De Jeugdwet biedt voldoende grondslag voor het opnemen van

k i j k e n

Achtergronden, opinies en verhalen over en uit het sociaal domein Fris denken & dwars kijken De eigen kracht van mensen en hun organisaties versterken, energie mobiliseren en een gezamenlijke focus ontwikkelen, dat is de missie en kwaliteit van Vondel & Nassau. Samen werkend met u pakken onze medewerkers organisatie- en samenlevingsvraagstukken resultaatgerichte op en aan. Hebt u collega's die Het Decor - Verruim(t) de horizon ook willen ontvangen? Mail dan even uw mailadres naar [email protected] Wilt u Het Decor niet meer ontvangen dan is een berichtje naar hetzelfde mailadres voldoende.

Jaargang 2 | Aflevering 30

DWARS

7 augustus 2015

Persoonsgegevens op facturen jeugdzorg mag Bron: Tweede Kamer 150803

wijze te betalen’, aldus Van Rijn. Zorgaanbieders moeten op hun facturen zowel het burgerservicenummer (BSN) van de cliënt zetten als de verleende zorg, zo staat in de ministeriële regeling. De Jeugdwet biedt voldoende grondslag voor het opnemen van Anders kunnen en mogen gemeenten de rekening niet betalen. persoonsgegevens op facturen. Om misverstanden te voorkomen wordt via de Veegwet een explicietere grondslag geboden Forse kritiek voor de uitwisseling van gegevens bij de declaratie van de geleEen groot deel van de oppositie had forse kritiek op de verde jeugdhulp. ‘manoeuvre’ van Van Rijn. De eerste antwoorden op Kamervragen over de tijdelijke ministeriële regeling stemde op zijn zachts De Jeugdwet biedt voldoende grondslag voor het opnemen van gezegd niet tot tevredenheid van onder meer D66 en CDA, die persoonsgegevens op facturen. Om misverstanden te voorkoaanvullende vragen stelden. Beide partijen stelden dat Van Rijn men wordt via de Veegwet een explicietere grondslag geboden niet alleen lak heeft aan het medisch beroepsgeheim in de voor de uitwisseling van gegevens bij de declaratie van de gelejeugdzorg, maar ook dat de Jeugdwet het niet toelaat om via verde jeugdhulp. een regeling inhoudelijke gegevens aan gemeenten door te geven. Van Rijn is het daar niet mee eens, zo schrijft hij vrijdag in De Kamer wordt hiermee niet op een zijspoor gezet, meent antwoorden op de Kamervragen van Bergkamp (D66) en Keijzer staatssecretaris Van Rijn (VWS ). De tijdelijke ministeriële rege(CDA). ling die binnenkort van kracht wordt, is gebaseerd op een artikel in de Jeugdwet die door de Kamer behandeld. De tijdelijke regeRechtmatig ling wordt straks ingebed in de Veegwet. Die behandelt de KaArtikel 7.3.11 (vijfde lid) van de Jeugdwet geeft de mogelijkheid mer later dit jaar. ‘bij ministeriële regeling regels te stellen niet alleen over de beveiliging van gegevens, maar ook over de verwerking ervan door Tussenoplossing en de uitwisseling ervan tussen het college, de jeugdhulpaanbie‘Het was van belang om een tussenoplossing te vinden voor de ders, de gecertificeerde instellingen en de raad voor de kinderperiode tot de Veegwet in werking kan treden. Voor de contibescherming’, schrijft Van Rijn. Hij benadrukt dat alleen noodzanuïteit van het aanbod van jeugdhulp, preventie, kinderbescherkelijke informatie over geleverde diensten op de facturen momingsmaatregelen en jeugdreclassering is het immers van groot gen worden, zodat gemeenten de declaraties rechtmatig kunnen belang dat er een snelle oplossing komt die de betreffende betalen. hulpverleners in staat stelt om hun declaraties in te dienen en die het gemeenten mogelijk maakt om deze op rechtmatige Jaargang 2 | aflevering 30 | pagina 1

Het Decor - verruim(t) de horizon Stoppen met wachten, beginnen met doen

vallen. Maar het bijkomend probleem voor gemeenten is dat de transitie gepaard gaat Door Peter Paul J. Doodkorte met een forse bezuinigingslag. Slim inkopen van zorg is daarvoor een voorwaarde, maar De belangstelling voor jeugdzorg is groot. En dat is terecht. Kin- neemt niet weg dat deze stapeling van bezuinigingen wel heel deren en jongeren vormen een kwetsbare groep in de maat- negatief kan uitpakken. In de praktijk gebeurt dat dus ook. Met schappij. Wachtlijsten in de jeugdzorg horen dan ook niet voor die vermaledijde wachtlijsten als gevolg. De oorzaak? te komen. En toch moeten aanbieders van jeugdhulp ouders en kinderen soms wegsturen of weigeren. Simpelweg, omdat zij het De decentralisatie van beleid vroeg en vraagt om een dubbele inkoopplafond voor 2015 al hebben bereikt. aanpak: De decentralisatie van belang én integratie van beleid. In Jeugdigen en hun ouders kunnen daardoor niet de aanpak die tot nu toe centraal staat is ingezet op de transitie: altijd bij de hulp krijgen die nodig is. En, al helede overdracht van taken en het inregelen van bevoegdheden. maal niet bij de aanbieder van hun keuze. Het Succes is daarmee echter niet verzekerd. De omslag van ‘leuren’ met kinderen lijkt begonnen. Dit alles ‘ondersteuning verlenen’ naar ‘zelfredzaamheid bevorderen’ blijkt uit een rondgang door het veld. vraagt om meer en ingrijpende veranderingen. Om een fundamenteel andere werkverdeling. Daarbij is het van belang dat Na de heftige debatten rond de stelselwijziging gemeenten helder voor ogen hebben hoe zij de transformatiewaren wachttijden eventjes geen onderwerp opgave waar willen maken en wat dat betekent voor de inmeer. Maar afgelopen week kwamen de media met alarmerende richting van het sociale domein. Als afgeleide daarvan moeten berichten. Is het echt zo erg? Het eerlijke antwoord is zowel be- verantwoordelijkheden worden toegedeeld en passende bevestigend als ontkennend. Het is maar hoe je het bekijkt. loningsvormen worden ontworpen die actoren motiveren om de gewenste resultaten te leveren. Gemeenten werken hard aan de vormgeving van de drie transities in het sociaal domein: invoering van de Participatiewet, de En ja, dat vraagt dus ook om een reorganisatie als een transforoverheveling van de AWBZ-zorg naar de Wmo en de transitie matie (omvorming) van het sociale domein. Zo is een herverkavan de jeugdzorg. Een ontwikkeling die raakt aan de transities bij veling van de nulde, eerste en tweede lijn - een absolute eis voor de gemeente is de invoering van en de bezuinigingen op pas- succes – nog niet of heel gemankeerd tot stand gekomen. send onderwijs. Dit laatste vraagt (ook) om meer afstemming tussen gemeenten en de samenwerkingsverbanden uit het pri- Nu de financiële middelen schaarser zijn, moet worden ingezet mair, voortgezet en speciaal onderwijs. op een herverdeling van taken en verantwoordelijkheden over de verschillende lagen van de piramide. In de nulde lijn vervult de Met deze grote veranderingen is een bedrag van circa € 8 miljard gemeente een bescheiden rol door algemene collectieve voorgemoeid, bijna 50% van de huidige omvang van het Gemeente- zieningen te bieden, zoals buurthuizen, brede scholen en andere fonds. De transities gaan bovendien gepaard met grote kortin- welzijnsvoorzieningen. De beperkte groep inwoners aan wie op gen door het Rijk, waardoor gemeenten met minder middelen grond van hun beperkingen individuele ondersteuning wordt de taken anders moeten gaan vormgeven. geboden, bevindt zich in de top van de piramide, de zogenaamde tweede lijn. Tussen de basis en de top van de piramide functiDe inzet vereist van gemeenten een adequate aanpak om de oneert een eerste lijn van bijvoorbeeld maatschappelijk werkers, continuering van zorg veilig te stellen, want niemand wil immers jeugdhulpverleners, ouderenadviseurs, ggd-medewerkers en dat er tijdens de transitie mensen tussen de wal en het schip Wmo-consulenten die kortdurende ondersteuning verlenen en

Je moet wel gek zijn om de wachtlijsten aan te pakken.

inwoners kunnen doorverwijzen naar voorzieningen in de nulde of tweede lijn. Onder de noemer ‘kanteling’ en ‘meer eigen kracht’ moet worden gezocht naar en gezorgd voor een betere benutting van de mogelijkheden in de nulde lijn om de financiële lasten van de tweede lijn te beperken. De grotere grote rol voor de eerste lijn, die in versterkte vorm (sociale teams) voor meer preventie en sociale samenhang (‘samenredzaamheid’) moet zorgen, moet worden bezien in samenhang met de gehele piramide. Daarbij blijft het uitgangspunt: kwalitatief goede en betaalbare ondersteuning voor de mensen die dat nodig hebben. Een te strikte scheiding tussen de lijnen in de piramide werkt contraproductief. De opdracht meer werk te maken van preventie wordt al snel geïnterpreteerd als: minder doorverwijzen naar specialistische ondersteuning. Daarmee wordt de toegankelijkheid van ondersteuning beperkt, ook als dat meerwaarde biedt. Zij houdt ook de schotten in stand die een goede samenwerking en afstemming belemmeren. Het alternatief? Voeg meer specialistische kennis en expertise toe aan de eerste lijn en combineer dat met vernieuwing van de beloningssystematiek (lees: inkoopsystematiek). De huidige bekostigingssystematiek, waarin wordt betaald voor nauw omschreven producten en diensten. Coördinatie tussen de verschillende ondersteuningsvormen in de nulde, eerste en tweede lijn komt daardoor niet of (te) moeizaam tot stand. Ook zijn er geen prikkels voor het vervangen van duurdere vormen van zorg door goedkopere alternatieven waar dat kan. Ook is er geen prikkel tot preventie: het voorkómen of reduceren van de ondersteuningsvraag. Het stelsel – inclusief het daaraan gekoppelde beloningssysteem beloont aanbieders voor het continueren van afhankelijkheid. En dat, terwijl de bekostiging samenwerking en integratie tussen aanbieders over de grenzen van hun eigen mogelijkheden heen moet bevorderen.

 Vervolg op pagina 2

Jaargang 2 | aflevering 30 | pagina 2

Het Decor - verruim(t) de horizon Regisseren is ook opzijschuiven bureaucratie.

De kern van een regisserende gemeente is het "regieteam". Dit is een groep professionals rechtstreeks gegroepeerd rondom het college. Zij gaan rechtstreeks met al dan niet groepen of Opinie | door Piet van Mourik, Directeur stichting De Regisseindividuele bewoners of ondernemers aan de slag. Je zou kunrende Gemeente nen zeggen dat elke inwoner recht heeft op een regisseur als De manier van werken van gemeenten wekt nogal eens wrevel 'casemanager'. Net als in de zorg snapt een doorsnee onderop. Dat het anders moet? Ook daarover is geen discussie. Alnemer immers net zo weinig van de gemeente als de leden van leen roepen dat de kerntaak van de gemeente een probleemgezin. De "Case-regisseur" werkt on“belang van onze inwoners” is volstaat niet. conventioneel en niet vanuit een "keurslijf"-opvatting. Zeker niet als de oplossing plaats moet vinden Samen met de betrokken ondernemer maakt de rein een organisatie waarvan de bedrijfsvoering gisseur binnen pakweg 6 weken een concreet en uitregelmatig niet op orde is. voerbaar plan. Een voorbeeld In het centrum van een Randstadgemeente zit een spuiterij annex verf en behangwinkel. De eigenaar wil te zijner tijd de spuiterij beëindigen en de rest verhuren. Hoe gaat dat? Meneer stapt naar de wethouder en bespreekt de zaak. De wethouder blij. Immers het aantal zware verkeersbewegingen neemt af in het dorpscentrum en verhuur van de panden leidt tot meer leefbaarheid. Maar ja. Voor de voorgestelde huurders met een andere bestemming denkt de gemeente ambtenaar toch anders dan de ondernemer. Aan de wethouder heeft deze geen boodschap. Er staat immers niks op papier. En zo ontstaat een "kat en muis spel" waarbij de gemeente keer op keer een juridische smoes tevoorschijn weet te toveren en de ondernemer gefrustreerd een oplopende schade lijdt.

