De onderwerpen in dit nummer

Nr 13

maart 2013

Nieuwsbrief

Digitale Actuele Berichten

Vanzelfsprekend erbij horen Deestraat 3 4458 AJ ’s-Heer Arendskerke T 0113 - 569 100 (3) E [email protected]

De onderwerpen in dit nummer Overzicht cursusaanbod Iedereen is anders Autisme en vrije tijdsbesteding Wat is DCD? Kenniscafé Langdurig Zieke Kinderen Een leerling krijgt een Rugzakje en dan...? Cerebrale Parese De VIM (ZML) Hersenletsel (NAH) SSR SchrijfSignaleringRoute Interessant om te lezen!

Ambulante Dienstverlening Dienst Ambulante Begeleiding De Korre REC3 biedt expertise met betrekking tot leren en ontwikkeling van leerlingen/deelnemers met specifieke onderwijs- en ondersteuningsvragen. De Ambulant Begeleiders zijn gespecialiseerd op het gebied van leren en ontwikkelen: leerlingen met een lichamelijke beperking (LG), leerlingen die langdurig ziek zijn (LZK), leerlingen die een cognitieve beperking hebben (ZML) en leerlingen met een meervoudige handicap (MG).

Agenda DAB De Korre

DAB-tjes 1. Cursusaanbod REC 3 2013 – 2014 “Alle expertise bijeen, een hele zorg minder” in een handig boekwerkje. Binnenkort op uw school aanwezig. Vraag er naar!

2. Denk mee, doe mee! En andere DAB producten zijn nog te koop!

3. PAB aanvraagformulier PAB aanvraagformulier nodig? Kijk op: www.dekorre.nl/dab

13 maart 2013: Nascholing “Een kind met DCD in de klas” 13 maart 2013: 100 % KIND: “Het hart van bloeiend onderwijs” (HZ te Vlissingen) 4 april 2013: Eerste bijeenkomst “Leerlingen met speciale zorgvragen op stage” DAB-team 9 april 2013: Nascholingsbijeenkomst “Schrijven Samuël / Eben-Haëzer” te Kapelle 10 april 2013: Eerste bijeenkomst “Een Zeer Moeilijk Lerende (ZML) leerling in de groep” 10 april 2013: Bijeenkomst therapeuten werkveld en DAB m.b.t. uitwisseling Schrijfexpertise 17 april 2013: “Leesbaar schrijven in de bovenbouw” 17 april 2013: Kenniscafé Langdurig Zieke Kinderen 27 mei 2013: Korredag voor alle Korre-scholen 23 oktober 2013: Kenniscafé Langdurig Zieke Kinderen

De Korre

Ontbreken: Françoise Beaufort (ABer), Femke ten Haken (ABer) en Erline Kraak (psychologe).

Vanzelfsprekend erbij horen

Voor meer informatie www.dekorre.nl/dab

Indien u de Digitale Actuele Berichten niet meer wenst te ontvangen, kunt u een e-mail sturen aan [email protected] met vermelding van “afmelding nieuwsbrief”.


Titel Overzicht cursusaanbod vanuit de Ambulante Dienstverlening Maart 2013 - april 2013 Nascholing op maat Wij verzorgen ook nascholing op maat: uw hulpvraag wordt omgezet in een passende na-scholing/dienst. Info:

T 0113 - 569 100 (3) E [email protected]

Een kind met DCD in de klas! Voor wie? Leerkrachten, remedial teachers en intern begeleiders in het (speciaal) basisonderwijs of speciaal onderwijs

Inhoud? U ontvangt informatie over DCD (een motorische ontwikkelingsstoornis) m.b.t. de kenmerken en diagnostiek. Er wordt ingegaan op ontwikkelingsstoornissen die vaak voorkomen in samenhang met DCD zoals AD(H)D, autisme, dyslexie en dyscalculie. U krijgt praktische handreikingen voor een leerling met DCD in de klas, die gericht zijn op motorische en cognitieve vaardigheden en de sociaal-emotionele ontwikkeling.

Wanneer? Tijd?

woensdag 13 maart 2013 13.30 – 15.30 uur

Inschrijving en info: www.dekorre.nl/dab/kenniscentrum-de-korre

Leerlingen met speciale zorgvragen op stage Voor wie? Leerlingen en deelnemers met zorgvragen in het VO en MBO die op (maatschappelijke) stage en/of Beroepspraktijk Vorming gaan volgen. De bijeenkomsten zijn gericht op de (maatschappelijke) stage/BPV schooljaar 2013 – 2014

Inhoud? Per bijeenkomst worden er een aantal onderwerpen behandeld. De jongeren gaan praten en oefenen aan de hand van o.a. onderstaande onderwerpen, zodat ze voorbereid zijn op de komende stages/BPV. De bijeenkomsten kunnen worden begeleid door de ambulante begeleiding om de werkwijze in de school en op de stageplaats optimaal en op maat te maken. Deze service kan worden aangevraagd tijdens de cursus. De persoonlijke begeleiding zal leiden tot een efficiënte implementatie van dat wat is geleerd op de cursus. Lees verder op de volgende pagina

De Korre Vanzelfsprekend erbij horen



Titel Overzicht cursusaanbod (vervolg) Maart 2013 - april 2013 Leerlingen met speciale zorgvragen op stage (vervolg) Bijeenkomst 1 Omgaan met je beperking/zorgvraag i.v.m. de stages. Waar liggen jouw kwaliteiten en kansen? Voor jezelf opkomen. Een stageplek die bij jou past.

