in den vorm van een man en was al erg genoeg. En de landrechter zag een kind. Die stonden gedurende het geding er dan ook geen been in, de „orang gemoek", achter haar, in zooverre, dat het kind rustte die hardnekkig onzichtbaar bleef tot groote in de armen van den sussenden man, Suja, spijt van alle aanwezigen, te veroordeelen suja, deine! tot een boete van tien gulden. Zus en haar Mevrouw, klein en slank en kinderlijk, was man gingen vrijuit. Den ring hebben ze al nochtans getrouwd op de manier van Japie gelost en teruggegeven. Moge het hun verhet oude liedje van Dumas. der goed gaan in het huwelijk.

nelia Sara Kappeyne van de Coppello, geboren aldaar 29 Aug. 1824, overleden te Groningen 9 Mei 1899, dochter van dr. Johannes en Cornelia Sara Gallé. XVI. Jhr. mr. dr. E d z ar d Tj. v. S t. S t., geb. Maarsseveen 21 Febr. 1859, burgemeesVAN STAKKENBORGH'S IN INDIË. ter van lid Prov. Staten, lid Groningen, commissaris der Koningin, de benoeming van den Eerste Kamer, In verband met nieuwen Landvoogd vermeldt het „Nieuws" curator der Groningsche Hoogeschool, overleden 's Gravenhage 18 Jan. 1936, trouwt te dat twee oud-ooms van den nieuwen Gou24 Juli 1885 jonkvrouw Christine Groningen dus broers dienst van verneur-Generaal, Jacoba Quintus, geb. h. de Kamp, Haren 17 grootvader, hun levensjaren in Indië doorGroningen 13 Maart brachten." Dit waren jhr. mr. Ludo 1 p h Aug. 1864, overleden Tjarda" van Starkenborgh Sta- 1932, dr. van Jhr. Mr. Jacobus Johannes Aric h o u w e r, geboren te Leens, 25 Maart 1821, cius en Christina Maria Woldringh. XVII. Jhr. mr. Alidius Warmoladvocaat en procureur te Semarang, in welke en dusLambertus Tj. v. St. St. geb. te plaats hij overleed op 21 Maart 1861, jhr. Henricus Sebastiaan Tjarda Groningen 7 Maart 1888 oud-commissaris van Starkenborgh Stachouwer, der Koningin in Groningen, oud-curator der zijn Hoogeschool aldaar, oud-gezant, Gouverneurdie uit tabaksplanter op Java, huwelijk met Edzardine Jaeoba Enschedé Generaal van Nederlandsch-Indië, trouwt te Baltimore 16 Nov. 1915 Christine Marburg, geen kinderen had. geboren aldaar 1 Mei 1890, dochter van TheoLudolph zijn had uit Jhr. mr. voornoemd dore en Francis Grainger. huwelijk met Abrahamina Johanna de WinUit dit huwelijk : ter (geboren Weltevreden 16 Juli 1824) één 1. Jkvr. Francis Theodora Tj. v. St. St. kind, een dochter, die gehuwd was met jhr. geb. Washington 14 Oct. 1918. Willem Jan van der Goes, majoor der In2. Jkvr. Christina Jacoba Tj. v. St. St. Leger. fanterie in het Indische geb. 24 Maart 1924. Parijs het de „Nieuws" geeft Verder rechtstreeksche stamreeks van den nieuwen Gou-

Het geslacht Tjarda.

Beestachtig.

1936— DERDE BLAD

gemakkelijke

betalingscondities.

=

-

_

„Zus”„oraengnd

gemoek.”

ontvang:

MAISON LOUISE

OCHTEND- EN MIDDACCOSTUMES

"

soekamoelia 9

WHISKY

«IQNNNIE

m

WAhKER

jHI

j£j

„JOHNNIE WALKER"

$[

WfÊL y

|N|f BÊB F %

'

heeft de grootste omzet van welke whisky ook op de wereld. Door de enorme voorraden is de „JOHNNIE WALKER" die U vandaag drinkt, beter en belegener

(fgJ|

JöL

/*^j-y\ ïfl Wftd

mfff ■

-yj

Vraagt „JOHNNIE WALKER" tj Whisky ri|J

WÈ

IIJ

WT^

Bom 1820-still going strong.