Is regisseren anti-bureaucratie? Nee. Regisseren moet soms bureaucratisch zijn. Strikt toepassen van de regels bij aanpak van veiligheid of criminaliteit is buiten kijf. In het voorbeeld speelt dat in het geheel niet. Hier staat immers een maatschappelijke doelstelling voorop. Dat kan van alles zijn van werkgelegenheid, leefbaarheid centrum of nieuwe bedrijvigheid. Hierbij mag de ondernemer intensieve en creatieve begeleiding van de gemeentelijke regisseur verwachten vanuit de filosofie “ja, tenzij…”.

voor noodzakelijke omvorming niet – of te gemankeerd – vorm gegeven. Dat resulteert bepaald niet in een prikkel om de wachtlijsten aan te pakken. Integendeel, wachtlijsten vormen al gauw een garantie voor een hoger budget. De nu door de aanbieders gevraagde aandacht voor de te krappe inkoop anticipeert daarop. Typisch voor Nederland! Wanneer de een financiële ruimte heeft, komt de ander wel tekort of omgekeerd. Het succes van een dergelijk initiatief staat en valt met de lengte van de wachtlijsten. Hoe langer de wachtlijst, hoe meer gemeenten zullen willen bijbetalen. Je moet wel gek zijn om de wachtlijsten aan te pakken. Juist daarom ook is nu het moment daar om serieus werk te maken van resultaatfinanciering. Een vorm van integrale bekostiging, rechtstreeks gekoppeld aan behaalde resultaten en daarmee verbonden kwaliteitseisen. Vernieuwing van de beloningssystematiek is nodig om zowel de kwaliteit als de doelmatigheid en toegankelijkheid te stimuleren. De context van een krimpende budgettaire ruimte biedt daarvoor interessante aanknopingspunten. Zeker, als nieuwe beloningssystemen aanbieders stimuleren om:  zich maximaal te (blijven) inspannen voor kwalitatief hoogwaardige dienstverlening (kwaliteit);  de samenhang in de dienstverlening, d.w.z. coördinatie tussen de verschillende aanbieders die bij de dienstverlening aan een cliënt betrokken zijn (kwaliteit en doelmatigheid) te zoeken;  onnodige zorg te vermijden en duurdere door goedkopere vormen van ondersteuning te vervangen (doelmatigheid);  prikkels te zoeken en te benutten die ‘ontzorgen’; d.w.z. het bevorderen van zelfredzaamheid en verminderen van de ondersteuningsbehoefte (doelmatigheid);  de risico’s op toegang tot noodzakelijke ondersteuning (toegankelijkheid) weg te nemen.

Hobbels? De weg naar regisseren gaat hier en daar hard tegen hard. De ene ambtenaar of wethouder kan er beter tegen dan de andere. Neuzen dezelfde kant op? Zolang het doel maar duidelijk voor ogen blijft komen zowel de confrontatie- als harmoniedenkers er samen wel uit. Welk doel? In dit geval de onderneUitzondering? mer met zijn belangen centraal zetten. Dus gemeente: “Walk as Helaas niet. Ze past uitstekend bij een traditionele gemeente you talk” bij het in de praktijk brengen van je kerntaak. zoals er nog heel wat zijn. De Maarten Toonder overheid van "regels zijn regels zonder aanziens des persoons". Maar past  Vervolg van pagina 1 dit bij de huidige samenleving? Nee. De samenleving krijgt steeds meer mensen die eigenaar willen zijn van hun eigen Nu wil ik zeker niet de budgettering in de zorg afschaffen. Ik verandering. Een richting die ook politiek wordt beleden. Maar pleit voor vormen van budgettering die de bijbehorende gevadat betekent wel dat de gemeente moet beseffen dat ze haar ren uitbannen. Het eerste gevaar is te lage budgettering. Daar- Kortom: Stoppen met wachten, beginnen met doen! inwoners hierbij moet faciliteren. aan hebben gemeenten zich in ruime mate schuldig gemaakt. Wat doet een regisserende gemeente? Ze hebben wel de bezuinigingen geaccepteerd, maar de daar-


Het Decor - verruim(t) de horizon Welke vergoeding is er voor mantelzorg?

Parkeervergunning Mensen die afhankelijk zijn van mantelzorg kunnen voor hun Bron: Nieuwsbericht Mantelzorgers kunnen aanspraak maken op een aantal ver- mantelzorger in sommige gemeenten een parkeervergunning goedingen. Ze komen bijvoorbeeld in aanmerking voor dubbe- aanvragen. In Amsterdam bijvoorbeeld kan een zorgvrager een vergunning aanvragen waar maximaal le kinderbijslag, ze krijgen in sommidrie mantelzorgers gratis kunnen parkege gemeenten reiskosten vergoed of ren. Informeer bij je gemeente over de een parkeervergoeding. mogelijkheden.

Jeugdzorgbudget 2015 bij deel gemeenten al op Bron: NIP 150731

Reiskosten Meereizen in het openbaar vervoer Als iemand uit je huishouden langer De OV Begeleiderskaart is er voor reizidan een maand verpleegd wordt en gers die niet zonder persoonlijke begeje moet als mantelzorger meer dan leiding met het openbaar vervoer kun10 kilometer reizen om hem of haar nen gaan. Met deze kaart kunnen manVerruim het blikveld regelmatig te bezoeken dan mag de telzorgers gratis meereizen met de mantelzorger 0,19 euro per kilometer zorgvrager. Het gaat dan om zorgvraaftrekken van de belasting. Ov-kosten gers die ouder dan 12 jaar zijn met bijof taxikosten zijn helemaal aftrekbaar. voorbeeld epilepsie, een visuele handicap, een ernstige loopKijk hier op de website van de Belastingdienst voor meer inforbeperking, een verstandelijke beperking of een psychische matie >> aandoening waardoor het zelfstandig reizen met eventuele Ook hebben sommige gemeenten reiskostenvergoeding voor hulpmiddelen niet lukt. Voor het aanvragen van een OV Begeleiderskaart kun je contact opnemen met Argonaut via telemantelzorgers in de bijstand. foonnummer 030-2354661 of www.ovbegeleiderskaart.nl

Het Nederlands Instituut voor Psychologen (NIP), dat deze signalen krijgt uit alle hoeken van het land, noemt het 'zorgelijk' dat al in juli sommige psychologenpraktijken geen nieuwe kinderen meer kunnen behandelen. Hierover bericht de Volkskrant vandaag.

Extra kinderbijslag Ouders met een ziek of gehandicapt kind dat thuis woont, hebben recht op twee keer kinderbijslag. Ben je een alleenstaande ouder en mantelzorger van een kind met een ziekte of handicap, of werkt je partner niet, dan heb je recht op 1460 euro extra kinderbijslag. Dit bedrag komt bovenop de dubbele kinderbijslag. Lees hier meer over kinderbijslag voor een thuiswonend kind dat intensieve zorg krijgt. Kijk hier voor meer informatie over kinderbijslag >>

Respijtzorg Respijtzorg maakt het mogelijk dat mantelzorgers even een pauze kunnen nemen. Dat kan zijn voor een vakantie, maar respijtzorg kan ook iedere week ingeschakeld worden. Sommige zorgvragers gaan dan naar een logeeradres, maar het kan ook zo zijn dat er zorg thuis geregeld wordt, waardoor de mantelzorger er even op uit kan. Respijtzorg kan gedeeltelijk vergoed worden uit de Wmo als de zorgvrager ook ondersteuning krijgt vanuit de Wmo. De mantelzorger kan respijtzorg Veel Nederlanders zorgen voor een zieke partner, kind, ouder aanvragen bij het CIZ als er zorg vanuit de Wet langdurige of andere naaste. Een zware taak naast hun gewone dagelijkse zorg wordt gegeven. Ook vergoeden sommige zorgverzekebaan, die vaak als vanzelfsprekend gezien wordt. Ook door de raars respijtzorg in de aanvullende verzekering. Respijtzorg voor kinderen met een beperking kan aangevraagd worden bij mantelzorger zelf. Lees meer in het dossier Mantelzorg >> de gemeente.

Door krap inkopen bij een deel van de gemeenten is de ingekochte jeugdzorg al op.. Kinderen kunnen hierdoor niet meer worden aangenomen. Het door de gemeenten aan die zorgverleners verstrekte budget, bedoeld voor heel 2015, is halverwege het jaar al op.

De gemeenten verzekeren dat als een instelling geen budget meer heeft, kinderen altijd ergens anders terecht kunnen zodat de zorg wel gegarandeerd is. Daarbij zetten gemeenten jeugdteams in, die de lichtere problemen zelf moesten gaan oplossen zodat ze minder zouden doorverwijzen en daardoor kostenbesparend zouden zijn. Maar het aantal doorverwijzingen naar psychologen is niet afgenomen, ook omdat huisartsen zelf bepalen hoe vaak en naar welke zorg zij verwijzen. Inkoop door gemeenten administratieve ramp Psychologen noemen de administratieve last door de inkoop van zorg door de gemeenten 'een ramp', blijkt uit een enquête onder bijna 500 psychologen van het NIP


Het Decor - verruim(t) de horizon

Een parabel of gelijkenis is een kort verhaal, gewoonlijk gesitueerd in het dagelijks leven, dat dient om een religieus, moreel of filosofisch idee te illustreren. HET DECOR verzamelde een aantal van die mooie, korte inspirerende verhalen. Om te motiveren en te stimuleren om positiever te denken, te leven en te werken.

Echo

Vader en zoon lopen in het bos. Plotseling struikelt de jongen en omdat hij pijn voelt roept hij: “Ahhhh”. Verrast hoort hij een stem vanuit de bergen die “Ahhhh” roept. Vol nieuwsgierigheid roept hij: “Wie ben jij?” en hij krijgt als antwoord: “Wie ben jij?”. Hij wordt kwaad en roept: “Je bent een lafaard” waarop de stem antwoordt: “Je bent een lafaard” Vragend kijkt de jongen zijn vader aan. De man zegt: “Zoon, let op” en roept: “Ik bewonder jou”. De stem antwoordt: “Ik bewonder jou” Vader: “Jij bent prachtig” en de stem: “Jij bent prachtig” De jongen is verbaasd, maar begrijpt het nog steeds niet. Daarop legt de vader uit: “De mensen noemen dit echo, maar in feite is dit het leven… Het leven geeft je altijd terug wat jij er zelf in brengt. Het leven is een spiegel van jouw handelingen. Als je meer liefde wilt, geef dan meer liefde! Wil je meer vriendelijkheid, geef dan meer vriendelijkheid!”

Meer inspirerende sprookjes en parabels vind je hier:

Amsterdam onderzoekt privacy jeugdzorg Bron: Gemeente Amsterdam 150731

Jeugd met problemen steeds vaker in gezinshuis Bron: AD 150731

Het College van burgemeester en wethouders van Amsterdam gaat onderzoeken of de verwerking van persoonsgegevens van kinderen binnen het nieuwe jeugdstelsel goed geregeld is en houdt daarvoor een zogenaamde 'privacyschouw'. Ouders worden nadrukkelijk meegenomen in dit onderzoek.

Kinderen en jongeren die niet langer thuis kunnen wonen, komen steeds vaker in een gezinshuis terecht in plaats van in een kliniek. Zo kunnen ze toch in een gezin wonen, terwijl ze hulp krijgen van tenminste één ouder die professioneel jeugdhulpverlener is. Dit meldt het Algemeen Dagblad (AD).

Op verschillende momenten moet in de nieuwe organisatie van de jeugdzorg privacygevoelige informatie worden overgedragen. Het gaat bijvoorbeeld om dossieroverdracht wanneer de Ouder- en Kindteams doorverwijzen naar specialistische hulp. Als het goed is, wordt alleen die informatie vastgelegd die noodzakelijk is voor de hulp aan het kind en voor een rechtmatig verloop van het proces. Omdat het soms om hele gevoelige informatie gaat, is het van belang dat de opslag en overdracht van deze gegevens nauwkeurig gebeurt.