Bijeenkomst 2 Zelfbeeld? Waar wil je aan werken? Leerpunten? Blog, verslagen Bijeenkomst 3 Contact maken (Sollicitatiebrief, -gesprek) Bijeenkomst 4 Omgaan met kritiek, kritiek geven, vragen durven stellen, tegenvallers, onverwachte situaties, valkuilen, belasting versus belastbaarheid, spanningen (weerbaarheid), complimenten geven, complimenten ontvangen, emoties, samenwerken.

Wanneer? Grootte? Kosten? Waar?

15.30 – 17.00 uur (4, 11, 18, 25 april 2013) Minimaal 6 – maximaal 8 eventueel onder te verdelen in aanbod VO, niveau 1 – 2 en niveau 3 – 4 (eventueel uit de LGF gelden) Op schoollocatie of Deestraat 3, 4558 AJ ’s-Heer Arendskerke


Een Zeer Moeilijk Lerende (ZML) leerling in de groep (Leerlingen met cognitieve beperkingen in de groep) Voor wie? Leerkrachten die zich willen oriënteren en bekwamen in de omgang met leerlingen die beperkte cognitieve vaardigheden bezitten.

Inhoud? In deze cursus wordt specifiek gekeken naar motivatie, werkhouding en taakaanpak van de leerling. Er wordt uitgegaan van de mogelijkheden van de leerling. Aan het einde van deze twee bijeenkomsten bent u in staat een praktische manier van werken te implementeren die het werken in de groep met deze leerlingen ondersteunt en waarop een duurzaam perspectief in de schoolloopbaan kan worden voorbereid.

Wanneer? Tijd?

woensdag 10 april en woensdag 24 april 2013 13.30 – 15.30 uur





Titel Overzicht cursusaanbod (vervolg) Maart 2013 - april 2013 Leesbaar schrijven in de bovenbouw Voor wie? Leerkrachten in de bovenbouw, remedial teachers, intern begeleiders in het (speciaal) basisonderwijs (groep 6 t/m 8) en voor leerkrachten speciaal onderwijs met leerlingen die werken op niveau voortgezet schrijven.

Inhoud? Ook in de bovenbouw zijn nog veel mogelijkheden om het schrijfproduct en het handschrift te verbeteren. In enkele gevallen is daarbij extra hulp noodzakelijk. Op deze studieochtend wordt het schrijven voornamelijk gekoppeld aan taalactiviteiten (geïntegreerde aanpak en toegepast schrijven). Verder komt het gebruik van digitale hulpmiddelen (digibord, Scoolmate, Ipad, e.d.) aan de orde.

Wanneer? Tijd?

woensdag 17 april 2013 (studieochtend) 9.00 – 12.30 uur


Nieuw: “Lachend naar de brugklas” ondersteuning overstap BAO > brugklas Een korte, krachtige training om lachend van start te gaan in de brugklas! Door deze begeleiding wordt groep 8 goed voorbereid op de nieuwe fase in hun (school)leven. Vooral voor kinderen met een specifieke onderwijsbehoefte is dit een extra grote stap. De training wordt op jullie eigen school aan groep 8 gegeven; alle leerlingen doen mee! Waaruit bestaat de training? • Intakegesprek met de leerkracht van groep 8 om het programma af te stemmen; • 2 uur training in groep 8 door een specialist van De Korre en de leerkracht; • Leuke lesideeën voor het vervolg in de klas. Voor meer informatie: [email protected]

De brugklas



L8:)


Programma: “Iedereen is anders” Titel Ik kan het! Ik hoor er bij! Ik regel het zelf! Ik doe het zo! Ik kom voor mezelf op!

