Eerstelijns energie-, milieu- en eco-efficiëntiescans Procedure in het kader van artikel 8, 1° van het ministerieel besluit van 24 januari 2011 tot uitvoering van het besluit van de Vlaamse Regering van 17 december 2010 tot toekenning van steun aan ondernemingen voor ecologie-investeringen in het Vlaamse Gewest. Uitvoeringsmodaliteiten van de procedure zoals vastgesteld door het Agentschap Ondernemen en meegedeeld op de website van het Agentschap Ondernemen, geldig per 01.02.2011.
Definitie eerstelijns scan Een eerstelijns scan is een brede doorlichting over het gehele bedrijf, het geeft een algemeen overzicht over diverse bedrijfsaspecten van energie-, milieu- of eco-efficiëntie. Een eerstelijns scan is een eerste filter om mogelijke opportuniteiten voor verbetering aan te duiden en dient steeds gebaseerd te zijn op een bedrijfsbezoek en op concrete actuele bedrijfsgegevens (facturen, omzet, eerder uitgevoerde metingen..) zonder verplicht nieuwe metingen uit te voeren. Een eerstelijns scan resulteert in een op maat gemaakt schriftelijk rapport, in bevattelijke taal opgesteld. Een eerstelijns scan kan dus bijgevolg niet enkel een ‘afvinktabel’ zijn. De minimale inhoud van een eerstelijns energie, milieu- en eco-efficiëntiescan wordt hierna weergegeven. Zelfscans, haalbaarheidsstudies (technische voorstudies, engineeringstudies of implementatiestudies om bepaalde technologieën te implementeren), bestekken en opvolgingsbezoeken zijn geen eerstelijns scans. Een eerstelijns scan, die louter nagaat of een bedrijf voldoet aan de wettelijke verplichtingen terzake, wordt hier niet bedoeld en komt niet in aanmerking. De aanvrager van een ecologiepremie verklaart immers in orde te zijn met de vigerende wetgeving. Auditor: De eerstelijns scan kan door verschillende auditors worden afgenomen. De auditor dient onafhankelijk te zijn, dit betekent uitsluiting van leveranciers van (primaire) gerelateerde grondstoffen (energie, water, diverse materialen..) en leveranciers of installateurs van specifieke energie- en milieutechnologieën of machines en apparatuur. Worden, na screening, toegelaten als auditor: - Overheden (Vlaamse Overheid, intercommunales, gemeenten,..)
-
Middenveld (federaties, bedrijfsorganisaties..) Privé-bedrijven (studiebureaus..)
Geldigheid: Om in aanmerking te komen voor de subsidiebonus van 3% dient de steunaanvragende onderneming bij aanvraag van de ecologiepremie in het bezit te zijn van een geldige eerstelijns scan. Om geldig te zijn dient de eerstelijns scan: - aanvaard te zijn bij het Agentschap Ondernemen en afgenomen door de specifiek ervoor aanvaarde auditor; - een geldigheidsdatum te hebben die niet verstreken is: de geldigheidsdatum van de eerstelijns scan wordt gelijk gesteld aan de afleverdatum door de auditor + 1 jaar Minimale inhoud eerstelijns scans Algemene gegevens eerstelijns scans Elke eerstelijns scan bevat volgende gegevens ondertekend door de auditor en het bedrijf: Naam gescand bedrijf + juridische vorm Nacebel-code van de hoofd- en nevenactiviteiten van het bedrijf (5 cijfers) Ondernemingsnummer Adres van de locatie die gescand werd Naam, functie, telefoonnummer en e-mail van de contactpersoon van het bedrijf Naam van de afgenomen eerstelijns scan Datum afname eerstelijns scan Datum afleveringsrapport eerstelijns scan Naam en adres van de organisatie waartoe de auditor behoort (adviesbureau, middenveld..) Naam, functie, telefoonnummer en e-mail van de specifieke auditor Specifieke gegevens eerstelijns energiescan Een eerstelijns energiescan is een ‘foto’ van de algemene energiesituatie in een bedrijf. De belangrijkste energieverbruikers worden in kaart gebracht en hiervoor worden energiebesparingsmogelijkheden voorgesteld. De afname van een energiescan gaat gepaard met een plaatsbezoek. Er wordt een schriftelijk rapport op maat van het bedrijf gegenereerd met volgende minimale inhoud:
•
Verwerking van de energiefacturen (elektriciteit, aardgas en/of stookolie) over de periode van minimaal 1 jaar (laatste 12 maanden). Voor een bedrijf met hoogspanningsaansluting worden volgende grafieken bijkomend opgemaakt: o Grafiek van verbruik normale en stille uren (kWh). o Grafiek afgenomen vermogen (kW). o Grafiek van eenheidsprijs (ct/kWh).