Het aantal gezinshuizen in Nederland is sinds 2012 met 22,5 procent toegenomen. Inmiddels zijn er zo’n zeshonderd van dit soort opvangplekken, waar in totaal tweeduizend jongeren wonen. Sinds de veranderingen in de jeugdzorg op 1 januari moeten jeugdzorginstellingen minderjarigen zo veel mogelijk bij een gezin onderbrengen. Nu wonen nog ongeveer 17 duizend kinderen in jeugdzorginstellingen. "Wij zijn in Nederland kampioen in het plaatsen van kinderen in instellingen," zegt Gerard Besten, directeur van gezinshuis.com, in het AD.

Amsterdam gaat onderzoeken hoe de nieuwe situatie in de praktijk werkt. De gemeente wil weten: “Werken de richtlijnen en regels voor het vastleggen en delen van dossiergegevens? Weet iedereen hoe ze om moeten gaan met de gegevens? En worden ouders wel voldoende geïnformeerd over wie inzage heeft in het dossier van hun kind?” De privacytoets moet dit najaar gaan leiden tot een rapportage met aanbevelingen.

De Alliantie Kind in Gezin denkt dat 10 duizend jongeren die nu nog in klinieken wonen terecht kunnen bij gezinsouders. Anders dan bij pleeggezinnen is in een gezinshuis minstens één van de ouders professioneel jeugdhulpverlener. Jeugdzorg Nederland ziet dat zorgaanbieders druk bezig zijn het aantal gezinshuizen verder uit te breiden. "In zo'n gezinshuis hebben de kinderen vaste opvoeders en een overzichtelijke leefsituatie," aldus Jeugdzorg-woordvoerder Janette Reukers. Bovendien is de opvang een stuk goedkoper: een plek in een jeugdzorginstelling zou minimaal 100.000 euro per jaar kosten, de opvang in een gezinshuis circa 45.000 euro per kind per jaar.

Het College bescherming persoonsgegevens constateerde in maart al dat er een lacune in de Jeugdwet zit. Naar aanleiding daarvan riep het Nederlands Instituut van Psychologen de ministers Van der Steur (Justitie) en Schippers (VWS) en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten op om zo spoedig mogelijk een voorlopige werkregeling in te stellen, om de privacy van de cliënt en het beroepsgeheim van de zorgaanbieders binnen de Jeugdwet te garanderen.


Het Decor - verruim(t) de horizon Onduidelijkheid over de uitvoering

De taaleis voor bijstandsgerechtigden mr. Frank Schulmer , senior (juridisch) vakredacteur bij Schulinck. De Wet taaleis treedt op 1 januari 2016 in werking en introduceert artikel 18b in de Participatiewet. Dit artikel legt een bijstandsgerechtigde de verplichting op om de Nederlandse taal op minimaal het referentieniveau 1F te beheersen. Als een bijstandsgerechtigde hier niet aan voldoet, verlaagt het college de bijstand. De wet regelt een aantal situaties niet. Wat moet er in die situaties gebeuren? Een bijstandsgerechtigde moet aan de hand van documenten aantonen dat hij voldoet aan de taaleis. Dit kan bijvoorbeeld met een inburgeringsdiploma of een schooldiploma. Kan een bijstandsgerechtigde dit niet, dan moet hij een toets afleggen. Als uit de toets blijkt dat hij voldoet aan de taaleis, dan gebeurt er niets met de bijstand. Volgt uit de toets dat de bijstandsgerechtigde de Nederlandse taal niet voldoende beheerst, dan krijgt hij één maand te tijd om te beginnen met het leren van de Nederlandse taal. Een bijstandsgerechtigde kan met deze inspanning een verlaging van de bijstand voorkomen. De taaleis is immers een zogenaamde inspanningsverplichting. Als hij niet start met het leren van de Nederlandse taal, dan wordt de bijstand verlaagd. De eerste 6 maanden wordt de bijstand verlaagd met 20%. De bijstand wordt de daaropvolgende 6 maanden met 40% verlaagd en daarna wordt de bijstand voor onbepaalde tijd met 100% verlaagd.

Moet het college stoppen met verlaging van de bijstand als gen van de bijstandsgerechtigde blijft de bijstand met 20% een bijstandsgerechtigde na bijvoorbeeld 4 maanden toch verlaagd. Dit lijkt echter in strijd met de bedoeling van de Wet start met het leren van de Nederlandse taal? taaleis. De bedoeling is namelijk dat als een bijstandsgerechtigde niet voldoet aan de taaleis dat hij zich moet inspannen De tekst van artikel 18b Participatiewet biedt hiervoor geen om dit niveau te bereiken. Zo lang een bijstandsgerechtigde duidelijkheid of levert zeer onredelijk situaties op. Hieronder zich inspant, wordt de bijstand niet verlaagd (TK 2014-2015, 33 ga ik op beide situaties in. 975, nr. 7, p. 11 en 19, TK 2014-2015, nr. 24, item 18, p. 2, 6 en 16 en EK 2014-2015, nr. B, p. 4, 8 en 9). Het probleem is echter Situatie 1 dat dit alleen uit de parlementaire stukken volgt. De wet bevat Een bijstandsgerechtigde begint op tijd met het leren van de hiervoor geen regeling. Ik pleit er toch voor om in deze situatie Nederlandse taal. Na 4 maanden stopt hij hiermee. Wat moet te stoppen met het verlagen van de bijstand. Dit is immers de het college nu doen? Als je de letterlijke tekst van de wet volgt bedoeling van de wetgever. Bovendien voldoet de bijstands(voor zover dat al kan), moet de bijstand met terugwerkende gerechtigde vanaf dat moment aan de inspanningsverplichkracht worden verlaagd (lid 4, tweede volzin). Dit betekent dat ting. Hij doet dan dus wat van hem verlangd wordt en het is de bijstand ook wordt verlaagd over de afgelopen 4 maanden dan ook verdedigbaar dat hij hier niet meer voor wordt gewaarin hij is gestart met het leren van de taal. Als een bij- straft door een verlaging. standsgerechtigde na 13 maanden stopt is het nog erger. Dan wordt ook nog eens de bijstand De Wet taaleis bevat dus enkele onduidelijkheden en interesdirect met 100% verlaagd voor onbepaalde tijd. sante vraagstukken. Het is afwachten hoe de praktijk hiermee Dit is echter niet de bedoeling volgens de zal omgaan en hoe de jurisprudentie zich hierover ontwikkelt. staatssecretaris (EK 2014-2015, 33 975, nr. 23, item 9, p. 6 en p. 10). Mij lijkt het voor de hand liggend dat de bijstand wordt verlaagd vanaf de datum dat de bijstandsgerechtigde is gestopt met het leren van de Nederlandse taal. Vanaf dat moment verricht hij immers geen inspanningen meer. Hij voldoet vanaf dat moment niet meer aan de inspanningsverplichting. De bijstandsgerechtigde begaat dan pas voor het eerst een verwijtbare gedraging. De eerste verlaging bedraagt dan altijd 20% gedurende zes maanden.

Situatie 2 Tot zover is de wet duidelijk. De wet is echter onduidelijk over Een bijstandsgerechtigde begint niet op tijd met het leren van de Nederlandse taal. De bijstand wordt verlaagd. Na 4 maande volgende 2 situaties: den bedenkt hij zich en start een taalcursus. Wat moet nu geWat moet gebeuren als een bijstandsgerechtigde start met het beuren? De tekst van de wet voorziet hier niet in. Het nieuwe leren van de Nederlandse taal, maar na enige tijd hiermee artikel bevat geen zogenaamde inkeerbepaling. De wet bepaalt dus niet dat vanaf dat moment de bijstand niet meer stopt? wordt verlaagd. Met andere woorden, ondanks de inspanninJaargang 2 | aflevering 30 | pagina 6

Het Decor - verruim(t) de horizon 'Regeling voor problemen pgb's in de maak' Bron: Stichting PGB Schadeclaim 150731

dan drieduizend aanmeldingen ontvangen van particuliere schadevergoeding", stelt Van Oorschot. zorgverleners. Ruim een maand na de oprichting heeft de stichting al meer De Stichting PGB Schadeclaim en het ministerie van Volksgedan drieduizend aanmeldingen ontvangen van particuliere zondheid, Welzijn en Sport (VWS) werken aan een regeling om 'Regeling voor problemen pgb's in de zorgverleners. particuliere zorgverleners die hun persoonsgebonden budget- maak' Bron: Stichting PGB Schadeclaim 150731 ten te laat hebben ontvangen, schadeloos te stellen. Dat heeft De Stichting PGB Schadeclaim en het ministerie van VolksgeEric van der Goot, advocaat van de stichting, op 30 juli laten zondheid, Welzijn en Sport (VWS) werken aan een regeling om Jeugd Noorden krijgt meeste zorg weten. particuliere zorgverleners die hun persoonsge- Bron: DVHN 150731 bonden budgetten te laat hebben ontvangen, GRONINGEN - In Noord-Nederland krijgen naar verhouding Sinds de Sociale Verzekeringsbank (SVB) begin schadeloos te stellen. Dat heeft Eric van der de meeste jongeren jeugdzorg, en de gemeenten Appingedit jaar verantwoordelijk is geworden voor de Goot, advocaat van de stichting, op 30 juli laten dam, Pekela en Veendam spannen de kroon. uitbetaling van pgb’s, zijn er enorme problemen. Hulpverleners krijgen regelmatig te laat of helemaal niet uitbetaald. De stichting besprak de problemen donderdag voor het eerst met het ministerie. "Het was een constructief gesprek. Eind augustus gaan we de contouren van de regeling bespreken in een vervolggesprek'', aldus Van der Goot.

weten.

Sinds de Sociale Verzekeringsbank (SVB) begin dit jaar verantwoordelijk is geworden voor de uitbetaling van pgb’s, zijn er enorme problemen. Hulpverleners krijgen regelmatig te laat of helemaal niet uitbetaald. De stichting besprak de problemen donderdag voor het eerst met het ministerie. "Het was een constructief gesprek. Eind augustus Het ministerie bevestigt dat er goed overleg is geweest maar gaan we de contouren van de regeling bespreken in een verdoet geen mededelingen over de inhoud of voortgang. Staats- volggesprek'', aldus Van der Goot. secretaris Martin van Rijn zal de Tweede Kamer in september over de uitkomst informeren, laat zijn woordvoerder weten. Het ministerie bevestigt dat er goed overleg is geweest maar doet geen mededelingen over de inhoud of voortgang. StaatsIn een individuele zaak eerder dit jaar bepaalde de rechter dat secretaris Martin van Rijn zal de Tweede Kamer in september een gedupeerde zorgverlener recht heeft op een verhoging over de uitkomst informeren, laat zijn woordvoerder weten. van het te laat betaalde pgb-bedrag met 25 procent. De SVB liet toen weten in hoger beroep te gaan tegen de uitspraak. In een individuele zaak eerder dit jaar bepaalde de rechter dat Schadeclaim indienen een gedupeerde zorgverlener recht heeft op een verhoging van het te laat betaalde pgb-bedrag met 25 procent. De SVB Volgens PGB Schadeclaim geldt de uitspraak voor alle te laat liet toen weten in hoger beroep te gaan tegen de uitspraak. betaalde pgb's. Gedupeerde zorgverleners kunnen zich bij de stichting aanmelden om gezamenlijk een schadeclaim in te Schadeclaim indienen dienen. "Duizenden mensen komen in aanmerking voor een Volgens PGB Schadeclaim geldt de uitspraak voor alle te laat schadevergoeding", stelt Van Oorschot. betaalde pgb's. Gedupeerde zorgverleners kunnen zich bij de stichting aanmelden om gezamenlijk een schadeclaim in te Ruim een maand na de oprichting heeft de stichting al meer dienen. "Duizenden mensen komen in aanmerking voor een

Dat blijkt uit cijfers van het CBS, Centraal Bureau voor de Statistiek over het eerste kwartaal van 2015. Van alle Nederlandse jongeren kreeg 6,1 procent jeugdzorg. In de provincie Groningen was dat 6,5 procent en in Oost-Groningen 9,9 procent. In Appingedam, Delfzijl en Pekela kreeg 12 procent jeugdzorg.

