weekblad voor de hogeschool van amsterdam / 28 januari 2009 15 oktober 2008 nr. nr. 19 08
het amc biedt een therapie voor de slachtoffers
-advertenties-
Ben jij op zoek naar een parttime baan voor naast de studie? Of ben je bijna klaar met studeren en op zoek naar een interessante startersfunctie?
Schrijf je dan in bij StudiJob Uitzendbureau! 7PPSWFFMWFSTDIJMMFOEFPQESBDIUHFWFSTJT4UVEJ+PCNFUHSPUF SFHFMNBBUPQ[PFLOBBSBENJOJTUSBUJFGFOTFDSFUBSJFFMNFEFXFSLFST SFDFQUJPOJTUFO QPSUJFST FORVÐUFVST SFEBDUJFNFEFXFSLFST TUBSUFST FO[FO[FO[
Bekijk meteen de website www.studijob.nl voor het actuele vacatureaanbod. t4UVEJ+PCJTHFPQFOEWBOVVS t7PPSNFFSJOGPSNBUJFLVOKFPPLCFMMFOOBBS
OP ZOEK NAAR EEN LEUKE BIJBAAN?
Canal Company is hét toonaangevende bedrijf in toerisme en entertainment in Amsterdam met de merknamen Holland International, Canal Bus, Canal Hopper en Canal Bike. Onze partyschepen, rondvaartboten, sloepen en waterfietsen zijn een bekende verschijning in de Amsterdamse grachten. Wij zijn voor het nieuwe seizoen op zoek naar enthousiaste mensen die ons team kunnen versterken.
Er zijn veel leuke vacatures zoals: Serveersters (m/v), locatiebeheerders (m/v) en gidsen (m/v). Wij leiden onze mensen zelf op middels trainingen. Kijk voor meer informatie op www.canal.nl. Wij bieden je flexibele werktijden in overleg, een jong team en een leuke werksfeer! Interesse? Stuur een korte brief met CV naar Canal Company, t.a.v. Marjolijn Ruijter, Weteringschans 26-I hg, 1017 SG AMSTERDAM of mail
[email protected] 2
havana
inhoud 10
eerste hulp bij seksueel geweld Een op de zes meisjes tussen de 13 en 24 jaar is slachtoffer van seksueel geweld. In het AMC is onlangs een nieuwe therapie voor deze slachtoffers gestart.
14
smal is beautiful Hak de pabo in tweeën, stelt de Onderwijsraad voor. Dan leren de kleintjes weer beter knippen en plakken, en krijgen de grotere kinderen weer eens een mannelijke leerkracht voor de neus. Niet iedereen is enthousiast over de ‘smalle’ opleidingen.
12 ondernemen moet je leren Te weinig Nederlandse studenten willen gaan ondernemen. Vier Amsterdamse ho-instellingen bundelen in CASE hun krachten om daar wat aan te doen.
vaste rubrieken 04 nieuws 08 prijsvraag 08 ingezonden 08 vraag van de week
13 alumni-onderzoek op de schop Oud-studenten van de HvA wordt nu alleen gevraagd naar kennis die ze opgedaan hebben, niet naar de competenties. Helemaal fout, vindt CMR-lid Willem Brouwer.
17 ‘sparen is veiliger’ Hoewel ze het beste paper van de minor Beleggen heeft geschreven, zet Jessica Herlaar haar geld liever op de bank. Een beleggingstip? “Doe het niet.”
colofon
09 column gijs 09 ondertussen in… 18 recensies 19 zwart/wit 19 eten 20 wat waar wanneer 21 1234 22 dobbertjes
plaatselijk nieuws Bush weg. Obama ingezworen. Gerrit van der Valk dood. De teloorgang van Feyenoord. Middelkoop alweer in de problemen. Wilders voor de rechter. Clinton minister. Ellende in Israël en de Gaza. Allemaal belangrijke zaken waarover u niets leest in Havana. Wat kon u vorige week wél in het HvA-blad lezen? Extra beveiliging tijdens tentamens op de HES. Dit bericht haalde trouwens – niet tot grote vreugde van iedereen – de landelijke media. We hadden een berichtje over problemen voor studenten die hun stage in Suriname willen doen en we konden melden dat HvA-studenten tevreden zijn over hun stage. U kon ook lezen dat de ASVA het wederom niet voor elkaar krijgt om een ‘docent van het jaar’-verkiezing voor de HvA te organiseren. Inderdaad, in Havana staat het plaatselijke nieuws. En zo hoort het ook. Daarom is het vreemd dat we u niets gemeld hebben over Jessica Herlaar. Wie de fuck is Jessica? Een studente Bedrijfseconomie. Dat is op zich niets bijzonders maar Jessica heeft voor haar paper een prijs
Wat wordt uw gongmoment? gekregen van NYSE Euronext. Ik kende die prijs niet maar ik heb mij laten uitleggen dat het toch wel heel mooi is als je die prijs wint. Jessica kreeg die prijs – 1500 euro – trouwens al half december. Plaatselijk nieuws, weet u nog? Havana heeft het echter niet gemeld en dat is meer dan jammer. Hebben we een keer een student die iets bijzonders doet, verzuimt Havana om daar aandacht aan te besteden. Een zacht uitgesproken mea culpa is wel op zijn plaats. Gelukkig staat Jessica op 29 januari weer in de schijnwerpers. Ze mag dan de beurs in Amsterdam ‘uitgongen’. Dat is echt een hoogtepunt of om in de sfeer te blijven: ze beleeft dan haar gongmoment. Daar maken we natuurlijk een filmpje van en volgende week plaatsen we een fraaie foto van het gongmoment van Jessica. In de Havana van deze week vindt u alsnog een portretje van Jessica en haar opleiding. Op deze manier maken we ons verzuim een beetje goed. Ondertussen kunt u zich misschien afvragen wat de komende dagen uw gongmomenten zullen zijn. Hopelijk zullen de bestuurders van de ASVA volgend jaar hun stinkende best doen om minstens één docent van de HvA een gongmoment te bezorgen. Zelfs als die ASVA-bestuurders geen dubbele bestuursbeurs zouden krijgen, mogen we toch wel van ze verwachten dat ze een ‘docent van het jaar’-verkiezing ook voor de HvA succesvol kunnen organiseren? Paul van de Water hoofdredacteur
23 weekgast 24 dubbelop Correcties en aanvullingen In Havana 17 (16 januari) staat dat Henny Constansia de HvA heeft verlaten. Dat is onjuist. Tot 1 april blijft Henny de scepter zwaaien over het mailcentrum van de Leeuwenburg. Vanaf 1 februari tot haar vertrek zal ze haar opvolger inwerken.
Havana is het weekblad voor studenten en medewerkers van de Hogeschool van Amsterdam 28 januari 2009 jaargang 14, nummer 19
n Redactieadres: Weesperzijde 190 (kamer B.2.18), 1097 DZ Amsterdam, tel 595 24 90 e-mail:
[email protected]. n Hoofdredactie/management: Paul van de Water
[email protected] n Einderedactie: Wim de Jong
[email protected] n Redactie: Jobien Groen
[email protected], Thijs den Otter
[email protected], Annemarie Vissers
[email protected], Selina van Loon (redactie-assistent) havana@ hva.nl n Medewerkers: Linde Arts, Martien Bos (correctie), Kim Bos, Gijs Hardeman, Hans van Vinkeveen, Karlijn Visser n Redactieraad: Maroesja Perizonius, Wijnand Scholtens, Evelien Spaan, Jerke van der Woerdt n Fotografen: Amber Beckers, Bram Belloni, Fred van Diem, Marc Deurloo, Paco Weekenstroo, Tjebbe Venema n Coverbeeld: Pascal Tieman n Illustratoren: Martien Bos, Bas Kocken, Pascal Tieman n Vormgeving: Pascal Tieman n Ontwerp Lay-out: Death Valley / Amsterdam n Advertenties: Bureau Van Vliet, Postbus 20, 2040AA, Zandvoort, telefoon 023-571 47 45 fax: 023-571 76 80 of
[email protected] n Abonnementen: € 18,15 per jaar, opgave via de redactie-assistent of per e-mail. n Drukkerij: Dijkman Offset Diemen. n Havana: Auteursrecht voorbehouden. Het is verboden zonder toestemming van de hoofdredacteur artikelen of illustraties geheel of gedeeltelijk over te nemen. ISSN - 1385-5670 n Havana heeft een samenwerkingsverband met Folia. Redactie: Nadine Böke, Mirna van Dijk, Jim Jansen, Anne Koeleman, Harmen van der Meulen, Dirk Wolthekker n De volgende Havana verschijnt woensdag 4 februari
havana
3
nieuws linde arts / thijs den otter / karlijn visser / annemarie vissers / paul van de water / dirk wolthekker
[email protected]
STEKKER UIT SPIEGEL n De HvA heeft de afgelopen tien jaar miljoenen in de psychologische test Spiegel geïnvesteerd. Desondanks wordt de stekker er definitief uitgetrokken. Er wordt onderzoek gedaan naar een mogelijke light-variant.
De Spiegel-test is nooit onomstreden geweest. Het was de bedoeling dat iedere eerstejaars student de Spiegel-test zou doen en dat de resultaten de basis zouden zijn voor het studieloopbaantraject. Vanaf het eerste uur was er veel kritiek en dat is de afgelopen jaren niet minder geworden. Steeds meer opleidingen bieden Spiegel helemaal niet meer aan. De kritiek op het instrument spitst zich toe op vier kernpunten. Om te beginnen is het de vraag of een zwaar en duur instrument als Spiegel nodig is voor een studieloopbaangesprek. Daarnaast zijn niet alle docenten in staat om de resultaten van de test goed te duiden. Een training van één of twee dagdelen is niet toereikend om daarin verandering te brengen: het vele geld dat is besteed aan trainingen voor docenten en studieloopbaanbegeleiders heeft niet geleid tot een duidelijke plaats van Spiegel in het studieloopbaantraject. Verder kent Spiegel veel gebreken: de af-
names mislukken nogal eens door technische problemen. Bovendien kost een Spiegeltest erg veel tijd. Dat levert problemen op voor zowel de opleiding als de student. Sommige medewerkers weten zeker dat Spiegel meerwaarde heeft. Zo wordt het instrument al jaren gebruikt bij het Oriëntatiejaar van de HvA-UvA. Hendrikje Veerman, coach bij het Oriëntatiejaar: “Wij kunnen eigenlijk niet zonder Spiegel. Veel van onze studenten hebben er baat bij omdat ze een totaalplaatje van zichzelf krijgen. Spiegel geeft een prachtige aanleiding voor een goed gesprek.” Ondanks dit positieve geluid is het toch de praktijk van vandaag dat veel opleidingen Spiegel niet gebruiken. Lino Boekelman van de HES: “Wij zetten Spiegel alleen in als de student in het eerste semester twijfelt over zijn studiekeuze. Zo’n dertig studenten maken daar jaarlijks gebruik van.” Nora Kouwenhoven van de opleidingen Informatica voegt
toe: “We hebben Spiegel de afgelopen jaren gebruikt, maar we zijn ermee gestopt. Het kost te veel tijd, de resultaten zijn niet altijd betrouwbaar en het levert te weinig op.” Bij de stafafdeling Onderwijs en Onderzoek (O2) is ondertussen iemand aangetrokken die gaat onderzoeken wat het beste is: een lichter alternatief voor Spiegel zelf ontwikkelen danwel elders kopen of het aan de domeinen overlaten. Sommige domeinen zijn inderdaad bezig om zelf iets te ontwikkelen. De huidige ontwikkelingen maken in ieder geval duidelijk dat Spiegel zijn langste tijd heeft gehad. Collegelid Dymph van den Boom is er niet rouwig om: “Spiegel is een zwaar instrument en ik kan mij goed voorstellen dat het in afgeslankte vorm veel beter bruikbaar is. Nee, het lijkt mij prima als we in de hogeschoolcommissie voor onderwijs dit nog eens kritisch bespreken en dat er wordt uitgezocht welke alternatieven er beschikbaar zijn.” (PvdW)
HULPVERLENING STUDENTENHUIS Het studentencomplex aan de Bergwijkdreef in Diemen gaat 24 psychotische jongeren huisvesten. Ze krijgen er begeleiding en bescherming, maar tegelijkertijd zijn ze onder de mensen. Sociale contacten zijn bijzonder belangrijk tijdens de behandeling. Donderdag ondertekenen studentenhuisvester de Key, HVO Querido en het Amsterdams Medisch Centrum een samenwerkingsovereenkomst die voortborduurt op eerdere ervaringen: in de zomer van 2008 kregen zestien jongeren met een eerste psychose-ervaring tijdelijk ruimte toegewezen, verspreid over het complex aan de Bergwijkdreef. Daarmee werd volgens De Key tegemoetgekomen aan de wens ‘erbij te horen en niet op te vallen’. Het project biedt hulp aan mensen die behoefte hebben aan beschermd wonen, maar ook aan jongeren die min of meer zelfstandig kunnen wonen en af en toe behoefte hebben aan hulp. De Key levert de woningen op het studentencomplex, het AMC verzorgt de psychische en medische hulp en Querido begeleidt de ‘zelfstandig’ wonende mensen. (TdO)
ZWAARDER HAVO-EXAMEN
BRANDOEFENING LEEUWENBURG
n Scholieren moeten straks sterker voor de dag komen op het centraal schriftelijk, nu de Tweede Kamer akkoord is met de eis dat voor twee van de drie basisvakken Nederlands, Engels en wiskunde een voldoende moet worden gehaald. “Gewoon een goede zaak,” vindt hoofd instroommanagement Jet Benjamins.
n De Leeuwenburg en de omliggende kantoorflats zijn in de maand juni het decor van een grote rampoefening. De HvA heeft daarover afspraken gemaakt met de buren, de brandweer, de politie en de ambulancedienst. De actie moet knelpunten bij echte calamiteiten in het pand blootleggen.
“Een cijfer zegt niet alles, maar wel iets,” aldus Benjamins. “Nu komt het voor dat mensen aan de hbo-rechtenopleiding beginnen met een vier voor Nederlands, of aan een Engelstalige HES-opleiding beginnen met een enorme taalachterstand. Dat werkt niet. Door voldoendes te eisen voor de cruciale vakken, doe je iets aan het probleem dat studenten met een grote achterstand aan de opleiding beginnen.” Vorige week probeerde verschillende belangenorganisaties nog om de Tweede Kamer op andere gedachten te brengen. Scholierenbond LAKS wees bijvoorbeeld op de verstrekkende gevolgen voor studenten met dyslexie. Benja-
mins is niet doof voor dat argument: “Die groep moet je helpen. Als je kunt vaststellen dat een student wel voldoende inzicht in teksten heeft, maar niet verder komt dan een vijf op zijn centraal schriftelijk vanwege zijn handicap, moet je een uitzondering kunnen maken.” Wiskunde is een ander verhaal. “Havo-scholieren die daar echt niet mee uit de voeten kunnen, moeten voor het profiel cultuur en maatschappij kiezen. Zonder wiskunde is er nog altijd voldoende keuze, ook aan de HvA: voor de pabo is het vak bijvoorbeeld niet verplicht. Zolang scholieren maar beseffen dat ze hoe dan ook door de rekentoets moeten komen.” (TdO)
p&F gesplitst n De afdeling Planning en Financiën wordt met ingang van 1 februari gesplitst.
