De Huismeesters Friesestraatweg NH Groningen Postbus AM Groningen

Jaarverslag 2012

De Huismeesters Friesestraatweg 18 9718 NH Groningen Postbus 546 9700 AM Groningen www.dehuismeesters.nl [email protected] Openingstijden Maandag tot en met vrijdag van 09:00 tot 17:00 uur. Kamer van Koophandel Stichting De Huismeesters is ingeschreven in het stichtingenregister onder nummer 012521 en in het handelsregister onder nummer 02028153, beide gehouden door de Kamer van Koophandel en Fabrieken te Groningen.

Statuten en Algemene Huurvoorwaarden De statuten zijn voor het laatst gewijzigd op 22 september 2008. De Algemene Huurvoorwaarden zijn voor het laatst gewijzigd op 1 oktober 2011 en gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel. Branchevereniging De Huismeesters is aangesloten bij branchevereniging Aedes en onderschrijft de Aedescode.

INHOUDSOPGAVE Voorwoord 1

2

3

4

5

Ondernemingskader 1.1 Speerpunten 1.2 Belanghouders 1.3 Bewonersparticipatie 1.4 Convenanten en samen werkingsovereenkomsten 1.5 Communicatiemiddelen

Onze huurders 2.1 Tevreden huurders 2.2 Klantgerichte organisatie 2.3 Klachten 2.4 Woonlastenbeleid 2.5 Netwerken 2.6 Wonen, welzijn en zorg 2.7 Leefbaarheid 2.8 Sponsoring Onze woningvoorraad 3.1 Strategie 3.2 Doelstellingen 3.3 Onze voorraad 3.4 Benchmark Onze organisatie 4.1 Organisatiestructuur 4.2 Verbindingen en deelnemingen 4.3 Personeel en organisatie 4.4 Visitatie Onze cijfers 5.1 Onze cijfers 5.2 Jaarresultaat 5.3 Investeringen 5.4 Financieel beleid 5.5 Fiscaliteit 5.6 Meerjarenperspectief 5.7 Risicomanagement 5.8 Garantstellingen 5.9 Kengetallen 5.10 Kasstroomoverzicht 5.11 Balans 5.12 Verlies en Winst

5

6

7 7 8 10 10

13 15 15 15 16 17 18 19 21

24 24 28 29

32 32 34 35

37 37 39 39 40 40 41 41 42 43 44 45

7

8

Verslag van het Bestuur 6.1 Taak en werkwijze 6.2 Interne controle, beheersing en risicomanagement 6.3 Integriteit 6.4 Beoordeling 6.5 Bestuursverklaring Verslag van de Raad 7.1 Samenstelling en taken 7.2 Governancestructuur 7.3 Activiteiten van de Raad 7.4 Toezichthoudende taak 7.5 Werkgeversrol

48 48 49 49 49

51 51 54 55 56

Bijlagen - Controleverklaring - Leefbaarheidrapportage per wijk - Ondernemingsboom De Huismeesters

59 61 74

Wij verbeteren het woningaanbod en de woonkwaliteit in Groningen Wij beheren een aanzienlijke hoeveelheid gevarieerd vastgoed en zijn actief bezig met sociaal beheer en beheer van de woonomgeving. Ook zijn we bezig met projectontwikkeling. Onze doelgroepen worden met name gevormd door mensen met een laag inkomen, mensen die zorg behoeven en mensen die maatschappelijk gezien buiten de boot (dreigen te) vallen. Wij blijven continu onze kwaliteit verbeteren en handelen met open vizier. We hebben oog en oor voor onze huurders, kopers, de burgers, de stad, de woningmarkt en de samenleving.

Missie De Huismeesters

VOORWOORD De visitatiecommissie die De Huismeesters in 2011 heeft beoordeeld op ons maatschappelijk functioneren beloonde ons werk met een 8. Ze gaf daarbij aan ons te zien als een ambitieuze corporatie die inspeelt op mogelijkheden die zich voordoen, maar daarbij behoedzame keuzes maakt. We zijn trots op deze beoordeling en het daagt ons iedere keer weer uit om voort te gaan en daarbij de balans te vinden tussen het realiseren van onze ambities en onze financiële slagkracht. Dat deze balans onder druk staat zal u niet verwonderen. Het kabinet heeft diverse maatregelen aangekondigd om de overheidsfinanciën op orde te krijgen. Onze bewoners door extra huurverhogingen en ook wij door de verhuurdersheffing zullen een forse bijdrage aan het herstel van Nederland moeten leveren. Door deze maatregelen zullen wij genoodzaakt zijn de komende jaren minder te investeren in nieuwbouw en verbetering van woningen. Dat dit een negatief effect heeft op de werkgelegenheid in de bouwsector kunnen we dagelijks in de krant lezen. In 2012 hebben we nog forse investeringen in de Stad gepleegd. We hebben de renovatie van 495 woningen in De Hoogte afgerond, duurzaamheidsmaatregelen in bijna 400 woningen gedaan en 180 nieuwbouwwoningen opgeleverd. Ook voor de nabije jaren worden lopende investeringen in verbetering van ongeveer 150 woningen en nieuwbouw van bijna 400 woningen afgemaakt. Deze investeringen hebben in samenhang met de inspanningen die we doen in de leefbaarheid in buurten en wijken een positief effect op de buurten. Dat is waar De Huismeesters als buurtcorporatie ook voor staat! Ons ondernemingsplan draagt de titel: “Dicht bij onszelf blijven”. Deze titel geeft weer hoe wij vinden, dat we onze maatschappelijke functie moeten vervullen. Onze kerntaak staat voorop en die vervullen we op een sobere en doelmatige wijze. Deze benadering heeft gemaakt, dat we “crisisbestendig” zijn. We moeten bijsturen om de komende jaren de verhuurdersheffing te voldoen, maar gelukkig kunnen we daarnaast nog beperkt blijven investeren. En daarmee onze rol in de Groninger Volkshuisvesting op een kwalitatief goede wijze blijven vervullen. Het jaar 2012 hebben we onze taak goed vervuld, u kunt het lezen in dit jaarverslag. Hiervoor zijn we dank verschuldigd aan alle betrokken belanghouders en medewerkers die zich in gezamenlijkheid inzetten voor de Volkshuisvesting in de stad Groningen. Peter Hillenga, 5 april 2013 Directeur bestuurder

1 2 3 4 5 6 7

VOORWOORD ONDERNEMINGSKADER ONZE HUURDERS ONZE WONINGVOORRAAD ONZE ORGANISATIE ONZE CIJFERS VERSLAG VAN HET BESTUUR VERSLAG VAN DE RAAD

Ondernemingskader

1. ONDERNEMINGSKADER In 2012 zijn de voorbereidingen afgerond om ons nieuwe ondernemingsplan 2012 – 2015, met als werktitel ‘Onszelf blijven’ vast te kunnen stellen. De hierin vastgelegde missie en visie luiden: Missie “Wij verbeteren het woningaanbod en de woonkwaliteit in Groningen”. Visie “We zijn een echte buurtcorporatie en we zijn sterk verankerd in onze buurten en wijken”. In het ondernemingsplan zijn de volgende speerpunten gedefinieerd: 1. We zijn een echte buurtcorporatie 2. We kiezen voor kwalitatieve woningverbetering 3. We versterken onze organisatie en borgen onze financiële continuïteit 4. We verstevigen onze relatie met de belanghouders. Doelgroep We willen als De Huismeesters zorgen voor goede en betaalbare woningen. Daarbij zetten we ons specifiek in voor de groep mensen met een laag inkomen, omdat zij, soms in combinatie met lichamelijke beperkingen, psychische en/of sociale problemen, moeite hebben om in hun huisvesting te voorzien. Rol als corporatie: buurtcorporatie De Huismeesters staat midden in de wijken. Zichtbaar zijn is voor ons een voorwaarde om een meerwaarde te kunnen leveren. Daarbij willen we een bijdrage leveren aan aantrekkelijke, leefbare en duurzame buurten door middel van intensief fysiek omgevingsbeheer, actief sociaal beheer en projectontwikkeling. We werken nauw samen met allerlei partners, zoals gemeentelijke-, zorg- en welzijnsinstellingen. Maar we werken ook samen met de stedelijke corporaties en de gemeenten in het Nieuw Lokaal Akkoord en maken ook op regionaal niveau afspraken over ontwikkelingen die spelen. 1.1 | Speerpunten De speerpunten die we hebben opgesteld zijn verder vertaald naar doelen. Aan deze doelen hangen concrete acties die verderop in het jaarverslag worden beschreven. We laten daarbij zien welke van deze acties zijn gerealiseerd. Buurtcorporatie Medio 2013 is er van alle wijken een wijkvisie met planning We investeren en bouwen alleen in onze buurten

We investeren in onze buurten via het NLA en ons eigen leefbaarheidsbudget We starten buurtgerichte renovaties Om diversiteit in onze buurten aan te brengen voegen we eventueel koopwoningen toe Leefbaarheid: via buurtbeheer weten wat er in de buurt speelt Kwalitatieve woningverbetering We gaan ons Strategisch Voorraadbeleid herzien en  kijken kritischer naar de toe te voegen omvang grotere sociale huurwoningen  willen voldoende sociale voorraad behouden  verkopen 20 sociale huurwoningen per jaar  benutten optimaal de exploitatietermijn  gaan in ons SVB langer vooruitkijken  bouwen jongereneenheden alleen binnen de vastgestelde visie  bouwen in eerste instantie alleen sociale huur In 2014 bezien we de noodzaak om door te gaan met de extra kwaliteitsimpuls via de verbeterslag Doorvoeren van gerichte kwaliteitsinvesteringen Opzetten project voor technologische innovatie bij collectieve verwarmingssystemen Benutten kanslocaties in de stad Kiezen voor flexibiliteit in bouwen Ontwikkelen geriefsverbeteringspakketten gericht op energie(kosten) besparende maatregelen of het gebruik van ‘groene’ energie Versterken organisatie en borgen financiële continuïteit Verder beheersen van de bedrijfslasten Onderzoek versterken interne communicatie Professionaliseren rol opdrachtgever/ - nemer bij projectontwikkeling Personeelsbeleid uitwerken in nieuw HRM-beleid Is in de gehele organisatie voldoende inzicht in de mate van risicotolerantie Relatie met belanghouders We kiezen voor keuzevrijheid bij zorginkoop We herbezinnen op de participatiestructuur om de betrokkenheid te vergroten Voorlichting op energiebesparing koppelen we zoveel mogelijk aan door te voeren systeemaanpassingen 1.2 | Belanghouders De Huismeesters is een corporatie die zijn organisatie volgens good governance inricht en bestuurt. We hebben daarmee de blik naar voren en zeker ook extern gericht. We willen ons blijven inspannen om de opgaven die er zijn te onderkennen en een wezenlijke bijdrage aan de invulling daarvan te leveren.

Die opgaven goed in beeld hebben vraagt om een gezonde dialoog met onze belanghebbenden. We voeren veelvuldig en structureel overleg en werken nauw samen met huurders, gemeente, zorg- en welzijnsinstellingen, onderwijsinstellingen, politie, banken, opdrachtnemers en brancheorganisaties. Zowel op regionaal, stedelijk als wijkniveau (tabel 1.3). 1.3 | Bewoners Bewoners hebben verschillende voorkeuren wat betreft de onderwerpen waarover men benaderd wil worden. Sommigen denken mee op beleidsmatig en strategisch niveau, anderen praten op uitvoerend niveau. Ervaring leert dat belanghouders vooral betrokken willen worden bij onderwerpen waar ze een raakvlak mee hebben. Bij deze onderwerpen willen zij zo vroeg mogelijk betrokken worden. De Huismeesters heeft haar belanghoudersbeleid hierop aangepast. Bewoners- en participatiebijeenkomsten Draagvlak is een belangrijke pijler in ons belanghoudersbeleid. Het vroegtijdig betrekken van bewoners bij planvorming en projecten valt hieronder. De komende jaren staat de wijkvernieuwing in De Wijert op het programma. In de afgelopen jaren hebben we omtrent dit onderwerp meerdere themabijeenkomsten georganiseerd. Bewoners konden tijdens bijeenkomsten meepraten over bepaalde thema’s. De input uit deze themabijeenkomsten wordt meegenomen in de verdere planvorming over de wijkvernieuwing. De bewoners in

de wijk worden op de hoogte gehouden van alle ontwikkelingen met een (digitale) nieuwsbrief. Op deze wijze hebben we ook gecommuniceerd over de aanpak van de verbeterslag in de Oosterparkwijk. Bewoners van deze straten hebben voorafgaand aan het traject een informatiebrief ontvangen en kregen een uitnodiging om een inloopbijeenkomst bij te wonen in een speciaal voor de verbeterslag gemaakte modelwoning op locatie. Tijdens deze inloopbijeenkomst kon men vragen stellen en alle maatregelen van de verbeterslag zien. Iedere bewoner heeft een uitgebreide informatiebrochure gekregen en kan tijdens het gehele traject op locatie of bij De Huismeesters bij vaste contactpersonen terecht voor vragen en informatie. Met de Huurdersraad is naast de wijkvernieuwingen ook gesproken over het nieuwe ondernemingsplan. Begin 2012 is het nieuwe plan gepresenteerd. De raad kon zich vinden in de contouren die werden geschetst. Bewonersonderzoeken We vinden het belangrijk om te weten hoe onze bewoners aankijken tegen de activiteiten van De Huismeesters. Wat vindt men van de dienstverlening, van de woning, van de omgeving? Wat kan er beter? Eens per drie jaar wordt een dergelijk onderzoek gehouden door een extern bureau. Het laatste onderzoek vond in 2010 plaats. Hieruit bleek tevredenheid over de woningen en de woonomgeving. De uitkomsten van de volgende meting in 2013 gebruiken we wederom om de algehele dienstverlening van De Huismeesters verder te verbeteren.

Tabel 1.1 | Volkshuisvestelijke verantwoording

Gewenst doel

Doelstelling

Wij krijgen een positief oordeel van onze toezichthouders / RVC en Visitatie

Oordeel Visitatie

Oordeel WSW Oordeel RvC Oordeel CFV Oordeel VROM Geld is maatsch. Effecten worden goed ingezet en gemeten en verantwoord gerapporteerd

Resultaat 2012 100% Positief 8 oordeel Ja 100% Positief Ja 100% Positief Ja A status Ja 100% Positief Effectmeting Ja

Activiteiten in 2012 uitgevoerd / gerealiseerd De visitatiecommissie heeft in 2011 hun onderzoek gepresenteerd. Een gemiddelde van een 8 was de score! WSW heeft een positief oordeel gegeven over 2012 De RvC is tevreden over de bereikte resultaten De Huismeesters heeft over 2012 de A2-status gekregen VROM heeft een positief oordeel gegeven over 2012 In 2012 hebben we via de ondernemingsboom en de leefbaarheidsboom de resultaten gemeten en de effecten in kaart gebracht voor zover mogelijk

Tabel 1.2 | Convenanten De Huismeesters Convenant Nieuw Lokaal Akkoord (NLA)

Inhoud Maken/ toetsen van prestatieafspraken op stedelijk niveau over bouwopgave Vertalen van de afspraken uit het NLAK op wijkniveau

Wijkperspectieven en wijkactieplannen Convenant Wonen en Zorg Groningen-Assen Samenwerkingsovereenkomst Huurdersraad Convenant Zorgen voor Morgen

Opzetten en uitvoeren van pilot projecten op gebied van wonen en zorg Afspraak over taak, rol en invloed van de Huurdersraad Beleid over huisvesting en zorg voor ouderen in Groningen

Manifest Maatschappelijk Opdrachtgeverschap Woningbouwcampagne Intense Laagbouw / Bouw Jong Sociaal Plan Wijkvernieuwing

Werkgelegenheidsprojecten voor kansloze en/of kwetsbare jongeren Afspraken over compact bouwen in de stad en de jongerenhuisvesting Afspraken over informatievoorziening, wijkbeheer en verhuisfaciliteiten bij wijkvernieuwing. Afspraken over aanpak armoedebestrijding

Armoedepact Groningen Convenant Schuldhulpverlening Convenant aanpak thuisteelt hennep

Afspraken over aanpak huurschuld Afspraken over aanpak hennepteelt in woningen

FSC-convenant

Afspraken over gebruik verantwoord hout in bouwprojecten Afspraken ontwikkeling Meerstad Afspraken rond opleiding en werk voor (kansloze) jongeren Project zelfstandige huisvesting kwetsbare bewoners met woonbegeleiding

Meerstad Intentieovereenkomst De wijk als speelplaats Proefwonen

Groninger Woonkwaliteit

Afspraken over kwaliteitslabel nieuwbouwwoningen

Met wie Gemeente, Groninger corporaties Gemeente, Groninger corporaties, huurders, zorg- en welzijnsinstellingen provincies, gemeenten, zorg- en welzijnsinstellingen, corporaties Huurdersraad Wethouder, Zorgkantoor, corporaties, Thuiszorg zorginstellingen , MJD, Stiel, Werkprojecten, Humanitas ROC's, bouwbedrijven, noordelijke corporaties Gemeente Groningen en Groninger corporaties Huurders, Gemeente Groningen, Groninger corporaties Welzijnsinstellingen, Gemeente, Groninger corporaties Groninger Kredietbank, Groninger corporaties Gemeente Groningen en Haren en Politie, Openbaar Ministerie, Arrondissement Essent en corporaties Forest Stewardship Council (FSC) Lefier, Steelande en SWS Lefier, KAW, Alfa College, OCSW, SoZaWe, RO/EZ Gemeente, Groninger corporaties, Elker, Exocus, Leger des Heils, Lentis, Limor, Stichting Huis, VNN, MJD Gemeente Groningen, Groninger corporaties

Tabel 1.3 | Belanghouders De Huismeesters

1

Belanghouder Huurders

2

Woningzoekenden

3

Medewerkers

4

Gemeente Groningen

5

Zorg- en welzijnsinstellingen

6

Organen Huurders(raad) en -verenigingen, bewoners

Rol adviseren, raadplegen

Waarom belangrijk? Het zijn onze klanten Onze toekomstige klanten

adviseren, raadplegen Wethouder, OCSW, RO/EZ, beleidsmedewerker coproduceren, gemeente, stadsdeel coördinator, projectleider adviseren, MBW, Milieudienst, SOZAWE, progr.leider NLA beslissen

Dragers, uitvoerders en ontwerpers van beleid Afstemming over stedelijke opgaven en leefomgeving Volkshuisvestelijke opgave voor bijzondere doelgroepen en voelsprieten van de wijken

Onderwijsinstellingen

Stiel, MJD, STIP, zorgverleners, Humanitas, coproduceren, bureau Woonkans, reclassering, St. Huis, Lentis, adviseren VNN, St. Veiligheidszorg, opbouwwerk, hulpverlening, ouderenbonden Hanze, RUG, HO, Grobus, Contractus, GSB

7

Politie

Wijkagenten

8

Bankinstellingen

adviseren

Volkshuisvestelijke opgave studentenhuisvesting: afspraken kwaliteit en kwantiteit Aanpak van wijkoverlast

Opdrachtnemers: Externe ondersteuners aannemers, architectenbureaus en makelaars 10 Collega-corporaties Directeuren managers corporaties 11 Brancheorganisaties 12 Deelnemingen

adviseren

Financiering van beheer en ontwikkeling van bezit Voeren opdrachten namens en voor ons uit

13 Overig

coproduceren

9

Provincie Groningen

coproduceren

voor over

Afspraken over opgaven en wijkaanpak Behartigen onze belangen Samenwerkingsorganen voor de ontwikkeling en beheer van woningen

1.4 | Convenanten en samenwerkingsovereenkomsten

1.5 | Commucatiemiddelen

Om afspraken minder vrijblijvend te maken, sluiten we convenanten en samenwerkingsovereenkomsten. In tabel 1.2 zijn ze weergegeven. Nieuw Lokaal Akkoord (NLA) In 2011 is het NLA 2.0 afgesloten waarin de afspraken en de ambities voor de periode tot 2014 staan beschreven. Er wordt ten opzichte van het vorig akkoord meer gekeken naar kwaliteit in plaats van kwantiteit en er is meer aandacht voor duurzaamheid en jongerenhuisvesting. Ook zijn er afspraken gemaakt over de openbare ruimte, veiligheid en Zorgen voor Morgen, de woonruimteverdeling en woningverbetering. De voortgang van deze afspraken wordt maandelijks bewaakt in het overleg tussen gemeente en corporaties.

Verantwoording afleggen over de activiteiten die je als corporatie verricht is voor De Huismeesters vanzelfsprekend om te kunnen functioneren in een maatschappelijke omgeving. Om belanghouders te bereiken met informatie worden naast de reguliere overlegstructuren onder andere de volgende communicatiemiddelen ingezet. Website Onze vernieuwde website is eind 2012 live gegaan. Naast alle actuele nieuwsberichten, activiteiten, belangrijke en handige bewonersinformatie hebben we nu ook een klantenportaal. Via Mijn De Huismeesters hebben huurders toegang tot hun eigen persoonlijke pagina. Huurders kunnen op ieder moment van de dag digitaal gegevens inzien en wijzigen, een betaling doen, een reparatieverzoek doorgeven of het planmatig onderhoud voor hun eigen complex inzien.

Wijkteams met budget In de 14 wijkvernieuwingswijken zijn wijkteams opgezet met bewoners, gemeente, politie, sociale instellingen en corporaties. De wijkteams beschikken over een wijkbudget. Afhankelijk van de grootte van de wijk en de “problematiek”, ligt het budget tussen € 0,2 en € 3 miljoen voor een periode van vier jaar. Voor alle wijken samen is € 20 miljoen beschikbaar. Dit bedrag wordt voor de helft op tafel gelegd door de corporaties en voor de andere helft door de gemeente.

Folders en brochures Bij algemene belangrijke bewonersinformatie en nieuwe projecten informeren wij via folders en brochures. Dit kan bijvoorbeeld gaan over renovatiemaatregelen, ondersteuning bij energiebesparing en systemen of informatie over huur- en verkoopaanbod.

Tabel 1.4 | NLA opgaven voor De Huismeesters

Kaarten en stickers Wij hebben enkele kaarten en stickers in omloop over het schoon en netjes houden van de leefomgeving. Te denken valt dan aan vuilnis, portieken schoon houden en zogenaamde ‘weesfietsen’. Wanneer er onregelmatigheden worden geconstateerd en men bewoners niet thuis treft, worden deze kaarten gebruikt om bewoners attent te maken op bepaalde zaken.

Opgaven voor De Huismeesters (20%) Aantal woningen met energielabel D of slechter naar minimaal C Minimaal %-dakoppervlakte gebruiken voor zonne-energie in 2014 In 2014: woningen met energierekening (tapwater en stookgebruik) € 0 Voor 2014: start bouw energieneutrale woningen

2011-2014

Opgaven voor De Huismeesters (20%) Zelfstandige woningen Grondgebonden woningen Gelijkvloerse woningen Kwaliteitsverbetering Nieuwbouw sociale huur Sloop Verkoop

2011-2014 200-400 120-200 60-120 640-800 120-200 120-200 120-200

700-800 10-20

Bewoners(nieuws)brieven Wanneer wij in een wijk renoveren, nieuw bouwen of onderhoud plegen, informeren wij bewoners met (nieuws)brieven die huis aan huis worden verspreid.

20 20

Woonwijzer In 2012 is besloten te stoppen met de woonwijzers. De woonwijzer is een map met daarin het huurcontract, de algemene voorwaarden en zeer uitgebreide algemene bewonersinformatie. De map wordt na ondertekening van het huurcontract meegegeven aan een nieuwe huurder. Voor 2013 wordt een alternatief bedacht, waarbij de algemene informatie wordt geschrapt en er naast het huurcontract en de algemene voorwaarden alleen belangrijke (vaak complex specifieke) informatie wordt meegegeven. Voor algemene informatie verwijzen we naar de (nieuwe) website. Specifieke middelen In 2012 zijn middelen gemaakt voor complex specifieke informatie. Te denken valt aan uitleg over systemen in een woning en hoe mensen daar mee om moeten gaan.

Regionale media In 2012 heeft De Huismeesters tien keer een persbericht verstuurd. De meeste persberichten gingen over de verkoop van woningen in De Hoogte. In totaal zijn we 55 keer in het nieuws geweest, in zowel krant als op tv. Veel berichtgeving hiervan ging over de asbestproblematiek in Selwerd. Artikelen in vakbladen Soms staan er ook artikelen over ons in vakbladen. Het gaat dan om specifieke onderwerpen zoals bouwtechnische zaken, investeringen in duurzaamheid en ons algemeen bedrijfsbeleid. In 2012 heeft TechxxWorld aandacht besteed aan onze nieuwe manier van factuurverificatie.

Stedenbouw schreef een artikel over het duurzaam appartementencomplex in de Cortinghborg. Social Media De Huismeesters was al actief op Twitter. Sinds eind 2012 zitten we ook op Facebook. We gebruiken beide voor actuele nieuwsitems, calamiteiten en om tijdelijke sociale huur-, vrije sector- en koopwoningen onder de aandacht te brengen. Eind 2012 stond de teller van Twitter op 900 volgers, voor Facebook druppelen de ‘fans’ binnen. We merken met name dat de afdeling verhuur profijt heeft van deze communicatiemiddelen.

