De Nederlandse HR functie in perspectief

De Nederlandse HR functie in perspectief Geachte IntermediairPW-lezer, Wat betekent het om hr-manager te zijn in Nederland? Hoe ziet het takenpakket van de Nederlandse hr-manager er nu werkelijk uit en wat is zijn of haar exacte rol in de organisatie? De antwoorden op deze vragen kunnen een grote bijdrage leveren aan de verdere professionalisering van het vak. Tot nu toe is naar dit soort vragen alleen in de Angelsaksische landen onderzoek gedaan. Tegen die achtergrond organiseert Jaap Paauwe, hoogleraar Organisatie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam samen met dr. Elaine Farndale en onderzoeksassistent Peter de Keijzer het onderzoek: De Nederlandse HR functie in perspectief. De uitvoering van het onderzoek gebeurt in samenwerking met IntermediairPW. In nummer 12 las u in een interview met het onderzoeksteam meer over de doelstellingen ervan. Wij nodigen u graag uit om 20 minuten van uw tijd vrij te maken voor het invullen van de bijgevoegde vragenlijst. Stuur hem dan vóór 19 augustus terug aan: Erasmus Universiteit Rotterdam t.a.v. Dr E Farndale (H15-10) Antwoordnummer 5187 3000 VB Rotterdam U levert daarmee een waardevolle bijdrage aan het op een hoger niveau brengen van de hrm-professie in Nederland. Uiteraard onthouden we u de resultaten van het onderzoek niet; deze worden dit najaar in IntermediairPW gepubliceerd. Hartelijk dank alvast voor uw medewerking! Met vriendelijk groet, Jaap Paauwe, Hoogleraar Organisatie Erasmus Universiteit Rotterdam

Toine Al, Hoofdredacteur IntermediairPW

Vragenlijst De Nederlandse HR functie in perspectief Dit onderzoek is bedoeld om inzicht te krijgen in de rol die HR managers spelen in organisaties gevestigd in Nederland en om het inzicht te vergroten in de context van HR managers. Alle vragen die volgen hebben betrekking op uw organisatie-eenheid of vestiging. Met de term ‘organisatie’ wordt in deze vragenlijst de organisatie-eenheid of vestiging bedoeld waar u werkt. De term organisatie heeft betrekking op alle typen organisaties, divisies en vestigingen. Indien vragen betrekking hebben op de organisatie als geheel (de groep) zal dit in de vraag worden aangegeven. Alle vragen die volgen hebben betrekking op de HR functie in uw organisatieeenheid of vestiging. De term HR functie wordt in de vragenlijst gebruikt om de HR/ personeelsafdeling of equivalent aan te duiden. Indien één persoon verantwoordelijk is voor HR binnen de organisatie kan voor HR functie, HR manager/ verantwoordelijke of equivalent gelezen worden. De vragenlijst bestaat voornamelijk uit gesloten vragen. Kruist u bij deze vragen alstublieft het antwoord aan dat voor u (het meest) van toepassing is. Indien bij de gesloten vragen geen van de mogelijkheden op u van toepassing is, gebruik dan alstublieft de ruimte bij de antwoordcategorie ‘anders’ om uw eigen antwoord op te schrijven. Soms wordt gebruik gemaakt van open vragen, gebruik dan de aangegeven ruimte voor uw antwoord. Indien u het antwoord op een vraag niet exact weet, geef dan een zo goed mogelijke inschatting. Het invullen van de vragenlijst duurt ongeveer 20 minuten.

Bij voorbaat dank voor uw medewerking!

augustus 2005

2

© Paauwe & Farndale 2005

1 Kenmerken van de organisatie 1. Hoeveel mensen zijn er werkzaam in uw organisatie-eenheid/vestiging? Aantal FTE’s 1a.

Als uw organisatie-eenheid/vestiging deel uitmaakt van een groter geheel, hoeveel mensen zijn er werkzaam in de totale organisatie?

