Beroepsinstantie inzake openbaarheid van bestuur en hergebruik van overheidsinformatie Vlaamse Regering Diensten voor het Algemeen Regeringsbeleid Afdeling Kanselarij Boudewijnlaan 30, bus 20 1000 Brussel tel. secretariaat: 02/553.57.03 fax secretariaat: 02/553.57.02 e-mail:
[email protected]
Dossiernummer : OVB/ 2014-160
DE BEROEPSINSTANTIE - Afdeling openbaarheid van bestuur Gelet op het decreet van 26 maart 2004 betreffende de openbaarheid van bestuur; Gelet op het besluit van de Vlaamse Regering van 19 juli 2007 tot oprichting van de beroepsinstantie inzake openbaarheid van bestuur en hergebruik van overheidsinformatie; Gelet op het oorspronkelijke verzoek dd. 29 juli 2014 van xxx, gericht aan de Dienst Dierenwelzijn van het Departement Leefmilieu Natuur en Energie, met de vraag om een afschrift te bekomen van “- de tabellen (8) van de statistieken over proefdiergebruik voor het jaar 2013; - de jaarlijkse statistieken van het “Labo Intensieve Geneeskunde” (LA1210554) Laboratoriumdirecteur ‘xxx, KU Leuven, campus Gasthuisberg (ON1), Herestraat 49, 3000 Leuven en dit voor de jaren 2008 tot en met 2013”; Gelet op de gedeeltelijke weigeringsbeslissing dd. 4 augustus 2014 van de dienst Dierenwelzijn waarbij de openbaarmaking van de tweede vraag van het verzoek van de jaarlijkse statistieken van het Labo Intensieve Geneeskunde voor de jaren 2008 tot en met 2013 werd geweigerd; Gelet op het beroepschrift dd. 5 augustus 2014 van xxx tegen de weigeringsbeslissing dd. 4 augustus 2014 van de dienst Dierenwelzijn om een afschrift te verlenen van de jaarlijkse statistieken van het “Labo Intensieve Geneeskunde” en dit voor de jaren 2008 tot en met 2013; Gelet op de registratie van het beroepschrift op 5 augustus 2014; Gelet op de verlenging van de beslissingstermijn in toepassing van artikel 24, §1, tweede lid, openbaarheidsdecreet, meegedeeld aan beroeper bij schrijven van 2 september 2014;
1
Wat de ontvankelijkheid betreft: Overwegende dat de beslissing van de Dienst Dierenwelzijn van het Departement Leefmilieu Natuur en Energie dateert van 4 augustus 2014 en dat daarbij het in artikel 22 van het openbaarheidsdecreet bepaalde recht van beroep en de te eerbiedigen termijn en modaliteiten niet werden vermeld, waardoor de termijn om beroep in te stellen overeenkomstig artikel 35, tweede lid van het openbaarheidsdecreet een aanvang neemt vier maanden nadat de betrokkene van de beslissing in kennis werd gesteld; dat het beroepschrift d.d. 5 augustus 2014 bijgevolg tijdig werd ingesteld; Overwegende dat het beroepschrift ontvankelijk is,
Wat de gegrondheid betreft: Overwegende dat in overeenstemming met artikel 7, tweede lid van het decreet van 26 maart 2004, het recht op passieve openbaarheid betrekking heeft op bestuursdocumenten; dat op grond van deze bepaling elke instantie in principe verplicht is aan eenieder die erom verzoekt inzage te geven in, uitleg te verschaffen over of een afschrift te bezorgen van de gewenste bestuursdocumenten; Overwegende dat de openbaarmaking slechts kan geweigerd worden, mits toepassing wordt gemaakt van één of meerdere uitzonderingen, zoals gestipuleerd in de artikelen 11 tot en met 15 van voormeld decreet; Overwegende dat met het oorspronkelijk verzoek tot openbaarmaking een afschrift wordt gevraagd van “de jaarlijkse statistieken van het Labo Intensieve Geneeskunde (LA1210554), Laboratoriumdirecteur xxx, KU Leuven, campus Gasthuisberg (ON1), Herestraat 49, 3000 Leuven en dit voor de jaren 2008 tot en met 2013”; Overwegende dat de dienst Dierenwelzijn van het Departement Leefmilieu Natuur en Energie zijn weigeringsbeslissing enerzijds steunde op de weigeringsgronden vermeld in de wet van 11 april 1994 betreffende de openbaarheid van bestuur, met name artikel 4 (belang niet aangetoond voor documenten van persoonlijke aard), artikel 6, §1, 4°(openbare orde, veiligheid in het gedrang), 5°( in het geval gegevens deel uitmaken van de opsporing of vervolging van strafbare feiten), 7° (vertrouwelijk karakter van ondernemings- en fabricatiegegevens) en artikel 6, §2 (bescherming fundamentele rechten en vrijheden en persoonlijke levenssfeer van de bestuurden), en