Beroepsinstantie inzake openbaarheid van bestuur en hergebruik van overheidsinformatie Vlaamse Regering Diensten voor het Algemeen Regeringsbeleid Afdeling Kanselarij Boudewijnlaan 30, bus 20 1000 Brussel tel. secretariaat: 02/553.57.03 fax secretariaat: 02/553.57.02 e-mail:
[email protected]
Dossiernummer : OVB/2009/26
DE BEROEPSINSTANTIE - Afdeling openbaarheid van bestuur Gelet op het decreet van 26 maart 2004 betreffende de openbaarheid van bestuur; Gelet op het besluit van de Vlaamse Regering van 19 juli 2007 tot oprichting van de beroepsinstantie inzake openbaarheid van bestuur en hergebruik van overheidsinformatie; Gelet op het oorspronkelijke verzoek dd. 12 januari 2009 van xxxx gericht aan de Afdeling Milieu-inspectie, buitendienst Vlaams-Brabant, gevestigd te 3000 Leuven, Waaistraat 1 waarbij werd verzocht om hem in het kader van een deskundigenonderzoek een kopie te bezorgen van: - het bedrijfsplan (4a) en rioleringsplan (4b) (zie ook bijlage 17 bij de studie xxxx); - het verslag van de camera-inspectie; - de overzichtstabel staalnummers xxxx; - het rapport xxxx; Gelet op het beroepschrift van xxxx dd. 18 februari 2009 tegen de weigering dd. 22 januari 2009 van de Afdeling Milieu-inspectie, buitendienst Vlaams-Brabant om de gevraagde bijlagen openbaar te maken; Gelet op de registratie van het beroepschrift op 19 februari 2009;
Wat de ontvankelijkheid betreft: Overwegende dat het oorspronkelijke verzoek tot openbaarmaking dateert van 12 januari 2009; dat in de beslissing dd. 22 januari 2009 de beroepsmogelijkheden en de modaliteiten van het beroep werden vermeld; Overwegende dat het beroepschrift werd ingediend bij de beroepsinstantie bij brief van 18 februari 2009 en geregistreerd werd op 19 februari 2009;
1
Overwegende dat daaruit volgt dat het beroep binnen de in artikel 22, lid 2 van het decreet van 26 maart 2004 gestelde termijn van 30 dagen is ingediend; Overwegende dat het beroepschrift dd. 18 februari 2009 dan ook als ontvankelijk wordt beschouwd;
Wat de gegrondheid betreft: Overwegende dat in overeenstemming met artikel 7, tweede lid van het decreet van 26 maart 2004 het recht op passieve openbaarheid betrekking heeft op bestuursdocumenten; dat op grond van deze bepaling elke instantie in principe verplicht is aan eenieder die erom verzoekt inzage te geven in, uitleg te verschaffen over of een afschrift te bezorgen van de gewenste bestuursdocumenten, dat de openbaarmaking slechts kan geweigerd worden mits toepassing wordt gemaakt van één of meerdere uitzonderingsgronden, zoals gestipuleerd in de artikelen 11 tot en met 15 van voormeld decreet; Overwegende dat een bestuursdocument in artikel 3, 4° van dit decreet gedefinieerd wordt als de drager, in welke vorm ook, van informatie waarover een instantie beschikt; dat het recht op openbaarheid aldus maar kan worden uitgeoefend voor zover het gaat om informatie die gematerialiseerd werd op een drager; Overwegende dat het openbaarheidsdecreet, voor wat betreft de uitzonderingen op het recht op openbaarheid, een onderscheid maakt naargelang het gaat om een aanvraag tot openbaarmaking die betrekking heeft op milieu-informatie dan wel op andere informatie; Overwegende dat de verzoeker in zijn beroepschrift aanvoert dat hij als gerechtsdeskundige optreedt inzake xxxx tegen xxxx; dat dit een dispuut betreft omtrent een schadeclaim tussen de oude en de nieuwe aandeelhouders van xxxx; dat één van de discussiepunten het directe gevolg zou zijn van een aanmaning van de Afdeling Milieu-inspectie en het proces-verbaal met nummer xxxx dd. 8 juni 2001, gericht en verzonden op 20 september 2001 aan de voormelde xxx; dat in dit P.V. verwezen wordt naar een aantal bijlagen, tevens het voorwerp van huidig beroepschrift, namelijk: 4. een kopie van het bedrijfsplan (4a) en rioleringsplan (4b); 6. een kopie van het verslag van camera-inspectie; 7. een overzichtstabel van de staalnummers xxxx; 9. het rapport van xxxx; Overwegende dat de verzoeker aangaf reeds te beschikken over het proces-verbaal in kwestie en de hieraan gekoppelde aanmaning; dat hij de Afdeling Milieu-inspectie, Buitendienst Vlaams-Brabant per brief dd. 12 januari 2009 verzocht om hem een kopie over te maken van de bovenvermelde bijlagen ten einde hem toe te laten zijn deskundigenopdracht uit te voeren; Overwegende dat de Afdeling Milieu-inspectie, buitendienst Vlaams-Brabant dit verzoek afwees bij brief dd. 22 januari 2009 op grond van artikel 15, § 1, 3° van het openbaarheidsdecreet van 26 maart 2004; dat overeenkomstig deze bepaling de aanvraag tot openbaarmaking van milieu-informatie geweigerd wordt indien het belang van de openbaarheid niet opweegt tegen de bescherming van het vertrouwelijk karakter van bestuursdocumenten die uitsluitend ten behoeve van de strafvordering of de vordering van een administratieve sanctie werden opgesteld;