1.5 | Netwerken en overleg STEDELIJK OVERLEG Bestuurlijk overleg / Directeurenoverleg ODW Regio-overleg Huurdersraad Relatiedag Beleidsgroep Woonruimteverdeling Werkgroep Inbraakpreventie Stuur- en Plangroep Zorgen voor Morgen Werkgroep exgedetineerden Werkgroep kwetsbare personen Begeleidingscommissie Bureau Woonkans Beleidscommissie Regionaal Kompas Werkgroep Lentis Huurdersplatform Stuurgroep Woningbouw Stuurgroep Wijkvernieuwing Stuurgroep Jongerenhuisvesting Provinciale Adviesgroep OGGz SOOG Werkgroep voorkomen huisuitzetting Kerngroep Mooi Blijven Wonen (MBW) Mooi Blijven Wonenoverleg

DOEL Overleg over de realisatie van prestatieafspraken en stedelijke thema’s en krachtwijken Overleg Groninger en Drentse Woningcorp. over gezamenlijke thema’s Overleg tussen de directeuren van woningcorporaties over de samenwerking in de regio Groningen-Assen De Huurdersraad komt zo’n zes keer per jaar bijeen, waarvan één keer in een themavergadering met alle leden van de huurdersverenigingen Jaarlijks organiseren we een bijeenkomst om alle huurdersverenigingen te bedanken voor hun inzet. Monitoring werking woonruimteverdeelsysteem Doel is om het aantal inbraken terug te brengen, in het kader van Politiekmerk Overleg over de nota Zorgen voor Morgen

Stadsbrede werkgroep met als doelstelling ex-gedetineerden aan huisvesting te helpen en hun re-integratiekansen te vergroten Alle kwetsbare personen aan huisvesting helpen en begeleiden Overleg over de uitvoering van het tweede-kans beleid in Groningen en de begeleiding van de uitgezette huishoudens Samenwerking gericht op het huisvesten van dak- en thuislozen in de provincie Groningen Gericht op huisvesten mensen met chronisch psychiatrische aandoening Behartigt de belangen van huurders in Groningen Overleg over het realiseren van de woningbouwproductie zoals afgesproken in het Nieuw Lokaal Akkoord Overleg over de voortgang van de wijkvernieuwing in de aandachtswijken benoemd in het NLAK Werkgroep gericht op het realiseren van voldoende en geschikte huisvesting voor jongeren en studenten Platform dat gevraagd en ongevraagd advies geeft aan het OOGO over maatschappelijke opvang, vrouwenopvang, geestelijke gezondheidszorg, verslavingszorg, ex-gedetineerden en multiprobleemgezinnen Stedelijk overleg Ouderenbonden Groningen. Overleg over de procedures en afspraken rond signalering schuldenproblematiek en preventie van ontruimingen Overleg waarin de uitvoering van alle projecten uit het jaarplan bewaakt wordt Overleg over de kaders en het beleidsplan Mooi Blijven Wonen

BETROKKENEN Wethouders en directeuren corporaties Directeuren corporaties Drenthe en Groningen Directeuren corporaties uit de Regio GroningenAssen en Gedeputeerde Managers wonen en Huurdersraad Huurdersverenigingen, medewerkers wonen en sociale wijkontwikkeling, directeur en managers Managers Groninger corporaties Stadsdeelcoördinator RO/EZ Stichting Veiligheidszorg, managers corporaties, Stadsdeelcoördinator RO/EZ Wethouder, directeuren corporaties, OCSW, RO/EZ, managers corporaties, huurders, MJD, Novo, Stip, Stiel, zorgverleners, Humanitas Groninger corp., VNN, MJD, Justitie, Exodus, LdH, SOZAWE, Stichting Huis, Reclassering Nederland Selectiecommissie, VNN, Exodus, Stichting Huis, Base Groep, Lentis, Groninger corporaties OCSW, Stichting Woonkans Groninger corporaties, MJD OCSW, Provincie Groningen, corporaties Dignis/Lentis, Ypsilon corporaties Huurders, gemeente (wethouder), corporaties managers Groninger corporaties, RO/EZ RO/EZ; progr.leider NLAK en stadsdeelcoörd. en managers Groninger corporaties Hanzehogeschool, RUG, Housing Office, RO/EZ, Grobus, Contractus, GSB, managers corporaties VNN, Huiselijk Geweld, Polikliniek, Zorgbelang, HVD, Thuiszorg, MJD, Hanzehogeschool, Regiopolitie Ouderenbonden Groninger corporaties, MJD, Lentis, Groninger Kredietbank, Bureau Jeugdzorg, VNN Medewerkers wonen corporaties, OCSW, stadsdeelcoördinator RO/EZ Directeuren corporaties, projectleider MBW, OCSW

WIJK OVERLEG Huurdersverenigingen Wijkteams Nieuw Lokaal Akkoord

Schouw

Breed Overleg

Leefbaarheidsoverleg Heel de Buurt Oud en Nieuw Overleg Leefbaarheidsfonds WijertWensen Klankbordgroep De Hoogte en Tuinwijk

DOEL Betrekken bij beheer van woning en woonomgeving. Onderwerpen zijn o.a. schoonmaak, servicekosten en complexspecifieke ontwikkelingen Uitvoering afspraken uit het Nieuw Lokaal Akkoord in de wijken, verdeling wijkbudgetten en bewonersinitiatieven. De wijkteams betrekken huurders ook middels wijkstemdagen (waardenzeef), inloopmarkten, wijkrondes en andere bijeenkomsten Jaarlijks lopen wij door al onze wijken en maken ter plekke afspraken om geconstateerde problemen op te lossen, zoals groenonderhoud, verlichting, afval en verkeerssituaties In de stadsdelen wordt één keer in de zes weken een overleg gehouden over wat er speelt in de wijk en om werkzaamheden op elkaar af te stemmen In dit tweemaandelijks overleg wordt elke keer een ander leefbaarheidsthema behandeld Overleg waarbij het activeren van bewoners bij leefbaarheid centraal staat. Gericht op het ophalen en uitvoeren van bewonersinitiatieven Hierin kijken we samen of er aandachtspunten zijn in de wijk en ruimen we losse rommel op zodat er niet gesleept kan worden In 2008 is dit fonds opgericht om leefbaarheidsprojecten van bewoners te ondersteunen. De Huismeesters heeft € 7.500,- in dit fonds gestort Bewoners betrekken bij de herstructurering

BETROKKENEN Huurders- en bewonersverenigingen Huurders/huurdersvereniging, MJD, Stiel, regiopolitie, HVD, GGD, stadsdeelcoördinator RO/EZ, OCSW, SOZAWE, externe ondersteuners, medewerkers corporaties Huurders, gemeentelijke diensten, opzichters corporaties, wijkagenten Hulpverlening, politie , corporaties

Huurders, corporaties, buurtbeheer, opbouwwerk, politie diverse zorg- en welzijnsinstellingen huurders, Stiel, medewerkers wonen Gemeente, corporaties, politie, milieudienst Lefier, Nijestee De Huismeesters Huurders, externe ondersteuners, medewerkers wonen

1 2 3 4 5 6 7

VOORWOORD ONDERNEMINGSKADER ONZE HUURDERS ONZE WONINGVOORRAAD ONZE ORGANISATIE ONZE CIJFERS VERSLAG VAN HET BESTUUR VERSLAG VAN DE RAAD

2. ONZE HUURDERS De klant staat bij ons centraal. We willen daarom uiteraard ook tevreden huurders. Tevredenheid over onze woningen, de omgeving waarin men woont, maar zeker ook over onze dienstverlening. 2.1 | Tevreden huurders Klanttevredenheidsonderzoek Hoe tevreden zijn huurders over onze manier van werken. Wat kan beter, efficiënter, anders? Driejaarlijks houden we een onderzoek onder al onze huurders over de tevredenheid van de woning, woonomgeving en dienstverlening. Het volgende onderzoek staat voor 2013 gepland. Medewerkers Medewerkers met klantencontacten zijn onze ogen en oren in de buurten. Zij horen en zien als eerste een gebrek aan kwaliteit van onze diensten en producten en dus de kans op een ontevreden huurder. Van hen wordt verwacht datgene te doen wat binnen hun mogelijkheid en verantwoordelijkheid ligt om klachten direct op te lossen en anderen hiervan op de hoogte te stellen. Rapportages Indirect meten we de klantwaardering door maandelijks gegevens te analyseren betreffende het aantal en soort klachten over onze dienstverlening, de acceptatiegraad van woningen, de redenen van weigering, het mutatieen leegstandspercentage en per complex het aantal reparatieverzoeken. Digitale metingen Periodiek vragen we huurders een oordeel te geven over specifieke onderdelen van onze dienstverlening. In 2012 hebben we dit niet gedaan. Dit heeft te maken met de afspraak uit het ondernemingsplan om onze kritische bedrijfsprocessen grondig te evalueren en bij te stellen: doen we nog steeds de goede dingen en doen we die goed? Daartoe is kwaliteitsbeleid in de maak, inclusief een plan van aanpak. Een digitale meteing kan daar onderdeel van uitmaken. Klantenpanel stopt In 2012 is besloten te stoppen met ons klantenpanel. Reden hiervoor is een afnemende respons van huurders. Ook vinden we het panel te statisch en willen we meer interactief communiceren. Samen met de vernieuwing van de website onderzoeken we op welke manier we tevredenheid op een meer interactieve manier kunnen meten. Het plan is in 2013 met een alternatief te komen.

2.2 | Klantgerichte organisatie Om de klanten centraal en direct te woord te kunnen staan is de afdeling Klantenpunt ingericht: een centraal punt in de organisatie waar alle klantvragen en reparatieverzoeken binnenkomen. Daarbij maakt het niet uit of deze via e-mail, post of telefoon binnenkomen. Naast het Klantenpunt zijn er twee woonteams die elk verantwoordelijk zijn voor de verhuur, het onderhoud, de leefbaarheid en het overleg met de bewoners. Ook zijn er buurtbeheerders in de buurten. Door deze korte lijnen kennen we de bewoners en de buurt en weten we wat er speelt. Hierdoor kan er snel ingespeeld worden op signalen. 2.3 | Klachten Klachten die we ontvangen willen we zo snel en goed mogelijk afhandelen. Bovendien vinden we dat klachten belangrijke informatie kan bevatten waar we mogelijk van kunnen leren en op basis waarvan we bijvoorbeeld onze dienstverlening aan kunnen passen. Huurders kunnen op verschillende manieren een klacht indienen. Via een formulier op onze website, telefonisch of schriftelijk via een klachtenformulier. Alle meldingen worden geregistreerd in ons klantinformatiesysteem. De klachten gaan altijd naar de managers, die dit bespreken met medewerkers en de afhandeling bewaken. Jaarlijks maken wij een uitgebreide klachtenanalyse. Het aantal klachten is in 2012 afgenomen en tendeert naar het gemiddelde niveau. De piek in 2011 lijkt daarmee incidenteel te zijn geweest. Ook de snelheid van afhandeling is sterk verbeterd. De gemaakte verbeterafspraken van begin 2012 lijken effect te hebben. De lagere score op ontvangstbevestigingen geeft een vertekend beeld doordat voor klachten die binnen de termijn van 4 werkdagen zijn afgehandeld geen ontvangstbevestiging wordt verzonden.

Tabel 2.1 | Afhandeling klachten

Aantal klachten % binnen 4 werkdagen ontvangstbevestiging % afhandeling binnen 21 werkdagen Klachtencommissie (norm: 2 per jaar)

2012 58

2011 82

2010 66

2009 58

67

82

96

68

85

68

75

45

4

7

6

6

Klachtencommissie Het kan natuurlijk gebeuren dat huurders niet tevreden zijn over de afhandeling van een klacht. Zij kunnen dan een beroep doen op De Klachtencommissie Gezamenlijke Corporaties Groningen. Dit is een onafhankelijke commissie ingesteld door de corporaties in Groningen en behandelt klachten over dienstverlening, woningtoewijzing en urgentieverlening. Het reglement en de samenstelling van deze commissie is op te vragen bij De Huismeesters. Klachten die via deze commissie binnenkomen worden schriftelijk beantwoord aan de commissie en aan de huurder. Voor klachten over wijkvernieuwing is er een Geschillencommissie Wijkvernieuwing. Deze behandelt klachten over zaken die geregeld zijn in het Sociaal Plan, zoals de verhuiskostenvergoeding. Met vier meldingen bij de klachtencommissie overschrijden wij onze eigen norm van maximaal twee klachten per jaar. Op basis van een interne analyse is vastgesteld dat er voor ons geen redenen zijn om werkzaamheden te verbeteren of veranderen.

Tabel 2.2 | Afhandeling klachtencommissie Omschrijving 1 Afwijzing urgentie verzoek andere woonruimte n.a.v. aanhoudende onderhoudsgebreken 2 Tweede toilet in badkamer plaatsen zoals aangegeven op plattegrond

Afhandeling door commissie Ons aandeel in de klacht met betrekking tot de aanhoudende onderhoudsgebreken is ongegrond verklaard

De commissie oordeelt dat er onduidelijke informatie is verstrekt en doet voorstel om de kosten te delen. Op aanraden van de commissie is de procedure met betrekking tot de beschrijving van het gehuurde intern besproken. 3 Schimmelvorming DHM brengt mechanische ventilatie aan. Na 3 maanden vaststellen of dit toereikend is. Zo niet dan zal DHM met voorrang een nieuwe woning verlenen 4 Huurverhoging a.g.v. Klacht is ongegrond verklaard verhuizing wijkvernieuwing

In 2012 zijn wederom veel woningen van energiebesparende maatregelen voorzien. Uit tabel 2.3 blijkt dat binnen ons bezit met name een verbetering waar te nemen is naar de labels A tot en met C. Tabel 2.3 | Mutaties in energielabels

E-Label A B C D E F G

2012 517 781 2334 1940 1042 322 93

% 7% 11% 33% 28% 15% 5% 1%

2011 287 684 2184 1913 1218 451 115

% 4% 10% 32% 28% 18% 6% 2%

% 1% 6% 32% 30% 21% 8% 2%

Woningen Ons bezit kent veel goedkope woningen. Dit betekent een huurprijs tot € 366,37. De huurprijzen van onze woningen zijn in 2012 verhoogd met 2,3%. Dit percentage is door het Ministerie vastgesteld op basis van het inflatiepercentage van 2011. Daarnaast bestaat de mogelijkheid om de huurprijzen van woningen aan te passen wanneer deze van huurder verandert. Dit is vastgelegd in ons huurbeleid. Een gezonde prijs/ kwaliteitverhouding in combinatie met betaalbaarheid voor de huishoudens binnen onze primaire doelgroep is daarbij het uitgangspunt. De woningen in de vrije sector en de “niet-woningen” hebben een huurverhoging gekregen van 2,8%. Voor garages, autoboxen en parkeerplaatsen lag de huurverhoging op 3,3%. De Huismeesters zoekt daarbij altijd de ruimte die er is omdat zij van mening is dat zij hiermee middelen genereert om voor de doelgroep te kunnen investeren in de stad. Dit geldt ook voor de inkomensafhankelijke huurverhoging die vanuit het ministerie was aangekondigd, maar uiteindelijk geen wet is geworden. Over dit beleid lag in eerste instantie een negatief gekwalificeerd advies van de Huurdersraad. Ook in 2013 zal De Huismeesters dit onderwerp voorleggen, nu de inkomensafhankelijke huurverhoging wel is toegestaan. Door met name de kwaliteitsverbeteringen van de woningen door de wijkvernieuwingen en een hogere mutatiegraad zijn er meer woningen verschoven van “goedkoop” naar “betaalbaar”.

2.4 | Woonlastenbeleid Huurders hebben naast huur ook te maken met energielasten en andere bijkomende kosten zoals lokale lasten, verzekeringen, telefoon, etc. Daar waar de huur met de inflatie is toegenomen zijn de energielasten bijvoorbeeld vanaf 2006 met 30% gestegen en de lokale lasten met 40%. De Huismeesters investeert daarom in energiebesparende maatregelen, betaalbare woningen en een fatsoenlijk huurincassobeleid om mensen uit betalingsproblemen te houden.

2010 65 379 2048 1907 1332 541 166

Tabel 2.4 | Verdeling bezit naar prijsklasse Indeling bezit

2012

2011

2010

Goedkoop Betaalbaar Duur Vrije Sector

30% 61% 8% 1%

36% 58% 5% 1%

40% 55% 4% 1%

1

1 42 44

24 65 42 30 1 162

198 259 124 64 2 647

123 44 12 9

Eindtotaal

Goedkoop

0< 10.000 10.000<17.500 17.500<25.000 25.000 <34.085 > 34.085 Totaal

Betaalbaar

Inkomensklasse In €

Duur

Vrije sector

Tabel 2.5 | Verhuringen naar inkomensklasse

346 368 178 104 45 188 1.041

Ontruimingen en huurachterstanden Ondanks een actief huurbeleid kan het voorkomen dat huurders in de problemen komen met betalingen. De Huismeesters voert hierop een actief beleid. Wij proberen huurders met betalingsachterstanden te helpen en wanneer nodig via een betalingsregeling de financiën weer op orde te krijgen. Op deze wijze willen we voorkomen dat vorderingen overgedragen worden aan de deurwaarder. Toch worden er nog altijd woningen ontruimd omdat de huur herhaaldelijk niet betaald wordt. In 2012 was bij 53 vonnissen sprake van 42 feitelijke ontruimingen, tien huurders hebben voortijdig de sleutels ingeleverd om een ontruiming te voorkomen. In 48 gevallen was sprake van huurachterstanden, de overige situaties betroffen overlast of hennepplantages. Daarnaast is in 2012 1 garage ontruimd op basis van huurachterstand. Om de huurachterstanden terug te dringen zetten we per 1 januari 2013 een medewerker in voor een meer persoonlijke benadering van huurders. We verwijzen daar waar nodig door naar instanties voor hulp.

Tabel 2.6 | Ontruimingen Ontruimingen Huurachterstand Overlast/hennep Totaal Waarvan voortijdig

2012 47 5 52 10

2011 33 7 40 2

2010 33 2 35 Nb

2009 33 6 39 Nb

2.5| Netwerken in de Stad Huurdersraad De algemene belangen van alle huurders worden behartigd door de Huurdersraad. Met de Huurdersraad is een samenwerkingsovereenkomst afgesloten, die op onze website is te vinden, waarin de afspraken die met elkaar zijn gemaakt zijn vastgelegd. Eens per twee maanden vindt er overleg plaats met de Huurdersraad. Vanuit De Huismeesters nemen de managers Wonen deel aan dit overleg. De agenda van de vergadering wordt in overleg met het dagelijks bestuur van de Huurdersraad voorbereid.

Twee maal per jaar nemen de directeur bestuurder en leden van de RvC deel aan de vergadering. Dit zijn meestal de leden die op voorspraak van de Huurdersraad zijn benoemd. Eén maal per jaar vindt er een themabijeenkomst plaats waarbij alle leden van de Huurdersraad en de Bewonerscommissies worden uitgenodigd. In 2012 werd stilgestaan bij de versteviging/modernisering van de bewonersparticipatie. Zowel de Huurdersraad als de huurderscontactgroepen krijgen een vergoeding. In 2012 hebben wij € 24.722,bijgedragen aan bewonersondersteuning. De Huurdersraad heeft een eigen website: www.huurdersraaddehuismeesters.nl. Met de Huurdersraad zijn in 2012 diverse onderwerpen besproken. Hieronder staan de belangrijkste onderwerpen weergegeven: - Begroting 2012 De Huismeesters en Huurdersraad - Huurbeleid 2012/2013 - Voortgang wijkvernieuwing en projecten - Jaarverslag 2011 - Presentatie nieuwe website en introductie Klantportaal Mijn De Huismeesters - Servicekosten - Samenvattingen bevindingen Klantenpanel - Presentatie Klachtenafhandeling - Beleid De Huismeesters: 90% criterium/ (Niet) Daeb - Onderhoud openbaar groen - Stand van zaken onderhoud CV-ketels/ warm water toestellen - Overdracht beheercontract WIF Huurderscontactgroepen In 2012 waren bij de Huurdersraad 12 huurderscontactgroepen aangesloten. In tabel 2.7 zijn de contactgroepen per wijk weergegeven.

Tabel 2.7 | Contactgroepen Wijk Beijum De Wijert/Corpus den Hoorn Paddepoel Oosterpark

Centrum Selwerd Vinkhuizen Haren Tuinwijk De Hoogte Selwerderwijk

en

Contactgroep HCG Huis & Heerd HCG Froukemaheerdcomité Stichting Huurdersbelang “De Huismeesters Groningen-Zuid” HCG Pluto HCG Franciscuscentrum HCG F.F.J. (Fokker- Faille- en Jansenstraat) HCG Ebbingepoort HCG Berberistoren HCG Buurt 6 HCG De Dilgt HCG Concordiabuurt HCG De Hoogte/Selwerderwijk (i.o.)

Stedelijk Huurdersplatform Groningen Stedelijk kennen we het “Huurdersplatform Groningen”, een samenwerkingsverband tussen corporaties en huurdersverenigingen. Het Huurdersplatform bundelt de belangen van zaken die alle huurders in de stad aangaan zoals woonruimteverdeling, het Nieuw Lokaal Akkoord en het Sociaal Plan Wijkvernieuwing. In 2012 heeft De Huismeesters hieraan ook fysiek bijgedragen door het verzorgen van een masterclass financiën bij woningcorporaties.

Urgenten Mensen in nood helpen wij met spoed. Zij kunnen urgentie aanvragen bij de Urgentiecommissie Groninger Woningcorporaties. “Urgentie” krijgen bijvoorbeeld mensen die door wijkvernieuwing verplicht moeten verhuizen. Zij krijgen 100 woonduurpunten en komen hiermee automatisch bovenaan. Grote gezinnen krijgen 200 punten, omdat het aanbod van eengezinswoningen schaars is en er weinig mutaties zijn. In 2012 hebben we 202 urgenten gehuisvest. Dit is circa 25% van het totaal aantal verhuringen.

2.6 | Wonen, welzijn en zorg Onze doelstelling is om in 2015 29% van de woningen als nultrede te kunnen bestempelen. Dit doen we omdat we zien dat mensen steeds meer langer zelfstandig willen wonen. In 2012 ligt dit percentage op 26%. In 2012 is gestart met de bouw van een appartementencomplex bestaande uit 170 nultrede appartementen in de nieuwe wijk Cortinghborg. De oplevering vindt plaats vanaf medio 2013. Daarnaast worden begin 2013 36 appartementen in de Rivierenhof opgeleverd. De Huismeesters bezit 5 zorgcentra met 630 zorgplaatsen. We leveren zelf geen diensten van wonen en zorg. Een aantal zorginstellingen die de zorgcentra bij ons huren leveren deze diensten wel. De Huismeesters ondersteunt bewoners o.a. door: - Verhuizing naar geschiktere woningen - Bemiddeling naar zorgverlener - Aanpassingen in huidige woning - Doorverwijzing naar organisatie Kwetsbare personen In de stad Groningen zijn afspraken gemaakt met de gemeente, hulpverleningsinstanties en de corporaties over de opvang van specifieke doelgroepen. Denk daarbij aan kwetsbare personen als dak- en thuislozen, ex-psychiatrische patiënten, ex-verslaafden en exgedetineerden. Op voorwaarde dat de bewoner ook begeleiding accepteert, krijgt hij/zij gegarandeerd huisvesting. In het systeem van woonruimteverdeling in de stad Groningen heeft de huisvesting van kwetsbare personen de eerste prioriteit. Daarna volgen de urgenten, de wijkvernieuwingsurgenten en de reguliere woningzoekenden. In 2012 hebben we in totaal 77 huishoudens gehuisvest (2011: 79). Bureau Woonkans We vinden het belangrijk om kwetsbare personen niet alleen passende huisvesting te bieden, maar ook goede begeleiding. Dit wordt verzorgd door bureau Woonkans, een samenwerkingsverband tussen de Groninger woningcorporaties en een zestal hulpverleningsinstellingen. Zij bieden ondersteuning bij herhuisvesting om te voorkomen dat kwetsbare personen opnieuw in de problemen komen. De kosten van het reguliere deel van het hulpaanbod worden door de Gemeente en de corporaties gedeeld.

Woonruimteverdeling Wij verhuren onze woningen samen met collegacorporaties in Groningen via www.woningnet.nl. Op deze internetsite kunnen woningzoekenden zich inschrijven en reageren op het tweewekelijkse woningaanbod. Daarnaast kunnen woningzoekenden zich abonneren op een digitale woningkrant en reageren via een telefoonlijn. Woningen worden aangeboden op basis van het aantal verzamelde woonduurpunten. Woningzoekenden krijgen per maand één woonduurpunt. Mensen die al in een huurwoning van een corporatie wonen, krijgen een halve woonduurpunt extra per maand. Daarmee bevorderen we de doorstroming binnen corporatiewoningen. Sinds 1 januari 2011 is er, vanuit het staatssteundossier, landelijk nieuwe regelgeving aangaande inkomenseisen die worden gesteld aan de doelgroep voor sociale huurwoningen. Deze zijn ook doorgevoerd in het woonruimteverdeelbeleid in Groningen. Buitenlandse studenten Het Housing Office verzorgt gemeubileerde en gestoffeerde huisvesting voor buitenlandse studenten./.gasten van de Rijksuniversiteit Groningen en de Hanzehogeschool Groningen. De periode van verblijf in Groningen kan variëren van enkele maanden tot een volledige studie van vier jaar. De huisvesting bij Housing Office beperkt zich tot maximaal 1 jaar. In totaal beheert het Housing Office in 2012 1.441 bedden (2011: 1.360) in diverse International Student Houses. De Huismeesters zorgt samen met woningcorporaties Lefier en Nijestee voor voldoende kwalitatief goede kamers. Daarnaast worden kamers van particulieren gehuurd indien er extra vraag is. In totaal zijn in 2012 via Housing Office 2.111 gasten bemiddeld (2011: 2.093). In de International Student Houses wonen en werken zogenaamde “studentbeheerders”. Studentbeheerders zijn verantwoordelijk voor het ontvangst van de buitenlandse gasten en de dagelijkse gang van zaken in en rondom hun studentenhuis. Op 13 locaties in de stad wonen en werken 21 studentbeheerders.

