de Feniks formule
Jaarverslag 2013
Jaarverslag 2013
Feniks
Pagina 1
Pagina 2
Feniks
Jaarverslag 2013
Inhoud De Feniksformule
4
3.4 3.5
Armoede en zorgmijders Geregistreerde hulpvragen in het kader van armoedebestrijding
21 22
1. Expertise Gender en Emancipatie 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7
Beïnvloeding van beleid Informeren en adviseren op lokaal niveau Publiekscampagne ‘Weet wat je Werk Waard is! Internationale Vrouwendag Emancipatievraagstukken in de media Websites Feniks en social media
6
4. Samenwerking
7
met andere
7
Organisaties
8 8 8 10 11
4.6 4.7
2. Emancipatie en Participatie in praktijk 2.1 2.2 2.3 2.4
Activiteiten en aantallen Activiteiten en aantallen op domeinen Sociale stijging in 2013 Praktijkvoorbeelden van sociale stijging in 2013
4.8 12
3.3
De Dromenvang-methode Vrijwilligers, begeleiding en deskundigheidsbevordering Armoedebestrijding
Jaarverslag 2013
25 25 25 26 26 26 27 27 27 27
14 15 18
5. Organisatie 5.1 5.2
30
Feniksteam Bestuur
31 31
6. Financiën
op de
3.1 3.2
4.9
Netwerk Wijkgericht werken Vrouwen nemen de leiding Leerproject ´Klussen voor vrouwen´ Project ´Op Eigen Kracht´ Platform sociale zekerheid Stuurgroep ‘Jonge moeders en hun kinderen’ Mamma Verhalenkoor Budgetteringscursus ´Uitkomen met inkomen´ Gemeentelijk programma ‘Meedoen en Sociale stijging’ Reacties samenwerkende partners/ instellingen in de stad
13
3. Ondersteuning Levensdomeinen
4.1 4.2 4.2.1 4.2.2 4.3 4.4 4.5
24
20
6.1 6.2
32
Accountantsverslag en middelen Sponsors ‘BEDANKT!’
33 33
21 21
7. Media
34
21
Feniks
Pagina 3
De Feniksformule Met genoegen presenteert Feniks u het
teamlid genereert ongeveer 3,5 uur van een
jaarverslag over 2013.
vrijwilliger, zo is berekend. Daarnaast geeft de
In het beschreven jaar ontvangt de organisatie
combinatie van emancipatiebeleid en uitvoering
een belangrijke erkenning voor het werk
in 2013 veel publiciteit op het onderliggende
en de functie van Feniks door de nominatie
vraagstuk.
van haar directeur voor de tweejaarlijkse Joke Smitprijs voor emancipatie door de
Voor Feniks is 2013 ook het jaar van transities
Rijksoverheid. In Tilburg blijkt de erkenning
en verandering. Dit jaarverslag dient uitsluitend
voor ‘de Feniksformule’ uit het nieuwe
verantwoording af te leggen over de producten
gemeentelijke subsidiekader voor participatie
en resultaten vanuit ons gemeentelijk
(Programma Meedoen en Sociale Stijging). Het
subsidiecontract. Inkomsten vanuit de
programma van eisen formuleert begin 2014 de
gemeentelijke afdeling ‘Werk en Inkomen’
functie van Feniks in heldere eisen zoals ‘een
worden immers per ‘dossier’ verantwoord.
kennispunt emancipatie, gender en diversiteit
Toch is hier sprake van een nauwe relatie
dat zich richt op het informeren en adviseren
met de kwaliteit van Feniks’ gesubsidieerde
van de overheid en kwetsbare burgers op het
producten. Onder invloed van het nieuwe
terrein van emancipatievraagstukken en dat
arbeidsmarktbeleid (NOMA), loopt sociale
de maatschappelijke aandacht voor gender in
activering in 2013 terug tot 12 trajecten die
Tilburg vergroot’.
in 2014 eindigen. De organisatie neemt in het beschreven jaar dan ook structurele (personele)
De ‘Feniksformule’ houdt de onlosmakelijke
maatregelen om op haar budget te bezuinigen.
verbinding in tussen emancipatie en
Inhoudelijk wordt de transitie naar participatie
participatie van kwetsbare vrouwen, zowel in
gemaakt door drie innovatieve methodische
beleid als in de praktische uitvoering. In dit
programmalijnen te ontwikkelen die de
jaarverslag informeren wij u over ons succes
gemeente middels de offerte heeft goedgekeurd.
daarin. In 2013 bereikt Feniks 517 vrouwen die regelmatig deelnamen aan activiteiten. Hiervan
Vanuit Feniks wordt in 2013 veel tijd
is met 326 unieke personen procesmatig,
geïnvesteerd in de afstemming op en de
vanuit diverse leefgebieden, gewerkt aan het
vormgeving van de netwerkorganisatie
hervinden van eigen kracht. Ten opzichte van
‘Meedoen en sociale stijging’. Dit resulteert
2012 is het aantal vrouwen dat is begeleid naar
begin 2014 uiteindelijk in een gezamenlijke
vrijwilligerswerk maar liefst verdubbeld naar 78
offerte met 13 Volt (voorheen SEW, CBV en
personen. Feniks bereikt dit resultaat door de
‘De Ketting’). Door gebrek aan synergie heeft
inzet van een 30-tal vrijwilligsters en een team
dit niet geleid tot een fusie, wel is er een
van maar 3,39 FTE! Ieder uur van een betaald
samenwerkingsconvenant tot stand gekomen.
Pagina 4
Feniks
Jaarverslag 2013
Om Feniks intern te ‘kantelen’ naar kwalitatieve
deelneemsters. Het mooie aan het nieuwe
en betaalbare participatie trajecten wordt
participatieprogramma ‘Meedoen en sociale
in 2013 met succes ingezet op onder andere
stijging’ is dat onze methodische trajectexpertise
de zelfwerkzaamheid van vrijwilligers bij
nu nog beter en vaker ter beschikking kan
laagdrempelige groepsactiviteiten. Door
worden gesteld aan niet-uitkeringsgerechtigden
additionele financiering voor haar meest
(nuggers). Vanuit Werk en Inkomen kon dit
intensieve trajecten heeft Feniks in het
immers niet. Sociaal culturele en economische
verleden ook kunnen investeren in kennis
zelfstandigheid zijn twee kanten van dezelfde
en in samenwerking met ketenpartners en
‘op eigen kracht’ medaille. Het sociale vraagstuk
neemt zij deel aan netwerken met betrekking
en emancipatie zijn in Tilburg al bijna 40
tot participatie, sociale zekerheid, onderwijs,
jaar (duurzaam) met elkaar verbonden in ‘De
arbeidsmarktbeleid, frontlijnaanpak en
Feniksformule’.
wijkgericht werken. ‘De Feniksformule’ houdt in dat wij deze expertise ook in 2014
Op eigen kracht vooruit!
blijven door ontwikkelen en inzetten voor alle
Karin Bruers Voorzitter bestuur
Jaarverslag 2013
Feniks
Gerda de Vries Directeur
Pagina 5
1. Expertise Gender en Emancipatie Een van de doelstellingen van Feniks is het adviseren en informeren van (kwetsbare) burgers en gemeentelijke overheid over vraagstukken op het terrein van gender, diversiteit en emancipatie. Door haar expertise in te zetten, genereert Feniks maatschappelijk aandacht en vergroot zij het draagvlak voor deze vraagstukken in Tilburg, maar ook landelijk. Op beleidsmatig niveau komt dat tot uiting in de ‘raad- en daadfunctie’ die Feniks heeft voor burgers en gemeentelijke overheid.
Pagina 6
Feniks
Jaarverslag 2013
1.1 Beïnvloeding van beleid
gehouden over ‘Van bijstand naar werk’ door
Feniks maakt deel uit van een landelijk en
een ervaringsdeskundige van Feniks;
provinciaal netwerk, waardoor er veel contact is
•
Movisie, Arbeidsmarkt & Participatie;
met andere organisaties. Dit jaar hebben diverse
•
IVD Dongen en de Poorten (300 bezoekers);
landelijke organisaties Feniks geconsulteerd over
•
Voorlichting aan diverse groepen waaronder
de situatie van kwetsbare vrouwen en de inzet
ROC, Fontys, MFA;
van Feniks. Dit waren onder andere WomanInc,
•
de FNV Vrouwenbond, de Arme kant van
Kracht on Tour, georganiseerd door de Rijksoverheid;
Nederland/Eva en Atria.
•
Bijzondere ontmoetingen,;
•
Bijdrage aan Wintervuur: toelichting op ‘de
Naar aanleiding van de Emancipatiebrief op
Mariafiguur’ vanuit de feministische visie;
Hoofdlijnen van de Rijksoverheid en de daaraan
•
Diverse informatiemarkten(bereik meer
gekoppelde hoorzitting voor Tweede Kamerleden
dan 1000 bezoekers): Korvelseweg,
met de landelijke vrouwenorganisaties is er
GGZmb, Stagemarkt, Rondgang, sociale
regelmatig onderling mailverkeer en uitwisseling.
kaart, armoedemarkten, enz. Op al deze
Tijdens de hoorzitting wordt de gemeente Tilburg
gelegenheden werd met enkele honderden
en Feniks met haar emancipatie-effecttoets
mensen actief contact gelegd en werd er
op armoedebeleid ‘Het vrouwelijke gezicht
van gedachte gewisseld over emancipatie-
van armoede’ tot voorbeeld gesteld voor de
onderwerpen.