Vanuit de Dienst Ambulante Begeleiding De Korre organiseren wij het programma “Iedereen is anders”. De thema’s hiernaast vermeld komen aan de orde. De kinderen worden gestimuleerd om naar hun competenties (talenten) te kijken. Het ‘Oei-denken’ (‘ik kan het niet’!) willen wij omzetten naar het ‘Wauw-denken’ (‘ik kan het’!). Uitgangspunten zijn de ervaringen van de deelnemende kinderen. Ervaringen van een leerkracht ZML “We werken met heel de klas of met een groepje aan de lessuggesties van ‘Iedereen is anders’. De lessen bestaan uit praat- en doe-opdrachten. Het leuke van de opdrachten is, dat er vaak ook Meervoudige Intelligentieopdrachten in voorkomen. Het zijn leuke lessen en opdrachten waar we elke week plm. een half uur aan werken. De lessen zijn gemakkelijk aan te passen aan je eigen doelgroep en bestaan uit thema’s waardoor de leerlingen meer inzicht in zichzelf en in anderen krijgen. De lessuggesties zijn zo geschreven dat ze prima geschikt zijn voor ZML-leerlingen. In onze groep (leerlingen van 8 t/m 12 jaar) zien we dat de leerlingen vooruit gaan in hun sociale-emotionele ontwikkeling door elke week een les aan te bieden en door elke dag over de omgang met elkaar te spreken. Bijvoorbeeld na het buitenspelen. Door de leerlingen concrete voorbeelden te laten gebruiken tijdens de lessen is het voor hen betekenisvol en hierdoor toepasbaar.” Linda Melis, SO2 De Deltaschool te Goes Nu ook een deelnemersgroep in Zeeuws Vlaanderen! Op uw eigen school? Wij verzorgen het programma ‘Iedereen is anders’ ook op locatie. Dit kan door vrijblijvend een offerte op maat bij ons aan te vragen. Voor meer informatie: [email protected]




Autisme en vrije tijdsbesteding “De Speelkist” Alle mensen hebben momenten of periodes van vrije tijd nodig. Tijdens deze momenten rusten ze uit van hun werkzaamheden of vullen deze tijd met bezigheden om te ontspannen. Kinderen hebben eveneens regelmatig rustperiodes nodig. Een tijd om op adem te komen of om eens lekker te doen waar ze zin in hebben. Voor kinderen met autisme kan het moeilijk zijn om deze vrije tijd in te vullen. Vrije tijd betekent immers: De keuzemogelijkheden kennen (om de vrije tijd in te vullen)

Vrij

Kunnen kiezen

Zichzelf organiseren Activiteiten variëren Weten wanneer te beginnen? Hoe lang duurt het?

Tijd

Wanneer stopt het? Wat gebeurt er daarna?

Het is voor kinderen met autisme i.v.m. met het zo zelfstandig mogelijk functioneren belangrijk dat ze nu leren om zinvol en goed inhoud te geven aan het begrip vrije tijd. Kinderen waarbij sprake is van autisme hebben vaak meer problemen met het invullen van hun vrije tijd dan andere leeftijdgenoten. Soms ervaart het kind zelf dit als een probleem, soms ervaren ouders, broertjes en zusjes dit als een probleem (Bron: LNA / Jos Cremers). Voor kinderen met autisme is het omgaan en invullen van hun vrije tijd niet gemakkelijk. Ook de veelgehoorde uitspraak in de klas: “Je mag iets voor jezelf doen als je klaar bent” maakt het voor de leerling met autisme niet gemakkelijk. Om kinderen met autisme te laten kennis maken met diverse vormen van vrije tijd, kunnen we spreken van georganiseerde en niet-georganiseerde vrije tijd (voor verdieping van autisme en vrije tijd zie: “Autisme en vrije tijd”, Steven Degrieck). Voor de niet-georganiseerde vrije tijd (in de school-/ klassensetting) heeft de DAB De Korre een kist samengesteld met diverse speelmaterialen: “De speelkist”. De verschillende speeltjes zijn van diverse soorten materiaal gemaakt. Materiaal dat prettig is om te voelen, te ruiken, naar te kijken en naar te luisteren met als doel de zintuigen te stimuleren en te zorgen voor de nodige ontspanning. Voor meer informatie: [email protected] De Korre Vanzelfsprekend erbij horen



DCD: Developmental Coordination Disorder DCD staat voor Developmental Coordination Disorder en is een motorische ontwikkelingsstoornis. Het woord ‘ontwikkeling’ in ontwikkelingsstoornis duidt erop ‘aan verandering onderhevig’. Dit betekent dat het te beïnvloeden is met de juiste aanpak en hulpverlening. De essentie van DCD is dat de motorische bewegingen moeilijk aan te leren zijn en ook moeilijk te automatiseren. Vaak hebben kinderen met DCD al op jonge leeftijd een motorische achterstand. Kinderen met DCD hebben moeite met plannen, zowel in algemene zin, als wat betreft bij de motoriek. Ze kunnen hun bewegingen niet plannen zodat ze onhandig overkomen. De motorplanning, die bij andere kinderen zich normaal ontwikkelt, is niet adequaat. Wanneer ze een beker willen pakken, grijpen ze mis of stoten hem om. Ze kunnen niet juist afstemmen op de beweging. DCD geeft problemen in de grote motoriek, kleine motoriek en schrijfmotoriek. Het kind heeft moeite met krachtdosering en het controleren van de bewegingen. Je ziet bij DCD kinderen een dyspractische component, d.w.z. dat ze problemen hebben met het plannen van de bewegingen, m.n. met de volgorde van bewegingen die een bepaalde handeling vereist. Er is ook een dystactische component, dan zie je een lichte trilling, een tremor. Kinderen schieten bij het doen van een handeling voorbij aan wat ze voor ogen hebben. Kinderen met DCD hebben moeite met stilzitten, laten veel vallen en friemelen veel. Daarnaast is er sprake van informatieverwerkingsproblemen. De informatie komt trager binnen en wordt trager verwerkt. Alle handelingen kosten meer inspanning en energie, wat vermoeidheidsverschijnselen oplevert. De werkhouding en taakaanpak verloopt niet vanzelfsprekend. Het opstarten en onthouden van een taak is erg moeilijk. Regels en gebruiken in de klas worden vergeten door geheugenproblemen. Bij een klassikale opdracht reageert het kind met DCD soms niet omdat hij niet weet wat hij moet doen, maar hij kan de verschillende “stapjes” niet onderscheiden en weet niet hoe hij moet beginnen. Ook visueel ruimtelijke aspecten leveren problemen op: bijvoorbeeld moeite hebben met het vinden van de weg, geen volgorde kunnen bepalen of niet weten wat eerst komt en wat daarna.



