DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING IN SAMENWERKING MET DE MAAG, LEVER, DARM STICHTING
Darmkankermaand maart: "Denk vooruit, kijk achterom!"
Let op de alarmsignalen! Pagina 2 Foto-expositie & fotowedstrijd Pagina 4 Lees de ervaringen en tips van Catherine Keyl Pagina 6
DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING IN SAMENWERKING MET DE MAAG, LEVER, DARM STICHTING
Darmkankermaand maart: Let op de alarmsignalen! Maart is internationaal uitgeroepen tot Darmkankermaand. De Maag Lever Darm Stichting (MLDS) vraagt in samenwerking met artsen- en patiëntenorganisaties een maand lang extra aandacht voor de ziekte. Darmkanker is een veelvoorkomende vorm van kanker. Darmkanker is voor vrouwen na borstkanker en voor mannen na prostaatkanker en longkanker de meest voorkomende vorm van kanker. Jaarlijks krijgen meer dan 12.000 patiënten en hun naasten ermee te maken. Bijna 5.000 mensen overlijden elk jaar aan darmkanker.
Denk vooruit, kijk achterom Het overkoepelende thema van de campagne van de MLDS is dan ook ‘Denk vooruit, Kijk achterom’. En dan met name op het toilet. Veronique de Bos, communicatieadviseur van de Maag Lever Darm Stichting licht toe: “Je ontlasting zegt veel over je gezondheid. Door deze regelmatig te controleren ben je alert op eventuele veranderingen. Bij bloed in de ontlasting is het belangrijk direct naar de huisarts te gaan.” Voor veel mensen is hun stoelgang een gênant onderwerp; ze vinden het vervelend of vies om hun ontlasting te bekijken, en
al helemaal om erover te praten. Een op de vijf mensen durft niet met klachten naar de huisarts. De Bos: “Dat taboe willen we doorbreken. Darmkanker is één van de best behandelbare vormen van kanker, mits de diagnose in een vroeg stadium wordt gesteld.” In maart vinden allerlei activiteiten plaats om de Nederlandse bevolking bewuster te maken van darmkanker, de klachten en de risicofactoren. Onder meer met een
Stadsschouwburg in Utrecht op donderdag 1 maart 2012, zal de expositie tot en met september rondreizen langs twintig ziekenhuizen (zie voor meer informatie ook pagina 4). Bezoek de tentoonstelling in een ziekenhuis bij u in de buurt! Daarnaast is iedereen uitgenodigd om mee te doen aan de fotowedstrijd met het thema ‘Denk vooruit, Kijk achterom’. Je kunt je foto’s uploaden op de website www.darmkanker.info (ook hierover meer op pagina 4). Ook kan je stemmen op de foto die je het meest aanspreekt. De foto met de meeste stemmen van het publiek wint de publieksprijs. Behalve de publieksprijs, kiest ook een vakjury de beste inzending.
"Bloed in de ontlasting: meteen naar de huisarts!" fototentoonstelling die eveneens in het teken staat van het thema ‘Denk vooruit, Kijk achterom’. Fotografen Bertien van Manen, Ringel Goslinga, Dana Lixenberg, Geert van Kesteren en Cynthia Boll belichten hierin elk een ander aspect van darmkanker. Na de opening in de
“De campagne is voor ons geslaagd als de kennis van de Nederlanders over de alarmsignalen en risicofactoren van darmkanker is vergroot en wanneer zij direct naar de huisarts gaan bij herkenning van de klachten”, aldus De Bos.
Cijfers Ruim 12.000 Nederlanders krijgen jaarlijks de diagnose darmkanker. 5000 mensen overlijden aan darmkanker 2400 sterfgevallen kunnen worden voorkomen door een tijdige diagnose. 90% van de darmkankerpatiënten is ouder dan 55 jaar. Bij 5 tot 10% van de mensen met darmkanker is erfelijkheid de oorzaak.