Rijksoverheid. Wat volgt is een (aangenomen) motie om bij de diverse ministeriële opnieuw in te voeren. Lokaal beïnvloedt Feniks
1.2 Informeren en adviseren op lokaal niveau
het nieuwe beleidskader armoedebeleid 2014.
Het creëren van maatschappelijk draagvlak voor
Door diverse inspanningen zoals het inspreken
emancipatiebeleid vanuit diversiteit is één van
bij de raadscommissie Sociale Stijging, het
de speerpunten van Feniks. Vooral vraagstukken
organiseren van een huiskamergesprek en
die gericht zijn op maatschappelijke aandacht
contact met zeer verschillende politieke partijen
voor en verbetering van de maatschappelijke
worden in het nieuwe armoede-beleidskader
positie van (laaggeschoolde) allochtone
alleenstaande ouders als focusgroep opgenomen!
en autochtone vrouwen in Tilburg hebben
Ook de Provinciale vrouwenraad laat zich
prioriteit. Als stedelijk expertisecentrum voor
inspireren door de Tilburgse emancipatie-
emancipatie organiseert Feniks jaarlijks dan
ffecttoets op armoede en houdt een onderzoek
ook een aantal informatieve en spraakmakende
over dit onderwerp onder alle Brabantse
themabijeenkomsten en lezingen over actuele
gemeenten. Na publicatie volgen in 2014
onderwerpen.
departementen de emancipatie-effecttoets
verschillende vervolgactiviteiten waaraan Feniks ook bijdraagt. In september nam Feniks deel aan
In 2013 zijn onder andere de volgende
de landelijke bijeenkomst van Atria in de SER
bijeenkomsten georganiseerd:
over de actualiteit van het emancipatiebeleid.
•
Internationale vrouwendag 2013;
•
Huiskamergesprek Armoede;
•
Themabijeenkomst ‘Financiële
Verder heeft Feniks in 2013 in de volgende
zelfredzaamheid’;
bijeenkomsten geparticipeerd: •
Tafel van één (217 deelneemsters, waarvan
•
vrouwen’;
143 nuggers). Feniks was bij 3 tafels ‘buddy’; •
Inleiding provinciale dag ‘Vrouw en Passie’
•
Landelijk symposium ‘Hoe komt zij
Vrouw in focus; 3 bijeenkomsten met (allochtone) voorbeeldvrouwen;
georganiseerd door de Zusters van Liefde; •
Thema-avond ‘Microkrediet startende
•
Expertisebijeenkomsten ‘Dromenvangmethode’.
vooruit?’ georganiseerd door Arme kant van Nederland/EVA. Feniks was hier ruim
Met deze informatie- en themabijeenkomsten
vertegenwoordigd. Zo werd een inleiding
bereikte Feniks in totaal 538 bezoekers.
Jaarverslag 2013
Feniks
Pagina 7
1.3 Publiekscampagne ‘Weet wat je Werk Waard is!’
1.5 Emancipatievraagstukken in de media
In mei 2013 is het projectplan geschreven,
Feniks heeft voor gender, diversiteit en
draagvlak onderzocht en is er subsidie
emancipatie in 2013 vaak aandacht gevraagd
aangevraagd bij het Ministerie van Sociale Zaken
en ook gekregen in zowel de plaatselijke als
en Werkgelegenheid. In november is een subsidie
de landelijke media. De plaatselijke media
van €20.000,- toegekend voor ‘Weet wat je Werk
waaronder Brabants Dagblad, Spint, Lokale
Waard is!’ Dit is de lokale publiekscampagne
Omroep Tilburg e.d. hadden aandacht voor de
waarmee Feniks in 2014 aandacht wil vragen
activiteiten van Feniks. De Tilburgse Koerier
voor het nog steeds bestaande verschil in
en het Stadsnieuws plaatsten veelvuldig de
beloning tussen mannen en vrouwen voor
aankondigingen van de startende activiteiten.
hetzelfde werk. Feniks zal diverse producten en activiteiten inzetten om mannen en vrouwen
Mede door inzet van Feniks hebben zowel
te attenderen op deze verschillen en wat zij
de landelijke pers als Omroep Brabant en
zelf kunnen doen om dit te verkleinen of op
het Brabants Dagblad aandacht besteed aan
te heffen. Er komt een postercampagne, een
genderproblematiek (armoede onder vrouwen,
informatiefolder en aandacht via social media.
kwetsbaarheid in participatie e.d.), diversiteit en
Er worden netwerkbijeenkomsten georganiseerd,
emancipatie.
een cursus ‘Onderhandelen met je werkgever’
Met betrekking tot het onderwerp ‘Ouderen en
gegeven, het Rad van Beloning zal met een
armoede’ verscheen in het Brabants Dagblad een
quiz gesprekken aanzwengelen op markten,
interview met Corrie Jansen, een van de oudste
in wijkcentra en bibliotheken en de site van
deelneemsters van Feniks.
Loonwijzer.nl zal aandacht besteden aan deze Tilburgse campagne. Bovendien heeft deze site
De jaarlijkse viering van Internationale
een bereik van 500.000 bezoekers per maand.
Vrouwendag en het thema ‘Rechten van Vrouwen’ kreeg ook in 2013 weer volop aandacht in de lokale pers. Het Brabants Dagblad
1.4 Internationale Vrouwendag
besteedde diverse achtergrondartikelen aan
Al meer dan honderd jaar wordt over de hele
de viering van Internationale vrouwendag en
wereld op 8 maart Internationale Vrouwendag
aan de rechten van vrouwen. Zo verscheen
gevierd. De insteek van deze dag is en blijft
er ondermeer een achtergrond artikel over
springlevend en actueel: de gezamenlijke strijd
Riet Voogt. Zij kreeg ‘het’ koninklijk lintje
voor gelijke rechten, zelfbeschikking, vrede en
overhandigd door wethouder Marjo Frenk. Feniks
vrijheid voor alle vrouwen.
was hierin mede-initiatiefnemer en had de
Internationale Vrouwendag in Tilburg wordt
aanvraag voor huldiging ingediend. Daarnaast
georganiseerd door Feniks in samenwerking met
interviewde Omroep Brabant Sammy (de dochter
Kompaan en de Bocht en ContourdeTwern.
van Karin Bruers) en de directeur van Feniks
In 2013 was het thema van Internationale
uitgebreid in het programma ‘ Onder ons’ over
Vrouwendag ‘Een nieuwe Lente’. In Paradox
de noodzaak van internationale vrouwendag en
vond een inspirerende, interactieve en
de Tilburgse viering.
informatief culturele viering plaats. Op deze dag was veel ruimte voor statements over de
De Volkskrant publiceerde in september een
positie en rechten van vrouwen in Nederland
reeks artikelen over het thema ‘Armoede
en wereldwijd. Met 350 bezoekers was Paradox
in Nederland’. In deze reeks verscheen een
uitverkocht en deze vrouwendagviering een
twee-paginabreed diepte-interview met een
groot succes.
deelneemster van Feniks. Het thema van dit artikel was ‘Armoede onder alleenstaande moeders’. In dezelfde editie verscheen een impressie over het werk van Feniks onder de titel
Pagina 8
Feniks
Jaarverslag 2013
‘In de slachtofferrol kom je niet verder’.
Centrum voor Emancipatie’. Het boekje is een
Naar aanleiding van het landelijk symposium
uitgave van Anita van de Looij, Feniks verzorgde
‘Hoe komt zij vooruit?’, verschijnt er in
het voorwoord. Voor deze zeer lezenswaardige
het dagblad Trouw een interview met een
uitgave ontving Feniks veel complimenten,
Feniksdeelneemster over hoe zij door
vooral ook omdat dit project kunst en de
ondersteuning van Feniks en met financiering
kwetsbaarheid van vrouwen op een direct
door de gemeente Tilburg vanuit de bijstand, via
beeldende manier samen weet te brengen in één
een opleiding, nu goed betaald werk heeft.
beleving.