(vervolg op volgende pagina)


DCD: Developmental Coordination Disorder (vervolg) Soms kan er onduidelijke spraak voorkomen en/of het kind heeft moeite met het vertellen van een verhaal. Ze zijn minder goed te verstaan omdat ze niet goed articuleren of klanken niet in de juiste volgorde zetten. Omdat ze minder goed hun gedachten onder woorden kunnen brengen, wordt hun verhaal snel onsamenhangend. Vaak is er een onvermogen het geleerde toe te passen in andere situaties. Bijvoorbeeld de transfer van de bij de fysiotherapeut geleerde activiteit naar dezelfde activiteit tijdens de gymles of op het speelplein. Voor DCD kinderen is de gymles een inspannende bezigheid, terwijl de behoefte aan bewegen er juist wel is. Als leerkracht is het belangrijk er alert op te zijn dat ook deze kinderen zich motorisch kunnen ontwikkelen naar hun eigen mogelijkheden. Ze hebben moeite met het aanleren van nieuwe vaardigheden en het bedenken van de juiste oplossingsstrategieën. Dit kost meer tijd tijdens het aanleren en de vaardigheid dient dan ook vaker herhaalt te worden om te kunnen automatiseren. Kinderen met DCD hebben zelden succesbelevingen en weten niet altijd goed om te gaan met faal-ervaringen. Ze schrijven het mislukken van een activiteit vaak toe aan hun eigen onvermogen en zijn ze een keertje wel succesvol, dan denken ze dat de opdracht te makkelijk was. Ze hebben een slecht inzicht in hun handelen. Het contact met andere kinderen verloopt niet altijd vanzelfsprekend. Het per ongeluk aanstoten van een andere leerling veroorzaakt vaak irritatie. Het kind kan het spel verstoren door ongecoördineerde motorische bewegingen. Op het schoolplein kunnen ze vaak niet goed mee doen met een spel en ontwijken ze dit, waardoor ze minder sociale contacten hebben. Hierdoor doet het kind minder bewegingservaringen op, wat de achterstand juist weer vergroot. In de volgende Nieuwsbrief gaan we in op: DCD kinderen tijdens de gymles. Heeft u na het lezen van bovenstaande behoefte aan gedetailleerde informatie? Dan kunt u zich inschrijven voor de nascholing “Een kind met DCD in de klas!” (zie pag. 2 van deze Nieuwsbrief) Voor meer informatie: [email protected]




Kenniscafé Langdurig Zieke Kinderen Het Kenniscafé Langdurig Zieke Kinderen (LZK) bestaat nu ruim een jaar en wordt georganiseerd door 4 partners: Ziezon (RPCZ), Regionaal Bureau Leerplicht, de GGD, en Dienst Ambulante Begeleiding de Korre. Deze partijen zetten zich in om kennis uit te wisselen over de groeiende groep LZK- leerlingen. Er zijn inmiddels 4 bijeenkomsten achter de rug (’s-Heer Arendskerke, Goes, Middelburg, Terneuzen). Deelnemers, die vooral bestaan uit docenten VO, MBO en HBO, worden geïnformeerd over diverse onderwerpen zoals: leerplicht, psychologische achtergronden en bijv. rouw op scholen. Ook deelnemers uit het (S)BAO, SO en PrO zijn van harte welkom! Tijdens de bijeenkomsten wordt gebruik gemaakt van kennisgebieden uit heel Zeeland en ook daarbuiten: Ingrado, Emergis, Revant, Dok 018, Korzack-psychologe en onze eigen DAB-expertise ten aanzien van LZK. Tijdens de bijeenkomsten wordt er ook casuïstiek besproken, waardoor de deelnemers met elkaar informatie uitwisselen t.a.v. hoe er op de diverse scholen met ouders en partners wordt samengewerkt. Dit versterkt het onderwijs aan LZK-leerlingen op een positieve manier. De volgende twee Kenniscafés worden gehouden op 17 april en op 23 oktober. Wilt u voor deze bijeenkomsten een uitnodiging ontvangen? Meld u dan aan bij [email protected] Wat ons betreft bent u van harte welkom op deze interessante bijeenkomsten!