Tabel 2.9 | Verantwoording speerpunt Woonlastenbeleid Gewenst doel

Woningen zijn energiezuinig

We houden de kosten voor de bewoners overzichtelijk en signaleren tijdig

Doelstelling Resultaat 2012 % energielabels ≤ Energielabels dan C : van 35% 52% (2008) naar 50% (2015) % woningen met Energielabels een label F en G: 6% van 12% (2008) naar 8% (2015) % terugbet. service en 75% 75% Verwarmingskosten

Activiteiten in 2012 uitgevoerd / gerealiseerd 1) Wijkrenovatie De Hoogte waarbij woningen zijn verbeterd van label E/F naar A en B. 2) Via verbeterslagen zijn circa 400 woningen verbeterd. 3) 185 woningen opgeleverd die een energielabel A hebben

In 2012 hebben we de voorschotten voldoende hoog kunnen houden om zo het aantal mensen wat geld moet bij betalen laag te houden. Dit heeft geresulteerd in het behalen van ons streefpercentage.

2.7 | Leefbaarheid De Huismeesters kiest in haar leefbaarheidsbeleid voor een buurtgerichte aanpak. Dit past goed bij een “Buurtcorporatie”. We participeren in diverse wijkteams, waarin politie, welzijnsinstellingen, gemeenteplatforms en andere corporaties vertegenwoordigd zijn. Aan het leefbaarheidsbeleid in de stad Groningen wordt in gezamenlijkheid met de gemeente Groningen en de andere stedelijke corporaties vorm gegeven via het Nieuw Lokaal Akkoord. Naast het Nieuw Lokaal Akkoord hebben er ook leefbaarheidsinvesteringen plaatsgevonden in het kader van de Krachtwijken: De Hoogte en Korrewegwijk. Daarnaast worden voor de wijken beheerplannen opgesteld. Hierin wordt aangegeven wat er nodig is in de wijk om de wijk leefbaar te houden. Zo kunnen gerichte leefbaarheidsinvesteringen in buurtbeheer, voorzieningen, wijkactiviteiten en dergelijke plaatsvinden. Bewonersparticipatie Wij hechten veel waarde aan de betrokkenheid van bewoners bij ons beleid en bij de leefbaarheidsinvesteringen die moeten plaatsvinden. De besluitvorming van de NLA-activiteiten vindt plaats in de wijkteams. De wijkteams bestaan uit gemeente, bewoners, corporaties (medewerker wonen) en welzijnsinstellingen zoals Stiel en MJD. Voor de participatie van bewoners wordt gebruik gemaakt van de methodiek van de Waardenzeef en de “wijkstemdagen”. Zo worden de projecten uitgekozen die uitgevoerd gaan worden en krijgen bewoners invloed op de keuze van de projecten.

Ook bij de projecten van Mooi Blijven Wonen (Krachtwijken) zijn bewonersinitiatieven belangrijk. Bij de krachtwijkaanpak worden bewoners betrokken bij de samenstelling van het wijkactieplan dat van de wijk wordt gemaakt. De krachtwijkaanpak is tijdelijk en zal daarom in het NLA worden geïntegreerd. Investeringen De Huismeesters wil in het kader van leefbaarheid zich proactief inzetten in de buurten en wijken voor herstel en behoud van de leefbaarheid waar De Huismeesters als corporatie bezit heeft. In 2012 gaven we in het kader van leefbaarheid een bedrag uit van € 1.726.005,- : - Bijdrage aan NLA: € 726.577 - Eigen leefbaarheidsuitgaven: € 212.747 - Buurtbeheerder € 430.698 - Vogelaarbijdrage € 355.983 Hier staat als dekking tegenover een ontvangen bijdrage krachtwijken van € 611.303,- en dekking eigen dienst van € 451.588,-. Effecten, resultaten en activiteiten Bewoners moeten zich prettig en thuis voelen in hun directe woonomgeving. De activiteiten die we uitvoeren moeten dit beogen. De Huismeesters is zich dus bewust van haar maatschappelijke taak. Investeren in deze activiteiten levert echter op korte termijn niet altijd economisch rendement op. De Huismeesters wil proberen het maatschappelijk effect meer inzichtelijk te maken. Bij het werken aan leefbaarheid zetten we in op de volgende vijf uitdagingen: - een goede sociale wijksamenstelling - een veilige woonomgeving - een woonomgeving met voorzieningen - een kwalitatief en gevarieerd woonbestand - een kwalitatieve woonomgeving.

In bijlage 2 zijn onze activiteiten in 2012 per wijk weergegeven. Daarbij zijn de resultaten en de effecten inzichtelijk gemaakt. Om een indruk te geven van de leefbaarheidsprojecten wordt per uitdaging een aantal activiteiten beschreven en waar nodig toegelicht.

Een goede sociale wijksamenstelling Buurtpand en bewonerscommissie De Huismeesters is zichtbaar in de wijken. In de wijken waar wij fysieke wijkvernieuwing uitvoeren maken wij gebruik van een buurtpand. Vanuit deze buurtpanden organiseren en informeren we: de plannen worden getoond en we houden spreekuren. Bewonersparticipatie De Huismeesters overlegt met bewoners(organisaties) en de Huurdersraad. Eind 2012 is de De Huismeesters samen met de Huurdersraad een traject gestart om te komen tot een toekomstbestendige, passende en moderne manier van bewonersparticipatie. Aanpak multi-problemgezinnen In samenwerking met een aantal instanties werkt De Huismeesters aan overlast. In sommige wijken worden buurtteams opgericht waarin naast De Huismeesters ook de politie en instanties als Stiel plaatsnemen. Overlast veroorzakende bewoners worden aangepakt en in uiterste geval uit de woning gezet. Daarnaast labelen we sommige straten zodat we gericht bewoners kunnen plaatsten. Studentenoverlast In onder andere het Centrum wonen 18 studenten met korting in een studentenkamer van De Huismeesters. Ze dragen zorg voor het beheer van het studentenhuis. Overlast wordt hierdoor verminderd. Een andere insteek ten aanzien van studenten vindt plaats in De Hoogte. Hier wonen in 3 woningen 6 studenten die wijkactiviteiten verrichten voor kinderen op het gebied van sport en spel in de wijk. De Huismeesters kan zo haar bijdrage leveren aan de leefbaarheid van de wijk en aan de positieve inzet van studenten. Een veilige woonomgeving Gangpaden aangepakt In samenwerking met SHB en WerkPro heeft De Huismeesters het schuttingplan in een aantal wijken afgerond. Dit zorgt voor meer veiligheid en een verzorgde uitstraling. Een woonomgeving met voorzieningen Wijkvisies Ontwikkeling van een wijk start met een duidelijke visie. De Huismeesters wil de komende jaren voor elke wijk

een duidelijke visie in beeld brengen. In 2013 zijn alle wijkvisies gereed. Groene gebieden Onder meer in de wijk Beijum is fors geïnvesteerd in de groenvoorzieningen in de wijk. Diverse plekken zijn verbeterd en daarmee is de wijk weer een stuk aantrekkelijker geworden. STIP in de wijk situeren De Steun- en informatiepunten (STIP’s) is een ketensamenwerking tussen de gemeente Groningen, verschillende welzijns- en zorginstellingen en woningcorporaties die actief zijn in de wijk. De STIP’s zijn voor alle wijkbewoners met extra aandacht zoals ouderen, mensen met een beperking, chronisch zieken en/of mantelzorgers. Stadsbreed werken 70 Stipvrijwilligers en 29 seniorenvoorlichters aan de uitvoering van de STIP’s. Zorgen voor morgen in de wijk Eén van de stedelijke beleidsprogramma’s is “Zorgen voor Morgen”. Daarin zijn de hierboven beschreven STIP’s en de samenwerking tussen verschillende organisaties op het gebied van welzijn, wonen, zorg en bewonersparticipatie belangrijke peilers. Zorgen voor Morgen richt zich op: - passende en geschikte woonvormen - voldoende zorg in de buurt - aandacht voor openbare ruimten - ontwikkelen laagdrempelige informatie- en adviesfunctie, ontmoetingsplekken voor buurtbewoners - het kenbaar maken en organiseren van activiteiten in de wijk. Een kwalitatief en gevarieerd woonbestand Verkoop sociale huurwoningen Een gedifferentieerde wijk is goed voor de leefbaarheid in de wijk. Bij wijkrenovaties verkopen we daarom soms een aantal van onze huurwoningen. In dit kader zijn in De Hoogte in 2012 36 woningen verkocht. Renovatie van wijk De wijkvernieuwing in De Hoogte is afgerond. De wijkrenovatie was nodig doordat aanpassingen in het bezit noodzakelijk waren. Daarbij is direct de totale leefbaarheid in de wijk meegenomen in de planvorming. De karakteristieke uitstraling van de 494 woningen is hersteld en het comfortniveau verbeterd. De uitgevoerde maatregelen zijn gericht op energie, isolatie, veiligheid en binnenmilieu. Zo gaan de meeste woningen naar energielabel B. Voorheen zaten deze woningen op energielabel E of F. Daarnaast is in 2012 samen met de bewoners gestart met het ontwikkeltraject voor de wijkvernieuwing De Wijert-Noord. De komende jaren worden in dit gebied fysieke en sociale activiteiten uitgevoerd.

Verbeterslag In het kader van de verbeterslag zijn in 2012 de woningen aan de Zaagmuldersweg, Atensheerd en Toppingaheerd aangepakt. Hierbij zijn onder meer zonnecollectoren geplaatst. In 2013 worden de werkzaamheden aan de Zaagmuldersweg afgerond.

Aanpak voortuinen Doorgaans zijn bewoners zelf verantwoordelijk voor de aanleg en onderhoud van tuinen, maar in uitzonderlijke situaties, waar de situering zeer bepalend is voor de rest van de buurt, wijkt De Huismeesters hiervan af. Jaarlijks worden de voortuinen van de voormalige bejaardenblokjes in De Wijert Noord aangepakt. Ook zijn tuinen in de Soerabajastraat en de wijk Tuinwijk aangepakt om het straatbeeld te verbeteren.

Een kwalitatieve woonomgeving Buurtbeheer Buurtbeheer vormt voor De Huismeesters een belangrijke schakel in ons leefbaarheidsbeleid. Het buurtbeheer vindt met name plaats in het Centrum, Selwerd, Paddepoel, Vinkhuizen, De Hoogte, Corpus den Hoorn, De Wijert en Beijum. De buurtbeheerders hebben direct contact met de milieudienst, openbare werken, de politie en maatschappelijk werk en hebben een centrale rol in het cluster. Door tijdige signalering kunnen problemen snel worden opgelost. Met de inzet van buurtbeheer wordt de leefbaarheid verbeterd en neemt de tevredenheid van bewoners toe. Buurtbeheer is essentieel om te voorkomen dat verloedering en onveiligheid toeneemt.

Milieustewards In De Hoogte en Indische Buurt worden milieustewards ingezet om een nettere woonomgeving te realiseren. Deze milieustewards worden aangestuurd vanuit de Milieudienst en houden wijkrondes. Daarbij voert men diverse beheertaken uit en zorgt men er voor dat de straten schoon blijven. De financiering hiervan vindt plaats vanuit het Nieuw Lokaal Akkoord. Graffitiverwijdering Graffiti is een hinderlijke aanwezigheid in wijken. Het geeft een rommelig straatbeeld en zorgt voor een slechte uitstraling van de wijk. Het vormt vaak ook een eerste aanzet tot verloedering. Om dit direct aan te pakken is er een contract afgesloten met een reinigingsbedrijf die dit na een melding direct verwijderd.

1 2 3 4 5 6 7

VOORWOORD ONDERNEMINGSKADER ONZE HUURDERS ONZE WONINGVOORRAAD ONZE ORGANISATIE ONZE CIJFERS VERSLAG VAN HET BESTUUR VERSLAG VAN DE RAAD

3. ONZE WONINGVOORRAAD Om goede kwaliteitswoningen aan te bieden aan onze huurders moeten we investeren in nieuwe woningen, maar ook in het aanpakken van onze bestaande woningvoorraad. De Huismeesters heeft in haar Strategisch Voorraad Beleid (SVB) vastgelegd hoe we de kwaliteit van ons woningbezit willen waarborgen. In het SVB staat welk bezit wij gaan renoveren of verbeteren. Hierbij wordt ook onderhoud, sociaal beheer en de woonomgeving meegenomen. Het Strategisch Voorraad Beleid is het uitgangspunt voor onze beheerplannen. Hierin bepalen wijkteams en onze onderhoudsspecialisten samen met bewonersorganisaties welke onderhoudsmaatregelen moeten gebeuren. Het beheerplan is de basis voor het dagelijks onderhoud. Inmiddels zijn we gestart met het hernieuwen van het SVB. Het bezit van De Huismeesters is ingedeeld in een viertal conditiegroepen, van slecht naar goed. Het merendeel van het bezit wordt als voldoende beoordeeld. We zijn hierover tevreden, maar zien wel noodzaak tot grootschalige wijkgerichte aanpak om het kwaliteitsniveau van woningen die niet als voldoende worden beoordeeld naar een hoger niveau te brengen. 3.1 | Strategie Voor de periode 2009-2015 zijn de volgende beleidsuitgangspunten opgesteld voor het beheer en de ontwikkeling van onze voorraad: - geleidelijke stijging van het woningbezit; 2 - vergroten aantal en aandeel woningen van 80m of meer. Verkleinen aandeel woningen kleiner dan 2 50m , uitgezonderd jongeren-/studentenhuisvesting; - vergroten van het aantal en aandeel grondgebonden eengezinswoningen; - vergroten van het aantal passende, toegankelijke woningen voor ouderen; - vergroten van de inbraakwerendheid en brandveiligheid van woningen; - energiezuiniger maken van ons woningbezit om energielasten van huurders te beperken; - waar mogelijk vergroten van het financiële rendement en conditie van woningcomplexen; In 2013 zal de actualisatie van ons Strategisch Voorraad Beleid, inclusief een beperkt verkoopprogramma, worden afgerond. Gekeken zal worden in hoerverre bovenstaande uitgangspunten nog valide zijn.

Naast de bovenstaande thema’s zijn specifieke richtlijnen opgesteld voor energiebesparing in de woningvoorraad en richtlijnen voor nieuwbouw en renovatie. Wat betreft energiebesparing gelden voor de komende jaren de volgende uitgangspunten: - focus op energiebesparing in de bestaande woningvoorraad; - bestaande woningen bij renovatie en woningverbetering minimaal verbeteren naar energielabel C; - van woningen met energielabel F en G die hoge energielasten hebben, nemen wij afscheid; - bij nieuwbouw wordt het Keurmerk Groninger Woonkwaliteit gevolgd; - onze nieuwbouwwoningen worden zo ontworpen en ontwikkeld dat in de toekomst eenvoudig duurzame energiesystemen op de woningen kunnen worden aangesloten. Het toepassen van zonne-energie verdient daarbij de voorkeur; - wij richten ons bij nieuwbouw en wijkvernieuwing zoveel mogelijk op energiezuinige, integrale ontwerpen van de woningen én de buurt. Ook wat betreft het stedenbouwkundig ontwerp. 3.2 | Doelstellingen Via nieuwbouwprojecten, ons planmatig onderhoud en de verbeterslag zorgen we er voor dat we invulling geven aan de strategie zoals hiervoor genoemd. In 2012 hebben we daarin wederom op een aantal onderdelen belangrijke stappen kunnen zetten. Projecten De Huismeesters heeft in 2012 180 grondgebonden woningen in diverse projecten opgeleverd: - Beijum: 11 woningen Wibenaheerd; - Tuinwijk: 32 woningen Bessemoerstrook; - Paddepoel: 18 woningen Plutolaan; - Cortinghborg: 59 woningen (zie hierna); - Haren: 60 zorgappartementen Dilgtweg. Daarnaast zijn er nog diverse projecten in ontwikkeling die in de komende twee jaar leiden tot de realisatie van 385 verhuureenheden. Cortinghborg In 2012 is de eerste fase van de Cortinghborg opgeleverd. In deze nieuwe groene buurt grenzend aan De Hoogte komen geen doorgaande wegen waardoor de buurt geschikt is voor gezinnen met kinderen. Het eerste deel van fase 1 bestaat uit vier woonhoven met 97 grondgebonden eengezinswoningen, waarvan 14 zijn verkocht.

Met de bouw van het tweede deel van fase 1 is medio 2012 gestart. Dit betreft de realisatie van een appartementencomplex met 170 appartementen die middels een duurzame installatie (Warmte-KoudeOpslag) in hun warmte worden voorzien. De tweede fase van Cortingborg bestaat uit de realisatie van appartementen, een woontoren en grondgebonden woningen voor jong volwassenen en starters. In totaal gaat het om ongeveer 259 sociale huur wooneenheden.

Planmatig onderhoud Aan ons planmatig onderhoud gaven we in 2012 een bedrag van € 5.969.000,- uit. Onder het planmatig onderhoud vallen diverse werkzaamheden. In tabel 3.1 ziet u de realisatie uitgesplitst naar type onderhoud. Voor elk van deze werkzaamheden geldt een vastgestelde cyclus van een aantal jaren die varieert per type onderhoudswerkzaamheid. Tabel 3.1 | Planmatig onderhoud

Verbeterslag Elk jaar worden complexen in ons bezit aangewezen waarvan we vinden dat een extra kwaliteitsimpuls noodzakelijk is. Dit noemen we de verbeterslag. Hiervoor is in 2012 € 6.341.000 uitgegeven, terwijl was begroot een bedrag van € 3.500.000. De overschrijding is te herleiden naar uitvoering van overlopende projecten uit voorgaande jaren. Deze verbeteringen spitsen zich toe op verbeteringen in de woonkwaliteit, veiligheid en energiebesparing. In 2012 zijn de volgende werkzaamheden uitgevoerd: 

184 woningen aan de Zaagmuldersweg. Deze woningen worden voorzien van hang- en sluitwerk volgens de Nationale Beveiligings Richtlijn (NBR). De Prisma kozijnen van de woningen worden vervangen en er vindt spouwmuurisolatie plaats. Als laatste zijn ook zonneboilers geplaatst. Met deze maatregelen vindt er een flinke upgrade plaats van het energielabel voor deze woningen. In 2013 wordt de tweede fase opgepakt waarbij douche- en toiletrenovatie wordt uitgevoerd.



Bij 219 woningen in Beijum zijn we gestart met de doucherenovatie en glasvervanging. Hiermee verbeteren we de woonkwaliteit, energielabels en maken de woningen veiliger (NBR). Daarnaast zijn PV-panelen geplaatst ten behoeve van de energie voorziening voor energie algemeen.

2012 Schilderwerk Bouwkundig Techn. installaties Betonherstel Dakherstel Doucherenovatie Onvoorzien / overig

1.928.000 1.081.000 82.000 1.109.000 1.147.000 622.000

2011

2010

1.167.000 1.695.000 1.125.000 1.085.000 322.000 297.000 414.000 351.000 789.000 344.000 745.000 546.000 226.000

Startservice De Huismeesters voert voor elke nieuwe huurder een startservice uit. De woning wordt dan nagelopen en kleine onderhoudswerkzaamheden worden uitgevoerd. De woning krijgt nieuwe sloten, een nieuwe wc-bril, douchekraan en planchet. Bij het tekenen van het huurcontract geven wij een emmer met schoonmaakmiddelen en eventueel een emmer latex mee. Huurders krijgen ook een kortingspas van de Gamma. In 2012 hebben we besloten te stoppen met het verstrekken van de emmer met schoonmaakmiddelen. Klachtenonderhoud Klachten komen centraal bij ons binnen. Na de melding gaan wij zo snel mogelijk bij de klant langs om een inschatting van de werkzaamheden te maken. Hierna worden de werkzaamheden ingepland en afhankelijk van de urgentie binnen 1 dag of maximaal 3 weken uitgevoerd.

Tabel 3.2 | Onderhoudsuitgaven Kostenoverzicht Onderhoud (in miljoenen €) Soort onderhoud Dagelijks Onderhoud Planmatig Onderhoud Totaal

2012 3,0 5,9 8,9

2011 2,8 5,1 7,9

2010 2,6 4,0 6,6

2009 2,7 5,8 8,5

2008 2,5 6,3 8,8

Tabel 3.3 | Overzicht projecten gerealiseerd en in planning / uitvoering

Project

Wijk

Dilgtweg: woontorens De Hoogte Bessemoerstrook Plutolaan Montessorischool Cortinghborg 1 fase 1a Cortinghborg 1 fase 1a Overige mutaties bezit

Haren De Hoogte Tuinwijk Paddepoel Beijum De Hoogte/Cortinghborg De Hoogte/Cortinghborg Paddepoel Centrum Oranjewijk De Hoogte (Asinga) De Wijert (Bordewijk) De Hoogte Rivierenhof De Hoogte Diverse wijken De Hoogte De Wijert

Speeltuingebouw Hoornse Diep Asingastraat Transformatie panden Cortinghborg I fase 1B Grondgebonden woningen Hoendiep Hibex Herstructurering De Velden Cortinghborg 2 fase 2d Overige mutaties bezit Soerabajastraat Overige mutaties bezit Cortinghborg 2 fase 2c Soerabajastraat Overige mutaties bezit Soerabajastraat Cortinghborg ll fase 2B Overige mutaties bezit Grondgebonden woningen Overige mutaties bezit Grondgebonden woningen Overige mutaties bezit Grondgebonden woningen Overige mutaties bezit Grondgebonden woningen

De Wijert Oosterpark De Hoogte/Cortinghborg n.t.b. Indische buurt n.t.b. De Hoogte/Cortinghborg Indische buurt n.t.b. Indische buurt De Hoogte/Cortinghborg n.t.b. Meerstad n.t.b. Meerstad n.t.b. Meerstad n.t.b. Meerstad

sociale huur

vrije sector huur

Zorg

bedrijf

sloop/ samen voegen

Verkoop

12

36

1

2 1 1

60 32 18 11 24 35

1 1 5 1

36 5 8 170 28 36

6 40 14

83 24 22 170 26 36 32 26 32 199 26 25 26 25 26 25 26 25 26

Totaal

874

35

60

6

245

244

Gereed

2012 2012 2012 2012 2012 2012 2012 2012 2012 2012 2012 2012 2013 2013 2013 2013 2013 2013 2013 2014 2014 2014 2014 2015 2015 2016 2016 2016 2017 2017 2017 2018 2018 2019 2019 2020 2020 2021 2021

Wijkrenovaties In 2012 hebben we de wijkrenovatie in De Hoogte afgerond. Bij deze renovatie zijn de woningen voorzien van dubbele beglazing, nieuwe daken, een beter binnenmilieu, veiligheidsmaatregelen en in sommige gevallen aanpassing van plattegronden gevallen. Door deze aanpassingen gaan de meeste woningen van energielabel E of F naar energielabel B.

Bouwen De afgelopen jaren zijn er diverse projecten opgeleverd. Projecten die op diverse wijzen een bijdrage leveren aan de verschillende buurten en/ of opgaven die er lokaal zijn. De gemiddelde kosten van de woningen zijn voor geen enkel project hoger dan € 240.000,- geweest in 2012.

De Huismeesters sluit aan bij het sociaal plan bij wijkvernieuwing dat stadsbreed is ingevoerd. Hierin is een bijdrage in verhuiskosten voor bewoners opgenomen. In 2012 is daarnaast verder gewerkt aan de voorbereidingen voor de toekomstige wijkaanpak in De Wijert, Indische Buurt, Selwerderwijk Zuid en Selwerd. De wijkvisies vormen daarvoor de basis.

Aankopen In 2012 is ten behoeve van de ontwikkeling van de 83 appartementen aan De Velden in de Oosterparkwijk grond aangekocht. Dit is het terrein waar voorheen het Oosterparkstadion gevestigd was. Daarnaast is in 2012 de locatie Winschoterdiep juridisch in eigendom verkregen. Het pand dat aan het Housing Office is verhuurd werd al enige jaren door ons gehuurd.

Geriefsverbeteringen Huurders kunnen een geriefsverbetering aanvragen, zoals een dakraam of dubbele beglazing. De kosten hiervan worden doorberekend in de huur. In 2012 zijn 101 geriefsverbeteringen aangebracht. Een aantal geriefsverbeteringen ging samen met de doucherenovatie, waarbij bewoners kozen voor extra’s als een designradiator, tweede toilet of thermostaatkraan. Als aanpassing van de woning om medische reden noodzakelijk is kan dit vanuit de WMO worden geregeld. In 2012 heeft De Huismeesters voor 38 huurders een medische aanpassing verzorgd.

Verkopen In 2012 zijn 38 woningen verkocht. Deze woningen zijn verkocht tegen marktwaarde, waarbij via twee taxaties de prijs wordt vastgesteld. We verkopen woningen bij mutatie uit een gelimiteerde verkooplijst die eerder is vastgesteld en bij een integrale wijkaanpak waar woningen worden aangewezen voor verkoop. Beide sporen passen binnen het Strategisch Voorraad Beleid zoals is vastgesteld. Er worden geen woningen aangeboden aan zittende bewoners en er worden geen woningen verkocht in het kader van de wet bevordering eigen woningenbezit.

Nationale Beveiligings Richtlijn De Huismeesters is gecertificeerd om het Politiekeurmerk en de Nationale Beveiligings Richtlijn (NBR) te adviseren. We kiezen vanaf heden voor het NBR gelet op de praktische uitvoering daarvan. Huurders kunnen dan tegen een huurverhoging inbraakwerende maatregelen laten aanbrengen. Dit doen wij ook bij al onze nieuwbouw- en gerenoveerde woningen.

In tabel 3.4 zijn de verkopen van het afgelopen jaar weergegeven per type woningbezit, prijs en kwaliteit (punten):

Groninger Woonkwaliteit De Huismeesters werkt volgens de “Groninger Woonkwaliteit”. Dit is een kwaliteitslabel voor nieuwbouwwoningen in Groningen bovenop de wettelijke eisen. In het Bouwbesluit is wettelijk geregeld aan welke eisen nieuwbouwwoningen moeten voldoen. De gemeente Groningen gaat een stap verder en wil dat alle nieuwbouwwoningen in de stad extra kwaliteit hebben. Hierover hebben gemeente, corporaties, projectontwikkelaars, architecten en belangenorganisaties afspraken gemaakt. Nieuwbouwwoningen krijgen:  een prettige en veilige entree;  een comfortabel en gezond binnenklimaat;  een ruime en praktische indeling;  lagere energielasten;  inbraakbeveiliging;  milieuvriendelijke bouwmaterialen.