EINE TOCHTER DER SAMURAI VON ETSU INAGAKI SUGIMOTO. Der

grosse

Erfolg, den dieses Buch bei seinem Erscheinen hatte, ist urn eine der besten

wohlverdient, denn es handelt sich zweifeilos literarischen Erscheinungen der letzten Zeit.

Man weiss nicht, was man mehr bewundern soll: die ganz ungewönliche Beobachtungsgabe der Vervasserin oder die künstlehrische

Form.

Geb.

F 3.75

Boekhandel Varelcamp & Co* Medan. Tel. 1600

stellen iedereen thans in

staat bezitter te zijn van

een

de kwaliteitsautomobiel. „

imp.

-_.

AUTOHANDELSPIJKERMAN «"■»*■%■■..*■"*...

|

II

I

-

Amenkaansche reuzenschepen. Een ruïne op de rails.

DE

SUMATRA

POST

Erasmus in de twintigste eeuw Er is een groeiende belangstelling

in

zijn

persoon

de rol, die hij gespeeld heeft.

en in

Een

overzicht

van

de hem

verschenen publicaties. Dr. O. Noordcnbos schrijft aan de „N.R.Ct.: Stefan Zweig begint zijn boek, waarin hij den triomf en de tragiek van Erasmus van Rotterdam beschrijft, niet de opmerking haast een verontschuldiging, — dat Erasmus nauwelijks meer dan een naam, dat hij de groote vergetene is. In 1872 schreef de Fransche biograaf van Erasmus, H. Durant de Laur in zijn „Erasme, précur-seur et initiateur", ook al: „hij is niet meer dan de schaduw van een grooten naam"; „maar", voegde hij er aan toe, „hij staat veel dichter bij ons dan Luther. Zijn aspiraties zijn die van de 19de eeuw: de letteren, de wetenschap, de vrijheid, de vrede." Ook Zweig ziet den grooten vergetene trouwens als een figuur, die onzen tijd het voorbeeld geeft van den man, die boven de partijen stond, van actueele bespeciaal, meenen sommige teekenis dus kritici kwaadaardiglijk, voor Zweig zelf,, die hiermede zijn eigen besluiteloosheid in zake partij kiezen wil rechtvaardigen. Hoe dit ook zij, het voorbeeld van deze 19de en 20e eeuwsche biografen bewijst, dat de vergeteldheid, waarin een zoo belangrijke figuur gezonken zou zijn, niet zoo volstrekt is, als zij zeggen, wat immers hun eigen boeken loochenen. 't Is overigens ook niet zoo en het doel van dit artikel is juist, het onjuiste ervan te demonslreeren — alsof Erasmus een hoe langer hoe verdere klank is geworden. Integendeel, er is een groeiende belangstelling in zijn persoon, in zijn beteekenis en in de rol die hij gespeeld heeft in een der hachelijkste perioden der Europeesche geschiedenis. Deze belangstelling is alleen thans extra versterkt door de eeuw-viering, die trouwens ook weer niet zoo sterk zou kunnen zijn, als er al niet een breede basis van interesse en waardeering bestond. Het bewijs hiervoor levert het hier volgende "—

—

—

summiere,

OVERZICHT VAN DE OVER ERASMUS VERSCHENEN PURLICATIES. Alleen, wat in boekvorm is uitgegeven, is hier vermeld en daarvan nog de voornaamste; al te speciale studies zijn onvermeld gebleven. Ook in een vluchtige schets als deze mag niet verzuimd worden in de eerste plaats de magistrale uitgaaf van Eramus' brieven te vermelden, het „Opus Epistolarum Des. Erasmi Roterodami", uitgegeven door P. S. Allen, den voor enkele jaren geleden gestorven geleerde uit Oxford, die zijn geheele leven besteed heeft aan de studie van Eramus. Van het derde deel af is hij bijgestaan door mevr. Allen, die thans de uitgaaf, na het Bste deel, voortzet. Deze uitgaaf is van grooten invloed geweest op de herleving van de studie van Erasmus, die door dit werk van enormen ijver en nauwgezetheid op een solide wetenschappelijke basis is gekomen en er nieuw impulsen door heeft ontvangen. Niet alleen voor het geleerde onderzoek, maar voor een breederen kring van lezers is bestemd: P. S. Allen, „The age of Erasmus." Oxford 1914, studies van de wereld en van de omstandigheden, waarin Erasmus leefde en werkte. Een posthume verzameling van verspreide lezingen, opstellen, en onderzoekingstochten naar brieven van Erasmus, verhaalt zoowel van Erasmus als van het echtpaar Allen, n.l. P.S. Allen, „Lectures and wavfaring sketches," Oxford 1934. Gaan wij nu over tot de vermelding der algemeene biografieën, dan valt ons op, hoe de Engelsche, laat ons zeggen.