Een leerling krijgt een Rugzakje en dan…? Als een leerling een Leerlinggebonden Financiering heeft ontvangen, krijgen de ouders via REC Zeeland (Commissie voor de Indicatiestelling) drie formulieren toegestuurd: 1. Indicatiebesluit van de Commissie voor de Indicatiestelling. 2. Informatiebrief waarin beschreven staat hoe de school het leerlinggebonden budget moet aanvragen. 3. Aanmeldformulier RAB. Het is belangrijk dat de ouders zo spoedig mogelijk het “Indicatiebesluit” en het “Aanmeldformulier RAB” aan de school overhandigen. Na ontvangst van deze beide formulieren moeten de volgende stappen door de school genomen worden: (Speciaal) Basisonderwijs Voor het (Speciaal) Basisonderwijs moet de leerling aangemeld worden via het leerling-administratiesysteem van de school (b.v. in Parnassys: tabblad Speciaal Onderwijs en Ambulante Begeleiding). Tevens moet de leerling middels het aanmeldingsformulier RAB bij de DAB “De Korre” aangemeld worden. Daarna kan de Ambulante Begeleiding starten. Voortgezet Onderwijs (inclusief PrO) en MBO Voor het Voortgezet Onderwijs/PRO/MBO moet de volgende link geopend worden om de leerling aan te melden bij DUO: http://www.ib-groep.nl/Images/59026003%20Po%20Vo_24jan11_Kofax_ tcm7-30100.pdf Na de aanmelding ontvangt de school van DUO een terugmeldingsformulier. Een kopie van het terugmeldingsformulier dient t.a.v. het secretariaat van de DAB “De Korre” opgestuurd te worden (Deestraat 3, 4458 AJ ’s-Heer Arendskerke). Pas na ontvangst van dit formulier is onze bekostiging gewaarborgd. Tevens moet de leerling middels het aanmeldingsformulier RAB bij de DAB “De Korre” aangemeld worden. Daarna kan de Ambulante Begeleiding starten. Als er een herindicatie wordt afgegeven, geldt het bovenstaande ook. Let hierbij wel op dat de oude indicatie eindigt op de dag dat voordat de nieuwe indicatie ingaat. De juiste datum staat vermeld op het Indicatiebesluit. Er hoeft niet opnieuw te worden aangemeld voor Ambulante Begeleiding. Bij eventuele vragen omtrent de aanmelding kunt u contact opnemen met Monique Carol, secretaresse DAB De Korre, op maandag, woensdag en vrijdag (0113-569100 (3)).


Cerebrale Parese Wat is een Cerebrale Parese? Bij een Cerebrale Parese bestaan er problemen die al op jonge leeftijd aanwezig zijn en veroorzaakt worden door het niet goed functioneren van de hersenen ten gevolge van zuurstofproblemen meestal voor, tijdens of na de geboorte. Het niet goed functioneren van de hersenen is zichtbaar in de motoriek van de persoon met Cerebrale Parese. Welke vormen van CP kunnen we onderscheiden? Als de problemen met bewegen aan één kant van het lichaam aanwezig zijn, dan is er sprake van een Hemiplegie. Hemi staat dan voor halfzijdig en plegie betekent verlamming. Verlamming aan één zijde van het lichaam dus. Als het probleem van bewegen aan twee kanten zit, met name aan de benen, spreken we over een Diplegie (di betekent twee). Het kan ook nog voorkomen dat beide armen en beide benen zijn aangedaan. Dan spreken we over een Tetraplegie (tetra betekent nl. vier)

Wat kunt u doen?

•

Vraag aan ouders wat het beste is voor hun kind. Zij zijn de ervaringsdeskundigen.

• Wat ervaart u in de klas met een leerling met een Cerebrale Parese? Drie van de vier kinderen met Cerebrale Parese hebben een probleem met leren en één op de vier heeft zelfs ernstige problemen met een IQ < 70. Er zijn echter ook kinderen die relatief weinig problemen hebben met leren maar veel meer problemen met het bewegingsapparaat, taal en spraak. Deze kinderen worden nog wel eens onderschat in hun mogelijkheden.

Vraag na welke specifieke hulpmiddelen er voor de leerling beschikbaar zijn. (Bijv. aangepaste schaar, aangepast schrijfgerei, laptop e.d.).

•

Accepteer dat bij het kind motorische handelingen meer inspanning kosten en daardoor vaak ook meer tijd kosten.

•

Probeer teveel prikkels te voorkomen.

