vo
or
me
n se
De Driestroom nm
et ee
n versta n
d e l i j ke b e p e r
kin g
t m o e t m i Ru
o w e
n e n
Ruimte om te wonen Thuis is meer dan de plaats waar je bed staat. Thuis kun je jezelf zijn, heb je hobby’s, krijg je bezoek, neem je besluiten, rust je uit en maak je plannen voor de toekomst. Je woonruimte moet je thuis zijn. Mensen hebben ruimte nodig om te wonen. Voor mensen met een verstandelijke beperking betekent dat niet alleen kunnen beschikken over woonruimte, maar ook over ondersteuning en begeleiding op maat. Deze brochure laat zien wat De Driestroom daarbij kan betekenen.
B E G E L E I D I N G
O P
M A A T
W O N E N
I N
E E N
K L E I N E
G R O E P
Woonwensen Mensen met een verstandelijke beperking
Driestroom biedt professionele ondersteuning
maken steeds meer keuzes in en over hun eigen
door begeleiders en specialistische hulp en
leven. Dat geldt ook voor keuzes over wonen.
advies van artsen en gedragskundigen. De
Daarbij komen veel vragen naar voren. Hoe en
ondersteuning is gericht op ontwikkeling waar
waar wil ik het liefste wonen? Welke ondersteu-
dat mogelijk is en op aanvulling waar dat nodig
ning is daarbij nodig? Welke mogelijkheden zijn
is. Er wordt dus gekeken welke ondersteuning
er eigenlijk? Wat kost het? Wie kan mij helpen?
noodzakelijk of wenselijk is; dit is altijd maatwerk.
Praten over wonen start meestal in het eigen netwerk. Om de woonwens echt vorm te
De begeleiders van De Driestroom ondersteu-
geven, moet veel gebeuren: het zoeken naar
nen mensen bij het wonen in veel verschillende
een woning of woonvorm, het zoeken naar
woonsituaties. Er zijn cliënten die samenwonen
ondersteuning en het regelen van de financiën.
met één of meer anderen, bij familie wonen, in
Hierbij zijn ook contacten en afspraken nodig
een woonvorm wonen, zelfstandig wonen of
met verschillende organisaties.
gebruik maken van de mogelijkheden van het logeerhuis. De Driestroom ondersteunt en bemiddelt ook bij het vinden van geschikte
Begeleiding op maat
woonruimte of een geschikte woonvorm. Steeds
De Driestroom ondersteunt mensen met een
vaker zorgen cliënten zelf voor de woonruimte
verstandelijke beperking bij het wonen in de
en vragen zij De Driestroom om professionele
brede regio van Arnhem, Nijmegen en het Land
ondersteuning.
van Maas en Waal. Die begeleiding is altijd een antwoord op de vraag om ondersteuning van
4
een individuele cliënt. In de praktijk kan dit
Wonen in de wijk
variëren van een wekelijks gesprek met een
De Driestroom heeft een model voor wonen
cliënt die zelfstandig woont tot intensieve bege-
ontwikkeld waarin de dienstverlening wijkge-
leiding van een cliënt in een woonvorm. De
richt georganiseerd is. Waar dat mogelijk is, past
B E
G E L E I D I N G
O P
M A A T
B E G E L E I D I N G
De Driestroom dit zogenaamde ‘spettermodel’ toe. Midden in de wijk is een trefpunt aanwezig met daarbij een begeleiderspost. Daaromheen zijn als losse spetters woonvormen van mensen met een verstandelijke beperking gesitueerd. Wie veel begeleiding nodig heeft, woont dicht bij de begeleiderspost. Wie dagelijks begeleiding nodig heeft, woont op loopafstand. Wie maar een of twee keer per week begeleiding nodig heeft, woont op fietsafstand van deze post. De positie ten opzichte van de kern van de wijk is dus afhankelijk van de zorgvraag van
‘Ik kan niet alleen wonen’
de bewoner. Het trefpunt is een plaats die op
‘Ik kan niet alleen wonen. Op mijn kamer heb ik ook een
bepaalde tijden voor alle cliënten vrij toeganke-
kantoor. Daar werk ik aan de boekhouding.
lijk is; het is bijvoorbeeld een huiskamer of een
Ik ga ‘s morgens altijd het eerste douchen, daarna gaat
wijkcentrum. Cliënten kunnen hier terecht voor
Esther. We hoeven niet te koken. Dat doen de begeleiders.
een praatje en een kop koffie, soms ook voor
We doen wel eens samen boodschappen in het weekend.’
gezamenlijke maaltijden en andere activiteiten.