De dreun die darmkanker heet "Ik voelde me een aanstelster" Jolien Pon (68) had niet de bekende symptomen die wijzen op darmkanker, maar werd wel getroffen door de ziekte. In 2008 belandde Jolien Pon op de spoedeisende hulp. De weken daarvoor had ze last van moeheid en een raar gevoel in haar buik gehad. Haar huisarts dacht aan een darmontsteking en schreef medicijnen voor, die haar hevige buikpijn bezorgden. Pon: “Ik voelde me een aanstelster als ik weer terug ging naar de huisarts. Ik wilde flink zijn, maar toen ik schuim begon te spugen, heeft mijn man me naar het ziekenhuis gebracht.” Daar werd een tumor in haar dikke darm geconstateerd. Pon beschrijft het nieuws als ‘een gigantische dreun’. “Eigenlijk krijg je te horen dat je dood gaat, want dat is wat je denkt zodra het woord kanker valt. Ik wist niets van
darmkanker, er was geen folder en niemand die me iets kon vertellen. Ik lag in mijn ziekenhuisbed in gedachten mijn sieraden te verdelen aan mijn kleinkinderen.” Ze werd direct de volgende dag geopereerd. Tijdens de operatie werd de tumor samen met een groot stuk van de darm verwijderd. “Gelukkig hoefde ik geen stoma.” Omdat er uitzaaiingen naar de lymfeklieren waren gevonden, kreeg Pon ook chemotherapie. Eind 2008 was haar laatste chemokuur. Ze wordt nog steeds regelmatig onderzocht en hoopt in 2013 officieel kankervrij te zijn. “Ik voel me niet echt meer een patiënt. Laatst ben ik zonder mijn man naar de uitslag van het periodieke onderzoek gegaan omdat ik bijna zeker was dat het goed zat.” Nu zet ze zich als voorzitter van patiëntengroep SPKS Darmkanker Nederland in voor lotgenoten. “Er is genoeg informatie over darmkanker, maar lotgenoten weten ook hoe het allemaal voelt. Die steun heb ik zelf gemist.” Ze
hoopt dat het taboe op darmkanker verdwijnt en dat darmzaken beter bespreekbaar worden. “Het is niet raar om naar je huisarts te gaan met vragen over je ontlasting. Of ze nu in je mond of in je kont kijken, het hoort erbij. Een huisarts zorgt voor je hele lijf.” Ook waarschuwt Pon om altijd alert te zijn bij klachten. “Ik ken darmpatiënten die vooraf juist erg afvielen en daar blij mee waren, maar niet stilstonden bij wat er aan de hand kon zijn.”
Kijk voor meer informatie op www.darmkanker.info en www.spks.nl.
"Of ze nu in je mond of in je kont kijken, het hoort erbij"
Inhoud Hoe darmkanker je leven verandert. Let op de alarmsignalen! “Juist vroege opsporing is belangrijk.”
Foto-expositie: “Denk vooruit, Kijk achterom”
Leven met een stoma.
Ambassadeur Catharine Keyl: “Waarom zouden we niet kunnen praten over poep?”
Vragen & antwoorden over het bevolingsonderzoek darmkanker. Bacteriën kunnen rol spelen bij herkenning. Colofon ‘Darmkankermaand maart, Denk vooruit, Kijk achterom’, is een uitgave van Metro Custom Publishing in samenwerking met de Maag Lever Darm Stichting. Project Manager Jeffrey Faraco Product Manager & Eindredactie Joost de Jong Redactie Eveline Hagenbeek Vormgeving Lydia Hotting Beeld Colourbox, Bertien van Manen, Ringel Goslinga, Dana Lixenberg, Geert van Kesteren, Cynthia Boll Voor meer informatie over Metro Custom Publishing of als u zelf een idee heeft voor een uitgave kunt u contact opnemen met Robin Jahshan, 020-5114027 of
[email protected]
DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING IN SAMENWERKING MET DE MAAG, LEVER, DARM STICHTING
"Juist vroege opsporing van de ziekte is belangrijk" Darmkanker is een van de meest voorkomende kwaadaardige ziekten in Nederland. Vroegtijdige opsporing, bijvoorbeeld door deelname aan het bevolkingsonderzoek, kan veel leed voorkomen, zegt prof. dr. Ernst Kuipers, hoofd van de afdeling maag-, darm- en leverziekten van het Erasmus Medisch Centrum in Rotterdam en voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-leverartsen. waarbij er kwaadaardige cellen in kunnen ontstaan. Als kwaadaardige cellen in de wand van de dikke darm groeien, spreken we van darmkanker. Wanneer de cellen ongebreideld kunnen doorgroeien en zich ook kunnen verplaatsen naar andere plekken in het lichaam, kunnen uitzaaiingen ontstaan in andere organen, zoals de lever.” Prof. dr. Ernst Kuipers
Waarom is aandacht voor darmkanker nu zo belangrijk? Prof. dr. Ernst Kuipers: “Darmkanker is voor vrouwen na borstkanker, en voor mannen na prostaatkanker en longkanker de meest voorkomende vorm van kanker. Een op de twintig Nederlanders krijgt er in zijn leven mee te maken doordat iemand in zijn directe omgeving darmkanker krijgt. Het aantal nieuwe gevallen van darmkanker neemt toe. Niet alleen door vergrijzing, maar ook door risicofactoren als overgewicht, ongezond eten en roken.”
