De Haarlemse contracten voor beheer & onderhoud Enschede 28 mei 2015 Herman Wals
26 september 1965
Inhoud
Uitgangspositie Werken in regie Contractstructuur Kenmerken Domeinen Spaarnelanden Contractbeheersing Proces & planning
Risico’s (1)
Uitgangspositie (1)
Anno 2000 traditionele, technische georiënteerde vakafdelingen Civiel & Haven ♦ Natuur & Landschap ♦ RATD ♦ Verkeer & Vervoer iedere afdeling voor zich ► openbare ruimte als optelsom
omvangrijke eigen onderhoudsploegen intuïtief en incident-gestuurd beheer & onderhoud ► opzichter geen beheerinstrumentarium organisatie ► operationeel ♦ technisch ♦ monodisciplinair
Bomenploeg (1959)
Optelsom
Uitgangspositie (2)
Anno 2000 management stuurde op budget geen verantwoording prestaties + effect vervangingsinvesteringen ad hoc geen areaalmutaties jarenlange bezuinigingen achterstallig onderhoud ► 84 miljoen euro
Rekenkamercommissie-onderzoek naar oorzaken achterstand (2005) bewuste keuzen gemeenteraad geen (adequaat) beleid ♦ ontoegankelijke cijferbrij
Risico’s (2)
Werken in regie (1)
Uitwerkingsplan GOB (december 2012) ontstaan uit Stedelijke Projecten + Wijkzaken ingangsdatum GOB 1 mei 2013 twee pijlers ► gebiedsgericht werken ♦ werken in regie vermindering aantal fte’s beheer- + planningstaken op afstand concentratie op regie- + sturingstaken professioneel contractmanagement technische expertise blijft voorhanden bij gemeente ► gericht op opdrachten geven, niet op zelf doen
Het organisatiemodel
Of zo…
Risico’s (3)
Werken in regie (2)
Dagelijks onderhoud anno 2014 takenpakket was nog op oude organisatie afgestemd ondoorzichtig geheel van contracten 25 overeenkomsten met Spaarnelanden ► op vier niveaus ruim 50 contracten met marktpartijen arbeidsintensieve frequentiebestekken dagelijks beheerders besteedden meeste tijd aan meldingen
RAW-bestek
Werken in regie (3)
B&W-nota Uitwerking B&O-contracten (februari 2014) een bundeling van werkzaamheden in de openbare ruimte die leidt tot verschuiving van taken naar marktpartijen die de gemeente in staat stelt haar regierol op te pakken en door middel van aanbesteding een optimale balans tussen prestaties, prijs en kwaliteit bereikt
Aanpak opdrachten geclusterd in samenhangende domeinen per domein een DVO ► DDO gunnen van B&O aan één opdrachtnemer per domein verdeling van de domeinen over marktpartijen en Spaarnelanden totale volume DVO’s Spaarnelanden blijft gelijk (29,5 miljoen euro)
Werken in regie (4)
Aanscherping domeingericht contracteren en gebiedsgericht sturen relatie tussen dagelijks onderhoud en groot onderhoud van inspanningsverplichting naar resultaatsverplichting kiezen voor de van-gevel-tot-gevel benadering financiële taakstelling meegeven aan domeincontracten ► kadernota 2014 ► kwaliteitsniveau omlaag
Domeinen en gebieden
Kwaliteitsambitie
Risico’s (4)
Contractstructuur
Opbouw DDO’s basisovereenkomst ► juridische mantel vraagspecificatie algemeen ► geest van de overeenkomst vraagspecificatie processen ► uitvoering van de overeenkomst ► facturering ♦ wijzigingen ♦ meldingen ♦ schades ♦ rapportages ♦ inspecties ♦ enzovoort vraagspecificatie resultaten ► resultaatbladen looptijd vier jaar + (twee keer) verlenging van twee jaar identieke opzet voor Spaarnelanden + marktpartijen convenanten Spaarnelanden versus DDO’s ► allonge
DDO Domein DienstverleningsOvereenkomst Haarlem
BASISOVEREENKOMST
Annexen
Vraagspecificatie “Algemeen” (deel A)
Vraagspecificatie “Processen” (deel B)
Procesbladen
Bijlagen
Vraagspecificatie “Resultaten” (deel C)
Resultaats bladen
Procesblad meldingen
Resultaatblad wortelopschot
Risico’s (5)
Kenmerken (1) contractpartner neemt verantwoordelijkheid voor domein van voorschrijven naar samenwerken verschuiving van beheer- en planningstaken naar marktpartijen en Spaarnelanden behandeling van meldingen + schades verantwoordelijkheid voor inspecties + schouwen kennispartner ► advisering + meedenken maatschappelijke + bestuurlijke gevoeligheid afstemming met andere opdrachtnemers ► BAM neemt voortouw
Kenmerken (2) realiseren vastgesteld kwaliteitsniveau taakstellende budgetten ► geen geld meer bij gemeente geen meerwerkfacturen!
