De kapvergunning
Wanneer nodig?
De kapvergunning en de Flora- en faunawet Frank Warendorf jurist Bomenstichting
Dwarsdoorsnede van de stam van 10 cm op 1,3 m hoogte = gangbare norm in stedelijke gebieden
Ernstige beschadiging is ook kappen Hoge Raad 15 december 1992 (zaak Slootjes)
Dit komt overeen met een omtrek van 31 cm
Almelo, september 1990
fl.1.000 boete
Overtreding Flora- en faunawet
Ernstige beschadiging taxus met merelnest
bomenbeleid
€ 500 boete
1
Snoeien en dunnen is niet kapvergunningplichtig Flora- en faunawet wel van toepassing, maar: Art. 16b Besluit vrijstelling beschermde dier- en plantensoorten 1. De verboden, bedoeld in de artikelen 8 tot en met 12 van de wet, gelden niet bij: a. de uitvoering van werkzaamheden in het kader van bestendig beheer of onderhoud … en in het kader van natuurbeheer 2. … mits de werkzaamheden en het gebruik aantoonbaar plaatsvinden overeenkomstig een door Onze Minister goedgekeurde gedragscode. Amsterdam, 9 april 2008
Gedragscode Flora- en faunawet Gemeente Amsterdam
Gedragscode Werkzaamheden gehele jaar mogelijk, indien geen soorten aanwezig zijn in de directe omgeving van de activiteit
Amsterdam, 17 april 2013
Voorbereiding van werkzaamheden Natuurtoets Voor aanvang van elk plan of project worden locaties met Tabel 2 en 3 soorten in kaart gebracht. Dit is gebaseerd op actuele gegevens van de Ecologische Atlas Amsterdam. Indien geen actuele gegevens beschikbaar zijn worden deze middels een veldonderzoek verzameld. NB: Gedragscode geldt niet voor particulieren
bomenbeleid
2
1 oktober 2010 Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) Kappen houtopstand en Flora- en faunawet: ontheffing
Aanvragen bij ministerie van Economische Zaken, Dienst Regelingen
verklaring van geen bedenkingen
Gemeente vraagt dit aan na ontvangst aanvraag kapvergunning > uniforme openbare voorbereidingsprocedure > voorschriften in omgevingsvergunning
Omgevingsvergunningen worden verleend zonder dat beoordeling heeft plaatsgevonden
Raad van State 11 juli 2012: gemeente mag omgevingsvergunning vellen houtopstand verlenen zonder te toetsen aan Flora- en faunawet als in APV daarover niets staat
APV’s en bomenverordeningen: kapvergunning kan onder meer worden geweigerd in verband met de natuur- en milieuwaarde van de houtopstand Raad van State 11 juli 2012: in dat kader wel beoordelen of overtreding van de verbodsbepalingen van de Flora- en faunawet dreigt > aanvragen verklaring van geen bedenkingen niet nodig als negatieve effecten door voorschriften worden voorkomen Rb. Utrecht 6 september 2012: verklaring van geen bedenkingen wel nodig, tenzij ‘evident’ is dat deze niet is vereist
Vogels met jaarrond beschermde nesten boomvalk buizerd gierzwaluw grote gele kwikstaart havik huismus kerkuil oehoe
ooievaar ransuil roek slechtvalk sperwer steenuil wespendief zwarte wouw
Vogels met jaarrond beschermde nesten in bomen in de stad
Boomvalk
Buizerd
Sperwer
Roek
tenzij nest permanent verlaten
bomenbeleid
3
Standpunt ministerie van EZ tot 2012: verklaring van geen bedenkingen/ontheffing niet nodig als vogel zelfstandig vervangend nest in de omgeving kan vinden of een alternatief nest kan worden aangeboden > in dat geval ‘positieve afwijzing’ = afwijzing van de aanvraag omdat geen ontheffing nodig is
Niet: belang van ruimtelijke ontwikkeling Raad van State: vernielen van foerageergebied misschien wel mogelijk in dit belang, indien verstoring niet van wezenlijke invloed is 2013 Ontheffingen verleend wegens belang van ruimtelijke ontwikkeling voor vernielen van • 20 huismusnesten in Barneveld • 19 huismusnesten en 9 gierzwaluwnesten in Zelhelm • 1 buizerdnest in Leidsche Rijn ten onrechte?