Wat is darmkanker precies? “Darmkanker komt vooral voor in de dikke darm en endeldarm en minder vaak in de dunne darm. Het ontstaat bijna altijd vanuit een plaatselijke verdikking van het slijmvlies: een poliep. Poliepen kunnen variëren in grootte en in vorm. Soms toont het zich als een zwelling van het slijmvlies, soms zit het op een soort steeltje. Poliepen die niet op tijd worden gesignaleerd, kunnen verder doorgroeien
Is het een ziekte die mensen te laat ontdekken? “Ja, terwijl juist vroege opsporing belangrijk is. De kennis over darmkanker is klein en de gêne om te praten over darmklachten is groot. Het is geen onderwerp waar je makkelijk over praat. Nu komen mensen vaak pas bij de dokter als ze al maanden klachten hebben.”
Bij welke klachten moet je alert zijn? “Er zijn diverse klachten die kunnen wijzen op darmkanker. Bijvoorbeeld een blijvende verandering in het ontlastingspatroon, in regelmaat of soort. Ieder mens heeft een bepaald ontlastingspatroon. Wanneer dat plotseling blijvend verandert, kan dat wijzen op een darmaandoening. Verder ook aanhoudende ongemakken in de buik, zoals pijn, krampen en een opgeblazen gevoel alsmede onverklaarbaar gewichtsverlies, loze aandrang of het gevoel dat de darm niet volledig wordt geleegd na de stoelgang en constante vermoeidheid. Een belangrijk signaal is ook bloed bij de ontlasting, door bijvoorbeeld het bloeden van poliepen.
Aanvankelijk onregelmatig, want poliepen bloeden niet continu. Iemand die de ene dag bloed in zijn ontlasting aantreft en de volgende dag niet, kan ten onrechte opgelucht denken dat er niets aan de hand is. Bij bloed in de ontlasting is het verstandig om meteen de huisarts te raadplegen, voor de overige klachten geldt dat als ze langer dan twee weken aanhouden. De huisarts kan inschatten of er reden is voor verder onderzoek. Deze klachten kunnen ook een andere oorzaak hebben dan darmkanker.”
In 2013 start een groot bevolkingsonderzoek naar darmkanker. Wat houdt dat precies in? “Het is een simpel, weinig belastend testje dat via de post wordt verstuurd. Bloed in de ontlasting komt in een vroeg stadium voor in minuscule hoeveelheden. Die zijn niet met het blote oog te zien, maar wel op te sporen met een testje. Het testje bestaat uit een plastic buisje met een staafje, te vergelijken met een mascararoller. Het staafje steek je in de ontlasting en dan steek je hem weer in het buisje en stuur je hem retour. Het klinkt vies, maar je krijgt geen vieze handen. In het laboratorium wordt de ontlasting onderzocht. Bij 50 van de 1000 deelnemers wordt met de test bloed in de ontlasting gevonden. Dit betekent nog niet dat je darmkanker hebt. Er wordt dan verder onderzoek gedaan.”
Alarmsignalen Verandering in het ontlastingspatroon in regelmaat en soort ontlasting, zoals verstopping of diarree. Bloed in de ontlasting. Het gevoel dat de darm niet volledig wordt geleegd. Aanhoudende ongemakken in de buik, zoals buikpijn, krampen en een opgeblazen gevoel. Gewichtsverlies zonder duidelijke reden. Constante vermoeidheid. Deze klachten kunnen wijzen op darmkanker, maar kunnen ook een andere oorzaak hebben. Als u bloed opmerkt in uw ontlasting, dan is het verstandig om direct een afspraak te maken met uw huisarts. Heeft u de andere klachten regelmatig of langer dan twee weken? Bespreek ze dan met uw huisarts.
DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING IN SAMENWERKING MET DE MAAG, LEVER, DARM STICHTING
Darmkankermaand maart: Foto-expositie: “Denk vooruit, kijk achterom” In het kader van internationale darmkankermaand maart vraagt de Maag Lever Darm Stichting in samenwerking met artsen- en patiëntenorganisaties dit jaar aandacht voor darmkanker door middel van een foto-expositie, met als thema ‘Denk vooruit, kijk achterom’. Gezien het taboe dat heerst rondom darmkanker kiest de MLDS voor een kunstzinnige verbeelding van dit voor veel mensen zware en abstracte onderwerp. De expositie wordt op 1 maart geopend in Utrecht en zal vervolgens tot en met september te zien zijn in verschillende ziekenhuizen.
kijk regelmatig achterom naar uw ontlasting. Dat is van levensbelang!