Rob Remijn (48)
Omdat cliënten op korte afstand van andere
Rob woont sinds juni 2003 in een nieuwbouwhuis in een
cliënten wonen, biedt het model de kans sociale
populaire wijk in Nijmegen. Het huis is geschakeld met de
contacten in de wijk én met elkaar aan te gaan.
woning ernaast. Op de benedenverdieping is een aparte
De werkwijze heeft ook voordelen voor de orga-
groepsruimte en een begeleiderspost ingericht.
nisatie van de begeleiding.
In totaal wonen er elf cliënten in zes woningen. Net als de andere bewoners heeft Rob een ruime kamer met wastafel. De badkamer delen ze. De begeleidster helpt hem met zijn financiën. De familie koopt samen met Rob kleren.
5
B E G E L E I D I N G
O P
M A A T
W O N E N
Duidelijke afspraken De begeleiding van De Driestroom moet een goed antwoord zijn op de vraag om ondersteuning van de cliënt. Het is daarom belangrijk dat er duidelijke ‘begeleidingsvragen’ worden geformuleerd. Dit doen de cliënt en De Driestroom samen in één of meer gesprekken. Ze kijken daarbij naar de wensen van de cliënt en zijn mogelijkheden en beperkingen. Belangrijke randvoorwaarden daarbij zijn de indicatie en het budget dat door het
‘Ik doe het rustig aan’
Zorgkantoor beschikbaar is gesteld.
‘Ik ben gauw moe, dus ik doe het rustig aan. Ik loop af en
een passend begeleidingsaanbod doen. Als de
toe in de gang heen en weer om te oefenen. Ik lees mijn
cliënt van dit aanbod gebruik wil maken, wordt
krantje en praat met Thea. Dat is iemand die hier ook
dit vastgelegd in een zorgverleningsovereen-
woont. We eten samen in de groep hier beneden. Op de
komst.
Als de vragen duidelijk zijn, kan De Driestroom
eerste verdieping eten ze ook samen. Vroeger hielp ik vaak mee met koken en zo. Nu kan ik dat niet meer. De begeleiding helpt mij ook met
Zeggenschap
douchen.’
De Driestroom vindt het belangrijk dat cliënten
Jan Wegh (81)
meedenken, meepraten en meebeslissen. Dit start met het gezamenlijk bepalen van de bege-
Jan woont al 28 jaar bij De Driestroom. Hij woont in een
leidingsvraag en het begeleidingsaanbod. De
woonvorm in de Kometenstraat waar hij een eigen, ruime
gemaakte afspraken worden altijd vastgelegd in
zitslaapkamer heeft.
een individueel begeleidingsplan. Dit plan
In de woonvorm wonen voornamelijk oudere mensen.
wordt gemaakt in overleg tussen de persoonlijk
Vroeger werkte Jan in de plantsoenendienst.
begeleider en de cliënt, vaak in samenspraak
Nu geniet hij van de rust.
6
I N
E E N
W O O N V O R M
B E G E L E I D I N G
O P
M A A T
B E G E L E I D I N G
met de familie. In het plan staat hoe de begelei-
schap vorm heeft gekregen, voldoet aan de Wet
ding eruitziet en wat de doelen daarvan zijn.
Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen
Ook staan er concrete afspraken in vermeld en
(WMCZ).
O P
M A A T
het resultaat van de evaluatie van die afspraken. Het individueel begeleidingsplan is bepalend voor de inhoud van de begeleiding en biedt
Respect
daarmee zowel de cliënt als De Driestroom hou-
Bij De Driestroom werken veel verschillende
vast. De Driestroom legt hiermee ook verant-
begeleiders met hun eigen kwaliteiten. Naast
woording af over de kwaliteit van de zorg- en
deze eigenheid zijn binnen De Driestroom
dienstverlening die aan de cliënt geboden
gemeenschappelijke afspraken over de werkwij-
wordt. Het plan wordt regelmatig opnieuw
ze, de bejegening en de grenzen van wat wel
besproken en zonodig bijgesteld. De cliënt heeft
en niet kan vastgelegd in een gedragscode.
op deze wijze zelf invloed op de ondersteuning.