Voor meer informatie: [email protected]

•

Schakel medeleerlingen in bij het bedenken van mogelijkheden om het kind te betrekken bij de groepsspelen tijdens de gymles.

•

Help het kind met het plannen van zaken zoals bijvoorbeeld huiswerk.

•

Zorg dat het kind aangepast gedrag blijft vertonen. Het hebben van een beperking is geen vrijbrief om je te misdragen.

•

Bedenk tijdig wat er voor het kind nodig is. Bijvoorbeeld tijdens een schoolreisjes, sportdagen of andere activiteiten.




De VIM In de vorige Nieuwsbrief (no. 12) hebben we aandacht besteed aan de Stichting Down Syndroom. Deze behartigt de belangen van kinderen met dit syndroom en hun ouders. Voor genoemde doelgroep is destijds ook door anderen een belangengroep opgericht. Deze opereert onder de naam VIM (oorspronkelijke betekenis: Vereniging tot Integratie van het Mongoloïde kind) Doelstelling Het doel van de VIM is het bevorderen van inclusie van mensen met downsyndroom.

VIM in het kort •

richt zich op het bevorderen van inclusie van mensen met downsyndroom

•

ziet onderwijs als middel om dat te bereiken

•

richt zich op versterking van de positie van ouders

•

werkt samen met het onderwijsveld en organisaties op het gebied van downsyndroom en inclusief onderwijs.

VIM De Korre Vanzelfsprekend erbij horen


Visie Onder een inclusieve samenleving verstaan we een samenleving waarin mensen met een handicap vanzelfsprekend gelijke kansen krijgen. Voor onderwijs betekent het dat kinderen met een handicap op een reguliere school welkom zijn en dat het reguliere onderwijs in staat is voor al die kinderen een optimale leeromgeving te creëren. Inclusief onderwijs betekent ook dat leerlingen zonder handicap ervaren wat inclusie in de praktijk betekent. Namelijk: zorg hebben en zorg dragen voor mensen met een handicap. Inclusie in het basisonderwijs lukt in een toenemend aantal gevallen, maar is nog geen gelopen race. Voor het voortgezet onderwijs is er veel werk aan de winkel, daar is succesvolle inclusie eerder uitzondering dan regel. De VIM richt zich op goed onderwijs voor alle kinderen met downsyndroom. De VIM richt zich specifiek op de praktijk rondom inclusie en integratie, door het verschaffen van informatie, door initiatieven te ontplooien op dit terrein, door bewaking van de regelgeving en de werking ervan in de praktijk. Verder wil de VIM een ontmoetingsplaats zijn voor mensen die zich hiervoor inzetten. De VIM is zich hierbij nadrukkelijk bewust van de maatschappelijke context. De afgelopen decennia leken voorstanders van integratie vaak tegenstanders van speciaal onderwijs en vice versa. In de discussie wordt nu steeds duidelijker dat “onderwijs” en “school (organisatie)” vaak onterecht als synoniemen gebruikt worden. Bij dit inzicht begint nieuw denken en zijn er nieuwe vragen: hoe organiseer je de sterk veranderende vraag in het onderwijs, met adequate middelen, terwijl je het kind steeds als uitgangspunt neemt? En wat is daarbij de rol van de ouders? Contact Secretariaat VIM Buys Ballotweg 102 3731 VL DE BILT Email: [email protected]


DAB-zorg en Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) Welke zorg biedt de Dienst Ambulante Begeleiding “De Korre” t.a.v. Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH)? Onze Ambulant Begeleiders begeleiden scholen die te maken hebben (of krijgen) met een leerling met NAH. Dit betreft het (speciaal)basisonderwijs, voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs. De desbetreffende school kan in samenspraak met ouders ondersteuning aanvragen. Dit kan zijn: • Consultatie en advies (eenmalige ondersteuning) • Preventieve Ambulante Begeleiding (ongeveer 3 bezoeken gericht op de hulpvraag van school en leerling) • Ambulante Begeleiding (Rugzakbegeleiding; de leerling heeft dan een indicatie voor 3 jaar begeleiding) Wat bieden we binnen die begeleiding? Het gaat vooral om “Zorg op maat” die gericht is op de onderwijsparticipatie van de desbetreffende leerling. We kijken met alle betrokkenen wat de leerling nodig heeft en wat mogelijk is in de schoolsituatie en de verdere context van de leerling/ouders/verzorgers. We proberen zo goed mogelijk af te stemmen met andere externe betrokkenen rondom het kind. Wat kunnen we bieden vanuit de Ambulante Begeleiding REC 3 (DAB “De Korre”)? • Hulp bij aanvraag van begeleiding (rugzakbegeleiding(LGF) voor REC3) • Werken/praten met de leerling • Informatie verstrekken aan het team/leerkrachten/docenten/ mentoren/ stagebegeleiders • Ondersteunen van leerkrachten/docenten bij de begeleiding en het onderwijsprogramma/stages ed. van deze leerling • Afstemmen met alle betrokkenen rondom het kind • Overleg met de ouders/verzorgers • Observeren in de klas • De begeleiding wordt “op maat” aangeboden. Wat is nodig in die specifieke situatie, binnen de desbetreffende school met de mogelijkheden van de leerling met NAH?

