De in deze pdf vermelde gegevens zijn ter informatie en onder voorbehoud van type- en schrijffouten. Afgelopen week daalde de euro flink als gevolg van het opkopen van staatsobligaties door Draghi. Gelukkig heeft Oekraïne weer geld over gemaakt. Hierdoor daalde gas flink donderdag.
ja
1
De in deze pdf vermelde gegevens zijn ter informatie en onder voorbehoud van type- en schrijffouten. Afgelopen week daalde de euro flink als gevolg van het opkopen van staatsobligaties door Draghi. Gelukkig heeft Oekraïne weer geld over gemaakt. Hierdoor daalde gas flink donderdag.
Marktvisie Nu
Macroeconomisch
Vorige keer
Verwachting komende week
Hoogste 14/15
Laagste 14/15
Hoe ziet de werkelijke economische situatie in China eruit?
AEX
499.40
482,58
507,8
376,3
USD per EUR
1.0970
1,107
1,393
1,053
115,5
45,90
Olie Brent ($) Front month Elektra (EUR/MWh)
Blijven de olie- en kolenprijs dalen? 50.13
52,70
Olie belangrijkste driver voor dalende elektriciteitsprijs.
Cal 16, base, NL
37.99
38,00
44,40
37,35
Cal 16, peak, NL
45.55
47,80
54,95
45,55
Gas (EUR/MWh)
Blijft daling van de gascurve aanhouden?
Cal 16
20.25
20,70
26,34
19,80
Day Ahead
20,42
20,50
27,20
14,95
2
De in deze pdf vermelde gegevens zijn ter informatie en onder voorbehoud van type- en schrijffouten. Afgelopen week daalde de euro flink als gevolg van het opkopen van staatsobligaties door Draghi. Gelukkig heeft Oekraïne weer geld over gemaakt. Hierdoor daalde gas flink donderdag.
Macro-economie Afgelopen week De beurzen hebben steeds meer aandacht voor de economische situatie in China. Waar spectaculaire groeicijfers eerst de regel waren en niemand hier van opkeek is de situatie nu omgedraaid. De cijfers zijn slechter geworden en elke week is er weer nieuwe informatie die de actuele status weergeeft. Deze week werd bekend dat zelfs de fabrieken in China minder produceren. De index die het vertrouwen van de producerende industrie weergeeft zakte naar het laagste punt in twee jaar. Ondertussen zijn de bedrijfsresultaten in de VS en Europa goed en zijn er maar enkele negatieve berichten die het enthousiasme van beleggers in deze landen weet te temperen. Vooruitblik De economische situatie in China is het belangrijkste om in de gaten te houden, dit kan grote effecten hebben op alle commodity's. Op dit moment is het de verwachting dat er steeds meer nieuws uitkomt over de werkelijke economische situatie van China.
3
De in deze pdf vermelde gegevens zijn ter informatie en onder voorbehoud van type- en schrijffouten. Afgelopen week daalde de euro flink als gevolg van het opkopen van staatsobligaties door Draghi. Gelukkig heeft Oekraïne weer geld over gemaakt. Hierdoor daalde gas flink donderdag.
Wisselkoers (dollar per euro) Twee weken geleden leek de euro nog terrein te winnen ten opzichte van de dollar en kon de bearish trend zelfs gebroken worden. De afgelopen week laat zien dat een bullish trend nog ver weg is. De stijging van een week eerder is volledig gecompenseerd en de euro is weer onder de 1.10 USD gezakt. De FED in de Verenigde Staten typeerde de markt in de VS de afgelopen week nog als bijna gebalanceerd. Hiermee lijkt het op dit moment niet aannemelijk dat in september de rente wordt verhoogd, nu de FED nog steeds kans ziet op nieuwe economische stagnatie. Voor de euro-dollar zal dit de komende tijd dus geen driver zijn.
Wisselkoers
USD per EUR 1,20 1,18 1,16
GBP per EUR 0,75 0,74
EURUSD
0,73
EURGBP
1,14
0,72
1,12
0,71
1,10
0,70
1,08
0,69
1,06
0,68
1,04
0,67
1,02
0,66
1,00 6-jul
0,65 13-jul
20-jul
27-jul
3-aug
4
De in deze pdf vermelde gegevens zijn ter informatie en onder voorbehoud van type- en schrijffouten. Afgelopen week daalde de euro flink als gevolg van het opkopen van staatsobligaties door Draghi. Gelukkig heeft Oekraïne weer geld over gemaakt. Hierdoor daalde gas flink donderdag.