DE ANGLO-AMERIKAANSCHE WERELD VOORAAN STAAT IN DE STUDIE VAN ERASMUS. De beste levensbeschrijvingen uit de vorige eeuw zijn twee Engelsche, die van R. B. Drummond, 1875 en die van .1. A. Froude, 1894, welke laatste in het Nederlandsch is vertaald door J- H. Maronier, „Erasmus zijn leven en zijne brieven" Amst. 1896, 2 deelen. Wij kunnen in dit bestek niet verder gaan dan tot de algemeene opmerking, dat deze biografieën een wat negatieve houding t.o.v. den godsdienst aannemen: zoo heeft Drummond iets tegen den dogmatischen godsdienst in het algemeen, Froude 't nogal op Rome begrepen. In deze houding weerspiegelt zich natuurlijk de 19de eeuwsche waardeering voor Erasmus, meer Engelsch en minder radicaal dan bijv. in een boek van E. Amiel, „Un librepensieur du XVIe siècle: Erasme", Paris 1889, die zijn held teekent als dengene, die den menschelijken geest heeft gesaeculariseerd en het vrije onderzoek in godsdienst en sociale wetenschap heeft geschapen. De historische biografie is nu eenmaal minder afhankelijk van den (objectieven) stand der wetenschap dan van de wijziging der gezichtspunten onder invloed van de stroomingen van den eigen tijd. De 20e eeuw heet dan minder rationalistisch, meer bereid den man in zijn tijd dan in den onzen te plaatsen hoe zal het nageslacht misschien ons hoonen om dezen waan, dien wij overigens de laatste jaren niet eens meer mogen koesteren. In elk geval heeft men Erasmus meer èn in detail en onder verschillende gezichtshoeken bekeken. De twintigste eeuw naderen wij al met het boekje van' E. Erneston „Desid Erasmus, New Vork 1899, waar Erasmus een der helden der hervorming is. Heel goed heeft deze schrijver van Erasmus gezegd, dat men op elk punt van de studie van zijn leven eerst moet vragen, wat hij zelf geloofde, dat hij deed, dan wat hij wilde, dat andere geloofden dat hij deed, vervolgens wat anderen dachten, dat hij deed en tenslotte, wat de man nu werkelijk uitvoerde. Hier is een geestige typeering gegeven van wat er aan raadselachtigs in Erasmus schuilt. Behalve eenige minder belangrijke werkjes als: E. Hubbard, Erasmus, New Vork 1908 en: M. Wilkinson „Erasmus of Rotterdam", London 1921,

—

;-'

I.IIUOU

verscheen er eerst in 1923 weer een grondige studie in het Engelsch van den Amerikaanschen historicus van den Hervormingstijd: Preserved Smith, „Erasmus, A study of his Life. Ideals and Place in History", New Vork. In hetzelfde jaar zag 'n voortreffelijk boekje van L.E. Binns, Erasmus the Meformer, A. Study in Reslatement", het licht, dat het best getypeerd wordt door het motto: de Hervorming die geweest is. is Luthers monument; wellicht zal de Hervorming, die nog op komst is, haar spoor terug zoeken tot aan Erasmus. Van 1927 dateert een tweeledig werk van J.J. Maugan „Life Charakter and Influence of Desid Erasmus of Rotterdam", London, een katholiek boek dat sympathiek tegenover zijn onderwerp staat; wat dit boek waardevol maakt, is de overvloedige aanhaling in vertaling uit de brieven. Het nieuwste boek is de eveneens katholieke biografie van Chr. Hollis in 1933, „Erasmus", London, getiteld, een dikwijls zeer vinnige karakterschets, waarbij het literaire vuurwerk niet spaarzaam is afgestoken. Deze schrijver, die een boek vol bewondering over Thomas More heeft geschreven, heeft neiging, Erasmus te veel aan dezen af te meten, waarbij Erasmus altijd veeren moest laten; trouwens bij elke vergelijking is het zijn noodlot er slecht af te komen; hij heeft nu eenmaal zoo veel over zich zelf verteld, dat hij de gevolgen daarvan voor alle eeuwen moet dragen. Hy blijft nu eenmaal altijd, wat