Het overkoepelend thema van de campagne is ‘Denk vooruit, Kijk achterom’. Dit thema heeft betrekking op het vroegtijdig herkennen van alarmsignalen van darmkanker. De kans op genezing is groter wanneer de ziekte op tijd wordt ontdekt. Daarom zegt de MLDS:
Voor de foto-expositie hebben vijf professionele fotografen foto’s gemaakt die passen binnen het thema. De fotografen zijn: Bertien van Manen, Dana Lixenberg, Geert van Kesteren, Ringel Goslinga en Cynthia Boll. Zij belichten ieder een ander aspect van darmkanker. De foto’s van Bertien van Manen maken een knipoog naar het taboe en zorgen voor een lach, de portretfoto’s van Ringel Goslinga, over erfelijke darmkanker, zijn indrukwekkend door de pijnlijke realiteit. Dana Lixenberg fotografeert achter de schermen van een ziekenhuis op een MLD-afdeling en afdeling pathologie, Geert van Kesteren heeft als thema het bevolkingsonderzoek en Cynthia Boll volgt een patiënt met een tijdelijk stoma.
Foto-expositie: waar te zien? De foto-expositie ‘Denk vooruit, kijk achterom’ wordt op donderdag 1 maart geopend (niet voor het publiek toegankelijk) in de Stadsschouwburg in Utrecht. Daarna is de expositie te bezichtigen in twintig ziekenhuizen in Nederland.
Week
Datum
Ziekenhuis
Plaats
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 t/m 34 35 36 37 38
12 mrt - 19 mrt 19 mrt - 26 mrt 26 mrt- 2 apr 2 apr- 9 apr 9 apr-16 apr 16 apr-23 apr 23 apr-30 apr 30 apr-7 mei 7 mei-14 mei 14 mei-21 mei 21 mei- 28 mei 28 mei- 4 juni 4 juni- 11 juni 11 jun- 18 juni 18 juni-25 juni 25 juni-2 juli 2 juli - 9 juli 10 juli-26 aug 27 aug-3 sept 3 sept-10 sept 10 sept-17 sept 17 sept-23 sept
OLVG UMCU St. Anna Rivierenland Laurentius Ziekenhuis Gelderse Vallei Refaja ziekenhuis Geen foto-expositie Maasstad ziekenhuis Groene Hart Ziekenhuis Haga Ziekenhuis Ijsseland ziekenhuis Amphia Sint Lucas Andreas Ziekenhuis Gelre Ziekenhuizen Canisius Wilhemina Ziekenhuis Ikazia ziekenhuis Geen foto-expostie St Jansdal Medisch Centrum Alkmaar MUMC Diaconessenhuis Leiden
Amsterdam Utrecht Geldrop Tiel Roermond Ede Stadskanaal Rotterdam Gouda Den Haag Capella a/d Ijssel Breda Amsterdam Apeldoorn Nijmegen Rotterdam Harderwijk Alkmaar Maastricht Leiden
Op de website www.darmkanker.info vindt u meer informatie over de foto-expositie.
Fotowedstrijd Maak je eigen foto en win mooie prijzen! Heb jij een scherp oog? Maak dan je eigen foto over darmkanker en help zo mee om darmkanker in beeld te brengen!
Prijzen: 1steprijs vakjury
een overnachting inclusief uitgebreid ontbijtbuffet met een glaasje bubbels in één van de hotels.
Om heel Nederland bewust te maken van darmkanker, roept de De Maag Lever Darm Stichting iedereen die fotografeert op om foto’s te maken die passen bij darmkanker en het thema ‘Denk vooruit, kijk achterom’.
De eerste prijs bij de vakjury is een Olympus camera t.w.v. €1000,-.
prijs Tweede prijs in beide categorieën is een Rituals-pakket ‘Ultimate Hammam’, ter beschikking gesteld door de Vriendenloterij.
Wat moet je doen? Help mee om darmkanker op de kaart te zetten en het taboe te doorbreken. Dit kun je doen door je foto(‘s) te uploaden op www.darmkanker.info. Inzenden kan tot 1 mei 2012. Op de website kun je ook stemmen op je favoriete foto. Er worden twee winnaars gekozen, één door het publiek en één door de vakjury.