Ook plaatste het dagblad Trouw het opiniestuk van ‘Kap in het woud aan armoederegelingen’
Aan de armoedeglossy de ‘Quiet 500’ heeft
Feniksdirecteur Gerda de Vries. Hierop kwamen
Feniks zeer actieve bijdragen geleverd in de
vele positieve reacties.
vorm van het aandragen van personen, foto’s en interviews. Eén van de hoofdinterviews (p. 91)
Aan de landelijke Vrouwenspecial van ‘de Arme
vertelt het verhaal van een oud-deelneemster
Kant van Nederland’ leverde Feniks meerdere
van Feniks. ‘Marieke kreeg professionele hulp
bijdrages. Waaronder het twee pagina tellend
om haar hoofd, huis, administratie en schulden
artikel ‘Kinderen hebben een toekomst als hun
weer op de orde te krijgen. Dat had effect!’ zo
moeder er ook één heeft’.
staat te lezen op p. 92, derde regel van onderen). De bijdrage van Feniks aan de ontwikkeling
Feniks krijgt regelmatig aanvragen van de
van Marieke die een jaar lang begeleid is in een
media voor interviews met ervaringsdeskundige
(onbetaald) sociaal activeringstraject traject,
vrouwen. In de praktijk kost het Feniks de
is in het interview helaas niet herkenbaar. De
nodige moeite (en tijd!) om vrouwen bereid
transformatie foto’s en interviews op
te vinden mee te werken aan interviews
pagina 124-128 zijn dat gelukkig wel!
of tv-programma’s. Voor veel vrouwen rust er een groot taboe op armoede,
Evenals 99 andere Tilburgers heeft directeur
uitkeringsafhankelijkheid en alleenstaand
Gerda de Vries een tekstuele bijdrage geleverd
moederschap. De vrouwen schamen zich voor
aan het boek ‘Eenvoudige woorden, simpele
hun situatie en treden daar niet graag over
gebaren, 100 Tilburgers over liefde van alle
naar buiten. Maar het ligt ook aan hoe laag- of
dagen’. Het boek werd uitgebracht in het kader
hoogdrempelig een medium is. Zo wilde een
van het project ‘de Nwe Liefde Tilburg’.
deelneemster wel meewerken aan een interview voor het damesblad Libelle (verschijnt in
Het leerproject ‘Klussen voor vrouwen’ is als
februari 2014), maar was meewerken aan het
innovatief participatieproject opgenomen in
VPRO-programma ‘Metropolis’ over vrouwen in
‘Werken aan Economische Participatie. 29 best
echtscheiding, die deelnemen aan de Kluscursus,
Practices’, een uitgave van Movisie, Kennis en
toch echt een brug te ver.
Aanpak van Sociale Vraagstukken.
De nominatie van directeur Gerda de Vries
Door alle publicaties, interviews en dergelijke
voor de Joke Smit prijs 2013 (de 2-jaarlijkse
in de lokale en landelijke media, heeft Feniks,
Rijksoverheidsprijs voor vrouwenemancipatie)
niet alleen emancipatie in 2013 goed op de kaart
leverde Feniks veel publiciteit op in zowel de
gezet maar ook bijgedragen aan de promotie van
lokale als de landelijke pers. Ook ontving Feniks
Tilburg.
vele hartverwarmende reacties naar aanleiding van de nominatie. Naar aanleiding van het kunstproject ‘Sara’ dat in 2012 bij Feniks plaatsvond, verscheen in 2013 het boekje ‘Sara bezoekt Feniks, Stedelijk
Jaarverslag 2013
Feniks
Pagina 9
1.6 Websites
2013 is al volop begonnen met het aanpassen
Feniks heeft drie websites onder haar beheer.
en opnieuw inrichten van de website. Met de nieuwe opzet en indeling denken we nog meer
1. www.fenikstilburg.nl
bezoekers te genereren.
In 2013 behaalde fenikstilburg.nl 5.834 bezoekers, waarvan 4.330 unieke bezoekers.
2. www.vrouwendag-tilburg.nl
Uiteraard zijn de meeste bezoekers afkomstig
Als expertisecentrum heeft Feniks ook de
uit Tilburg (47%). Maar in de statistieken zien we
website van Internationale Vrouwendag Tilburg
terug dat mensen van buiten Tilburg, Feniks ook
in beheer. In 2013 had de site 972 bezoeken,
weten te vinden op het internet. Landelijk trok
waarvan 814 unieke bezoekers. Uiteraard piekt
de site bezoekers uit de Randstad en de regio. In
het bezoekersaantal rond de viering en zijn de
2014 lanceert Feniks haar nieuwe website. Eind
bezoekers vooral afkomstig uit Tilburg.
Pagina 10
Feniks
Jaarverslag 2013
3. www.emancipatieprijs.nl
meer getwitterd dan in 2012.
Hoewel de emancipatieprijs in 2013 niet werd
In 2014 zal Facebook vaker ingezet worden als
georganiseerd, brachten er ruim 100 bezoekers
communicatiemiddel.
uit het hele land een bezoek aan de site. Het onderhouden van social media is een
1.7 Feniks en social media Ook door Feniks worden de social media steeds
tijdrovende onderneming. Hiervoor is Feniks afhankelijk van haar twee kundige vrijwilligsters die daar hun tijd in kunnen en willen steken.
beter en vaker ingezet. Weliswaar mondjesmaat maar er zit progressie in. Zo werd er in 2013
Jaarverslag 2013
Feniks
Pagina 11
2. Emancipatie en Participatie in praktijk Feniks streeft naar verbetering van de positie van vrouwen op sociaal, economisch en maatschappelijk terrein. Trefwoorden hierbij zijn: gelijkwaardigheid, persoonlijke en maatschappelijke ontwikkeling van vrouwen. ‘De Feniksformule’ verbindt emancipatie en participatie. Het sleutelwoord in haar methodiek is ‘empowerment’. Empowerment draait om het (her)ontdekken van jouw eigen kracht, als persoon maar ook als groep. In 2013 zette Feniks 326 unieke personen in hun eigen kracht!
Pagina 12
Feniks
Jaarverslag 2013
2.1 Activiteiten en aantallen Veel van de vrouwen die Feniks bezoeken, leven rond het bestaansminimum. Door hun dagelijkse ‘struggle for life’ (Hoe kom ik rond, hoe krijg ik vandaag een gezonde voedzame maaltijd op tafel, hoe kom ik aan geld voor kleren voor mijn kinderen?) verkeren veel vrouwen in een sociaal isolement. Deelname aan een activiteit geeft vrouwen letterlijk ruimte en leert ze in kleine stapjes om verantwoording te nemen voor hun eigen leven en armoede in meerdere opzichte te bestrijden. Deelneemsters leren andere vrouwen kennen waardoor hun netwerk wordt uitgebreid. Ze worden zo ook gestimuleerd in hun persoonlijke ontwikkeling. Feniks bevordert daarmee de maatschappelijke participatie van deze vrouwen. Het merendeel van de cursussen en trainingen die de deelneemsters kunnen volgen bij Feniks zijn gericht op de onderste treden van de participatieladder. Van trede 1, via trede 2 naar trede 3: Van geïsoleerd leven naar meer sociale contacten buitenshuis, naar deelname aan georganiseerde activiteiten. 1.
Activiteiten waarbij sociale uitsluiting wordt doorbroken en armoedebestrijding en
maatschappelijke participatie van kwetsbare vrouwen wordt bevorderd. Activiteit
aantal
leeftijd
•
Opkomen voor jezelf
13
20-30
•
Op eigen kracht
16
20-45
•
Budgetteringscursus
22
20-60
•
Eetgroep & kinderen
42
10-70
•
Mama verhalen koor i.s.m. met CBV
31
alle
•
Salaam
29
23-60
•
Kleding maken en herstellen
27
alle
•
Uitgaansgroep
20
20-70
•
Creaties en variaties
20
alle
•
Bij de tijd met 50+
7
60+
•
Inloopatelier
7
30-60
2.
Activiteiten idem als bij 1, maar met specifieke aandacht voor het bevorderen van inzicht op
persoonlijke en maatschappelijke mogelijkheden. Activiteit
aantal
leeftijd
•
8 Themabijeenkomsten (gem. 20)
160
alle
•
Vrouwen nemen de leiding
27
20-60
•
Klussencursus
18
25-65
•
Mindfulness
13
30-50
•
Mandala tekenen
5
25-65
•
Klusproject
5
25-55
3.
Activiteiten idem als bij 1, maar met specifieke aandacht voor opvoedingsondersteuning.
Activiteit
aantal
leeftijd
•
13
29-40
Muziek met je kind (15 kinderen)
Jaarverslag 2013
Feniks
Pagina 13
4.
Activiteiten idem als bij 1, maar met specifieke aandacht voor beweging.
Activiteit
aantal
leeftijd
•
Oriëntaalse dans
37
25-60
•
Chi Kung
5
35-65
In 2013 bereikte Feniks in totaal 517 deelneemsters. Hiervan was gemiddeld 30% allochtoon. Ten opzichte van 2012 betekent dit een stijging van 9% (totaal 475 deelneemsters). En ten opzichte van 2011) zelfs een stijging van maar liefst 27% (totaal 406 deelneemsters). Een op de vier vrouwen volgde meerdere cursussen bij Feniks. Dat betekent dat de productieafspraak van 300 unieke personen in 2013 ruimschoots is behaald, namelijk 326. Ten opzichte van 2012 betekent dit meer dan een verdubbeling. De te behalen prestatie betrof toen het aantal van 120 personen. Geen geringe groei als men bedenkt dat het subsidiebedrag niet is verhoogd maar dat de problematiek wel is gestegen.
2.2 Activiteiten en aantallen op domeinen De activiteiten die Feniks aanbiedt zijn verspreidt over drie levensdomeinen: ‘Activiteiten Dagelijks Leven’, ‘Sociaal Netwerk’ en het domein ‘Maatschappelijke Participatie’. Het merendeel van de aangeboden activiteiten vertoont overlap over meerdere levensdomeinen. Bijna 20% van de activiteiten bestrijkt alle drie de levensdomeinen. De tabel op de volgende pagina geeft een overzicht van alle activiteiten die Feniks in 2013 aanbood en de levensdomeinen waarop ze betrekking hadden. Tevens wordt het aantal deelnemers per activiteit genoemd.