VAN

WOENSDAG 17 JUNI 1936

nisme, die de Bibliolhek Warburg, vroeger in Duitschland, nu ook al niet meer daar, maar thans in Londen, doet verschijnen. Over: Erasmus en de Nederlandsche reformatie" heeft in 1907 prof. F. Pijper een studie geschreven: „Erasmus et les débuts de la Réforme francaise", Paris 1934, is het onderwerp van een studie van Margareth Mann. Erasmus als pacifist en paedagoog ,is bestudeerd door J. Thürleman. „Erasmus von Rotterdam und I. C. Vivès als Pacifisten". Freiburg 1932; door B. de Ligt, van wien een boek: „Erasmus als opvoeder" binnenkort zal verscliijnen; door W. A. Woodward, „Des Erasmus concerning the aim and method of education", Cambridge 1904. Van Erasmus' gedachten over staat en vorst kan men lezen bij: A. W. de Jongh, Erasmus' denkbeelden over staat en regeering", Amst. 1927; F. Geldner, „Staatsauffassung und Fürstenlehre des Erasmus von Rotterdam". Berlin 1930. Wij sluiten dit overzicht, waarbij wij alleen het voornaamste gereleveerd hebben, met de vermelding van een pas verschenen werk van mr. 11. L. A. Visser, „Overdrijving en derde mogelijkheid. Cultuurstudie in nieuwen Erasmiaansehen geest", Utrecht, een pleidooi voor den Erasmiaanschen weg van overreding en verzoening en tegen het extremisme.