1steprijs publieksjury De eerste prijs bij de publieksjury is een lang weekend weg voor twee personen. Win een weekendje weg bij Hampshire Hotels! Er even lekker tussenuit? Doe dan mee aan de fotowedstrijd en maak kans op een heerlijk weekend weg bij Hampshire Hotels. U heeft de keus uit ruim 85 hotels in Nederland, België en Duitsland. Uitwaaien aan de kust, shoppen in een bruisende stad of lekker de natuur in de provincie. U wint
2 de
Partners Darmkankermaand maart wordt mede mogelijk gemaakt door: Roche Nederland BV Olympus Nederland Norgine Hollister Sanofi Dunnebier Print
DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING IN SAMENWERKING MET DE MAAG, LEVER, DARM STICHTING
Leven met een stoma “Sommige mensen voelen zich verminkt” Wat is een stoma precies? Een kunstmatige uitgang voor urine of ontlasting. Bij een stoma komt de ontlasting niet meer door de anus naar buiten maar via de stoma bij je buik. Ze noemen een stoma ook wel ‘roos’, omdat het daar een beetje op lijkt. Over de uitgang wordt een stomazakje gedragen om de ontlasting in op te vangen.
Merken andere mensen er iets van? Nee. Het zakje is niet te zien onder kleding en omdat er een koolstoffi lter in zit, ruik je ook niets. Je hoort wel eens een geluidje als er lucht in de darmen zit. Maar dat is normaal, ieder mens laat winden of heeft gerommel in de buik.
Interview met... In 2001 werd er een tumor in de endeldarm van Thijs Fonville (61) verwijderd. Sindsdien draagt hij een stoma. Als voorzitter van de Stomavereniging pleit hij voor meer begrip voor stomadragers. Hoe werkt het in de praktijk? Je ontlasting loopt vanzelf in het zakje. Als het vol is, moet je het verwisselen. Je hebt geen controle over het vollopen en er is geen peil op te trekken. Het kan ineens vol zitten. Niet handig als je net onderweg bent. Ik heb de tic ontwikkeld dat ik altijd even voel of het zakje al voller wordt.
Gaat het wel eens mis? Iedere stomadrager maakt wel eens mee dat het zakje gaat lekken bij heel dunne ontlasting. Dat is dan even balen, vooral als het echt niet uit komt. Ik had het een keer in de auto. Gelukkig was ik vlakbij huis en kon ik meteen onder de douche.
Hoe is het om te leven met een stoma? Voor mij is het goed te doen. Ik zwem een paar keer per week, ga er mee naar de sauna en naar het theater. Al zit ik dan wel graag op het hoekje zodat ik makkelijk weg kan. Soms ga ik eerder weg van een feestje als het zakje vol zit. Dat verwissel ik toch het liefst thuis of op een invalidentoilet. Maar ik wil het niet bagatelliseren. Er zijn stomadragers die er veel problemen mee hebben. Ze voelen zich bijvoorbeeld verminkt of hebben huidproblemen waardoor het zakje niet goed plakt. Is het nog een taboe? Ja. Het is natuurlijk geen sexy handicap. Het heeft toch te maken met poep en plas en daar praat men liever niet over. Het is onze taak als vereniging om het meer bespreekbaar te maken waardoor stomadragers hun stoma sneller kunnen accepteren. Meer informatie: www.stomavereniging.nl
Toonaangevend op het gebied van darmoperaties St. Antonius Ziekenhuis Utrecht/Nieuwegein: f GRHWPHHUGDQGDUPRSHUDWLHVSHUMDDU f SDVWGHQLHXZVWHEHKDQGHOPHWKRGHQWRH f KHHIWWRSFKLUXUJHQRSKHWJHELHGYDQGDUPNDQNHU f NHQW]HHUJRHGHUHVXOWDWHQYRRUGDUPNDQNHU f EHVSUHHNWDOOHSDWLÈQWHQLQHHQPXOWLGLVFLSOLQDLUWHDP RQFRORRJUDGLRORRJFKLUXUJ0'/DUWV f ELHGWSHUVRRQOLMNHEHJHOHLGLQJGRRUHHQ
RQFRORJLHYHUSOHHJNXQGLJH
f KHHIWPHHUGDQMDDUHUYDULQJPHWNLMNRSHUDWLHV NOHLQHOLWWHNHQVPLQGHUSLMQ
Meer weten of een afspraak maken? %HORQVRSRINLMNRSDQWRQLXV]LHNHQKXLVQO
DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING IN SAMENWERKING MET DE MAAG, LEVER, DARM STICHTING
Catherine Keyl wil darmkanker bespreekbaar maken
“Wat is nou erger? Dat onderzoek of elke dag diarree?” darmkanker, je hoeft er niets van te merken.”