Olie, kolen Afgelopen week Zorgen over de Chinese economie zorgen voor een flinke daling van de olieprijs. Deze leek eerder al onterecht opgeklopt omdat de productie te hoog lijkt ten opzichte van de globale vraag. Maar nu het duidelijk wordt dat energieslurper China kampt met grote problemen slaat de balans helemaal door en is de olieprijs de afgelopen week met 4.00 USD/BBL gedaald. Saoedi-Arabië zorgde zelfs voor nog meer druk naar beneden door als grootste producent uit het Midden-Oosten te weigeren hun productie omlaag te brengen. En nu het steeds meer aannemelijk wordt dat het akkoord tussen Iran en het westen over het nucleaire programma van Iran ook ten uitvoer wordt gebracht is een verdere daling van de olieprijs bijna onafwendbaar. De globale economie groeit niet hard genoeg om de overproductie van olie in te halen. Kolen Op de kolenmarkt is er ook overproductie. Er komen steeds meer berichten dat kolenproducenten in China grote verliezen leiden omdat ze simpelweg hun productie niet af kunnen zetten. Meer dan 70% van de van de grote en middelgrote bedrijven hebben door overaanbod met verliezen te kampen. Voorlopig is dit nog intern in China en importeert China nog steeds. Wanneer de malaise daar echter aanhoud zal ook deze stroom minder worden en dat zal zeker een verder dalende beweging veroorzaken op de kolenmarkt.
5
De in deze pdf vermelde gegevens zijn ter informatie en onder voorbehoud van type- en schrijffouten. Afgelopen week daalde de euro flink als gevolg van het opkopen van staatsobligaties door Draghi. Gelukkig heeft Oekraïne weer geld over gemaakt. Hierdoor daalde gas flink donderdag.
USD/BBL 70
Brent oil, front month
EUR/BBL 70
65
65
60
60
55
55
50
50 Brent Crude USD/BBL
45 40 6-jul
Brent Crude EUR/BBL
13-jul
45
20-jul
27-jul
40 3-aug
Vooruitblik Het evenwicht tussen vraag en aanbod in olie zal deze week zeker niet verdwijnen en we denken ook dat de olieprijs verder omlaag zal gaan. De snelheid waarmee dit gaat is nu hoog, we denken wel dat dit minder wordt. De kolenprijs is in een dalende trend terecht gekomen en we denken dat deze langzaam verder daalt.
6
De in deze pdf vermelde gegevens zijn ter informatie en onder voorbehoud van type- en schrijffouten. Afgelopen week daalde de euro flink als gevolg van het opkopen van staatsobligaties door Draghi. Gelukkig heeft Oekraïne weer geld over gemaakt. Hierdoor daalde gas flink donderdag.
Gas Korte termijn De storages zijn nog steeds op een laag niveau en dat is ook de reden dat er nu maximaal geïnjecteerd wordt in die storages. En ondanks dat de vraag laag is houden de injecties de markten op een relatief hoog niveau. We zijn nu in augustus beland en ook de BOM (Balance of Month) blijft om die reden hoog. Daarnaast begint er eind van deze week onderhoud aan de Nord Stream gasleiding die via de Baltische zee gas van Rusland naar Duitsland vervoert. Dit heeft een behoorlijke impact op de import vanuit Rusland en houdt dus de prijzen op een hoger niveau.
Lange termijn De sterk dalende olieprijzen zorgen ervoor dat de hele gascurve enorm hard gedaald is. Gemiddeld is de daling 0.5 Eur/MWh sinds vorige week. Er zijn verder weinig zaken die hieraan bijdragen. Het koerseffect sinds vorige week heeft zelfs een remmend effect op de daling omdat de euro over de hele week waarde verliest ten opzicht van de dollar en de Britse pond. EUR per MWh 21,5
TTF en Zeebrugge gas
21,0
20,5
20,0
19,5
Zeebrugge Cal16 Cal-16 TTF
19,0 6-jul
TTF day-ahead
13-jul
20-jul
27-jul
3-aug 7
De in deze pdf vermelde gegevens zijn ter informatie en onder voorbehoud van type- en schrijffouten. Afgelopen week daalde de euro flink als gevolg van het opkopen van staatsobligaties door Draghi. Gelukkig heeft Oekraïne weer geld over gemaakt. Hierdoor daalde gas flink donderdag.
Vooruitblik De spot en de BOM verwachten we de komende weken nog op een hoger niveau door het onderhoud aan de Nord Stream gasleiding. Dat onderhoud is voor september afgelopen en als er tussentijds geen berichten komen dat het onderhoud verlengd wordt dan zal september verder met de curve dalen. Dit is wel in mindere mate dan de curve vanaf oktober omdat er ook nog steeds veel geïnjecteerd moet worden in storages. We verwachten dat de olieprijs nog verder daalt en dat deze de gascurve verder mee omlaag meeneemt. De snelheid waarmee dit gebeurt is niet alleen afhankelijk van de olieprijs, maar ook van de waardering van de euro ten opzichte van de dollar en het Britse pond. Met flinke bewegingen is de richting van de euro echter nog steeds dalende. Een stuk minder, maar er is zeker nog een licht dalende trend te vinden.