VERTALINGEN Erasmus staat en valt niet het Lalijn een vertaalde Erasmus is geen Erasmus meer, de verve is er dan af — zoo oordeelt prof. Huizinga volgens het verslag van zijn redevoering op den Leidschen herdenkingsavond van Erasmus. Dat gaat natuurlijk niet heelemaal op; daarvoor zijn zijn gedachten nog te levend; anders zou ook prof. Huizinga zijn invloed nog niet zoo bitter noodig vinden. Ten alle tijde is Erasmus vertaald en het is IN HET DUITSCH merkwaardig: juist in deze eeuw meer dan ooit. Engelschman F. M. Nichols in zijn tijdgenooten al van hem zeiden, „een man Zoo heeft de „The Epistles ot' Erasmus", Londrie deelen. op zich zelf". laten e.v., verschijnen, waarin een don 1901 In het Engelsch tenslotte is ook de levensgroot deel van de brieven tot het jaar 1517 is beschrijving verschenen van onzen Huizinga, verschijnt vertaald. Zoo in dezen tyd een Franwelke Nederlandsche uitgaaf hier twee drukken vertaling van de sche voornaamste werken van heeft beleefd en die bovendien, zeer fraai, in 10 deelen Parijs, Erasmus in I'Enseigne te A. du Duitsche vertaling van Werner Koegi in 1928 zal Cassé, België Pot en in een nieuwe vertauitgekomen. in Bazel is alle samenspraken het licht zien (door In het Nederlandsch zijn voor dien in deze ling van Sobry). Charles .euw slechts werkjes van geringe beteekenis De kerkhistoricus W. Kohier heeft een bloemverschenen n.l. J. A. C. van Leeuwen. „Eraslezing van zn'n godsdienstige geschriften in mus", Baarn 1904 en H. J. Toxopeus, „Erasmus", vertaling gegeven: „Des-Erasmus. Ein LebensAmst. 1913. Auszügen aus seinen Werken". Rerlin bild in 111 dit herdenkingsjaar is de Erasmus-literaJ919. De „Querela Pacis (Vrede's klacht) vertuur in ons land nog verrijkt met een: „ErasEngelsch: „The complaint scheen in 1917 in het mus, Zijn leven en Zijn werken", door J. J. peace", of in 1924 in het Fransch in een uitWachters, Amst. 1936 een katholiek boek. voerige studie: E. Constantinescu, Ragdad, „La DE FRANSCHE LITERATUUR Querela Pacis" d' Erasme", in het Duitsch in 1934 te Rem: „Klage des Friedens". Ten onzent OVER ERASMUS vertaalde dit jaar Nico van Suchtelen de Helium is vermeerderd met twee biografieën: A. Maidulce Inexpertis onder den titel: „Oorlog", voor son, Erasme", Paris 1933, een met warmte en de W. R. Dezelfde uitgeefster liet in 1933 den /erve geschreven boek, waarin Erasmus' actualiderden druk van de „Lof der Zotheid" verteit in den strijd van Christelijke cultuur en schijnen .terwijl zij reeds vroeger twee deelbarbarisme wordt geaccentueerd en: Th. Quotjes met „Samenspraken" had uitgegeven in de niam. „Erasme", Paris 1935, een dier nieuwe vertaling van dr. Singels. Van mej. v. Leeuwen herwaardeeringen, die Erasmus van katholieke en schrijver dezes verschijnt eerstdaags: „Eraszijde ten deel vallen. Quoniam schetst den mus in den spiegel van zijn brieven", een christelijken humanist, den geloovigen filosoof bloemlezing in vertaling uit zijn brieven. van Christus, den omzichtigen hervormer. TerIn 1907 verscheen een vertaling van Erasmus' wijl Maison een voorkeur heeft voor de samengespraken, put Quoniam liefst uit de brieven. Een „Encomium medicinae": „De Lof van de noodzakelijkheid in 1931: de neeskunst", „Over korte katholieke verhandeling over Erasmus van om de kinderen van de geboorte af in deugd en de hand van den Leuvenschen professor H. de wijsheid op te voeden tot een vrn'en mensch", Vocht verscheen onder den titel: Erasme, se vie een vertaling door v. Zijderveld van: „De pueris ït son oeuvre, Louvain 1935. instituendis in Groei 11. Hiermede volstaan wij, als ons nog de opmerking wordt toegeslaan, dat IN HET DUITSCH in het Fransch sedert 192 Gvijl' vertalingen van verscheen dan het brillant geschreven essay de Lof der Zotheid zijn uitgegeven. van Stefan Zweig, dat, onmiddellijk ook in het De belangstelling voor Erasmus in niet beNederlandsch vertaald, zeer in den smaak geperkt gebleven tot de geleerden, die hem tot vallen is; het is vol actueele bedoeling, brengt onderwerp van studie hebben genomen en door geen nieuwe gezichtspunten, gaat bijv. in de wier bemiddeling alleen Erasmus is kunnen tegenstelling Luther-Erasmus van een wat verblijven leven voor het nageslacht. Alleen schijnt ouderde traditie uit en is meer een dramatisch er een magie om zijn persoon en naam te spelen, verhaal dan een biografie; men voelt ér overal die contemporaine schilders reeds heeft gede afwezigheid van nauwere aanraking niet boeid en een grooten beeldhouwer heeft geErasmus' Latijn. ïnspireerd. Indien Nederlandsche geleerden Naast de algemeene biografieën nu zijn er nog neiging hebben te laten merken, waar de grens tal van studies over een levensperiode, een ontvan hun bewondering voor hun grooten landwikkelingsgang van den Christen-humanist, genoot ligt, buitenlandsche, vooral Fransche en Engelsche, zijn minder gereserveerd, juist zeer over den godsdienstigen persoon, over den pacifist, den paedagoog, over den staatkundigen grooten, als Pierre de Nalhac, die zijn vereering schrijver verschenen. Paul Mestwerdt, die, nog giet in een gevoelig sonnet, waarmee hij zijn: jong, in de wereldoorlog is gesneuveld, heeft „Erasme en Italië" inleidt, terwijl de grootste in: „Die Anf'ange des Erasmus. Humanismus Erasmuskenner. P. S. Allen, zijn genegenheid maar nauwelijks verbergen kan. Het humanisme, und Devotio Moderna", Tübingen 1917, Eraswording onderzocht; jaren van later heeft dat zoo nauw aan Erasmus' werk en streven is mus' ook H. Hyma, een Amerikaansche geleerde van verbonden, heeft voor geen gering deel aan Nederlandschen oorsprong, die ook schreef: bekoring gewonnen door de charme, die van „Erasmus and the Humanist", 1930, zijn jonge het superieure en verwonderlijke spel van zijn jaren en eerste geschriften tot onderwerp van geest is uitgegaan. nauwkeurig onderzoek gemaakt in zijn: „The Youth of Erasmus", Arm Arbor 1930, waarin vooral de invloeden van de Moderne Devotie iijn nagegaan. In 1929 was ook in de serie: Etudes religieuses een boekje van L. Christiani: meubileerinrichting! „La Jeunesse d'Erasme", verschenen te Leuven. De Fransche geleerde A. Renaudet schreef: Erasme. Sa vie et son oeuvre jusque a 1517" dus tot het jaar, waarin Luther met zijn thesen als HEEFT WEER IN VOORRAAD ware 't een nieuwe aera opende. Over gDE PRACHTIGE E F ERASMUS ALS GODSDIENSTIGE PERSOONLIJKHEID zy allereerst genoemd het boek van prof. J. Lindeboom, „Erasmus" onderzoek naar zijn MODERNE theologie en godsdienstige gemoedsbestaan", Leiden 1909, een dissertatie. In zijn „Het BijbelEN SCHITTERENDE KW^ sche Humanisme in Nederland", Leiden 1913, ONZE ZEER LAGE PRIJZEN heeft dezelfde het breedere verband geschetst, waarin Erasmus in zijn vaderland geplaatst kan worden. A. Renaudet en J. B. Pineau schreven elk een„Erasmus, sa pensee religieuse", de eerste in 560 1926, de tweede in 1924, die bovendien in datzelfde jaar: „Erasme et la papauté" heeft gepubliceerd. In dit verband kunnen ook genoemd worden geschriften, die Erasmus' verhouding tot Luther uiteenzetten als: M. Richter. Des Erasmus und seine Stellxmg zu Luther", Leipzig 1907; A. Meyer, „Etude critique sur la relation d'Eresme et de Luther", Paris 1903; en, omvangrijker: R. H. Murray, „Erasmus and Luther: Their Attitude to Toleration", London 1920; ook: P. Kalkhoff, „Die Vermittlungspolitik des Erasmus" etc, 1903. Christendom en Humanisme en hun onderSolide uitvoering linge betrekking worden in 't bijzonder in beËeen op zwart ebbenhout schouwing genomen door: A. Schroeder, „DeiModerne Mensch in Erasmus, Eine Untersuchung zur Frage nach der christlichen Weltanschauung", Leipzig 1919; O. Schottenloker: „Erasmus im Ringen uirr die humanistischen Bildungsformen", Munster 1933, en in een korte, maar zeer fijnzinnige studie door Rud. Pfeiffer, Humanitas Erasmïana", Leipzig 1931 in de bekende serie van: studies van het Huma-