Pagina 14
Feniks
Jaarverslag 2013
Activiteiten
Domeinen
Activiteit
ADL Activiteiten Aantal Dagelijks Leven
SN
Opkomen voor jezelf
13
√
Mandala Tekenen
5
√
Mindfulness
13
√
Klussencursus
18
√
Oriëntaalse dans
37
√
Chi Kung
5
√
Salaam
29
√
√
Eetgroep
42
√
√
Uitkomen met inkomen
22
√
Creaties en variaties
20
√
√
Muziek met je kind
13
√
√
Uitgaansgroep
20
√
Mamaverhalenkoor
31
√
Kleding maken
27
√
Bij de Tijd met 50+
7
√
Op Eigen kracht
16
√
Klusproject
5
√
√
√
Vrouwen nemen leiding
27
√
√
√
Inloopatelier
7
√
√
√
Vrijwilligersactivering Feniks
27
√
√
√
Dromenvanger
75
√
√
√
Vrouw in focus
41
√
√
Tafel van één (217)
40
√
√
Sociaal Netwerk
MP Maatschappelijke Participatie √ √
√
√
√
2.3 Sociale stijging in 2013 Veel vrouwen die voor het eerst bij Feniks komen starten op trede 1: van sociaal isolement naar contacten buitenshuis. Door deelname aan cursussen of trainingen stijgen ze naar trede 2: van contacten buiten de deur naar georganiseerde activiteiten. Dit kunnen activiteiten bij Feniks zijn of een andere organisatie. Nemen ze regelmatig deel aan activiteiten, dan stijgen ze naar trede 3: deelname aan georganiseerde activiteit. Wanneer de vrouwen stappen zetten richting onbetaald werk, stijgen ze naar trede 4. Vrouwen die ondersteuning zoeken of krijgen richting betaald werk staan op trede 5. Vrouwen die betaald gaan werken betreden trede 6. In 2013 is met 326 unieke personen procesmatig gewerkt aan sociale stijging. Niet iedere bezoekster
Jaarverslag 2013
Feniks
Pagina 15
staat hiervoor open, deze zijn dus ook niet meegerekend. Deelname aan thema-avonden, het Mamaverhalenkoor, netwerkbijeenkomsten en niet-procesmatige deelname zijn hierbij ook niet meegerekend! Onderstaand overzicht geeft de stijging en daling op de participatieladder in 2013 weer.
Stijging en Daling op de Participatieladder 2013
Sociale Stijging
Aantal stijgers/dalers naar trede
trede 1 trede 2 trede 3 trede 4 trede 5 trede 6 van 1 naar 6
->
van 1 naar 4
->
van 1 naar 3
->
van 1 naar 2
->
1 3 69 46
van 2 naar 6
->
van 2 naar 5
->
van 2 naar 4
->
van 2 naar 3
->
11 3 39 116
van 3 naar 6
->
van 3 naar 5
->
van 3 naar 4
->
55 2 30
van 4 naar 6
->
van 4 naar 5
->
van 4 naar 4
6
Van 2 naar 1
1
van 3 naar 2
<1
trede 1
trede 2
trede 3
sociaal isolement
contacten buitenshuis
georganiseerde activiteit
Pagina 16
2 1
trede 5
trede 6
vrijwilligerswerk
ondersteuning naar betaald werk
betaald werk
Feniks
Jaarverslag 2013
In 2013 heeft Feniks 78 vrouwen begeleid naar vrijwilligerswerk, zowel vanuit trede 1, 2 als 3 naar trede 4. In 2012 waren dit er 34. Van de totale groep vrouwen die vrijwilligerswerk gingen doen zijn 51 vrouwen geactiveerd naar vrijwilligerswerk elders. 27 Vrouwen zijn geactiveerd binnen de verzelfstandigde activiteiten van Feniks zelf. Mede door inzet van Feniks zijn negen vrouwen naar betaald werk geholpen. Op alle treden bevinden zich ook enkele vrouwen die veelal parttime betaald werk verrichten. Zij hebben vaak een ‘smalle beurs’ en ervaren een gebrek aan sociale contacten. Deze groep ‘werkende armen’, neemt meer of minder frequent deel aan activiteiten bij Feniks. Deze vrouwen volgen vaker een avondcursus en hebben minder tijd voor of vraag naar procesmatige begeleiding. Wel weten deze deelneemsters Feniks te vinden als er vragen spelen. In 2013 zijn 123 informatievragen geregistreerd. Dit zijn veelal informatievragen van buitenaf, dus vrouwen die niet bij Feniks in huis komen. In werkelijkheid zijn dit er meer. Veel vragen worden ‘in de wandelgangen’ gesteld en beantwoord en dus niet vastgelegd. Twee vrouwen laten een terugval in trede zien. De daling op de sociale ladder van deze vrouwen ging gepaard met terugval in geestelijke en lichamelijke gezondheid.
Jaarverslag 2013
Feniks
Pagina 17
2.4 Praktijkvoorbeelden van sociale stijging in 2013 Nicolet, van trede 4 naar 6
Marlies, van trede 2 naar 6
Van vrijwilligerswerk naar een betaalde baan
Van contacten buitenshuis naar een betaalde baan
Nicolet is midden 20 als ze haar lesbevoegdheid
Marlies heeft voor haar huwelijk gewerkt als
op zak heeft. Met het baantje dat ze sinds
administratief medewerkster. Na haar trouwen
haar studententijd heeft, doet ze echter geen
heeft vooral zij de zorg voor de kinderen op
werkervaring op in haar vakgebied. Ze ziet
zich genomen. Ze blijft slechts enkele uren
op de Fenikssite dat je bij Feniks altijd kan
per week parttime werken. Wel blijft ze zich
informeren naar vrijwilligerswerk. Als ze de
in deze periode bijscholen door schriftelijke
diverse activiteiten van Feniks ziet is ze direct
cursussen. Nog voordat de kinderen groot zijn,
geïnteresseerd, er zijn veel mogelijkheden
stopt haar parttime baan. Hierdoor is ze jaren
als begeleidster bij verschillende activiteiten.
uit het arbeidsproces. Wel blijft ze gelukkig
Nicolet gaat aan de slag bij ‘Salaam’ en wordt
haar vakkennis bijhouden via thuisstudie. Als
getraind om de ‘Dromenvang-methode’ af
Marlies bij Feniks komt, geeft ze aan dolgraag
te nemen bij de doelgroep. Ze weet veel over
weer aan het werk te willen in de administratie.
uiteenlopende onderwerpen en brengt dit op
Haar sollicitaties leveren echter niets op. Bij
een leuke, prikkelende manier in bij ‘Salaam’. De
Feniks leert zij o.a. via de training ‘Op eigen
deelneemsters en Nicolet raken over van alles en
kracht’ om de kwaliteiten die ze heeft, beter
nog wat, met elkaar aan de praat. Nicolet leidt de
over te brengen aan anderen. Hierdoor worden
discussies op een vakkundige en prettige manier.
haar kansen op een betaalde baan vergroot. Nog
Ze beschouwt het als het opdoen van ervaring
tijdens de gesprekken over vrijwilligersschap als
voor toekomstig werk. Bij haar sollicitaties geeft
receptioniste bij Feniks is het opeens raak bij een
ze Feniks op als referentie. Dat geeft mede de
van haar sollicitaties. Marlies gaat weer betaald
doorslag om aan de slag te kunnen als invalster
aan de slag als administratief medewerkster!
klassen assistent.
Pagina 18
Feniks
Jaarverslag 2013
Gaby, van trede 3 naar 5 Van deelname aan een georganiseerde activiteit naar ondersteuning naar betaald werk Gaby is een trouwe deelneemster bij een van
Willemijn, van trede 1 naar 4
Feniks’ ontmoetingsactiviteiten. Begin 2013
Van sociaal isolement naar vrijwilligerswerk
Ze komt enkele weken dan ook niet naar de
Willemijn heeft een verleden met een
ontmoetingsactiviteit. De begeleidster van Feniks
verslavingsproblematiek. Ze heeft jaren hard
belt haar op, informeert hoe het met haar gaat
gewerkt om te komen waar ze nu is: vrij van
en stimuleert haar om weer naar de activiteit
haar verslaving. De prijs die ze echter hiervoor
te komen. Gaby knapt zienderogen op en gaat
betaalde, is dat er bijna niets van haar sociale
actief op zoek naar werk. Zo geeft ze bij haar
netwerk is overgebleven. Tijd voor een volgende
coach aan dat ze heel graag weer betaald wil
stap dus. Met haar enige vriendin stapt ze
gaan werken. Vanuit de Dromenvang-methode
zomaar bij Feniks binnen. De aanwezige
wordt ze ondersteund in een aantal acties/
gastvrouw verteld haar bij een kopje koffie
stappen. Het resultaat na enkele maanden is een
aan de keukentafel wat ze allemaal bij Feniks
gelukkigere Gaby omdat ze nu (begeleidt) werkt
kan doen en vinden. Willemijn is meteen
bij de bibliotheek Midden Brabant!
houdt haar baan (beschut werk) op. Ze zit hier erg over in en haar gezondheid leidt er onder.