2
Overwegende dat deze bepaling belet dat bestuursdocumenten die uitsluitend werden opgesteld ten behoeve van de strafvordering, worden vrijgegeven om het goede verloop van het strafonderzoek, de rechten van verdediging en het vermoeden van onschuld te vrijwaren; dat evenwel onder deze uitzonderingsgrond niet de bestuursdocumenten vallen die niet uitsluitend werden opgesteld ten behoeve van de strafvordering, maar eventueel wel in een opsporingsonderzoek gebruikt worden; Overwegende dat de Afdeling Milieu-inspectie per brief dd. 27 februari 2009 aan de beroepsinstantie meedeelde dat het P.V. destijds werd opgemaakt ten laste van de bedrijfsleiding van xxxx; dat die bedrijfsleiding tegenwoordig, wegens een overname van het bedrijf in de loop der jaren, niet meer dezelfde is; dat het gevraagde rapport van xxxx voor de Afdeling Milieu-inspectie de basis vormde van de vaststellingen van de overtreding en dat hen tot op heden door het bevoegde parket nog geen uitspraak werd gemeld; dat daarom het vertrouwelijk karakter van de documenten volgens de Afdeling Milieu-inspectie diende behouden te blijven en dat zij daarom de aanvraag tot openbaarmaking heeft afgewezen; Overwegende dat in casu de gevraagde bestuursdocumenten ongetwijfeld milieu-informatie bevatten in de zin van artikel 3, 5° van het openbaarheidsdecreet; Overwegende dat het openbaarheidsdecreet, voor wat betreft de uitzonderingen op het recht op openbaarheid, verder een onderscheid maakt naargelang het gaat om een aanvraag tot openbaarmaking die betrekking heeft op emissies in het milieu, dan wel op andere milieuinformatie; Overwegende dat in casu een kopie werd gevraagd van enkele bijlagen bij een proces-verbaal, waaronder het rapport xxxx; dat dit rapport objectieve vaststellingen weergeeft over lozingen van afvalwater en over de naleving door de onderneming van de geldende regelgeving betreffende de milieuhygiëne; dat dit rapport niet speciaal werd opgesteld met het oog op de strafvordering of de vordering van een administratieve sanctie; dat het immers niet op voorhand kan vaststaan dat in dit rapport bepaalde (sanctioneerbare) tekortkomingen of overschrijdingen van normen vermeld worden; dat het feit dat er wel overschrijdingen in worden vastgesteld het rapport niet plots het karakter verleent van een document dat uitsluitend ten behoeve van de strafvordering of de vordering van een administratieve sanctie is opgesteld; dat de uitzondering van artikel 15, § 1, 3° van het openbaarheidsdecreet voor dit rapport van xxxx om die reden niet kan worden ingeroepen; Overwegende dat dit rapport in bijlage 17 tevens het eerste onderdeel van het oorspronkelijke verzoekschrift bevat, namelijk het aangepast bedrijfsrioleringsplan (op schaal 1/2500); dat ook van een dergelijk plan bezwaarlijk kan gesteld worden dat het uitsluitend werd opgesteld ten behoeve van de strafvordering of de vordering van een administratieve sanctie; Overwegende dat door de beroepsinstantie eveneens dient nagegaan te worden of artikel 27, §1, 4° van de wet van 5 augustus 2006 betreffende de toegang van het publiek tot milieuinformatie dient ingeroepen te worden; dat deze bepaling voorziet dat een vraag tot openbaarmaking afgewezen wordt als het publiek belang van de openbaarheid niet opweegt tegen de bescherming van de opsporing of vervolging van sanctioneerbare feiten;
3