(vervolg op volgende pagina)




DAB-zorg en Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) (vervolg) Belangrijk is dat school en ouders/verzorgers zo snel mogelijk aanmelden voor Ambulante Begeleiding(REC 3), zodat we kunnen begeleiden vanaf het moment dat de leerling weer voor het eerst teruggaat naar school. Voordat de leerling weer terug komt op school is het belangrijk dat de school zich hierop voorbereid en kennis heeft over NAH. Ambulante Begeleiding kan hierbij helpen. Hoe wordt de eerste opvang het best geregeld (dit in samenspraak met o.a. de school, revalidatiecentrum, ouders en andere direct betrokkenen)? Wat is er nodig en wat is wel/niet mogelijk? Van daaruit wordt dan met elkaar verder gekeken en gewerkt aan een opvang op maat. Ook wanneer de leerling nog niet naar school kan komen, maar wel in de thuissituatie alweer in staat is om zich met zijn/haar onderwijsprogramma bezig te houden (of onderdelen hiervan)kunnen we helpen bij de organisatie tussen school en thuis. Wij begeleiden niet in de thuissituatie, maar vinden het wel belangrijk om te komen tot een goede afstemming met iedereen om het onderwijs voor de leerling met NAH zo optimaal mogelijk te realiseren. Als pilot zijn we gestart met het project “BrainSTARS” op een van de scholen waar we komen voor de begeleiding van een leerling met NAH. Voor meer informatie: [email protected]



BrainSTARS Educatief programma voor kinderen met niet-aangeboren hersenletsel en hun opvoeders, leerkrachten en begeleiders. De gevolgen van NAH zijn niet altijd meteen duidelijk. Soms leidt het hersenletsel pas jaren later tot leer- en gedragsproblemen. Dat kan zijn in de thuissituatie, in de omgang met vrienden en/of op school. Veel ouders, leerkrachten én professionele begeleiders van (gezinnen met) een kind met niet-aangeboren hersenletsel zijn op zoek naar toegankelijke informatie over de gevolgen van hersenletsel. Ook is er behoefte aan praktische adviezen die je helpen om zo goed mogelijk met het kind om te gaan. Het handboek BrainSTARS voorziet in deze behoefte. Meer competent BrainSTARS werd ontwikkeld in de Verenigde Staten onder leiding van dr. Jeanne E. Dise-Lewis. Uit onderzoek naar de inzet van BrainSTARS in de V.S. kwam naar voren dat ouders en leerkrachten van kinderen met niet-aangeboren hersenletsel zich door BrainSTARS meer competent voelden in de omgang en het werken met deze kinderen. Ook ging het gedrag van de betreffende kinderen vooruit. Dit was voor Vilans - kenniscentrum voor langdurende zorgreden deze methode in een eigen bewerking ook in Nederland te introduceren.


DAB De Korre producten in De wereld in je d l e r e w e D ek zak-boek je zak-bo or ingen vo Aanpass erkenning wereldv

Dit product is een hulpmiddel met als doel de kenmerken van de leerstof (zoals omvang en moeilijkheid), voor een leerling die niet ‘vanzelfsprekend’ mee kan doen bij wereldoriëntatie, door aanpassing te vereenvoudigen. De leerkracht kan aan de hand van de adviezen een goede afweging maken om wereldverkenning vanaf groep 5 toegankelijk te maken. De Korre

Vanzelfsp

reken d erbij

hore n

Denk mee, doe mee Kinderen die het leren zeer moeilijk vinden, leren het beste in de praktijk van alledag. In de klas, op het speelplein, maar ook thuis. Dit product draagt bij aan een intelligenter gedrag en vergroot het probleemoplossend vermogen van het kind. De makers van “Denk mee, doe mee” (medewerkers van De Korre) nemen daarbij de talenten van kinderen als uitgangspunt. Het bevat eenvoudige hulpmiddelen (geheugensteuntjes) om de denkgewoonten toe te passen in veel verschillende situaties. Uniek in dit project is dat “Denk mee, doe mee” ook tips en activiteiten voor ouders bevat. Vraag een gratis voorlichting aan bij een van onze medewerkers.