Aantal FTE’s 2. Hoe ziet de opbouw van uw personeelsbestand er uit? Ga bij de beantwoording van deze vraag uit van het aantal FTE’s ingevuld bij vraag 1. FTE’s A. Managers/leidinggevenden B. Professionele/technische staf/beleidsmedewerkers C. Werkuitvoerenden Totaal 3. Welk percentage van de medewerkers in uw organisatie-eenheid/vestiging werkt part-time? %

4. Welke van de volgende alternatieven is de beste beschrijving van uw organisatie-eenheid/vestiging? A. Een zelfstandige organisatie zonder overige vestigingen B. Hoofdkantoor van een nationale organisatie of overheid met meerdere vestigingen. C. Hoofdkantoor van een internationale organisatie of overheid met meerdere vestigingen. D. Vestiging van een nationale organisatie of overheid, niet het hoofdkantoor. E. Vestiging van een internationale organisatie of overheid, niet het hoofdkantoor

1 2

3

4

5

Indien u antwoord E gekozen heeft, beantwoord dan vraag 5, ga anders door naar vraag 6.

augustus 2005

3


5. In welk land bevindt het hoofdkantoor van uw organisatie als geheel zich? A. B. C. D. E. F. G. H. I. J. K. L. M.

Australië België Bulgarije Canada Denemarken Duitsland Finland Frankrijk Griekenland Groot-Brittannië Hongarije Ierland Italië

N. Japan O. Nederland P. Nieuw Zeeland Q. Noorwegen R. Oostenrijk S. Polen T. Portugal U. Spanje V. Tsjechische Republiek W. Turkije X. USA Y. Zweden Z. Zwitserland

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13

14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26

AA. Anders, namelijk: 6. In hoeveel landen is uw organisatie als geheel gevestigd? ____________ landen 7. Welk percentage van de medewerkers van uw organisatie als geheel is op dit moment werkzaam buiten Nederland? ____________ % 8. Welk percentage van de omzet van uw organisatie als geheel wordt op dit moment gegenereerd buiten Nederland? ____________ % 9. In welke sector is uw organisatie voornamelijk actief? A. B. C. D. E. F. G. H. I. J. K. L. M. N. O. P.

Landbouw, jacht, bosbouw en visserij Mijnbouw en delving van materialen Productie Electriciteits, gas en water voorziening Bouw Groothandel, detailhandel, reparaties Hotels en restaurants Transport, opslag en communicatie Financiële dienstverlening Zakelijke dienstverlening (b.v. consultancy, PR, R&D) Persoonlijke, huishoudelijke en recreationele dienstverlening Onderwijs (inclusief universiteiten en volwassenenonderwijs) Gezondheidszorg Lokale overheid Centrale overheid Anders, namelijk:

augustus 2005

4

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15


10. Is deze organisatie een private, een semi-publieke (gedeeltelijk staatseigendom) of een publieke organisatie? A. Privaat B. Semi-publiek C. Publiek

1 2 3

10a. Indien u werkzaam bent bij een private organisatie, is deze organisatie voortgekomen uit een privatisering van een publieke organisatie in de afgelopen 10 jaar? A. Ja B. Nee

1 0

11. Heeft de hoofdactiviteit van uw organisatie een profit of een not-for-profit karakter? A. Profitkarakter B. Not-for-profit karakter

0 1

12. Hoe beoordeelt u de prestatie van uw organisatie met betrekking tot de volgende prestatie-indicatoren in vergelijking met andere organisaties in uw sector?

Top 10% A. B. C. D.