Raad van State positieve afwijzing niet toelaatbaar > wegnemen van een jaarrond beschermd nest altijd overtreding van artikel 11 Flora- en faunawet Ontheffing wegens Vogelrichtlijn op beperkt aantal gronden mogelijk: 1. volksgezondheid en openbare veiligheid 2. veiligheid luchtverkeer 3. schade aan gewassen, vee, bossen, visserij en wateren 4. ter bescherming van flora en fauna
Volksgezondheid en openbare veiligheid • sloop van een leegstaand flatgebouw met asbest, waarin zich nestlocaties van de huismus bevinden (Paterswolde) > gevaar brandstichting en vandalisme • Aanleg van een nieuwe rondweg (Leeuwarden) > verkeersveiligheid, betere luchtkwaliteit in stad • zieke en gevaarlijke bomen langs wegen (o.a. Montfoort) > verkeersveiligheid • ernstige overlast van roeken in dorpen > belang van de volksgezondheid (o.a. Winsum)
Voorwaarden voor ontheffing
Geen verklaring van geen bedenkingen nodig
Roeken
• Als een natuurtoets is uitgevoerd en daaruit blijkt dat geen nadelige effecten zijn te verwachten
• voldoende geschikte nestbomen in omgeving (naast kolonie of op 1000 tot 2300 m afstand) • nestmateriaal in de vorm van kort en dun takhout aanbieden
• Voor handelingen die vallen onder goedgekeurde gedragscode Flora Flora- en faunawet
Huismus • zorgen voor alternatieve verblijfsvoorzieningen in directe omgeving van plangebied (vogelvide van Monier BV) • draagkracht van huismussen in de omliggende wijk moet voldoende zijn
bomenbeleid
Complicatie: in veel gevallen geen omgevingsvergunning voor de kap van bomen meer nodig
4
Procedureel Geen verklaring van geen bedenkingen nodig? > reguliere voorbereidingsprocedure > als niet tijdig wordt beslist* ontstaat een kapvergunning van rechtswege (*acht weken evt. te verlengen met zes)
Verklaring van geen bedenkingen nodig? > uniforme openbare voorbereidingsprocedure > nooit kapvergunning van rechtswege
Procedureel
Procedureel Reguliere procedure Wat als bij nadere beoordeling van de aanvraag blijkt dat beschermde soorten in het geding zijn en dus de uniforme openbare voorbereidingsprocedure moet worden gevolgd? Rb. ’s-Hertogenbosch 19 oktober 2011: > deze procedure kan alsnog worden gevolgd > er ontstaat geen omgevingsvergunning van rechtswege
Conclusies
Wat als tijdens bezwaarprocedure tegen de omgevingsvergunning blijkt dat een verklaring van geen bedenkingen had moeten worden aangevraagd?
Voor bomen omzagen en snoeien niet altijd kapvergunning nodig > Toetsing Flora- en faunawet via gedragscode > Particulieren niet gebonden aan gedragscode
Uniforme openbare voorbereidingsprocedure van toepassing?
Indien kapvergunning nodig > nauwelijks controle Flora- en faunawet aspecten door gemeente
Rb. Utrecht 6 september 2012: bezwaarprocedure afmaken, tenzij andere belanghebbenden door het niet volgen van de uniforme openbare voorbereidingsprocedure in hun belangen zijn geschaad
Onduidelijkheid wanneer verklaring van geen bedenkingen nodig is
bomenbeleid
Jaarrond beschermde nesten in bomen mogen niet verwijderd worden in belang ruimtelijke ontwikkeling > Ministerie verleent toch ontheffingen
5
