Indigov Monitor Lokale Besturen 2006 doorlichting van de stedelijke en gemeentelijke websites in Vlaanderen en Brussel
De digitale klok tikt tergend traag. Wie ligt er wakker van lokaal eGovernment? Met dank aan de Vereniging voor Vlaamse Steden en Gemeenten
Achtergrond Indigov Monitor • 5e editie (1999, 2000, 2004, 2005, 2006) • Enkel (gebrekkige) nationale en regionale benchmarks, maar weinig materiaal op lokaal niveau • Eigenlijk geen goed zicht op stand van zaken • Lokaal bestuur = de poort naar de overheid • Doelstellingen Indigov Monitor lokale besturen – – – –
Stand van zaken Evolutie door jaarlijkse benchmark eGovernment en eCommunicatie Evoluties en trends ten opzichte van 2005 30 oktober 2006
Methode Indigov Monitor • Inhoudsanalyse gemeentelijke websites • Alle 327 websites van lokale besturen in Vlaanderen en Brussel • Klemtoon op 6 inhoudelijke dimensies/taken: • Usability (gebruikersondersteuning) • eAdministratie (gemeentelijke basisinformatie) • eCommunity (algemene informatie en gemeenschapsdeelname ) • eDemocracy (bestuurlijke informatie en democratie) • Interactiviteit • eLoket
• Aangevuld met nieuwe invalshoek: ePrivacy 30 oktober 2006
Methode Indigov Monitor • Scoring van aan- of afwezigheid van 185 indicatoren (meest uitgebreide studie tot nu toe) • Veldwerk: mei-juni 2006 • Scores samengevoegd in indexen of graadmeters (quotiënten) (100 is gemiddelde) • Eindscore voor opstellen van ranking • Gedetailleerde informatie beschikbaar in rapport monitor 30 oktober 2006
Officiële websites lokale besturen 350 313
300
288
250 200 150
140 112
100
86
50 0
38 4
9
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
30 oktober 2006
Websites lokale overheden • 95% volledig uitgebouwde website • Grotendeels eentalig • Grondige verbetering van de informatie structuur: meer vraaggestuurde en klantgerichte aanpak merkbaar • Nieuw ePrivacy, slechts 31% van de websites heeft een privacy statement
30 oktober 2006
Resultaten Usability • Lichte verbetering tov vorig jaar • Zoekfaciliteiten laat echter nog te wensen over • Blind Surfer (sinds 1/7/06 Anysurfer) en andere technologieën: gevoelige verbetering van 20% naar 30% van de websites maar in het kader van “e-Inclusie” is dit onvoldoende
30 oktober 2006
Resultaten eAdministration • Contactinformatie: – hier zou men stilaan de perfectie moeten bereiken wat nog steeds niet het geval is
• Dienstengids en productcatalogus in opgang – In de meeste gevallen aanwezig maar gebrek aan standaardisatie
• Actualiteitsgebonden informatie – Nieuwsberichten bij 83% (90% vd bevolking)
30 oktober 2006
Resultaten eCommunity • Van digitaal gemeentehuis naar digitaal dorp • Weinig evolutie – Populair blijven toerisme en cultuur – Het blijft uitgaan van het bestuur en te weinig van de bevolking (lokale gemeenschap wordt weinig betrokken) – Slechts uitzonderlijk stimulering van het lokale digitaal Vlaanderen – Web-TV, podcast wint stilaan veld en biedt misschien perspectief 30 oktober 2006
Resultaten eDemocracy • Informatie over het beleid neemt gevoelig toe • Maar consultatie/participatie initiatieven zijn uiterst zeldzaam
30 oktober 2006
Resultaten Interactiviteit • Verbetering t.o.v. vorige jaren maar nog lang niet perfect • Weinig vormen van actieve inschakeling van online communicatie • Weinig vormen van structurele inschakeling van elektronische communicatie in de eigenlijke dienstverlening
30 oktober 2006
E-loket & eID
Resultaten eLoket • Stijging van 138 tot 186 eLoketten (70% v/d bevolking) • Term dekt de lading niet • Zeer gebrekkige informatieve inbedding (slechts 1 op 5 geeft ondersteunende informatie): gebruikers worden aan hun lot overgelaten • eID en digitale handtekening nog te weinig geïntegreerd wanneer dit zou kunnen of nodig is 30 oktober 2006
eID en het e-loket
• Slechts 20% van de e-loketten maakt gebruik van de eID (18% van de bevolking)
30 oktober 2006
E-loket: vlag zonder lading • Vaak een lege winkel • Focus op burgerzaken (?) • Vaak PDF-documenten – Van digitaal terug naar papier – ROI laag
• Integratie met backoffice ?