8
De in deze pdf vermelde gegevens zijn ter informatie en onder voorbehoud van type- en schrijffouten. Afgelopen week daalde de euro flink als gevolg van het opkopen van staatsobligaties door Draghi. Gelukkig heeft Oekraïne weer geld over gemaakt. Hierdoor daalde gas flink donderdag.
Elektriciteit Korte termijn (elektra voor morgen en volgende maand) We hebben een bijzondere week achter de rug. Waar de prijzen in NW-Europa twee weken geleden nog bijna volledig aan elkaar gekoppeld waren en dit voor alle landen tot steeds hogere prijzen leidde, zagen we de afgelopen week een ander beeld. Aan het begin van de week zijn de prijzen sterk gezakt tot een niveau van rond de 30 euro, zeer laag in vergelijking met de week ervoor. Toch kwam het bijzondere prijs effect pas later in de week toen de clearing in Nederland ver boven de omliggende landen uit kwam. De nieuwe flow based market coupling, die sinds enige tijd actief is, is hier de aanleiding van. Deze methodiek zorgt voor een optimale benutting van de grenscapaciteit terwijl het de veiligheid van het net en het welvaartsvoordeel voor NW-Europa optimaal verdeeld. Lange termijn De lange termijn producten starten de week sterk bullish, gedreven door de steeds sterkere fronth months van de TTF. Hieruit blijkt de nervositeit van de markt, want met de dalende kolenprijs en een marginaal stijgende TTF jaarproduct zijn er te weinig opwaartse drivers. De tweede helft van de week werd gekenmerkt door een ommekeer naar een bearish markt die weinig klaar wist te spelen. Vooral het doorbreken van de 38.00 Eur/MWh grens op de Cal16 lijkt niet te lukken.
9
De in deze pdf vermelde gegevens zijn ter informatie en onder voorbehoud van type- en schrijffouten. Afgelopen week daalde de euro flink als gevolg van het opkopen van staatsobligaties door Draghi. Gelukkig heeft Oekraïne weer geld over gemaakt. Hierdoor daalde gas flink donderdag.
Elektriciteit
EUR/MWh 50 48 46 44 42 40 38
Cal16 NL Piek
36
Cal16 NL Basis
34
Cal16 BE Base Cal16 DE Base
32 30 6-jul
13-jul
20-jul
27-jul
3-aug
Vooruitblik We verwachten deze week een doorbraak van de 38.00 Eur/MWh grens en daarmee een verdere verkleining van de 2016-2017 spread. Het is afwachten wat het warme weer voor effect heeft op de spot prijzen. Hogere prijzen kunnen de lange termijn markt omhoog duwen. De belangrijkste driver blijft op dit moment de olieprijs die de gasprijs onderuit trekt en power op de weg omlaag meeneemt.
10
De in deze pdf vermelde gegevens zijn ter informatie en onder voorbehoud van type- en schrijffouten. Afgelopen week daalde de euro flink als gevolg van het opkopen van staatsobligaties door Draghi. Gelukkig heeft Oekraïne weer geld over gemaakt. Hierdoor daalde gas flink donderdag.
Dark spread en spark spread Het gevolg van deze twijfelende beweging van de power is een steeds verder oplopende dark spread en spark spread voor 2016. De 2016 spark spread is zelfs zo hoog opgelopen dat deze stevig hoger staat dan het niveau in de eerste maanden van dit jaar. De spark en dark spreads voor 2017 volgen een gelijke trend, maar het niveau ligt dik 2.00 Eur/MWh lager. Belangrijkste oorzaak is de backwardation in de power markt, terwijl de TTF markt in contango is.
EUR/MWh
Dark spread, Spark spread
EUR/MWh
16,0
3,5
15,0
3,0
14,0
2,5
13,0 12,0
2,0
11,0 1,5
10,0 9,0
1,0
8,0
Darkspread Base Cal16
7,0
Sparkspread Peak Cal16 (rechtse as)
6,0 6-jul
13-jul
0,5 0,0 20-jul
27-jul
3-aug
11
De in deze pdf vermelde gegevens zijn ter informatie en onder voorbehoud van type- en schrijffouten. Afgelopen week daalde de euro flink als gevolg van het opkopen van staatsobligaties door Draghi. Gelukkig heeft Oekraïne weer geld over gemaakt. Hierdoor daalde gas flink donderdag.