enthousiast. Ze vertelt dat ze heel creatief is. De week erop begint ze bij het ‘Inloop atelier vrijwilligersvaardigheden’. In het begin vindt ze het heel moeilijk om op tijd op te staan, daaraan is ze niet meer gewend. Toch lukt het haar, door het plezier in de activiteit maar ook door het gevoel ‘er bij te horen’, dat ze van de
Safirah, van trede 2 naar 4
andere vrouwen krijgt. Willemijn blijkt goed
Van contacten buitenshuis naar vrijwilligerswerk
in contacten leggen en zelfstandig werken. Ze
Als net afgestudeerd maatschappelijk werkster
maakt haar eigen ontwerpen, zoals hele leuke
is er momenteel geen plaats op de arbeidsmarkt
portemonnees. Volgens haar is Feniks de juiste
voor Safirah. Omdat ze niet thuis wil zitten, gaat
plek waar ze zich kan ontwikkelen en haar
ze via internet op zoek naar activiteiten die zij
talenten kan ontplooien. Eén van die talenten is
kan gaan doen. Ze vindt in het buurthuis bij
het begeleiden van vrouwen bij het maken van
haar de buurt enkele leuke activiteiten. Maar
tassen, etuis en portemonnees van afval lapjes
ze wil meer. Ze wil namelijk niet haar kennis
stof. Sinds de zomer is Willemijn vrijwilligster
en kwaliteiten verloren laten gaan omdat ze
bij Feniks. Naast haar vrijwilligerswerk volgt
geen betaald werk kan vinden. Ze zoekt verder
Willemijn ook de deskundigheidsbevorderende
en komt bij www.fenikstilburg.nl uit. Ze meldt
cursus ‘Sociale/communicatieve vaardigheden’
zich in eerste instantie aan als deelneemster
bij Feniks. Hierdoor is ze in staat haar
bij een ontmoetingsactiviteit. Na een uitgebreid
vrijwilligerstaken nog beter uit te voeren.
kennismakingsgesprek gaat ze als vrijwilligster aan de slag. Twee vliegen in één klap: Safirah kan haar kennis en kwaliteiten inzetten en de groep heeft er een goede begeleidster bij.
Jaarverslag 2013
Feniks
Pagina 19
3. Ondersteuning op de Levensdomeinen Het merendeel van de activiteiten van Feniks is gericht op het ondersteunen van kwetsbare vrouwen op de levensdomeinen: algemene dagelijkse vaardigheden, maatschappelijke participatie en sociaal netwerk. Focussen op eigen (veer) kracht en zelfredzaamheid staan hierin centraal.
Pagina 20
Feniks
Jaarverslag 2013
3.1 De Dromenvang-methode
heeft Feniks in de loop van 2013 enkele van haar
Doel van deze door Feniks ontwikkelde
ontmoetings- en inloopactiviteiten ontwikkeld
participatiemethodiek is, om op een voor
naar zelfstandige activiteiten in zelfbeheer
de vrouwen aansprekende en beeldende
onder leiding van (doelgroep) vrijwilligers. Het
manier, hun zelfredzaamheid op de diverse
betreft de Eetgroep, Creaties en Variaties, het
levensdomeinen in kaart te brengen. Deze zeer
Inloopatelier Sociale Vaardigheden en Kleding
visuele methode geeft deelneemsters een beeld
maken en herstellen. Bij al deze activiteiten is
van hun leven op dit moment. De methode
eind 2013 sprake van een zelfstandige groep
focust op wat goed gaat, op mogelijkheden tot
deelneemsters onder leiding van vrijwilligers!
uitbreiding van het eigen netwerk en niet op
Via intensieve begeleiding en training is er
wat ontbreekt of zorgen baart. In 2013 heeft
door de (sociaal-cultureel) medewerksters
Feniks 110 vrouwen met ‘de Dromenvang-
van Feniks naar deze verzelfstandiging
methode’ begeleidt. Bij 31 vrouwen leidde dit tot
toegewerkt. Hiertoe zijn deelneemsters uit de
intensievere ondersteuning op de leefdomeinen
activiteiten zelf geactiveerd tot deskundige
‘Activiteiten van het Dagelijks Leven’ en
vrijwilligsters zowel op het gebied van ‘vak’-
‘Financiën’. Bij de overige deelneemsters
bekwaamheden, als op het gebied van het
hebben de coachende gesprekken geleid tot
begeleiden van een activiteit en het begeleiden
ondersteuning op de leefdomeinen ‘Sociaal
en ondersteunen van deelneemsters aan de
netwerk‘ en ‘Maatschappelijke participatie’.
activiteiten. Door deskundigheidsbevordering
Voor de combinatie van eenvoudige inhoud en
zoals ‘Vaardigheidstraining voor Gastvrouwen’,
vorm heeft Feniks veel complimenten mogen
‘Vrouwen nemen de leiding’, de Dromenvang-
ontvangen, de methode werkt uitstekend!
methodiektraining en toepassingen uit
Op zowel landelijk als lokaal niveau is er veel
de EVC-training (erkenning verworven
interesse voor de methodiek. Zo verzorgde Feniks
competenties i.s.m. Movisie), heeft Feniks
in 2013 een training voor 16 personen, dit waren
haar doelgroep vrijwilligsters toegerust met
zowel managers als agogen bij ContourdeTwern.
de benodigde vaardigheden zodat alle inloop-
Ongeveer 25 consulenten van de afdeling Werk
en ontmoetingsactiviteiten in 2014 kunnen
en Inkomen kregen een voorlichting in het kader
voortgaan.
van ‘de Dromenvang-methode’. SNV tekende in voor een training voor hun vrijwilligers. Landelijk is er interesse vanuit Movisie, Stg. Doe
3.3 Armoedebestrijding
een Wens en diverse gemeenten.
Het onderzoeksrapport van Feniks ‘Het
‘De Dromenvang-methode’ is ontwikkeld
vrouwelijke gezicht van armoede’ inspireerde de
met subsidiegeld van het Europees Sociaal
Provinciale Vrouwenraad om in samenwerking
Fonds. Bij het Ministerie van Sociale Zaken en
met 10 organisaties (waaronder de Voedselbank
Werkgelegenheid is in 2013 het subsidiebedrag
Zuid Nederland en St. Leergeld Nederland)
van 3 13.000,- succesvol verantwoord.
een verkennend onderzoek uit te voeren naar specifiek beleid ten aanzien van de situatie en kansen van vrouwelijke minima onder alle
3.2 Vrijwilligers, begeleiding en deskundigheidsbevordering
Brabantse gemeenten. Uit deze verkenning is het onderzoeksrapport ‘Vrouwen, armoede
In 2013 heeft Feniks haar activiteiten uitgebreid.
en sociale uitsluiting in Noord-Brabant’
Hierdoor kwam er ruimte voor uitbreiding
gepubliceerd. In 2014 wordt hieraan een vervolg
van het aantal vrijwilligersplaatsen bij Feniks.
gegeven in samenwerking met o.a. BUS. Feniks is
Deze nieuwe vrijwilligers worden begeleid en
vanuit Tilburg hierin actief betrokken.
krijgen deskundigheidsbevordering aangeboden. Dit proces is door Feniks bewust ingezet als instrument voor maatschappelijke participatie
3.4 Armoede en zorgmijders
en voor verbreding van het sociaal netwerk.
Een van de door Feniks georganiseerde
In het kader van ‘Meedoen en Sociale Stijging’
huiskamergesprekken had als thema armoede
Jaarverslag 2013
Feniks
Pagina 21
en zorgmijders en het eigen risico ziektekosten
Vincentiusvereniging. Ook werden 8 woningen
in relatie tot de armoedeproblematiek. Daarnaast
opgeknapt door het Feniks Klusteam.
is er ingesproken op de commissievergadering ‘Meedoen en Sociale Stijging’ en heeft Feniks
Het signaleren en oppakken van hulpvragen in
hierover casussen beschreven. Met diverse
het kader van armoedebestrijding kostte Feniks
politieke partijen is contact geweest met
minimaal 160 professionele uren. Minder dan
betrekking tot dit onderwerp. Met als resultaat
de helft van de bovenstaande vragen betreft
dat binnen het nieuwe armoedebeleid per 2014
deelneemsters uit de sociale activeringstrajecten.
alleenstaande ouders focusgroep zijn!
De helft van deze uren werden niet gefinancierd door reguliere gesubsidieerde productafspraken
3.5 Geregistreerde hulpvragen in het kader van armoedebestrijding
omdat het bestrijden van armoede niet specifiek is benoemd. Het is echter wel inherent aan de omschreven doelgroep van ‘Meedoen en Sociale
In het kader van armoedebestrijding werd door
Stijging’. Als het hoofd te vol is van dagelijkse
Feniks bij 36 vrouwen hulpvragen gesignaleerd
zorgen om het bestaan, is er te weinig ruimte om
en opgepakt. Bijna alle aanvragen (30 stuks) die
zich te richten op de toekomst en daadwerkelijk
hieruit voortvloeide werden gehonoreerd door
tot actie over te gaan. Reden waarom Feniks wel
bijvoorbeeld het Ondersteuningsfonds en de
deze vragen signaleert en oppakt.