kwaliteitsborgingsplan voor hele contractperiode jaarlijks uitvoeringsplan rapportages door marktpartij/ Spaarnelanden audits namens gemeente door ingenieursbureau beoordeling uitvoering contract + samenwerking escalatieladder
als werkwijze aan eisen voldoet ► vertrouwen in goed eindresultaat
Relatie tussen plannen (BAM)
Samenwerkingsmonitor Hoofdthema
Onderdeel
Planmatig werken
1. Hoe doordacht en realistisch is het operationeel uitvoeringsplan? 2. Hoe wordt het operationeel uitvoeringsplan nageleefd?
Pro-activiteit en samenwerking
1. Hoe wordt de samenwerking (partnerschap) tussen OG en ON ervaren? 2. Hoe worden de meldingen verwerkt door ON? 3. Hoe behartigt de ON de belangen van de OG?
Deskundigheid en kwaliteit
1. Is de ON zelfsturend en handelt pro-actief? 2. Werkt de ON volgens het kwaliteitborgingsplan?
Veiligheid en gezondheid
1. Hoe gaat de ON om met de aspecten veiligheid en gezondheid? Houding naar de 1. Hoe gaat de ON om met de omgeving leefbaarheidsaspecten (overlast voor omgeving)? 2. Hoe wordt omgegaan met duurzaamheid en milieuaspecten? Revisies en 1. Hoe gaat de ON om met het (bewijs)documen verwerken van mutaties in ten gemeentelijk registratie systeem
Beoordeling
Toelichting
Risico’s (6)
Domeinen
Markt openbare verlichting (perceel) ► Volker Infra VRI’s (perceel) ► Vialis civiele kunstwerken + oevers (perceel) ► Volker Infra beweegbare bruggen (perceel) ► Strukton riolering + grondwater ► BAM asfalt + markeringen (perceel) ► BAM
Spaarnelanden afval & reiniging elementenverhardingen + straatmeubilair (perceel) groen & spelen parkeren coördinatie piket & meldingen wagenparkbeheer
Risico’s (7)
Spaarnelanden (1)
Startproblemen RATD (2005) ♦ SBH (2009) budgetten overgeheveld, maar prestaties niet omschreven meerwerkfacturen ‘rugzakjes’ niet marktconform monitoring + rapportages ▼ weinig assertief opdrachtgeverschap
Gemeenteraad motie van ChristenUnie over Spaarnelanden (30 oktober 2014) voor eind 2014 duidelijkheid over status van convenanten voor de zomer van 2015 toekomstscenario’s
Spaarnelanden (2)
Nieuwe start hergroepering van domeinen ‘inbesteding’ inschrijven zoals bij marktpartijen beoordelingsteams Plan visie nieuwe taken ▲ ♦ Transitieplan ▼
operationeel sterker geworden meldingen onder controle gesteggel over kleine aanpassingen geen staat van hoeveelheden, maar afspraak over kwaliteit areaal tactisch niveau moet nog verbeteren
Sturingsdriehoek
Risico’s (8)
Contractbeheersing (1) contractdriehoek per domein ► procesmanager ♦ technisch adviseur ♦ beheerder gebied √ operationeel overleg √ ♦ tactisch overleg √ ♦ (strategisch overleg) (√) implementatieadviseur √ auditbureau PHBM + PPES √ ► systeemtoets (√) ♦ procestoets (√) ♦ producttoets (√) ♦ resultaattoets (√) opstellen risicodossiers (√) dagelijks beheerders voeren resultaattoetsen buiten uit (√) cursus SCB in 2014 als opmaat √ opleidingen + trainingen medewerkers ► menukaart contractbeheersingsplan (√)
Contractbeheersing (2)
De regieacademie
Risico’s (9)
Proces (1)
definitiefase (zomer 2013 – maart 2014) van onderop ▼ Van de Bunt voorbeelden bij andere gemeenten ▼ second opinion Haskoning DHV ontwerpfase (maart – augustus 2014) taskforce 1.0 contractsystematiek ► UAV-gc 2005 Cyber + Aratis arealen + kostenkengetallen ► normbudgetten overdrachtsdocumenten met nulsituatie