Ide

—

VIERDE BLAD

G R A P E

SODA

BEREID

EENS WERKELIJKE DORST-LESSCHER

„GRAPE FRUIT CORDIAL" „SINGAPORE SODA" .

Tevens verkrijgbaar

FRASER & NEAVE, LTP.

821

MMlHllllinilNltlllHlllllHllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllir

I N.

V. ADMINISTRATIEKANTOOR

Beleggingen op onderpand van onroerende Administratie en beheer van goederen Beheer van | Cultuurondernemingen Handelszaken enz. enz. | vermogens

-

-

-

|

ADMINISTRATIE VAN WOON- EN WINKELPUIZEN EN KEDEHS

|

VERZEKERINGEN OP ELK GEBIED AAN- EN VERKOOP VAN EFFECTEN

1|

l

522

zzz=Z==

=

|

rTiEiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiilliiiiiiiiiiiiiiiiir? mmmmmmmmzmmmmmmammmummaßmmmmmmfmmmmmMmmKmmmmmmm

BINNENKORT ONTVANGEN WIJ HET NIEUWE WERK VAN

VICKI BAUM

DIE KARRIERE DER DORIS HART ROMAN

Roman von Vicki Baum, der wie „Helene Williühr" das Schicksal eines jungen Madehens erzahlt, führt den Leser in buntem Wechsel von New Vork nach Italien, an die französische Riviera, nach Nord-Afrika und auf die Insein der Südsee. —Mit ihrer seltenen epischen Gabe, ihrer tiefen Einsicht in menschliche Charaktere erzahlt Vicki Baum die Karriere der Doris Hart, die zu Anfang des Romans Modell und Geliebte eines Bildhauers ist. Beide leben in grösstem Elend in New Vork. Die Liebe zu Basil Nemiroff dem Bildliauser, lasst Doris Hart nicht mehr los, auch als sic langst den Weg aus den Elendsquartieren New Vork zu Ruhm und Reichtum gefunden hat. Und am Schluss des Buches ist sic wieder mit dem Geliebten vereinigt, der nach bitteren Jahren des Kampfes —Mordversuch aus Eifersucht, Prozess, Zuchthaus-mit ihrein neues Leben beginnen will. In einer Handlung voll dramatischer Spannung hat Vicki Baum ein höchst lebendiges Bild der amerikanischen Gesellschaft eingenfangen, sic zeigt das Leben des reiehen Amerikaners, die eigenartige Atmosphare der Film-und Bühnenwelt, amerikaansche Politik und Justiz, gibt eine Sittengeschichte des amerikanischen Volkes.-Die Geschichte von der Karriere der jungen Doris Hart ist ein fesselndes und meisterhaftes Buch. In der Reihe der Welterfolge der Autorin wird es zweifellos einen hervorragenden Platz einnehmen. Dieser