Tabel 3.4 | Verkoopoverzicht woningen

Aantal Benedenwoning 9 Bovenwoning 15 Eengezinswoning* 13 Portiek etagewon. 1 Totaal 38 *excl. samenvoeging

Gemiddelde Netto huurprijs Punten Opbrengst € 298,02 94 90.900 € 385,46 118 128.900 € 482,93 184 169.000 € 359,30 132 139.000 € 356,78 11 133.900

3.3 | Onze voorraad Over 16 wijken verspreid telde onze voorraad eind 2012 6.989 sociale huurwoningen. Deze voorraad bestaat uit verschillende woningtypes, maar de flat/portiekwoningen zijn prominent aanwezig. Met 2.680 eenheden behoort 32,6% van onze gehele woningvoorraad tot dit woningtype. Deze komen vooral veel voor in na-oorlogse wijken als De Wijert Noord, Selwerd en Corpus den Hoorn. Maar ook lokaal in wijken als Selwerderwijk Noord en Zuid en de Indische Buurt.

Nagenoeg alle wooneenheden bevinden zich in de sociale huursector. 26% van onze voorraad zijn toegankelijke woningen. Dit betekent dat ze goed verhuurbaar zijn aan mensen die minder valide zijn. Daarnaast hebben we nog 5 tehuizen met in totaal 630 zorgplaatsen.

Verder maken de boven (1.129)- en benedenwoningen (894) een groot deel uit van onze woningvoorraad. Een ander populair woningtype is de eengezinswoning (rijen hoekwoningen). Hiervan hebben we 1.076 eenheden ofwel 13,1% van de totale woonvoorraad. Met 853 eenheden vormen de flat/liftwoningen ook nog een aanzienlijk deel van de voorraad, net als de 611 kamereenheden voor met name jongeren/ studenten. Van dit laatste type wordt het merendeel verhuurd via Housing Office aan buitenlandse studenten. Verder hebben we nog 357 woningen in de categorie overig, dit betreffen onder andere woongroepen.

Tabel 3.5 | Woningbezit De Huismeesters

Wijk

Beijum Buitenhof Centrum Corpus den Hoorn/ Hoornse Meer De Hoogte Cortinghborg De Wijert Haren Indische Buurt Oosterpark Oranjewijk Paddepoel Selwerd Selwerderwijk Noord Selwerderwijk Zuid Tuinwijk Vinkhuizen Totaal In % van totaal

Eengezins

Gestapeld

Zorgplaatsen

246 40 81 0 197 83 0 0 1 0 40 18 95 40 0 62 173 1.076 13,1%

886 0 585 315 400 0 558 71 575 464 358 264 174 285 493 168 317 5.913 71,8%

0 0 85 317 0 0 0 100 0 0 0 104 0 0 0 0 24 630 7,7%

Overige Woon eenheden 0 0 425 92 0 0 1 0 0 0 0 27 66 0 0 0 0 611 7,4%

Totaal Aantal

Mutatie graad

1.132 40 1.176 724 597 83 559 171 576 464 398 413 335 325 493 230 514 8.230

11,8% 2,5% 11,4% 3,5% 17,9% 1,2% 17,2% 5,8% 13,4% 14,2% 9,2% 10,0% 8,2% 14,2% 15,6% 5,2% 5,3% 11,2%

3.4 | Benchmark Elk jaar moeten alle corporaties gegevens aanleveren aan het Centraal Fonds Volkshuisvesting. De gegevens worden door het CFV gerubriceerd zodat er een benchmark ontstaat. Daarbij kunnen de gegevens van De Huismeesters vergeleken worden met vergelijkbare corporaties en ten opzichte van het landelijk gemiddelde.

Tabel 3.6 | Benchmark De Huismeesters CFV gegevens

2011 VERHUUR Mutatiegraad Leegstand % door markt Gem. huurprijs per maand Prijssegment : goedkoop(< €357) Prijs.: betaalbaar (€357 - €548) Prijs.: duur (€548 - € 648) Prijs:> huurtoeslaggr. (>€ 648) % van maximaal redelijk

2010

2009

2008

13,7 15,4 16,3 0,5 0,8 1,2 € 408 € 421 € 378 2.505 (36%) 2.800 (40%) 3.209 (46%) 4.008 (58%) 3.866 (55%) 3.643 (52%) 356 (5%) 268 (4%) 113 (2%) 53 (1%) 35 (1%) 19 (0%) 73% 71% 72%

Referentie

13,5 0,5 € 362 3432 (49%) 3442 (49%) 92 (2%)

Landelijk

71%

7,9 0,8 € 426 24,9% 64,4% 7,7% 3,0% 70,6%

7,9 0,7 € 433 21,4% 67,4% 8,4% 2,8% 70,2%

WONINGBEZIT bouwperiode: <1945 bouwperiode: 1945 - 1960 bouwperiode: 1960 - 1980 bouwperiode: >1980

25% 13% 21% 41%

26% 13% 20% 41%

33% 13% 20% 34%

27% 13% 21% 39%

16% 12% 33% 39%

8% 14% 36% 42%

KWALITEIT Punten per woning Prijspunt per woning

121 3,37

116 3,62

114 3,29

114 3,29

131 3,26

137 3,17

Tabel 3.7 | Verantwoording Speerpunt Strategisch Voorraad Beleid

Gewenst doel

Doelstelling Resultaat 2012 Grondgeb. woningen neemt toe van 12% naar Meer 15% (2015) % g.g. grondgebonden 15% woningen woningen

Activiteiten in 2012 uitgevoerd / gerealiseerd Opgeleverde nieuwbouw 2012 - Oplevering Bessemoerstraat (Tuinwijk) 32 woningen - Cortinghborg 59 woningen - Plutolaan (Paddepoel) 18 woningen - Wibenaheerd (Beijum) 11 woningen

Gem. oppervlakte > - Cortinghborg 59 woningen gemiddelde oppervlakte 92 m² woningen neemt toe 80m² : - Plutolaan 18 woningen gemiddelde oppervlakte 101 m² Meer grotere voor: > 80m²: 2% naar 5% Gem. - Wibenaheerd 11 woningen gemiddelde oppervlakte 82 m² woningen 8% en voor :<50m²:45% < oppervlakte - De Hoogte: 12 kleinere woningen bij renovatie woningen naar 40,6% in 2015 50m² : samengevoegd tot ruime grondgebonden woningen 36% Van 25% naar 29 % - Correctie in basisgegevens We willen voldoen- nultrede woningen in - In uitvoering, de nieuwbouw van 167 appartementen de woningen i.v.m. 2015 in de Cortinghborg die allen “nul- trede“ woningen zijn 29% % nultrede zelfst. wonen - Begin 2013 opgeleverd, 36 nieuwbouwappartementen aan ouderen de Rivierenhof, die allen “nul- trede“ woningen zijn

Voldoen aan kwantitatieve marktvraag

Stijging aantal VHE's van 7572 naar 7800 in 2015

De nieuwbouw in Tuinwijk, Cortinghborg, Paddepoel Noord, en Beijum Oost hebben in 2012 gezorgd voor een toename van het aantal woningen. Er zijn echter ook 12 woningen 7.600 Aantal vhe’s door samenvoeging onttrokken aan ons bezit. Daarnaast zijn er 38 woningen verkocht, waarvan 36 in De Hoogte.

Gemiddeld aantal punten omhoog van 114 naar 118 in 2012

Door nieuwbouw, samenvoeging en de verbeterslag is het gemiddeld aantal punten omhoog gegaan. - Cortinghborg: gemiddeld aantal punten: 195 - Beijum Oost: gemiddeld aantal punten: 177 - Paddepoel Noord: gemiddeld aantal punten: 196 Gem. aantal - Tuinwijk: gemiddeld aantal punten: 172 123 punten De afgelopen jaren zijn energielabels onderdeel van de puntenwaardering. Door gerichte maatregelen op gebied van energiezuinigheid is ons gemiddelde puntenaantal op een hoger niveau gekomen.

Basiskwaliteit van onze woningen voldoet aan de norm

75% realisatie van de begrote Meerjaren 80% Onderhouds Planning

Voor het MJOP zijn er tal van activiteiten uitgevoerd, onder Realisatie meer op het gebied van schilderwerk, bouwkundig, dak- en MJOP betonherstel.

% woningen > 2000 is in 2015 groter dan 16% 13%

180 woningen zijn in 2012 opgeleverd in de nieuwbouw. % nw / Verder is de grootschalige renovatie in De Hoogte afgerond. renovatie

% woningen met - Verbeterslag: 307 woningen voorzien van PKVW/ NBR Keurmerk Veilig Wonen - 120 nieuwe woningen opgeleverd met NBR We willen veilige Keurmerk neemt toe van 10% naar 24% - Verspreid in het bezit bij mutatie woningen voorzien van woningen Veilig Wonen 50% in 2015 NBR keurmerk.

We willen energiezuinige woningen

% energielabels groter dan C : van 35% (2008) naar 50% (2015)

52%

Energielabels - De Hoogte: door renovatie van label D en E naar A en B. >C - De nieuwbouwwoningen in Cortinghborg, Paddepoel Noord, Beijum Oost en Tuinwijk met energielabel A 307 woningen worden via de Verbeterslag voorzien van nieuw energielabel en zijn nog niet inbegrepen

1 2 3 4 5 6 7

VOORWOORD ONDERNEMINGSKADER ONZE HUURDERS ONZE WONINGVOORRAAD ONZE ORGANISATIE ONZE CIJFERS VERSLAG VAN HET BESTUUR VERSLAG VAN DE RAAD

34

4. ONZE ORGANISATIE Een veranderend maatschappelijk speelveld dat sterk beïnvloed wordt door economische en politieke ontwikkelingen. Dat vraagt om het continu afstemmen van onze organisatie. Hier spelen wij op in door bij personele mutaties kritisch te kijken naar de noodzaak tot vervanging en de specifieke competenties die we dan vragen. Maar ook van onze bestaande mensen vraagt het aanpassingsvermogen, samenwerkingskracht, creativiteit en het durven nemen van verantwoordelijkheid. 4.1 | Organisatiestructuur De Huismeesters is een platte, flexibele en klantgerichte organisatie. De structuur is afgestemd op optimale dienstverlening aan de huurders. We kennen een woondienstenmodel volgens een front office / back office principe. De woonteams worden gevormd door clusters, die overeenkomen met de gemeentelijke stadsdelen. Elk cluster heeft het beheer over circa 2.000 woningen en bestaat uit één of meer medewerkers wonen, opzichters, onderhoudsmedewerkers en buurtbeheerders. De organisatie kent één managementlaag. Het managementteam wordt gevormd door de directeur bestuurder en managers Wonen, Beleid en Personeel en Financiële Zaken & Informatisering. Ondernemingsraad Onze Ondernemingsraad bestond in 2012 uit 5 personen. Zij hebben, naast hun eigen overleg, iedere 6 weken overleg met de directeur. Eén keer per jaar sluiten twee leden van de RvC aan bij een vergadering. Per 31 december 2012 zijn twee leden afgetreden, de vacatures zijn na verkiezing opnieuw ingevuld. Directeur bestuurder Het bestuur is belast met het besturen van de corporatie. Bij De Huismeesters wordt het bestuur gevormd door de directeur, de heer P.K. Hillenga. Hij is verantwoordelijk voor de realisatie van de doelstellingen, de strategie en het beleid en de daaruit voortvloeiende resultaatontwikkeling, de naleving van alle relevante wet- en regelgeving, het beheersen van de risico’s verbonden aan de activiteiten van de corporatie en voor de financiering van de corporatie. 4.2 | Verbindingen en deelnemingen Holding en werkmaatschappijen In onze holdingstructuur zijn drie BV’s ondergebracht. Wij zijn 100% aandeelhouder van de holding en indirect van de beide werkmaatschappijen. De doelstellingen zoals vastgelegd in de statuten van de afzonderlijke vennootschappen zijn ongewijzigd gebleven. De structuur valt onder het toezicht van de Raad van Commissarissen.

De Huismeesters Ontwikkeling BV heeft een rekening courant verhouding met Stichting De Huismeesters. Ultimo 2012 is sprake van een schuld van € 1.523.000. De toename in 2012 is te herleiden naar de gedeeltelijke aflossing van de lening in Vierwaarde B.V. De overige rekening couranten zijn te verwaarlozen. Geen nieuwe activiteiten De directie van De Huismeesters Holding BV wordt gevoerd door Stichting De Huismeesters, bij de werkmaatschappijen door De Huismeesters Holding BV. De nevenstructuur heeft in 2012 geen personeelsleden in dienst gehad. Er zijn geen (nieuwe) activiteiten ontwikkeld binnen de nevenstructuur. Vierwaarde BV De Huismeesters Ontwikkeling BV neemt voor 33,33% deel in Vierwaarde BV. Vierwaarde BV is in 2007 opgericht om gezamenlijk bouwkavels te verwerven in de nieuwe wijk Meerstad. Externe ontwikkelingen hebben er toe geleid dat Meerstad uiteindelijk kleiner zal worden dan gepland en de periode om te bouwen langer wordt. De effecten van deze omzetting voor onze koopovereenkomst hebben begin 2012 geresulteerd in een aanpassing van de overeenkomst. Aangezien hierbij sprake was van een wezenlijke gebeurtenis na balansdatum is de wijziging nog verwerkt in de jaarverslaglegging 2011 van Vierwaarde BV. In 2012 is na overleg tussen de extern financier en Vierwaarde BV besloten het overgefinancierde deel, als gevolg van de aanpassing van de koopovereenkomst en de tot 2012 geactiveerde verschuldigde rente, ultimo 2012 af te lossen. Deze transactie kon plaatsvinden na de aanvullende liquiditeitenstortingen door de aandeelhouders. Het jaarresultaat over 2012 bedraagt circa € 655.000 negatief, waarvan 1/3 deel voor rekening van De Huismeesters Ontwikkeling BV komt. De belangrijkste oorzaak hiervan is de verschuldigde rente lening o/g. PandGarant BV Wij participeren voor 1/3 deel in het aandelenkapitaal van PandGarant. Deze BV voert het beheer van verschillende Verenigingen van Eigenaren. Door De Huismeesters wordt het beheer hiervan niet als kerntaak gezien. Kerncijfers De financiële banden zijn beperkt tot rekening courantverhoudingen. Aan de jaarstukken van de deelnemingen zijn de (niet geconsolideerde) cijfers ontleend zoals opgenomen in tabel 4.1.

Tabel 4.1 | Financiële verbanden Boekjaar 2011, * €1 Maatsch. kapitaal waarvan gestort Eigen vermogen Jaarresultaat

De Huismeesters Holding BV (belang 100%) 90.000 36.000 -/- 1.408.042 -/- 226.448

De Huismeesters Beheer BV (belang 100%) 90.000 18.000 12.860 -/- 778

De Huismeesters Ontwikkeling BV (belang 100%) 90.000 18.000 -/- 1.433.575 -/- 224.857

PandGarant BV (belang 33,33%) 90.000 18.400 88.576 6.313

Figuur 4.1 | Organogram De Huismeesters Huurders organisaties

Huurders

Wonen MidZuid

Projecten Beheer en onderhoud

Wonen MidWest

Klantenpunt

Beleid en Personeel

Financiële Zaken en Informatisering

Housing Office

Huurdersraad

Directeur / Bestuurder

Raad van Commissarissen

Figuur 4.2 | De Huismeesters en verbindingen

Stichting De Huismeesters

De Huismeesters Holding BV

De Huismeesters Beheer BV

De Huismeesters Ontwikkeling BV 1/3

Woonstade Ontwikkeling BV 1/6

Vierwaarde BV

Lefier Holding BV 1/3

SWS Projectontwikkeling BV 1/6

4.3 | Personeel en organisatie In 2012 stelden we het personeelsbeleidsplan 20122015 vast. Dit plan is een afgeleide van het ondernemingsplan en de diverse maatschappelijke en branchespecifieke ontwikkelingen. Focuspunten voor de komende jaren zijn: - Een personeelsbeleid met een vaste kern en daaromheen een flexibele schil om in te kunnen spelen op de vele veranderingen binnen de branche - Voldoende en goed gekwalificeerd personeel nu en in de nabije toekomst - Gezonde en breed inzetbare medewerkers - Een sterke en herkenbare bedrijfscultuur Bovengenoemde aandachtspunten zijn vertaald in concrete activiteiten en deels opgenomen in de verschillende afdelingsplannen. Personeelsbestand In 2012 verlieten 11 medewerkers de organisatie om redenen van vroegpensioen, beëindiging dienstverband en in een enkel geval omdat elders een baan werd gevonden. Daar tegenover staat een instroom van 2 nieuwe medewerkers. Einde verslagjaar hadden we 94 werknemers in dienst, omgezet in 87,9 fte. Op basis van de CFV benchmark 2012 heeft De Huismeesters gemiddeld 1 fte op 87 verhuureenheden tegen 1 op 88 landelijk. Daarnaast heeft De Huismeesters 21 studentbeheerders in dienst, oftewel 5,83 fte. Onze personeelskosten zijn laag vergeleken met landelijk cijfers: € 57.713 per fte tegen € 64.267 landelijk. In de huidige markt is het vinden van nieuwe gekwalificeerde werknemers geen probleem, maar we zijn ons ervan bewust dat de vergrijzing en ontgroening bij het aantrekken van de economische omstandigheden in de nabije toekomst tot een beperkter aanbod kan leiden.

Tabel 4.2 | Leeftijdsopbouw Leeftijd

%

Totaal aantal medewerkers

< 25 jr 25 -35 jr 35 - 45 jr 45 – 55 jr 55 – 65 jr

14 27 16 19 24

16 31 18 22 28

waarvan studentbeheerders 16 5

Scholing en ontwikkeling Naast inzetbaarheid hebben we aandacht voor scholing en ontwikkeling van werknemers. De wereld verandert en daarmee ook het werkveld van de corporatie. We hebben werknemers nodig die flexibel zijn en bereid en in staat zijn mee te groeien met de veranderingen. Voor de functie noodzakelijke kennis en kunde faciliteren we direct in de vorm van tijd en geld.

Alle medewerkers met klantcontacten hebben afgelopen jaar een training omgaan met agressie gevolgd. Uit evaluatie blijkt dat medewerkers deze training als zeer waardevol ervaren en zeer tevreden zijn over de kwaliteit van de oefeningen en de trainer. Het afgelopen jaar hadden we een zevental meldingen van agressie. Interne evaluatie heeft niet geleid tot het noodzakelijk bijstellen van onze processen. In onze visie hebben werknemers ten aanzien van hun eigen inzetbaarheid en ontwikkeling een eigen verantwoordelijkheid. Daar bieden we wel de nodige faciliteiten voor zoals een eigen persoonlijk ontwikkelingsbudget en Loopbaaninitiatief. Dit is een instrument ten behoeve van de persoonlijke ontwikkeling van 15 corporaties in Noord Nederland. In 2012 is € 70.589 besteed aan scholing en ontwikkeling. Een gering deel daarvan is afkomstig uit het persoonlijk ontwikkelingsbudget. Werknemers van 55 jaar en ouder zetten hun budget bijna allemaal om in tijd. Arbeidsomstandigheden Werknemers moeten gezond en veilig kunnen werken. Aandacht voor omgaan met agressie is een van de zaken waar we zorg aan besteden middels trainingen en een agressieoefening aan de balie. Ook deden we een ontruimingsoefening. Verder gaven we uitvoering aan het plan van aanpak Risicio-Inventarisatie en Evaluatie. Ons netto verzuim over 2012 schommelt rond de 3,4%. Dat is laag en houden we zo laag mogelijk door het onderhouden van direct contact met de zieke medewerker, door het voeren van frequent verzuimgesprekken, door het bieden van re-integratiemogelijkheden en door goed samen te werken met de bedrijfsarts. Maatschappelijke organisatie We boden ook in 2012 stageplekken voor leerlingen van diverse opleidingen. In totaal ging het om 6 stageplaatsen en 3 vakantiekrachten. Op deze manier geven we ook uiting aan ons maatschappelijke verantwoordelijkheid.

4.4 | Visitatie De Huismeesters blijft werken aan behoud en waar mogelijk verbeteren van haar prestaties. De basis hiervoor is de in 2011 uitgevoerde visitatie door Raeflex. De beoordelingscommissie komt tot de conclusie dat De Huismeesters goed presteert en stelt dat de corporatie in het algemeen de juiste dingen doet en zich binnen haar mogelijkheden goed inzet om haar ambities, doelstellingen en opgaven te realiseren: “ De Huismeesters is een corporatie die zich zowel op operationeel als op beleidsniveau transparant naar de buitenwereld opstelt. De Huismeesters laten hun stakeholders actief participeren in de beleidsvorming. Als ambitieuze corporatie speelt De Huismeesters in op de mogelijkheden die zich voordoen, maar maakt daarbij behoedzame keuzes. Hierbij wordt gehandeld vanuit de volkshuisvestelijke opgave zoals deze binnen de gemeente Groningen vastgesteld is”, aldus de commissie.

Figuur 4.2 | Uitkomsten visitatie De Huismeesters 2011

1 2 3 4 5 6 7

VOORWOORD ONDERNEMINGSKADER ONZE HUURDERS ONZE WONINGVOORRAAD ONZE ORGANISATIE ONZE CIJFERS VERSLAG VAN HET BESTUUR VERSLAG VAN DE RAAD

5. ONZE CIJFERS 5.1 | Onze cijfers Financiële armslag Onze ambities zijn opgenomen in ons nieuwe ondernemingsplan 2012 – 2015. De Huismeesters is een buurtcorporatie met maatschappelijke ambities: we zijn een echte buurtcorporatie, we kiezen voor kwalitatieve woningverbetering en we verstevigen onze relatie met belanghouders. Hierbij is financiële continuïteit een belangrijke voorwaarde. Daarnaast is de financiële continuïteit één van de prestatievelden in het Bbsh (Besluit Beheer Sociale Huursector) en is het voeren van een adequaat financieel beleid van belang in het kader van het: - voldoen aan de eisen van externe toezichthouders als het CFV en het WSW; - uitbouwen en optimaliseren van onze interne beheersing (risicomanagement); - optimaliseren van ons vermogensbeheer en sturing vastgoedwaarde; - behouden van inzicht in onze financiële prestaties en de ontwikkeling van de financiële positie. Verantwoording In dit hoofdstuk leggen wij verantwoording af over de uitkomsten van het gevoerde financieel beleid in het afgelopen boekjaar. Naast de analyse van de uitkomsten is een verkorte jaarrekening weergegeven. Ook wordt een doorkijk gegeven naar de ontwikkeling van de financiële positie de komende jaren. 5.2 | Jaarresultaat Voor het totaalbeeld, inclusief een compleet overzicht van de (gewizjigde) waarderingsgrondslagen, wordt verwezen naar de afzonderlijke jaarrekening die los van dit jaarverslag is opgesteld. Om de afwijking van met name het operationele resultaat ten opzichte van de begroting 2012 en de jaarrekening 2011 beter inzichtelijk te maken, geven wij in tabel 5.2 een afwijkende presentatie weer van de resultatenrekening met de uitkomsten van onze activiteiten. Jaarresultaat 2012 Wij hebben het boekjaar 2012 afgesloten met een negatief jaarresultaat van € 10,7 miljoen. In vergelijking met de begroting een aanzienlijk lager resultaat. Dit is voornamelijk te herleiden naar de presentatiewijziging zoals voorgeschreven in de gewijzigde RJ 645. Op basis van deze wijziging vloeit het ongerealiseerde deel van de mutatie actuele waarde rechtstreeks in het eigen vermogen. Op basis van de oude presentatie zou het jaarresultaat € 10,6 miljoen positief hebben bedragen. Per saldo heeft de genoemde wijziging geen effect op de ontwikkeling van het eigen vermogen.

Hoger resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Bij de reguliere exploitatie valt op dat het bedrijfsresultaat 2012 zowel ten opzichte van de begroting als voorgaand boekjaar gunstiger uitkomt. Dit is te herleiden naar hogere bedrijfsopbrengsten (in vergelijking met 2011) en lagere bedrijfslasten ten opzichte van begroot. Dit laatste is het gevolg van uitgevoerd onderhoud. Het resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening wordt daarnaast bepaald door het saldo van de financiële baten en lasten. De uitkomsten hiervan zijn licht beter uitgekomen dan de geraamde uitkomsten en het voorgaand boekjaar. Investeringsactiviteiten Het resultaat uit investeringsactiviteiten komt lager uit dan begroot en dan in 2011. Voor een belangrijk deel is dit te herleiden naar de verkoop van 38 verhuureenheden (begroot 33, 2011: 78). Daarentegen liggen de overige waardeveranderingen in lijn met de begroting maar op een hoger niveau ten opzichte van 2011 doordat er meer projecten zijn die voldoen aan de intern geformuleerde definitie van Intern Formaliseren, Extern Communiceren. Vennootschapsbelasting en latentie Een nadere toelichting op de fiscale positie is opgenomen in de paragraaf over fiscaliteiten. Waarde bezit De totale waarde van de activa in exploitatie bedraagt € 503 miljoen (2011: € 455 miljoen). Ter vergelijking, de WOZ-waarde (peildatum 1-1-2012) bedraagt circa € 927,6 miljoen. De toename van de bedrijfswaarde van € 48 miljoen ten opzichte van ultimo 2011 is voornamelijk te herleiden naar investeringen in verbetering en nieuwbouw, levensduurverlenging en de hogere huurverhoging voor 2013. Hiertegenover staat het vervallen van de rentabiliteitswaardecorrectie. Deze aanpassing vloeit net als de levensduurverlenging voort uit de aanpassing van de richtlijnen voor de jaarverslaggeving. Bij de berekening van de bedrijfswaarde is rekening gehouden met de uitgangspunten zoals weergegeven in tabel 5.1. Stelselwijziging Begin 2012 is de herziene richtlijn 645 (RJ 645) definitief geworden. Op basis van RJ 645 dient het bezit van een corporatie een classificatie te ondergaan. Dit betekent dat het bezit onderverdeeld dient te worden naar sociaal vastgoed in exploitatie en commercieel vastgoed in exploitatie (€ 23 miljoen).