Gezondheidsonderzoeker professor Menno Reijneveld van het UMCG luidde vorig jaar al de noodklok over het hoge aantal jongeren in het Noorden met psychische of gedragsproblemen. De oorzaken zijn niet eenduidig maar het valt in het algemeen op dat jongeren uit gezinnen met weinig geld, eenoudergezinnen en kinderen van gescheiden ouders meer in de jeugdzorg zitten. Sinds januari zijn de gemeenten verantwoordelijk voor het leveren van jeugdzorg. In vergelijking met het jaar 2012 zitten er begin dit jaar 60 procent minder jongeren in de jeugdzorg. Het vergelijken van cijfers is volgens het CBS echter moeilijk, omdat er voor 2011 en 2012 alleen jaarcijfers beschikbaar zijn. De meeste jeugdhulp is geleverd aan kinderen die op de basisschool zitten, namelijk 108.000 kinderen tussen de vier en elf jaar. Van de jongeren in de jeugdbescherming, vooral tieners, werden de meesten onder toezicht geplaatst, hoewel het aantal jongeren met voogdij ook licht is toegenomen. De meeste maatregelen van jeugdbescherming duren een jaar of langer. Jaargang 2 | aflevering 30 | pagina 7

Het Decor - verruim(t) de horizon Aandacht voor verdringing bijstandsgerechtigden Bron: Inspectie SZW 150731 Re-integratie van mensen met een bijstandsuitkering mag niet leiden tot verdringing op de arbeidsmarkt. Gemeenten zouden in hun beleid en werkinstructies meer aandacht moeten besteden aan het risico op verdringing.

Dat concludeert de Inspectie SZW in het rapport 'Gemeentelijke aandacht voor verdringing bijstandsgerechtigden'. Om verdringing te voorkomen is voor participatieplaatsen en de tegenprestatie wettelijk bepaald dat het werk van de bijstandsgerechtigde additioneel moet zijn. Dat wil zeggen dat de werkzaamheden zijn toegevoegd aan het primaire productieproces in een organisatie. Voor andere re-integratie instrumenten is deze eis niet in de wet opgenomen, maar geldt als algemene norm dat zij niet mogen leiden tot verdringing op de arbeidsmarkt. Activiteiten Van verdringing is sprake als de arbeidsmarkt wordt verstoord door het handelen van de gemeente, zonder dat daar een groter publiek belang mee wordt gediend. Dit is vaak niet makkelijk vast te stellen. Het speelt bijvoorbeeld als bijstandsgerechtigden voor langere tijd bijdragen aan primaire productieactiviteiten zonder dat dit bijdraagt aan hun eigen re-integratie. Dat kan bijvoorbeeld te maken hebben met de aard van het werk, maar ook met de duur van het traject. Criteria Slechts enkele gemeenten hanteren criteria waaraan de inzet van een bepaald instrument moet voldoen. Voorbeelden hiervan zijn dat er het laatste half jaar niemand is ontslagen op een soortgelijke functie, dat er minstens één ongesubsidieerde medewerker in het bedrijf is voor de dagelijkse begeleiding of dat een instrument alleen voor een bepaalde maximale duur

mag worden ingezet. Zulke criteria geven houvast aan klant- De meeste jeugdhulp bij kinderen in de basisschoolleeftijd De managers en zijn dus zeer gewenst. helf t van alle jongeren met jeugdhulp was tussen 4 en 11 jaar oud, ruim 108 duizend in het eerste kwar taal van 2015. Dat komt overeen met 7,2 procent van alle kinderen in Nederland Bijna kwart miljoen jongeren in de jeugdin deze leef tijdsklasse. Bij de jongste kinderen tot en met drie zorg Bron: CBS 150731 jaar lag dit aandeel met 1,1 procent flink lager. Bij de 12- tot In de eerste drie maanden van dit jaar kregen 233.000 jongeen met 17-jarigen was het aandeel jongeren met jeugdhulp 7,7 ren jeugdhulp, jeugdbescherming of jeugdreclassering. In Amprocent en bij jongeren vanaf 18 jaar kwam jeugdhulp in veel sterdam zijn dat ruim 9500 jongeren. Dat blijkt uit voorlopige mindere mate voor: 0,4 procent. Over alle leef tijdsklassen tecijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) zamen was het aandeel jongeren met jeugdhulp 4,8 procent. Als de groep van 18 jaar en ouder buiten beschouwing gelaten Vooral jeugdhulp wordt, was het aandeel 6,1 procent. Op 1 januari 2015 is de Jeugdwet in werking getreden waarmee gemeenten verRelatief minder allochtone jongeren in jeugdhulp antwoordelijk zijn geworden voor de zorg In het eerste kwar taal van 2015 ontvingen 30 590 nietaan jongeren. In de eerste drie maanden westerse allochtone jongeren jeugdhulp. Dit komt overeen van dit jaar kregen, volgens de eerste met 4,1 procent van alle niet-westerse allochtone jongeren in voorlopige cijfers, 233 duizend jongeren Nederland. Bij westerse allochtone jongeren is dit 4,2 procent. gemeentelijke jeugdzorg. Het merendeel Deze percentages zijn lager dan bij de autochtone jongeren. van de geleverde zorg (85 procent) beVijf procent van de autochtone jongeren ontving jeugdhulp. treft jeugdhulp, waarbij jongeren en hun ouders hulp krijgen bij psychische, psychosociale en/of geHoogste aandeel jeugdhulp in drie Groningse gemeenten dragsproblemen, een verstandelijke beperking van de jongere, Van de in totaal 214 duizend jongeren met jeugdhulp in het of opvoedingsproblemen van de ouders. Daarnaast bestaat de eerste kwar taal van 2015 woonden er 43 duizend in Zuidjeugdzorg voor 12 procent uit jeugdbescherming en drie proHolland. Zeeland had het kleinste aantal jongeren in jeugdcent uit jeugdreclassering. Een op de tien jongeren heeft in het zorg, 5 duizend. De meeste jongeren in jeugdzorg kwamen uit eerste kwartaal van 2015 meer dan een van deze vormen van Rotterdam (7 duizend), Amsterdam (7 duizend) en Den Haag jeugdzorg ontvangen. (6 duizend) .Echter, wanneer gekeken wordt naar het aandeel van de jongeren in jeugdzorg ten opzichte van alle jongeren in Meer jongens dan meisjes de gemeente, dan blijkt dat in de Groningse gemeenten ApVeel meer jongens (140 duizend) dan meisjes (93 duizend) pingedam, Pekela en Veendam meer dan 12 procent van de kregen in het eerste kwartaal jeugdzorg. Jongens hebben vajongeren tot 18 jaar jeugdhulp kreeg. Oss had het hoogste ker jeugdhulp en zitten ook vaker in de jeugdreclassering. percentage jongeren van 18 jaar en ouder met jeugdhulp, naJeugdbescherming komt bij beide geslachten ongeveer evenmelijk 1,9 procent, gevolgd door Gennep (1,6 procent) en veel voor. Bij de jongens met jeugdzorg is het grootste deel Zwolle (1,5 procent). Relatief gezien werd de meeste jeugdhulp tussen de 4 en 12 jaar oud, bij de meisjes zaten er juist wat verleend in gemeenten met tussen de 50 duizend en 150 duimeer 12- tot 18-jarigen in jeugdzorg. zend inwoners


Het Decor - verruim(t) de horizon CBS publiceert eerste cijfers beleidsinformatie jeugd Bron: VNG 150804

wikkelen deze monitor samen met gemeenten.

Voor gemeente Utrecht is het 'niet het ultieme doel' om uiteindelijk het basisinkomen in te voeren, maar de gemeente hoopt De monitor komt in augustus beschikbaar via Waarstaatjege- op deze manier de bureaucratische regels van de bijstand te In het eerste kwartaal van 2015 kregen 233 duizend jongeren meente.nl. De cijfers komen ook beschikbaar via StatLine, de vereenvoudigen. Er zijn nu veel re-integratieverplichtingen en jeugdhulp, jeugdbescherming of jeugdreclassering. Dit zijn de databank van het CBS. hoge sancties. eerste voorlopige CBS-cijfers sinds de overgang van de jeugdzorg naar de gemeenten. Minder administratieve lasten Projectleider Nienke Horst van de gemeente Utrecht zegt dat Doordat we als gemeenten de informatieverzameling geza- het 'broodnodige maatwerk' niet mogelijk is en dat de geSinds 1 januari zijn gemeenten verantwoordelijk voor de levemenlijk doen, wordt de administratieve lastendruk voor instel- meente 'behoorlijk druk' is met de handhaving. 'Dat kan welring van jeugdhulp. Daarom is het belangrijk dat gemeenten lingen kleiner. Gemeenten hoeven immers niet alle informatie licht beter.' en Rijk beschikken over goede beleidsinformatie. apart uit te vragen. De indicatoren van de monitor helpen gemeenten te sturen, beleid te (her)formuleren en prestaties te Het Utrechtse experiment bestaat uit drie groepen: CBS: Jeugdhulpcijfers vergelijken op gemeenteniveau en vaak ook op wijkniveau. 1. Eén groep blijft gebruik maken van het oude systeem van CBS levert elk half jaar cijfers over de stand van zaken in de de bijstand. Zij hebben dus ook een sollicitatieplicht jeugdhulp, die belangrijke beleidsinformatie voor gemeenten Informatiebijeenkomsten voor gemeenten 2. Een ander groep krijgt bonussen als het werk vindt en het Rijk leveren. CBS heeft eind juli een eerste rapportage CBS en VNG organiseren 4 werkateliers om beleidsambtenaren 3. De laatste groep houdt het basisinkomen – ook als men uitgebracht over de eerste drie maanden met informatie over wegwijs te maken in StatLine en beschikbare tabellen over werk vindt jongeren in jeugdzorg: beleidsinformatie Jeugd. Na het werkatelier kunnen de deelnemers zelf aan de slag om de beleidsinformatie uit Statline in te Groep nummer drie krijgt dus geld van een werkgever én van  85 procent van de jongeren kreeg jeugdhulp zetten voor hun eigen beleidsprocessen. de belastingbetaler – waarmee we natuurlijk belasting betalen 12 procent van de jongeren kreeg jeugdbescherming de werknemers bedoelen die zelf geen basisinkomen krijgen.  3 procent van de jongeren kreeg jeugdreclassering CBS-rapportage Jeugdhulp | 31 juli 2015  1 op de tien jongeren kreeg meer dan een van deze vorTilburg wil een experiment uitvoeren samen met de Universi Rapport Jeugdhulp 1e kwartaal 2015 men van jeugdhulp  Rapport Jeugdbescherming en -reclassering 1e kwartaal teit Tilburg. 'Nu word je gekort op je uitkering als je één vinkje verkeerd zet en mag je als je tien kranten rondbrengt, er één 2015 CBS levert jaarlijks in april en oktober cijfers over de stand van  Jongeren met meer vormen jeugdzorg, persoonskenmer- qua bijverdiensten houden. Dat maakt nerveus,' zegt wijkomzaken in de jeugdhulp. Dit gebeurt via StatLine, de database budsman Ralf Embrechts tegen de krant. ken, regio (Statline) van CBS. De volgende rapportage verschijnt dus in oktober. In Tilburg hebben al 47 geïnteresseerde gezinnen zich gemeld. Voor gemeenten is dit waardevolle informatie, want zij kunnen Het is de bedoeling dat het experiment vier jaar duurt. De gede beleidsinformatie gebruiken voor de ontwikkeling van Gemeenten experimenteren met basisinkomeente wil weten wat werklozen doen als zij niet worden gemen Bron: nieuwsbericht 150805 jeugdbeleid op gemeentelijk niveau. controleerd door de sociale diensten maar 'zelf een plan moTwee gemeenten willen na de zomervakantie beginnen met VNG, VWS & CBS: www.waarstaatjegemeente.nl gen maken en als je hun zorgen over controles en sancties een proef met het basisinkomen. Utrecht en Tilburg willen wegneemt'. Staatssecretaris Van Rijn (VWS) en directieraadsvoorzitter 'gratis geld' geven aan bijstandsontvangers zonder dat daar Kriens (VNG) hebben een contract afgesloten met het CBS om een tegenprestatie tegenover staat. Groningen, Maastricht, Gouda, Enschede, Nijmegen en Wagebeleidsinformatie Jeugd ook te ontsluiten via ningen willen ook experimenteren met 'gratis geld'. De twee gemeenten wachten alleen nog op toestemming van www.waarstaatjegemeente.nl Via deze monitor krijgen gemeenten in 2015 inzicht in de ge- staatssecretaris Jetta Klijnsma (PvdA, Sociale Zaken), meldt Het meentelijke praktijk van het sociaal domein. VNG en KING ont- Financiële Dagblad woensdag. Jaargang 2 | aflevering 30 | pagina 9