Een column over haar darmonderzoek op haar website Catherine.nl leverde duizenden reacties op. Ineens was Catherine Keyl (65) een ambassadeur voor darmkanker. “Mijn moeder is overleden aan darmkanker en mijn vader had vijf bypasses in z’n hart, dus een preventief onderzoekje naar m’n darmen en m’n hart lijkt me niet slecht. En dan ook maar meteen een MRI-scan, dan hebben we alles gehad”, zo begint Catherine haar column in mei 2011. Ze realiseert zich dat ze in de risicoleeftijd zit. Daarbij komt dat darmkanker erfelijk kan zijn, met een verhoogd risico tot gevolg. Haar moeder is aan darmkanker overleden. “Ook heb ik al mijn leven last van diarree”, vertelt ze. “Dat is verraderlijk, want er is altijd wel een excuus voor. Het heerst, het zijn zenuwen of je hebt misschien iets verkeerds gegeten.” Eigen initiatief Voor het darmonderzoek zou Catherine zeker in aanmerking komen, maar niet voor die naar hart- en maag. Preventieve
onderzoeken, zonder verwijzing van de huisarts, kunnen in Nederland alleen door bevolkingsonderzoek van de overheid gedaan worden. “Je moet zelf initiatief nemen. Dan denk je al snel: laat maar.” Ze wilde zekerheid over alles en reisde daarom af naar Duitsland. Tijdens de colonoscopie, waarbij een slang met camera in de darm wordt gebracht, werd een poliep gevonden. Poliepen zijn meestal onschuldig, maar kunnen wel kwaadaardig worden. Catherine schrijft: “De Duitse dokter zei: ‘U had een poliep in uw darmen van twee bij vier centimeter. Hij zat in een bocht en was heel moeilijk weg te snijden. Het was zweifellos kanker geworden, over een half jaar terugkomen.” Terug in Nederland vond haar arts dat raar. Vijf jaar is gebruikelijker. Hij deed een second opinion en haalde het laatste stukje poliep weg. “En sindsdien heb ik nooit meer diarree,” zegt Catherine, “misschien dat die poliep er al jaren zat. Dat is het gevaarlijke van
Geen schaamte Haar column was openhartig en persoonlijk. Schaamte had ze niet. “Of ik nu in de yoghurt lig bij Paul de Leeuw of meedoe aan Lingo, ik schrijf over de dingen die ik meemaak. Ik was best gespannen voor dat onderzoek, vond het ook behoorlijk sensationeel, zo’n camera in je darmen. En voor die week had ik geen ander onderwerp voor m’n column. Dit zat in mijn hoofd en moest eruit.” Het leverde veel reacties op. Veel mensen, ook professionals, waren laaiend enthousiast over de taboedoorbrekende tekst. Mensen schreven Catherine over hun eigen symptomen en vroegen advies. Wat zou jij doen? “Ik heb iedereen naar de huisarts doorverwezen, ook al is het onderzoek geen pretje. Als je vooraf dat laxeermiddel hebt gedronken, zit je echt de hele tijd op de wc. En ook al had ik een roesje, het snijden was afgrijselijk. Maar wat is een paar uur vreselijke pijn als je daarna tien jaar langer leeft? Een bevalling is ook pijnlijk en dat weerhoudt mensen niet om zwanger te worden.” Het is niet zo dat ze nu continu mensen waarschuwt voor de gevaren van darmkanker. “Mijn zus is verpleegster, maar ze is nog nooit naar een controle geweest. Ik zeg dat ze dat gewoon moet doen, maar ze gaat maar niet.” Ook praat ze er niet veel over. “Ik heb een bloedhekel aan mensen die klagen over pijn en ziekte. Ik heb het er nooit
Belangrijke risicofactoren bij de ontwikkeling van darmkanker • Erfelijkheid. Bij ongeveer 5 tot 10% van de patiënten komt darmkanker voor in de familie. • Leeftijd • Poliepen • Overgewicht • Weinig beweging • Roken • Alcohol • Het vaak en veel eten van dierlijke vetten, rood vlees (rund-, varkens-, lams- en geitenvlees), bewerkt vlees en verkoold vlees van bijvoorbeeld de barbecue.