De huidige directeur Oege de Jong verhuist van de James Wattstraat naar het Maagdenhuis en vormt daar met tien man de afdeling Finance & Control, en rapporteert straks rechtstreeks aan het CvB. Collegelid Paul Doop stelt dat de afdeling planning en financiën te groot was. “Ze zijn controleurs van de gegevens die ze zelf genereren. Zo gaan ze over het marktaandeel, doen ze de studentenadministratie, betalen de salarissen uit, en bemoeien ze zich met de kwaliteitsbewaking. Tegelijkertijd moeten ze voor de controle verslag doen van hun eigen werk. Dat is bijna oneigenlijk: 4
havana
de controle moet een onafhankelijker positie krijgen. Vandaar ook dat deze club rechtstreeks onder het CvB valt. Bij de UvA is het overigens al jaren zo geregeld.” Volgens Oege de Jong schept de aanpassing meer duidelijkheid. “Voorheen vielen we onder de algemeen directeur, maar rapporteerden we al aan het college. In dat opzicht verandert er niet veel.” Voor de administratieve taken die Planning en Financiën verzorgt voor de HvA wordt een andere directeur gezocht. Deze zestigkoppige afdeling valt wel onder algemeen directeur Jeroen Knigge. (TdO)
Hoofd veiligheid en beveiliging Mike van Drongelen wil nog niet zeggen wanneer de actie plaatsvindt. “Het is niet de bedoeling dat de bedrijfshulpverlening van tevoren weet op welke dag we de oefening uitvoeren. Als er in het gebouw een ramp gebeurt, wordt dat ook niet vooraf aangekondigd.” Op zich is de beveiliging van de Leeuwenburg in orde. “We doen alles om het risico op een grote uitslaande brand als bij de TU Delft vorig jaar te voorkomen. Daarom is die gezamenlijke actie ook zo belangrijk. Als alle betrokkenen bij zo’n ramp worden opgetrommeld, kun je pas zien hoe de samenwerking werkelijk gaat.” Van Drongelen kan nog niet zeggen of het een volledige brandoefening wordt. “Als de oefening samenvalt met een tentamenweek en we slaan groot alarm, wordt ons dat natuurlijk niet in dank afgenomen. Maar dan hebben we alternatieven: je kunt tijdens de toetsen wel
kijken hoe slagvaardig bedrijfshulpverlening is. Die moeten bijvoorbeeld helpen bij het ontruimen van de verschillende etages.” Voor andere HvA-gebouwen staan dergelijke oefeningen nog niet gepland. “De Leeuwenburg blijft voorlopig de grootste locatie,” motiveert Van Drongelen de keuze. Bovendien wilden ook de bedrijven in de kantoorflats ernaast een oefening.” Omdat de HvA zijn studenten de komende jaren moet onderbrengen in panden die van oorsprong bestemd waren als kantoorruimte, zijn beveiliging en brandweer wel extra alert. “De panden zijn natuurlijk allemaal aangepast, zodat ze de hoeveelheid studenten aankunnen. De trappenhuizen zijn bijvoorbeeld allemaal in orde. Ook in het pand aan de James Wattstraat, al zijn de treden daar wel aan de smalle kant. Verder worden brandslangen en alarminstalaties voor ieder collegejaar uitgebreid getest.” (TdO)
van der toorn: ‘ALMERE VERANTWOORD AFBOuwen’ Collegevoorzitter Karel van der Toorn heeft op de nieuwjaarsreceptie van de CMR bevestigd dat de HvA van plan is om uit Almere vertrekken. “We willen ons concentreren op de grote projecten in Amsterdam, zoals de Amstelcampus. En we willen excelleren in Amsterdam,” zei hij. De geplande overname door Windesheim vindt alleen plaats als de HvA zijn Almeerse activiteiten
op een verantwoorde manier kan afbouwen. “En daarbij komt ongetwijfeld nog een hoop overleg kijken met de Medezeggenschapsraad,” aldus Van der Toorn. De uitspraken van de collegevoorzitter zijn opmerkelijk: HvA en Windesheim hadden naar verluidt net een radiostilte afgesproken over de overname. De hogescholen werken aan een gezamenlijke intentieverklaring. (TdO)
nieuws KAMER TWIJFELT OVER INVESTEREN
SCANNEN NAAR DE MAIL
n Oppositiepartijen SP en D66 roepen minister Plasterk op om “juist nu” extra te investeren in onderwijs en onderzoek. VVD en PvdA zijn voorzichtiger.
n Kopieermachines kunnen prints straks naar mailboxen sturen of op een usb-stick zetten en geld van tijdelijke HvA-passen kan worden overgezet naar vaste kaarten.
“Ik wil waarschuwen tegen de irrationaliteit om nu ineens allerlei dingen te gaan stimuleren,” zei minister Plasterk onlangs in een interview met website Scienceguide. Het kabinet investeert extra geld in onderwijs en wetenschap en het heeft “op zichzelf al een stimulerend effect” dat die investeringen ondanks de economische neergang niet worden teruggedraaid. D66 vond dat geen beste beurt van de minister en vroeg hem: “Is uw visie op het stimuleren van kennis en innovatie: het niet bezuinigen op kennis en innovatie?” Ook de Socialistische Partij vindt dat Plasterk zich sterk zou moeten maken voor extra geld. Maar VVD-leider Mark Rutte laat via zijn woordvoerder weten dat hij niet met de wolven meehuilt. “We kunnen in Nederland bijna alles. We kunnen vliegtuigmotoren bouwen die geen CO2 uitstoten.
De vraag is hoe we daarmee de economie een zet geven. Je kunt niet ieder probleem oplossen met een zak geld. Investeren in innovatie is goed, maar een miljoen extra voor de wetenschap levert niet zomaar een sterkere kenniseconomie op.” Ook Plasterks PvdA wil even pas op de plaats maken. “Ze vragen toch altijd om extra investeringen in de kenniseconomie?” vraagt Kamerlid Marian Besselink. “We vinden wel dat je juist nu moet investeren en dat je zo veel mogelijk uitgaven naar voren moet halen. Maar het geld moet ergens vandaan komen en ik hoor D66 en SP niet zeggen waarvandaan. Wij pleiten voor een totaalpakket om de crisis het hoofd te bieden, waaronder ook investeringen in duurzaamheid en innovatie vallen. Zoiets moet je niet ad hoc per deelgebied beslissen.” (HOP)
Op bijna alle locaties is inmiddels ten minste één hybride printer/scanner/kopieermachine te vinden waar studenten documenten kunnen scannen naar een usb-stick. Studenten die het apparaat zoeken: er staat er in ieder geval eentje in de mediatheek. Oude kopieermachines op de diverse etages worden vervangen door de usb-vriendelijke apparaten zodra deze zijn afgeschreven. Alleen op de locatie Landdroststraat in Almere worden de machines niet meer aangepast. Vanaf een aantal scanners kan een gekopieerd document ook rechtstreeks naar een emailadres worden verstuurd. “Eigenlijk kan dat ook al met wat oudere machi-
DELEGATIE NAAR INDIA India is hot. Vanuit Amsterdam vertrekken er met enige regelmaat delegaties naar het land van de scherpe tegenstellingen. Afgelopen zaterdag (24 januari) vertrok een groep onder leiding van Harry Borghouts, commissaris van de koningin in NoordHolland. UvA en HvA zijn sterk vertegenwoordigd. De reis, een initiatief van Kenniskring Amsterdam, is geen handelsmissie maar studiereis op uitnodiging van het Indiase bedrijf Tata Consultancy Services. Het gezelschap bestaat uit de burgemeesters van onder andere Almere en Zaanstad. Vanuit de HvA en UvA zijn Peter van Gorsel (domeinvoorzitter
nes,” legt Nico van Dijk van Informatietechnologie en Voorzieningen (IT&V) uit. “Probleem is echter dat het ons netwerk kwetsbaar maakt. Op het moment dat dit probleem is opgelost, zorgen we dat van alle machines ook daadwerkelijk kan worden gescand en verzonden.” Ook het betalingsverkeer binnen de HvA wordt aangepast: zo kan iedereen die staat geregistreerd als student of medewerker voortaan binnen één dag een HvA-pas krijgen, en kunnen balies tegoeden van een tijdelijke pas overzetten op een nieuwe. Daarnaast is het vanaf volgende maand mogelijk readers online te bestellen en te betalen. (TdO)
CORRECTE KOFFIE
Media, Creatie en Informatie), Karel van der Toorn (voorzitter CvB) en Jeroen Knigge (algemeen directeur van de HvA) van de partij. In oktober 2008 is er een handelsmissie geweest en daarna zouden nogal wat medewerkers van de HvA zich ter plekke laten informeren over onderwijs en ICT-ontwikkelingen in India. Dat ging niet door onder druk van een negatief reisadvies vanuit het ministerie van buitenlandse zaken. Jeroen Knigge houdt voor Havana een dagboek bij. U kunt dat deze week lezen op Havanaweb en volgende week staat het met foto’s in Havana. Zie: www.havanaweb.nl (PvdW)
n Alle koffie-automaten van de HvA
schenken fairtrade koffie van Max Havelaar. De keuze voor het merk heeft vooral te maken met de smaak: in vrijwel alle blinde tests komt Max Havelaar als beste automatenkoffie uit de bus. Zo’n test is voor de zomer ook uitgevoerd binnen de hogeschool. Bij fairtrade koffie wordt gegarandeerd dat de producerende koffieboeren een eerlijke prijs krijgen voor hun oogst. Vanwege de
grote hoeveelheden koffie die op de HvA worden verbruikt, kost het de instelling echter niets extra. Nico van Dijk van Informatietechnologie en Voorzieningen is blij met de keuze: “Het past natuurlijk helemaal in het beleid van maatschappelijk verantwoord ondernemen.” Niet alle koffiekeuzes uit de automaat zijn overigens afkomstig van Max Havelaar: de duurdere opties zijn nog altijd van multinational Nestlé. (TdO)
vraag/antwoord
RUN HVA’ERS, RUN! n Volgens Theo van Uden (directeur Universitair Sport Centrum) zijn
beeld mike van drongelen
de ambities hoog maar moet het zéker lukken: 500 UvA- en HvA-medewerkers en studenten op de been krijgen voor de Dam tot Damloop.
n De brandweer moest vorige week zaterdag aan de slag op de Amstelcampus. Onbekenden hadden het
rolluik van een garagebox geforceerd, er materiaal in gesleept en dat in brand gestoken. De rook die daarbij ontstond, activeerde het alarm van het Singelgrachtgebouw. In eerste instantie was niet duidelijk waar de brand woedde. Hoofd veiligheid en beveiliging Mike van Drongelen: “Aanvankelijk besefte de brandweer niet dat de garagebox bij het Singelgrachtgebouw hoorde. Er werd alleen gemeld dat we rookschade hadden. Ik kwam er pas achter dat het om de garagebox op de Amstelcampus ging nadat ons mobiele surveillanceteam ter plaatse was geweest.” Over de daders is nog niets bekend. “We weten niet of het kwajongens zijn, of een junk die warmte en beschutting zocht in de garage. Het onderzoek loopt nog,” aldus Van Drongelen. “Met enig geluk bieden de opnames van de bewakingscamera’s enig soelaas. Ook over de omvang van de schade kunnen we alleen maar speculeren.” De garagebox bevindt zich aan de achterzijde van het Singelgrachtgebouw, waar een soort binnenpleintje is aangelegd. (TdO)
Loopt het al storm met de aanmeldingen? “Nou, dat valt nu nog mee. We krijgen wel al veel leuke reacties en merken dat mensen het een erg goed idee vinden. Het plan is om studenten SM&O in te gaan zetten om voor ons de pr te gaan regelen. Zij kunnen dat dan meteen gebruiken als stage-opdracht. De inschrijving van de loop gaat ook pas vanaf april van start, dus we hebben nog even. Maar we zijn erg ambitieus: ik denk dat we zelfs plekken tekort gaan komen!” Dat wordt ook een run op startbewijzen? “Ja, dat wordt nog best een klus. We lopen het risico dat het niet lukt, dat geef ik toe. Maar: dan kun je helemaal
nergens meer aan beginnen, dus we proberen het gewoon. We lopen voor het goede doel – opbrengsten uit sponsoring gaan naar het Emma Kinderziekenhuis – misschien dat dat dat ons helpt. We hebben bovendien contacten met de organisatie, dus als we die een beetje kunnen ‘masseren’…” Bent u al een collectieve ongevallenverzekering aan het regelen voor alle verzwikte enkels en gebroken polsjes? “Nee hoor, het is geen schaatstocht! Daar breken mensen polsen en benen. Bij hardlopen niet, dat is iets anders. Iedereen zal de volgende dag welgemoed op het werk verschijnen. Vooruit: misschien met wat spierpijn. Maar dat hoort er toch een beetje bij.” (AV) havana
5
-advertenties-
De Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) is een bij verdrag tussen Nederland en Vlaanderen opgerichte publieke binationale instelling die in beide regio’s de kwaliteit van het hoger onderwijs bepaalt. Op ons kantoor in Den Haag werken ca. 45 Nederlandse en Vlaamse medewerkers. Meer informatie: www.nvao.net
De NVAO is met onmiddellijke ingang op zoek naar:
Studenten (M/V) die met plezier een belangrijke bijdrage willen leveren aan het waarborgen van de kwaliteit van het Nederlandse en Vlaamse hoger onderwijs. Werkzaamheden Na een gedegen inwerkperiode zul je als student-lid deel uitmaken van een aantal panels die worden ingezet om de NVAO te adviseren over de kwaliteit van (aanvragen voor) nieuwe opleidingen in het hoger beroepsonderwijs (hbo) of wetenschappelijk onderwijs (wo), en daarbij vooral oog hebben voor studentgerelateerde aspecten. De NVAO verwacht jaarlijks circa honderd aanvragen voor nieuwe opleidingen, waarvan circa 2/3 uit het hbo en 1/3 uit het wo. De rol van de studenten in een panel is in eerste instantie gericht op het beoordelen van voor studenten relevante onderwerpen en facetten, met name de voorzieningen, de kwaliteit van het aanwezige en beoogd personeel, de studielast en enige andere facetten die te maken hebben met het programma zelf. Profiel Ben jij goed op de hoogte van de studentgerelateerde eisen in het hoger onderwijs, heb je een kritische houding en bij voorkeur al enige ervaring met kwaliteitszorg en/of bestuurlijke aangelegenheden? Kun jij je op regelmatige basis vrij maken voor het afleggen van locatiebezoeken en zit je minimaal in het tweede jaar van je studie aan een hogeschool of universiteit? Dan komen wij graag met jou in contact. Aanbod Wij bieden je een tijdelijk dienstverband voor gemiddeld 8 uur per week voor maximaal 1 jaar. Het salaris is conform schaal 6 BBRA (CAO sector Rijk). Afhankelijk van het studiejaar word je ingeschaald tussen ` 1896,25 en maximaal ` 2006,98 per maand. Solliciteren Spreekt deze vacature je aan, dan nodigen wij je uit je schriftelijke reactie voorzien van een curriculum vitae uiterlijk 13 februari 2009 te sturen aan de NVAO, ter attentie van mevrouw drs. K.P.O. Wong, hoofd P&O, Postbus 85498, 2508 CD Den Haag, Nederland. Voor meer informatie kun je contact opnemen met mevrouw Ö. Uzun, telefoon +31 70 312 2302. Acquisitie naar aanleiding van deze vacature wordt niet op prijs gesteld
6
havana
nieuws CASE LEERT ONDERNEMEN Cohen het Centrum van Amsterdamse Scholen voor Entrepeneurship, afgekort CASE. CASE is een initiatief van de UvA, VU, HvA en Hogeschool Inholland waarmee het ondernemersschap van de Amsterdamse student wordt gestimuleerd. Tijdens de lancering in Pakhuis de Zwijger stond de stelling ‘Ondernemen kun je leren?!’ centraal. Toespraken waren er
niet alleen van Job Cohen: ook SER-voorzitter Rinnooy Kan en minister Van der Hoeven van Economische Zaken lieten van zich horen. Maar weinig Nederlandse studenten zijn ondernemend: slechts twintig procent wil voor zichzelf beginnen; teleurstellend vergeleken bij het aandeel van tachtig procent van de Amerikaanse studenten. Een verslag van de bijeenkomst is te vinden op pagina 12. (KV)
ren Saskia Franssen, Caterina Moraga Pizarro en Mascha Damman van de kunstexpo Whenever de bezoekers meegeven. De kunstwerken, gemaakt door jonge kunstenaars van de Amsterdamse kunstacademies is nog te zien tot 30 januari bij Stichting P////AKT.
BAAT BIJ CRISIS n Het lerarentekort zal slinken door de
economische neergang, maar het probleem is nog lang niet opgelost, waarschuwt Alexander Rinnooy Kan, die voorzitter was van de adviescommissie Leraren. In een interview met het Nederlands Dagblad ziet de SER-voorzitter vooral extra kansen voor het beroepsonder-
wijs: “We moeten nu heel goed kijken naar de mensen met praktijkervaring in het bedrijfsleven, die tijdelijk of definitief zonder baan komen te zitten.” Hij erkent dat het aandeel onbevoegde docenten daardoor kan toenemen. “Maar als zij worden bijgeschoold kunnen ze hun ervaring prima inzetten.” (HOP)
DUURZAME MODE n Amsterdam krijgt een ‘Sustainability
Institute for Fashion and Fabrics’. De HvA sluit daar vrijdag een convenant over met de Kamer van Koophandel en het gemeentebestuur. Alle partijen zien in de combinatie van duurzaamheid en mode een gat in de markt, en het instituut zou een magneet kunnen
worden voor binnen- en buitenlands talent. De plannen zijn dan ook groots; zo wordt de intentie uitgesproken om een eigen campus voor het instituut te bouwen, compleet met demonstratieruimten, studentenwoningen en een hotel. Overigens gaat het om een streven: de afspraken zijn niet bindend. (TdO)
KERSVERS BREIDT UIT n Kersvers, het centrale introductiefeest van de HvA, gaat dit jaar uitbreiden. De organiserende
studentenbond Asva bereidt een dagprogramma voor, met aandacht voor allerlei dingen die studenten naast hun opleiding kunnen doen. Zo komen sport en cultuur aan bod, maar zijn ook de verschillende studentenverenigingen uitgenodigd. Daarnaast zijn er voorstellingen en optredens van bandjes en dj’s. Grafisch ontwerpers, modeontwerpers en organisatietalent die willen helpen bij het organiseren van Kersvers 2009 kunnen een mailtje sturen naar
[email protected]. (LA)
SPORTFLITSEN n Volleybal
Het HvA-volleybalteam had geen best weekend. Zaterdag werd met 3-1 verloren van Piet Zoomers. Zondag ging het team met dezelfde cijfers de boot in tegen Lycurgus. n Volleybal
Bart van Garderen is terug bij HvA-Volleybal. De afgelopen maanden stond hij onder contract bij VC Omniworld uit Almere. Ook Bas Swinkels stapte onlangs over. Beide volleyballers kwamen al eerder voor het HvA-team uit. (TdO)
n Een moderne kijk op oude kunststromingen, dat willen HvA-studenten en tevens organisato-
GROOTVERDIENERS HVA EN UVA n In 2007 telde het hoger onderwijs 105 grootverdieners. Drie daarvan stonden op de loonlijst van de HvA en negen werkten voor de UvA. Wie is de HvA-docent die bij ontslag een handdruk kreeg van van 245.023 euro? Welke UvA-hoogleraar stond voor 367.000 euro op de loonlijst?