Het Decor - verruim(t) de horizon Verdeelmodel maatschappelijke opvang moet uitgesteld Bron: Federatie Opvang 150801 Invoering van het objectieve verdeelmodel voor maatschappelijke opvang moet worden uitgesteld. Als dat niet gebeurt, leidt dat tot grote problemen in een aantal gemeenten. Dat stelt de Federatie Opvang in een brief aan staatssecretaris Van Rijn (VWS). De invoering van het objectieve verdeelmodel voor maatschappelijke opvang moet worden uitgesteld. Als dat niet gebeurt, leidt dat tot grote problemen in een aantal gemeenten. Dat stelt de Federatie Opvang in een brief aan staatssecretaris Van Rijn (VWS). Er zijn inmiddels Kamervragen gesteld.

tieve effecten op sommige centrumgemeenten’, schrijft de in de Wmo2015, de ontwikkeling van een verdeelmodel voor Federatie aan Van Rijn. beschermd wonen en de toegang tot de Wet langdurige zorg (Wlz) voor ggz-cliënten in samenhang moeten worden onderRisico dakloosheid zocht. Met alle gevolgen van dien, waarschuwt ze. In nadeelgemeenten moet de begeleiding van zeer kwetsbare mensen worden Herijking op zijn plaats In ieder geval D66 vindt dat herijking van de verdeelsleutel ‘op zijn plaats is’, stelt D66-Kamerlid Vera Bergkamp in schriftelijke vragen aan Van Rijn. Niet alleen omdat het rijk − na eerder advies van de Rfv − had toegezegd in 2015 het verdeelmodel maatschappelijke opvang te herijken. Ook de nieuwe doelgroepen waar gemeenten (financieel) voor zorgdagen rechtvaardigen een herijking.

afgebouwd, ‘waardoor het risico op dakloosheid en sociale uitsluiting toeneemt’, aldus de Federatie. Voor ondersteuning buiten de instellingsmuren (extramuralisering) zijn minder mogelijkheden. Herverdeling nu is onverstandig, onnodig en leidt tot onrust en verstoring van een toch al wankel evenwicht, vindt ze. Vernieuwde Stedelijke Kompassen − zeg maar de plannen van aanpak maatschappelijke opvang in de 43 centrumgemeenten − kunnen volgens de Federatie voor een nieuw evenwicht zorgen. Dat evenwicht is nodig om de gevolgen van de extramuralisering op te vangen. ‘De afbouw van bedden in de ggz, de afbouw van capaciteit in het gevangeniswezen, de verkorting van de TBS behandelduur en het gebrek Eerst herijken Het kabinet wil het budget voor maatschappelijke opvang per aan betaalbare woningen voor eenpersoonshuishoudens, ma2016 voor de helft en per 2017 helemaal volgens het objectie- ken de opgave van de gemeente zwaar’, benadrukt de Federave verdeelmodel over de centrumgemeenten verdelen. De tie. Federatie vindt dat het model eerst moet worden herijkt; pas dan kan naar een passend objectief model worden toegewerkt. Advies Rfv ‘Het verdeelmodel uit 2010 houdt geen rekening met de aan- De Raad voor de financiële verhoudingen (Rfv) moet een adwezige zorgvraag op het gebied van langdurige ggz en heeft vies uitbrengen over de herijking van het objectieve verdeeldaarmee onevenredige negatieve, maar ook onevenredig posi- model, vindt de Federatie. Bij die herijking zou de uitbreiding en verzwaring van taken op het gebied van de langdurige zorg Uitbreiding taken Het gaat om de verdeling van 90 miljoen euro voor mensen met een psychische stoornis die matige en zware beperkingen hebben. Het budget wordt besteed aan begeleiding, dagbesteding en de inloop ggz. Deze hulp en ondersteuning werden tot 2015 vanuit de Algemene wet bijzondere ziektekosten (Awbz) bekostigd, maar vallen nu onder de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo 2015). Met het nieuwe, objectieve, verdeelmodel is met die uitbreiding van gemeentelijke taken geen rekening gehouden, stelt de Federatie Opvang.

Werkinstructie Verzoek tot Onderzoek (Kinderbescherming) Bron: VNG 150731 De Verzoeken tot Onderzoek (VTO), bestemd voor de Raad voor de Kinderbescherming, zijn vaak onvolledig of onjuist ingevuld. Daardoor worden betrokkenen niet goed op de hoogte gehouden van het vervolgtraject en de afhandeling raakt vertraagd. Dit kan gevolgen voor kinderen hebben. Gemeenten, Gecertificeerde Instellingen en Veilig Thuisorganisaties (de meldende instanties) moeten VTO’s via CORV naar de Raad voor de Kinderbescherming (RvdK) sturen. De RvdK heeft een minimum aan specifieke informatie nodig, daartoe heeft de Raad een werkinstructie opgesteld.

Meer informatie De RvdK heeft de informatie nodig om VTO’s correct, veilig en snel in behandeling te nemen en via CORV de juiste partijen te notificeren. Hieronder de werkinstructie. Werkinstructie meldende instantie VTO (pdf)


Het Decor - verruim(t) de horizon VNG: 'Continuïteit jeugdzorg geborgd

Bron: Panteia 150804 Gemeenten en UWV hebben in 2014 in totaal 23.236 WswBron: VNG 150804 De continuïteit in de jeugdzorg is geborgd. Dat stelt de Vereni- indicaties uitgevoerd. In 2013 waren dit er nog 27.936. Ook in ging van Nederlandse Gemeenten (VNG) na berichtgeving de jaren daarvoor lag het aantal indicaties flink hoger dan afgelopen jaar. over het budgetplafond bij jeugdzorginstellingen. Het budget zou bij sommige gemeenten na een halfjaar al op zijn. Hierdoor zouden deze instellingen geen nieuwe cliënten meer kunnen aannemen. Dat meldt VNG.

Het percentage instromers in een dienstbetrekking vanaf de wachtlijst, waar eind 2014 nog 11,185 mensen op staan, is in 2014 gestegen en voor het eerst ruim boven de helft (57 procent) uitgekomen. Daarnaast is het percentage van plaatsingen vanaf de wachtlijst in een arbeidsovereenkomst begeleid werken met 10,3 procent nog nooit zo hoog geweest in de afgeloGemeenten en UWV hebben in 2014 in totaal pen zeven jaar. Vorig jaar bedroeg dat percentage nog 7,4 23.236 WSW-indicaties uitgevoerd. In 2013 waren procent. dit er nog 27.936. Ook in de jaren daarvoor lag het aantal indicaties flink hoger dan afgelopen Zie voor meer cijfers het Jaarrapport Wsw-statistiek 2014. jaar, zo blijkt uit de jaarrapportage van Panteia in opdracht van het ministerie. Leidraad over Mededingingswet en uitwis-

“Onderzoek (bijvoorbeeld van de Kinderombudsman) wijst uit dat de zorgTotale omvang werknemersbestand continuïteit overal in Nederland geDe Wet sociale werkvoorziening (WSW) regelt dat borgd is”, stelt de vereniging op haar arbeidsgehandicapten, die door lichamelijke, verwebsite. “Gemeenten zullen én kunnen standelijke of psychische beperkingen alleen ongeen cliëntenstop of opnamestop afder aangepaste omstandigheden arbeid kunnen kondigen. Immers: een kind moet zorg leveren, dit kunnen doen op een voor hun indivikrijgen als dit nodig is. Als dat niet kan dueel aangepaste arbeidsplek. Er staan eind 2014 hiervoor bij de ene instelling (omdat daar het budgetplafond is bereikt 11.185 mensen op de wachtlijst. Ten opzichte van begin 2014 en dit niet wordt verruimd), dan wordt samen met kinderen en is dat een afname van 2.127 personen. De omvang van het ouders gekozen voor een andere geschikte instelling.” totale werknemersbestand is licht gegroeid naar ruim 102.800 Sinds dit jaar is niet meer het rijk, maar de gemeente verant- mensen. woordelijk voor de jeugdzorg. De gemeenten worden echter wel gekort op het budget, over dit jaar bedraagt de korting vijftien procent. Om overschrijding van het budget te voorkomen, gaven gemeenten zorgverleners in januari een bedrag waar zij het heel 2015 van moesten doen. Dat bedrag was gebaseerd op het aantal cliënten in de vorige jaren, met daar boven op een extra korting. Die korting is noodzakelijk omdat gemeenten bijvoorbeeld moesten investeren in een nieuwe ambtelijke jeugdzorgorganisatie.

Begeleid werken neemt toe Het percentage van de 102.800 mensen met een WSWdienstbetrekking dat gedetacheerd werkt is licht gestegen: van 29,9 procent naar 30,4 procent. Ook het aantal plaatsen begeleid werken is licht gegroeid van 6291 plekken naar 6778. Daarbij is het aantal dienstbetrekkingen met 433 personen gestegen (0,5 procent). Het aantal arbeidsovereenkomsten op grond van begeleid werken is toegenomen met 487 personen (8,6 procent).

seling van informatie Bron: VNG 150729 De leidraad 'Uitwisselen van informatie binnen de kaders Mededingingswet' gaat over de mogelijkheden voor gezamenlijk overleg bij de afbouw van capaciteit in de (jeugd) zorg. De leidraad legt uit waar alle partijen bij het uitwisselen van informatie rekening mee moeten houden. Door de veranderingen rond de decentralisaties in de zorg hebben bijvoorbeeld verpleeg- en verzorgingstehuizen teveel capaciteit. De leidraad is bedoeld voor zorgkantoren, gemeenten en aanbieders van langdurige zorg of maatschappelijke ondersteuning. Jeugdzorg Naar aanleiding van vragen heeft Autoriteit Consument en Markt de leidraad aangepast, zodat duidelijk is dat deze ook van toepassing is op partijen in de jeugdzorg. Meer informatie Leidraad 'Uitwisselen van informatie binnen de kaders van de Mededingingswet'

VNG raadt instellingen aan om eventuele maatregelen in goed overleg met de regio of de gemeente te nemen, zodat cliënten Wachtlijsten Eind 2014 is de gemiddelde wachtduur voor mensen met een goed een eenduidig geïnformeerd blijven. matige arbeidshandicap korter (bijna 22 maanden) dan voor Aanzienlijk minder WSW-indicaties mensen met een ernstige arbeidshandicap (bijna 27 maanden). Jaargang 2 | aflevering 30 | pagina 11

Het Decor - verruim(t) de horizon Verdeelmodel maatschappelijke opvang moet uitgesteld Bron: Federatie Opvang 150803 Invoering van het objectieve verdeelmodel voor maatschappelijke opvang moet worden uitgesteld. Als dat niet gebeurt, leidt dat tot grote problemen in een aantal gemeenten. Dat stelt de Federatie Opvang in een brief aan staatssecretaris Van Rijn (VWS).

lingsmuren (extramuralisering) zijn minder mogelijkheden. Herverdeling nu is onverstandig, onnodig en leidt tot onrust en verstoring van een toch al wankel evenwicht, vindt ze. Vernieuwde Stedelijke Kompassen − zeg maar de plannen van aanpak maatschappelijke opvang in de 43 centrumgemeenten − kunnen volgens de Federatie voor een nieuw evenwicht zorgen. Dat evenwicht is nodig om de gevolgen van de extramuralisering op te vangen. ‘De afbouw van bedden in de ggz, de afbouw van capaciteit in het gevangeniswezen, de verkorting van de TBS behandelduur en het gebrek aan betaalbare woningen voor eenpersoonshuishoudens, maken de opgave van de gemeente zwaar’, benadrukt de Federatie.