Overwegende dat artikel 27, §2, 2de lid van voormelde wet bovendien bepaalt dat voor de in §1, 4° bedoelde uitzonderingsgrond in aanmerking wordt genomen dat de verzochte informatie betrekking heeft op emissies in het milieu; dat in de memorie van toelichting bij dit artikel (Parl. St. Senaat 2005-2006, nr. 2511/001) wordt bepaald: “Lid 2 van de paragraaf benadrukt het specifieke statuut van de milieu-informatie met betrekking tot emissies aangezien, bij vergelijking van de aanvraag met de uitzonderingen 2°, 3°, 4° en 5°, het belang van de verspreiding het op de andere ingeroepen belangen zal halen.”; dat gegevens over de afvalwaterproblematiek met betrekking tot de onderneming xxxx ongetwijfeld bestempeld kunnen worden als informatie die betrekking heeft op emissies in het milieu; Overwegende dat de verzoeker aangaf op te treden als een door het gerecht aangestelde deskundige in het kader van een burgerlijk geschil; dat dit burgerlijk geschil geacht moet worden los te staan van het strafonderzoek vermits de burgerlijke procedure blijkbaar betrekking heeft op een dispuut tussen de oude en de nieuwe aandeelhouders van xxxx; dat de opgevraagde stukken bijgevolg worden opgevraagd in een context die enigszins losstaat van het strafrechtelijk onderzoek; Overwegende dat de beroepsindiener stelt dat de gevraagde stukken niet uitsluitend gehanteerd zijn in functie van een strafvordering of een administratieve sanctie maar tevens aanleiding gaven tot een van een reeks punten met verregaande financiële consequenties; dat deze aanmaning alsmede de uitvoering ervan het voorwerp vormen van het deskundigenonderzoek waarmee de verzoeker werd belast door het Hof van Beroep te xxxx; Overwegende dat van een aangestelde gerechtsdeskundige moet verondersteld worden dat hij zijn onderzoekstaken in het kader van een gerechtelijk dossier in alle neutraliteit en objectiviteit uitoefent zonder daarbij enige rechten van verdediging in gevaar te brengen of een lopend strafonderzoek te beïnvloeden; dat hij in staat moet worden gesteld om voor zijn onderzoek over alle relevante stukken te beschikken om zodoende met kennis van zaken zijn onderzoek te kunnen voeren; dat de deskundige zelf geen recht spreekt; Overwegende dat er weliswaar specifieke regels gelden die de inzagemogelijkheden bepalen van documenten betreffende zaken die aanhangig zijn bij gerechtelijke instanties; dat deze regels een gerechtsdeskundige in principe niet verhinderen om via het openbaarheidsdecreet stukken op te vragen en te bekomen; Overwegende dat dus ook niet kan worden ingezien hoe het verlenen van een kopie van het rapport van xxxx het goede verloop van het strafrechtelijk onderzoek of de rechten van verdediging in het gedrang zou brengen; Overwegende dat de verzoeker ook een kopie van het verslag van de camera-inspectie van de bedrijfsriolering heeft opgevraagd; dat de beroepsinstantie na onderzoek met betrekking tot dit onderdeel hetzelfde concludeert, namelijk dat niet kan worden ingezien dat dit een document is dat uitsluitend werd opgesteld ten behoeve van de strafvordering of de vordering van een administratieve sanctie en dat niet kan worden ingezien hoe de openbaarmaking van dit stuk het verloop van het strafrechtelijk onderzoek of de rechten van verdediging in gevaar zou brengen; Overwegende dat er in het openbaarheidsdecreet geen andere uitzonderingsgronden voorhanden zijn die zich verzetten tegen de openbaarmaking van het rapport van xxxx en het verslag van de camera-inspectie; dat het beroep op dit vlak wordt ingewilligd;
4
Overwegende dat de Afdeling Milieu-inspectie in haar brief dd. 22 januari 2009 aan de verzoeker meldde dat de gevraagde bijlagen integraal de basis vormden van hun vaststellingen van overtreding, met uitzondering van de ‘overzichtstabel staalnummers xxxx; dat van deze tabel aan de beroepsindiener een kopie werd bezorgd; dat het beroepschrift wat deze overzichtstabel betreft bijgevolg zonder voorwerp moet worden beschouwd;
Na beraadslaging,
BESLUIT: Het beroepschrift van de heer ir. De Buyst dd. 18 februari 2009 tegen de weigering van de Afdeling Milieu-inspectie, buitendienst Vlaams-Brabant om hem een kopie van bepaalde bijlagen bij het P.V. nr. xxxx van 8 juni 2001 te bezorgen wordt als ontvankelijk en deels gegrond, deels zonder voorwerp beschouwd. Bijgevolg dienen de gevraagde bestuursdocumenten, met uitzondering van de ‘overzichtstabel staalnummers xxxx openbaar te worden gemaakt door er een afschrift van te verstrekken. Brussel, 16 maart 2009
Voor de beroepsinstantie, afdeling openbaarheid van bestuur,
Bruno ASSCHERICKX Voorzitter
5