Het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft een lijst op internet gezet met de inkomens van alle grootverdieners in de publieke en semipublieke sector. De lijst bevat bijna 2200 functionarissen (anoniem) die in 2007 meer verdienden dan het gemiddelde bruto ministersalaris van 169 duizend euro. De salarissen, ontslagvergoedingen en pensioenstortingen moeten openbaar worden gemaakt als ze samen hoger zijn dan dit bedrag. Van de 2200 grootverdieners komen er 105 uit het hoger onderwijs, waarbij de academische ziekenhuizen niet zijn meegerekend. De HvA staat driemaal in de lijst. Het meest opvallend is een docent die bij ontslag een bedrag van 245.023 euro op de bankrekening gestort kreeg. Aangezien de lijst geen namen bevat kunnen wij niet melden wie die docent is. De andere twee HvA’ers zijn leden van het toenmalige CvB. De
vice-voorzitter verdiende 196.642 euro en het HvA-lid van het CvB kreeg 192.361 euro. Overigens zijn dit bescheiden bedragen in vergelijking met wat de voormalig voorzitter van het CvB van Inholland – Jos Elbers – verdiende. Hij verdiende namelijk 427.647 euro bruto. Op de derde plaats van de hoger onderwijslijst staat een UvA-hoogleraar die in totaal 367.000 euro bruto incasseerde. Daarvan was overigens een kleine 95.000 belastbaar inkomen en 275.000 als pensioenvoorziening. De hoogleraar in kwestie verliet de UvA per 1 oktober 2007. Drie UvAfunctionarissen vertrokken met bonje, want ze kregen een ontslagvergoeding. Het gaat om een administrateur, een ICT-beheerder en een manager, allen niet nader genoemd. De drie verlieten de UvA met respectievelijk 232.5000, 190.600 en 173.900 euro. (DW) Voor de complete lijst: www.havanaweb.nl
NIEUWE DIRECTEUR P&O Conny Vermolen (51) is met ingang van 1 maart de nieuwe directeur personeel en organisatie. Daarmee is de vacature ingevuld die was ontstaan na het vertrek van Ria Braspenning. Vermolen is nu nog actief voor het Kennemer Gasthuis in Haarlem, waar ze een vergelijkbare functie vervult. Vermolen is niet onbekend met het hoger onderwijs: tussen 1983 en 1999 was ze al personeelsfunctionaris bij de Vrije Universiteit. (TdO)
beeld mathieu van ek
n Afgelopen week opende burgemeester
n Het was vast even twee keer kijken voor het winkelend publiek: geen plastic etalagepoppen
maar levende modellen in de nieuwste Individuals-creaties. Het nieuwe design van – in modetermen een ‘seasonal make-over’ – de Statement Store vormde aanleiding voor een fashionable feest, met kopstukken uit de mode als onder andere Bastiaan van Schaik (fashion director AvantGarde, Holland’s Next Top Model). Thema van het seizoen ’09: Hooligan Poetry. (AV) havana
7
prijsvraag
Vrijkaarten Amsterdam World Amsterdam World is een jaarlijks wereldmuziekfestival; een samenwerking tussen musici en artiesten uit steeds een andere Europese havenstad. Op 14 en 15 februari 2009 draait het om Barcelona. Acht bands, vj’s en dj’s maken het tot een pittige cocktail van flamenco, musica mestiza, rumba Catalana, rap, African, salsa en alles daartussenin. Havana geeft tien festival-cd’s en 5 x 2 vrijkaarten weg voor 14 februari (Valentijnsdag!).
Waarom moet jij ‘Valentijnsvrijkaarten’ winnen voor dit festival? Mail je antwoord naar
[email protected] (alleen vanaf je HvA-mailadres). De winnaar van de vrijkaarten voor het festival Waanzin in de kunsten uit Havana 18 is: Ton van Angeren.
ingezonden
ingezonden
Vrouw & techniek
Fatsoen
“Aangezien de meeste leraren vrouw zijn, ontbreekt het hun nogal eens aan motivatie om technische vakken aan te pakken” (Havana 18, 21 januari, pp.11). Een hoedje schrok ik me, toen deze uitspraak mij in de mond werd gelegd. Het betreffende artikel gaat over de noodzaak om leraren basisonderwijs te scholen in het nieuwe leergebied Wetenschap & Techniek. Maar achter geciteerde uitspraak kun je allerlei kwalijke gedachten proeven. Terwijl wat ik tegenover Havana heb gezegd het volgende is: “De meeste basisschoolleraren zijn vrouw. Dat is van invloed op de motivatie om technische vakken aan te pakken.” Waarmee ik dus niet heb willen zeggen dat vrouwen niet gemotiveerd zijn. Dat weet ik helemaal niet. Wat mij wel bekend is, is dat vrouwen en mannen van elkaar verschillen in de wijze waarop zij met Wetenschap & Techniek in het onderwijs omgaan. Zo is van leerlingen bekend dat bij onderzoekjes in de klas, meisjes meer gestructureerd en jongens meer experimenterend aan de slag gaan. Zo kunnen ook leraren een voorkeur hebben voor een bepaalde werkwijze, en ja, die motivatie kan beïnvloed zijn door hun sekse. Te vaak nog wordt het ene gedrag als beter gezien dan het andere. We hebben hier te maken met verschillende leer- en doceerstijlen. Als Expertisecentrum Wetenschap & Techniek willen wij leraren meer bewust maken van de genderproblematiek die een rol speelt bij W&T. Let wel: met genderproblematiek bedoel ik dus de verschillen tussen de seksen, niet dat een bepaalde sekse een mindere leer- of doceerstijl heeft.
Als Medezeggenschapsraad Pabo Almere, onderdeel van de domeinraad Onderwijs en Opvoeding, willen wij reageren op het artikel Almere is voor Windesheim in de Havana van 14 januari. In dit artikel wordt gesproken over drie opleidingen in Almere die eventueel door Windesheim worden overgenomen. Niet terug te lezen is dat Pabo Almere een samenwerking is tussen de HvA en de Ipabo. De HvA is medebestuurder van Pabo Almere en zal in overleg met de Ipabo moeten beslissen over de toekomst van Pabo Almere. Bij de medewerkers van Pabo Almere bestaat grote onzekerheid over de uitkomst van de twist tussen Ipabo en HvA, mede omdat Pabo Almere geen gesprekspartner is. Het personeel van Pabo Almere maakt zich, in tegenstelling tot de berichtgeving in het artikel, wél zorgen over de christelijke identiteit van Windesheim. Een van de sterke punten van Pabo Almere is dat wij een openbare opleiding zijn met de mogelijkheid voor studenten om een christelijke, katholieke of islamitische aantekening te halen. Het valt ons op dat de HvA wel iets in Havana zet over de toekomst van Almere, maar niet het fatsoen heeft om dit aan het personeel mee te delen.
Paul Ruis Programmamanager Expertisecentrum Wetenschap & Techniek
vraag van de week
Eerlijkheid duurt het langst? Nee hoor, het tegendeel is bewezen. Uit onderzoek van Southampton University blijkt dat het vertellen van een leugen gemiddeld 30 procent langer duurt dan het spreken van de waarheid. Wat is jouw grootste leugen?
Charlotte Böhne (21)
Tweedejaars Fashion & Branding “Ik heb iets aan mijn been. Afgelopen weekend ging ik uit en iedereen bleef maar vragen wat er aan de hand was. Toen heb ik maar gezegd dat ik gevallen ben met skiën, dat is lekker makkelijk. Ik had al twintig keer hetzelfde verhaal verteld. Uiteindelijk moest ik lachen dus kwamen ze er snel genoeg achter en heeft het gesprek nóg lang geduurd. Ik ben een slechte leugenaar, ik heb een hele gespeelde ‘overtuigende’ blik.” 8
havana
Dennis Beumer (28)
Vierdejaars Aviation Engineering “Op de middelbare school loog ik wel eens als ik hele dikke onvoldoendes had. Dan vroegen ze thuis: hoe gaat het op school? Ik zei altijd maar dat het goed ging. Uiteindelijk kwamen ze erachter toen ik mijn rapport thuiskreeg. Bij liegen is het belangrijk dat je consequent bent. Je moet niet drie verschillende verhalen ophangen. Er zijn ongetwijfeld zaken waarbij je beter kunt liegen dan de waarheid spreken. Bijvoorbeeld als je moet werken met mensen die je niet mag.”
Medezeggenschapsraad Pabo Almere
Hannah de Wilde (18)
Eerstejaars Commerciële Economie “Als je heel eerlijk bent, liegen we allemaal wel eens. Bijvoorbeeld tegen je ouders. Wanneer je om twaalf uur thuis moet zijn, en je er om vijf uur nog niet bent bijvoorbeeld. ‘Ik kon niet naar huis, want mijn vriendinnen gingen nog niet en ik mag niet alleen.’ Helaas ben ik een hele slechte leugenaar. Iedereen leest het van mijn gezicht af, mijn moeder ook. Daarom doe ik het niet zo vaak.”
Heb je een mening? Reageer zelf op havanaweb.nl
Jolien van den Berg (22)
Tweedejaars Fashion & Branding “Soms vertel je iets niet, dan verzwijg je iets om het voor een bepaald persoon beter te maken. Bijvoorbeeld als iemand in de klas iets slechts zegt over iemand anders. Dan ga je dat niet meteen aan de grote klok hangen. Niet als het kwetsend is. Ik heb wel eens gelogen over mijn leeftijd. Toen kwam ik heel stoer bij een discotheek aan: ‘Ik ben 18, hoor.’ Waarop ze me vrolijk wegstuurden omdat je 21 moest zijn.”
tekst linde arts
Tim Lebbe (18)
Eerstejaars Human Logistics “Ja, ik lieg wel eens. Over mijn cijfers op school tegen mijn ouders. Ik ben wel een goede leugenaar. Mensen zien het eigenlijk bijna nooit, dat komt natuurlijk door de ervaring. Dat doe ik al vanaf de havo, maar ik maak mijn onvoldoendes meestal goed voordat mijn ouders erachter komen. Ik lieg niet uit schaamte, maar meestal voor het gemak. Dan krijg je geen nare vragen en zo.”
strip
column Gijs SM&O-student Gijs Hardeman (28) won Havana’s columnistenwedstrijd en schrijft sindsdien wekelijks over wat hem op het hart ligt.
Stadsjutter
ondertussen in peru Rik van Wijk (22, Human Logistics) probeert in Peru een gezin te helpen waarvan de moeder al zes jaar doodziek op bed ligt. Rik loopt stage in het kader van de minor Internationalisering.
De eigenaresse van mijn buit kwam achter me aan
250 dollar voor een ambulance De afgelopen twee maanden heb ik met hart en ziel gewerkt aan een project met straatarme kinderen in Peru. Het hoofddoel van het project was kennisoverdracht. Aan de hand van Engelse lessen voor de ouderen en ‘kennisspellen’ met de kleintjes proberen we ons doel te bereiken. Naast deze lessen heb ik nog veel meer gedaan in Caicay. Tijdens de kerstviering met alle kinderen en ouders was het één groot feest. Iedereen kreeg eten, drinken, cadeautjes en we hebben kleren uitgedeeld. Helaas werd de feeststemming in de middag ruw verstoord. We kregen te horen dat de moeder van een van onze kids ernstig ziek was, dus besloten we er heen te gaan met kleren en cadeautjes. De situatie bleek echter veel erger dan verwacht. De vrouw lag al zes jaar lang op bed met artritis en een ernstige botziekte. Ze kan niet bewegen en zou dus eigenlijk al lang dood moeten zijn. Ik stond ervan te kijken hoe de familie leeft. Ze zijn met z’n vijven; er staan twee bedden in huis; de dieren slapen allemaal in het huisje; het stikt er van de vliegen; er is geen wc, douche of welke vorm van hygiëne dan ook. Tot overmaat van ramp was een van de dochters ook nog goed ziek. Ze had al een paar maanden lang ernstige pijn aan de oren. Beduusd en verslagen zijn wij uiteindelijk teruggegaan naar Cusco. Daar hebben wij voor 250 dollar een ambulance met dokter besteld. De volgende morgen zijn we met zwaailicht en al naar Caicay gegaan en heeft de dokter de vrouw onderzocht. Ze was te zwak om vervoerd te worden, dus de enige manier was behandeling ter plaatse. Bij terugkomst in Cusco hebben wij geld ingezameld en de nodige medicijnen voor een maand gekocht, voor zowel de zieke vrouw als haar dochter, die trouwens
Elke donderdag- en maandagochtend is het feest op de straten van stadsdeel De Baarsjes in Amsterdam. De avond ervoor hebben alle inwoners hun onnodige, voor de vuilnisbak te grote afval aan de straat gezet. Grote hopen meubels, lampen, toiletpotten, matrassen en andere obscure, verder niet te delen objecten vormen interessante verzamelingen op hoeken van straten. Elke berg heeft voor ieder wat wils, afhankelijk hoe snel je erbij bent. Mijn huis staat vol met ‘afdankertjes’ die ik met een kleine ingreep weer op en top heb gemaakt. Bioscoopstoeltjes, een dressoirkast, salontafel en enkele houten kisten. En dan zijn er nog talloze meubels gemaakt van grote hoeveelheden planken die ik van straat heb gesleept. Eén keer ging ik te ver en kwam de eigenaresse van mijn buit achter me aan. Die lamp had ze net gekocht en even op de stoep gezet terwijl ze haar fiets op slot zette. Misschien kwam die vergissing door het verval in aanbod. De bergen op de stoep zijn de laatste tijd kleiner en kleiner, de spullen die nog van waarde kunnen zijn schaarser en schaarser. Ik stop nog wel als het er hoopvol uitziet, maar meestal is alles wat de moeite is er al uit. Grofvuil valt nu, eenmaal op straat, ten prooi aan mysterieuze witte busjes, die binnen een kwartier nadat het afval op de stoep is gezet al ter plaatse zijn. Bij mij in de buurt rijden ze rondjes en ik neem aan dat ze dat elke avond weer in een ander stadsdeel doen. Het ene busje plukt het ijzer eruit, het volgende pakt de meubels en de laatste de restjes. Wat overblijft is een schamel hoopje rot hout, kartonnen dozen met oude kleding, een kapotte koffer en gebroken vazen. Niets meer voor de arme student, hobbyist of stadsjutter. Je zou ook naar kringloopwinkels kunnen gaan, maar ook daar is tweedehands goed lucratieve handel. Ik ben daarom maar gestopt in Amsterdam te zoeken. Ik heb de kaart erbij gepakt en struin kleine welvarende gemeentes af. Tegenwoordig huur ik een busje en rij het land in. Ik eindig meestal in Bilthoven of Wassenaar, waar het besef van waarde in mindere mate aanwezig is en de straten nog ouderwets gevuld zijn met hoopvolle stapels troep.
een oorontsteking had. Ook hebben wij kippen, vlees en melk gehaald zodat ze nog een verlaat kerstmaal konden nuttigen. Die week zijn we iedere dag teruggegaan om te controleren of de vrouw haar medicijnen wel nam en of de dochter al beter werd. Gelukkig was dit bij allebei het geval en konden we een lach ontdekken op het gezicht van de vrouw. Wat is dat een geweldig gevoel. Na vier dagen maakte de vrouw zelfs grapjes. Wat wij nu willen bereiken naast het project is het verbeteren van de leefomstandigheden van deze kinderen. Het probleem is echter dat je niet slechts één familie kunt helpen, maar dat ze allemaal geholpen moeten worden. De komende week staat dus in het teken van geld inzamelen. Met dit geld kunnen wij voor de families van de kinderen ramen kopen, bedden, dekens, en spullen voor het nieuwe schooljaar. Samen met de kids zullen we deze week spullen maken om te verkopen in Cusco.