Deze laatste categorie wordt ook wel aangeduid als niet DAEB bezit. De Huismeesters heeft in haar financieel beleidsplan ingezet op reducering van dit bezit. De grondslag voor de waardering van het sociaal vastgoed bij De Huismeesters is de actuele waarde, ook wel de bedrijfswaarde. Als gevolg van de herziene richtlijn dienen corporaties bij deze keuze de volgende aanpassingen door te voeren bij de berekening van de bedrijfswaarde, het: - niet langer inrekenen van de rentabiliteitswaarde correctie; - alleen inrekenen van vastgoedgerelateerde kosten; - het oprekken van de restant levensduur naar 15 jaar, tenzij er beleidsmatige keuzes ten aanzien van een complex zijn; - bepalen en verantwoorden van een component afschrijving op basis van bedrijfswaarde.

De doogevoerde stelselwijziging leidt tot een correctie van circa € 5 miljoen. Naast een positief effect vanwege de levensduurverlenging van € 11 miljoen en de vastgoedgerelateerde bedrijfskosten van € 20 miljoen, is er een negatief effect van € 26 miljoen ontstaan door het wegvallen van de rentabiliteitswaardecorrectie. Per saldo leidt dit tot een aanpassing van het eigen vermogen ultimo 2011.

Tabel 5.1 | Parameters Huurverhoging Indexatie variabele lasten Indexatie dagelijks onderhoud Planmatig onderhoud Huurderving Disconteringsvoet Kasstroom Tabel 5.2 | Jaarresultaat

2012 4% in 2013 en daarna 2,0% 2,5% in 2013, 2,0% in 2014 –2017 en daarna 3,0% 2,5% in 2013, 2,5% in 2014 –2017 en daarna 3,0% 2,5% in 2013, 2,5% in 2014 –2017 en daarna 3,0% 0,42% 5,25% Medio numerando

(* mln) Bedrijfsopbrengsten (excl. verkopen/ geact. kosten organisatie) Bedrijfslasten (excl. overige waardeveranderingen) Bedrijfsresultaat Financiële baten en lasten Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening Volkshuisvestelijke prestaties Verkoopopbrengst onroerende zaken Geactiveerde kosten organisatie Geactiveerde rente op projecten Overige waardeveranderingen Resultaat incl. investeringsactiviteiten Belastingen Acute belastingdruk/ Mutatie latenties Resultaat deelnemingen Afschrijvingen Mutatie actuele waarde Waarvan rechtstreeks via het eigen vermogen Jaarresultaat (resultaat op basis van oude presentatie)

2011 2,1% in 2012, 2,0% in 2013 - 2016 en daarna 2,0% 2,1% in 2012, 2,0% in 2012 - 2015 en daarna 3,0% 2,1% in 2012, 2,5% in 2013 - 2016 en daarna 3,0% 2,1% in 2012, 2,5% in 2013 - 2016 en daarna 3,0% 0,4% 5,25% Medio numerando Jaarrekening 2012 47.857 23.367 24.490 -13.072 11.418

Begroting 2012 48.140 25.492 22.648 -13.826 8.822

Jaarrekening 2011 45.717 22.483 23.234 -13.550 9.684

7.323 1.644 1.456 -16.768 2.375

5.633 2.091 1.897 - 16.774 1.669

9.969 787 1.124 - 11.387 10.177

-2.310 -216 19.938 30.740 -21.386 -10.735 (10.651)

-933 -9 0 2.872 0 3.599

3.525 -1.193 18.288 34.408 -33.577 -4.495 (27.083)

5.3 | Investeringen Buurtcorporatie Ondanks de stagnerende economische ontwikkelingen en de aangekondigde sanerings- en verhuurdersheffing voor onze sector, willen wij ons maximaal blijven inspannen om maximaal te investeren in onze wijken. Deze inspanning geldt ook om te kunnen blijven voorzien in passende huisvesting, die voldoet aan de eisen van deze tijd met behoud van een aanvaardbaar niveau aan woonlasten. Daarbij hoort de onvermijdelijke keuze om onrendabel te investeren. In 2012 hebben wij per saldo een bedrag van ruim € 16 miljoen verantwoord als onrendabele investeringen. Dit bedrag heeft voor € 9,8 miljoen betrekking op onrendabele investeringen voor huurwoningen en voor ruim € 6,3 miljoen verbeterslag. Eind boekjaar 2012 is in totaal € 23,1 miljoen ten laste van het eigen vermogen gebracht.

Tabel 5.3 | Onrendabele investeringen Onrendabele Mutatie investeringen (* € 1.000) 2012 Cortinghborg, fase 1b 1.788 Cortinghborg WKO 1.441 Cortinghborg, fase 2d 1.358 De Wijert Noord, 28 ggb. -924 Rivierenhof, 36 app 0 De Velden, 83 app. 4.879 De Wijert, renovatie 1.036 De Borg 274 Lage der A 2, 2 studio’s 270 Asingastraat 107 Totaal 10.229

Ultimo boekjaar 10.605 1.441 1.358 1.317 1.813 4.879 1.036 274 270 107 23.100

5.4 | Financieel beleid Financiële continuïteit Waarborgen van de financiële continuïteit is een van de verantwoordingsvelden in het Bbsh, maar ook een essentieel onderdeel in het huidige ondernemingsplan. Binnen deze randvoorwaarde blijven wij werken aan de buurten waarin we bezit hebben. Willen wij onze doelstellingen maximaal realiseren dan vraagt dit een goede beheersing van de kasstromen: immers dit is gezien de grote geldbewegingen van wezenlijk belang voor woningcorporaties. Beleidsplan De kaders voor het te voeren financieel beleid zijn vastgelegd in het in 2012 geactualiseerde financieel beleidsplan. Hierbij zijn de keuzes voor het te voeren beleid ten aanzien van de tijdelijke regeling diensten van algemeen economisch belang voor toegelaten instellingen volkshuisvesting vastgelegd.

Daarnaast zijn de randvoorwaarden ten aanzien van de rentederivaten aangescherpt, dit in overeenstemming met de ministeriële regeling van 1 oktober 2012. Schuldpositie Onze schuldpositie bedraagt eind 2012 € 348,2 miljoen, een toename van € 13 miljoen ten opzichte van eind 2011. Naast € 17 miljoen (reguliere) aflossingen is in 2012 voor € 40 miljoen aan leningen opgenomen. Derivaten Binnen het treasury beleid kiezen wij vanuit de grondhouding voor rentemissie boven rentevisie. Wij kiezen derhalve voor zekerheid. Eén van de mogelijkheden om de rente te fixeren zijn renteswaps. Binnen de randvoorwaarden van het financieel beleid maken wij hiervan gebruik. Ultimo 2012 komt onze portefeuille daarmee op een totale notional van € 83,1 miljoen, hetgeen als volgt is opgebouwd:

Tabel 5.4 | Derivatenportefeuille Partij Notional Rente Type Loop % tijd ABN 8.600.000 6,07 Payer 2013 1 ABN 13.000.000 4,595 Payer 2014 1 ABN 6.000.000 4,6125 Payer 2015 ABN 5.500.000 4,41 Payer 2019 ABN 25.000.000 4,8475 Payer 2031 DB 25.000.000 3,955 Payer 2064 1) voor deze renteswaps zijn reeds leningen met uitgestelde storting aangetrokken. De individuele transacties hadden ultimo 2012 een negatieve marktwaarde. In totaliteit blijven deze waardes echter ruim binnen de overeengekomen tresholds. Bij een verdere daling van de marktrente met 2% overschrijdt de negatieve marktwaarde de treshold van de Deutsche Bank. Hiervoor wordt een liquiditeitsbuffer aangehouden. De aflopende treshold medio 2015 op de ABN portefeuille en de mutual break clause in het contract van de Deutsche Bank zijn aanleiding om hierover in gesprek te gaan met beide partijen. Ultimo 2012 lopen de gesprekken nog. De Huismeesters is voornemens in 2013 een plan van aanpak gereed te hebben om in te spelen op beide risicomomenten. In 2012 heeft de extern toezichthouder aanvullend onderzoek uitgevoerd naar mogelijke toezichtsbelemmerende bepalingen in de bestaande portefeuille, dit naar aanleiding van de ontstane situatie bij Vestia. Onze eigen jurist heeft vastgesteld dat hiervan mogelijk sprake is in het contract van de Deutsche Bank. Ultimo 2012 hebben wij hierover nog geen uitsluitsel van ontvangen van het CFV.

5.5 | Fiscaliteit De Huismeesters heeft zich geconformeerd aan de landelijke afspraken die zijn gemaakt met de Belastingdienst in het kader van de integrale vennootschapsbelastingplicht voor woningcorporaties (VSO-2). Ondanks deze vaststellingsovereenkomst zijn er lange tijd op onderdelen onduidelijkheden geweest ten aanzien van de uitwerking. Met het afgeven van definitieve beschikkingen over de jaren 2008 tot en met 2010 begin 2013 lijkt hier een einde aan gekomen. Het totaal bedrag aan verrekenbaar verlies komt daarmee op ruim € 36 miljoen. Dit is exclusief de positieve resultaten over 2011 en 2012. Fiscale positie Het fiscaal resultaat 2012 bedraagt € 7,4 miljoen. De acute belastingdruk is nihil vanwege de compensabele verliezen uit voorgaande jaren. De actieve latentie neemt hierdoor af met € 2 miljoen. De actieve latentie bedraagt ultimo 2012 in totaal € 6,3 miljoen. Daarnaast is sprake van een actieve latentie in verband met lagere marktwaarde leningen van € 1,7 miljoen. 5.6 | Meerjarenperspectief Ontwikkeling financiële positie In januari 2013 is in aansluiting op de bespreking in de audit commissie de financiële (meerjaren)begroting 2013 – 2021 vastgesteld in de RvC. Hieraan ontleend zijn de hierna opgenomen ontwikkelingen van de financiële positie (jaarresultaat, vermogen en financiële ratio´s) en het kasstroomoverzicht. Tabel 5.5 | Prognose financiële positie (* mln) 2013 2014 2015 2016 2017 Jaarresultaat Eigen vermogen* WeerstandsVermogen Solvabiliteit (%) Rentabiliteit TV (%) ICR (%) Loan to Value (%)

2,5 0,8 9,2 11,0 12,6 107,8 108,6 117,8 128,8 141,5 118,9 123.4 121,1 132,4 144,8 21,9 21,8 23,5 24,4 26,3 3,5 3,2 4,9 5,2 5,5 1,6 1,6 1,6 1,4 1,5 74,8 74,2 74,7 73,8 72,0

*Hierbij wordt opgemerkt dat in de meerjarenbegroting rekening is gehouden met een correctie in de bedrijfswaarde ultimo 2012 vanwege de verhuurdersheffing. Dat betekent dat de ontwikkeling van het eigen vermogen bij effectuering van het beleid fors lager zou zijn uitgekomen (naar verwachting circa negatief € 80 miljoen). Omdat dit nog geen wetgeving is behoeft deze wijziging nog niet in de jaarrekening 2012 te worden verwerkt. De vaststelling van de begroting heeft later dan gebruikelijk plaatsgevonden. Dit vanwege de onzekerheid over de verhuurdersheffing.

Met name de extern toezichthouders wilden deze heffing ingerekend zien. Naar verwachting zal De Huismeesters vanaf 2013 hiervoor moeten afdragen, oplopend tot een bedrag van circa € 6 miljoen in 2017. Om de heffing (deels) te financieren zullen we jaarlijks 26 woningen verkopen. Besluitvorming hiervoor is in voorbereiding. Overigens moet worden opgemerkt dat in de meerjarencijfers een inflatievolgend huurbeleid is ingerekend en derhalve nog geen rekening is gehouden met het door de overheid voorgestane verruimde (inkomensafhankelijke) huurbeleid. Zoals blijkt uit het overzicht prognose financiële positie zal het jaarresultaat in 2013 en 2014 onder druk staan, maar nog wel positief blijven. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door het inrekenen van de heffingen. Deze zijn structureel maar worden na 2015 gecompenseerd door lagere onrendabele investeringen. De Huismeesters zal de komende jaren de focus met name bij wijkvernieuwing blijven leggen. Daarnaast zullen we ook diverse nieuwbouwplannen realiseren. Per saldo zal het bezit in de periode tot en met 2017 toenemen tot 9.299 verhuureenheden. De solvabiliteit blijft ondanks de ingerekende investeringen nog ruimschoots boven het niveau van de in het financieel beleidsplan overeengekomen ondergrens van 15%. Ook de ICR en de LTV ontwikkelen zich binnen de marges (resp. >1,3 en <75%) die in het financieel beleidsplan zijn vastgelegd. Tabel 5.6 | Kasstroomoverzicht (* mln) 2013 2014 2015 2016 2017 Kasstroom uit: operationele activit. Investeringsactivit. Financieringsactivit. Mutatie geldmiddelen

9,8 8,8 9,9 7,3 9,0 -49,5 -15,7 -17,2 -24,9 -10,9 12,3 6,9 7,3 17,6 1,9 -27,4 0 0 0 0

Structureel is er sprake van positieve operationele kasstromen. Ook indien er rekening wordt gehouden met de aflossingsfictie van het WSW (2% van het schuldrestant) en de genoemde steunmaatregelen, blijft er sprake van positieve kasstromen. Ook hier blijkt dat er de komende jaren sprake is van een behoorlijk ambitieniveau aan investeringen. Voldoende Het eigen vermogen zal zich, gebaseerd op de geraamde jaarresultaten en ondanks de voorgenomen investeringen, relatief stabiel ontwikkelen. Uit de bijbehorende kasstromen blijkt dat de operationele activiteiten een positieve bijdrage leveren aan de voorgenomen investeringsactiviteiten. De resterende financiering moeten wij afdekken op de markt. Wij mogen stellen dat we ook op termijn een voldoende gezonde financiële positie hebben.

Een positie die we uiteraard willen behouden, maar die gezien de maatschappelijke onzekerheden voortdurend aandacht blijft vragen.

5.7 | Risicomanagement Definitie De visie van De Huismeesters op risicomanagement luidt: haar risicomanagement zodanig inrichten om de ondernemingsdoelstellingen op een beheerste wijze te realiseren. Daarbij wordt organisatiebreed een methodiek toegepast die op diverse niveaus in de organisatie ertoe leidt dat op een evenwichtige en transparante wijze keuzes gemaakt worden, passend bij ons integriteitsbeleid. Met deze inrichting wil De Huismeesters bereiken dat met vertrouwen aan onze belanghouders een ‘In Control’ verklaring afgegeven kan worden. De Huismeesters heeft een risicomijdende houding, dit past bij onze bedrijfscultuur. We kiezen er voor om via analyses de risico’s in beeld te brengen en deze te beheersen. Risicobewust handelen veronderstelt dat we bij besluitvorming een risicoafweging maken, wat vraagt om transparantie, onderbouwing en vastlegging. Risicogebieden Het is van groot belang de inherente risico’s die verbonden zijn aan de bedrijfsvoering te kennen. Dit op basis van een gedegen risicoanalyse van zowel de financiële als niet-financiële risico’s. Voor de inkadering hiervan onderkennen we de indeling: verhuur en beheer, financiering, bedrijfslasten, personeel en vastgoedontwikkeling. Onder deze indeling hangt een aantal geïdentificeerde risico’s die binnen de organisatie zijn gescoord. De top 5 hiervan is als volgt: - Beheer en verhuur: legionella in waterleidingen; - Vastgoedontwikkeling: meer/ minder werk door slecht calculeren en verkeerde keuzes PVE; - Vastgoedontwikkeling: slechte verhuur door verkeerde keuzes (o.a. type en prijs); - Financiën: financiële continuïteit onder druk; - Beheer en verhuur: niet uitvoeren asbestbeleid conform regelgeving. Nadere inbedding Het geherdefinieerde beleid is in het derde trimester van 2012 vastgelegd en geïmplementeerd. Van belang is dat risicomanagement binnen De Huismeesters wordt gedragen en niet als bedreigend wordt ervaren. We leggen veel nadruk op het cultuuraspect in het risicomanagement. Naast de normen en regels is het vooral ook van belang dat we een open houding hebben naar elkaar, fouten durven te benoemen en elkaar durven aan te spreken. Aan de managers van de afdelingen de taak om periodiek binnen hun afdeling de risicogebieden goed onder de aandacht te brengen.

Overige beleidsstukken Naast het systeem van risicomanagement zijn in het verslagjaar de volgende beleidsstukken vastgesteld: Inkoopbeleid In het boekjaar is ons inkoopbeleid beschreven. Hiermee beperken we het risico van inefficient werken, een onvoordelige verhouding tussen prijs en kwaliteit, integriteitsoverschrijdingen en verlies van kennis en ervaring bij personele mutaties. In het beleidsplan zijn inkoopkaders uitgewerkt inclusief drempelbedragen per functie en strategieën per afdeling. Verbindingen- en Investeringsstatuut In het verbindingen- en investeringsstatuut zijn de randvoorwaarden vastgelegd die gelden bij het aan gaan van investeringen. Voor zover dit gebeurt in samenwerking met derden is het verbindingenstatuut van toepassing.

5.8 | Garantstellingen De Huismeesters heeft zich in 2010 in stedenverband garant gesteld voor een woningbouwproject in San Carlos Nicaraqua. Dit betreft een voor De Huismeesters gemaximeerde garantstelling van € 100.000 aflopend in een periode van 15 jaar. De garantstelling blijft binnen de daarvoor in het Bbsh genoemde normen van het balanstotaal. Voor de financiering van Vierwaarde B.V., een 33,33% deelneming van De Huismeesters Ontwikkeling B.V., heeft De Huismeesters zich jegens de Friesland Bank tot zekerheid van de verstrekte lening borg gesteld voor een bedrag van maximaal € 4,2 miljoen. In geval van uitwinning zal de bank de borg aanspreken naar rato van zijn aandeel in het aandelenkapitaal van Vierwaarde B.V. Daarnaast heeft De Huismeesters zich, als één van de uiteindelijke aandeelhouders, tot 31 december 2013 garant gesteld voor het negatief eigen vermogen van Vierwaarde B.V. dit tot een niveau van maximaal 33,3% (€ 333.333,-). Daarmee heeft De Huismeesters zich indirect ook garant gesteld voor de continuïteit van De Huismeesters ontwikkeling B.V. De Huismeesters heeft vanaf 2010 de huisvesting van buitenlandse studenten op zich genomen, dit in de vorm van het Housing Office. De hieruit voorvloeiende risico’s dragen wij samen met Nijestee en Lefier. Het huidige contract met de onderwijsinstellingen loopt tot 31 december 2014. Inmiddels is de evaluatie van het contract in gang gezet. Een belangrijke onderdeel daarbij is de kwaliteit van de studenthouses.

5.9 | Kengetallen 2012

2011

2010

2009

2008

6.989

6.922

6.969

6.984

6.966

Woningbezit Aantal verhuureenheden woningen bedrijfsruimten

45

49

48

47

40

garages/parkeervoorzieningen

593

619

617

619

560

eenheden verzorgingshuizen

630

570

570

570

570

overige woongelegenheden

611

611

610

605

605

maatschappelijk vastgoed

37

38

36

25

18

overig bezit

1

2

2

2

2

Totaal

8.906

8.811

8.852

8.852

8.761

Wijziging samenstelling bezit woningbezit nieuwbouw

180

47

92

48

84 0

aankoop

0

1

0

0

verkoop

40

78

38

2

0

sloop

0

0

0

0

66

overig

-45

11

-54

45

26

Totaal

95

-41

76

91

44

Percentage woningen naar huurklasse - goedkoop ( < € 366,37)

30,4%

36,2%

40,2%

45,9%

49,2%

- bereikbaar (€ 366,37 - € 561,98)

60,8%

57,9%

55,5%

52,2%

49,4%

- duur onder huurtoeslaggrens (€ 561,98 - € 664,66)

7,5%

5,1%

3,8%

1,6%

1,1%

- duur boven huurtoeslaggrens ( > € 664,66)

1,3%

0,8%

0,5%

0,3%

0,3%

kosten niet-planmatig onderhoud per VHE

435

361

399

348

352

kosten planmatig onderhoud per VHE

715

619

482

697

764

totale kosten per VHE

1.150

980

881

1.045

1.116

gemiddelde netto huur

408

397

367

389

362

Onderhoud

Huur en verhuur mutatiegraad

11,2%

12,4%

12,0%

12,2%

13%

huurachterstand in %

0,58%

0,72%

0,79%

0,99%

1,19%

huurderving

1,30%

1,30%

1,20%

1,03%

1,38%

solvabiliteit 33,07%

33,08%

28,28%

27,91%

23,23%

0,16

0,29

Excl.Housing Office

Excl.Housing Office

Financiële continuïteit liquiditeit

0,35

0,57

0,44

Interest Coverage Ratio

1,80

1,64

1,76

Loan to value

67%

68%

81%

eigen vermogen per VHE

22.394

21.364

17.385

13.671

10.613

totale opbrengst per VHE

6.808

6.845

6.751

5.415

5.121

kapitaallasten per VHE

3.867

3.186

1.798

3.334

1.328

kosten eigen organisatie per VHE

400

450

384

535

549

overige bedrijfslasten per VHE

960

1.020

1.056

810

685

Vermogensmutatie per VHE

1276

2.739

2.685

-625

1.489

totaal formatieplaatsen

97,1

101,9

101,2

95,2

93,1

werkelijk aantal personeelsleden

120

122

121

104

101

ziekteverzuim

3,4%

4,3%

3,3%

3,6%

4,6%

gemiddelde leeftijd medewerkers

45

45

45

46

46

Medewerkers Incl. studentbeheerders v.a. 2010

5.10 | Kasstroomoverzicht Kasstroomoverzicht over 2012 (x € 1.000)

2012

2011

-3.249

4.768

Kasstroom uit operationele activiteiten Bedrijfsresultaat aanpassingen voor: verkoop onroerende zaken

-7.323

-9.969

geactiveerde kosten organisatie en toezicht

-1.975

-1.067

afschrijvingen

19.938

18.288

overige waardeveranderingen MVA

16.768

11.387

22

12

3.419

-1.260

516

1

11.594

-740

voorraden vorderingen (excl. groepsmaatschappijen) overige voorzieningen kortlopende schulden (excl. niet vervallen rente leningen en schulden aan kredietinstellingen) totaal aanpassingen

42.959

16.652

kasstroom uit bedrijfsoperaties

39.710

21.420

ontvangen rente betaalde rente

566

892

-14.031

-14.892

totaal kasstroom uit operationele activiteiten

-13.465

-14.000

26.245

7.420

Kasstroom uit investeringsactiviteiten investeringen in:

materiële vaste activa

-45.176

financiële vaste activa

1.193

totaal investeringen

-26.875 -35 -43.983

-26.910

desinvesteringen in:

materiële vaste activa

7.323

totaal desinvesteringen kasstroom uit investeringsactiviteiten

10.962 7.323

10.962

-36.660

-15.948

Kasstroom uit financieringsactiviteiten ontvangsten uit langlopende schulden

40.000

0

aflossingen uit langlopende schulden

-28.037

-20.545

kasstroom uit financieringsactiviteiten mutatie geldmiddelen en kredietinstellingen

11.963

-20.545

1.548

-29.073

5.11 | Balans per 31 december 2012

Balans per 31 december 2012

Balans per 31 december 2012

(na voorgestelde resultaatbestemming) (x € 1.000)

(na voorgestelde resultaatbestemming) (x € 1.000) 2012

Ref.

2011

ACTIVA Vaste Activa Materiële vaste activa Sociaal vastgoed in exploitatie Vastgoed in ontw. bestemd voor eigen exploitatie Onroerende en roerende zaken t.d.v. de exploitatie

Eigen vermogen Algemene bedrijfsreserve

8.1 8.1.1

479.841

438.182

8.1.1

9.959

21.392

8.1.1

4.387

4.014

8.1.2

23.021

463.588 16.815

23.021

Financiële vaste activa Deelnemingen Latente belastingvordering

Onderhanden projecten

8.2.1

103

93

8.2.2

8.111

10.421

Vorderingen Huurdebiteuren Gemeente en overheid Groepsmaatschappijen Overige vorderingen Overlopende activa

8.8

0

0

8.8.1

8.810

10.903

8.8.2

1.408 966

1.182 450

8.8.3

245

267

490

1.174 735

1.441

0

828

12.535

8.9

52.935

57.011

267.279

251.240

10.514

8.3

176.254

11.184

Langlopende schulden Leningen overheid Leningen kredietinstellingen

8.2

8.4

Voorzieningen Voorziening latente belastingverplichtingen Voorziening onrendabele investeringen nieuwbouw Voorziening deelnemingen Overige voorzieningen

186.905

8.7

16.815

8.214

Vlottende activa Voorraden Onderhoudsmaterialen Vastgoed bestemd voor de verkoop

2011

PASSIVA

494.187

Vastgoedbeleggingen Commercieel vastgoed in exploitatie

2012

Ref.