De invoering van het objectieve verdeelmodel voor maatschappelijke opvang moet worden uitgesteld. Als dat niet gebeurt, leidt dat tot grote problemen in een aantal gemeenten. Dat stelt de Federatie Opvang in een brief aan staatssecretaris Van Rijn (VWS). Er zijn in- Advies Rfv middels Kamervragen gesteld. De Raad voor de financiële verhoudingen (Rfv) moet een advies uitbrengen over de herijking van het objectieve verdeelmodel, vindt Uitbreiding taken de Federatie. Bij die herijking zou de uitbreiding en verzwaring van Het gaat om de verdeling van 90 miljoen euro voor mensen met taken op het gebied van de langdurige zorg in de Wmo2015, de een psychische stoornis die matige en zware beperkingen hebben. ontwikkeling van een verdeelmodel voor beschermd wonen en de Het budget wordt besteed aan begeleiding, dagbesteding en de toegang tot de Wet langdurige zorg (Wlz) voor ggz-cliënten in sainloop ggz. Deze hulp en ondersteuning werden tot 2015 vanuit de menhang moeten worden onderzocht. Algemene wet bijzondere ziektekosten (Awbz) bekostigd, maar vallen nu onder de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo 2015). Herijking op zijn plaats Met het nieuwe, objectieve, verdeelmodel is met die uitbreiding van In ieder geval D66 vindt dat herijking van de verdeelsleutel ‘op zijn gemeentelijke taken geen rekening gehouden, stelt de Federatie plaats is’, stelt D66-Kamerlid Vera Bergkamp in schriftelijke vragen Opvang. aan Van Rijn. Niet alleen omdat het rijk − na eerder advies van de Eerst herijken Het kabinet wil het budget voor maatschappelijke opvang per 2016 voor de helft en per 2017 helemaal volgens het objectieve verdeelmodel over de centrumgemeenten verdelen. De Federatie vindt dat het model eerst moet worden herijkt; pas dan kan naar een passend objectief model worden toegewerkt. ‘Het verdeelmodel uit 2010 houdt geen rekening met de aanwezige zorgvraag op het gebied van langdurige ggz en heeft daarmee onevenredige negatieve, maar ook onevenredig positieve effecten op sommige centrumgemeenten’, schrijft de Federatie aan Van Rijn. Risico dakloosheid Met alle gevolgen van dien, waarschuwt ze. In nadeelgemeenten moet de begeleiding van zeer kwetsbare mensen worden afgebouwd, ‘waardoor het risico op dakloosheid en sociale uitsluiting toeneemt’, aldus de Federatie. Voor ondersteuning buiten de instel-

91% van de fte-norm behaald Vanaf 2008 bestaat de Impuls brede scholen sport en cultuur, per 2012 uitgebreid tot de Brede impuls combinatiefuncties. De Impuls is bedoeld om sport en cultuur te stimuleren en verbinding te leggen met onderwijs, welzijn, (jeugd)zorg, kinderopvang, bedrijfsleven e.a. Op basis daarvan betaalt het Rijk 40% voor een combinatiefunctie of buursportcoach, terwijl de lokale overheden en derden samen 60% moeten cofinancieren. Elke gemeente kan kiezen voor 60% tot 140% van het voor haar geldende aantal fte. Uit de meest recente jaarlijkse outputmonitor van BMC blijkt dat lokale overheden in 2014 hebben gekozen voor 2852 fte en er 2607 oftewel 91% gerealiseerd. Samen met de 154 op 1 januari jl. openstaande vacatures gaat het om 97%.

Verdeling over sectoren op orde Gemeenten houden de oorspronkelijk in 2008 aangegeven verdeling over de sectoren scherp in het oog, terwijl zij ook de nieuwe sectoren vanaf 2012 goed bedienen. 36% van de fte is gerealiseerd bij sport en 30% binnen het basisonderwijs. Omdat voortgezet onderwijs niet binnen alle gemeenten aanwezig is betreft het met 5% de helft van het beoogde percentage. Het kan zijn dat mede daardoor bij cultuur 10% wordt gerealiseerd, bijna het dubbele van de norm. In de nieuwe sectoren zoals welzijn, zorg, kinderopvang e.d. gaat het om 19% van het aantal fte. Plaatsing in het bedrijfsleven Rfv − had toegezegd in 2015 het verdeelmodel maatschappelijke komt nagenoeg niet voor. Het werkgeverschap is wisselend belegd, opvang te herijken. Ook de nieuwe doelgroepen waar gemeenten 5% van de functionarissen werkt als ZZP-er. (financieel) voor zorgdagen rechtvaardigen een herijking. Nader overleg bij onvoldoende score Gemeenten konden in tranches deelnemen aan de Impuls. De zeCombinatiefuncties en buurtsportcoaches vende tranche is in 2014 gestart en had toen het gebruikelijke aanbijna overal Bron: VNG 150731 loopjaar. In de overige zes tranches hebben 16 gemeenten vorig De Decentralisatie-uitkering Brede impuls combinatiefuncties blijft jaar nog geen combinatiefunctie of buurtsportcoach aangesteld. En een groot succes. Vorig jaar deden 378 van de 393 gemeenten nog eens bijna 60 blijven sterk onder het aantal fte dat ze in een daaraan mee. Zij hebben samen 2607 combinatiefuncties inclusief schriftelijke verklaring vooraf zeiden te willen realiseren. De ministebuurtsportcoaches gerealiseerd. Dit blijkt uit de BMC-Monitor Bre- ries van VWS en OCW hebben eind juli aan hen per brief om uitleg de Impuls Combinatiefuncties 2015. gevraagd. Ook gaan de ministeries begin september nader met deze gemeenten in overleg om hun plannen voor 2016 te vernemen Hiermee is 91% van de norm in fte behaald. Met de lokale overhe- en waar nodig ondersteuning te (laten) bieden. den die nog niet voldoende scoren gaan de ministeries van VWS en OCW begin september nader in overleg.


Het Decor - verruim(t) de horizon Lagere medische zorgkosten voor de jeugd? Zet de jeugdarts in! Bron: column | door Lucy Smit) Stel je bent pas bevallen. Je hebt er negen maanden naar uit gekeken en bent heel blij. Maar na een paar weken huilt je kind veel, heeft hij eczeem en wil niet drinken. In je familie komen veel allergieën voor. Tijdens je afspraak bij de jeugdarts bespreek je je zorgen. De jeugdarts controleert jouw kind van top tot teen en geeft adviezen. Je start met een voeding voor kinderen met een allergie, waarna de klachten verdwijnen. Na het proberen van de oude voeding gaat het opnieuw mis. Om zeker te weten of je kind een allergie heeft moet de jeugdarts via de huisarts naar de kinderarts verwijzen die dan in twee consulten en twee keer een halve dag opname in het ziekenhuis de allergie eventueel vaststelt. Kan dit niet én goedkoper én met meer oog voor het belang van de patiënt? Jawel! Zeker weten! Zorg kost geld Zorg kost geld1). Dat weet iedereen. Hoe gespecialiseerder, des te duurder. Als specialistische zorg nodig is dan hebben we dat er als samenleving graag voor over. Maar daarbij zijn relevante vragen te stellen. Was deze relatief dure zorg ook te voorkomen geweest? Zijn er even goede of zelfs betere en goedkopere mogelijkheden? Minister Schippers stelde een paar jaar geleden soortgelijke vragen aan iedereen in Nederland2). Om ideeën te krijgen voor bezuinigen in de zorg zonder de kwaliteit daarvan te verminderen. Want bezuinigen is mooi, maar daarbij aan kwaliteit inleveren niet. Dichtbij, deskundig, preventief Een van de ideeën was om gebruik te maken van een van de unieke systemen die we in Nederland hebben: de jeugdgezondheidszorg (JGZ). Binnen de JGZ werken hoog opgeleide professionals zoals jeugdartsen. Zoals het woord al zegt is een jeugdarts gespecialiseerd in de gezondheid van de jeugd3). Zij werkt in het veld van de publieke gezondheid en is goedkoper dan een huisarts of medisch specialist uit het ziekenhuis. Ze is werkzaam in de wijk, dichtbij de gezinnen. Zij volgt de groei, ontwikkeling en gezondheid van kinderen in hun omgeving. Ze werkt preventief als het gaat om het vroegtijdig opsporen en voorkomen van ziekten bij kinderen van 0 tot 23 jaar. Ze verwijst tijdig, normaliseert en demedicaliseert waar mogelijk. Zij is de arts die de juiste expertise heeft voor een gezonde jeugd en ze

levert zorg dichtbij, deskundig en preventief4). Met haar deskundigheid is de jeugdarts bij uitstek diegene die bij veel gezondheidsproblemen van de huidige jeugd, naast het signaleren en doorverwijzen, ook een belangrijke rol kunnen spelen bij het diagnosticeren, behandelen en het begeleiden van door anderen ingezette behandeling. Zorgverzekeraars bepalen Zorgverzekeraars mogen deels zelf beslissen wiens kosten ze vergoeden5). Daarmee mogen ze in feite bepalen wie aanvragen mogen doen voor bloed- of ander aanvullend onderzoek, wie bepaalde tests mogen doen en recepten mogen voorschrijven. Alleen dokter zijn is daarvoor niet voldoende. Je moet daarnaast ook door alle zorgverzekeraars worden erkend als diagnosticus, verwijzer en behandelaar. En dat is in Nederland voor de jeugdarts nog steeds niet het geval. En als de zorgverzekeraars niet collectief meedoen lopen ziekenhuizen en laboratoria het risico niet betaald te worden voor hun werkzaamheden. Dat is een risico dat ze niet willen lopen. En een belangrijke consequentie hiervan is dat zij alleen een verwijzing van een huisarts accepteren.

het gebied van de jeugdarts, net zomin als op het gebied van een neurochirurg. Hij moet bij het beoordelen van een verwijzing door een jeugdarts kennis en kunde inzetten die hij in de regel niet heeft. Als hij de verwijzing niet opvolgt wijkt hij af van zijn collega die expert is op dat gebied. En als hij de verwijzing wel opvolgt, dan is hij niet meer dan de secretaresse van de jeugdarts. En dat is ongewenst en niet efficiënt. Voor de huisarts, want hij kan veel meer dan dat en hij kan zijn tijd wel beter gebruiken, want er wordt op dit moment een groot beslag op hem gelegd. Ook voor de ouders is dit een ongewenste situatie, want het kost ze meer tijd en moeite. Bovendien jammer voor de kinderen, want als de jeugdarts direct verwijst komen er meer kinderen, sneller op de goede plek terecht. En de zorgkosten blijven zo onnodig hoog, want eerder op de goede plek betekent vaak korter behandelen en daardoor minder kosten. Dus waarom staan de huisartsen hier eigenlijk niet voor op de barricades? Erkenning Wat is eigenlijk het probleem? Wat maakt dat de jeugdarts niet direct doorverwijst? Ze doet het niet, omdat de kosten die de ouders in dat geval maken dan niet worden vergoed. Want om dat te realiseren is het nodig dat alle zorgverzekeraars de jeugdarts als specialist erkennen, hen in hun digitale systemen opnemen en dat ze contracten afsluiten met hun JGZ-organisaties. Zonder erkenning geen contract. Zonder contract geen vergoeding voor de geleverde zorg. En op dit punt verzaken de verzekeraars en doen daar de cliënt, de professionals en hun verzekerden tekort.