havana
9
10
havana
tekst jobien groen beeld pascal tieman
stappenplan na seksueel geweld Eén op de zes meisjes tussen de 13 en 24 jaar is eenmalig slachtoffer van seksueel geweld. Sommigen hebben nog jarenlang last van de gevolgen. In het AMC is onlangs een nieuwe, kortdurende therapie voor deze slachtoffers gestart. Meisjes tussen de 14 en 24 hebben vier keer meer kans om slachtoffer te worden van seksueel geweld dan vrouwen in andere leeftijdsgroepen. Eén op de 6 meisjes heeft ervaring met een gedwongen seksuele handeling. “Het is een zeer kwetsbare groep,” vertelt Astrid Kremers, seksuoloog. “De meisjes gaan voor het eerst daten, ze gaan uit, ze beginnen met het drinken van alcohol en fietsen ’s avonds alleen over straat. Daarbij komt dat voor zeventig procent van de meisjes die wij gezien hebben de aanranding of verkrachting hun eerste seksuele ervaring is. Je kunt je voorstellen dat je seksuele carrière er daarna anders uitziet.” Voor jonge meiden die het slachtoffer zijn van eenmalig seksueel geweld hebben Astrid Kremers en haar collegagezondheidszorgpsycholoog Iva Bicanic een praktische kortlopende therapie ontwikkeld: de Steps-therapie. Onlangs zijn ze in het AMC met therapiegroepen gestart.
zonde
Het is voor het eerst dat er speciaal een groepstherapie is voor slachtoffers van eenmalig seksueel geweld. “Vroeger zaten deze slachtoffers en slachtoffers van langdurig
‘Na een verkrachting ziet je seksuele carrière er anders uit’ misbruik bij elkaar in een groep. De omstandigheden zijn echter heel anders,” aldus Bicanic. “Als je verder een heel stabiel leven hebt en je maakt één keer een verkrachting mee, dan hoef je niet een halfjaar in therapie. Dan volsta je met twee, drie maanden wekelijks komen. Als je van je zesde tot je dertiende bent misbruikt, dan heb je na acht sessies misschien net een start gemaakt.” De Steps-therapie duurt acht behandelingen. Er wordt gewerkt aan een praktisch stappenplan, zodat je aan het einde van de therapie je gewone leven weer op
kunt pakken. Voor veel meisjes blijkt dit zonder therapie erg moeilijk. Herbelevingen, vermijdingen en verhoogde prikkelbaarheid zijn normale stressreacties na een aanranding of verkrachting. Bij sommige meisjes gaan de stressreacties na een tijdje weer over, maar de meeste komen er niet zo makkelijk af. Als de klachten aanhouden spreek je van een posttraumatische stressstoornis (PTSS). “We weten dat na een verkrachting de kans op een PTSS relatief groot is,” aldus Kremers. Ze vertelt hoe ze een meisje sprak dat nu – tien jaar nadat ze is verkracht – nog last heeft van haar klachten. “Ze kan moeilijk contact maken met jongens en mannen, slaapt slecht en is erg wantrouwig. En dat is zó zonde,” zegt Kremers verontwaardigd, “want de gevolgen van een verkrachting zijn gewoon goed te behandelen. Het mág niet zo zijn dat zo’n dader, zo’n nare man of jongen, uiteindelijk jouw leven gaat bepalen.” En dat hoeft ook niet. Kremers: “Steps is een kortdurende therapie die werkt. We zien dat de slachtoffers na de therapie gewoon weer naar school kunnen, gewoon weer kunnen werken en dat ze weer leuke seksuele ervaringen op kunnen doen. Kortom, dat ze na de therapie hun gewone leven weer op kunnen pakken.”
schuldgevoel
Het klinkt simpel, maar vaak wachten meisjes en vrouwen lang voordat ze hulp zoeken. “Meisjes die hier komen hebben het gemiddeld ruim een jaar geleden meegemaakt,” vertelt Kremers. “Ze houden het vaak voor zichzelf, omdat ze de ervaring liever willen vergeten. Of ze schamen zich ervoor of voelen zich schuldig. ‘Ik ben toch zelf met hem meegegaan, dan is het toch mijn eigen schuld?’” In de hoop dat zo veel mogelijk meisjes tóch hulp zoeken, hebben Kremers en Bicanic de therapie zo toegankelijk en laagdrempelig mogelijk gemaakt. “Er zijn geen kosten aan verbonden, er is geen wachtlijst en er is geen verwijsbrief nodig. Iedereen kan ons opbellen of mailen om zichzelf of iemand anders aan te melden. Als wij denken dat wij het meisje iets kunnen bieden, wordt ze meestal binnen één of twee weken al door ons gezien,” zegt Kremers. De groepen bestaan uit maximaal vier meisjes per keer. In het begin bepaalt het meisje, samen met de therapeuten welk doel ze met de therapie wil bereiken. Als ze is aangerand in het zwembad en ze is daarna niet meer gaan zwemmen, dan zou ‘in haar eentje zwemmen’ een doel kunnen zijn. Dan stelt ze samen met de therapeuten een stappenplan op dat haar helpt haar doel te bereiken. Stap één zou kunnen zijn ‘thuis haar badpak weer aantrekken’. De volgende stap zou kunnen zijn ‘langs het zwembad fietsen’. Totdat ze weer alleen baantjes durft te trekken.
Ook wordt er in de groep veel aandacht besteed aan het praten en schrijven over wat er gebeurd is. Ze krijgen iemand van de zedenpolitie langs die vertelt over hoe je aangifte kunt doen of een melding kunt maken. En er komt een arts langs om voorlichting te geven over de lichamelijke gevolgen van seksueel geweld. “Na seksueel geweld kan je gedachten ontwikkelen over jezelf of anderen waardoor de klachten in stand gehouden worden,” legt Bicanic uit. “Met de informatie
‘Zo’n nare man of jongen mag niet jouw leven gaan bepalen’ die wij geven en de verhalen die ze horen van de andere meisjes, proberen we ze aan te sporen langzaam deze belemmerende gedachten los te laten. Dat ze niet blijven denken ‘Ik ben schuldig en ik heb fout gehandeld, maar dat ze denken ‘He, ik heb eigenlijk best goed gereageerd’ of ‘He, ik ken eigenlijk ook wel een paar jongens die wél best aardig zijn’.” Nieuw aan deze therapie is dat er ook groepen voor de ouders zijn. Bicanic: “Moeders voelen zich vaak heel schuldig en vaders worden weer heel boos. In de groep krijgen ze pedagogische adviezen over hoe hiermee om te gaan en hoe ze hun dochters het beste kunnen steunen.” Ook zij krijgen de arts en iemand van de zedenpolitie op bezoek, die voorlichting komen geven. Aan het einde van de therapie wordt er een anti-terugvalplan opgesteld. Ook komen de meisjes na zes en na twaalf maanden nog eens terug om te vertellen hoe het met ze gaat. De therapie is in Utrecht ontwikkeld en was in eerste instantie gericht op meisjes van dertien tot achttien jaar. Ook in Leiden wordt de therapie gegeven. Eind 2008 zijn er groepen gestart in het AMC in Amsterdam. Deze groepen zijn gericht op meisjes van achttien jaar en ouder. “We willen de leeftijdsgrenzen uitbreiden. Uiteindelijk willen we dat iedereen die eenmalig seksueel geweld heeft meegemaakt ergens in Nederland terecht kan.” n
Meer informatie l
[email protected]
088-7554113 www.psychotraumacentrum.nl havana
11
tekst karlijn visser beeld tjebbe venema
kansen liggen overal een topondernemer moet scherp zijn Een ondernemer moet kansen zien. Een ondernemer moet creatief zijn. Ondernemers zijn belangrijk voor Amsterdam. Eyeopeners te over bij de lancering van het Centrum van Amsterdamse Scholen voor Entrepreneurship. Een hip pakhuis tot de nok toe gevuld met mannen in pak: dat was het decor voor de lancering van het Centrum van Amsterdamse Scholen voor Entrepeneurship (CASE) afgelopen donderdag. Aan burgemeester Job Cohen de schone taak om als eerste in een rij stoffige hotemetoten deze feestelijke bijeenkomst in Pakhuis De Zwijger te openen. Verrassend genoeg beklemtoonde hij het belang van entrepeneurship voor de stad Amsterdam. “Ondernemerschap is erg belangrijk voor onze stad. We adviseren startende ondernemers, stellen microfinanciering beschikbaar en bouwen kleinschalige bedrijfsruimten. Het stimuleren van ondernemerschap onder studenten hoort daar ook bij. Het sluit aan bij onze ambitie om de positie van Amsterdam als internationale kennisstad te versterken.” Cohen legde de nadruk op de kracht van onderlinge verscheidenheid binnen het ondernemersschap. Dit stimuleert de creativiteit die nodig is bij succesvol ondernemen. Na Cohen was het de beurt aan de dvd-speler. Daarop had minister van Economische Zaken Maria van der Hoeven een boodschap ingesproken waarin zij de voordelen van CASE opsomt. In het kort: “Het delen van kennis vormt dé sleutel tot innovatie.” Dankjewel Maria, door naar de laatste spreker: Alexander Rinnooy Kan, voorzitter van de Sociaal-Economische Raad. Rinnooy Kan bleek de financiële crisis van de zonnige zijde te zien. “Een crisis is een kans en een uitdaging. Een echte ondernemer profiteert van de dalende beurskoers. Sir 12
havana
Richard Branson bijvoorbeeld beweert dat hij drie keer zo rijk zou zijn geweest als hij zijn bedrijven was gestart in tijden van economische malaise.” Kan schetste en passant ook nog even de moderne, maatschappelijk betrokken ondernemer. Zijn onderneming moet duurzaam zijn en passen binnen een dito
Een echte ondernemer profiteert van de dalende beurskoers samenleving. Verder moet de ondernemer uitgerust zijn met de nodige social skills en is betrokkenheid bij het product een vereiste. De onderneming moet kunnen overleven in een onvoorspelbare wereld, die gelukkig wel vol kansen is.
freudiaanse versprekingen wat minder flatteuze eigenschap toe. “We wilden niets zelf betalen, ook al stonden we erop.” Laatste horde voor de borrel: een discussie onder leiding van internetgoeroe Arko van Brakel over de stelling ‘ondernemen kun je leren’. Ondernemer-investeerder Annemarie van Gaal kon het niet eens zijn met de stelling. “Na mijn vwo-diploma raakte ik als negentienjarige zwanger en ben niet meer gaan studeren. Daarna heb ik in Rusland carrière gemaakt door met Derk Sauer Independent Media te beginnen.” Waar heb dat hele CASE dan voor nodig? Collega-ondernemer Nicole Verhoeven stelde dat je ‘ondernemer zijn’ niet kunt leren, maar dat je wel kennis nodig hebt om dat talent te ontplooien.” Mooi gezegd Nicole, toch zei ik: tijd voor drank! Tijdens het happy hour werd er door de harde kern tot laat genetwerkt, met een huisgemaakte pizzapunt in de hand. Uw verslaggever hield het bij een Cola Light; een topondernemer moet nou eenmaal scherp zijn, want overal schijnen kansen te liggen, had ik net geleerd.
happy hour
Na dit taaie halfuur geconcentreerd luisteren werd het tijd voor iets luchtigers. Studenten Lennard Hulsbosch en Omar Kbiri mochten een kwartiertje vertellen over hun avontuur met sir Richard Branson. Tijdens de Big Improvement Day, waar topmensen uit overheid en bedrijfsleven stilstaan bij inspirerende visies en nieuwe kansen, hadden ze de Virgin-magnaat gevraagd: “Mister Branson, we are two broke students, can we join you on the plane to DC?” Sir Richard is ook de beroerdste niet en voordat ze het wisten fastenden ze hun seatbelt in zijn privé-jet richting Obama-land. Net voordat ze als ware sterren stilletjes door de achteruitgang vertrokken, wist Omar hun weldoener nog net pakkend te typeren: “Branson is integer en down to earth. Altijd zichzelf gebleven.” Zichzelf dichtte Omar zich daarna met een genadeloze
CASE als tegengif
l Nederland loopt achter. Slechts 20 procent van de be-
ginnende studenten is van plan een eigen onderneming te starten. Ter vergelijking: in de VS is dit zo’n 80 procent. Als reactie op deze zorgwekkende cijfers hebben de vier grote hogeronderwijsinstellingen van Amsterdam (HvA, UvA, VU en Inholland) het Centrum van Amsterdamse Scholen voor Entrepeneurship (CASE) opgezet. CASE biedt studenten onderwijs en faciliteiten op het gebied van ondernemersschap die hun zakelijke talenten moeten stimuleren. CASE wordt ondersteund door de gemeente Amsterdam (Topstad), de Kamer van Koophandel, Jong MKB Nederland, de ministeries van Economische Zaken en OCW en de Kenniskring. n
podium
de opinierubriek van havana
bijdragen naar
[email protected] tekst willem brouwer beeld bas kocken
Alumnionderzoek slaat de plank mis Het huidige alumnionderzoek is niet toereikend. De vragen zijn te veel gericht op schoolse kennis en te weinig op competenties, vindt docent Informatica en CMR-lid Willem Brouwer. Uitbreiding van de lijst is noodzaak. Zeker voor het informaticaonderwijs, waar kennis razendsnel veroudert. De alumnimonitor is op zich een aardig instrument. Het is immers belangrijk te zien waar je studenten terechtkomen, of ze een baan hebben op niveau en hoe ze je opleiding hebben gewaardeerd. Simpel gezegd: het is een opsteker als je opleiding het beter doet dan de rest van de HvA, en zorgwekkend wanneer veertig procent van je afgestudeerden een baan heeft op mbo-niveau. Met een flink deel van de alumnimonitor kan ik dus prima uit de voeten. Maar zodra het over onderwijs gaat, slaat het onderzoek de plank behoorlijk mis. De vragen waarop oud-studenten antwoord moeten geven, sluiten namelijk niet aan op het informaticaonderwijs zoals wij het geven. In het onderzoek worden bijvoorbeeld vragen gesteld over het vermogen van mensen om kennis uit de opleiding te gebruiken. Maar het begrip ‘vermogen’ gebruiken wij binnen onze opleiding niet en in de informatica is de kennis van vandaag overmorgen goed voor het museum. Misschien krijgt een student bij fysiotherapie een basis bijgebracht waarop hij de rest van zijn loopbaan kan terugvallen, maar in de informatica werkt het gewoonweg niet zo. Onze studenten moeten zich op hbo-niveau staande houden in een werkomgeving die pijlsnel verandert. Als dat lukt, doen wij ons werk goed. De vragenlijst over
het onderwijs heeft daar niets mee van doen. Hij lijkt gemaakt voor mensen die een paar jaar extra havoonderwijs hebben gevolgd, waarbij ze alleen wat extra kennis gestampt hebben en verder niets geleerd hebben.