320.214

Kortlopende schulden Schulden aan kredietinstellingen Schulden aan leveranciers Belastingen en premies sociale verzekeringen Overige schulden Overlopende passiva

308.251

8.10

28.036

17.476

5.329

4.814

2.015

1.344

8.10.1

2.998

3.038

8.10.2

8.532

9.068 46.910

35.740

565.213

532.780

8.5 8.5.1

641

702

8.5.2

664

751

8.5.3

1.534

201

8.5.4

419

3.363

8.5.5

550

877 3.808

5.894

35.248

33.700

565.213

532.780

Liquide middelen 8.6

Totaal generaal

Totaal generaal

5.12 | Winst- en verliesrekening over 2012

Winst- en verliesrekening over 2012 2012

2011

Bedrijfsopbrengsten Huren

43.784

41.289

3.157

3.339

20

21

Verkoop onroerende zaken

7.323

9.969

Geactiveerde kosten organisatie

1.644

787

896

1.068

56.824

56.473

Afschrijvingen op materiële vaste activa

19.938

18.288

Ov. waardeveranderingen materiële vaste activa

16.768

11.387

Vergoedingen Overheidsbijdragen

Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfsopbrengsten Bedrijfslasten

Lonen en salarissen

4.674

4.765

Sociale lasten

268

294

Pensioenlasten

811

822

Lasten onderhoud

8.528

7.421

Leefbaarheid

1.073

662

Overige bedrijfslasten

8.013

8.066

Som der bedrijfslasten

60.073

51.705

-3.249

4.768

6.656

831

2.022

2.016

Bedrijfsresultaat

Mutatie actuele waarde materiële vaste activa Financiële baten en lasten Rentebaten en soortgelijke opbrengsten Rentelasten en soortgelijke kosten

Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening vóór belastingen Belastingen Resultaat deelnemingen Resultaat ná belastingen vóór mutatie actuele waarde materiële vaste activa

Aansluiting Eigen Vermogen: - Stelselwijziging - Resultaat na belastingen - Ongerealiseerde herwaardering Mutatie Eigen Vermogen

13.638

14.442

-11.616

-12.426

-8.209

-6.827

-2.310

3.525

-216

-1.193

-10.735

-4.495

0 -10.735 21.386

4.966 -4.495 31.578

10.651

32.049

1 2 3 4 5 6 7

VOORWOORD ONDERNEMINGSKADER ONZE HUURDERS ONZE WONINGVOORRAAD ONZE ORGANISATIE ONZE CIJFERS VERSLAG VAN HET BESTUUR VERSLAG VAN DE RAAD

6. VERSLAG VAN ONS BESTUUR De Huismeesters wordt bestuurd door de heer P.K. Hillenga. Tabel 6.1 toont de persoonlijke gegevens van de directeur bestuurder.

Tabel 6.2 | Bestuursbesluiten

Tabel 6.1 | Gegevens directeur bestuurder

-

Gegevens directeur bestuurder Naam P.K. Hillenga Functie Directeur bestuurder Geboortejaar 1952 Nevenfuncties - Lid Aedes Verenigingscie Arbeidsvoorwaarden - Voorzitter werkgroep Groninger Bouw- en Woningmarktberichten - Voorzitter Stichting ODW - Lid Deelnemersraad WSW Werkzaam in huidige 5 september 1994 functie sinds Werkzaam bij De Huismeesters sinds 1 december 1979

-

6.1 | Taak en werkwijze

-

Het bestuur van woningcorporatie De Huismeesters is verantwoordelijk voor:  de realisatie van de doelstellingen  de strategie  de financiering  het beleid  de resultatenontwikkeling  het beleid ten aanzien van deelnemingen. Hierover legt de directeur bestuurder verantwoording af aan de Raad van Commissarissen. Bij de vervulling van de taken richt de directeur bestuurder zich op het belang van De Huismeesters in het licht van haar volkshuisvestelijke en maatschappelijke doelstelling. Daarmee weegt hij de belangen af van degenen die bij De Huismeesters betrokkenen zijn. Om de Raad goed te kunnen laten functioneren, verschaft de directeur bestuurder de Raad tijdig informatie die zij nodig heeft voor het uitoefenen van haar functie. Daartoe behoort ook rapporteren over naleving van relevante wet- en regelgeving en het bespreken van de interne risicobeheersings- en controlesystemen. Tegenstrijdige belangen/ onverenigbare nevenfuncties Enige vorm en schijn van belangenverstrengeling tussen De Huismeesters en de directeur bestuurder wordt vermeden. De statuten bevatten een uitwerking van dit uitgangspunt. Daar is tevens aandacht voor mogelijke belangenverstrengeling. In 2012 is er geen sprake geweest van tegenstrijdige belangen met de handelswijze geregeld in geval van betrekking tot de directeur bestuurder zoals bedoeld in principe II.3 van de Governancecode Woningcorporaties.

-

-

-

Belangrijkste bestuursbesluiten 2012 Aankoop grond De Velden van Nijestee Aanvullende verkoop van 20 woningen in De Hoogte Realisatie 83 seniorenappartementen op De Velden Realisatie 28 grondgebondenwoningen, na sloop 40 gestapelde seniorenwoningen, in De Wijert. Renovatie van 144 naar 130 woningen in De Wijert Aanpassen arbeidsovereenkomst manager financiële zaken en informatisering ten behoeve van de directe meldingslijn voor urgente situaties naar de RvC Vaststellen jaarverslag en jaarrekening 2011 Realisatie van 24 woningen (fase D) in de Cortinghborg Ombouw Asingastraat 7 tot 5 studio’s Aanpassingen duurzame installatie voor WarmteKoude-Opslag Cortinghborg voor de opvolgende fases Aankoop locatie Hoendiep ten behoeve van de realisatie van 36 jongereneenheden Sluiten huurovereenkomst Moesstraat voor huisvesting 40 short stay studenten (Housing Office) Vaststellen Inkoopbeleid Sluiten huurovereenkomst Kraanvogelstraat voor huisvesting van 29 PHD-studenten (Housing Office) Aangaan geldlening van € 25 miljoen Ombouw Lage der A/ Sledemennerstraat tot 2 studio’s Vaststellen herijkt financieel beleidsplan Vaststellen Verbindingen- en Investeringsstatuut In de statuten en de regeling van de Raad van Commissarissen staan de grenzen beschreven van de bevoegdheden van de directeur bestuurder ten opzichte van benodigde goedkeuring van de Raad voor bestuursbesluiten. 6.2 | Interne controle, beheersing en risico management In aanvulling op de bestaande maatregelen binnen de besturingscyclus, waarbij tevens besloten is dat De Huismeesters geen specifieke controllersfunctie kent, is in 2012 besloten een directe meldingslijn naar de Raad van Commissarissen (RvC) te creëren. Hiervoor is de arbeidsovereenkomst van de manager financiële zaken en informatisering aangepast zodat hij urgente situaties buiten de directeur bestuurder om kan melden aan de RvC. Om dit praktisch werkbaar te maken is een vorm van ontslagbescherming opgenomen. Administratieve organisatie en Interne Beheersing De manager financiële zaken en informatisering is verantwoordelijk voor de administratieve organisatie en interne beheersing. Op basis van het intern controleplan wordt de administratieve organisatie periodiek getoetst op opzet, bestaan en werking van bedrijfsprocessen.

Dit om te borgen dat er sprake is van autorisatie door bevoegde personen en volledigheid, juistheid en tijdigheid van informatieverstrekking en vastlegging. In 2012 zijn onder meer de werkprocessen rondom de inkomenstoets bij verhuur, leegstandsverantwoording, verkoop woningen, leegstand, servicekosten en factuurcontrole ge-audit. In de trimesterrapportages worden de periodieke resultaten en prestatie-indicatoren vastgelegd. Deze worden ook besproken in de Raad van Commissarissen. De managementletter van de accountant PWC wordt besproken in de Auditcommissie met de directeur bestuurder, de manager financiële zaken en informatisering en de accountant. Ook in de voltallige Raad worden de uitkomsten besproken. De Huismeesters heeft met verschillende instanties te maken. De OR en de huurdervertegenwoordiging zijn hierbij betrokken. Ook de externe accountant speelt een belangrijke rol in de controle op de bedrijfsvoering. Het toezicht wordt gehouden door de RvC en diverse instanties vallend onder het Ministerie. De externe accountant wordt benoemd door de Raad. De externe accountant zorgt voor tussentijdse controles, waarbij ook gekeken wordt naar de naleving van wet- en regelgeving. Met name onze interne beheerssysteem wordt periodiek gecontroleerd. Risicomanagement De bestuurder heeft in 2012 het risicomanagementsysteem en het bijbehorende inkoopbeleid en investerings- en verbindingenstatuut vastgesteld. De visie is het systeem zo in te richten dat de ondernemingsdoelstellingen op een beheerste wijze gerealiseerd kunnen worden. De toegepaste systematiek op diverse niveau’s binnen de organisatie leiden tot een evenwichtige en transparante keuzeafweging. In de trimesterrapportage wordt hierover verantwoording afgelegd aan de Raad door onder meer stil te staan bij de top 5 risicogebieden, analyse en de beheersing daarop. 6.3 | Integriteit Integriteit staat bij ons hoog in het vaandel. We zijn een maatschappelijke organisatie en vinden het belangrijk om integer gedrag te bevorderen en dilemma’s te bespreken. Onze bedrijfscode is intern besproken en staat op onze website. Nieuwe medewerkers krijgen allemaal een exemplaar uitgereikt. Er is in onze bedrijfscode een klokkenluidersregeling opgenomen. Relevante relaties hebben de code voor gezien getekend en we hebben hen verzocht zeer terughoudend te zijn in het sturen van uitnodigingen en geschenken naar individuele medewerkers. Integriteitrisico’s zijn beschreven. In 2012 zijn geen integriteitoverschrijdingen aan het licht gekomen.

6.4 | Beoordeling Beoordeling door directeur bestuurder De bestuurder is van oordeel dat de interne risicobeheersing- en controlemaatregelen een basis vormen om met een redelijke mate van zekerheid te kunnen verklaren dat:  er voldoende inzicht is in de realisatie van de operationele, volkshuisvestelijke en financiële doelstellingen van De Huismeesters;  de Huismeesters zich houdt aan de geldende wet- en regelgeving;  de interne- en externe (financiële) rapportages van De Huismeesters betrouwbaar zijn. Er is geen sprake geweest van tegenstrijdige belangen. Wij hebben geen risico’s gelopen, die in tegenspraak waren met het vooraf gedefinieerde en goedgekeurde beleid. Natuurlijk kan het risicobeheerssysteem niet de absolute zekerheid bieden dat de doelstellingen worden gerealiseerd, of dat materiële verliezen, fraude en overtreding van de geldende wet- en regelgeving niet zullen optreden. De activiteiten van De Huismeesters brengen een aantal risico’s met zich mee die buiten de invloedsfeer van de bestuurder liggen. Oordeel door accountant De accountant doet binnen haar opdracht tot controle van de jaarrekening een controle over bovenstaande bedrijfsvoering en integriteitsbeleid. PwC geeft in zijn rapportage over de interim-controle aan, dat het niveau van interne beheersing passend is bij de aard en complexiteit van onze werkzaamheden. Zij doen een aantal aanbevelingen: - doorontwikkeling trimesterrapportage; - expliciteren risicoprofiel bij aangaan verbindingen; - fraudepreventiebeleid. Deze punten zijn inmiddels uitgewerkt of inmiddels opgenomen in de plannen voor 2013. 6.5 | Bestuursverklaring Het bestuur van Stichting De Huismeesters verklaart dat De Huismeesters in 2012 uitsluitend werkzaam is geweest in het belang van de volkshuisvesting, zoals vastgelegd in het Besluit Beheer Sociale Huursector (BBSH). De Huismeesters heeft alle middelen waar zij over beschikt uitsluitend ingezet ten bate van de volkshuisvesting in haar statutair vastgelegde werkgebied; de gemeenten Groningen, Haren, Hoogezand-Sappemeer, Leek, Marum, Slochteren en Zuidhorn. In dit jaarverslag wordt een getrouw beeld gegeven van ons functioneren en het financiële reilen en zeilen in 2012. De bestuurder verklaart dat er geen transacties met een tegenstrijdig belang hebben plaatsgevonden in het afgelopen boekjaar. Groningen, 18 juni 2013 P.K. Hillenga MBA directeur | bestuurder

1 2 3 4 5 6 7

VOORWOORD ONDERNEMINGSKADER ONZE HUURDERS ONZE WONINGVOORRAAD ONZE ORGANISATIE ONZE CIJFERS VERSLAG VAN HET BESTUUR VERSLAG VAN DE RAAD

De Raad van Commissarissen (RvC) houdt toezicht op het beleid van de directeur bestuurder t.a.v. de algemene gang van zaken bij De Huismeesters en de daaraan verbonden deelnemingen. De Raad bewaakt, naast de financiële continuïteit, alsmede dat de maatschappelijke opgave daadwerkelijk gerealiseerd wordt. Uitgangspunt voor de Raad is daarbij dat de opgave in goed overleg en in samenwerking met de (lokale) belanghouders wordt opgesteld en gerealiseerd. Er wordt daarbij onafhankelijk gehandeld vanuit een houding van betrokkenheid.

7. VERSLAG VAN ONZE RAAD 7.1 | Samenstelling en taken Algemeen In 2012 bestond de Raad van Commissarissen uit 5 personen. De zittingstermijn bedraagt vier jaar en kan met 1 keer worden verlengd. Daarmee bedraagt ze maximaal 8 jaar. Dit was voorheen 12 jaar. (Her)benoemingen worden gebaseerd op het profiel van de Raad van Commissarissen. Tevens worden per lid eisen gesteld op deelgebieden met betrekking tot kennis en ervaring. In 2012 hebben de volgende mutaties plaatsgevonden: In juni 2012 is vanwege het bereiken van de reglementaire zittingstermijn afgetreden de voorzitter van de Raad, de heer mr. J.A.M. Bijlholt. Per 1 juli is mevrouw C.A.M. Mulder, die sinds 2009 lid is van de Raad benoemd als voorzitter. In de aldus ontstane vacature is per 1 juli 2012 benoemd de heer mr. J.B. Rijpkema. Honorering Voor de werkzaamheden ontvangen de leden van de Raad een vaste honorering. Deze honorering is vastgesteld op basis van de adviesregeling “honorering van toezichthouders van woningcorporaties”. De honorering van de voorzitter bedraagt € 12.000,- per jaar en van de overige leden € 8.000,- per jaar. In totaal waren de uitgaven in 2012 € 54.168,-. Dit betreft het honorarium, het lidmaatschap van de VTW, de opleidingskosten, catering, kerstattenties en de bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering. Verantwoordelijkheid De Raad houdt toezicht op Stichting De Huismeesters, De Huismeesters Holding BV, De Huismeesters Beheer BV en De Huismeesters Ontwikkeling BV. Zij let op: - de realisatie van de doelstellingen en volkshuisvestelijke opgaven; - de strategie en de risico's verbonden aan de ondernemingen; - kwaliteitsbeleid; - de opzet en werking van de interne risicobeheersings- en controlesystemen; - het financiële verslaggevingsproces; - de naleving van de wet- en regelgeving; - continuïteit van de organisatie. Een volledige omschrijving van taken en verantwoordelijken van de Raad en directeur bestuurder is vastgelegd in het RvC-reglement. Het reglement is beschikbaar op www.dehuismeesters.nl.

7.2 | Governancestructuur Algemeen De Raad van Commissarissen is de werkgever van de directeur bestuurder. In de statuten en in het reglement van de Raad van Commissarissen is de taak en verantwoordelijkheidsverdeling vastgelegd. Voor een goede samenstelling van de Raad is een profiel opgesteld waaraan de leden van de Raad moeten voldoen. Governancecode Woningcorporaties De Huismeesters houdt zich aan deze code en hecht hier waarde aan. De Huismeesters wijkt niet af van de Code. De Statuten van De Huismeesters zijn nog niet aangepast aan de verplichte maximale zittingsduur voor leden van de Raad van Commissarissen zoals die in de code is opgenomen. Er wordt echter al wel naar gehandeld bij herbenoemingen en daarmee wijkt De Huismeesters dus niet af van deze regel in de Code. Zodra de nieuwe woningwet van kracht is zullen de aanpassingen die daaruit voortvloeien voor de statuten in één keer worden meegenomen. Integriteit De leden van de Raad zijn onafhankelijk. Er is geen sprake van (transacties met) tegenstrijdige belangen. Mogelijke belangenverstrengelingen of onverenigbare nevenfuncties worden gemeld en besproken. In het Reglement van de RvC zijn in artikel 8 “Onafhankelijkheid en potentieel tegenstrijdige belangen” hierover afspraken gemaakt. De organisatie heeft een bedrijfscode integriteit waarin omschreven staat hoe medewerkers met klanten, met elkaar, met bedrijfseigendommen en met leveranciers omgaan. De Huismeesters heeft hierin een klokkenluidersregeling opgenomen. De bedrijfscode “Zo doen wij het gewoon” is te vinden op de website. In 2012 is binnen de organisatie geen gebruik gemaakt van de “Regeling Melding Onregelmatigheden”. Via de trimesterrapportage wordt de RvC op de hoogte gehouden van het risicomanagement en daaronder integriteit. Toezichtskader De Raad gebruikt voor de uitvoering van haar taken het toezichtskader, zoals in tabel 7.1 weergegeven.

Tabel 7.1 | Toezichtskader Beleid en Strategie Ondernemingsplan Beleidsplannen

Volkshuisvestelijke opgave Besluit Beheer Sociale Huursector (BBSH) Gesprek Huurdersraad Toezichtsbrief Ministerie Organisatie en Risicobeheersing Begroting & Meerjarenprognose Financieel Beleidsplan en Treasurystatuut Financieringsinstrumenten Beoordeling en gesprek accountant Toezicht en verantwoording Governancecode Investering- & Verbindingenstatuut Beoordeling verslag van CFV door RvC Jaarverslag en jaarrekening Benchmarks: Corporatie in Perspectief (CFV)

Trimesterrapportages; met daarin: - voortgangsbewaking ondernemingsplan - stedelijke en maatschappelijke ontwikkelingen - organisatie en interne controle - winst- en verliesrekening - risicobeheersing Nieuw Lokaal Akkoord (prestatieafspraken) Projectenrapportages Strategisch Voorraadbeleid Financiële beoordeling CFV Prestatieoordeel ministerie Projectmatrix en Calculatiestatuut Gesprek Ondernemingsraad Informatie en opleidingen VTW Reglement RvC Zelfevaluatie

Tabel 7.2 |Profiel leden Algemeen Voor alle leden van de Raad van Commissarissen is het van belang, dat zij bestuurlijk in staat zijn goed te kunnen oordelen over de volkshuisvestelijke en financiële afwegingen die ten grondslag liggen aan directiebesluiten zoals die zijn opgenomen in voorstellen van de directie. Hiervoor is interesse in volkshuisvestelijke vraagstukken en algemene bedrijfskundige kennis vanuit een ondernemerscontext onmisbaar. Verder is van belang dat de leden van de Raad van Commissarissen zich kunnen inleven in de maatschappelijke taakstelling van een woningcorporatie. Eén van de belangrijke taken van de Raad van Commissarissen is de signaal- en klankbordfunctie voor de directeur. Voor de leden van de Raad betekent dit, dat zij over de juiste kwaliteiten beschikken om deze functies goed uit te oefenen zoals: inlevingsvermogen, het bewaren van de juiste afstand en overzicht kunnen hebben in de grote lijnen zonder hierbij de noodzakelijke details uit het oog te verliezen. De Raad van Commissarissen, individueel en als college, moet in staat zijn de directeur met gezag en respect te begeleiden en waar nodig een spiegel voor te houden. Persoonlijke eisen te stellen aan alle leden van de Raad van Commissarissen Alle leden van de Raad van Commissarissen moeten in staat zijn De Huismeesters bestuurlijk op grote lijnen te volgen. Naast de bovenvermelde kwaliteiten dienen ze daarbij te beschikken over een persoonlijke instelling die gericht is op een afstandelijke opstelling ten aanzien van uitvoering van taken. Ze moeten zich onafhankelijk ten opzichte van personen en deelbelangen kunnen opstellen, zorgvuldig zijn en bereid zijn tot goed overleg en samenwerking. Verder zijn gewenst een zekere wijsheid, maatschappelijke betrokkenheid en aanzien alsmede een breed netwerk aan contacten. Eisen aan leden benoemd op voordracht van organisaties/groeperingen Deze leden dienen het vertrouwen van de “voordragende partij” te hebben, werkend vanuit het besef, dat deze partij niet hun “achterban” is waar ze rekening en verantwoording aan moeten afleggen. Aandachtsgebieden binnen de Raad van Commissarissen In de Raad van Commissarissen is kennis aanwezig over verschillende “portefeuilles”: Sociaal – maatschap. aspecten (volkshuisvestingsbeleid, de primaire doelstelling van de corporatie); volkshuisvestelijk deskundige Financieel – economische aspecten (financieel /economisch beleid, bewaken van de financiële doelstelling van de corporatie); financieel deskundige Juridische aspecten (openbaar bestuur, volkshuisvesting en ruimtelijke ordening); bestuurlijk deskundige Bedrijfsorganisatorische aspecten (organisatiebeleid; het functioneren van de onderneming op het gebied van organisatie, personeel, management); organisatiedeskundige Ontwikkeling en marktaspecten (vastgoedontwikkeling); vastgoed deskundige.

Tabel 7.3 | Persoonlijke gegevens RvC 2011 Naam

Gegevens

1. De heer mr J.A.M. Bijlholt (1958) Voorzitter Beroep: Advocaat bij Alderse Baas Advocaten te Joure (tot 1 juli Achtergrond: Hoofd juridische zaken AVM Accountants & Adviseurs 2012) te Leeuwarden Nevenfuncties: bestuurslid Vereniging Arbeidsrecht Advocaten Nederland (VAAN), secretaris Vereniging Noordelijke Arbeidsrecht Remuneratieco Advocaten mmissie 2. Mevrouw C.A.M. Mulder (1950) Voorzitter Beroep: zelfstandig adviseur, interim manager, interim lid CvB (vanaf 1 juli Onderwijsgroep Noord 2012), lid op Achtergrond: gedeputeerde van de Provincie Groningen (wonen, voordracht welzijn en zorg), sectordirecteur Noorderpoortcollege ROC, VMBO van de en MBO Huurdersraad Nevenfuncties: Voorzitter Adviesraad Gehandicaptenbeleid Gemeente Groningen, Vice voorzitter RvT NOVO, Voorzitter RvT Remuneratie Ambulancezorg Groningen, bestuurslid Nationaal Fonds commissie Gehandicaptensport en lid Stichting Het Noorderlicht 3. De heer N.H.J. van de Lande (1957) Vice-voorzitter Beroep: Senior Relationshipmanager ABN AMRO (corporate clients) Achtergrond: ABN AMRO directeur Zaken, hoofd Lid AuditAccountmanagement, vestigingsleider, HEAO CE commissie Nevenfuncties: Geen 4. De heer J. Ruinemans RA (1948) Lid op Beroep: Zelfstandig adviseur voordracht Achtergrond: Werkzaam als zelfstandige vanaf 2002, daarvoor van de directeur Residentie Participatiemaatschappij, controller en Huurdersraad investmentmanager NOM, controleleider Ernst&Young, NIVRA RA diploma Nevenfuncties: Bestuurslid Stichting Bevrijdingsfestival Drenthe , Lid Auditledenraad Rabobank Noord-Drenthe, Bestuurslid Stichting commissie (vz) Dorpshuis te Zeijen, bestuurslid Stichting Atletiek Evenementen Groningen (4 mijl), RvC Uniform Agri BV, RvC Lode Holding BV, RvC People Creating Value Holding BV 5. De heer M. Kuipers (1966) Lid Beroep: Partner bij Volmarket Achtergrond: Esperion Groep managing partner, Huis & Hypotheek Nederland oprichter/dga Nevenfuncties: Visitator Cognitum, Secretaris Vastgoed Maatschap fonds Hanzevast 33 en Hanzevast 27 , Lid Raad van Commissarissen NV Samenwerking Glasverzekering in Zutphen 6. De heer J.B. Rijpkema (1963) Lid Beroep: Advocaat-partner De Haan Advocaten & Notarissen te (vanaf 1 juli Groningen 2012) Achtergrond: Werkzaam als advocaat te Drachten en Groningen en sinds 2004 tevens als partner Remuneratie Nevenfuncties: lid College van Deskundigen Watersport Verbond, commissie lid Raad van Toezicht MJD te Groningen, lid Raad van Commissarissen SKSG te Groningen

Benoeming Herbenoeming Aftreden

Aandachtsgebied

2000 2008 2012

Bedrijfsorganisatorische en juridische aspecten

2009 2013 2017

Sociaal maatschappelijke aspecten

2002 2010 2014

Financieeleconomische en organisatorische aspecten

2003 2011 2013

Financieeleconomische en organisatorische aspecten

2010 2014 2018

Vastgoed, ontwikkeling en marktaspecten

2012 2016 2020

Bedrijfsorganisatorische en juridische aspecten

Figuur 7.1 | Model Governancestructuur De Huismeesters

Raad van Commissarissen verantwoorden

toezicht

Accountant

Extern toezicht (CFV, WSW, ministerie BZK)

verantwoorden

controle

toezicht

Directeur/bestuurder advies advies klankbord

belangenbehartiging

Ondernemingsraad

Huurdersraad en huurdersvereniging Organisatie Planning en control, AO/IC Kwaliteit Risico’s Integriteit

7.3 | Activiteiten van de Raad Vergaderingen In 2012 zijn vijf vergaderingen gehouden. Vier reguliere vergaderingen en één vergadering zonder bestuurder. Daarnaast is een themabijeenkomst gehouden met als onderwerp de toekomstige wijkvernieuwing in Selwerd. De voorzitter bepaalt drie weken voorafgaand aan de vergadering na overleg met de directeur bestuurder de agenda. De verslagen worden na vaststelling ondertekend door de voorzitter. Geen van de leden van de Raad is frequent afwezig geweest bij vergaderingen. Auditcommissie De Raad heeft een auditcommissie, bestaande uit de heren Van de Lande en Ruinemans. Zij hebben in 2012 vier keer vergaderd over de begroting, de derivatenportefeuille, het controleprogramma en de controle van de jaarrekening en jaarverslag, in bijzijn van de directeur bestuurder en de manager financiële zaken en informatisering. De auditcommissie bracht verslag uit in de vergadering van de voltallige Raad. De accountant is aanwezig geweest bij de vergadering over het controleprogramma en het jaarverslag. Remuneratie- en Selectiecommissie De Raad heeft een Remuneratie- en selectiecommissie ingesteld. Deze commissie houdt zich bezig met de werving en selectie van nieuwe leden voor de Raad, bezoldigingsbeleid voor de bestuurder en het opstellen van een remuneratierapport. De voorzitter van de Raad is tevens voorzitter van de Remuneratiecommissie.