grosse

—

KLEURENB

1

Boekhandel

Varekamp & Co.

Medan Tel. 1600

Bestelbiljet.

Aan Booelchandel Varekamp & Co. Medan Tel. 1600 Ondergeteekende wenscht bij verschijning te ontvangen ...ex VICKI BAUM „DIE KARRIERE DER DORIS HART"

fP 9

I 2.35

Varekamp & Co.

S

onnes!

Ikamerlingh

ripalastoffenlll

TT DOMINO, o ♦ SPELLEN

DE FIJNSTE

I VRUCHTEN

Hl

JOP

lliiWMigBHH

UIT

TWOONHUYSrggi

■

FRUIT

Geb. F 3.50 NAAM ADRES J^mm^m^m^m^m^mWmmmmmmm

wmwmmmtm^mmmmmm

lmmmmmwmmmmmm^mmammwßmßHH WmmmmmmlMMmmt T*&fm^mm^mmm\^m^BL\

DE

f B

'±

.^KgggpPis.*"

[MM

VAN

SUMATRA POST

i-

'i^

>m.

WOENSDAG

17

JUNI 1936— VIERDE BLAD

I

Tegen Kneuzingen

. ]|fc

\

v

NS

\

Wonden

VERSCHE GROENTEN en FRUIT

Uitslag

naar keuze leveren wij U vanaf 1 JULI tegen scherp concurreerende prijzen Bestellingen kunnen du reeds worden opgegeven Inlichtingen verstrekt gaarne

Vees niet öang! RELIATEX laddert nooit

PUROL

U behoeft geen liefkozingen van Uw huis-

MEDANSCHE TUINDIENST

dat U in alleopzichten voidoe ning schenkt en dat derhalve in geen enkele huishouding behoort te ontbreken. Purol heeft een sterk ontsmettende werking, zoodat zelfs bij door vuil verontreinigde wonden toepassing van deze uitste kende zalf geen gevaar bestaat voor ontsteking.

dieren af te weren. Veroorloof U zelf en hen die kleine genoegens en verheugt U over de uitvinding van RELIATEX.

Over het ladderen van kousen hebben honderden fabrikanten zich jarenlang het hoofd gebroken en alleen RELIATEX slaagde er in het probleem op te lossen, afdoende en voor altijd.

Tel. 955 L. METTLER, Manggalaan No. 16

STRAITS STEAMSHIP COMPANY, LTD.

ibij

s. s. „KRIAN" naar Penang eiken "Woensdag 5 uur n.m.

Haal nog heden een doos in de naastbij zijnde apotheek. Purol is onontbeerlijkbij snij-, brand-, hak- of valwonden, schavingen, schrijnen, smet ten, stukloopen der voeten, doorliggen of -zitten, uitslag ol andere beleedigingen derhuid. Purol verzacht onmiddellijkde pijn en geneest in korten tijd.

Het dragen van RELIATEX RUNPROOF KOUSEN verschaft.U velerlei genot. Ragfijn en van pure zijde verhoogen zij de schoonheid van Uw beenen, zij geven U een losse en ongedwongen houding en gang, welke Uw natuurlijke charme verhoogt. Al deze voordeden mist U bij het dragen van andere kousen, welke vast en zeker zullen ladderen. Alleen RELIATEX RUNPROOF KOUSEN zijn waardig om Uw beenen te bekleeden. e Pr'Js van a'

-^

bestaat slechts een afdoend middel:

s s.

naar Penang en Singapore eiken Zondag 5 uur n.m.

Harrisons 6 Crosfield, Ltd.

ÜASPENNEN

y"^ GENEZING

voor U geen bezwaar. Slechts f 2.95 per paar met 100%

en toko's, 40 en 75 et. per doos.