probleem
De vragenlijsten van de HvA zouden opgesteld moeten zijn in lijn met Europese afspraken, de zogenaamde Dublin Descriptoren. Daarin is onder meer opgenomen dat iemand die een bacheloropleiding heeft voltooid, op de hoogte is van de laatste ontwikkelingen. Dat is wat anders dan teren op kennis die wij er ooit in hebben gestampt, zoals de vragenlijst impliceert. Met het profiel van de informaticabachelors voldoen we
Nu kan niemand iets met de gegevens ruimschoots aan de Europese norm: we zorgen dat onze afgestudeerden breed inzetbaar zijn, zelfstandig kunnen werken in een multidisciplinair, internationaal team, erin slagen problemen te analyseren en op te lossen en daarbij ook nog eens besef hebben van hun maatschappelijke verantwoordelijkheden. Allemaal aspecten die niet of niet goed in de enquêtes worden meegenomen. De enquêtes zouden aangepast moeten worden aan de normen die we aan ons onderwijs stellen. En daar ontstaat een probleem: als de vragen veranderen, kunnen de ontwikkeling in de waardering niet meer gemeten worden. Tot op zekere hoogte kan ik begrip opbrengen voor de terughoudendheid om de vragen aan te passen. Dit soort onderzoeken onder alumni, werkgevers, medewerkers en studenten is nodig voor de accreditatie. De opleidingen binnen het Instituut voor Informatica moeten in 2010 weer. Als we dan met een kwaliteitsrapport komen
waarin we de tevredenheid van onze alumni niet kunnen vergelijken met de opmerkingen van ex-studenten die in eerdere jaren de vragenlijst hebben ingevuld, dan is dat niet netjes. Maar nu kan niemand iets met de gegevens. De oplossing is eenvoudig: voeg aan het onderzoek een lijst met vragen toe waarmee we wel kunnen werken. Die moeten betrekking hebben op de onderwijscompetenties. Dat kan prima op een vijfpuntsschaal van ‘zeer irrelevant’ tot ‘zeer relevant’, zoals bij deze onderzoeken gebruikelijk is. Laat deze lijst vijf jaar lang invullen naast het lijstje met ‘havo-6-vragen’. Zodoende kunnen we de alumnigegevens blijven vergelijken met data van voorgaande jaren. Als we eenmaal een beetje historie hebben met de gemoderniseerde vragenlijst, gooien we de onzin overboord en kunnen we aan de slag met vragen waar de opleiding iets aan heeft. Als je niet oppast, nemen alumni en werkgevers – die hun eigen monitor toegestuurd krijgen – je dankzij een enquête met de verkeerde vragen niet langer serieus. Bij werkgevers is het eigenlijk al zover: van alle vragenlijsten die bij het laatste onderzoek zijn verstuurd, kwam slechts drie procent ingevuld retour. n
Tevredenheid
l Net als vele andere hogescholen onderzoekt de HvA
continu de tevredenheid van wat in modern Nederlands de stakeholders heet: met regelmaat worden studenten, medewerkers, alumni (oud-studenten) en werkgevers getrakteerd op een vragenlijst. Op die manier wordt onder meer gemeten of het onderwijs het gewenste niveau heeft, en of dat terug te zien is in de positie die oud-studenten innemen op de arbeidsmarkt. Het onderzoek is van belang voor het voortbestaan van opleidingen, want ze maken deel uit van de kwaliteitsmeting van accreditatieverstrekker NVAO. (Thijs den Otter) havana
13
splitsen of niet? De pabo blijft de gemoederen bezighouden. Kwaliteitsgebrek, klachten over een vol en daardoor oppervlakkig programma, en niet te vergeten de jongens die wegblijven. De Onderwijsraad heeft een oplossing: specialiseren. Het gebeurde in 1985 en het debat erover was hevig: de samenvoeging van kleuteronderwijs en lager onderwijs in de basisschool, waarna – want dat gebood de logica – de bijbehorende lerarenopleidingen hetzelfde lot ondergingen. Weg Klos, weg pedagogische academie, leve de pabo. Nou ja, leve? Voortaan moest de kleuterjuf ook aan twaalfjarige bijna-pubers kunnen lesgeven. En voor de meester die alleen de grotere kinderen onder zijn hoede had, opende zich een geheel nieuwe wereld van figuurtjes knippen en kringgesprekken. Elke docent moest alles kunnen, het hele terrein overzien. Dat was, bij nader inzien, misschien toch niet zo verstandig, vindt Dominique Hoozemans, voorzitter van het Landelijk Overleg Lerarenopleidingen Basisonderwijs (Lobo): “Van het begin af is de pabo overladen geweest, en dat is eigenlijk alleen maar erger geworden. Alles wat in het basisonderwijs aan de orde komt, moeten we ook in de pabo behandelen. En er zijn in de 14
havana
loop van de tijd nogal wat nieuwe vakken bijgekomen: techniek, Engels, natuur- en milieu-educatie, dat telt allemaal op. Onze afgestudeerden hebben een zee van kennis, maar gemiddeld is die twee centimeter diep.” Vooral de kennis over kleuteronderwijs is in het geding gekomen, aldus Jim Grigoleit, secretaris examencommissie pabo van de Hogeschool van Amsterdam: “Vóór de invoering van de pabo duurde de kleuteropleiding drie jaar. Nu wordt er ongeveer driekwart jaar aan het kleuteronderwijs besteed.” Dat is precies wat de Onderwijsraad, een adviesorgaan van de regering, betoogt in een rapport dat afgelopen zomer uitkwam onder de titel Een rijk programma voor ieder kind. ‘Ieder kind’ is hier: tot twaalf jaar. Vooral het jonge kind, zo valt er te lezen, komt op de huidige basisschool tekort. De aanpak is vaak te schools, te eenzijdig cognitief, de leerkrachten ontbreekt het aan kennis en vaardigheden om goed met deze categorie om te gaan. En dat komt doordat ze te algemeen opgeleid zijn.
meer mannen
Een historische vergissing dus, die brede pabo? De voorzitter van de Onderwijsraad, Fons van Wieringen: “Zo wil ik het niet noemen, maar als we destijds hadden geweten wat we nu weten, dan was, denk ik, het kleuteronderwijs zelfstandig gebleven en was de pabo dus ook niet ontstaan.” Want, zegt hij, het debat van nu vindt plaats onder heel andere omstandigheden. “Er is veel meer kennis
voorhanden over het jonge kind. De ontwikkelingspsychologie, de pedagogie, taalprogramma’s; ze hebben allemaal nieuwe inzichten geleverd. Dat is één. Daarnaast zijn er veel meer voorzieningen in de sfeer van de kinderopvang en voorschoolse educatie, van alles wat er toen niet was. Dus meer kennis en meer voorzieningen: dat betekent dat je nog eens moet nadenken of je op de huidige voet moet doorgaan.” Nee dus, vindt de Onderwijsraad, die voorstelt om de pabo na een eerste gemeenschappelijk jaar te splitsen in een specialisatie voor het jonge kind – van nul tot acht – en een voor het oudere kind, van zes tot twaalf. Grigoleit is een voorstander van deze splitsing. “Het is goed om apart kleuteronderwijs te hebben. Het is veel meer dan alleen leren knippen en plakken. Ook is het goed omdat er daarmee waarschijnlijk weer meer jongens worden aangetrokken.” Grigoleit refereert aan een andere probleem dat binnen de pabo speelt: er schrijven zich bijna geen jongens meer in. Ze zitten er niet op te wachten om de kleuters les te geven en met de huidige brede pabo is dat wel wat ze later te wachten staat. Vóór 1985 was dat wel anders volgens Grigoleit. De pedagogische academie, de lerarenopleiding voor het lager onderwijs zonder de kleuters, trok vroeger net zo veel mannelijke als vrouwelijke studenten aan. Toch kleven er volgens hem ook nadelen aan de nieuwe plannen. “Het goede van de samentrekking van 1985 was dat de kleuterafdeling en de hogere klassen veel meer één geheel vormden. De doorstroming van groep twee naar groep drie was daardoor beter gere-
tekst wammes bos (hop) en jobien groen beeld pascal tieman
geld. Met het nieuwe systeem heeft dat helemaal geen kans meer.” Toch is in het nieuwe systeem de scheiding niet absoluut; er is een overlap van twee jaar. Daarmee wordt gepoogd om iets van het huidige systeem – het zicht op de ontwikkeling van het kind tot twaalf jaar – te behouden. Of die poging de critici van het voorstel kan overtuigen is de vraag. Bij Simone Walvisch van de PO-Raad (primair onderwijs) is dat in ieder geval niet gelukt: “Ik ben er geen
Afgestudeerden hebben een zee van kennis, maar die is twee centimeter diep voorstander van om de pabo in een onderbouw en een bovenbouw te splitsen. Dat gaat me veel te ver. Er zijn nu al uitstroomprofielen. De Onderwijsraad zegt dat die niet toereikend zijn, maar ik denk dat je die best kunt versterken zonder zo’n drastische scheiding.” Daarmee vindt ze velen in de kring van de pabo’s tegenover zich, onder wie Lobo-voorzitter Hoozemans: “Die uitstroomprofielen in de laatste anderhalf jaar zijn niet genoeg. Ook wij zijn voor een differentiatie meteen na het eerste jaar.”
Maar Walvisch is niet louter kritisch over de ideeën van de Onderwijsraad: “Het goede ervan is dat men het traject tot vier jaar nu ook binnen de pabo wil trekken. Op die manier verhoog je de kwaliteit van het personeel in die sector, en zul je de doorstroming vergemakkelijken van de voor- en vroegschoolse educatie naar de basisschool. Dat is winst.”
vluchtheuvel
De roep om kwaliteitsverbetering, dat is wat zowel de Onderwijsraad als het Lobo als de PO-Raad bindt: de opleiding voor het basisonderwijs dient daarom koste wat het kost binnen het hbo te blijven. Terug naar een opleiding voor kleuterleidsters op mbo-niveau wil niemand. Om die reden dienen de instroomeisen voor de pabo, ongeacht de differentiatie die men kiest, hetzelfde te blijven, zegt de Onderwijsraad. De onderbouw mag straks geen ‘vluchtheuvel’ worden voor de mensen die het met taal- en rekenen een tikje moeilijk hebben en die nu massaal afvallen. Maar hoe terecht is die eis? Taal en rekenen op het niveau van groep acht, is dat echt nodig in de onderbouw? Van Wieringen wil de toon van zijn rapport op dit punt best nuanceren: “Bij de kleuters gaat het om voorlezen, woordenschat, tellen, dat soort meer eenvoudige activiteiten. Dan is wat mij betreft een klein vluchtheuveltje wel mogelijk.” Grigoleit vindt dat de toelatingseis voor beide stromingen wel hetzelfde moeten blijven. “Ook als kleu-
teronderwijzer moet je kunnen rekenen. Je moet ook rekenoefeningen doen met de kleuters. Misschien niet met getallen, maar er moet wel geoefend worden. Bovendien moeten ze op de hoogte zijn van de leerlijnen in het basisonderwijs. Ze moeten weten waar ze naartoe moeten werken.” Dan is er nog dat andere netelige thema: hoe moet het straks met de onderwijsbevoegdheid van de afgestudeerden? In de wereld van de pabo’s voelt men er weinig voor om die te beperken, ook al komen er straks twee typen docenten op de markt. De brede inzetbaarheid vooral binnen kleinere scholen moet niet in het gedrang komen, klinkt het. En wat te denken van de suggestie van staatssecretaris Sharon Dijksma om een ‘flexibeler stelsel” te creëren, met straks aan de pabo’s wellicht zowel smalle als brede opleidingen? Want zo formuleerde zij het, begin oktober, in een beleidsreactie op het rapport van de Onderwijsraad. Staatssecretaris Van Bijsterveldt, die over de lerarenopleidingen gaat, lijkt er ook wel voor te voelen, bleek eind oktober in de Tweede Kamer. Maar het Lobo is er duidelijk over. Voorzitter Hoozemans: “Dat moet je niet doen, dat is de onduidelijkheid ten top.” En de Kamer? Die heeft er nog niet erg over nagedacht, blijkt bij belrondje langs een aantal partijen. Met uitzondering van de SGP: die, vertelt de onderwijsmedewerker, ziet de aanbevelingen van de Onderwijsraad wel zitten. “Differentiatie is een stap in de goede richting, ook om de interesse voor het vak op te krikken, met name van jongens. We wachten de uitwerking af.” n havana
15
-advertenties-
Vacatures van de week: CE WP 1 en 2 Beschikbaar bij één van onze opdrachtgevers in Amstelveen. Ben jij nog op zoek naar een werkplek voor februari 2009? Neem dan direct contact met ons op! Wij zijn op zoek naar jou!
CE stage per eind januari 2009 beschikbaar als ‘Assistent Projectmanager’ bij een opdrachtgever in Amsterdam. Reageer direct en bel : 020-4352610!
#2%! IS DE CULTURELE ORGANISATIE VAN DE 5V! EN (V! 4URFDRAAGSTERPAD 84 !MSTERDAM
DO JANUARI
-UZIEK #2%! +LASSIEK /PEN 0ODIUM
#2%! +LASSIEK IS EEN MAANDELIJKS OPEN PODIUM VOOR KLASSIEKE AMATEURMUSICI ,IJKT HET JE LEUK OM ALLEEN OF MET ENSEMBLE EEN KEER OP TE TREDEN IN EEN INFORMELE SFEER 3TUUR DAN EEN MAILTJE NAAR KLASSIEK CREAUVANL !LLEEN LUISTEREN KAN NATUURLIJK OOK 0LAATS #2%! -UZIEKZAAL 4OEGANG GRATIS 2ESERVEREN NIET MOGELIJK
ZO FEBRUARI
-UZIEK
#2%! 0OPQUIZ
6IA VEELAL MUZIEKFRAGMENTEN WORDT EEN MIDDAG LANG IN VERSCHILLENDE RONDES JE MUZIKALE KENNIS GETEST WAAR BIJ DEELNAME LEUKER IS DAN WINNEN $ESALNIETTEMIN ZIJN ER VOOR DE WINNAARS OOK NOG lJNE PRIJZEN TE VERDIENEN 0LAATS #2%! -UZIEKZAAL )NSCHRIJFKOSTEN PER PERSOON )NSCHRIJVEN POPQUIZ
DI FEBRUARI
CREAUVANL
3TUDIUM 'ENERALE ISM +LEIO
/NDERZOEK NAAR HET +ONINGSHUIS
3PREKERS (ANS $AALDER EMERITUS HOOGLERAAR 7ETENSCHAP DER POLITIEK ,EIDEN AUTEUR @$REES EN 3OESTDIJK
Wij hebben nog verschillende WP 3’s beschikbaar voor februari 2009! Ben jij nog op zoek? Op onze website tref je de omschrijvingen.
Naast deze functies hebben wij stages, werkplekken en vaste banen in verschillende studierichtingen beschikbaar. Op onze website tref je meer informatie! www.thetalentcompany.nl
$E ZAAK (OFMANS EN ANDERE CRISES EN *AN 7ILLEM "ROUWER HISTORICUS EN ONDERZOEKER AAN HET #ENTRUM VOOR 0ARLEMENTAIRE 'ESCHIEDENIS .IJMEGEN :IJ ZULLEN KRITISCHE KANTTEKENINGEN PLAATSEN BIJ HET BOEK VAN #EES &ASSEUR OVER *ULIANA EN "ERNHARD EN DAARNAAST ZAL DE HISTORIOGRAlE RONDOM DE (OFMANSKWESTIE AAN BOD KOMEN 0LAATS #2%! 4HEATER 4OEGANG GRATIS VOOR STUDENTEN ALLE ANDEREN )NLICHTINGEN
DI FEBRUARI
#ENTRUM VOOR (OLOCAUST EN 'ENOCIDE 3TUDIES $ARFUR DE AANKLACHT TEGEN PRESIDENT !L "ASHIR
3PREKER !LEX DE 7AAL "RITSE SCHRIJVER ONDERZOEKER EN DIRECTEUR VAN ONDERZOEKS EN LOBBYORGANISATIE *USTICE
kijk op:
www.thetalentcompany.nl
voor meer informatie en overige vacatures
Problemen met studeren in verband met een functiebeperking?
!FRICA IN ,ONDEN 6ORIG JAAR WERD DE PRESIDENT VAN 3UDAN /MAR AL "ASHIR DOOR HET )NTERNATIONAAL 3TRAFHOF IN $EN (AAG AANGEKLAAGD WEGENS GENOCIDE EN OORLOGSMISDADEN IN $ARFUR !LEX DE 7AAL ZAL INGAAN OP DE GANG VAN ZAKEN ROND DEZE AANKLACHT EN DE BETEKENIS ERVAN VOOR DE SITUATIE IN $ARFUR 4ON :WAAN ZAL ALS DISCUSSANT OPTREDEN 6OERTAAL %NGELS ISM 2ADIO $ARFUR 0LAATS #2%! -UZIEKZAAL 4OEGANG GRATIS
W W W C R E A U V A N L
MINOR SOURCING OF IT in deeltijd
Wil jij meer weten over:: • omzetstijgingen van 20% per jaar? • een nearshore-excursie ie naar Polen? • globalisering? • organisatorische, financiële, nciële, culturele en technologische vraagstukken stukken over sourcing? • het uitbesteden van IT-diensten T-diensten T diensten naar India?