•
Opmaak lijst van alle elektrische verbruikers (verlichting, koeling, verwarming, ventilatie, motoren, ICT, keuken…), met vermelding van: o Opgesteld vermogen (kW). o Inschatting draaiuren (h). o Berekening verbruik (kWh). De verdeling van de verschillende elektriciteitsverbruikers over het totale verbruik wordt visueel voorgesteld (bv op een taartdiagramma).
•
Opmaak lijst aardgas/stookolie verbruikers (verwarming, sanitair warm water, stoom, keuken…)
•
Voor elk energiethema dat meer dan 20% van het verbruik uitmaakt, worden volgende punten besproken: o Lijst met besparingsmogelijkheden. o Inschatting kosten/baten en terugverdientijd (zonder metingen). o Vermelding subsidies en premies.
• •
Samenvattende tabel met een overzicht van de besparingsmaatregelen. Optioneel: fotoreportage (als bewijs van plaatsbezoek).
Specifieke gegevens eerstelijns eco-efficiëntiescan In een eerstelijns eco-efficiëntiescan wordt per aspect, verder opgesomd, nagegaan of het aspect relevant is in het bedrijf (hoe belangrijk zou een verdere verbetering van de prestatie voor dit aspect zijn voor het bedrijf) en welke perspectieven er voor die aspecten zijn voor verbetering (in welke mate lijken nog mogelijkheden te bestaan voor verbetering van de prestatie voor dit aspect). Volgende aspecten worden minimaal nagegaan, zoals hieronder weergegeven: PROCESSEN
PRODUCTEN
MARKT EN KETEN
Afvalpreventie
Grondstofvervanging
Ketensamenwerking
Afvalvalorisatie Materiaalbesparing
Product-dienstcombinaties
Water
Groene marketing
Optimalisatie productgebruik
Energie
Optimalisatie levensduur
Samenwerking op bedrijventerrein
Hinder
Optimalisatie productafdanking
Groen aankopen
Verpakkingen
Optimalisatie functievervulling
Transport
Er wordt een schriftelijk rapport op maat van het bedrijf gegenereerd, gebaseerd op de meest actuele bedrijfsgegevens en met per aspect een bespreking van de relevantie en de perspectieven voor verbetering. Per aspect dat relevant is en waarvoor perspectieven zijn voor verbetering worden: -
Verbeteringen gesuggereerd met doorverwijzing naar bv een kennisinstelling of naar info op een website Mogelijkheden voor subsidies en premies opgesomd met doorverwijzing naar de websites waar meer informatie te bekomen is
Specifieke gegevens eerstelijns milieuscan Er worden twee verschillende milieuscans onderscheiden: I.
De milieuscan zoals hieronder beschreven:
In een eerstelijns milieuscan wordt minimaal de inhoud, die verder volgt, besproken. Het is de bedoeling dat : -
de auditor aan het bedrijf uitlegt wat het onderwerp inhoudt; er samen wordt nagegaan in hoeverre het bedrijf hieraan al tegemoetkomt (stand van zaken); de auditor aangeeft wat het nut zou kunnen zijn voor een (verdere) uitwerking (verbetering) van het onderwerp en hoe dit aangepakt zou kunnen worden, rekening houdend met de situatie (locatie, gevoeligheden..) van het bedrijf.
Er wordt een schriftelijk rapport op maat van het bedrijf gegenereerd, gebaseerd op de meest actuele bedrijfsgegevens en met minimaal volgende inhoud. Milieuaspecten: -
inventaris milieuaspecten: heeft het bedrijf een zicht op de milieuaspecten van haar activiteiten, producten en diensten en de milieueffecten die hieruit kunnen voortkomen
-
(voor elk milieuaspect: bron(nen)/belang/metingen/preventieve-saneringsvoorzieningen/ hoe beheerst en/of onderhouden)? zijn er afspraken/werkinstructies om de milieuaspecten te beheersen? hoe wordt er gereageerd bij incidenten, afwijkingen van metingen, klachten? Hoe worden ze in de toekomst vermeden?
Milieumanagement -
-
II.
heeft het management een milieubeleid geformuleerd waarin te kennen wordt gegeven te voldoen aan de milieuwetgeving- en regelgeving, milieubelasting te willen voorkomen en te streven naar continue verbetering, maakt milieu deel uit van periodieke bespreking/evaluatie door het management? worden in het bedrijf metingen uitgevoerd op basis waarvan verbeteringen worden nagestreefd? zijn er concrete milieudoelstellingen met vastlegging van wie er welke verantwoordelijkheden heeft, welk de kosten zijn, welk budget er is? worden aan het personeel instructies en opleidingen gegeven inzake milieu? is er externe milieucommunicatie? wordt er rekening gehouden met groene aankopen: criteria naar inkoop, leveranciers, aannemers? Een tweede mogelijkheid voor een eerstelijns milieuscan (gemengde scan) kan bestaan uit een gezonde mix van elementen uit de eerstelijns energiescan, ecoefficiëntiescan en de milieuscan zoals hoger beschreven. Deze mix is evenwichtig en weegt inhoudelijk voldoende zwaar.