Emissies Wat de 38.00 Eur/MWh grens is voor power, is de 8.00 Eur/ton voor CO2. Aan het begin van de week werd er nog net boven dit niveau gehandeld, maar gedurende de week zakt de markt hier al snel weer onder. Daarmee is de 8.00 Eur/ton het hoogste niveau van de CO2 prijs sinds Q42012, zelfs de kortstondige opleving van de markt in het begin van 2014 blijft hier nog steeds onder. Daarmee is er een bijzonder moment aangebroken, want na 3 jaar met minimale bewegingen is de lange termijn opwaartse trend wel duidelijk geworden. Toch blijft de vraag of de markt veel verder kan stijgen zonder nieuwe beleidswijziging aankondigingen die nog meer uitstoot moeten gaan voorkomen.
EUR per ton CO2 8,5
Emissierechten
8,3 8,1 7,9 7,7 7,5 7,3
7,1 CO2 Cal15
6,9 6,7 6,5 6-jul
13-jul
20-jul
27-jul
3-aug
12
De in deze pdf vermelde gegevens zijn ter informatie en onder voorbehoud van type- en schrijffouten. Afgelopen week daalde de euro flink als gevolg van het opkopen van staatsobligaties door Draghi. Gelukkig heeft Oekraïne weer geld over gemaakt. Hierdoor daalde gas flink donderdag.
Weer
Bron: Klik hier voor de link of ga naar www.weer.nl/nederland/nederland.html als de link niet werkt.
13
De in deze pdf vermelde gegevens zijn ter informatie en onder voorbehoud van type- en schrijffouten. Afgelopen week daalde de euro flink als gevolg van het opkopen van staatsobligaties door Draghi. Gelukkig heeft Oekraïne weer geld over gemaakt. Hierdoor daalde gas flink donderdag.
Legal Disclaimer De informatie in de Essent Marktinformatie is bedoeld als informatie in algemene zin ten behoeve van professionele partijen en is niet toegespitst op uw persoonlijke situatie. De Essent Marktinformatie geeft een verwachting van de marktontwikkelingen en dient niet beschouwd of gebruikt te worden als een (beleggings)advies of een voorstel of aanbod tot het kopen en/of verhandelen van financiële instrumenten in de zin van de Wet op het financieel toezicht (Wft). Beslissingen op basis van informatie uit de Essent Marktinformatie zijn uw eigen verantwoordelijkheid en komen voor uw rekening en risico. Essent heeft de grootst mogelijke zorgvuldigheid betracht bij het samenstellen van de Essent Marktinformatie en de daarin vermelde informatie. Niettemin kan Essent niet garanderen dat alle informatie in de Essent Marktinformatie altijd actueel, juist en/of volledig is. Aan de informatie in de Essent Marktinformatie kunnen geen rechten worden ontleend. De informatie in de Essent Marktinformatie kan onderhevig zijn aan wijzigingen. Essent is niet verplicht om u hierover te informeren. Essent is niet verplicht om de hierin opgenomen informatie te actualiseren of te wijzigen. Essent sluit iedere aansprakelijkheid uit voor eventuele schade (direct danwel indirect) die op enigerlei wijze voortvloeit uit de informatie in de Essent Marktinformatie of het gebruik daarvan. Verwijzingen De Essent Marktinformatie kan verwijzen naar door derden verstrekte informatie, al dan niet door middel van hyperlinks. Essent heeft dergelijke informatie niet beoordeeld en geverifieerd op redelijkheid, juistheid, volledigheid of actualiteit. Essent staat niet in voor de inhoud en het functioneren van websites van derden. Essent sluit iedere aansprakelijkheid voor schade ten gevolge van deze verwijzing (-en) uit. Intellectuele eigendomsrechten Essent is exclusief rechthebbende op alle intellectuele eigendomsrechten met betrekking tot de in de Essent Marktinformatie gepresenteerde inhoud, inclusief maar niet beperkt tot alle auteursrechten en merkrechten op alle teksten, logo's, illustraties en foto's, of is gerechtigd tot gebruik door derde rechthebbenden. Niets van de Essent Marktinformatie mag zonder schriftelijke en voorafgaande toestemming van Essent worden gereproduceerd of gebruikt, anders dan het downloaden en het bekijken daarvan op een enkele computer en/of het printen van de benodigde hardcopies ten behoeve van bedrijfsmatig gebruik binnen uw eigen onderneming. Online communicatie Essent garandeert niet dat naar haar gestuurde e-mails of andere elektronische berichten tijdig worden ontvangen en verwerkt. Essent sluit iedere aansprakelijkheid uit voor eventuele schade ten gevolge van het niet of te laat ontvangen ervan. Toepasselijk recht Op deze disclaimer is Nederlands recht van toepassing. De rechtbank te ‘s-Hertogenbosch is bij uitsluiting bevoegd te oordelen over eventuele geschillen die in verband met deze disclaimer kunnen ontstaan.
14