Huisarts als poortarts Is dat erg? Nee, want dat is juist de taak van de huisarts. De huisarts is namelijk de poortarts, die er voor moet zorgen dat verwijzingen naar de specialistische zorg worden bewaakt, zodat er niet teveel verwezen wordt en de verwijzingen terecht zijn. De huisarts is daar heel goed in. Maar het verwijsproces kan efficiënter. Uit onderzoek blijkt dat verwijzingen van de jeugdarts gewoonlijk terecht zijn. En door een rechtstreekse verwijzing van de jeugdarts naar de medisch specialist er 80.000 consulten per jaar bij de huisarts kunnen worden voorkomen, terwijl het aantal verwijzingen niet toeneemt6). Kansen De zorgkosten kunnen fors omlaag, want kreeg ze de kans, dan zou Tijdverlies de jeugdarts deze pakken en haar bijdrage leveren de zorgkosten te En JA, want er ontstaat tijdverlies, omdat ouders eerst een afspraak beheersen8). En dit is dan nog maar een van de talloze voorbeelden. moeten maken bij de huisarts. Vervolgens kan pas een afspraak bij Er zijn er nog vele meer. Als ze diagnostiek mocht doen dan zou ze betreffende specialist worden gemaakt. Ziet u het al voor u? Allebei zelf labonderzoek bij een gele baby aanvragen of een antistoffenwerken en dat dan even vergeten? Opeens is het een paar weken spiegel laten bepalen na het doorlopen van een vaccinatiereeks. Als later. En wat als de huisarts het niet eens is met de verwijzing van de ze mocht behandelen dan zou ze medicijnen voorschrijven bij kleine jeugdarts en die niet wil overnemen? kwalen, ouders en hun kinderen kunnen begeleiden bij chronische medicatie en intensief kunnen begeleiden bij leefstijlproblematiek. Jeugdarts als specialist Het gaat dus om méér: een beter doorlopende lijn, een beter sysIs dat een negatieve en dus ongewenste situatie? Ja, want een huis- teem. arts is zeer kundig op vele vlakken, maar geen specialist7). Niet op  Vervolg op pagina 17


Het Decor - verruim(t) de horizon Gevaarlijke scheefgroei leeftijd personeel gehandicaptenzorg Bron: onderzoek 150801

gaan niet nog jaren wachten op werk in de zorg. Vandaar die Volgens de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) grote uitstroom van jongeren.' moeten gemeenten en instellingen in zulke gevallen met elkaar in gesprek gaan, meldt een woordvoerster. Er moet dan De gemiddelde leeftijd van de medewerkers in de gehandicapbekeken worden of de gemeente het budget van de betreffentensector groeit scheef. Was de gemiddelde leeftijd van mede- Kamer wil opheldering over budgetproblede instelling verhoogt, of dat de zorg ergens anders wordt werkers in 2009 nog 40,3 jaar, in 2013 is dat gestegen naar men jeugdzorg Bron: Tweede Kamer gezocht. "Het kan nooit zo zijn dat er een cliëntenstop is. Een 41,8 jaar. De vergrijzing wordt veroorzaakt doordat vooral jon- D66 en CDA in de Tweede Kamer maken zich zorgen om de kind krijgt hoe dan ook zorg, maar misschien niet bij de instelge werknemers met tijdelijke contracten de sector verlaten. jeugdzorg. Vera Bergkamp (D66) vraagt zich af of de hulp aan ling van de eerste keus of de eerste verwijzing.'' Gevaarlijke scheefgroei leeftijd personeel gehandicaptenzorg kinderen en jongeren in de knel komt nu sommige instellingen en praktijken al door hun budget voor het hele jaar heen zijn De stijging van de gemiddelde leeftijd komt naar voren uit een en geen nieuwe gevallen kunnen aannemen, zoals de Volks- Welke zorg valt onder de Wlz? Raadpleeg het Wlz-kompas! Bron: VNG 150804 recent gepubliceerd rapport van Vereniging Gehandikrant vrijdag berichtte. captenzorg Nederland (VGN). Dat is een overzicht van Welke zorg valt onder de Wlz? Hoe verhouden de aanspraken actuele feiten en cijfers over de gehandicaptenzorgOok Mona Keijzer (CDA) vraagt zich af of zich tot andere wetten? Zorginstituut Nederland heeft een Wlz sector. De scheefgroei betekent dat er een omslag op ieder kind wel de zorg krijgt die nodig is. -kompas gemaakt om burgers, professionals in de zorg, brande arbeidsmarkt kan worden verwacht. Van 2015 tot Je kunt naar een ander als je hoort dat de cheorganisaties en cliëntorganisaties hier overzicht in te geven. 2023 bereiken ruim zestienduizend medewerkers de zorgverlener van jouw keuze aan zijn taks pensioengerechtigde leeftijd. Daardoor ontstaat er zit, maar het valt of staat met de klik die er Het Wlz-kompas is een weer nieuwe vraag naar personeel. Omdat jongere is, aldus Keijzer. groeidocument: het ZorginOnder de loep medewerkers echter momenteel nauwelijks vaste constituut vult de informatie tracten krijgen, is het de vraag of de sector de vacatuBergkamp wil opheldering van staatssecre- over de Wlz-aanspraken reres de komende jaren kan vullen. taris Martin van Rijn (Volksgezondheid). Zij wijst erop dat D66 gelmatig aan. PGGM er vorig jaar mee instemde om de jeugdzorg vanaf 2015 anders te organiseren. Maar dat gebeurde wel nadat Van Rijn Contact Bram de Gier is master Arbeidsvoorwaarden en Personeelsbe- had toegezegd dat jeugdigen de behandeling die vorig jaar De aanvullingen en actualisaleid bij PGGM (de uitvoeringsorganisatie van het pensioen- begon dit jaar gewoon zouden kunnen afmaken. En dat lijkt nu ties gebeuren aan de hand fonds Zorg en Welzijn). Vanuit zijn functie bij PGGM HR Advies niet het geval. van signalen en vragen die adviseert hij werkgevers en werknemersorganisaties over ar- Zuinig inkopen het Zorginstituut bereiken. beidsmarktbeleid. 'Cijfermatig beredeneerd kan een uitstroom Mist u informatie, of hebt u naar pensioen een relatief pijnloze bijdrage leveren aan een Het Nederlands Instituut voor Psychologen (NIP) meldde vrij- opmerkingen over de inhoud verdere reductie van formatie die voor de komende twee jaar dag dat veel psychologen geen geld meer hebben om nieuwe van het Wlz-kompas, neem nog wel wordt verwacht. Desondanks moeten op enig moment jeugdige patiënten te behandelen. De keuzevrijheid van deze dan contact op via de webside jongere medewerkers er wel zijn om de banen te vervullen. jonge patiënten komt daardoor in gevaar. "Dat wil niet zeggen te van Zorginstituut NederVoor 2012, toen de crisis was uitgebroken en de zorg nog dat jongeren geen zorg meer kunnen krijgen, maar in sommi- land. groei liet zien, zijn veel mensen zorgopleidingen gaan doen ge regio's is extreem zuinig ingekocht, waardoor sommige omdat dit een 'zekere' sector leek. Nu deze mensen aan het psychologen nu al niet meer kunnen aannemen'', aldus een Meer informatie eind van hun tijdelijke contracten zijn, hebben ze nog steeds woordvoerder van het NIP. Wlz-kompas Zorginstituut Nederland geen zicht op vast werk of op een volgende loopbaanstap. Die


Het Decor - verruim(t) de horizon Hoe zit het met budgetplafonds en zorgcontinuïteit jeugd? Bron: VNG 150731 Met het oog op de recente berichtgeving over budgetplafonds bij jeugdinstellingen heeft de VNG een aantal zaken voor de duidelijkheid op een rij gezet. We vinden dit ook belangrijk vanwege de zorgen over de zorgcontinuïteit.

Zorgcontinuïteit geborgd Op dit moment bevinden zich ongeveer 233.000 kinderen in de jeugdhulp. Gemeenten vinden het belangrijk dat deze kinderen zo snel mogelijk de hulp krijgen die ze nodig hebben. Voor kinderen geldt bovendien zorgcontinuïteit. Onderzoek (bijvoorbeeld van de Kinderombudsman) wijst uit dat de zorgcontinuïteit overal in Nederland geborgd is. Dat neemt niet weg dat gemeenten het moeten doen met lagere budgetten en keuzes moeten maken bij de inkoop van zorg. Dat kan betekenen dat niet iedere instelling waar voorheen zorg werd ingekocht nog evenveel zorg kan leveren. Doorgaans zorgen gemeenten er dan voor dat kinderen bij andere instellingen terecht kunnen.

 

Gemeenten zullen én kunnen geen cliëntenstop of opnamestop afkondigen. Immers: een kind moet zorg krijgen als dit nodig is. Als dat niet kan bij de ene instelling (omdat daar het budgetplafond is bereikt en dit niet wordt verruimd), dan wordt samen met kinderen en ouders gekozen voor een andere geschikte instelling.

ge regio’s blijkt dat instellingen dit budgetplafond bereikt heb- voor de crisisopvang. Voor wat betreft de crisisopvang zijn er ben. Op dat moment kunnen gemeenten verschillende acties wel signalen dat er meer gebruik van wordt gemaakt. ondernemen. Gemeenten doen er alles aan om kinderen die acuut zorg noSommige gemeenten gaan in gesprek met de instelling om na dig hebben dat te bieden. Sommige gemeenten hebben bijte gaan of kinderen elders terecht kunnen, of dat het plafond voorbeeld bij de contractering afspraken gemaakt met de intijdelijk kan worden verhoogd in geval van noodzakelijke zorg. stellingen over het beperken dan wel voorkomen van wachtlijsten. De VNG adviseert gemeenten voor wat betreft de  Wij raden instellingen aan om eventuele maatrege- wachtlijsten zich te houden aan de Treeknormen. len in goed overleg met de regio of de gemeente te nemen, zodat clienten goed en eenduidig geïnfor- Kostenbesparing voor gemeenten door afmeerd blijven. koop regresrecht Wmo  Wij raden gemeenten aan in gesprek te gaan met Bron: VNG 150731 instellingen. Maar ook adviseren wij de instellingen om De Wmo kent het regresrecht. Dat houdt in dat een gemeente in dialoog te gaan met de betreffende gemeente of de kosten voor Wmo-voorzieningen kan verhalen op een derregio. de bij wettelijke aansprakelijkheid voor een ongeval dat tot de beperkingen heeft geleid. Daarbij komen gemeenten meestal Wij verwachten dat de komende periode steeds meer uit bij een aansprakelijkheidsverzekeraar. gemeenten hierover met instellingen in gesprek gaan. Sommige gemeenten hebben ontoereikend budget Volgens artikel 2.4.4. van de Wmo kan de VNG een overeenkomst met verzekeraars sluiten over afkoop van het regresSommige gemeenten kampen met een tekort aan budget als recht. De VNG en het Verbond van Verzekeraars zijn het hier gevolg van het verdeelmodel. Het jeugdzorgstelsel is versniponlangs over eens geworden, binnenkort ondertekenen we de perd overgekomen naar gemeenten, vanuit veel verschillende overeenkomst. financieringsstromen. Hierdoor zijn er niet geheel betrouwbare historische cijfers over zorggebruik beschikbaar. Besparing Het regresrecht brengt voor afzonderlijke gemeenten grote  Als het budget bij gemeenten niet toereikend is, hebben administratieve inspanningen en aanzienlijke kosten voor de sommige regio’s vereveningsafspraken gemaakt. Dat beteafwikkeling van (mogelijke) claims met zich mee. De afkoop kent dat de gemeenten met een budgettekort volgens de van het regresrecht leidt tot een flinke besparing op de uitvoeafspraken aanspraak kunnen maken op een reserve van de ringskosten. regio.  Andere gemeenten hebben samen met de instellingen het Meer informatie knelpunt aangekaart bij de Transitieautoriteit Jeugd en het De VNG heeft de gemeenten per ledenbrief geïnformeerd over Rijk, om samen met hen een oplossing voor dit probleem de afkoop van het regresrecht en de overeenkomst. te vinden.

Budgetplafond bereikt bij instellingen Gemeenten hebben op basis van verkregen cijfers over zorgVNG-ledenbrief: overeenkomst inzake regres Wmo 2015 (pdf) gebruik in het verleden en het overgedragen budget voor het Sommige instellingen hebben wachtlijsten Bijlage: Overeenkomst met het verbond van verzekeraars (pdf) jaar 2015 een bepaalde hoeveelheid zorg ingekocht. In sommiSommige instellingen kampen met wachtlijsten. Dit geldt niet


Het Decor - verruim(t) de horiKrappe vier procent jongeren krijgt hulp via wijkteams Bron: CBS 150731 Sleutelwoord: wijkteams Het gros van de ruim 230.000 jongeren in een jeugdhulptraject wordt buiten een instelling geholpen. Ruim 7.500 jongeren (1:27) worden begeleid via een wijk- of buurtteam. Dit blijkt uit de eerste voorlopige cijfers sinds de overgang van de jeugdzorg naar de gemeenten, die het CBS vrijdag heeft gepubliceerd.