Er is een reglement vastgesteld voor deze commissie. De remuneratiecommissie heeft gesproken over de beloning van de bestuurder, de effecten van de toepassing van de BTW op het honorarium voor de RvC en de effecten van de WNT. Huurdersraad De leden van de Raad wonen twee keer per jaar een vergadering van de Huurdersraad bij; over het jaarverslag en de thema-vergadering met leden van de huurdersverenigingen. In 2012 zijn één of meerdere bijeenkomsten bezocht. Ondernemingsraad Jaarlijks vindt een overleg plaats tussen de OR en leden van de Raad. Over 2012 hebben de heer Van de Lande en de heer Rijpkema een gesprek gevoerd met de OR. Er is gesproken over de interne benoeming van medewerkers, de financiële situatie van De Huismeesters en de rol van de RvC daarin alsmede de interne communicatie. Investeringsvoorstel Bij nieuwe projecten krijgt de Raad conform het Investeringstatuut een investeringsvoorstel met daarin: - de projectopzet: aantallen, indeling, planning; - het beleidsmatig kader: doelstelling, past het binnen ons strategisch voorraadbeleid; - de marktpositie: doelgroepen; - de investeringsopzet: onrendabele investering en winstmarges; - risico’s en beheersingsmaatregelen.

Er zijn geen financiële kaders vooraf gesteld, per project wordt de onrendabele investering tegen het maatschappelijk resultaat afgezet. Tevens wordt bij de besluitvorming het effect van een investeringsvoorstel op de Meerjarenprognose meegenomen. Beoordeling accountant In ons RvC-reglement is afgesproken dat we één keer in de vier jaar de accountant beoordelen. Benoeming van de accountant gebeurt conform de statuten door de Raad van Commissarissen. Vanaf 2009 is PwC (PricewaterhouseCoopers) benoemd als accountant. Werkbezoek / Themavergadering De Raad legt elk jaar een werkbezoek af aan een wijk of een project. In 2012 bezocht de Raad samen met het managementteam de wijk Selwerd. Zelfevaluatie Elk jaar vindt er een vergadering plaats zonder aanwezigheid van de directeur bestuurder. Hierin wordt haar eigen functioneren geëvalueerd. De Raad ziet een stevige opgave in de toekomst, waarbij ook lastige keuzes gemaakt moeten worden. Dit vraagt van de Raad een nadrukkelijke visie en inzet. Hoewel de Raad van oordeel is dat dit binnen de Raad voldoende aanwezig is, blijft de Raad streven naar verdere verbetering en professionalisering. Deskundigheidsbevordering In 2012 hebben de leden van de Raad voorzien in hun informatiebehoefte door: - VTW-bijeenkomsten bij te wonen; - informatie en literatuur verstrekt door de directeur; - thema-bijeenkomsten bij De Huismeesters; - bijwonen bijeenkomsten georganiseerd door derden. Vergaderschema e 1 vergadering april: - benoeming commissaris - benoeming lid remuneratiecommissie - investeringsvoorstel De Velden - investeringsvoorstel De Wijert 28 woningen - ondernemingsplan 2012-2015 - meldingslijn manager financiële zaken informatisering - derde trimesterrapportage 2011 - derivatenportefeuille - jaarrekening Vierwaarde B.V. - Meerstad - gesprek ondernemingsraad - opleidingsplan RvC - besturingssysteem e

2 vergadering juni: - investeringsvoorstel renovatie 144 woningen De Wijert

voortgang oprichting energie B.V. met andere corporaties Jaarverslag en jaarrekeningen accountantsverslag verslag auditcommissie trimesterrapportage 2012 T1 voortgang herstructureren derivatenportefeuille verslag gesprek OR- RvC overdracht voorzitterschap RvC

e

vergadering oktober: BTW plicht commissarissen procedure nieuw te werven RvC lid procedure zelfevaluatie RvC investeringsvoorstel 36 eenheden Hoendiep financieel beleidsplan aangaan geldlening trimesterrapportage 2012 T2 auditplan PwC 2012 continuïteitsoordeel CFV 2012

e

vergadering december: Bijeenkomst zonder directeur bestuurder Evaluatie eigen functioneren Functioneren bestuurder

e

vergadering december: oordeelsbrief minister Binnenlandse Zaken solvabiliteitsoordeel CFV investering 2 eenheden Lage der A risicomanagementsysteem concept begroting 2013 en meerjarenbegroting managementletter PwC terugkoppeling gesprek ondernemingsraad fusieproblematiek SWS Wet Normering Topinkomensd

3 4 5 -

Naast de formele agendapunten liet de Raad zich ook regelmatig schriftelijk en mondeling informeren over belangrijke ontwikkelingen en de voortgang van projecten en andere belangrijke zaken. Regelmatig is er daarnaast ook overleg tussen directeur bestuurder en de voorzitter van de Raad. 7.4 | Toezichthoudende Taak en Reikwijdte toezicht De Raad houdt toezicht op Stichting De Huismeesters, De Huismeesters Holding BV, De Huismeesters Beheer BV en De Huismeesters Ontwikkeling BV. Externe beoordeling De Raad heeft de externe beoordelingen door o.a. het Centraal Fonds en het Ministerie besproken. Het solvabiliteit- en continuïteitsoordeel zijn door de Raad behandeld. De Huismeesters werd met een A2-status beoordeeld als voldoende solvabel. Ook de oordeelsbrieven van het Ministerie gaven een positief oordeel over het functioneren van De Huismeesters.

Accountant De Raad heeft in 2012 overleg gehad met de accountant van PwC. In dit overleg zijn de jaarstukken en de managementletter besproken en de landelijke ontwikkelingen doorgenomen. Financiële positie Bijzondere aandacht ging in 2012 uit naar de effecten van de diverse voorgenomen maatregelen uit het Lenteakkoord en het Regeerakkoord. Om deze effecten goed te kunnen beoordelen zijn diverse financiële scenario’s gemaakt en besproken. Duidelijk is dat vooral de aangekondigde maatregelen in het Regeerakkoord een stevige impact hebben op de financiële positie van De Huismeesters. De voorgenomen verhuurdersheffing betekent een forse aanslag op de jaarlijkse kasstromen. De definitieve te hanteren verplichte parameters vanuit het CFV en het WSW zijn niet tijdig genoeg gepubliceerd voor het opstellen van de begroting. De begroting 2013 en de meerjarenbegroting 2014 – 2022 zijn in een extra vergadering van de Raad in januari 2013 goedgekeurd en vervolgens door de bestuurder vastgesteld. In de begroting is rekening gehouden met een lager investeringsniveau in nieuwbouwprojecten om zo de nadelige effecten van de verhuurdersheffing op te vangen. Na deze aanpassing kan De Huismeesters voldoen aan de in het financieel beleidsplan verwoorde financiële ratio’s.

Tevens zijn de Auditcommissie en de Raad regelmatig geïnformeerd over de eventuele risico’s in de derivatenportefeuille en de beheersing hiervan. De Huismeesters voldoet aan de door het CFV gehouden stresstest op basis van de door de Minister voorgeschreven parameters. Maatschappelijk toezicht In het voorjaar 2011 is De Huismeesters gevisiteerd door Reaflex. De Huismeesters wordt gemiddeld gewaardeerd met een 8. Het visitatieverslag is op de website geplaatst. De visitatiecommissie heeft vastgesteld dat De Huismeesters in het algemeen de juiste dingen doet en zich binnen haar mogelijkheden goed inzet om haar ambities, doelstellingen en opgaven te realiseren. De Raad houdt toezicht op de maatschappelijke prestaties van De Huismeesters en de verantwoording hiervan aan belanghouders. Om voeling te houden met de activiteiten van De Huismeesters, namen leden van de Raad diverse keren deel aan een projectbezichtiging. Ook vond er een wijkbezichtiging plaats. Twee maal per jaar vindt er overleg plaats met de Huurdersraad. In de trimesterrapportage wordt daarnaast de Raad breed geïnformeerd over de uitgevoerde activiteiten en de prestaties van De Huismeesters. 7.5 | Werkgeversrol

Risicobeheersing en controle In 2012 heeft de Raad het door de bestuurder voorgestelde risicomanagementsysteem goedgekeurd. Visie op risicomanagement is, dat De Huismeesters dit zo inricht, dat de ondernemingdoelstellingen op een beheerste wijze gerealiseerd worden. Daarbij wordt een brede methodiek toegepast die op diverse niveaus in de organisatie er toe leidt dat op een evenwichtige en transparante wijze keuzes gemaakt worden, ook passend bij ons integriteitsbeleid. Risicomanagement is een vast onderdeel in de trimesterrapportages die worden besproken in de Raad. Rapportage vindt plaats over de risico’s en de genomen beheersingsmaatregelen. Daarbij wordt ingegaan op: - Grote afwijkingen in verhuur, beheer, financiering, bedrijfslasten, personeel en vastgoedontwikkeling; - Incidenten die zich hebben voorgedaan; - Overzicht van de top 5 risico’s en beheersing; - Overzicht van de 3 belangrijkste risico-indicatoren die trends weergeven voor mogelijke operationele risico’s. De Raad is daarnaast voortdurend geïnformeerd over de positie die De Huismeesters via Vierwaarde heeft in het woningbouwproject Meerstad. Dit om de risico’s van deze participatie goed te overzien en te kunnen beheersen. Dit heeft in 2012 geresulteerd in andere afspraken. Hierdoor zijn de risico’s beheersbaarder geworden.

Beoordeling In een vergadering buiten aanwezigheid van de directeur bestuurder beoordeelt de Raad het functioneren van de directeur bestuurder. Na deze beoordeling volgt een gesprek tussen de voorzitter van de Raad en de directeur bestuurder. Bij deze beoordeling hanteert de Raad meerdere informatiebronnen: - Trimesterrapportages; - prestatieoordelen CFV, VROM; - informatie directeur bestuurder; - gesprek met OR; - interne en externe berichtgeving. Honorering De beloning van de directeur bestuurder is als volgt vastgesteld: Naam Functie Totaal vast inkomen Werkgeverslasten en pensioenverzekering Onkosten en bruto ziektekostenverzekering Totaal

P.K. Hillenga Directeur bestuurder € 147.096 € 34.972 €

4.875

€ 186.943

Verslag Remuneratiecommissie De Raad heeft in 2011 een remuneratiecommissie ingesteld. In 2012 heeft de commissie zich bezig gehouden met het beloningsbeleid van de bestuurder, de beloning van de Raad, de werving van een nieuwe commissaris en de voorbereiding voor invulling van een vacature in de Raad per 1 juli 2013. Tevens zijn de effecten van de Wet Normering Topinkomens alsmede de ministeriële regeling bezoldigingsmaxima topfunctionarissen toegelaten instellingen volkshuisvesting. De voorzitter van de Raad heeft tevens een functioneringsgesprek gevoerd met de directeur bestuurder. Dit is vastgelegd in het remuneratieverslag. Het beloningsbeleid voor de directeur bestuurder in 2012 is gebaseerd op de sectorbrede beloningscode zoals die is opgesteld door de Vereniging van Toezichthouders in Woningcorporaties. De directeur bestuurder maakt gebruik van een bedrijfsauto. De pensioenregeling en de verdeling van de pensioenpremie tussen werkgever en werknemer is conform de cao Woondiensten. De bestuurder heeft geen variabele beloning. De commissie heeft in 2011 besloten om PwC Advisory opdracht te geven tot een onderzoek naar en advies over de vraag of de beloning van de directeur bestuurder past binnen de adviesbeloning van de sectorbrede beloningscode en de daaruit voortvloeiende salarisrange. Uit dit advies blijkt dat de honorering zoals nu is vastgesteld passend is en valt binnen de daarvoor gestelde kaders. De voorzitter van de Raad heeft jaarlijks een functioneringsgesprek met de bestuurder. Aangegeven is dat de Raad tevreden is over het functioneren van de bestuurder, de behaalde resultaten en het gevoerde beleid. In 2012 heeft de Raad getoetst of de beloning voor de Raad van Commissarissen passend is en geen aanpassing behoeft. De huidige bedragen zijn in 2006 vastgesteld. Geconcludeerd is dat de beloning past binnen de beloningscode en geen aanpassing behoeft. In 2012 is besloten de beloning per 1 januari 2013 te verlagen in verband met de ingevoerde BTW plicht voor beloning van commissarissen. Tabel 7.4 | Besluitenlijst Nr RvC-besluiten 1 Vaststelling jaarrekening en jaarverslag 2011 van De Huismeesters en de jaarrekeningen van De Huismeesters Holding BV, De Huismeesters Ontwikkeling BV en De Huismeesters Beheer BV. 2 Goedkeuring aan het voorgenomen besluit tot realisatie van het project 83 app. De Velden. 3 Goedkeuring aan het voorgenomen besluit tot

4 5 6

7

8

9

10

11

12 13 14 15

16 17

realisatie van het project 28 grondgebonden woningen De Wijert. Goedkeuring aan het ondernemingsplan “Onszelf Blijven”. Benoeming de heer Rijpkema als lid van de Raad. Benoeming van mevrouw Mulder en de heer Rijpkema als leden van de Remuneratie en selectiecommissie. Goedkeuring aanpassing arbeidsovereenkomst van de manager Finf met een directe meldingslijn en ontslagbescherming. Goedkeuring om een tweetal rentederivaten over te dragen aan een geldverstrekkende instelling en te integreren in leningen (niet geëffectueerd). Goedkeuring aan het voorgenomen besluit tot het uitvoeren van het project renovatie 144 woningen De Wijert. Goedkeuring aan het voornemen om een samenwerkingsovereenkomst aan te gaan met andere corporaties voor de oprichting van een B.V. voor de exploitatie van duurzame energieinstallaties. Aanpassing honorarium voorzitter en leden RvC i.v.m. de per 1 januari in werking getreden BTW plicht. Goedkeuring aan voorgenomen besluit tot realisatie van het project 36 eenheden Hoendiep Goedkeuring aan het Verbindingen- en Investeringsstatuut. Goedkeuring aan het herzien Financieel Beleidsplan. Goedkeuring aan het voornemen een geldlening van € 25 miljoen aan te trekken en hieraan de rentederivaat met de DB te koppelen. Goedkeuring aan het voorgenomen besluit tot verbouw van 2 eenheden aan de Lage der A. Goedkeuring aan het beleid Risicomanagement.

Tenslotte Het jaar 2012 stond in het teken van de onzekerheden die op de sector afkomen. Een goede voorbereiding daarop is dan ook van belang. Het nieuwe ondernemingsplan en de meerjarenbegroting bieden hiervoor de nodige houvast. Dank De Raad is van mening dat De Huismeesters haar maatschappelijke en volkshuisvestelijke taak als corporatie naar tevredenheid heeft uitgevoerd. Dank daarvoor is verschuldigd aan alle medewerkers en de directeur bestuurder van De Huismeesters voor hun inzet en de geleverde prestaties. Groningen, 18 juni 2013 Mw. C.A.M. Mulder voorzitter Raad van Commissarissen

BIJLAGE 1 | CONTROLEVERKLARING

BIJLAGE 2| LEEFBAARHEIDSRAPPORTAGE PER WIJK

Maatschappelijk Rendement Beyum aandacht

Effecten

crietria

2004 2006 2008

2010

Resultaten 2012

Invest.

Acties 2012

Sociale wijksamenstelling ↑↑↑ ↑↑

Overlast om w onenden

% overlast

10

6

15

14

Overlast door jongeren

% overlast

26

16

22

17

Verhuisw ens

%

22

14

18

17

Gehechtheid bij de buurt

% gehecht

64

73

62

64

Woninginbraak

% slachtoffer

10

5

14

5

Gangpaden

% tevredenheid

63

74

52

Onveiligheidsgevoel

% gevoel van onveiligheid

27

20

22

22

↑↑

↑↑↑

Vermindering jongerenoverlast, met name tijdens oud en nieuw 2010

Oud en nieuw overleg met netw erkpartners om signalen vanhangjongeren problematiek in kaart te brengen.

Voor de bevordering samenhang verschillende culturen en leefstijlen is er een bruisende opening gew eest van het seizoen

(NLA) 1 x per jaar organiseren groot en kleurrijk evenement, dw z een bruisende opening van het seizoen in de buurthuizen.

Veiligheid ↑↑

↑↑

↑↑

Voor de vermindering criminaliteit en inbraak w orden criminelen hard aangepakt in de buurt. In 2011 ging het om 7 jongeren.

(NLA) Noorddijk paraat: harde aanpak van criminele jongeren. Gevolgd door opbouw w erkers

Voor de aanpak achter de voordeur problematiek.

buurtteamaanpak: signaleren en aanpakken achter de voordeur problematiek door gezamenlijk optreden van netw erkpatners en inzet med w onen.

Voorzieningen ↑↑

Speelvoorzieningen

% tevredenheid

74

85

76

41

↑↑

Groenvoorzieningen

% tevredenheid

94

96

94

90

Winkelaanbod

% tevredenheid

92

91

92

95

Voorzieningen ouderen

% tevredenheid

68

63

48

7,2

7,6

7,6

67

72

↑↑

Voor een verbetering vd w ijkeconomie w orden activiteiten georganiseerd op het w inkelplein (3 activiteiten in 2011 uitgevoerd). Planontw ikkeling w inkelcentrum Beijum Oost.

(NLA)jaarlijks activiteitenprogramma w inkelplein

Woningbestand Kw aliteit van het w oningbestand

Cijfer

Percentage koopw oningen

%

7,5

↑↑↑ ↑↑↑

Verbetering kw aliteit groen en voorzieningen. Bergingen verw ijderen, onderdoorgangen vernieuw en. Uitvoering 2013 De zonnecollectoren aan de Atensheerd en Toppingaheerd zijn geplaatst.

Aanpak Doornbosheerd Plaatsen zonnecollectoren (duurzaamheid). Renovatie badkamers.

Kwaliteit omgeving Cijfer (hoog is goed)

6,9

7,3

7,3

7,1

De buurtbeheerder is 28 uur per w eek uur ingezet. Daarmee bevorderen w e leefbaarheid en positief stimuleren bew onersgedrag

(DHM) Inzet van buurtbeheerder die w ijkrondes loopt, snoeit, kapt, zw erfafval opruimt, graffity verw ijderd etc.

Rom m el op straat

% ergernis

21

17

37

30

De Huismeesters stelt een buurtpand beschikbaar voor de versterking van sociaal structuur en samenw erking netw erkpartners in de w ijk

(DHM) Beschikbaar stellen van Buurtpand in Beijum: uitvalsbasis buurtbeheerders en gebruik door buurtcommissie

↑↑

Bekladding m uren

%

↑↑

Vernielingen

%

↑↑

Mate van verloedering (0-10)

Cijfer (hoog is slecht)

16 34 4,2

9 34 4,3

15 57 5,5

9 36 4,4

↑↑↑

Kw aliteit w oonom geving

↑↑

Bij signalering direct verw ijdereing door Tienstra

Contract afgesloten met Tienstra

Maatschappelijk Rendement De Hoogte Effecten

2004 2006 2008

2010

Resultaten 2012

Invest.

Acties 2012

Sociale wijksamenstelling ↑↑↑

Overlast om w onenden

% overlast

↑↑

Overlast door jongeren

% overlast

28 21

20 17

22 16

18 12

Verhuisw ens

%

36

29

31

33

Kw etsbare jeugd w ordt ondersteund d.m.v. activiviteiten: 3 w oningen/ 6 studenten.

75.000

(KW) Studenten kunnen gratis w onen w anneer men vrijw illigersw erk verricht met kinderen in de w ijk.

Gehechtheid bij de buurt

% gehecht

46

54

47

47

Door de projecten vindt er verbetering plaats van de w oonomgeving, ontmoeting en sociale cohesie

187.000

(NLA) bew oners geven aan w elke problemen aangepakt moeten w orden op het gebied van leefbaarheid, w oonomgeving en sociale cohesie.

Woninginbraak

% slachtoffer

12

8

12

6

Overlast door gezamenlijk optreden oa door inzet med w onen. Alle w oningen w orden voorzien van inbraakbeveiliging.

Topstratenaanpak. Renovatie van De hoogte w aarbij politiekeurmerk w ordt toegepast.

71 29 70

67 31 76

31 66

↑↑

↑↑↑

Veiligheid ↑↑ ↑↑

Gangpaden

% tevredenheid

↑↑

Onveiligheidsgevoel

% gevoel onveiligheid

↑↑

Speelvoorzieningen

% tevredenheid

63 35 63

Groenvoorzieningen

% tevredenheid

76

73

73

79

Verbetering binnenterrein Noorderspoorsingel. Op peil houden vogelpopulatie

Met bew oners Noorderspoorsingel kijken naar herinrichting binnenterrein. Plaatsen nestkasten ivm vogelpopulatie.

Winkelaanbod

% tevredenheid

90

89

91

94

In ontw ikkeling

(KW) De Huismeesters w il een bruisend hart ontw ikkelen w aarbij diverse functies op het gebied van ontmoeting, w elzijn en sociale cohesie in een verzamelgebouw samenkomen

Voorzieningen ouderen

% tevredenheid

51

Er is een STIP in de w ijk gesitueerd. Dicht bij de bew oners om te voldoen aan diverse vragen op het gebied van w onen/w elzijn en zorg. Stip komt vooralsnog niet in het nieuw e Bruisend Hart

Onderzoeken mogelijkheid stip te realiseren in bruisend Hart

↑↑

66

57

↑↑

Woningbestand Kw aliteit van het w oningbestand

Cijfer

Percentage koopw oningen

%

6,9

7

6,8

6,9

15

15

↑↑↑ ↑↑↑

Woningen Tuindorp gerenoveerd. Meer diversiteit in aanbod: E en F w oningen van label naar B en C. Gezinsw oningen Cortinghborg zijn opgeleverd. Start bouw appartementen in plint. Woningen verkocht in Tuindorp De hoogte en gezinsw oningen Cortinghborg.

3.600.000

(DHM) Wijkrenovatie w aarbij w oningen energiezuininger w orden gemaakt en veiliger. Realiseren energiezuinige nieuw e gezinsw oningen en appartementen. (DHM) Verkoop van sociale huurw oningen en nieuw bouw

Kwaliteit omgeving Cijfer (hoog is goed)

5,7

6,1

6,1

5,9

Nettere w oonomgeving. 1 maal per jaar is een container neergezet en geleegd.

(KW) Milieustew ard: inzet schonere w ijk. 1x per jaar milieustraat.

Rom m el op straat

% ergernis

39

42

50

43

De buurtbeheerder is 32 uur per w eek ingezet. Daarmee bevorderen w e leefbaarheid.

(DHM) Inzet van buurtbeheerder die w ijkrondes loopt. Hij is het gezicht van de w ijk en spreekt bew oners aan op het gedrag.

↑↑

Bekladding m uren

% %

11 17

7 39

6 13

Zie Beijum

Vernielingen

11 17

Zie Beijum

↑↑

Mate van verloedering (0-10)

Cijfer (hoog is slecht)

4,5

4,4

5,4

4,3

Bevorderen leefbaarheid en sociale cohesie

(DHM) Lentekriebels: project van gemeente, bew oners en professionals om samen de w ijk netter te maken. DHM ondersteunt dit financieel.

↑↑↑

Kw aliteit w oonom geving

↑↑

↑↑

Maatschappelijk Rendement Vinkhuizen Effecten

2004 2006 2008

2010

Resultaten 2012

Invest.

Acties 2012

Sociale wijksamenstelling

Overlast om w onenden

% overlast

12

8

12

15

↑↑

Overlast door jongeren

% overlast

↑↑

Verhuisw ens

%

↑↑↑

Gehechtheid bij de buurt

% gehecht

18 14 57

15 13 64

20 16 62

16 14 65

7 58

8 68

18 72

1

35

19

21

28

↑↑↑

Veiligheid ↑↑

Woninginbraak

% slachtoffer

↑↑

Gangpaden

% tevredenheid % gevoel van onveiligheid

↑↑

Onveiligheidsgevoel

Voorzieningen ↑↑ ↑↑

↑↑

Speelvoorzieningen

% tevredenheid

79

76

62

71

Groenvoorzieningen

% tevredenheid

Winkelaanbod

% tevredenheid

91 99

88 99

82 97

82 98

Voorzieningen ouderen

% tevredenheid

85

86

82

7,6

7,4

7,7

35

37

Speelvoorzieningen in hofjes verbeterd of vervangen ism bew oners Verbetering aanzicht groenvoorziening

(NLA) aanvraag van bew oners voor diverse speelvoorzieningen in de w ijk gehonoreerd. (DHM) vanuit het leefbaarheidsbudget inboetw erk verrricht

Samenw erken met partners in de w ijk om invulling te geven aan ZVM

(NLA) zorgen voor morgen in de w ijk

Woningbestand ↑↑↑ ↑↑↑

Kw aliteit van het w oningbestand

Cijfer

Percentage koopw oningen

%

7,7

Kwaliteit omgeving Cijfer (hoog is goed)

6,9

7,3

6,9

7,1

Rom m el op straat

% ergernis

26

28

39

43

↑↑

Bekladding m uren

%

↑↑

Vernielingen

%

↑↑

Mate van verloedering (0-10)

Cijfer (hoog is slecht)

8 29 4,1

8 31 4

10 58 5,2

7 40 4,9

↑↑↑ ↑↑

Kw aliteit w oonom geving

De buurtbeheerder is 624 uur ingezet. Daarmee bevorderen w e leefbaarheid en positief stimuleren bew onersgedrag Verhoging verantw oordelijksgevoel bew oners omtrent w oonomgeving

27.810

(DHM) Inzet van buurtbeheerder die w ijkrondes loopt en onregelmatig , zw erfafval opruimt,etc. (DHM) Zw erfafvalteam: onder coord. van Stiel

Maatschappelijk Rendement De Wijert Effecten

2004 2006 2008

2010

Resultaten 2012

Invest.

