de ideale prestatietoestand
Topsport Limburg Venlo, 19 maart 2012
drs. Joep Teeken, VSPN®-sportpsycholoog
doel stilstaan bij en inzicht geven in de factoren en processen die bijdragen aan de ideale prestatietoestand
1. introductie 2. wat is flow?
3. wat kenmerkt topatleten? 4. afronding
de ideale prestatietoestand , 19 maart 2012
drs. Joep Teeken, VSPN®-sportpsycholoog
1. introductie VSPN-® - praktijksportpsycholoog - docent sportpsychologie - sportpsycholoogonderzoeker
opgenomen in het faciliteitennetwerk van Topsport Limburg
optimaal presteren, persoonlijke ontwikkeling & welzijn
topvorm
mentale vaardigheden
stabiliteit & psychologische flexibiliteit
werkwijze
topvorm
mentale vaardigheden
stabiliteit & psychologische flexibiliteit
proces
topvorm
mentale vaardigheden
stabiliteit & psychologische flexibiliteit
proces
soorten problematiek
1. onderpresteren extreem perfectionisme, overmatige faalangst, irrationele behoefte aan goedkeuring, lage frustratie tolerantie
stabiliteit & psychologische flexibiliteit
soorten problematiek
1. onderpresteren 2. disfunctioneren depressie, eetstoornissen, posttraumatische stressstoornis, woede en impulscontrole stoornis, drugs en alcoholmisbruik
stabiliteit & psychologische flexibiliteit
soorten problematiek
1. onderpresteren 2. disfunctioneren 3. beëindigen sportcarrière vrijwillig vs. onverwachts en onvrijwillig
stabiliteit & psychologische flexibiliteit
soorten problematiek
1. onderpresteren 2. disfunctioneren 3. beëindigen sportcarrière mentale vaardigheden
4. beter willen worden o.a. doelen stellen, concentreren & verbeelden presentatie TSL 28 maart in Sittard
topvorm
top in je kop scoren tussen de oren de kunst van het pieken
vlammen
FLOW
2. wat is flow?
-
alles klopt in een luchtbel in de zone onverslaanbaar totale controle helemaal er in opgaand gefocust stromend …
ook wel omschreven als
… volmaakt in harmonie zijn met wat je op dat moment aan het doen bent, weten dat je sterk bent en jezelf in staat achten je lot, althans op dat moment, te bepalen en daarbij ook het gevoel hebben dat je geniet … een ervaring waarin geest en lichaam zonder enige moeite met elkaar samenwerken … Jackson & Csikszentmihalyi, 1999
kenmerken van FLOW
1. uitdaging-vaardigheidsbalans
kenmerken van FLOW
2. samensmelten van actie en bewustzijn je bent één met de beweging die je maakt - de roeispan is een verlengstuk van je arm - de boog van de bal naar de basket is een verlengstuk van je geest en je wil - NIET: ik en mijn taak
WEL: ik ben mijn taak
kenmerken van FLOW
3. duidelijke doelen & focus doelen sturen de actie en zorgen voor een focus de focus is volledig en doelbewust in het hier-en-nu bal naar de basket is een verlengstuk van je geest en je wil - NIET: ik en mijn taak
MAAR: ik ben mijn taak
kenmerken van FLOW
4. feedback feedback is cruciaal voor een succesvolle uitvoering, anders kun je niet ervaren dat alles perfect verliep de belangrijkste bron van feedback is het kinetische besef en waar je je bevindt in tijd en ruimte
kenmerken van FLOW
5. het gevoel van controle een onverwoestbaar gevoel van eigenwaarde een gevoel van onoverwinnelijkheid een gevoel van vertrouwen
kenmerken van FLOW
6. het verlies van zelfbesef interesse voor het eigen ik verdwijnt = verweven met het samensmelten van actie en bewustzijn
kenmerken van FLOW
7. transformatie van de tijd bijproduct van totale concentratie meestal wordt tijd als korter ervaren: uren kunnen voorbijvliegen als minuten ook andersom: minuten lijken veel langer te duren, alle tijd voor de prestatie
kenmerken van FLOW
8. autotelische ervaring eindresultaat van alle andere kenmerken van flow ‘high’ als een kampioen, een superatleet supersterk zijn met een eindeloze voorraad energie
oefening
verbeelden van FLOW
Denk aan die keer toen je zo opging in wat je aan het doen was. Die keer dat je je sterk en positief voelde en je geen zorgen maakte om jezelf of bang was voor mislukking. Verbeeld die situatie zo volledig mogelijk; wanneer en waar het plaatsvond, met wie was je samen, wat er precies aan dit moment voorafging en hoe de ervaring begon. Bij dit herinneringsproces schakel je zoveel mogelijk zintuigen in.
FLOW zichtbaar maken biofeedback
3. wat kenmerkt topatleten?
- introvert vs. extravert - omzetten ‘fouten’ in aandachtspunten, leer- en persoonsoriëntatie vs. enkel- en meervoudige Olympische & wereldkampioenen ontwikkelmomenten 70 -% groter zelfvertrouwen in eigen kunnen, mentale 65 kracht en in de toekomst - ervaring 60 - ongelooflijk toegewijd met duidelijke doelen richting 55 succes 50 - kwaliteitstraining: voor elke training mentale enkelvoudig meervoudig voorbereiding, duidelijke doelen 45 - simulatietraining: trainen alsof het een wedstrijd is 40
35
30 introvert
extravert
- introvert vs. extravert - omzetten ‘fouten’ in aandachtspunten, leer- en ontwikkelmomenten - groter zelfvertrouwen in eigen kunnen, mentale kracht en in de toekomst - ervaring - ongelooflijk toegewijd met duidelijke doelen richting succes - kwaliteitstraining: voor elke training mentale voorbereiding, duidelijke doelen - simulatietraining: trainen alsof het een wedstrijd is
… vragen?
bedankt!