anderzijds steunde op de bepalingen van art. 43 van het koninklijk besluit van 29 mei 2013 betreffende de bescherming van proefdieren die bepalen dat gegevens waarvan de bekendmaking schade zou kunnen berokkenen aan de gebruikers, fokkers of leveranciers van proefdieren, niet aan derden mogen worden meegedeeld onverminderd de wet van 11 april 1994 betreffende de openbaarheid van bestuur en de wet van 5 augustus 2006 betreffende de toegang van het publiek tot milieu-informatie; Overwegende dat in de weigeringsbeslissing ook nog werd verwezen naar art. 43 van de Europese Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad van 22 september 2010 betreffende de bescherming van dieren die voor wetenschappelijke doeleinden worden gebruikt, dat stelt dat de niet-technische en niet-vertrouwelijke samenvattingen van een
2
project anoniem moeten zijn en dat deze geen namen of adressen mag bevatten van de gebruiker en zijn personeel; Overwegende dat de beroepsinstantie, om met kennis van zaken te kunnen oordelen, bij mailbericht van 11 augustus 2014, de Dienst Dierenwelzijn van het Departement Leefmilieu Natuur en Energie om afschrift van de betrokken bestuursdocumenten heeft gevraagd alsook om commentaar op het beroepschrift van verzoeker; Overwegende dat de dienst Dierenwelzijn aan de beroepsinstantie de gevraagde bestuursdocumenten, zijnde telkens acht tabellen, per kalenderjaar, met statistische informatie betreffende dierproeven, van het gevraagde laboratorium (LA121054) voor de jaren 2008 tot en met 2013 heeft overgemaakt; Overwegende dat het aldus aan de beroepsinstantie toekomt te oordelen over het beroep met naleving van de bepalingen van het decreet van 26 maart 2004 betreffende de openbaarheid van bestuur; Overwegende dat de beroepsinstantie opmerkt dat de betrokken bestuursdocumenten in toepassing van art. 37 §1 van het koninklijk besluit betreffende de bescherming van de proefdieren moeten worden opgesteld; dat vermeld artikel bepaalt dat iedere gebruiker, ten laatste op 31 januari van elk jaar de statistische gegevens betreffende het gebruik van proefdieren in zijn inrichting tijdens het voorbije kalenderjaar moet bezorgen aan de Dienst (red. overheidsdienst bevoegd voor het dierenwelzijn); dat vermeld artikel verder bepaalt dat deze gegevens betrekking hebben 1° op het aantal proefdieren, per diersoort dat voor proeven werd gebruikt; 2° op het aantal proefdieren en dierproeven, onderverdeeld in categorieën die werden gebruikt in wettelijk voorgeschreven proeven; 3° op het aantal proefdieren en dierproeven, onderverdeeld in categorieën die werden gebruikt in niet wettelijk voorgeschreven proeven; dat §2 van vermeld artikel bepaalt dat de Minister de aard van de statistische gegevens alsook het model van de formulieren bepaalt; Overwegende dat de beroepsinstantie vaststelt dat de tabellen bestaan uit o.a. de vermelding van welbepaalde dierensoorten in de linker kolom, die vervolgens in de andere kolommen dienen uitgesplitst te worden naar land van herkomst, naar proefnemingen voor bijzondere doeleinden, naar productcategorie (voor toxicologische en andere veiligheidsonderzoeken), naar groep van ziekten die worden onderzocht; naar regelgeving en diersoort (ten aanzien van onderzoeken voor productie en kwaliteitscontrole en toestellen voor medisch gebruik en toxicologische en andere veiligheidsonderzoeken), naar proef en diersoort (voor toxicologische en andere veiligheidsonderzoeken), naar aard van de proef en productcategorie (voor toxicologische en andere veiligheidsonderzoeken); Overwegende dat de documenten waarvan de openbaarmaking wordt gevraagd, documenten zijn die aan een overheidsdienst moeten worden overgemaakt; dat met de bijzondere wet met betrekking tot de Zesde Staatshervorming van 6 januari 2014 en gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 31 januari 2014, op 1 juli 2014 de regels met betrekking tot het dierenwelzijn en de controle hierop werd overgedragen op de gewesten; Overwegende dat de beroepsinstantie van oordeel is dat de weigeringsgronden, om de openbaarheid van die documenten niet toe te staan aan verzoeker niet correct werden ingeroepen in de beslissing van de dienst Dierenwelzijn:
3
- er is totaal geen informatie van persoonlijke aard (vermeld in art.3,6° openbaarheidsdecreet) opgenomen in de statistische gegevens; - de betrokken statistische gegevens worden opgemaakt ten behoeve van de dienst Dierenwelzijn en zijn aldus niet uitsluitend ten behoeve van de strafvordering of de vordering van een administratieve sanctie (art. 13,4° openbaarheidsdecreet) opgesteld; - in de statistische gegevens die door alle gebruikers op een zelfde manier moeten worden aangereikt, is uit zijn aard geen sprake van commerciële en industriële informatie van labo’s (gebruikers die dierproeven verrichten); - in de statistieken is geen informatie van de persoonlijke levenssfeer (uit art. 13,2 decreet openbaarheid) opgenomen: de vermelding van de naam van de directeur van het erkende labo (geen natuurlijk persoon) waarvan om de openbaarmaking van de betrokken documenten wordt verzocht is geen informatie die te beschouwen is als behorend tot de private levenssfeer en is trouwens gekend door de verzoeker; - de informatie waarvan de openbaarmaking wordt gevraagd, maken geen samenvattingen uit van een project dat de namen of adressen van de gebruiker en zijn personeel niet mogen bevatten (art. 43 Europese Richtlijn van het Europees Parlement en de Raad van 22 september 2010 betreffende de bescherming van dieren die voor wetenschappelijke doeleinden worden gebruikt); Overwegende dat de weigeringsbeslissing ook wordt gestoeld op de uitzonderingsgrond van de openbare orde en de veiligheid; dat dienaangaande wordt aangevoerd dat er geen garanties zijn dat de gegevens niet in verkeerde handen komen en er geen protestacties of zelfs aanslagen zullen plaatsvinden, zeker gezien het feit dat er in het verleden al een brandbom werd gegooid in een gebouw van de universiteit Hasselt; dat in de toelichting aan de beroepsinstantie er op wordt gewezen dat verzoekster hoofd is van de onderzoeksafdeling van de Anti Dierproeven Coalitie; Overwegende dat de bepalingen uit artikel 14, 6° van het decreet van 26 maart 2004 stellen dat de in artikel 4 genoemde instanties een aanvraag tot openbaarmaking moeten afwijzen, indien ze van oordeel zijn dat het belang van de openbaarheid niet opweegt tegen de bescherming van de “openbare orde en veiligheid” ; Overwegende dat telkens en in concreto geoordeeld moet worden of deze uitzonderingsgrond al dan niet van toepassing is; Overwegende dat de beroepsinstantie moet vaststellen dat er in de weigeringsbeslissing evenwel geen concrete elementen of ernstige feiten worden aangevoerd die aannemelijk maken dat de openbaarmaking van de statistieken direct aanleiding zou kunnen geven tot oproer of aanslagen in gebouwen gerelateerd aan dierproeven; dat de vermelding van een brandbom zich reeds enkele jaren geleden heeft voorgedaan (en niet in hoofde van verzoekster); dat de bemerking van de dienst Dierenwelzijn dat de verzoekster hoofd is van de onderzoeksafdeling van de Anti Dierproeven Coalitie eerder de reden aantoont waarom de verzoekster de openbaarmaking wenst van de documenten; dat de Anti Dierproeven Coalitie geen verboden organisatie is; Overwegende dat de beroepsinstantie aldus moet vaststellen dat geen enkele wettelijke of decretale uitzonderingsgrond in aanmerking komt om de openbaarmaking van de betrokken bestuursdocumenten niet toe te staan;
4
Overwegende dat de beroepsinstantie van oordeel is dat de betrokken bestuursdocumenten openbaar dienen te worden gemaakt; Overwegende dat het ingestelde beroep bijgevolg als gegrond moet worden beschouwd;
Na beraadslaging
BESLUIT: Het beroepschrift dat door xxx werd ingesteld op 5 augustus 2014 tegen de gedeeltelijke weigeringsbeslissing dd. 4 augustus 2014 van de dienst Dierenwelzijn van het Departement Leefmilieu Natuur en Energie, wordt als ontvankelijk en gegrond beschouwd. Bijgevolg dient een afschrift te worden verleend van de jaarlijkse statistieken van het “Labo Intensieve Geneeskunde” (LA1210554) voor de jaren 2008 tot en met 2013
Brussel, 16 september 2014
Voor de beroepsinstantie, afdeling openbaarheid van bestuur,
Bruno ASSCHERICKX Voorzitter
5