Acties 2012

Sociale wijksamenstelling ↑↑↑ ↑↑

Overlast om w onenden

% overlast

8

13

10

12

Overlast door jongeren

% overlast

9

13

13

13

Verhuisw ens

%

20

20

19

15

↑↑ Gehechtheid bij de buurt

% gehecht

65

67

60

68

2 77

2 83

9 74

4

17

21

18

21

↑↑↑

Samenw erken met partners om problemen op te lossen. 3 De Huismeesterstraten zijn aangepakt St Stiel fungeert als intermediair om problemen vroegtijdig te signaleren en op te lossen Er is een buurtpand geopend in de w ijk om aanw ezig zijn in de w ijk ivm komende w ijkvernieuw ing 3 Projecten op het gebied van w oonomgeving, ontmoeting en sociale cohesie zijn ondersteund

10.000

(NLA) Er w orden in gemeente 4 probleem-straten aangepakt i.s.m. gemeente en MJD. (DHM) Bijdrage van De Huismeesters aan St. Stiel tbv bew onersondersteuning.

5.000

5.000

(DHM) Buurtpand openen in de w ijk (DHM) De Weijertw ensen; bijdrage van De Huismeesters aan fonds w aarbij bew oners w ensen kunnen aangeven w aarbij deze uit het fonds gefinancierd kunnen w orden

Veiligheid ↑↑

Woninginbraak

% slachtoffer

↑↑

Gangpaden

% tevredenheid % gevoel van onveiligheid

↑↑

Onveiligheidsgevoel

Voorzieningen ↑↑ ↑↑ ↑↑

Speelvoorzieningen

% tevredenheid

50

68

73

64

in uitvoering

Groenvoorzieningen

% tevredenheid

87

88

88

90

Er w ordt nu samengew erkt met partners in de w ijk om invulling te geven aan ZVM

Winkelaanbod

% tevredenheid

91

Voorzieningen ouderen

% tevredenheid

97 81

97 84

97 70

7,1

7,3

7,4

7,2

44

41

400.000

(NLA) Het plantsoen bij het w inkelcentrum zal w orden opgeknapt. Om w oonomgeving aan te pakken. (NLA)Zorgen voor morgen w ijk

Woningbestand Kw aliteit van het w oningbestand

Cijfer

Percentage koopw oningen

%

↑↑↑ ↑↑↑

Wijkvisie is gereed, renovatie vastgesteld in meerjarenbegroting. Oplannen zijn gereed. Start sloop maart 2013. Start renovatie, najaar 2013.

(DHM) ontw ikkeling renovatie in de w ijk.

Kwaliteit omgeving ↑↑↑

Cijfer (hoog is goed)

6,9

7,1

7,1

7,2

↑↑

Kw aliteit w oonom geving Rom m el op straat

% ergernis

↑↑

Bekladding m uren

%

17 8

25 12

35 13

28 16

Vernielingen

%

11

28

31

30

Mate van verloedering (0-10)

Cijfer (hoog is slecht)

3

3,6

4,6

4,4

↑↑

↑↑

De buurtbeheerder is 1794 uur ingezet. Daarmee bevorderen w e leefbaarheid en positief stimuleren bew onersgedrag zie hierboven 100 Voortuinen van voormalige bejaardenw oningen zijn aangepakt. 1 maal per jaar gebeurt dit. Dit heeft geleid tot buurtbinding en een nette w oonomgeving. Gebeurt 1 maal per jaar en w ordt door gemeente geinitieerd.

53.302

(DHM) Inzet van buurtbeheerder die w ijkrondes loopt, snoeit, kapt, zw erfafval opruimt, graffity verw ijderd etc. (DHM) Intensief w ijkbeheer ivm w ijkvernieuw ing

3.500

500

(DHM) Aanzicht voormale bejaardenw oningen. Onderhoud van de tuinen is de verantw oordelijkheid van de huurder. Hier is het aanzicht echter heel bepalend. (DHM) Lentekriebels. Een project van de gemeente om samen met bew oners en professionals de w ijk netter te maken. DHM ondersteunt dit financieel.

Maatschappelijk Rendement Centrum Effecten

2004 2006 2008

2010

Resultaten 2012

Invest.

Acties 2012

Verbetering overlast omw onenden en bew oners in het studentenpand. 18 studenten w onen gereduceerd.

(DHM) Studentenbeheer: tegen gereduceerd tarief w onen studenten¬beheerders die controle houden over studenten pand ivm overlast. Loopt al enkele jaren succesvol.

Sociale wijksamenstelling Overlast om w onenden

% overlast

4

9

12

13

↑↑

Overlast door jongeren

% overlast

↑↑

Verhuisw ens

%

↑↑↑

Gehechtheid bij de buurt

% gehecht

19 10 76

18 9 76

18 10 64

16 11 65

Woninginbraak

% slachtoffer

15

6

18

12

Extra en verbetering verlichting rondom gasthuisjes en hofjes.

(DHM) Inventarisatie van onveilige plekken met geen of w einig verlichting.

Gangpaden

% tevredenheid

63

68

71

Onveiligheidsgevoel

% gevoel van onveiligheid

28

26

33

31

Samen met politie, w ijkbeheerder van gemeente w orden elk jaar w orden w ijkschouw en gehouden

Breed overleg met politie, mjd, diverse instanties omtrent leefbaarheid van diverse buurten in het centrum.

37 65 95

46 73 93 62

41 70 96 69

37 69 94 52

7,1

7,2

7,2

7,3

42

41

↑↑↑

Veiligheid ↑↑ ↑↑

↑↑

Voorzieningen ↑↑

Speelvoorzieningen

% tevredenheid

↑↑

Groenvoorzieningen

% tevredenheid

Winkelaanbod

% tevredenheid

↑↑

Voorzieningen ouderen

% tevredenheid

Woningbestand Kw aliteit van het w oningbestand

Cijfer

Percentage koopw oningen

%

↑↑↑ ↑↑↑

(DHM) aantal complexen in centrum selecteren voor verbeterslag

Verbetering van isolatie in complexen in centrum door cv te vervangen. De Laan is cv vervangen.

Kwaliteit omgeving ↑↑↑

Cijfer (hoog is goed)

7,6

7,7

7,8

7,6

21 27 5 3,7

27 21 7 3,5

28 20 21 4,2

35 13 20 4,1

↑↑

Kw aliteit w oonom geving Rom m el op straat

% ergernis

↑↑

Bekladding m uren

%

↑↑

Vernielingen

%

↑↑

Mate van verloedering (0-10)

Cijfer (hoog is slecht)

De buurtbeheerder is 1.768 uur ingezet. Daarmee bevorderen w e leefbaarheid en positief stimuleren bew onersgedrag

52.530

(DHM) Inzet van buurtbeheerder die w ijkrondes loopt, snoeit, kapt, zw erfafval opruimt, graffity verw ijderd etc.

Maatschappelijk Rendement Paddepoel aandacht

Effecten

crietria

2004 2006 2008

2010

Resultaten 2012

Invest.

Acties 2012

Sociale wijksamenstelling Overlast om w onenden

% overlast

5

10

10

12

Overlast door jongeren

% overlast

11

15

11

6

↑↑

Verhuisw ens

%

↑↑↑

Gehechtheid bij de buurt

% gehecht

12 66

13 74

14 67

19 54

12 65

10 65

7 67

6

↑↑↑

↑↑

Communicatie met begeleiders van Lentis is duidelijk verbetert. Bij overlast zijn er korte lijnen Verbetering samenhang aan de Plutolaan door organisatie van avond voor bew oners onderling, korte communicatielijnen tussen bew oners

(DHM) Contact met lentis bew oners intensiveren. Overlast in dit gebied is een gezamenlijk probleem.

Verbetering van veiligheid op straat en w oonomgeving door het aanbrengen van verlichting bij diverse portieken in 1 complex in de w ijk

(DHM) Verbetering van de gemeenschappelijke berging door meer en betere verlichting

(DHM) Studentenbeheerders maken kennis met omw onenden

Veiligheid ↑↑

Woninginbraak

% slachtoffer

↑↑

Gangpaden

% tevredenheid

Onveiligheidsgevoel

% gevoel van onveiligheid

18

17

23

25

Speelvoorzieningen

% tevredenheid

45

63

60

71

↑↑

Groenvoorzieningen

% tevredenheid

Winkelaanbod

% tevredenheid

91 98

↑↑

Voorzieningen Ouderen

% tevredenheid

90 97 79

88 90 86

89 92 70

7,4

7,4

7,3

45

46

↑↑

Voorzieningen ↑↑

Plutolaanzaal verhuurd aan w ijkraad tbv activiteiten voor de buurt.

bevorderen sociale cohesie

Verbetering imago w oon-zorgzone in Bernlef

(NLA) Uitvoering zorgen voor morgen programma

(DHM) De kozijnen zijn duurzaam beschilderd, dit heeft is ter verbetering van de uitstraling

(DHM) Planmatig onderhoud schilderw erk

Woningbestand ↑↑↑ ↑↑↑

Kw aliteit van het w oningbestand

Cijfer

Percentage koopw oningen

%

7,2

Kwaliteit omgeving Cijfer (hoog is goed)

7,1

7,2

7,4

6,8

↑↑

Kw aliteit w oonom geving Rom m el op straat

% ergernis

↑↑

Bekladding m uren

%

26 6 9 3,2

27 7 17 3,5

18 6 22 3,6

23 5 19 3,7

↑↑↑

↑↑

Vernielingen

%

↑↑

Mate van verloedering (0-10)

Cijfer (hoog is slecht)

De buurtbeheerder is 624 uur ingezet. Daarmee bevorderen w e leefbaarheid en positief stimuleren bew onersgedrag i.c.m. hierboven

18.540 (DHM) Inzet buurtbeheerder (DHM) Intensief w ijkbeheer

Maatschappelijk Rendement Oosterpark aandacht

Effecten

crietria

2004 2006 2008

2010

Resultaten 2012

Invest.

Acties 2012

Sociale wijksamenstelling ↑↑↑

Overlast om w onenden

% overlast

↑↑

Overlast door jongeren

% overlast

↑↑

Verhuisw ens

%

↑↑↑

Gehechtheid bij de buurt

% gehecht

8 14 13 66

13 12 14 70

11 8 13 55

14 7 13 61

10 75

7 76

13 72

8

26

18

20

22

Veiligheid ↑↑

Woninginbraak

% slachtoffer

↑↑

Gangpaden

% tevredenheid % gevoel van onveiligheid

↑↑

Onveiligheidsgevoel

Voorzieningen ↑↑ ↑↑

71

Speelvoorzieningen

% tevredenheid

Groenvoorzieningen

% tevredenheid

94

86

87

85

Winkelaanbod

% tevredenheid

84

87

87

85

Voorzieningen Ouderen

% tevredenheid

70

66

60

7,3

7,4

7,3

49

42

7,1 22 7 33 4,1

7 29 8 22 4

↑↑

(DHM+NLA) Tuintjes zijn aangelegd iom bew oners

De STIP in de w ijk en de inzet voor ouderen i.k.v. Zorgen voor Morgen zijn in 2011 gecontinueerd.

7.500

(DHM) Langs de Zaagmuldersw eg w orden er tuintjes aangelegd tbv bew oners. (NLA) Om dicht bij de bew oners om te voldoen aan diverse vragen op het gebied van w onen/w elzijn en zorg w illen de WTIP continueren

Woningbestand Kw aliteit van het w oningbestand

Cijfer

Percentage koopw oningen

%

7,3

↑↑↑ ↑↑↑

Kwaliteit omgeving ↑↑↑

Kw aliteit w oonom geving Rom m el op straat

Cijfer (hoog is goed)

↑↑ ↑↑

Bekladding m uren

%

↑↑

Vernielingen

%

↑↑

Mate van verloedering (0-10)

Cijfer (hoog is slecht)

% ergernis

7,1 20 10 26 3,8

7,2 28 9 18 3,9

(DHM) Besluit verbeterslag in 2012 buitenkant, (gereed) en 2013 binnenkant verbetering van de w oningen

(DHM) Onderzoek kw aliteit w oningen middels verbeterslag

Maatschappelijk Rendement Indische Buurt aandacht

Effecten

crietria

2004 2006 2008

2010

Resultaten 2012

Invest.

Acties 2012

Sociale wijksamenstelling (DHM) Buurtbeheer signaleert w oongedrag en is aanspreekpunt voor bew oners beheersbaarder

Overlast om w onenden

% overlast

23

23

25

17

↑↑

Overlast door jongeren

% overlast

↑↑

Verhuisw ens

%

↑↑↑

Gehechtheid bij de buurt

% gehecht

9 19 71

14 20 59

17 18 57

11 26 57

Woninginbraak

% slachtoffer

10

8

16

11

Gangpaden

% tevredenheid % gevoel van onveiligheid

61

66

56

22

26

30

30

51 88 97

56 87 97

54 86 97

71 83 95

Tuinen zijn aangepakt. Betere uitstraling.

Tuinen aanpakken Soerabajastraat

70

71

62

Er is een STIP in de w ijk gesitueerd. Dicht bij de bew oners om te voldoen aan diverse vragen op het gebied van w onen/w elzijn en zorg

(NLA) STIP in de w ijk situeren evenals een veilig in de buurtpand.

6,8

6,9

6,9

30

33

↑↑↑

(DHM) Inzet intensieve buurtbeheer in de Soerabajastraat Labeling soerabajastraat

Veiligheid ↑↑ ↑↑ ↑↑

Onveiligheidsgevoel

Overlast door gezamenlijk optreden oa door inzet med w onen. In De Hoogte hoort J. de Wittstraat bij het project.

90.000 (KW) Topstratenaanpak:

Voorzieningen ↑↑

Speelvoorzieningen

% tevredenheid

↑↑

Groenvoorzieningen

% tevredenheid

Winkelaanbod

% tevredenheid

Voorzieningen Ouderen

% tevredenheid

↑↑

Woningbestand ↑↑↑ ↑↑↑

Kw aliteit van het w oningbestand

Cijfer

Percentage koopw oningen

%

6,9

Kwaliteit omgeving ↑↑↑

Kw aliteit w oonom geving

Cijfer (hoog is goed)

6,6

6,5

6,6

6,2

Nettere w oonomgeving

Rom m el op straat

% ergernis

31

38

42

36

Voor een nettere w oonomgeving, sociale cohesie

Bekladding m uren

%

10

7

13

4

Verbetering uitstraling van de Soerabajastraat. Gerealiseerd in 2011

1.000

(DHM) Schilderw erk portieken Soerabajastraat

Vernielingen

%

20

9

29

13

1 maal per jaar is een container neergezet en geleegd.

1.500

(NLA) Milieustraat. In de w ijk staan 1x per jaar containers w aar bew oners hun grofvuil kunnen dumpen.

Mate van verloedering (0-10)

Cijfer (hoog is slecht)

4,2

3,7

3,7

4,2

120.000 500

↑↑

↑↑ ↑↑ ↑↑

(KW) Milieustew ard: inzet op een schone w ijk (DHM) Lentekriebels. Een project van de gemeente om samen met bew oners en professionals de w ijk netter te maken. DHM ondersteunt dit financieel.

Maatschappelijk Rendement Selwerd aandacht

Effecten

crietria

2004 2006 2008

2010

Resultaten 2012

Invest.

Acties 2012

Sociale wijksamenstelling ↑↑↑

Overlast om w onenden

% overlast

↑↑

Overlast door jongeren

% overlast

↑↑

Verhuisw ens

%

↑↑↑

Gehechtheid bij de buurt

% gehecht

11 20 11 66

6 14 12 72

11 12 18 64

12 9 21 64

8 65

12 59

13 62

7

21

19

30

22

65 90 99

66 91 99

72 88 96

73 88 98

84

88

7,4

Veiligheid ↑↑

Woninginbraak

% slachtoffer

↑↑

Gangpaden

% tevredenheid

Onveiligheidsgevoel

% gevoel van onveiligheid

↑↑

(NLA) samen met bew oners zijn er w erkgroepen gevormd tbv veiligheid, sociale samenhang en w oonomgeving

(NLA) Diverse projecten w orden opgestart ter verbetering van het veiligheidsgevoel.

77

Er w ordt nauw samengew erkt met partners in de w ijk om invulling te geven aan ZVM

(NLA) Zorgen voor morgen w ijk

7,1

7,4

De w ijkvisie van Selw erd is klaar. Planontw ikkeing loopt p0

w ijkvisie

44

53

Voorzieningen ↑↑

Speelvoorzieningen

% tevredenheid

↑↑

Groenvoorzieningen

% tevredenheid

Winkelaanbod

% tevredenheid

Voorzieningen Ouderen

% tevredenheid

↑↑

Woningbestand ↑↑↑

Kw aliteit van het w oningbestand

Cijfer

↑↑↑

Percentage koopw oningen

%

7,2

Kwaliteit omgeving ↑↑↑

Cijfer (hoog is goed)

7,2

7,3

7,1

6,7

Rom m el op straat

% ergernis

29

26

33

24

Bekladding m uren

%

6 16 3,6

6 18 3,4

6 23 3,2

6 18 4,1

Kw aliteit w oonom geving

↑↑ ↑↑ ↑↑

Vernielingen

%

↑↑

Mate van verloedering (0-10)

Cijfer (hoog is slecht)

(NLA) samen met bew oners zijn er w erkgroepen gevormd tbv veiligheid, sociale samenhang en w oonomgeving De buurtbeheerder is 1534 uur ingezet. Daarmee bevorderen w e leefbaarheid en positief stimuleren bew onersgedrag

(NLA) Diverse projecten w orden opgestart ter verbetering van de kw aliteit van de w oonomgeving 45.577 (DHM) Buurtbeheerder

Maatschappelijk Rendement Tuinwijk aandacht

Effecten

crietria

2004 2006 2008

2010

Resultaten 2012

Invest.

Acties 2012

Sociale wijksamenstelling ↑↑↑

Overlast om w onenden

% overlast

↑↑

Overlast door jongeren

% overlast

↑↑

Verhuisw ens

%

↑↑↑

Gehechtheid bij de buurt

% gehecht

21 26 30 47

15 16 18 57

13 17 15 53

13 9 10 65

Woninginbraak

% slachtoffer

11

4

10

7

Gangpaden

% tevredenheid % gevoel van onveiligheid

59

72

67

33

20

34

16

Speelvoorzieningen

% tevredenheid

46

50

45

53

Groenvoorzieningen

% tevredenheid

81

84

84

85

Winkelaanbod

% tevredenheid

99

Voorzieningen Ouderen

% tevredenheid

98 54

93 63

94 45

Veiligheid ↑↑ ↑↑ ↑↑

Onveiligheidsgevoel

Verbetering gangpaden en vermindering w oninginbraak Tuinw ijk

Voorzieningen ↑↑ ↑↑ ↑↑

Woningbestand ↑↑↑ ↑↑↑

Kw aliteit van het w oningbestand

Cijfer

Percentage koopw oningen

%

6,8

6,9

6,7

7,1

22

27

Voor de sociale samenhang buurtbew oners zijn 2 speelvoorzieningen verbeterd in de w ijk. Verbetering van recreatiegebied en groenvoorziening

(NLA) Speelplaatsen w orden opgeknapt nadat bew oners plannen hebben ingediend.

32 w oningen opgeleverd voor stellen en kleine gezinnen. Project gestart voor plaatsen zonnecollectoren door kopers en huurders. Bew ustw oording enegriegebruik bij bew oners.

(DHM) Op locatie Alfa in planvorming ontw ikkeling grondgebonden w oningen

(NLA) Bessemoerstrook (groenstrook) w ordt opgeknapt

Zonnecollectoren Duurzaamheid

Kwaliteit omgeving ↑↑↑

Kw aliteit w oonom geving

Cijfer (hoog is goed)

6

6,7

6,7

7,3

Rom m el op straat

% ergernis

35

24

33

16

↑↑

Bekladding m uren

%

↑↑

Vernielingen

%

↑↑

Mate van verloedering (0-10)

Cijfer (hoog is slecht)

9 12 3,8

6 12 3,5

12 17 4,5

4 8 3,3

↑↑

Geveltuinen w orden door bew oners zelf onderhouden. Lentis bew oners sluiten zich aan bij het zw erfvuilteam

(NLA) Geveltuinen w orden in samenw erking bew oners aangelegd. Regelmatig loopt ook het zw erfvuilteam in de w ijk

Maatschappelijk Rendement Corpus den Hoorn aandacht

Effecten

crietria

2004 2006 2008

2010

Resultaten 2012

Invest.

Acties 2012

Overlast om w onenden

% overlast

4

3

6

Voor de bevordering sociale cohesie en verbetering w oonomgeving zijn er diverse w ijkactiviteiten financieel ondersteund.

250

(NLA) Bijdrage w ijkactiviteiten

Overlast door jongeren

% overlast

8

4

2

Voor de bevordering sociale cohesie tussen bew oners en novo zijn activiteiten financieel ondersteund.

500

(NLA) bijdrage activiteiten Confiance

14 74

9 67

10 70

3 83

8 74

2

17

13

17

Sociale wijksamenstelling ↑↑↑

↑↑ ↑↑

Verhuisw ens

%

↑↑↑

Gehechtheid bij de buurt

% gehecht

Veiligheid ↑↑

Woninginbraak

% slachtoffer

↑↑

Gangpaden

% tevredenheid % gevoel van onveiligheid

↑↑

Onveiligheidsgevoel

Voorzieningen ↑↑ ↑↑

↑↑

Speelvoorzieningen

% tevredenheid

36

44

61

Groenvoorzieningen

% tevredenheid

85

90

88

Winkelaanbod

% tevredenheid

92

96

96

Voorzieningen Ouderen

% tevredenheid

81

85

77

Kw aliteit van het w oningbestand

Cijfer

7,3

7,4

7,6

Percentage koopw oningen

%

48

50

Als afsluiting van de w ijkvernieuw ing hebben Nijestee en DHM beloofd kunst te plaatsen.

Kunst is in de w ijk geplaatst

Woningbestand ↑↑↑ ↑↑↑

Uit de schouw en samen met bew oners diverse urgente punten aangepakt door beheer onvoorzien

1.000

(DHM) w ijkschouw met bew oners

Kwaliteit omgeving ↑↑↑ ↑↑

Kw aliteit w oonom geving Rom m el op straat

↑↑

Bekladding m uren

Cijfer (hoog is goed)

7,3

7,9

7,6

% ergernis

20 16 14 3,2

18 5 9 3

16 5 10 3

%

↑↑

Vernielingen

%

↑↑

Mate van verloedering (0-10)

Cijfer (hoog is slecht)

In een netw erk problemen oplossen

(NLA) Buurtteamaanpak: med. Wonen zit in overlegorgaan om problemen op te pakken

Maatschappelijk Rendement Overige wijken aandacht

Effecten

crietria

2004 2006 2008

2010

Resultaten 2012

Invest.

Acties 2012

Sociale wijksamenstelling ↑↑↑

Overlast om w onenden

% overlast

↑↑

Overlast door jongeren

% overlast

Verhuisw ens

%

Gehechtheid bij de buurt

% gehecht

↑↑ ↑↑↑

Veiligheid ↑↑

Woninginbraak

% slachtoffer

↑↑

Gangpaden

% tevredenheid % gevoel van onveiligheid

↑↑

Onveiligheidsgevoel

Voorzieningen ↑↑

Speelvoorzieningen

% tevredenheid

↑↑

Groenvoorzieningen

% tevredenheid

Winkelaanbod

% tevredenheid

Voorzieningen Ouderen

% tevredenheid

↑↑

Woningbestand ↑↑↑ ↑↑↑

Kw aliteit van het w oningbestand

Cijfer

Percentage koopw oningen

%

Kwaliteit omgeving ↑↑↑

Kw aliteit w oonom geving Rom m el op straat

Cijfer (hoog is goed)

↑↑ ↑↑

Bekladding m uren

%

↑↑

Vernielingen

%

↑↑

Mate van verloedering (0-10)

Cijfer (hoog is slecht)

% ergernis

DHM is betrokken bij De Dilgt. Het ondersteunt de jaarlijkse kerstmaaltijd.

750

(DHM) Financiële ondersteuning kerstmaaltijd De Dilgt.

BIJLAGE 3 | ONDERNEMINGSBOOM DE HUISMEESTERS

Klantperspectief klant maatschappij Meten Tevredenheid over onze w oning

7,2

Tevredenheid over onze w ijk

7

Oordeel Visitatie

8

Oordeel WSW

Positief

Oordeel CF

A2

(2011: A1)

Energielabels >c

51%

(2011: 46%)

Veiligheid

24%

(2011: 20%)

Punten

121

(2011: 119)

Uitgevoerde acties Gemaakte w ijkvisies: 0 Opgeleverde w oningen: 180 Verduurzaamde w oningen: 96 In verbeterslag aangepakte w oningen: 403

Financieel perspectief financieel middelen Meten

Loan to value

67

(2011: 68)

Solvabiliteit

33,07

(2011: 33,08 )

Interest coverage ratio

1,8

(2011: 1,6)

Kosten eigen organisatie per vhe 400

(2011: 450)

Uitgevoerde acties Financieel beleidsplan aangepast

Innovatief perspectief personeelsmanagement leiderschap en cultuur Uitgevoerde acties Meten

Tevredenheid medew .

7,8

(2010: 8,0)

Verzuimpercentage

3,38

(2011: 4,51)

Gemiddelde leeftijd

45

(2011: 45)

HRM beleidsplan opgesteld Bedrijfsarts aanpassing

Interne organisatie perspectief primair proces operationeel risicomanagement governance Uitgevoerde acties Besturingsmodel De Huismeesters opgezet Meten

Leegstandpercentage

0,57

(2011:0,38)

Asbestbeleid geformuleerd

Dienstverlening beoordeling

7,5

(2010: 7,3)

Risicomanagementbeleid geformuleerd

Mutatiegraad

11,20%

(2011: 12,4%)

Huurachterstand

0,58%

(2011: 0,72%)

Legionellabeleid geformuleerd