Centraal daarin staat respect als basisnorm voor bejegening en communicatie. Ook het omgaan met cliëntgegevens en het waarborgen van
Medezeggenschap
respect voor lichamelijke en psychische integri-
Naast zeggenschap is er ook sprake van mede-
teit van cliënten zijn onderwerpen die hierin
zeggenschap voor cliënten. In woonvormen is
aan bod komen. Cliënten die niet tevreden zijn
inspraak meestal geregeld via groepsoverleg.
over de dienstverlening of de bejegening,
Daarnaast is er een cliëntenraad voor wonen
kunnen dat melden via de klachtenregeling
met een commissie cliënten en een commissie
van De Driestroom.
vertegenwoordigers. Voor de hele organisatie is er bovendien een cliëntenraad die met de directie overlegt over alle voor cliënten belangrijke zaken. Deze raad bestaat uit De Driestroomraad van cliënten en de commissie van vertegenwoordigers. De manier waarop medezeggen-
7
B E G E L E I D I N G
O P
M A A T
A L L E E N
W O N E N
B E G E L E I D I N G
Aanvragen van ondersteuning Indicatie Voor ondersteuning bij het wonen is altijd een
De cliënt krijgt vervolgens binnen drie weken
indicatie nodig. De eerste stap daarvoor is het
een reactie van De Driestroom. Deze communi-
doen van een indicatieaanvraag bij het Landelijk
catie tussen de cliënt en De Driestroom loopt in
Centrum Indicatiestelling Gehandicapten (LCIG)/
de praktijk vaak via MEE.
Regionaal Indicatie Orgaan (RIO). Voor ondersteuning bij het doen van de
Reactie op de aanvraag
aanvraag, kan een cliënt bovendien contact
De Driestroom hanteert geen wachtlijst. Als het
opnemen met MEE (voorheen SPD).
mogelijk is de gevraagde diensten binnen drie maanden te verlenen, dan maakt De Driestroom
Als het LCIG besluit om de aanvraag te
een afspraak voor een eerste kennismaking. Als
honoreren, ontvangt de cliënt een indicatie-
cliënten ook een indicatie voor ‘verblijf’ hebben,
besluit. Hierin staat aangegeven op welke
dan wordt de Driestroom gevraagd voor woon-
ondersteuning of zorg hij of zij recht heeft en
ruimte te zorgen. In dat geval geldt een ‘redelij-
voor hoeveel uur per week. Na toestemming
ke termijn’ van zes maanden. Als het niet
van het Zorgkantoor kan de cliënt contact
mogelijk is tijdig aan de vraag te voldoen, dan
opnemen met een zorgaanbieder en daarmee
krijgt de cliënt hierover schriftelijk bericht.
afspraken maken.
Aanvraag bij De Driestroom Als een cliënt van de dienstverlening van De Driestroom gebruik wil maken, stuurt hij een kopie van het indicatiebesluit naar het secretariaat van De Driestroom. Als er een rapport hulpvraagverduidelijking aanwezig is, wordt dat ook meegestuurd.
10
O P
M A A T
B E G E L E I D I N G
O P
M A A T
Dag- en vrijetijdsbesteding Naast ondersteuning bij wonen biedt De Driestroom volwassenen ook ondersteuning bij dagbesteding en vrijetijdsbesteding. De dagbesteding is kleinschalig en maatschappelijk georiënteerd. De verschillende vormen sluiten aan op het persoonlijk perspectief van individuele cliënten. De Driestroom onderscheidt binnen dagbesteding begeleid werken, beschermd en begeleid werken en de zorg en activiteiten binnen de dagcentra.
‘Ik voel me gelukkig in dit huis’
Het Gespecialiseerd Vormings- en
‘Ik voel me gelukkig in dit huis. Niemand bemoeit
Ontspanningswerk (GVO) van De Driestroom
zich met je. Ik krijg begeleiding van Hermien. Zij
organiseert vrijetijds- en vormingsactviteiten
helpt mij met van alles, met geld en papieren en zo.
voor mensen met een verstandelijke beperking.