In het eerste kwartaal van dit jaar is de instroom in jeugdhulptrajecten met bijna veertien procent gestegen, zo blijkt verder uit de CBS-cijfers. Driekwart van het de jeugdhulptrajecten is gericht op behandeling en bijna eenvijfde op begeleiding. De overige trajecten waren gericht op diagnostiek (zes procent) en stabilisatie van een crisissituatie (één procent). ‘Ten opzichte van de andere vormen van jeugdhulp deden wijk- en buurtteams relatief vaker aan begeleiding en minder aan behandeling.’ De huisarts verwijst de meeste jongeren door. In de eerste drie maanden ging het daarbij om 108.000 jongeren. Een krappe 20.000 jongeren kregen via gemeentelijke toegang hulp. Daaronder vallen ook de verwijzingen van de politie, het Advies- en Meldpunt Huiselijk geweld en Kindermishandeling (AMHK) en het onderwijs, aldus het CBS.

heid, Welzijn en Sport (VWS) en Veiligheid en Justitie (VenJ) rapporteert het CBS voortaan jaarlijks in april en oktober cijfers over de stand van zaken in de jeugdzorg. De eerste voorlopige resultaten zijn vrijdag beschikbaar gekomen. De cijfers over het eerste halfjaar van 2015 worden in het najaar van gepubliceerd. Alle jeugdhulpaanbieders en gecertificeerde instellingen zijn vanaf 1 januari 2015 verplicht de gegevens bij CBS aan te leveren. De vrijdag gepubliceerde cijfers zijn gebaseerd op gegevens van negentig procent van de aanbieders. Dagelijks komen nieuwe gegevens binnen, laat een medewerker van CBS weten. Op StatLine (de database van CBS) zijn de meest actuele gegevens beschikbaar.

In de eerste drie maanden van dit jaar kregen 270.000 duizend jongeren jeugdhulp, jeugdbescherming of jeugdreclassering. Veilig Thuis en crisisdiensten ook voor asielHet gros van de ruim 230.000 jongeren in een jeugdhulptraject zoekerskinderen Bron: VNG 150727 (ruim 200.000) wordt buiten een instelling geholpen. Ruim Voorlopige resultaten 7.500 jongeren (1:27) worden begeleid via een wijk- of buurtVeilig Thuis en gemeentelijke crisisdiensten werken ook voor Het is de eerste keer dat het CBS cijfers over de jeugdzorg team. Dit blijkt uit de eerste voorlopige cijfers sinds de overasielzoekerskinderen. Er zijn goede afspraken over de dienstpubliceert. In opdracht van de ministeries van Volksgezondgang van de jeugdzorg naar de gemeenten, die verlening voor deze kinderen én hoe deze het CBS vrijdag heeft gepubliceerd. doelgroep geïndiceerd en overgedragen wordt naar de jeugdhulpverlening. Groningen spant kroon In absolute aantallen wonen in Rotterdam Aandachtsfunctionarissen van het COA (7.000), Amsterdam (7.000) en Den Haag (6.000) merkten dat Veilig Thuismeldingen voor de meeste jongeren die jeugdzorg krijgen. Als asielzoekers niet altijd soepel werden opwordt gekeken naar het aandeel jongeren in gepakt. De oorzaak was dat er enige onjeugdzorg ten opzichte van alle jongeren in de duidelijkheid bestond over hoe de overgemeente, spannen de Groningse gemeenten dracht van Veilig Thuis naar reguliere Appingedam, Pekela en Veendam de kroon. jeugdhulpverlening verloopt. Ruim één op de acht jongeren tot 18 jaar krijgt in die drie gemeenten een vorm van jeugdhulp. Speciale website Op provinciaal niveau krijgen telt Zuid-Holland Het is duidelijk dat ook voor (kinderen met bijna 46.000 het meest en Zeeland met van) asielzoekers Veilig Thuis en gemeenruim 5.000 het minst aantal jongeren in een telijke crisisorganisaties inzetbaar zijn. Alle jeugdhulptraject. In gemeenten tussen de informatie vindt u op de website Regeling 50.000 en 150.000 inwoners wordt relatief geZorg Asielzoekers: www.rzasielzoekers.nl. zien de meeste jeugdhulp verleend. Hier vindt u ook informatie over de overdracht naar hulpverlening en eventuele Huisarts grootste verwijzer declaratie. Jaargang 2 | aflevering 30 | pagina 16

Het Decor - verruim(t) de horizon  Vervolg van pagina 13 Voordelig Even terug naar het kind met een mogelijke allergie. Is het erg als dit kind eerst naar de huisarts moet, dan naar de kinderarts en vervolgens twee keer wordt opgenomen? Ja! Omdat dit allemaal ook door de jeugdarts had kunnen worden gedaan. Waarom? Omdat zij dit volgens de, door de professies vastgestelde richtlijn9), mag. Ze heeft de kennis en kunde10), de goede omstandigheden waaronder deze test kan worden afgenomen en bevindt zich in de wijk dichtbij de mensen thuis. Goede preventieve zorg dichtbij en deskundig. En, niet onbelangrijk, ze kan het voor de helft van de zorgkosten. Zet de jeugdarts in! Ondanks het feit dat dit idee past bij het regeringsbeleid, dat het bewezen beter is voor de klant, het kind, het collectief, de jeugdarts, de huisarts, de medisch specialist en niet te vergeten de belastingbetaler is er van deze kans nog steeds geen gebruik gemaakt. Verzekeraars zijn nalatig in het realiseren hiervan. En dat is een gemiste kans. En het is ook wonderlijk, want als we op korte termijn echt lagere zorgkosten én goede medische zorg voor de jeugd willen, dan zet je de jeugdarts in! Lucy Smit, Jeugdarts KNMG, ex-voorzitter AJN Voetnoten 1. http://www.nationaalkompas.nl/zorg/huidige-kosten/ 2. http://nos.nl/artikel/472564-reacties-op-schippers-positief.html 3. http://artsenjgz.nl/wp-content/uploads/2015/04/Position-PaperJeugdarts.pdf 4. https://www.dropbox.com/s/jsdl87jmq1e68bj/Brochure%20JGZ% 20Kennemerland.pdf?dl=0 5. http://wetten.overheid.nl/BWBR0018450/Hoofdstuk3/ geldigheidsdatum_11-06-2015 6. http://www.ggdghorkennisnet.nl/? file=698&m=1310477624&action=file.download 7. https://www.lhv.nl/sites/default/files/content/lhv_nl/uploads/ thema/competentieprofiel_van_de_huisarts_2005.pdf 8. http://www.actiz.nl/stream/kosteneffectiviteit-van-de-jgz

9. https://www.ncj.nl/richtlijnen/jgzrichtlijnenwebsite/detailsrichtlijn/?richtlijn=3 10. https://www.dropbox.com/s/7s150i24ihnp14z/ Competentieprofiel%20jeugdarts%20KNMG.docx?dl=0

‘LoRa maakt zorgverlening efficiënter’ Bron: KN 150805 Zorgorganisaties kunnen goedkoper en beter zorg verlenen met LoRa, een nieuw netwerk om apparaten aan het internet te verbinden. KPN is gestart met de uitrol. Dit jaar nog moet het netwerk actief zijn in de omgeving van Rotterdam en Den Haag. Lora Netwerk LoRa staat voor Long Range. Het netwerk werkt op een lage frequentie waardoor simpel, goedkoop en energiezuinig dataverkeer mogelijk is. De keerzijde is dat het netwerk geen grote datapakketten kan verzenden of streamen. Nienke Sneller, woordvoerder bij KPN, vertelt dat het netwerk vooral bedoeld is voor 'the internet of things'. 'Steeds meer apparaten zijn met internet verbonden, maar ze hebben geen constante verbinding nodig met het internet. Denk aan domoticatoepassingen, zorg op afstand maar ook flexibele straatverlichting of slimme afvalbakken die doorgeven wanneer ze vol zijn.' LoRa in de zorg De huidige valdetectiesystemen of elektronische pillendozen moeten met grote regelmaat opgeladen worden of constant van stroom worden voorzien. LoRa kan hierin een groot verschil maken, legt Sneller uit. 'Het netwerk is energiezuinig en bedoeld voor apparaten die niet constant met het internet verbonden hoeven te zijn. Neem een valdetector. Die staat nu in constante verbinding met het internet waardoor ze regelmatig opgeladen moet worden. Maar die hoeft in principe alleen een melding te verzenden als iemand valt. Dankzij LoRa kan de accuduur oplopen tot tien jaar. Het geeft mensen ook rust als zij niet meer constant na hoeven denken of een apparaat wel opgeladen is. Een andere belangrijke toekomstige toepassing van LoRa is de pacemaker. LoRa zorgt voor infor-

matie over de batterij en over de activiteit van pacemaker in real-time.' LoRa kan dus een rol spelen om mensen zelfstandiger thuis te laten wonen. Verder kan LoRa uitkomst bieden voor dwaaldetectiesystemen, omdat het LoRa-netwerk ook buiten kan lokaliseren op 25 meter nauwkeurig zonder het gebruik van GPS. LoRa voor domotica Naast persoonlijke zorg is huisautomatisering ook een interessant gebied. Via LoRa wordt bijvoorbeeld een afstandsbediening voor de huisdeur echt interessant. 'Geen gedoe meer met losse sleutels of sleutelkastjes, maar wijkverpleegkundigen die met een afstandsbediening de deur kunnen openen bij hun cliënten. Via software is het zelfs mogelijk om zorgverleners voor een bepaalde periode of binnen gezette tijden toegang te geven tot de woning. Dat kan natuurlijk ook via de smartphone, maar deze oplossing is duurder en de accu gaat minder lang mee.' Het laatste voorbeeld van Sneller gaat over gebouwautomatisering in de zorg. Knoppen of toegangssystemen aan de muur kunnen volgens Sneller prima vervangen worden. 'Apparaten via LoRa werken zuiniger en zijn flexibeler aan te brengen omdat er geen bekabeling nodig is. Zorgorganisaties kunnen daardoor flink besparen op onderhoud en installatiekosten.' LoRa Alliance KPN maakt deel uit van de LoRa Alliance. Deze alliantie is in maart 2015 opgericht door grote bedrijven wereldwijd, met als gezamenlijk doel om de internationale standaard te ontwikkelen voor Low Power Wide Area Networks. Behalve KPN participeren Bouygues Telecom (Frankrijk), SingTel, Swisscom, Proximus, en Fastnet (onderdeel van South Africa Telecom) in de Alliance. Andere deelnemers zijn grote industriële bedrijven binnen het IoT-ecosysteem: IBM, Sagemcom, Kerlink, Actility, IMST, Eolane en Microchip. Uitleg LoRa-netwerk


Het Decor - verruim(t) de horizon COLOFON Het Decor—verruim(t) de horizon is een digitaal informatie– en inspiratieschrift voor alle mensen en organisaties die betrokken zijn bij het werken met en voor mensen. Het Decor— verruim(t) de horizon verschijnt eenmaal per week; op vrijdag. Daarnaast is er eenmaal per week - op dinsdag - een nieuwsflits Fris denken en dwars kijken .

You are beautiful – remember that

Vondel & Nassau is een zelfstandig onderdeel van de Kooyenga Groep en heeft zich gespecialiseerd in Advies, Oplossingen en Interim Management. Onze dienstverlening onderscheidt zich op basis van een persoonlijke aanpak, en concrete en toepasbare adviezen van zeer hoge kwaliteit. ‘ Mocht u vragen hebben over wat Vondel & Nassau voor u kan betekenen, dan zijn dit onze contactgegevens. Vondel & Nassau Postadres Postbus 87 | 9100 AB Dokkum

Met voor en door u geknipte informatie en inspiratie willen wij onze lezers en lezeressen inspireren en informeren. Wij willen zo bijdragen aan de duurzame vernieuwing van de organisatie van en de ondersteuning voor en door mensen. Daarbij staat het stimuleren en ondersteunen van talentontplooiing op strategisch, tactisch en uitvoerend niveau centraal. Wilt u een eigen bijdrage geplaatst zien? Of hebt u nieuws te melden? Stuur dan een mailbericht met uw bijdrage of persbericht naar [email protected] Hebt u collega's die de nieuwsflits ook willen ontvangen? Mail dan even het mailadres van uw collega naar [email protected]

Ieder mens is mooi Zelfs de mensen die leven In de gouden kooi We hebben allemaal lief We houden allemaal wel ergens van En als het even niet meer kan Dan laten we een traantje gaan Emotioneel kunnen we het dan even niet aan

Elk mens is bijzonder Simpelweg omdat het onbewust geeft Omdat elk mens iets moois In zich heeft

T 088 - 0305000 F 0519-220052 E [email protected] Website: www.vondel-nassau.nl

Dan is goed dat er van die momenten zijn Dat de een tegen de ander zegt: ‘houd mij maar even vast’ De warmte is dan voelbaar Dat is de warmte die in iedereen leeft


De Jeugdwet biedt voldoende grondslag voor het opnemen van

Recommend Documents