Kwaliteit producten/diensten Kwaliteit klantenservice Winstgevendheid Productiviteit/efficiency

augustus 2005

5

Bovenste helft

Onderste helft

Niet van toepassing

1

2

3

4

1

2

3

4

1

2

3

4

1

2

3

4


13. Hoe beoordeelt u de prestatie van uw organisatie met betrekking tot de volgende werkklimaatindicatoren? Heel Slecht Matig Goed Heel slecht goed A. Motivatieniveau van uw medewerkers

1

2

3

4

5

B. Identificatie van uw medewerkers met de waarden en doelen van de organisatie

1

2

3

4

5

C. De kwaliteit en competenties van uw medewerkers

1

2

3

4

5

D. De flexibiliteit van uw medewerkers betreffende de aanpassing aan veranderingen in de werkomgeving

1

2

3

4

5

E. De mate waarin uw medewerkers met nieuwe ideeën komen betreffende hun dagelijkse werk

1

2

3

4

5

14. Verstrek alstublieft de volgende gegevens voor het jaar 2004: A. Personeelsverloop

%

B. Ziekteverzuim uitgedrukt in het gemiddelde aantal dagen in 2004 per medewerker dagen

augustus 2005

6


2 Structuur en rol van de HR functie 15. Is er in deze organisatie een HR functie, personeelsmanager of personeelsverantwoordelijke, dat wil zeggen iemand die voltijds of deeltijds bezig is met het personeelsbeleid? A. Ja B. Nee

1 0

16. Indien een HR afdeling aanwezig is, hoeveel mensen zijn er werkzaam op deze afdeling? Aantal FTE’s 17. Heeft de HR functie/verantwoordelijke een plaats in de directie? A. Ja, en heeft mede een besluitvormende rol B. Ja, maar heeft geen besluitvormende rol C. Nee

1 2 3

18. Geef uw mening over de volgende stellingen; ga daarbij uit van de situatie zoals die op dit moment is in uw organisatie. Heel erg mee oneens

Mee oneens

Niet mee oneens, niet mee eens

Mee eens

Heel erg mee eens

a) De HR functie neemt actief deel aan het ontwikkelen van efficiënte HR processen.

1

2

3

4

5

b) Het leveren van foutloze administratieve diensten is een kerntaak van de HR functie.

1

2

3

4

5

c) De HR functie helpt het operationele bedrijfsproces efficiënter te laten verlopen.

1

2

3

4

5

d) De HR functie levert alleen HR diensten aan het management indien zij hier om vragen.

1

2

3

4

5

e) De HR functie speelt een actieve rol in het geven van adviezen en het aanbieden van HR expertise aan het management.

1

2

3

4

5

f) De HR functie neemt actief deel aan het luisteren naar en reageren op medewerkers.

1

2

3

4

5

augustus 2005

7


Heel erg mee oneens

Mee oneens


Mee eens

Heel erg mee eens

g) De HR functie werkt de HR implicaties uit van initiatieven van het management.

1

2

3

4

5

h) De HR functie ziet erop toe dat regels en voorschriften nageleefd worden.

1

2

3

4

5

i)

Het anticiperen op en minimaliseren van risico’s is een kerntaak van de HR functie.

1

2

3

4

5

j)

De HR functie vertegenwoordigt de medewerkers tegenover het management.

1

2

3

4

5

k) Het is de taak van de HR functie om initiatieven van het management te implementeren ongeacht de mening van de medewerkers over deze initiatieven.

1

2

3

4

5

l)

1

2

3

4

5

m) Het is de taak van de HR functie om problemen met vakbonden te voorkomen.

1

2

3

4

5

n) Het is de taak van de HR functie om een relatie gekenmerkt door samenwerking te creëren tussen de vakbonden en het management.

1

2

3

4

5

o) De HR functie vervult een leidende rol in het veranderen van de organisatiecultuur.

1

2

3

4

5

p) De HR functie neemt actief deel aan veranderings- of reorganisatieprocessen.

1

2

3

4

5

q) De HR strategie is afgestemd op de ondernemings- of organisatiestrategie.

1

2

3

4

5

r) De HR functie ontwikkelt processen en programma’s die de organisatie helpen zich aan te passen aan veranderingen.

1

2

3

4

5

s) De HR functie neemt actief deel aan het verbeteren van de betrokkenheid van medewerkers.