Proces (2)
aanbestedingsfase (september – december 2014) Europees niet-openbaar aanbesteed ► vijf partijen per domein inbesteding Spaarnelanden inschrijvingen ► beoordelingsteams per domein ondertekening 19 december 2014 uitvoering (januari 2015 – december 2018) transitieperiode ► inrichting processen ♦ meldingen ♦ incidenten kwaliteitsborgingsplan ♦ operationeel uitvoeringsplan monitoring & evaluatie (idem) risicodossiers rapportages contractpartij ► kwartaal ♦ tweewekelijks operationeel toetsen door auditbureau
Consistoriekamer
Rekenmatrix EMVI-score K&O Criterium
subcriterium
Maximale Beoordelingscijfer Behaalde Totalen kwaliteitswaard 100% kwaliteitswaarde in concensus bepaald e
1A. Visie op samenwerking en partnering 1. Samenwerking & Partnering
1B. Scope-, beleids- en budgetwijzigingen
55%
1C. Efficienty in werkwijze
2. Pro-actief, risico-gestuurd en domeinoverstijgend handelen
2A. Pro-actief en risico-gestuurd handelen 2B. Domeinoverstijgend handelen
4. Domeinspecifiek
3B. Werkzaamheden in Transitieperiode bij start DDO 4A Meenemen personeel
20%van de aanneemsom
€ 210.000
7
€ 52.500
15,00%
€ 90.000
6
€0
5,00%
€ 30.000
7
€ 7.500
15,00%
€ 90.000
8
€ 45.000
12,50%
€ 75.000
7
€ 18.750
7,50%
€ 45.000
8
€ 22.500
5,00%
€ 30.000
8
€ 15.000
5,00%
€ 30.000
6
€0
28%
3A. "Nul-meting" 3. Transitieperiode en 0-meting
35,00%
12,5%
5,0%
>
€ 600.000,00
€ 161.250 Kwaliteitswaarde prestatiecriterium SROI:
5%
boven het minimum van 5%
€
7.900,00
€ 200.750
Totale kwaliteitswaarde
Aanneemsom voor Domein voor de totale looptijd van de DDO KW&O Fictieve inschrijvingssom (aanneemsom minus Totale kwaliteitwaarde)
€ 39.500
4
€
690.000,00+ extra wzh:
€
410.000,00
€ 3.170.000
€ 2.969.250
Toetscyclus (PHBM♦PPES)
Ondertekening (19 december 2014)
Risico’s (10)
Achter de etalage (1) kleine aannemers kansloos? transitiefase! areaal eigen maken ► aanvullingen op nulmeting meldingen onder controle krijgen systemen gemeente niet ingericht op gebruik door contractpartners lager kwaliteitsniveau kan afstralen op B&O-contracten scharrelruimte is verdwenen ► evenementen discussie met Spaarnelanden op paaltjesniveau calamiteiten ► Schoterbrug ▲ ♦ Nieuwe Gracht ▼
Meldingen onder controle (krijgen)
Schoterbrug
Nieuwe Gracht
Achter de etalage (2) contractmanagers, technisch adviseurs + beheerders in hun rol krijgen contractdriehoeken nog sterk operationeel gericht bij beheerders spagaat tussen gebied en stadsbreed domein van hit & run ► nadenken ‘daar ben ik niet meer van’ ♦ ‘daar hebben we geen geld meer voor’ verschil in abstractieniveau tussen gemeente en BAM enz. zakelijker opstelling nodig ► ‘persoonlijk leiderschap’ niet alleen kennis, maar ook vaardigheden verbeteren en versterken
Risico’s (11)
Taskforce 2.0
‘inregelen’ B&O-contracten operationele overleggen gestart toegang regelen voor meldingen, GBI enz. duidelijkheid creëren ► meldingen ♦ schades ♦ evenementen ♦ VTW’s ♦ inspecties enz. ► werkoverleggen ♦ spreekuur begeleiding Spaarnelanden ► spreekuur cursussen + trainingen ► menukaart sleutelen aan houding & gedrag start auditbureau ► risicosessies ♦ toetsen inhuren operationeel contractbeheerder POW-projecten ontwikkelprojecten
Risico’s (12)