Voor informatie over studeren met een functiebeperking
Vanaf 2 februari kun je de deeltijdminor Sourcing of IT volgen. Met gastcolleges door mensen uit de (sourcing)praktijk en een project gebaseerd op een real-life case. Periode: 2 februari tot 8 juli 2009. Collegedagen: maandag- en woensdagavond van 18.00 tot 22.00 uur.
kun je terecht bij: www.studerenmeteenfunctiebeperking.nl De UvA studentendecanen: www.uva.nl/studentenzaken of 020-5258080 De HvA studentendecanen: www.sz.hva.nl/decanaat of 020-5951463
16
havana
Meer informatie en aanmelden: http://www.minoren.hva.nl/deeltijd/
tekst hans van vinkeveen beeld fred van diem
beleggen is gokken jessica mag de beurs ‘uitgongen’ Cijferen geeft haar een gevoel van ‘yes’ en mensen helpen is haar ideaal. De pas afgestudeerde bedrijfseconoom Jessica Herlaar is de prijswinnares van de minor Beleggen. Maar ze waagt zich er zelf niet aan. “Een aap is een betere belegger.” Of ze vroeger als kind bankje speelde in plaats van doktertje? Nee, zo erg is het niet, maar geld en ‘financiële dingen’ hebben wel altijd haar interesse gehad. Jessica Herlaar (23), zojuist afgestudeerd als bedrijfseconoom en winnaar van de beste paper van de minor Beleggen, ging als kind al bewust om met geld. Daar word je niet per se gierig of hebzuchtig van, zegt zij. Zo heeft ze van de prijs van 1500 euro al een TomTom gekocht en de familie getrakteerd op een etentje. En ja, de rest gaat op de bank. Want geld over de balk smijten, dat doet ze niet. Ze heeft ook niet gekozen voor de studie Bedrijfseconomie om rijk te worden. Cijferen en met getallenformules bezig zijn, is het leukste wat er is, vindt Jessica. Voor haar liever geen dikke boeken met theorieën die je in het hoofd moet stampen. Jessica: “De kick is dat je een praktisch probleem cijfermatig oplost. Stel: een bedrijf geeft meer geld uit aan machine-uren of grondstoffen dan is gebudgetteerd. Dan analyseer je wat er gedaan is, je stelt het probleem vast en hoe het beter zou kunnen. Vind je de oplossing, dan is het van: yes.”
beleggingstip
In de paper, bekroond door beursorganisatie Euronext, legt Jessica uit hoe pensioenfondsen zich tegen het inflatierisico dat zij lopen kunnen verzekeren. Jessica: “Pensioenfondsen willen de garantie geven dat de koopkracht van de deelnemers niet afneemt als gevolg van inflatie. Ik heb op een rijtje gezet op welke manieren zij dit kunnen doen.” Een riskante methode is het vermo-
gen elders te beleggen. Hoe riskant is gebleken tijdens de kredietcrisis. “Voor mij een mazzel, daarmee werd mijn paper erg actueel,” zegt ze. De crisis heeft flink gehakt in de pensioenfondsen. Komt de uitbetaling van pensioenen niet in gevaar? Dat durft Jessica niet te zeggen. Zelf zou ze niet beleggen. Daarvoor moet je een bepaald type mens zijn: iemand die risico durft te nemen. Jessica: “Lig je ’s nachts wakker van drastische koersdalingen, dan moet je het niet doen. Zo ben ik wel.” Heeft ze toch niet een beleggingstip? Doe het niet, zegt ze verrassend, of je moet een Guus Geluk zijn. “Ik vind – sommige mensen zullen hierom misschien boos worden – beleggen gokken.” Met meer kennis wordt niet meer rendement behaald, weet Jessica. In de Verenigde Staten zijn er
Als je geen Guus Geluk bent: doe het niet wedstrijden waarin professionele beleggers het opnemen tegen een chimpansee. De aap wint bijna altijd. Zich excuserend: “Maar schrijf alsjeblieft niet op dat het op de beursvloer en bij bedrijven allemaal gokkers zijn. Bedrijven moeten hun vermogen vergroten en rendement halen. Sparen is veiliger maar levert te weinig op.”
uitgongen
Kansspel of niet, je moet wel van het fijne van beleggen afweten, zegt Jessica. Iedereen heeft er namelijk op een indirecte manier mee te maken. Of je nu geld op een spaarrekening zet, een huis koopt of een pensioenpremie afdraagt. En als bedrijfseconoom krijg je er geheid mee van doen. Daarom deed zij de minor Beleggen. Over de
kredietcrisis werd er inhoudelijk onder medestudenten weinig gediscussieerd, vertelt ze. Jessica: “Je hebt het meer over de werkgelegenheid en dat een baan vinden minder makkelijk wordt.” Is ze door de crisis veranderd? “Ik heb een andere kijk op banken. Het is niet meer vanzelfsprekend dat je geld er veilig is en je vraagt je af waar dan wel. Maar erg is het niet als je niet zo veel geld hebt.” Morgen is het zo ver. Naast het geldbedrag bestaat de prijs uit het uitgongen van beurs, waarmee de handelsdag wordt afgesloten. Het is een grote eer. Meestal mogen dit alleen politici en directeuren van bedrijven die aan de beurs genoteerd zijn. Tijd om bij te komen gunt ze zichzelf niet. Ze gaat meteen aan de slag als trainee bij een detacheringsbureau om twee jaar lang rond te neuzen bij allerlei organisaties. Haar ideaal? “Het klinkt saai, maar ik wil heel goed zijn in mijn vak en mensen kunnen helpen.”
Beleggers zijn net mensen
l Maar liefst driehonderd studenten doen mee aan de
jaarlijkse prijs voor de beste paper van de minor Beleggen. De minor is een van de grootste van de Hogeschool, vertelt coördinator en docent beleggingsadvies Willem Landman. De opzet is niet: hoe word ik rijk in tien lessen, benadrukt hij. De studenten krijgen inzicht in de beleggingswereld en de financiële markten die van invloed zijn op economie en eigen leven. De minor is toegankelijk voor studenten van alle studierichtingen maar er is wel een kwaliteitsdrempel. Volgens Landman heeft de kredietcrisis ertoe geleid dat studenten er zich bewuster van zijn waarom ze deze minor doen. Voor de HES vormt de crisis aanleiding een lectoraat financiële gedragswetenschappen in te stellen, waarin aandacht komt voor het gedrag van beleggers. Landman: “Economen dachten met wiskundige modellen alles te kunnen verklaren. Maar beleggers zijn niet-rationeel, het zijn net mensen.” n havana
17
recensies eens of oneens met onze recensenten? laat het ons weten via
[email protected]
film
vinyan
Regie: Fabrice Du Welz Met: Emmanuelle Béart, Rufus Sewell, Petch Osathanugrah WWWWW
boek cd
wait for evolution De Staat
hier is iedereen aan het eind van de rit, diep in de Birmese jungle, volledig de weg kwijt. Béart en Sewell zijn beiden fenomenaal als de getergde ouders die op zoek naar een greintje hoop en tegen beter weten in steeds verder gaan. Net als in Calvaire is de ware hoofdrol niettemin weggelegd voor de hypnotiserende beelden van cameraman Benoît Debie. Van de abstracte tsunami-flashback waar de film mee opent tot de psychedelische verbeelding van de Birmese jungle en zijn bewoners, de camera verbeeldt de emotionele strubbelingen van Jeanne en Paul haast indringender dan de acteurs zelf. Vinyan schiet uiteindelijk door in zijn behoefte een nachtmerrie te willen zijn. Het drama van Jeanne en Pauls innerlijke verwerkingsstrijd is niet per se gebaat bij het gevaar dat Du Welz diep in de jungle heeft verstopt. De film lijkt hier het leed van verwaarloosde en verweesde kinderslachtoffers van de tsunami te willen koppelen aan Thaise spooklegendes. Angstaanjagend is het, maar de horror van het verliezen van een kind is erg genoeg zonder dit soort kunstgrepen. (René Glas)
Getergde ouders op zoek naar een greintje hoop 18
havana
Herman Koch (Ambo Anthos)
WWWWW
(Excelsior/V2)
WWWWW De Belgische regisseur Fabrice Du Welz brak door met zijn debuut Calvaire, een kleinschalige surrealistische horrorfilm met een vreemd gevoel voor humor. Wat betreft schaal en ambitie is het Engelstalige Vinyan een flinke stap voorwaarts voor de jonge filmmaker. Du Welzs aanpak is er niet lichtvoetiger op geworden. Vinyan volgt een echtpaar dat terug is in Thailand waar ze hun zoontje verloren aan de golven van de tsunami. Ook al is Vinyan in essentie een drama over rouwverwerking, de film is verontrustender geworden dan zijn voorganger. Jeanne (Emmanuelle Béart) en Paul (Rufus Sewell) worden tijdens hun trip geconfronteerd met een dubieuze aanwijzing waaruit zou blijken dat hun zoontje toch nog in leven zou zijn in een verwoest, van hulp verstoken Birmees kustdorp. Paul gelooft er eigenlijk niet in, maar de getraumatiseerde Jeanne wil van geen wijken weten. Ze moét en zal op zoek. Via de Thaise onderwereld regelen ze voor een flinke smak geld toegang tot het van de buitenwereld afgesloten Birma. Per boot zakken ze steeds verder af in de chaos van de nasleep van de tsunami. Door de zoektocht per boot heeft Du Welz van Vinyan een soort Apocalypse Now gemaakt waarin de waanzin van oorlog is verruild voor de waanzin van de tsunami-ramp. En ook
het diner
2009 is amper begonnen en nu al zijn er twee cd’s van wereldformaat verschenen. Animal Collective is een trendy bandje uit Brooklyn dat op Merriweather Post Pavillion psychedelische techno, folk en rock op een aangename manier met elkaar vermengt. Heerlijk! Zowaar nog beter is Wait for evolution van De Staat, afkomstig uit eigen land: Nijmegen om precies te zijn. De Staat is het pseudoniem van Torre Florim, die verantwoordelijk is voor alle teksten, muziek en productie. Ook heeft hij alle instrumenten zelf ingespeeld. Florim trekt zijn eigen plan en dat hoor je duidelijk terug in de sound van Wait for evolution. Aardig detail is dat Florim al meer dan tien jaar aan de plaat gewerkt had, toen het gitaarlabel Excelsior (Spinvis, Johan) aan de deur klopte met het verzoek ’m uit te mogen brengen. Een slimme zet, want Wait for evolution wordt
een dikke hit. De muziek van De Staat is onmogelijk onder één noemer te categoriseren. Het stuitert alle kanten op en bij elke nieuwe luisterbeurt ontdek je iets nieuws. Om toch een poging te wagen: denk aan de beste Amerikaanse stonerrock, gespeeld met een Frank Zappa-attitude en ondergedompeld in een dEUS-sausje. Luister bijvoorbeeld naar The fantastic journey of the underground, waar de geest van Prince rondwaart terwijl de vuige bluesklanken schreeuwen om je aandacht. Op www.destaat.net kun je de geweldige clip van het nummer kijken. Op Sleep tight hoor je een rockbandje dat zelfs hier en daar ingetogen klinkt, terwijl je op het titelnummer wordt gegrepen door een Tom Waits-achtige zang. Op Noorderslag en ook verleden week in de VPRO-studio hier in Amsterdam bewees de band live nog beter te zijn dan op plaat. Daarom is maar één conclusie mogelijk: 2009 wordt het jaar van De Staat. (Jim Jansen)
Stonerrock met een Zappa-attitude en een dEUS-sausje
“Alleen in Nederland staan ze om de haverklap aan je tafeltje, ze schenken je niet alleen ongevraagd bij, maar werpen ook nog eens peinzende blikken op de wijnfles wanneer deze leeg dreigt te raken.” Het nieuwe boek van Herman Koch staat vol met treffende observaties zoals deze. De schrijver die twintig jaar geleden debuteerde met de roman Red ons, Maria Montanelli, columns schreef voor de Volkskrant en acteerde in Jiskefet, heeft met Het diner een potentiële bestseller afgeleverd. Hoofdpersoon Paul doet zich voor als een sympathieke, oprechte man bij wie zijn gezin op nummer één staat. Hij gaat samen met
zijn vrouw Claire, broer Serge en schoonzus Barbara eten in een restaurant met aanzien, want Serge is de gedoodverfde nieuwe premier. Alles speelt zich af op deze avond, die in het begin een avond lijkt zoals alle andere. Maar er is iets belangrijks te bespreken. Door flashbacks wordt langzaam duidelijk dat de puberzoons van beide stellen iets hebben gedaan wat hun leven compleet op z’n kop kan zetten. Serge wil, met de verkiezingen in het achterhoofd, het geheim van de jongens bekend maken. Maar de rest denkt hier anders over… Het diner is, net zoals zijn vorige roman Denken aan Bruce Kennedy, een plot driven boek. Het is enorm knap zoals Koch naar de climax toewerkt. Alles heeft een betekenis, maar vaak wordt die niet meteen onthuld. Zoals de inhoud van een voicemailbericht. Een paar hoofdstukken later komt het alsnog aan de orde en geeft het een verrassende wending aan het verhaal. Dit is absoluut geen doorsnee roman. Maar eentje met emotie, met humor (“Films zijn meer voor het eind van de avond, als je echt niets meer te zeggen hebt.”), met actuele en herkenbare situaties, met een tot in detail uitgewerkt dilemma dat zorgt voor gelaagdheid, met spanning en met personages die tot leven komen. De soepele en toegankelijke schrijfstijl zuigt je direct in het verhaal en je wilt nog maar één ding: dóórlezen. (Linda Slagter)
Alles heeft een betekenis
eten
zwartwit
tips kunnen naar
[email protected]
een hva-medewerker of -student vertelt over zijn voorkeuren
tekst emma hoekman en julie de graaf beeld won tuinema
en geeft vervolgens het stokje door tekst & beeld hans van vinkeveen
braken van woody allen Eva Józefiak (55) secretaresse onderwijsbureau VO/BVO
vlees noch vis Bij restaurant De Waaghals is het alsof je op bezoek bent bij vegetarische vrienden die heel goed kunnen koken
Ons goede voornemen is om in januari geen vlees te eten. Immers: dieren zijn leuk, de bio-industrie niet en het is ook gewoon een uitdaging. Tot nu toe houden we het goed vol. Er gaat een culinaire wereld voor ons open en er blijkt zelfs al zevenentwintig jaar een vegetarisch restaurant bij ons op de hoek te zitten, wat ons voor 1 januari nooit was opgevallen. De Waaghals gebruikt vlees noch vis en zo veel mogelijk biologische producten. We besluiten een tafeltje te reserveren voor vrijdagavond. Als we om kwart over zeven het restaurant binnenstappen – een soort gezellige woonkamer met open keuken – is het al aardig vol. Het gevreesde geitenwollensokkengehalte valt enorm mee en er zijn zowaar andere studenten. De bediening is vriendelijk. Er wordt gelijk een glas rode wijn voor ons ingeschonken. Naast zes hoofdgerechten en diverse voor- en nagerechten biedt De Waaghals elke maand een nieuwe specialiteit. We kiezen allebei het Waaghals-menu (€ 27,90 met voor- en nagerecht naar keuze) en als hoofdgerecht de Waaghals-classic. Emma begint met een pompoensoep met geroosterde amandelen. Julie neemt de mini-tapas van gebakken amandelen, een met blauwe kaas gevulde dadel en kikkererwten-tahinsaus met brood. Emma: “Lekker! Alleen de pompoensoep is een beetje flauw.” Julie (proeft): “Nee joh, dat hoort bij pompoensoep. Ik vind het wel een beetje raar dat ik maar één dadel bij mijn
tapas krijg.” Tegelijk met ons tweede glas wijn wordt het hoofdgerecht geserveerd. Risotto met spinazie, aardpeer in rode wijn, gestoofde prei en oesterzwammen, een kroketje van aubergine met geitenbrie, scrocchi met salsa verde en rode-druivenchutney. Julie: “De oesterzwammen smaken bijna als vlees!” Emma (met volle mond): “En dat kroketje is superlekker!” Verrassend genoeg blijken alle smaken prima samen te gaan. Terwijl wij ons bord leegeten, valt ons op wat een rust er van het restaurant uitgaat. Alsof je met zijn allen bij (vegetarische) vrienden op bezoek bent die heel goed kunnen koken. Als de vermoedelijke eigenaar onze borden komt afruimen, roept Julie net iets te verrast: “Het was écht heel lekker!” Hij knikt begrijpend en herinnert ons eraan dat we nog een toetje mogen uitkiezen. Eigenlijk een beetje te veel na al dat eten, maar vooruit. Emma neemt de dadeltaart en Julie kiest voor bonbons. We eten alles met smaak op, rekenen af en verlaten voldaan het restaurant. Als we elke dag zo kunnen eten, dan houden we het de rest van de maand ook nog wel vol... Prijs: redelijk betaalbaar, wij kozen het duurste menu en waren met drankjes € 65 kwijt. Omgeving: gezellig en informeel Publiek: opvallend gevarieerd Bediening: erg vriendelijk De Waaghals, Frans Halsstraat 29