Procedure voor het aanvaarden van de auditor en de eerstelijns scan Eerstelijns scans die recht geven op een subsidiebonus van 3% binnen de ecologiesteunregeling moeten vooraf door het Agentschap Ondernemen worden aanvaard. Op regelmatige data worden aanvragen besproken in een comité dat daartoe binnen het Agentschap Ondernemen wordt opgericht. Deze data worden publiek gemaakt op de website van het Agentschap Ondernemen. Auditors die aanvaard willen worden met een scan dienen minstens 10 werkdagen op voorhand een volledig ingevuld aanvraagformulier in pdf over te maken aan het Agentschap Ondernemen op het e-mailadres. Inlichtingen en indienen energiescans: Dries Van Hooydonk, Agentschap Ondernemen Limburg,
[email protected] (tel. 011/29.20.32) Inlichtingen en indienen milieu- en eco-efficiëntiescans: Ann Peeters, Agentschap Ondernemen Limburg,
[email protected] (tel. 011/29.20.31)
Het Agentschap Ondernemen beoordeelt de auditor en de voorgelegde scan op het comité en brengt binnen de 10 werkdagen de auditor per brief op de hoogte van de genomen beslissing. Aanvaarde auditors zullen als volgt worden vermeld op de website: adviesbureau waar de auditor kan gecontacteerd worden – naam auditor – vermelding van de naam van de eerstelijns scan die recht geeft op de subsidiebonus. Aanvraagformulier In het aanvraagformulier verstrekt de auditor volgende gegevens: 1. algemene informatie over de auditor 2. specifieke kennis en ervaring terzake van de auditor 3. de naam van de eerstelijns scan waarvoor de aanvraag wordt ingediend 4. een uitgebreide beschrijving van de te aanvaarden eerstelijns scan 5. geeft een plan van aanpak (van afspraak tot oplevering van het rapport), met opgave van tijdsbesteding en beschrijft hoe de eerstelijns scan wordt afgenomen bij het bedrijf 6. een uitgewerkt voorbeeld 7. doelgroep 8. gehanteerde tarieven Beschrijving van de te aanvaarden eerstelijns scan - geeft aan welk hoofdthema (milieu, energie, eco-efficiëntie) behandeld wordt - beschrijft welke doelstelling beoogd wordt door afname van de eerstelijns scan - toont concreet aan hoe het hoofdthema verder verdiept zal worden, met opsomming van de onderwerpen die aan bod komen en op basis van welke gegevens de output gegenereerd zal worden - beschrijft de output - hogerstaande kan eventueel verduidelijkt worden door een sjabloon of template toe te voegen
Aanvraagdocument Algemene informatie Naam organisatie waartoe de auditor behoort (adviesbureau, organisatie..): Juridische vorm: Adres*: Tel*: Fax*: Ondernemingsnummer: Nacebel-code: Aangeboden diensten (eventueel in bijlage): Eventueel lidmaatschap van een beroepsvereniging:
Website: De organisatie is O privé bedrijf O overheid O Middenveld actor nl.. *Desgevallend niet alleen van de hoofdzetel maar ook van de plaats van tewerkstelling van de specifieke auditor Naam specifieke auditor: Functie: Tel. rechtstreeks: e-mailadres: Fax: Eventueel lidmaatschap van een beroepsvereniging (bv VMD):
Kennis en ervaring van de auditor Voor welke scan wenst de auditor zich te laten aanvaarden: O energiescan, naam scan: O eco-efficiëntiescan, naam scan: O milieuscan, naam scan: O milieuscan, zijnde gemengde scan van energie, milieu en eco-efficiëntiescan, naam scan:
Waar, wanneer, bij wie werd opleiding, training gevolgd of werkervaring opgedaan die relevant is om met kennis ter zake hoger vermelde scan te kunnen afnemen. Welke getuigschriften, diploma’s bezit u:
Voeg een leeg sjabloon toe van de af te nemen eerstelijns scan: bijlage.. Voeg een uitgewerkt voorbeeld toe van een reeds afgenomen eerstelijns scan. (Indien het voorbeeld anoniem werd gemaakt dan dient bijkomend in dit aanvraagformulier de naam van het bedrijf alsook de contactpersoon met telefoonnummer vermeld te worden. Het voorbeeld wordt met discretie behandeld): bijlage.. Beschrijf kort de werkmethode met vermelding van de tijdsbesteding Gehanteerde tarieven: Doelgroep: 02.07.2012