1

2

3

4

5

t)

1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

Het onderhandelen en omgaan met vakbonden is een kerntaak van de HR functie.

De HR functie is een partner van het management bij het uitvoeren van de ondernemings- of organisatiestrategie.

u) De HR functie is betrokken bij de besluitvorming ten aanzien van de ontwikkeling van de ondernemings- of organisatiestrategie.

augustus 2005

8


Heel erg mee oneens

Mee oneens


Mee eens

Heel erg mee eens

v) De HR functie hanteert financiële prestatie-indicatoren.

1

2

3

4

5

w) De HR functie hanteert indicatoren met betrekking tot billijkheid (fairness) en rechtmatigheid (legitimacy).

1

2

3

4

5

x) De HR functie stelt nieuwe oplossingen voor betreffende HRM gerelateerde problemen.

1

2

3

4

5

y) De HR functie ontwikkelt processen en programma’s die het delegeren van HRM taken aan het algemene management ondersteunen (faciliteren).

1

2

3

4

5

19. Is voor de volgende HRM-beleidsgebieden in uw organisatie een beleid opgesteld? Ja, schriftelijk A. Bemensing (werving/selectie) B. Training C. Evaluatie/beoordeling D. Beloning E. Personeelsadministratie F. Organisatieontwerp/ ontwikkeling G. Veranderingsmanagement H. Cultuurmanagement

Ja, ongeschreven

Nee

1

2

3

1

2

3

1

2

3

1

2

3

1

2

3

1

2

3

1

2

3

1

2

3

20. Hoe positioneert u uw organisatie betreffende innovativiteit in de volgende HRM-beleidsgebieden in vergelijking met andere organisaties in uw sector? Top 10% A. Bemensing (werving/selectie) B. Training C. Evaluatie/beoordeling D. Beloning E. Personeelsadministratie F. Organisatieontwerp/ ontwikkeling G. Veranderingsmanagement H. Cultuurmanagement

augustus 2005

Bovenste helft

Onderste helft

Niet van toepassing

1

2

3

4

1

2

3

4

1

2

3

4

1

2

3

4

1

2

3

4

1

2

3

4

1

2

3

4

1

2

3

4

9


3 HR dienstverleningskanalen 21. Voor welke van de volgende HR activiteiten maakt uw organisatie gebruik van een shared-service centre? Kruis bij de beantwoording van deze vraag alle HR activiteiten aan die van toepassing zijn. Indien gebruik wordt gemaakt van een shared service centre geef dan aan in hoeverre dit dienstverleningskanaal voldoet aan de vooraf geformuleerde doelstellingen.

augustus 2005

Heel erg effectief

Behoorlijk effectief

Enigszins effectief

Nee

Nauwelijks effectief

Ja A. Bemensing (werving/selectie) B. Training C. Evaluatie/beoordeling D. Beloning E. Personeelsadministratie F. Organisatieontwerp/ ontwikkeling G. Veranderingsmanagement H. Cultuurmanagement

Effectiviteit

Helemaal niet effectief

Gebruik

1

0

1

2

3

4

5

1

0

1

2

3

4

5

1

0

1

2

3

4

5

1

0

1

2

3

4

5

1

0

1

2

3

4

5

1

0

1

2

3

4

5

1

0

1

2

3

4

5

1

0

1

2

3

4

5

10


22. Voor welke van de volgende HR activiteiten maakt uw organisatie gebruik van HR outsourcing? Kruis bij de beantwoording van deze vraag alle HR activiteiten aan die van toepassing zijn. Indien een activiteit wordt uitbesteed geef dan aan in hoeverre dit dienstverleningskanaal voldoet aan de vooraf geformuleerde doelstellingen.