Humor: “Herman Finkers, om hoe hij in dat grappige dialect onverwachte dingen zegt. Hij neemt de telefoon op: ‘Je bent bij de eendjes geweest, hè. Ja kwak, de eendjes zeggen kwak.’ Dat gaat door totdat hij de hoorn neerlegt en zegt: ‘Mijn moeder’. Paul de Leeuw provoceert ten koste van anderen. Dat is eerder gemeen dan grappig.” Film: “An Angel at my Table van Jane Campion is de langste film die ik gezien heb, maar ik kon er nog wel zes uur naar kijken. Het is een indringend portret van de schrijfster Janet Frame. Zeer goed geacteerd, prachtig gefilmd in de schitterende Nieuw-Zeelandse natuur. Manhattan van Woody Allen is een absoluut braakmiddel. Ik word gek van die Amerikaanse stereotypen die weinig van de wereld weten en voor elk wissewasje naar de psychiater gaan.” Boek: “Die kleine Hexe, een sprookjesboek uit de voormalige DDR. Ik ben zelf een ‘Wessie’, maar woon al 35 jaar in Nederland. Een heks wil dansen op het heksenfeest tijdens Walpurgisnacht, maar dat mag niet omdat ze alleen goede dingen doet. Uiteindelijk komt het goed, maar ze danst wel in haar eentje. De les is dat je moet doorzetten, ook als iedereen zegt dat je niet deugt. Der Vorleser van de bejubelde Bernard Schlink is plat, een verarming van taal.” Tv: “Tatort wil ik niet missen. Het leuke is dat er veel dialect in zit. Wie het niet snapt, moet zich maar redden. Ook zijn de gevallen interessant. Vermiste kinderen vinden een lijk met een afgehakt hoofd dat een ten onrechte veroordeelde moordenaar blijkt.” Muziek: “Latin. Tito Puente en Celia Cruz, dat is good feeling. Als ik in een dip zit, zet ik dit bij wijze van medicijn op. Harde muziek kan ik niet tegen: trance, punk, Axl Rose. Mijn arme oren, waarom moet muziek pijn doen?” Idool: “Heb ik niet. Ergeren kan ik me enorm aan de wildersjes en verdonkjes. Je moet ze niet negeren, dat heb je gezien bij het Derde Rijk. Ik kan slecht tegen mensen die anderen uitsluiten.” Moment: “Een dieptepunt was dat ik als kind door een ongeluk de opleiding voor muziek- en danslerares moest afbreken. Een heerlijke tijd was het meereizen met een Engels theatergezelschap in woonwagens. Dat kon toen in de hippietijd. Het is nog steeds een ideaal: op reis gaan zonder aankomen.” Stokje: “Ik geef het stokje aan student lerarenopleiding Frans Lhoussaine Tallal. Hij behoort tot de grote groep Marokkanen die het goed doet en toch met de nek wordt aangekeken, maar reageert hier voortvarend op.” havana
19
wat waar wanneer de culturele activiteiten van deze week. tips mailen naar
[email protected] tekst linde arts
theater
dans
De tranen van Maria Machita
De kampioenen van Bizar
29 t/m 31 januari
In De tranen van Maria Machita heeft patiënt Maria Machita tbs gekregen. De psychiater heeft de opdracht haar nader te onderzoeken. Maria moet haar verhaal vertellen. Al pratende verdwijnt ze in een hallucinerende draaikolk van fantasie en werkelijkheid. Is het vreemd dat met zo veel drama in haar leven ze niet meer helder ziet en af en toe denkt dat de psychiater Achmed is, of dat ze de chef-arts aanziet voor haar vader? De Engelenbak, Nes 71. Aanvang: 20.30 uur, zondag 14.30 uur. Entree: € 12, studenten € 10,50. Meer info: www. engelenbak.nl
fotografie t/m 13 maart
Foam in Van Loon – Bart Julius Peters Het oeuvre van Bart Julius Peters kenmerkt zich door nostalgie, romantiek en tijdloosheid. Voor deze tentoonstelling laat hij zich leiden door de eclectische collectie van Museum van Loon. Zo is een intrigerende spanning ontstaan tussen zijn werk en de collectie van het museum, waarbij elke partij zijn eigen identiteit behoudt. Naast een selectie uit Peters’ werk bevat de tentoonstelling ook nieuw werk, waarbij de fotograaf zich zoals altijd heeft laten inspireren door het thema ‘verlangen’. Deze tentoonstelling is te zien in Museum van Loon, tegenover Foam. Museum Van Loon, Keizersgracht 672. Entree: € 7,50, studenten € 5. Meer info: www.foam.nl
comedy t/m 1 februari
Don’t explain – The Umbilical Brothers
Sinds 1991 reizen The Umbilical Brothers de hele wereld over, toornend aan de regels van theater en alledaagse situaties verdraaiend naar comedy. Deze Australiërs, die elkaar in 1988 hebben leren kennen op de toneelschool van Sydney, laten zich inspireren door cartoons, computerspelletjes en mime. Hun originele stijl van stand-up comedy gemixt met mime, hun stemmen en acrobatiek maakt het programma bijzonder. Comedy Theater in de Nes, Nes 110. Aanvang: 20.30 uur. Entree: € 17,50. Meer info: www.comedytheater.nl 20
havana
4 en 5 februari
In de dansvoorstelling De kampioenen van Bizar leven twee broers, Coleman en Valene, samen in het huis waar hun vader niet lang geleden door een ongeluk om het leven is gekomen. Er gaat geen dag voorbij dat ze elkaar niet zowel verbaal als fysiek te lijf gaan. Dit tot afgrijzen van de plaatselijke pastoor, die hen dagelijks uit elkaar tracht te houden. Als hun ruzie echt uit de hand dreigt te lopen, neemt de pastoor een extreme beslissing. De kampioenen van bizar is een zowel in taal als actie enorm gewelddadige voorstelling met live muziek. De Engelenbak, Nes 71. Aanvang: 20.30 uur. Entree: € 12, studenten € 10,50. Meer info: www.engelenbak.nl
wijze van de Napolitaanse maffia, de Camorra. Deze groep misdadigers beheerst elk aspect van het leven in deze arme regio, er is geen mogelijkheid om je aan hun macht en wetten te onttrekken. De film is ter plekke opgenomen, tegen de achtergrond van oorlogen tussen clans van alle soorten. Gomorra is gebaseerd op de gelijknamige bestseller van Roberto Saviano, die wegens zijn publicatie tot op de dag van vandaag ondergedoken zit. O.a. Rialto Filmtheater, Ceintuurbaan 338. Entree: vanaf € 6. Meer info: www. rialtofilm.nl
cabaret 30 januari
A-boom! – Johan Goossens
hiphop 29 januari
3VOOR12/Amsterdam Op donderdag 29 januari presenteert 3voor12/Amsterdam in Bitterzoet een clubavond met aansprekende namen uit de Amsterdamse hiphop: Diggy Dex is allang geen onbekende meer in het Nederlandse hiphoplandschap. Dit jaar verscheen zijn tweede album Mayonaise voor de ziel. De kersverse Grote Prijs-winnaars M.O.& Brakko zijn de voorlopers van een nieuwe generatie hiphoppers uit Amsterdam Zuid-Oost. Geen billen en auto’s maar teksten met knowledge van twee harde werkers die het genre serieus nemen. Verder ook MC Surya en dj van de avond Danny de Funk. Bitterzoet, Spuistraat 2. Aanvang: 22.00 uur. Entree: € 5. Meer info: www.bitterzoet.com
expositie Vanaf 30 januari
Wayang Superstar De Javaanse kunstenaar Ki Enthus Susmono heeft in eigen land de status van superster. Zijn vernieuwende voorstellingen zijn ongekend populair en houden het klassieke Javaanse wajangtheater springlevend. De meest uiteenlopende figuren duiken op als personages in zijn poppenspel: Batman, de Teletubbies en Harry Potter, maar ook internationale bekendheden als George W. Bush, Saddam Hussein en Osama Bin Laden. De expositie Wayang Superstar toont zestig van Ki Enthus’ mooiste poppen, aangevuld met filmbeelden van zijn voorstellingen. Tropenmuseum, Linnaeusstraat 2. Entree: € 8, studenten € 6,50. Meer info: www.tropenmuseum.nl
film
Vanaf 29 januari
Gomorra
Gomorra van regisseur Matteo Garrone is een uiterst rauwe, vaak absurde film over de bezigheden en werk-
‘amsterdam is branie’ Vanaf woensdag 28 januari tot en met zondag 1 februari vindt rondom het Leidseplein het Weerwoordfestival plaats. Een gesprek met artistiek directeur Marc Verstappen.
Met zijn debuut Punaise sleepte Johan Goossens in 2006 tijdens het Groninger Cabaret Festival alle prijzen in de wacht. De jury prees zijn scherpe blik op de wereld, zijn taalgevoel en zijn absurde gedachtesprongen. Geëngageerd zonder het door je strot te duwen. Persoonlijk zonder dat je naar een teiltje verlangt. Met zijn superieure ironie vliegt hij van Samir A. naar managers, van mensenmensen naar hongerbuikjes, van pornofilms naar Louis Couperus. Hier en daar afgewisseld met een lied. Theater Griffioen, Uilenstede 106, Amstelveen. Aanvang: 20.30 uur. Entree: € 12, studenten € 9. Meer info: www. theatergriffioen.nl
reggae 1 februari
Turbulence & Cocoa Tea De nog jonge Sheldon Campbell, beter bekend als Turbulence, is hard op weg een van de grootste reggaeartiesten uit Jamaica te worden. Zijn laatste album, Love me for me is zoals meestal bij Turbulence zeer gevarieerd: roots reggae, dancehall, r&b en een vleugje hiphop. De carrière van Cocoa Tea begon toen hij als klein jongetje op een paar obscure platen van producer Willie Francis meezong onder zijn eigen naam Calvin Scott. Zijn teksten zijn soms zoet maar ook vaak militant. Op het moment heeft hij een ware YouTube-hit met het nummer Barack Obama. Paradiso, Weteringschans 6-8. Aanvang: 21.00 uur. Entree: € 18. Meer info: www.paradiso.nl
Wat is het Weerwoordfestival? “Weerwoord is een literair festival, maar anders dan andere literaire festivals. Bij ons draait het om polemiek, debatten, het weerwoord. Tijdens het festival vinden er dan ook debatten plaats en lezen schrijvers verhalen voor.” Wat is er speciaal aan het Weerwoordfestival van 2009? “Bij deze editie hebben we gezocht naar de toon die bij Amsterdam past. Branie, debat en een mening hebben wordt al snel geassocieerd met Amsterdam. Vandaar dat die dingen dit jaar een hoofdrol spelen. Voor de vijfde editie hebben we ook iets extra’s: ons menu is zeer entertainend, scherp en er is veel nieuws te zien. Er zijn echt nieuwe stukken gemaakt. Het is niet weer het zoveelste boek dat beschreven wordt.” Premières? “We hebben meerdere schrijvers gevraagd speciaal voor dit festival een literair weerwoord te schrijven. Joost Zwagerman presenteert bijvoorbeeld zijn nieuwe pamflet op het festival: Hitler in de polder & Vrij van God.” Wat zijn hoogtepunten voor studenten? “Zondag wordt heel leuk. Het ultieme weerwoord is een mix van poëzie en polemiek. Onder anderen Remco Campert en Cees Nooteboom gaan met elkaar in debat. Met de scherpste analyses en de vurigste pleidooien aan de wereld brengen dichters, denkers en schrijvers hun weerwoord aan de wereld. Ook gaat Kluun in gesprek met Arie Storm. Kluun moppert al jaren dat hij niet serieus genomen wordt op literair gebied en nu hebben we iemand gevonden die daar met hem over in discussie wil gaan.” Is er ook muziek? “Ja, de donderdag avond wordt ook echt fantastisch. In ‘Poetracks’ wordt ieder jaar een gedicht door muzikanten tot popsong bewerkt. Dit jaar is dat Nu nog, een prachtig, lang liefdesgedicht van Hugo Claus. Onder andere Ellen ten Damme, Huub van der Lubbe en Solo gaan dit ten gehore brengen.” Weerwoord Festival, Theater Bellevue, Melkweg, Stadsschouwburg Amsterdam , De Balie, Paradiso. Entree: vanaf € 5. Meer info: www. weerwoordfestival.nl
1234
Dit is de real life soap van Havana. Wekelijks volgen we vier HvA-studenten: Arian, Debby, Serana en Richard. Wat zijn ze aan het doen en wat houdt ze bezig? tekst annemarie vissers beeld fred van diem
aflevering 19: Debby tikt haar propedeuse binnen, Serana draait Spaanse gehaktballen, Richard besluit zijn drankinname te minderen en Arian slaapt prima tussen het blauw.
arian reymen (18) Eerstejaars Fysiotherapie
Arian gaat het nieuwe studiejaar in Driebergen beginnen. Tot die tijd moet er echter hard gewerkt worden: de rijlessen moeten uiteindelijk toch ergens van betaald worden. Naast werken mag er ook uitgerust worden. Dat doet Arian voornamelijk in blauw… “Ik heb de knoop doorgehakt: in september ga ik beginnen aan de Vrije Hogeschool in Driebergen. Dat is de opleiding van een jaar die zich richt op kunst, cultuur, vrije vakken en filosofie. Ook geven ze er les volgens de antroposofie. Het voelt enorm goed, nu ik eindelijk weet welke richting ik uit ga. Tijdens de kennismaking kwam ik al veel leuke mensen tegen, en we hadden meteen diepe gesprekken. Heel sociaal allemaal, dat zoek ik ook heel erg merk ik, die diepgang. Ik zou er het liefst morgen al beginnen, maar dat kan natuurlijk niet. In de tussentijd moet ik in ieder geval bij blijven werken, ook omdat ik mijn rijlessen weer wil gaan oppakken. Ik heb eerder al veertig lessen gedaan en ook al examen gedaan. Gezakt! Ik volgde toentertijd zo’n intensieve cursus: in twee weken tijd veertig lessen met theorie. Net toen ik examen moest doen, kreeg ik te horen dat mijn opa was overleden. Dat had een behoorlijke impact op me, hij was als een vader voor me. Dus ik verwijt het mezelf niet dat ik ben gezakt. Ik had wel wat anders aan mijn hoofd. Dat moet dus weer op de rit gezet worden. Ik ben een beetje aan het uitzoeken waar de lessen het goedkoopst zijn, ik moet ze deze keer zelf betalen. Ik ben benieuwd. Ik kan best goed rijden, al zeg ik het zelf. Alleen ben ik af en toe bang anderen te veel te hinderen, dan wil ik te snel en dan denk ik minder na. Dat is wel een puntje om op te letten. Op de foto zie je me liggen in mijn bed, in mijn kamer die eigenlijk sinds mijn kindertijd niet meer is veranderd. Ik had oorspronkelijk eigenlijk meer het idee om er een soort ruimtesfeer in te krijgen, dat had ik gezien in een tv-serie met Goofy en dat leek me wel wat. Compleet met vallende sterren, en dus heel veel blauw. Eerlijk gezegd heb ik helemaal niks met die kleur, maar ik vind het ook weer niet nodig om er iets aan te veranderen. Slapen doe ik overigens prima tussen al dat blauw.”
‘Soms komen dromen uit’
debby buis (28)
serana isselt (21)
richard harsevoort (21)
“Ik heb mijn propedeuse gehaald! En hoewel ik dacht dat het dus alle kanten uit kon met mijn hertentamen, blijkt dat ik het gehaald heb. Ik moet volgende week eens informeren waar ik mijn ‘p’ kan ophalen. Er is sowieso geen feestelijke uitreiking, ook niet voor studenten die het in het eerste jaar al halen. Verder zit een vriend van mij in hetzelfde schuitje wat betreft de IB-groep. In februari volgt voor hem een hoorzitting, dus ik volg zijn zaak alvast mee.”
“Ik heb met kantoor een workshop tapas maken gevolgd. Eerst hadden we een zakelijk gedeelte, met vergaderingen en zo. Daarna gingen we met zeven personen aan de slag: ik mocht Spaanse gehaktballen draaien, met knoflook en tomaat. Verder heb ik een gerecht met ei gemaakt en een tortilla. Klinkt Mexicaans, ja. Maar ik geloof dat het een Spaans recept was. Aan het eind van de workshop lagen er tien tapas. We zaten dan ook helemaal vol op het laatst, ik kreeg er niets meer bij.”
“Ik heb besloten echt minder te gaan drinken. Afgelopen weekend was het weer raak in De Rex in Hilversum. We hadden twee VIP-tafels gereserveerd. Dat betekent ook meteen per tafel minimaal twee flessen drank afnemen. We hadden per tafel zo’n belachelijke hoeveelheid alcohol staan dat we het niet eens opkregen. Echt te bizar gewoon, we hadden geen idee meer wat we deden. Ik heb zelden hoofdpijn, dus van een kater kun je niet echt spreken. Maar toch: de hele dag in mijn bed gelegen.”
Tweedejaars lerarenopleiding Geschiedenis
Derdejaars Sociaal Juridische Dienstverlening
Vierdejaars Commerciële Economie
havana
21
dobbertjes
hva-agenda
Dobbertjes zijn rubrieksadvertenties zonder commercieel oogmerk; geen diensten of goederen boven € 700,-. Lengte maximaal 30 woorden.
bijdragen naar
[email protected]
Kosten € 2,50. Opgave bij voorkeur per e-mail:
[email protected], voor vrijdag 10.00 uur. Contante betaling (of betaalcheque) bij Redactie Havana (kamernr.B.2.18), Weesperzijde 190, 1097 DZ, Amsterdam. Dobbertjes kunnen niet telefonisch worden opgegeven.
samenstelling selina van loon
GROEPSREIS NAAR INDIA
JEUGDRAAD DUURZAME ONT-
STUDENTEN/STAGIAIRES
Groepsreis naar projecten voor
WIKKELING
GEZOCHT
straatkinderen in Zuid-India van 12
Durf jij de stem van Nederlandse
Triple EE zoekt studenten/stagi-
juli tot
10 augustus 2009. Subsidie
jongeren te laten horen over Duur-
aires om les te geven over water
aangevraagd bij Xplore. Voor
zame Ontwikkeling? Meld je dan
op haar milieueducatieschip “De
jongeren 18 tot 23
jaar.
Informatie:
nu aan: www.jeugdraad.nl/jvdo
Watervlo”. Ruime onkostenver-
www.commissiesamen.nl; of bel: 020-6792095
goeding. 020-5707804. E-mail: TAIZEGEBED
[email protected]. Internet:
Elke tweede maandag van de
www.reinwater.nl/watervlo
STRAATKINDERENWEEKEND
maand kun je vanaf 20.00 uur in
Straatkinderenweekend SA-
vE90 de sfeer van Taizé proeven.