30 oktober 2006
E-loket en gebruiksvriendelijkheid • Weinig of onvoldoende informatie (46,2%) • Naast het e-loket vaak nog op andere plaatsen e-formulieren (39,7 %) – Andere leverancier – Andere producten – Niet coherent
• Vaak eerst ‘inloggen’ dan pas info over de dienstverlening 30 oktober 2006
E-loket leveranciers • Niet altijd duidelijk wie de ‘producent’ is • In dalende volgorde: – – – – – – – –
Cevi Anaxis LCP Digilok – Schaubroeck My Certipost CIBG-CIRB Brussels gewest W@D CIPAL 30 oktober 2006
E-loket ontsluiting • Via overzichtslijst (89,9 %) • Via A-Z (6,3%) • Via zoekfunctie (19,0%)
30 oktober 2006
E-loket en authentificatie % enkel e-loketten (N=186)
% inwoners alle gemeenten (N=327)
Informatie over toegangs- en informatiebeveiliging
9.5
5.5
Gebruik van login/userid en paswoord
11.1
12.8
Gebruik van federale token
17.5
14.0
Gebruik van eid/digitale handtekening
21.2
18.3
Andere authentificatiemethode
5.3
5.3
30 oktober 2006
E-loket en authentificatie % enkel e-loketten (N=186)
% inwoners alle gemeenten (N=327)
Online follow-up dossiers
23,3
17,0
Online betaling
2,1
2,5
• • •
Merk op: online betaling in 2005: 6,5% van de e-loketten (N=138). Gaat de kwaliteit er op achteruit ? Is de afhandeling van aanvragen per e-loket sneller dan afhalen, telefonisch bestellen,… ROI van e-loketten (zie onderzoek ICT in klein gemeenten)
30 oktober 2006
Gebruik e-loket en eID • Nog beperkt aanbod • Nog beperkt gebruik (ROI) • Vrijwel enkel eID i.f.v. e-loket – E-community, e-democracy,..
• eID is niet voldoende, ook e-Payment • Relatie met bv. Mijndossier ?
30 oktober 2006
https://mijndossier.rrn.fgov.be
30 oktober 2006
Ranking • In de top 10 staan 6 kleinere gemeenten maar dit zijn de voorlopers (gemiddeld doen kleine gemeenten het slechter) • Maar algemeen gaan we erop vooruit (de afstand tussen de eerste en het gemiddelde wordt kleiner • Dit geldt voor Usability, eAdministration, Interactiviteit • Op vlak van eCommunity, eDemocracy en eLoket nog een hele weg af te leggen
30 oktober 2006
Evolutie indexen Index
Best scorend bestuur in 2006
Quotiënt 2006
Best scorend bestuur in 2005
Quotiënt 2005
Usability
Zoersel
178
Kampenhout
197
eAdministration
Erpe-Mere, Mortsel en Neerpelt
177
Elsene
186
eCommunity
Kampenhout
221
Kampenhout
215
eDemocracy
Brugge
213
Evergem
211
Interactiviteit
Knokke-Heist
188
Bocholt
210
eLoket
Zelzate
285
Bornem
273
30 oktober 2006
Positieve aspecten • alle lokale besturen zijn aanwezig op het web • De structuur van de websites evolueert naar meervoudige klantgerichte toegangen • De lokale besturen scoren relatief sterk inzake lokale nieuwsvoorziening • Basis democratische informatie is aanwezig • Passieve contactmogelijkheden breiden uit • Relatief kleine gemeenten realiseren voorbeeldige projecten 30 oktober 2006
Maar… • Nood aan een eenvormige, geïntegreerde producten- en dienstencatalogus, zoniet is eLoket een utopie • Websites van lokale besturen zijn digitale eilanden eerder dan “instap” overheidsloket • Gemeentelijke website is nog lang niet ingebed in de lokale digitale gemeenschap • eDemocracy staat nog in de kinderschoenen • 1 op 2 (mandatarissen) is niet te bereiken via email 30 oktober 2006
Besluit • Politieke wil van lokale beleidsvoerders én van de voogdijoverheid • Aanwezigheid van kennis en inzicht in de materie op het uitvoerend niveau – Ontwikkeling van een eenvormige, geïntegreerde productenen dienstencatalogus – Toepassingsplatform voor integratie van eID
• eAdministratie: hoog tijd voor realisatie • eCommunity en eDemocracy: hoog tijd voor visieontwikkeling en terreintesten 30 oktober 2006
Indigov bvba • • •
•
Spin-off K.U.Leuven Specialist in consultancy en research Expertise in e-government, new media en online research tools EU, Vlaamse en federale overheid, lokale besturen en internationale media concerns, …
Vaartstraat 73 3000 Leuven BELGIUM Tel: +32 16 22 62 14 Fax: +32 16 22 62 18
[email protected] [email protected] www.indigov.be
30 oktober 2006