Ze kent me heel goed. Ik ben erg vergeetachtig en
Het GVO biedt een veelheid aan activiteiten in
kan niet werken. Dan vergeet ik hoe laat ik ergens
de regio Nijmegen. Van naailes tot musicalclub,
moet zijn.’
van sportmogelijkheden tot bezoeken aan de
Zobida Eldrissi (31)
schouwburg. Over de mogelijkheden van dagbesteding
Zobida woont alleen in een flat in Nijmegen en helpt
en vrijetijdsbesteding zijn aparte brochures
’s avonds in een café. Per week krijgt ze tien uur
verkrijgbaar bij De Driestroom.
begeleiding. Zobida is erg blij met haar flat. Ze heeft twee slaap-kamers, een douche, een keuken, een grote zitkamer en bovendien een groot balkon. Zobida huurt de flat van een woningstichting. Zobida vertelt dat ze niet optrekt met andere mensen van de Driestroom. Dat wil ze niet. 11 11
W O N E N
I N
E E N
K L E I N E
G R O E P
Samenwerking De activiteiten van De Driestroom vinden midden in de maatschappij plaats. Hierbij werkt de organisatie steeds vaker samen met andere organisaties, bijvoorbeeld woningbouwvereni-
‘We hebben geen woonkamer, dat mis ik.’
gingen, MEE (voorheen SPD) en organisaties
‘We hebben geen woonkamer, dat mis ik. Vorig jaar
zorg. Ook bekijkt De Driestroom de mogelijk-
met Kerst was ik alleen. Ik wil het gezellig hebben.
heden om met andere instellingen uit de
Soms gaan we wel een weekendje weg, maar ik wil
gehandicaptensector nauwe samenwerkings-
meer. Ik vind ook het leeftijdsverschil groot. Mijn eigen
relaties aan te gaan. Deze blik naar buiten biedt
kamer vind ik leuk. We hebben een bad en een douche,
vaak een goede basis voor vernieuwende
daar ben ik blij mee. Het is fijn dat we dicht bij het
projecten op het gebied van zorg- en dienst-
winkelcentrum wonen.’
verlening voor cliënten van De Driestroom.
Aneta Demireva (22) Aneta woont bijna anderhalf jaar in een soort ‘studentenhuis’. In dit nieuwbouwhuis in Bemmel woont ze samen met twee anderen. In het huis ernaast wonen ook drie cliënten. Aneta woont met Ellie (35) en John (26). De keuken is de gemeenschappelijke ruimte waar ook de eettafel staat. De bewoners koken om de beurt en van 16.00 uur tot 22.00 uur is er begeleiding aanwezig.
12
voor crisisopvang en geestelijke gezondheids-
B E G E E I D I N G
O P
M A A T
S A M E N W O N E N
Ad en Helma wonen in een flat in Elst. Die huren ze van een woningstichting. Ze hebben elkaar ontmoet bij een van de voorzieningen van De Driestroom en zijn acht jaar geleden getrouwd. Ad kwam in 1985 bij De Driestroom wonen, in woonvorm De Zuiling in Elst. Daar heeft hij geleerd om zelfstandig een aantal zaken te doen. Helma woonde voorheen zelfstandig op Dekkerswald in Nijmegen. Helma werkt overdag in de wasserij bij een
‘We willen graag een seniorenwoning’
grote organisatie. Ze gaat met het open-
‘Ik ga vaak met Ad naar de woningstichting.
baar vervoer naar haar werk. Als dat nodig
We willen graag een seniorenwoning waar hij geen
is, wordt Helma geholpen door haar zus
trappen meer hoeft te lopen. Ik vind het soms moei-
Lidwien. Soms gaan ze samen kleren
lijk om te gaan werken, ik heb er niet altijd zin
kopen of helpt Lidwien met geldzaken. Ad
meer in. Dan blijf ik liever thuis bij Ad.’
doet het huishouden en maakt houten
Helma van Mildert-Voet (56)
speelgoed in zijn hobbykamer. Hij krijgt begeleiding van De Driestroom. Zijn begeleider komt om de veertien dagen. Ad vindt het fijn om iemand achter de hand te hebben.
‘Ik doe bij ons het huishouden en ben veel in mijn hobbykamer. Vroeger heb altijd bij een boer gewerkt en gewoond. Ik werkte daar veel met paarden. Dat doe ik nu nog. Ik ben gek op paarden.’ Ad van Mildert (70) 13
De Driestroom in het kort De Driestroom zorgt voor ondersteuning en
bieden van keuzemogelijkheden, bijvoorbeeld
begeleiding van volwassenen en kinderen met
voor wonen en dagbesteding of voor een
een verstandelijke beperking. Het gaat daarbij om
begeleider.
ondersteuning bij wonen, werk, dagbesteding en vrijetijdsbesteding en om specialistische hulp
Missie
door artsen, therapeuten en gedragskundigen.