I%^mboem-lemes7J?/ a

L^v.basÓës^^v||B K^^f^'ff^^Oymß

Agenten Telefoon No. 200

363

Rijk aan geneeskracht.

('ezt" ?enoegens iq

„KEDAH"

2793

met beschermer. Licht model f 0.25 Zwaar model f 0.75

VAREKAMP & Co.

P^

VERKRIJGBAAR BIJ: Toko Bombay Besar Hoondamall & Bros, Medan Pangkalan Brandan Wederzijdsch Belang Pematang Siantar Toko Bombay Barkatali 2791 Kota Radja Fa* Jeanne Pinke

Nog deze week ontvangen wij twee zeer goede romans.

DE RIBOURDINS, roman

PRIJS GEB. F 3.50

RUTSCHBAAN, "

|

KLEEDEN BIJ

f

Zoodra gij geld opneemt by een Woeke-

CORNFIELD'S KLEEDING MAGAZIJN

raar kent gij geen dag meer zonder zorgen.

HET OUDSTE HEEREN MODEHUIS TER PLAATSE !

l

_

Anti Woeker Vereeniging. 220-7

s

<

door JAN W. JACOBS.

Een filmcomedie, waarin de Ribourdins, tot nog toe eerzame burgers, tegen wil en dank betrokken worden. Het begint met een filmvoorstelling, waar Ribourdin een toevallige gelijkenir tusschen hem en den held van het witte doek ontdekt, een ontdekking, die ook door anderen gedaan wordt. Hiermede begint dan de film-carrière van dezen koopman in porcelein, het wordt „een zaak" voor hem. Zijn beroemdheid brengt hem in aanrakingmet menschen, die voordien ver buiten zijn gezichtskring waren en het gevolg is, dat het echtelijk geluk verstoord wordt. Mijnheer en Mevrouw's wegen loopen uit elkaar, elk op zoek naar eigen avonturen totdat ze zeer tot hun schade en schande inzien, hoezeer ze in de filmwereld misplaatst zijn en na een reeks zotte verwikkelingen elkaar terug vinden om op de wijze als voorheen hun leven voort te zetten. Een vroolijk boek met veel spanning, dat ons een blik echter de schermen der filmindustrie doet werpen, de greep Van kapitaal en macht doet voelen, maar waarin het persoonlijke, humoristische sterk naar voren komt.

roman

_AAT U

I LEA PERRINS

door A. J. D. VAN OOSTEN.

Dit boek is het debuut van A. J. D. van Oosten als romanschrijver. Het is een verhaal van jonge menschen voor wie het leven een rutschbaan is, ze suizen van de helling, snellen door de bocht, hebben even een prachtig panorama voor zich, maar komen in de diepte terecht. Grillig is hun leven; hun gedachten vinden geen rust; zij willen zich niet binden, maar zijn in hun ongebondenheid ook machteloos en zeker niet gelukkig. De hoofdpersoon René is daarvan een typisch voorbeeld. Twee^vrouwen hebben zijn belangstelling, Concon, van wie hij gehouden heeft en misschien nog houdt, maar voor wie hij eigenlijk al een overwonnen standpunt is, en Cyril, het secretaresje, een kind nog, een toekomstdroom, bij wie hij zijn evenwicht nog niet kan terug vinden. Wanhopig verlaat hij heiden.

PRIJS GEB.

F 3.-

BOEKHANDEL VAREKAMP & Co. MEDAN wmmmmmmnmmmmmWWK^mmmmmmmmmÊÊmMmmmmmmmimÊk^mmWk^tammmmm^

TEL. 1600

I

NIEUWE ZENDING

1

*

I EETSERVIEZEN s THEESTELLEN I f 50» -

in moderne uitvoeringen vanaf 15 deelig

"ü

GEBAKSTELLEN

12 persoons

modern decor

I I 1

II

12 persoons effen

crème

4*vfedT

f 24,50

gekleurd

12 persoons effen 24 deelen gekleurd

13 deelig gekleurd 7 „

crème

effen

crème

in bij de eetserviezen

passende kleuren en decors 19 deelen f 10.50

I

f 6.95

I I BOUILLONICOPJES I1 „

f 12.50 f 15.50

ONTBIJTSTELLEN

I

£ 9,50

gekleurd

▼

f 2.75

m/schotcl f 0.50 f 0.65 per stel

1

I MEDAN'S WARENHUIS I

B

216 w.