over maar als het ter sprake komt hou ik mijn mond niet. Tegen een vriend die niet naar de dokter wilde, zei ik: Wat is nou erger? Dat onderzoek of elke dag diarree?” Reservetijd Sinds de operatie voelt het alsof ze in reservetijd leeft. “Mijn oma is aan kanker overleden, vermoedelijk aan darmkanker. In haar tijd hadden ze deze onderzoeksmethode nog niet. Als ik toen had geleefd, was ik nu dood geweest.” Ze leeft gezond en bewust en geniet nog meer dan vroeger. “Van simpele dingen. Lekker lopen met mijn hondje. Iedereen heeft sores en ellende, maar ik kijk liever naar de mooie kanten van het leven. Elke dag zijn die ver in de meerderheid.” Lees Catherine’s columns en artikelen op www.catherine.nl Informatie over darmkanker vindt u op www.darmkanker.info
Tips van Catherine Met haar interviews en talkshows heeft Catherine Keyl menig taboe doorbroken. Haar tips om op een meer ontspannen manier met darmpraat om te gaan:
1 2
“Wees voorzichtig met delen. Niet altijd en overal, maar kies je moment.”
“Alles wat er aan de achterkant uit komt, is beladen. Maar dat is hypocriet. We praten ook over sm-kelders, dus waarom niet over poep?”
3
“Neem jezelf niet te serieus. Bedenk altijd dat er mensen zijn met veel grotere problemen dan die van jou.”
DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING IN SAMENWERKING MET DE MAAG, LEVER, DARM STICHTING
Bevolkingsonderzoek
Vragen & antwoorden Tussen 2013 en 2019 krijgen alle mannen en vrouwen van 55 tot en met 75 jaar een uitnodiging om deel te nemen aan het bevolkingsonderzoek darmkanker.
Waarom een bevolkingsonderzoek darmkanker? Darmkanker is met 12.000 nieuwe patiënten per jaar één van de meest voorkomende vormen van kanker in Nederland. Er sterven bijna 5.000 mensen per jaar aan darmkanker. Het bevolkingsonderzoek is bedoeld om darmkanker in een vroeg stadium te ontdekken. Op de langere termijn kan het bevolkingsonderzoek het aantal sterfgevallen aan darmkanker verminderen. Hoe groot is de kans op een afwijking? Uit een proef met het bevolkingsonderzoek blijkt dat bij 50 van de 1000 deelnemers bloed in de ontlasting wordt gevonden. Deze 50 mensen krijgen een inwendig kijkonderzoek aangeboden. Bij 25 van hen zal iets ontdekt worden. Bij 23 van de 25 mensen is er sprake van een voorstadium van darmkanker in de vorm van poliepen. Bij 2 van de 25 mensen gaat het om darmkanker. Waarom de leeftijdscategorie 55-75 jaar? Darmkanker komt in 90% van de gevallen voor bij mannen en vrouwen van 55 jaar of ouder. Personen ouder dan 75 jaar lopen
meer risico op darmkanker, maar de kans dat zij aan darmkanker overlijden is kleiner. Wanneer krijg ik een uitnodiging? Het bevolkingsonderzoek wordt gefaseerd ingevoerd. Halverwege 2013 zullen de eerste uitnodigingen worden verstuurd aan alle mensen die geboren zijn tussen 1938 en 1948. Daarna wordt het bevolkingsonderzoek elk jaar uitgebreid. In 2019 heeft iedereen tussen de 55 en 75 jaar minstens eenmaal een uitnodiging gekregen. Hoe gaat het bevolkingsonderzoek? Bij het bevolkingsonderzoek wordt ontlasting (poep) onderzocht op de aanwezigheid van bloed. Bloed in de ontlasting kan een teken zijn van darmkanker, maar het kan ook door iets anders zijn veroorzaakt. Bloed in de ontlasting is niet altijd met het blote oog zichtbaar. Uw uitnodiging om mee te doen aan het bevolkingsonderzoek ontvangt u tegelijk met de zelfafnametest met instructie. Met dit testje verzamelt u gemakkelijk en hygiënisch een klein beetje ontlasting. Daarna stuurt u de test naar een laboratorium.
"Darmkanker komt in 90% van de gevallen voor bij mannen en vrouwen van 50 jaar of ouder"
DIT IS EEN UITGAVE VAN METRO CUSTOM PUBLISHING IN SAMENWERKING MET DE MAAG, LEVER, DARM STICHTING
Bacterie is een vroege voorbode Bacteriën kunnen een rol spelen bij het herkennen van darmkanker in een vroeg stadium. De MLDS financiert onderzoek van het UMC St Radboud naar een bloedtest voor het vroegtijdig vaststellen van darmkanker.