In de missie van De Driestroom is geformuleerd
Ongeveer 1200 cliënten maken gebruik van de
waar de organisatie voor staat: ‘Zorg en onder-
diensten van De Driestroom. Meer dan 800
steunen, perspectief en ondernemen’. Bij Zorg
medewerkers maken dit mogelijk op veel ver-
en ondersteunen staat de vraag van de cliënt
schillende locaties in de brede regio van Arnhem,
centraal. De Driestroom ondersteunt de cliënt in
Nijmegen en het Land van Maas en Waal.
zijn persoonlijke groei, die steeds vaker gericht is op het volwaardig deelnemen aan de samen-
14
Ruimte om te kiezen
leving. Perspectief staat voor het in goed overleg
Uitgangspunt van De Driestroom is dat mensen
werken aan de toekomst van de cliënt. Dit
met een verstandelijke beperking zelf keuzes
gebeurt samen met de cliënt en de mensen die
maken in en over hun leven. Daar hebben zij
voor hem of haar belangrijk zijn. Uitgangspunt
ruimte voor nodig: ruimte om beslissingen te
zijn de wensen en mogelijkheden van de cliënt.
nemen en ruimte om te kiezen hoe zij willen
Ondernemen vertelt iets over de houding van
wonen en wat zij willen doen. Bij het uitwerken
De Driestroom als organisatie en van de mensen
van hun wensen hebben zij vaak ondersteuning
die er werken. Niet ‘het allemaal wel best vin-
nodig. Als de directe omgeving dit onvoldoende
den’ maar blijven werken aan een verdere ver-
kan bieden, is professionele ondersteuning of
betering van de ondersteuning van cliënten.
specialistische hulp wenselijk of noodzakelijk. De
Hiervoor is een goed draaiende organisatie
Driestroom zorgt hiervoor. Naast mensen met
nodig met medewerkers die zich verantwoor-
een verstandelijke beperking maken ook ouders,
delijk voelen. Ondernemen betekent ook
leerkrachten en anderen gebruik van het aan-
samenwerking met andere maatschappelijke
bod. Bij ruimte om te kiezen hoort ook het aan-
organisaties.
Meer informatie
Renkum
Centraal Bureau Elst
Industrieweg-Oost 27, 6662 NE Elst
Waal
Beneden-Leeuwen
Postbus 139, 6660 AC Elst F
(0481) 36 60 60
E
[email protected]
I
www.driestroom.nl
l
se
IJs
Huissen
Bezoekadres
T (0481) 36 60 00
Velp
Rijn
De Driestroom
Postadres
Arnhem
Bemmel
Haalderen
Druten
Wamel
Beuningen
West Maas en Waal
Millingen a/d Rijn
Weurt Ubbergen Nijmegen
M
aa
s
Wijchen Malden Groesbeek Mook Heumen
Dagbesteding Woonvormen Kindercentra
Overige adressen
Vrijetijdsbesteding
Verwijzers Einsteinstraat 14
Landelijk Indicatie Orgaan Gehandicaptenzorg/ Regionaal Indicatie Orgaan (RIO)
6533 NN Nijmegen
Oude Oeverstraat 120
T (024) 327 82 78
6811 JZ Arnhem
E
T (026) 354 20 10
MEE Gelderse Poort, Regiobureau Nijmegen
[email protected]
MEE Gelderse Poort, Regiobureau Tiel
E
[email protected]
Jacob Cremerstraat 3
Zorgkantoren
4001 XM Tiel
Zorgkantoor Nijmegen
T (0344) 63 80 90
Postbus 6726
E
6503 GE Nijmegen
[email protected]
MEE Hoofdkantoor Arnhem
T (024) 343 61 50
Trans 6
Zorgkantoor Arnhem
6811 HR Arnhem
Postbus 477
T (026) 445 41 51
7500 AL Enschede
I
T (053) 485 34 50
www.meegeldersepoort.nl
13
Colofon Tekst MB Communicatie / De Driestroom • Fotografie Anthoney Fairley Audiovisuele Producties, Nijmegen Vormgeving Joke Ketel Grafisch Ontwerp en PR, Nijmegen • Druk Efficiënt Nijmegen