I k bl i j f p ro b e re n

I k ga i e t s u i t p ro b e re n

Schrijf Signalering Route Handelingsgericht schrijfonderwijs ‘Schrijf Signalering Route’

Optimale leeropbrengsten bij taalactiviteiten en rekenen Een vlot en leesbaar handschrift heeft positieve invloed op het behalen van goede schoolresultaten. Verschillende studies tonen aan dat een tekst in een leesbaar handschrift hoger beoordeeld wordt door leerkrachten dan dezelfde tekst geschreven in een zwak handschrift. Hierdoor wordt bewezen dat het uiterlijk van het schriftelijk werk meespeelt in de kwalitatieve beoordeling van de tekst zelf. Ook is gebleken dat door het schrijven met de hand hersengebieden op het gebied van denken, taal en geheugen geactiveerd worden, waardoor er meer ideeën ontstaan. Met een vlot en leesbaar handschrift maken leerlingen meer en betere schriftelijke verwerkingen: ze oefenen meer schriftelijke taal- en rekenvaardigheden dan leerlingen met een laag schrijftempo. Daarnaast kunnen zij hun eigen werk voor het bestuderen van toetsen goed lezen in tegenstelling tot leerlingen met een onleesbaar handschrift.



Door vanaf groep 1 in te spelen op de onderwijsbehoeften (voorbereidend) schrijven, werkt u aan optimale leeropbrengsten bij taal en rekenen door leerlingen voor hun toekomst een goede schriftelijke vaardigheid mee te geven! (vervolg op volgende pagina)


Schrijf Signalering Route (vervolg) Inspelen op onderwijsbehoeften schrijven

Meer en betere schriftelijke verwerkingen taal en rekenen

Ontwikkelen goede schriftelijke vaardigheid

Hogere beoordeling van schriftelijk werk door uiterlijke verzorging

Meer ideeën door activeren hersengebieden denken, taal en geheugen

Met de Schrijf Signalering Route • Heeft u in korte tijd de onderwijsbehoeften bij het schrijven in beeld • Krijgt u praktische handelingsadviezen specifiek gericht op de onderwijsbehoeften schrijven • Leert u in te spelen op de verschillende onderwijsbehoeften schrijven • Geeft u effectieve schrijflessen • Werkt u handelingsgericht • Beschikt u over systematische en structurele aanpak m.b.t. de signalering • Kunt u direct aan de slag in de klas Diverse collega’s zijn u voorgegaan met SSR en dit is wat zij ervan vinden: • “De bijeenkomsten waren erg leerzaam, informatief en praktijkgericht” • “Zinvolle, inspirerende en afwisselende bijeenkomsten” • “Veel bruikbare informatie en praktische tips” • “Ik heb veel bewuster leren kijken naar handschriften en schrijfhouding van kinderen” • “De ‘Schrijf Signalering’ is op onze toetskalender opgenomen”; • “Ieder schooljaar nemen we nu de ‘Schrijf Signalering’ af. De kinderen van de bovenbouw analyseren hun eigen werk, bedenken zelf doelen en zetten deze op hun schrijfkaartje. Bij het schrijven pakken de kinderen hun schrijfkaartje en weten waar ze aan moeten werken/denken om hun handschrift te verbeteren” • “Ik neem de screening in groep 3 tijdens de schrijfles af. Tijdens de afname gebruik ik het Klassikaal Observatieformulier en kruis erop aan wat er te zien is. Zo krijg ik de onderwijsbehoeften mbt schrijven snel in beeld” De Korre Vanzelfsprekend erbij horen



Interessant om te lezen ‘Prikkels in de groep!’ biedt praktische handvatten. De lezer kan met de uitleg, voorbeelden en de praktische oplossingen goed aansluiten bij de prikkelbehoefte van de kinderen en een passende begeleiding bieden aan de groep. Beschreven wordt welke manieren van prikkelverwerking er zijn en hoe de zintuigen informatie verwerken. Aandacht wordt besteed aan de invloed van omgevingsfactoren en diverse aspecten die nodig zijn om kinderen in een groep te begeleiden. Door een beter begrip van gedrag met sensorische oorzaken ontstaat voor ieder kind een sensorisch waardevolle omgeving. Titel: Prikkels in de groep Auteur: Robert de Hoog e.a. Samenwerken aan een sensorische waardevolle omgeving voor kinderen en jongeren met een verstandelijke beperking. Het boek is bestemd voor begeleiders van leerlingen met een verstandelijke beperking. Er zijn kinderen die voortdurend alert zijn op wat er in hun omgeving gebeurt, kinderen die altijd een voorwerp in de hand houden om eraan te voelen, kinderen die bij het horen van harde geluiden uit de groep rennen, kinderen die regelmatig aan hun groepsgenootjes ruiken, kinderen die overal op klimmen en geen gevaar lijken te kennen en kinderen die om de haverklap tegen groepsgenoten opbotsen. Als ouders, leerkrachten en begeleiders ben je je er niet altijd van bewust dat deze gedragingen ontstaan vanuit een voor dit kind bijzondere manier van verwerken van prikkels.

Overal DAB De Korre Volg ons op de DAB Twitter: http://twitter.com/#/DABdekorre

Emailadres: [email protected]

www.dekorre.nl/dab De Korre Vanzelfsprekend erbij horen


Samenstelling en redactie: Chantal Oude Elferink, Helene de Winter en Daan Hengst ©2013

De onderwerpen in dit nummer

Recommend Documents