Pagina 22
Feniks
Jaarverslag 2013
Fatma is een alleenstaande moeder van 9 kin-
had betrekking op de eigen bijdrage van een
deren, 4 kinderen wonen nog thuis. Tien jaar
psychologisch onderzoek dat Fatma in decem-
geleden werd zij weduwe nadat haar echtge-
ber 2012 in het ziekenhuis heeft gehad. Deze
noot plotseling overleed aan een hartstilstand.
kosten komen voor eigen rekening. Momenteel
Fatma en haar kinderen leven sindsdien van
volgt Fatma therapie bij psychologenpraktijk
een weduwepensioen. Naast de financiële
I-Psy. Daarnaast gebruikt zij medicatie waar-
zorgen, valt het opvoeden en grootbrengen van
door zij in 2013 het volledige bedrag aan eigen
9 kinderen haar erg zwaar. Fatma lijdt aan een
risico van 3 350,- heeft verbruikt. Voor zowel de
depressie, ervaart veel stress en verkeert in een
eigen bijdrage als het eigen risico heeft Feniks
sociaal isolement. Ze krijgt hulp van het buurt-
een vergoeding bij het Ondersteuningsfonds
maatschappelijk werk via ContourdeTwern en
aangevraagd en dat is deels toegewezen. We-
ondersteuning thuis via de praktische thuisbegeleiding van Thebe. Via haar maatschappelijk werkster wordt Fatma begin 2013 doorverwezen naar Feniks. Via de meedoenregeling neemt Fatma sindsdien samen met haar 2 dochters twee maal per maand deel aan de eetgroep van Feniks. Zij krijgt dan een gezonde warme maaltijd en komt in contact met andere vrouwen (lotgenoten) waardoor haar netwerk wordt uitgebreid en zij haar sociaal isolement doorbreekt. Daarnaast neemt zij een maal per week deel aan de activiteit “Kleding maken en herstel-
Het leven van Fatma weer beter op de rails
len” bij Feniks. Tijdens
gens groot gewichtsverlies heeft Fatma geen kleding meer die haar goed past. Met behulp van Feniks mocht ze gratis zomerkleding uit kiezen bij Dress for Succes. Daarnaast heeft Fatma 100% korting gekregen op een droger van de goederenbank van La Poubelle op doorverwijzing van Feniks. Een van haar dochters zit op het Willem II College en heeft binnenkort een studiereis naar Engeland. Deze reis kost 3 320,- en is niet verplicht maar wordt wel aangeraden door de leerkracht. Fatma wil graag haar dochter in de gelegenheid stellen om samen
deze activiteit leert Fatma hoe zij haar oude
met haar klasgenoten naar Engeland te gaan.
kleren kan repareren of van haar oude kleren
Zij vindt het moeilijk te accepteren dat haar
nieuwe dingen maken. Bij deze activiteiten kan
dochter -vanwege het ontbreken van financi-
zij ook haar verhaal kwijt. Incidenteel verricht
ële middelen- als enige klasgenoot niet mee
Fatma in vrijwilligerswerkzaamheden bij Feniks
zou kunnen gaan en is bang dat haar dochter
en tegelijkertijd wordt zij gestimuleerd om vaste
buitengesloten wordt. Haar dochter mag niet de
vrijwilligerstaken op zich te nemen bij Wijkcen-
dupe zijn van haar financiële situatie. Voor deze
trum de Wissel. Door al deze ontwikkelingen
kosten heeft Feniks op advies van school een
staat Fatima krachtiger in het leven.
vergoeding aangevraagd bij het Bastianenfonds.
Vanwege de stress en een ongezonde leefstijl
Het fonds heeft 3 250,- toegekend, de overige
heeft Fatma verschillende behandelingen in
3 70.- moet Fatma zelf betalen. Dat Fatma’s le-
het ziekenhuis moeten ondergaan. Zij ont-
ven hierdoor weer op de rails is gezet, blijkt ook
ving in december 2013 geheel onverwacht een
uit haar nominatie in 2014 als ‘Vrijwilliger van
factuur van 3 200,00 van VGZ. Deze rekening
het jaar’ door ContourdeTwern.
Jaarverslag 2013
Feniks
Pagina 23
4. Samenwerking Feniks is netwerkpartner van vele organisaties, zowel lokaal als op landelijk niveau. Er is sprake van duurzame, actieve en –als dat noodzakelijk is- ook intensieve samenwerkingsrelaties met het maatschappelijk middenveld. De lokale overheid is niet alleen opdrachtgever maar ook samenwerkingspartner. Samenwerkingsrelaties dienen altijd concrete ondersteuningsvragen van (potentiële) deelneemsters. Als blijkt dat deelneemsters specifieke ondersteuning behoeven die Feniks niet in huis heeft, zorgt de organisatie ervoor dat ook zij bij het juiste ‘loket’ aankomen en zo dus snel(ler) worden geholpen. Er wordt met meer dan 60 organisaties samengewerkt. Afhankelijk van de vraag is de samenwerking intensief of juist licht en kort van aard.
Beïnvloeding van beleid
Pagina 24
Feniks
Jaarverslag 2013
4.1 Netwerk
Leergeld, Ondersteuningsfonds Tilburg,
Op lokaal niveau werkt Feniks veelvuldig en
Stichting woningbouwverenigingen, MST, het
nauw samen met:
Veiligheidshuis, Jeugd Gezondheidszorg. Met
•
Kompaan en de Bocht: onder andere in de
al deze organisaties onderhoud Feniks goed
assertiviteitstraining ‘Opkomen voor jezelf’.
contact en vindt er warme overdracht plaats van
Ook heeft Feniks zitting in de stuurgroep
en naar Feniks.
en intervisiegroep ‘Jonge moeders en hun kinderen’ van Kompaan en de Bocht. Hier
•
•
vindt beleidsvorming en afstemming in de
4.2 Wijkgericht werken
uitvoering plaats omtrent tienermoeders- en
4.2.1 Vrouwen nemen de leiding
vaders. Zie ook § 4.5 voor meer informatie.
Deze cursus voor actieve vrijwilligers en
ContourdeTwern: in MFA Zuiderkwartier
bestuursleden van diverse vrouwen- en
vindt het ‘Klusproject’ plaats. Verder trainde
moedercentra in Noord-Brabant, organiseert
Feniks bijna 40 vrijwilligsters voor de cursus
Feniks al 2 jaar (i.s.m. Movisie). De training wordt
‘Vrouwen nemen de leiding’ op MFA locaties
verzorgd door een medewerkster van Feniks en
in Tilburg West en Tilburg Noord. In 2013
bestaat uit een intensieve training van 4 dagen
vonden er drie trainingen plaats. Daarnaast
of 7 dagdelen. Per cursus kunnen maximaal 12
werd er ook een groep van 16 professionals
vrouwen deelnemen. De training is ontwikkeld
getraind in de Dromenvanger-methodiek. Zie
in het kader van de deskundigheidsbevordering
ook § 4.8 voor meer informatie.
door een medewerkster van Feniks. De
Gemeente Tilburg: afstemming en
methodiekmap is beschikbaar voor de
samenwerking met betrekking tot werving
vrijwilligers.
en ondersteuning van deelneemsters
‘Vrouwen nemen de leiding’ werd in 2013
voor de tafel van één en de door Feniks
op diverse locaties in Tilburg gegeven (MFA
ontwikkelde training ‘Op eigen Kracht’. Zie
Stokhasselt, MFA de Symfonie en locatie Feniks)
ook § 4.7 voor meer informatie.
en buiten Tilburg op locatie in Nuenen. In totaal werd in 2013 door 41 vrouwen deelgenomen aan
Tilburgse organisaties verwijzen vrouwen
de training, waarvan er 20 een erkend certificaat
regelmatig door naar activiteiten van Feniks.
ontvingen en 3 een bewijs van deelname. De
Het geregistreerd aantal doorverwijzingen in
certificaatuitreiking van de groep in MFA de
2013 betrof 26. Het gaat hier om geregistreerde
Symfonie was pas in 2014, deze zijn dan ook niet
warme overdracht door organisaties zoals het
meegeteld in het totaal aantal vrouwen wat hun
IMW Buurtmaatschappelijk werk, Novadic-
certificaat of bewijs van deelname ontving in
Kentron, GGz Breburg, het consultatieburo,
2013.
stichting Gemini, Thebe Thuisbegeleiding, RIBW,
Deelneemsters aan de training ‘Vrouwen nemen
Kompaan en de Bocht, MEE, ContourdeTwern
de leiding’ zijn voornamelijk laaggeschoold en
en Spel aan huis. Er is sprake van een warme
van allochtone afkomst. De training heeft een
overdracht wanneer de begeleiders vanuit de
positieve invloed op het functioneringsniveau
organisaties met een cliënt meekomen naar een
van de deelneemsters. Vrijwilligersvaardigheden
kennismakingsgesprek bij Feniks.
zoals samenwerking, doelen stellen, interculturele communicatie en dergelijke zijn
Verder is er regelmatig samenwerking op
verbeterd. Na afloop van de training zijn de
individuele deelneemsters met onder andere
deelneemsters vaardiger als individu maar ook
Bureau Schuldhulpverlening, het ROC,
als groep.
SNV, buro MAKS, WOMENInc, Humanitas,
Voor deze training is veel belangstelling, ook
Vincentiusvereniging, UWV Werkplein,
vanuit kleine vrouwencentra in de omgeving van
Dress for Success, Voorzorg en Video-
Tilburg.
hometraining, de Voedselbank, Stichting
Jaarverslag 2013
Feniks
Pagina 25
Het project ‘Vrouwen nemen de leiding’ werd in
4.3 Project ‘Op Eigen Kracht’
2013 gefinancierd met behulp van het VSB fonds.