Heel erg effectief


Enigszins effectief

Nee



Effectiviteit Helemaal niet effectief

Gebruik

1

0

1

2

3

4

5

1

0

1

2

3

4

5

1

0

1

2

3

4

5

1

0

1

2

3

4

5

1

0

1

2

3

4

5

1

0

1

2

3

4

5

1

0

1

2

3

4

5

1

0

1

2

3

4

5

23. Voor welke van de volgende HR activiteiten maakt uw organisatie gebruik van e-HRM of web-based systemen? Kruis bij de beantwoording van deze vraag alle HR activiteiten aan die van toepassing zijn. Indien voor een activiteit gebruik wordt gemaakt van e-HRM geef dan aan in hoeverre dit dienstverleningskanaal voldoet aan de vooraf geformuleerde doelstellingen.

augustus 2005

Heel erg effectief


Enigszins effectief

Nee



Effectiviteit Helemaal niet effectief

Gebruik

1

0

1

2

3

4

5

1

0

1

2

3

4

5

1

0

1

2

3

4

5

1

0

1

2

3

4

5

1

0

1

2

3

4

5

1

0

1

2

3

4

5

1

0

1

2

3

4

5

1

0

1

2

3

4

5

11


24. Bij wie ligt de voornaamste verantwoordelijkheid voor beleidsbeslissingen betreffende de volgende HR activiteiten? Lijn management

A. Bemensing (werving/selectie) B. Training C. Evaluatie/beoordeling D. Beloning E. Arbeidsverhoudingen/ CAO-overleg F. Personeelsadministratie G. Organisatieontwerp/ Ontwikkeling H. Veranderingsmanagement I. Cultuurmanagement

Lijn management in overleg met de HR functie

HR functie in overleg met lijn management

belangrijke HR functie

N.V.T

1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

1

2

3

4

5

25. Heeft er in de afgelopen drie jaar een verandering plaatsgevonden in de mate waarin de HR functie taken heeft overgedragen aan het lijnmanagement betreffende de volgende HR activiteiten? Toegenomen

A. Bemensing (werving/selectie) B. Training C. Evaluatie/beoordeling D. Beloning E. Arbeidsverhoudingen/ CAO-overleg F. Personeelsadministratie G. Organisatieontwerp/ Ontwikkeling H. Veranderingsmanagement I. Cultuurmanagement

augustus 2005

12

Hetzelfde gebleven

Afgenomen

N.V.T.

1

2

3

4

1

2

3

4

1

2

3

4

1

2

3

4

1

2

3

4

1

2

3

4

1

2

3

4

1

2

3

4

1

2

3

4


4 Betrokkenheid vakbond, OR en medewerkers 26. Welk percentage van de medewerkers in uw organisatie is naar schatting aangesloten bij een vakbond? ____________ % 27. Vallen de medewerkers arbeidsovereenkomst? A. Ja, allemaal B. Ja, sommige C. Nee

van

uw

organisatie

onder

een

collectieve

1 2 3

27a. Zo ja, op welk niveau wordt deze collectieve arbeidsovereenkomst afgesloten? A. Bedrijfstak B. Onderneming C. Combinatie

1 2 3

28. Op welke manier is (zijn) de vakbond(en) betrokken bij elk van de volgende gebieden? Kruis alle opties aan die van toepassing zijn. Geen participatie

A. Strategie en structuur B. Financiële en economische positie C. Investeringen D. Fusies en overnames E. Herlocatie van bedrijfsactiviteiten F. Herstructureringen, reorganisaties en collectieve ontslagen G. Ontwikkeling van medewerkers H. Arbeidsvoorwaarden en personeelsregelingen I. Arbeidsomstandigheden

augustus 2005

13

Op het gebied van informatie

Op het gebied van overleg

Op het gebied van gedeelde besluitvorming

1

2

3

4

1

2

3

4

1

2

3

4

1

2

3

4

1

2

3

4

1

2

3

4

1

2

3

4

1

2

3

4

1

2

3

4


29. Heeft uw organisatie een ondernemingsraad? Kruis alle opties aan die van toepassing zijn. A. B. C. D.

Europese ondernemingsraad Nederlandse ondernemingsraad Ondernemingsraad locatie/vestiging Nee