MEN organiseert van 27 tot
Zie: www.ve90.nl
29 maart 2009 weekend over
STAPTEAM Waar moet je naar toe vanavond?
MAKE MORE MUSIC URBAN
Make More Music biedt jonge bands de mogelijkheid om te groeien in hun muzikale loopbaan. Sinds vorig jaar is er ook Make More Music Urban. Donderdag 5 februari zullen elf rappers strijden om de fel begeerde Almere Urban Award 2009. Een professionele jury zal oordelen en het geheel wordt gehost door MC Joon (bekend van Ongerept). De winnende rapper krijgt studiotijd ter waarde van 2000 euro in de toonaangevende E-Sound Studio’s. Locatie: Nox, Koetsierbaan 2 in Almere. Tijd: 20.00 uur tot 23.30 uur. Meer informatie: www.urban.makemoremusic.nl
Het stapteam helpt! www.checkuit.nl
werken met
straatkinderen in een
SERIOUS GAMING
ontwikkelingsland voor jongeren
Bachelor-ict legt deze week de Se-
AMSTERDAM FM
die met en voor
straatkinderen
rious Gaming markt onder de loep!
Geïnteresseerd in Amsterdams
willen werken.
Informatie: www.
Bekijk het onderwerp op: www.
nieuws? Altijd al radioprogramma’s
commissiesamen.nl of bellen naar:
bachelor-ict.nl/serious-gaming
willen maken over politiek,
020-6702095
muziek, cultuur of sport? Word CINECAFE
dan vrijwilliger bij Amsterdam FM.
ZINGEN IN KERKKOOR AM-
Elke tweede donderdag van de
Kijk voor meer informatie op www.
STERDAM?
maand om 19.30 uur is er Cinecafé
amsterdamfm.nl
En wel in een van de mooiste
in vE90, we bekijken een film en
kerken van de stad? Cappella
praten erover na. Op 12/02 draaien
AANDACHT OVER?
Nicolai is op zoek naar twee goede
we een verrassingsfilm. Zie: www.
Aandacht over? Word buddy voor
sopranen en een tenor. Repetitie-
ve90.nl
daklozen of verslaafden bij de
10 februari
SEMINARREEKS KRACHTVOER
Lonneke Sondorp licht toe hoe ouderinitiatief voor een gemengde school tot stand komt en wat daarbij de successen en de valkuilen zijn. Ouders, leraren en schoolleiders van Amsterdamse gemengde scholen reageren vanuit de praktijk. De seminarreeks ‘Krachtvoer’ wordt georganiseerd door het Kenniscentrum Onderwijs en Opvoeding. De reeks is bedoeld voor (toekomstige) pedagogen, leraren, lerarenopleiders, schoolleiders en anderen die betrokken zijn bij onderwijs. Informatie: Pettra-Eszter van Beveren, coördinator Kenniscentrum Onderwijs en Opvoeding 020 599 53 31 of 06 101 65 591. Aanmelden: www.kenniscentrumonderwijsopvoeding.hva.nl
Bres en De Regenboog AMOC!
avond op donderdag 20-22 uur in de Nicolaaskerk (t.o. CS)
5 februari 2009
JOUW ONTWERP IN
Zie www.aandachtover.nl of bel
DE SCHIJNWERPERS?
020-5317600
VRIJWILLIGERSPROJECTEN
Studeer je E-Technology, EDI,
Voor korte of lange termijn vrijwil-
Civiele Techniek, IIE, bouwkunde,
GROEPSREIS NAAR INDIA
ligerswerk in het buitenland doen?
OIT, Aviation Studies, IAM of
Groepsreis naar projecten voor
Kom 31 januari naar de informatie-
productdesign? En heb je iets
straatkinderen in Zuid-India van 12
markt van Stichting SIW Interna-
ontworpen? Dan maak je kans
juli tot
10 augustus 2009. Subsidie
tionale Vrijwilligersprojecten! De
op de T-OSCAR Award! (en€ 175)
aangevraagd bij Xplore. Voor
Kargadoor, Oudegracht 36 Utrecht,
www.T-OSCARaward.nl
jongeren 18 tot 23
jaar.
Informatie: www.commissiesamen.nl; of bel:
13.30 - 17.30. www.siw.nl DE T-OSCAR AWARD
020-6792095
SNEL EN GOEDKOOP
Opdracht gemaakt waarbij je een
VERHUIZEN?
productieproces verbeterd? Of
JEUGDRAAD DUURZAME ONT-
Bel VrachtVerhuizer 0615149164
een ontwerp gemaakt voor een
WIKKELING
of kijk op www.vrachtverhuizer.nl.
gebouw, een verbeterd/nieuw
Durf jij de stem van Nederlandse
Wij doen complete verhuizingen
product, of een softwareapplicatie?
jongeren te laten horen over Duur-
maar ook deur tot deur transport.
Ga naar www.T-OSCARaward.nl en
zame Ontwikkeling? Meld je dan
Al vanaf 35 Euro! Touw en blok +
verdien €175.
nu aan: www.jeugdraad.nl/jvdo
verhuisdekens standaard in wagen.
12 februari
CONGRES LEVENLANG LEREN
De HvA en de Open Universiteit Nederland organiseren op 12 februari het congres Levenlang Leren op een Hoger plan; EVC in perspectief. Hier wordt u uitgedaagd om uw ervaringen uit te wisselen en bestaande projecten in uw organisatie op het gebied van EVC en maatwerk opleiden een impuls te geven. Twee toonaangevende sprekers verzorgen keynotes. Daarnaast kunt u kiezen uit zes workshops waarin ervaringsdeskundigen met u in gesprek gaan. Inschrijven en meer informatie: www.ou.nl/evccongres
sudoku
web
Een greep uit wat je allemaal kunt vinden op havanaweb
deze week. check www.havanaweb.nl
In bijgaand diagram is een aantal cijfers geplaatst. Aan jou de taak om in alle lege vakjes een cijfer in te vullen, zodanig, dat op elke horizontale en verticale regel en in elk van de negen blokjes van negen cijfers waaruit het diagram is opgebouwd, alle cijfers van 1 tot en met 9 eenmaal voorkomen.
Nu op havanaweb.nl
WAT DOET DYMPH VOOR DE HVA?
FILMPJES
• “Spiegel is aan vervanging toe.” • “Deze week besteed ik veel aandacht aan lectoren en onderzoek.” NIEUWS
• Grootverdieners aan de HvA • Brandstichting op Amstelcampus • CASE gaat Richard Branson voorbij
• Jonge blik op kunst • Niveau rekenen hbo’ers onder de maat
22
havana
weekgast
Iedere week de belevenissen van een actuele gast
beeld fred van diem
Na het posten van een brief merkt een vrouw dat ze achtervolgd wordt. Ze versnelt haar pas richting haar appartement, maar als ze bij de deur gekomen is, doemt er alsnog een zwarte schim achter haar op en dan… De afloop van het filmpje dat Joep Tingen (20, derdejaars Fashion & Branding) gemaakt heeft, verklappen we nog niet. Samen met andere studenten van de minor Visual Culture leefde hij zich in in hun fascinatie voor fashion en maakte daar een korte film over. Het resultaat was zondag te zien in het Filmmuseum, en nu ook op YouTube. maandag 19 januari
Elk groepje heeft een fascinatie als uitgangspunt voor zijn film. Voor ons is dat ‘zwart-wit’. Daarmee zijn we aan de slag gegaan en gaan filmen. Vandaag was het tijd om te monteren. Met z’n allen hebben we de beelden voor alle scènes bekeken. Bij elkaar hebben we zo’n twee uur materiaal voor een filmpje dat uiteindelijk hooguit vijf minuten gaat duren. Nu is alles ingekort en op volgorde gezet. De groepjes bestaan uit een regisseur, een producent een artdirector en een cameraman. Als voorkeur had ik producent opgegeven, maar men zag toch meer een art-director in me. Uiteindelijk was ik het daar wel mee eens. Een producent moet heel veel regelen, terwijl de creativiteit van een artdirector beter bij me past. Samen met Liselotte, die ook verantwoordelijk is voor de promotie, heb ik de flyers opgehaald en verspreid. Ze liggen nu onder andere bij Kriterion, het Crea Café, het Blauwe Theehuis, verschillende locaties van de HvA en natuurlijk het Filmmuseum zelf.
dinsdag 20 januari
Over een paar shots waren we niet helemaal tevreden, dus die hebben we vandaag opnieuw gedaan. Het ging alleen om shots van voeten, dus dat hebben we maar even zelf gedaan, daar hoef je geen acteurs voor te laten opdraven. Dat zou een beetje onzinnig zijn. We hebben de opnames gemaakt in een oud schoolgebouw aan de Wibautstraat. Dat was helemaal leeg, op wat stoelen en tafels en andere dingen die mensen hebben laten liggen na. Daar heb ik gelijk nog wat foto’s gemaakt voor m’n portfolio en m’n assessment. Het is namelijk ook de bedoeling dat we onze fascinatie in stilstaand beeld, in fotografie vastleggen. Daarna zijn we weer aan het monteren geslagen: even alle scènes goed knippen zodat het goed loopt, en alles naar zwart-wit overzetten. We hebben namelijk wel in kleur gefilmd.
donderdag 22 januari
En ook vandaag hebben we weer voornamelijk gemonteerd. Dat doen we gewoon op school, daar hebben we er de software voor. Een aantal geluiden hebben we opnieuw opgenomen: wat voetstappen en dat soort dingen. Een deel van de film hebben we ‘s avond gefilmd, met een aggregaat om de set van licht te voorzien. Op de achtergrond hoor je bij die opnames de hele tijd dat aggregaat brommen. Daarom hebben we wat geluiden opnieuw opgenomen, om het wat natuurlijker te laten klinken. Verder zijn we bezig geweest met de muziek onder de film. Uiteindelijk ben ik naar de bibliotheek gegaan om een cd met filmmuziek te halen. Ik vind het wel een beetje jammer dat we bestaande muziek moeten gebruiken. Het mooiste was natuurlijk geweest als iemand speciaal voor de film iets kon componeren of inspelen, maar dat lukt natuurlijk niet meer binnen twee dagen. Ach, misschien heb ik al te lang naar de film gekeken om ’m nog objectief te kunnen beoordelen.
vrijdag 23 januari
Nu zijn we echt de laatste hand aan de film aan het leggen. Hij wordt nu ‘gerenderd’: in het juiste bestandsformaat opgeslagen voor het Filmmuseum, maar ook voor internet. Het AMFI heeft namelijk een eigen YouTube-kanaal. Daar zal-ie ook te zien zijn. Een deel van de avond zal bestaan uit een expositie, waarmee de regisseurs laten zien hoe de film totstandgekomen is. Daarbij horen ook de foto’s van de fascinaties die we eerder in de minor gemaakt hebben. Vandaag hebben we de regisseurs de borden laten aankleden, morgen gaan we ze in de expositieruimte zetten. Nu nog even de laatste dingen doen en dan naar huis. Eerst even slapen – het zijn lange dagen – en dan uit. Even afleiding.
zaterdag 24 januari
Aanstaande vrijdag heb ik m’n assessment, daar heb ik vandaag nog wat foto’s voor uitgezocht die ik dan ga presenteren. Bij zo’n assessment moet je laten zien wat je sterke punten zijn en wat je geleerd hebt, overbrengen dat je je best gedaan hebt. Ik denk dat een van mijn sterke punten is dat ik me goed kan inleven. De fascinatie waar ons filmpje over gaat was bijvoorbeeld niet mijn idee, maar die heb ik wel om weten te zetten in beeld, tot tevredenheid van de regisseur, bij wie de fascinatie vandaan kwam.
zondag 25 januari
D-day! Om een uur of vier fietste ik naar het Filmmuseum en daar hebben we even doorgenomen hoe de avond zou verlopen. Om vijf uur kwamen er al wat mensen voor de expositie en om halfzeven begon de avond echt. Het was wel een erg leuk hoogtepunt om je eigen film in première te zien gaan op zo’n mooie locatie op een groot scherm. Zelf zag ik natuurlijk veel kleine dingetjes die anders hadden gekund, maar mensen die ’m voor het eerst zagen, waren er wel positief over. Ik val bepaald niet in een zwart gat: deze week nog een tentamen en het assessment, dus ik moet er nog wel even tegenaan. havana
23
dubbelop in deze rubriek vertellen twee personen die aan de hva verbonden zijn over hun relatie
tekst jobien groen beeld bram belloni
Ondanks dat moeder Bep Ruting (56, programmamanager EVC-centrum) en dochter Bette Opfer Ruting (23, vierdejaars Bouwkunde) innerlijk behoorlijk van elkaar verschillen, worden ze wel steeds eensgezinder. Vooral in hun zoektocht naar de balans tussen voor jezelf kiezen en er voor anderen zijn.
Dochter Bette: “De belangrijkste les die mijn moeder me geleerd heeft, is dat je altijd naar jezelf moet luisteren. En niet dingen doen voor anderen omdat anderen dat zo graag willen. Daar was ik namelijk heel goed in. Ik word ervaren als te lief en te begaan. Ik leer nu beter voor mezelf te zorgen. Vijf jaar geleden durfde ik mensen bijvoorbeeld nooit op te bellen. Was bang dat ik ze zou storen. Nu heb ik dat niet meer. Trouw zijn aan jezelf is een moeilijke les. Soms wil het zeggen dat je dingen die anderen van jou willen opzij moet zetten. Dat kan egoïstisch overkomen. De balans hierin vinden, vind ik moeilijk. Ik ben het aan het leren. Mijn moeder ook. Ze wordt er steeds beter in. Vroeger had ze er meer moeite mee. Toen mijn ouders net gingen scheiden, was het heel lastig voor haar om de balans te vinden tussen de nieuwe geliefde en de kinderen. Dan wilde ze af en toe heel graag iets doen met de nieuwe geliefde en dat was natuurlijk lastig. Voor haar en voor ons. ‘Mama gaat nu even naar haar nieuwe vriendin.’ Dat begrijp ik nu wel, maar dat vond ik toen niet leuk. Kies je voor je kinderen of voor je vriendin? We hebben het erover gehad. Als kind heb ik namelijk ook geleerd dat het goed is om je te uiten zoals je je voelt. En als we dan zoiets bespreken, dan gaat zij erover nadenken en dan doet ze er ook wat mee. Sindsdien zegt ze: ‘Kinderen zijn altijd welkom.’ En niet dat ze het alleen maar doet voor mij, ze is zich er ook echt bewust van geworden. Innerlijk zijn we heel verschillend, maar we worden steeds eensgezinder. Ik heb stage gelopen in Zuid-Afrika. Na drie maanden had ik een enorme dip en heb ik wel een paar keer huilend met mijn moeder aan de telefoon gezeten. Toen heeft zij bedacht dat ze een week naar me toe zou komen om gezellig bij mij te zijn. Sindsdien is het net alsof we vriendinnen zijn.” 24
havana
Moeder Bep: “Ik vind het heel leuk dat Bette zo onafhankelijk is. Terwijl ze een vriendje had, koos ze er toch voor om een halfjaar voor haar studie naar Zuid-Afrika te gaan. Ze zei: ‘Natuurlijk ga ik Mark heel erg missen, maar het is voor mijn ambities belangrijk dat ik naar het buitenland ga.’ Ik vind het heel knap dat ze daarvoor kiest. Voor haar eigen dromen en haar eigen plannen, ook al weet ze dat het lastig is voor haar relatie. Ook zei ze: ‘Als het échte liefde is, dan houden we het wel vol een half jaar zonder elkaar te zijn.’ Ze zijn inmiddels getrouwd, dus dat is wel bewezen. Ik vind het heel goed, dat onafhankelijke, dat ze haar eigen plan trekt. Daar ben ik trots op. Bette is iets avontuurlijker dan ik. Stage lopen in Zuid-Afrika, dat had ik nooit gedurfd toen ik zo oud was als zij. Maar dat was natuurlijk ook een andere tijd. Daarentegen ben ik wel weer een stuk ondernemender dan mijn eigen moeder. Die was gewoon huisvrouw en zat te dutten op de bank als ik thuis kwam. Toen ik veertien was, dacht ik: ik wil nooit zo worden als mijn moeder. We waren een keer op bezoek bij een vrouwelijke collega van mijn vader. Alleenstaand, eigen baan en een eigen appartement. Mijn moeder zei op de weg naar huis: ‘Wat zielig hè, zo alleen?’ Terwijl ik juist een fantastische vrouw zag met een eigen leven. Ik ben opgevoed met het idee dat je moet kiezen tussen carrière maken óf gelukkig worden met man en kinderen. Wat ik mijn dochter mee wil geven, is dat je juist gelukkig wordt als je je eigen ambities en dromen volgt. Dat het vanzelfsprekend is dat je een eigen baan hebt, je eigen inkomen verdient, dat je onafhankelijk bent. En dat je daarnáást ook nog relaties en kinderen kan hebben.”