In samenwerking met de gemeente Tilburg
In 2014 zullen er door Feniks, in samenwerking
heeft Feniks in 2012 de cursus ‘Op eigen Kracht’
met Movisie en ContourdeTwern, weer nieuwe
ontwikkeld. In 2013 zijn twee cursussen gestart.
trainingen aangeboden worden.
Totale duur: 6 groepsbijeenkomsten van 3 uur. Aan deze cursus hebben in totaal 16 vrouwen
4.2.2 Leerproject ‘Klussen voor vrouwen’
deelgenomen, waarvan 80% positief uitgestroomd
Het klusproject van Feniks wordt in
is naar een opleiding, vrijwilligerswerk of betaald
samenwerking met ContourdeTwern gegeven
werk.
in MFA Het Zuiderkwartier (Tilburg Zuid/
Het doel van het project is het vergroten van
Uitvindersbuurt). Het doel van het project is
de kans op werk voor laaggeschoolde vrouwen
om vrouwen d.m.v. doe het zelf –technieken te
(zonder werk of uitkering) en het bevorderen van
activeren en te enthousiasmeren richting een
economische zelfstandigheid.
zinvolle vrijetijdsbesteding of (vrijwilligers)
De vrouwen worden zich bewust van eigen kracht
werk. Dit leerproject is roldoorbrekend, het
en competenties, waardoor zij zicht krijgen
laat zien dat vrouwen ook heel goed zijn in
op eigen mogelijkheden en kansen. Zij zetten
technische (vrijwilligers)werkzaamheden. Van
doelgericht stappen om succesvol deel te gaan
de acht vrouwen waarmee intakegesprekken
nemen aan de arbeidsmarkt.
zijn gehouden, hebben vijf vrouwen de training met positief resultaat afgerond. Vier van deze
De cursus omvat 6 lesbijeenkomsten, vooral
vrouwen hebben nu vrijwilligerswerk en één van
gericht op de vragen “Wie ben ik?”, “Wat wil ik?“
hen zelfs een betaalde baan!
en “Wat kan ik?”. Hierdoor komen de vrouwen
Feniks verzorgt het praktische en theoretisch
erachter wat zij willen, kunnen en welk soort
gedeelte van de lessen, ContourdeTwern
werk bij hun past. Na afloop ontvangt ieder een
zorgt voor verwerking van het geleerde in
certificaat van deelname. Aanvullend krijgen de
de praktijk. In de samenwerking is sterk
deelneemsters individuele loopbaangesprekken
ingestoken op concrete activiteiten: waar
met een loopbaancoach van de gemeente Tilburg.
kunnen we elkaar versterken, helpen en aanvullen. De intakegesprekken en de tussen- en eindevaluatiegesprekken vinden gezamenlijk
4.4 Platform sociale zekerheid
plaats met Feniks en ContourdeTwern.
In het platform zijn allerlei maatschappelijke
In de samenwerking wordt vanuit Feniks
instanties vertegenwoordigd, waaronder Feniks,
vooral aandacht besteed aan de verschillende
maar ook de politieke partijen, gemeente Tilburg
leefgebieden. Eind 2013 zijn negen vrouwen
en wethouders die zich bezighouden met
geworven voor het traject dat in 2014 van start
armoedebestrijding op diverse maatschappelijke
gaat.
terreinen. Het doel is om elkaar te informeren
Een oud vrijwilligster van Feniks, die ook het
over de werking van armoede en voorstellen
traject ‘Klussen voor vrouwen’ heeft doorlopen,
te doen ter verbetering van het gemeentelijk
is eind 2013 gestart met de voorbereidingen van
beleid. Feniks heeft deelgenomen aan vier
haar eigen klusbedrijf.
vergaderingen: Ontwikkelingen armoedebeleid gemeente Tilburg, Ondersteuningsfonds,
Het leerproject ‘Klussen voor vrouwen’ is als
Ontwikkelingen schuldhulpverlening, de Quiet
innovatief participatieproject opgenomen in
500.
‘Werken aan Economische Participatie. 29 best Practices’, een uitgave van Movisie, Kennis en Aanpak van Sociale Vraagstukken, 2013.
4.5 Stuurgroep ‘Jonge moeders en hun kinderen’ Ook in 2013 maakte Feniks deel uit van de stuurgroep ‘Jonge ouders en hun kinderen’
Pagina 26
Feniks
Jaarverslag 2013
die tot doel heeft de hulpverlening aan
methodische programmalijnen waarna dit
zwangere meiden, jonge moeders , jonge
vervolgens is geoffreerd en goedgekeurd.
vaders en hun kinderen in samenhang te
1. ‘alleen en samen’ (contactlegging, informeren,
verbeteren. Op beleidsniveau is deelname
stimuleren);
aan de stuurgroep en op uitvoerend niveau
2. ‘ Van kwetsbaar naar krachtig’ waaronder
deelname aan de intervisiegroep in een Tilburgs
modules van lichte tot zeer intensieve
samenwerkingsconvenant vastgelegd met
trajecten (de laatste zijn operationeel maar
Kompaan en de bocht (trekker), Thebe, de GGD,
kunnen niet binnen het huidige beperkte
MEE, ContourdeTwern en IMW. Onder invloed
subsidie budget worden uitgevoerd);
van de gemeentelijke eisen -wat betreft de
3. Emancipatie expertise functie.
leeftijd van haar deelneemsters- heeft Feniks in 2013 haar jonge moedergroep afgebouwd en
In het beschreven verslagjaar is vanuit het
overgedragen. R-newt organiseert deze activiteit
Feniksbestuur en de directie veel tijd en
nu in diverse wijken.
energie geïnvesteerd in de afstemming en vormgeving van de netwerkorganisatie binnen het beleidsprogramma ‘Meedoen en sociale
4.6 Mamma Verhalenkoor
stijging’. Naast netwerkvergaderingen met
Tot en met maart 2013 heeft het
directies, bestuur vertegenwoordigers en de
Mamaverhalenkoor bij Feniks gerepeteerd. Ruim
twee verantwoordelijke wethouders vonden
de helft van de leden zijn in de voorafgaande
er bilaterale overleggen tussen afzonderlijke
jaren deelneemster bij Feniks (geweest). In het
organisaties plaats. Omdat procesmatig met
derde jaar van haar bestaan, heeft de Kunstbalie
SEW, CBV en Moedercentrum ‘De Ketting’
in samenwerking met Feniks toegewerkt naar
als 13 Volt in oprichting, te weinig synergie
verdere verzelfstandiging van dit bijzondere
ontstaat om te fuseren en duidelijkheid over de
koor. Na drie jaar is het mama-verhalenkoor
financiële betrouwbaarheid en solvabiliteit van
een zelfstandige vereniging! Inmiddels wordt
kandidaat fusiepartners gewenst is, verzoekt
gerepeteerd op de locatie van MFA-Tilburg-
Feniks het College van B&W om een externe
West. Binnen het zelfbestuur zijn leden uit de
procesbegeleider. Feniks is de gemeente
doelgroep ‘kwetsbare’ vrouwen actief.
dankbaar dat zij dit heeft gehonoreerd en gefinancierd. Evenals SNV en MST sluiten Feniks en 13 Volt (voorheen SEW, CBV en ‘De Ketting’)
4.7 Budgetteringscursus ‘Uitkomen met inkomen’
een samenwerkingsconvenant voor 2014 af.
De Budgetteringscursus ‘Uitkomen met en uitgevoerd in samenwerking met Bureau
4.9 Reacties samenwerkende partners/instellingen in de stad
Schuldhulpverlening. Aan de cursus, 7
Door veel instellingen in de stad Tilburg wordt
bijeenkomsten van 2 uur, hebben in totaal 22
samenwerken met Feniks zeer gewaardeerd
vrouwen deelgenomen. Zij hebben de cursus
en vice versa. Een veel gehoorde reactie is dat
afgesloten met een certificaat. De samenwerking
Feniks écht betrokken is bij de doelgroep en
tussen Bureau Schuldhulpverlening en Feniks
resultaatgericht werkt. Dat de organisatie open
verloopt uitermate prettig.
staat voor nieuwe ideeën en altijd bereid is om
inkomen’ is in 2013 twee maal georganiseerd
mee te denken over wat de cliënt écht nodig heeft.
4.8 Gemeentelijk programma ‘Meedoen en Sociale stijging’
Korte lijnen, een duidelijke taakverdeling en synergie in de samenwerking zijn zaken waar
Feniks heeft in diverse bijeenkomsten
Feniks belang aan hecht. Ook wordt er in de
geparticipeerd. In maart is de vernieuwde
samenwerking goed gekeken naar waar de
subsidieaanvraag ontwikkeld op drie innovatieve
krachten van de partners liggen. Het belang van
Jaarverslag 2013
Feniks
Pagina 27
de doelgroep staat hierin altijd voorop.
vrouwen Feniks weten te vinden. Ik denk hierbij
Dat Feniks in de stad Tilburg gewaardeerd wordt,
in het bijzonder aan vrouwen die niet in een
blijkt uit de volgende citaten:
uitkeringspositie zitten, maar wel de behoefte hebben aan ondersteuning op het gebied van
“Feniks moet in 2014 zeker blijven bestaan, juist
empowerment”.
nu de achterstand en de werkloosheid onder onze doelgroep alleen maar verder toeneemt.