1 1 1 1

Indien uw organisatie geen ondernemingsraad heeft, ga dan door naar vraag 31. 30. Op welke manier is de ondernemingsraad (die voor uw organisatie de meest relevante is) betrokken bij elk van de volgende gebieden? Geen participatie

A. Strategie en structuur B. Financiële en economische positie C. Investeringen D. Fusies en overnames E. Herlocatie van bedrijfsactiviteiten F. Herstructureringen, reorganisaties en collectieve ontslagen G. Ontwikkeling van medewerkers H. Arbeidsvoorwaarden en personeelsregelingen I. Arbeidsomstandigheden

Beperkte informatie

Uitgebreide informatie

Beperkt overleg

Uitgebreid overleg

Gedeelde besluitvorming

1

2

3

4

5

6

1

2

3

4

5

6

1

2

3

4

5

6

1

2

3

4

5

6

1

2

3

4

5

6

1

2

3

4

5

6

1

2

3

4

5

6

1

2

3

4

5

6

1

2

3

4

5

6

31. Welke van de volgende vormen van directe participatie worden toegepast in uw organisatie? Kruis alle opties aan die van toepassing zijn. A. Individuele consultatie ‘face to face’ (directe communicatie tussen medewerker en direct leidinggevende) B. Individuele consultatie ‘arms-length’ (b.v. attitude-surveys en suggestiesystemen) C. Groepsconsultatie ‘tijdelijke groepen’ (b.v. project- of taakgroepen) D. Groepsconsultatie ‘permanente groepen’ (b.v. kwaliteitskringen) E. Geen vormen van directe participatie aanwezig

augustus 2005

14

1

1

1 1 1


5 Persoonlijke gegevens 32. Wat is uw geslacht? A. Man B. Vrouw

0 1

33. Wat is uw leeftijd? A. B. C. D. E. F.

20 of jonger 21 t/m 30 31 t/m 40 41 t/m 50 51 t/m 60 Ouder dan 60

1 2 3 4 5 6

34. Wat is de hoogste opleiding die u hebt afgerond? A. B. C. D.

Middelbaar onderwijs Hoger beroeps onderwijs Wetenschappelijk onderwijs WO postdoctoraal

1 2 3 4

34a. Indien u een wetenschappelijke opleiding heeft afgerond, kunt u aangeven wat uw afstudeerrichting was? A. B. C. D. E. F. G. H. I. J. K.

Accounting Algemene economie Bedrijfseconomie Bedrijfskunde Bestuurskunde Geschiedenis Personeelswetenschappen (A&O) Psychologie Rechten Sociale wetenschappen Anders, namelijk:

augustus 2005

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

15


35. Wat is de titel van uw huidige functie? A. B. C. D. E.

Personeel/HR directeur Personeel/HR manager Specialist (training, beloning etc.) Algemeen manager/ senior manager (verantwoordelijk voor HR) Anders, namelijk:

1 2 3 4

36. Hoe lang bent u werkzaam in deze functie? jaar

37. Hoe lang bent u werkzaam bij uw huidige organisatie? jaar

38. Hoe lang bent u werkzaam in HRM/personeel? jaar

39. Hoe vaak bent u van organisatie veranderd? keer

40. Hebt u gewerkt op een andere afdeling dan HR of heeft u een andere management rol gehad, bij deze of een andere organisatie? A. Ja B. Nee

40a.

A. B. C. D. E. F. G. H.

1 0

Zo ja, welke? Kruis alle opties aan die van toepassing zijn.

Accountancy of finance Administratie Algemeen management Management services Marketing Operations Training Anders, namelijk:

1 2 3 4 5 6 7

Hartelijk dank voor uw medewerking!

augustus 2005

16


De Nederlandse HR functie in perspectief

Recommend Documents