Van de Streptococcus bovis is al langer bekend dat infecties ontstaan als zich een tumor in de darmen vormt. Zij bereikt dan het bloed en is daar te herkennen. Voor
deze ontdekking hebben wetenschappers uit bloed en ontlasting van tumorpatiënten bacteriën geweekt en zo de bovis ontdekt als een veel voorkomende variant. Dit onderzoek heeft wel aandacht getrokken, maar lange tijd geen vervolg gekregen. “De medische en wetenschappelijke wereld stond argwanend tegenover de invloed van bacteriën op kankervorming”, zegt dr. Harold Tjalsma van het instituut voor infectie-, ontstekings- en immuniteitsziekten van het universitair medisch centrum St Radboud in Nijmegen. “Niets ten nadele van de ontdekking, maar het onderzoek had ook zijn beperkingen. Bij de toegepaste kweekvorm sterft tachtig procent van de darmbacteriën als zij in aanraking komen met zuurstof. Dat is een goede reden geweest om met andere middelen de bevindingen van het onderzoek nog eens te onderzoeken. ”Tjalsma werkt samen met Annemarie Boleij, die op het project is gepromoveerd. De uitkomst van hun onderzoek was dat de bacterie inderdaad voorkomt in het bloed van darmkankerpatiënten. “Nu is het belangrijkste symptoom bloed in de ontlasting. Maar bloedingen komen voor op een moment dat de tumor in de darmen vaak al in een ver gevorderd stadium is”, zegt Tjalsma. Ze werken nu aan een bloedtest die darmkanker in een heel vroeg stadium
”Darmkanker is een ziekte die iedereen raakt. 1 op de 20 mensen in Nederland krijgt te maken met darmkanker. Dit aantal willen wij drastisch verlagen! En daarvoor is veel geld nodig voor onderzoek en voorlichting. Steun de MLDS in haar werk.” Marian Verasdonck, directeur Maag Lever Darm Stichting
vaststelt. Hoelang het duurt voordat deze in de praktijk gebruikt kan worden, durft Tjalsma niet te voorspellen. “Dankzij de financiële steun van MLDS kunnen we nu twee jaar doorgaan.” Meer onderzoek Tjalsma: “De Streptococcus bovis is een bacterie die gedijt dankzij darmkanker. Maar er zijn ook bacteriën die van zichzelf
Steun de Maag Lever Darm Stichting!
Help de Maag Lever Darm Stichting in de strijd tegen darmkanker met uw gift op giro 2737. Of doneer via sms: Sms ‘Darm’ naar 4333 en u doneert €1,50 aan de Maag Lever Darm Stichting.
1,50 €/Darm
de darmgezondheid ondermijnen en zo kunnen bijdragen aan het ontstaan van tumoren. Dat is een andere belangrijke onderzoekslijn.” Een doorbraak vindt Tjalsma nog een te groot woord. “Maar het draagt wel bij aan de bewustwording van de relatie tussen bacteriën en darmkanker. Er komt wereldwijd meer onderzoek op gang. Misschien dat dit op den duur tot een doorbraak kan leiden.”
Advertorial
Al aardig wat mensen weten dat het eten van volkorengraanproducten de goede stoelgang bevordert. Daarnaast zijn er sterke aanwijzingen dat volkorengranen beschermen tegen het ontstaan van diabetes type2. Er blijft dan ook binnen de wetenschap volop aandacht voor deze en andere positieve gezondheidseffecten van volkorengranen en voedingsvezels. Zo hebben onderzoekers van universiteiten uit Londen, Leeds en Wageningen recent de relatie onderzocht tussen voedingsvezels en volkorengranen in relatie tot dikke darmkanker. De onderzoekers bekeken een groot aantal bestaande studies en concludeerden dat iedere 10 gram voedingsvezels die wordt gegeten, met name vanuit volkorengranen, de kans op endeldarmkanker met 10% verlaagt. En dat het driemaal daags eten van volkorengraanproducten (bijvoorbeeld volkorenbrood, zilvervliesrijst) de kans op deze vorm met 20% verlaagt. Deze resultaten* ondersteunen de aanbevelingen voor het eten van 30 tot 40 gram voedingsvezels uit met name volkorengranen, als ook groente en fruit. Wist je bijvoorbeeld dat volkorenbrood een van de belangrijkste leveranciers van voedingsvezels is? Met de aanbevolen sneetjes brood, krijg je dagelijks al meer dan de helft van de voedingsvezels binnen. * Bron: Aune D, en anderen. Dietary fibre, whole grains, and risk of colorectal cancer: systematic review and dose-response meta-analysis of prospective studies. British Medical Journal 2011;343:1-20
Volkorengraan verlaagt de kans op endeldarmkanker