Robbert Wiegerink van het IMW omschrijft de
Geen bureaucratische molen om aan te melden,
samenwerking als volgt: “De samenwerking met
maar gewoon op de koffie komen en voorstellen.
Feniks heb ik als fijn ervaren. De communicatie
Heerlijk!” Aldus Han Aertsssen-de Rooij,
is open en we weten elkaar makkelijk te vinden
consulent van MEE.
via mail of telefoon. Doordat er zo’n fijne samenwerking is geweest, heeft mijn cliënt
Of zoals Marieke van Kempen, loopbaancoach/
dit als prettig ervaren, omdat ze zag dat ik er
projectleider ‘Op Eigen Kracht’ van de gemeente
ook bij betrokken was en dat we ook tijdens
Tilburg het verwoordt: “De gemeente Tilburg
onze afpraken over haar traject bij Feniks
geeft vanaf mei 2012 vorm aan het landelijke
kunnen praten. De samenwerking met de
project ‘Op Eigen Kracht’. Met veel toewijding
verschillende organisaties in Tilburg is sowieso
en een gezonde dosis realiteitszin geeft
belangrijk om tot een goed hulpverlening en
Feniks vorm aan de cursus die zij speciaal
duidelijke afspraken te komen. En dat gebeurt
heeft ontwikkeld voor vrouwen zonder
ook bij Feniks! Ga zo door met hoe het nu gaat.
uitkering, maar met de ambitie om weer deel
Duidelijke en open communicatie is erg fijn voor
te gaan nemen aan het arbeidsproces. We
zowel de hulpverlener als de cliënt.”
werken hierin nauw samen, eerlijk en open. Het is belangrijk dat we elkaar begrijpen en versterken in de stad. Ons gezamenlijk doel is om vrouwen met een lange afstand tot de afstandsmarkt weer het vertrouwen te geven dat economische zelfstandigheid ook voor hen tot de mogelijkheden behoort. Dat je hiervoor uit je comfortzone moet stappen en nog een stapje extra moet zetten hoort erbij. Feniks gaat die confrontatie aan. Het zou voor een nog grotere verbinding zorgen als meer
Pagina 28
Feniks
Jaarverslag 2013
Jaarverslag 2013
Feniks
Pagina 29
5. Organisatie
Pagina 30
Feniks
Jaarverslag 2013
5.1 Feniksteam
•
Nelleke van Wijk, secretaris
Binnen Feniks wordt er hoofdzakelijk parttime
•
Godfried van Gestel, vice voorzitter
gewerkt. Het totaal aan FTE bij Feniks is in 2013
•
Fred van Brederode, personeel
gemiddeld 4,39 (ter vergelijking, in 2012 bedroeg dit 5,28). Vanuit de sociale activeringstrajecten
Het bestuur heeft in 2013 vier maal vergaderd.
is in 2013 echter 0,94 FTE gefinancierd. Dit
Er vond besluitvorming plaats over de
betekent dat alle producten en resultaten in dit
financiële jaarrekening en tussentijdse
jaarverslag met 3,39 FTE zijn gerealiseerd!
rapportages, de begroting 2013 en 2014, het inhoudelijk jaarverslag, het onderschrijven
In het beschreven jaar hebben drie HBO jaar-
van de governance-code, bijstelling van de
stagiaires en één MBO-stagiaire het team
statuten en vaststelling van een nieuw directie-
versterkt waarvan één met een Nederlands-
statuut, additionele subsidie aanvragen en
Marokkaanse en één met een Nederlands-
personele zaken. Daarnaast werden enkele
Turkse achtergrond. Daarnaast werken er bij
specifieke bijeenkomsten georganiseerd.
Feniks meer dan 30 vrijwilligers. Zij maken het
Eenmaal stond de ontwikkeling van de drie
mogelijk om alle activiteiten te organiseren.
innovatieve programmalijnen ten behoeve
Ongeveer driekwart is afkomstig uit de doelgroep
van de offerte 2013 centraal. Daarnaast
van Feniks. Ieder uur van een betaald teamlid
werden extra vergaderingen ingelast om
genereert ongeveer 3,5 uur van een vrijwilliger,
strategie en ontwikkelingen met betrekking
zo is berekend. Feitelijk zelfs meer omdat
tot ‘Meedoen en sociale stijging’ en de eigen
Feniks ook beleidsmatige producties levert
positie van Feniks daarin te bespreken. Bij
waarbij weinig vrijwilligers uit de doelgroep zijn
extern (fusie) overleg is de directeur daarin
betrokken. Zie ook § 3.2.
vergezeld door een bestuurslid. Het bestuur was ook vertegenwoordigd bij highlights. Er is
5.2 Bestuur
vanuit afstand en toezicht in een prettige en professionele sfeer zeer inspirerend bestuurd in
Sinds november 2012 bestaat het Feniks bestuur
2013. Ook dit heeft ‘de Feniksformule’ vernieuwd
uit:
en voor de komende jaren in haar eigen
•
Karin Bruers, voorzitter
kracht versterkt. Feniks is haar (onbezoldigde)
•
Maya Butalid, penningmeester
bestuursleden hiervoor zeer dankbaar!
Jaarverslag 2013
Feniks
Pagina 31
6. Financiën
Pagina 32
Feniks
Jaarverslag 2013
6.1 Accountantsverslag en middelen
wachtgeldverplichting omdat de CAO Welzijn
Over 2013 is (wederom) een goedgekeurd
van toepassing is.
accountantsverslag afgegeven door BDO. Er is sprake van een overschot omdat financiering van
Het voorafgaande impliceert voldoende eigen
de resterende 12 sociaal activeringstrajecten in
vermogen. Feniks is ook in financieel opzicht
2013 bij aanvang voor 90% zijn gefinancierd. Het
betrouwbaar en gezond. ‘De Feniksformule’ zal
groepstraject loopt echter door tot voorjaar 2014
echter geen atletische prestatie in financieel
en om het resultaat van duurzame positieve
opzicht gaan betekenen. Het huidige tekort van
uitstroom te bewerkstelligen, kan de nazorg heel
3 80.000,- op de lopende begroting doet het eigen
2014 beslaan.
vermogen snel slinken.
Het stedelijk centrum voor emancipatie kan begrijpen dat in verband met de vorming van
6.2 Sponsors ‘BEDANKT!’
het nieuwe College op zeer korte termijn geen
Al het voorafgaande was in 2013 niet mogelijk
positieve besluitvorming te verwachten is wat
geweest zonder ondersteuning van onze
betreft de financiering van haar intensieve
sponsors door schenkingen in natura of anders.
trajecten in het kader van ‘Meedoen en Sociale Stijging’. Hier is echter wel vraag naar en Feniks
Gemeente Tilburg
is startklaar om deze uit te voeren. In 2014 is
Ministerie van SZW
het de uitdaging om Feniks financieel gezond
Ministerie van OCW
te houden. Voor de organisatie is 3 40.000,- aan
Rabobank Tilburg
werkkapitaal noodzakelijk in verband met
Mooi Zo Goed Zo Tilburg
het aanvragen en uitvoeren van innovatieve
Brabants Vrouwen Netwerk
additionele projecten. Een aantal fondsen, ESF
Peerke, gebruikte meubelen
subsidie en Ministeries kunnen bureaucratisch
VSBfonds
functioneren en pas tot uitbetaling overgaan
IXTP
nadat resultaten aantoonbaar gehaald zijn.
Stichting Jacques de Leeuw
Overigens is het ook in 2013 weer gelukt om
Kompaan en de Bocht
meer dan 10% aan additionele financiële
ContourdeTwern
middelen binnen te halen. Een deel van het
Europees Sociaal Fonds
eigen vermogen is gereserveerd voor
Colofon Tekst:
Feniks team
Eindredactie:
Davans Projecten
Foto’s:
Annemarie Smulders, Tommy de Lange
Jaarverslag 2013
en Melanie Pardoel
Coverdesign:
Bakvorm
Vormgeving:
Bakvorm, www.bakvorm.nl
Feniks
Pagina 33
2 FEB 2013 TROUW
1 JAN 2013 SPINT MAGAZINE
11 MRT 2013 BRABANTS DAGBLAD
8 MRT 2013 BRABANTS DAGBLAD
21 AUG 2013 STADSNIEUWS
7. Media 10 JAN 2013 TILBURGSE KOERIER
14 MRT 2013 TILBURGSE KOERIER
Pagina 34
Feniks
12 SEP 2013 DE VOLKSKRANT
Jaarverslag 2013
28 SEP 2013 TROUW 11 MRT 2013 BRABANTS DAGBLAD
12 SEP 2013 DE VOLKSKRANT
21 NOV 2013 BRABANTS DAGBLAD
12 SEP 2013 DE VOLKSKRANT
28 SEP 2013 TROUW
22 OKT 2013 TROUW
Jaarverslag 2013
Feniks
Pagina 35
fenikstilburg.nl
Feniks | Stedelijk Centrum voor Emancipatie NS-Plein 17 | 5014 DA Tilburg | 013 – 542 18 96 |
[email protected]
