Thijs Versteegh
Dansen met de voeten
oorspronkelijk gepubliceerd in Reflexzone 2007-2 met de titel: Nieuwe dimensie reflexzonetherapie
DROP-visie spaart handen en rug Met dank aan de redactie van Reflexzone voor het redigeren van de tekst.
De redactie van de Reflexzone schreef: ‘Menig reflexzonetherapeut kampt met spier- en peesblessures in de handen. Ook houdingsklachten komen relatief veel voor. Thijs Versteegh, reflexzone- en ademtherapeut, ontwikkelde als antwoord hierop de zogenaamde DROP-visie. Drop staat voor dynamisch, relaxed, objectief en precies. De DROP-techniek leert therapeuten bepaalde ‘grepen’, waaronder de duim-vingerloop net even anders uit te voeren, waardoor handen en rug worden gespaard, terwijl tegelijkertijd de effectiviteit van de behandeling toeneemt.’ Bepaalde grepen net even anders, dat is zo, maar tegelijk is er een wereld van verschil. Dit net even anders is ook niet ‘even’ te leren, wat je zou kunnen denken. Er wordt namelijk niet met de handen en spierkracht gewerkt, maar met het hele lijf en gewicht. Het gaat uit van een andere fysieke én mentale houding. Maar lees zelf:
Dansen met de Voeten. Lange tijd heeft de Reflexologie de duimloop, zoals die door Eunice Ingham ontwikkeld is, gezien als de basisbehandelingstechniek. Dit is niet zo verwonderlijk, omdat zij - terecht - nog steeds als de grondlegster van de moderne reflexologie gezien wordt. Vanaf de jaren tachtig echter, toen de reflexologie samen met veel andere alternatieve behandelwijzen een enorme vlucht nam, zijn andere technieken ontstaan, zoals de glijtechniek van Tony Porter, de linkingtechniek van Jan Williamson en de druktechniek van Walter Froneberg/Nico Pauly. Ontwikkeling van een nieuwe techniek komt meestal voort uit onvrede over de bestaande methode. Daar kunnen verschillende rede-
nen voor zijn. De meest voor de handliggende is het streven naar verhoging van de effectiviteit, maar ook de ontwikkeling van een handblessure of andere somatische aandoeningen kan het ‘lopen met de duim’ of de uitvoering van andere technieken moeilijk maken. In dat geval zouden we van een ergoOn nomische reden kunnen spreken. tsp ann Naar aanleiding van mijn artroen sehanden en - later - mijn opleiding d an als adem- en ontspanningstherapeut sen volgens de methode van Dixhoorn ben ik op zoek gegaan naar een techniek met minimale spierspanning. 1
met ( de voete
n va n )
De DROP methode blijkt niet alleen waardevol voor mijzelf en de ‘duimloop’, maar kan ook worden toegepast op veel andere technieken. De kern ervan is namelijk dat er gemakkelijker, ergonomisch gezien dus beter gewerkt wordt. Bovendien blijkt het werken volgens de DROP visie ook voor een meer ontspannen en opener attitude bij de therapeut te kunnen zorgen. Deze beide kanten van dezelfde medaille zijn voor de therapeut van belang, maar hebben natuurlijk ook hun waarde voor de cliënt doordat de effectiviteit van de behandeling groter wordt. Dansen Hoewel het voetenwerk van een ballroomdanser de kern van het dansen vormt, bepaalt het gemak waarmee hij danst de gratie. En als het dansen goed gaat en goed voelt, dan is dat ook de drive om te willen blijven dansen. Het gemak waarmee gedanst wordt, heeft daarmee een directe relatie met de graad van ontspanning van de danser. In dit samenspel van factoren ligt als het ware een ‘tendens naar meer ontspanning’ besloten en precies dat is het waarschijnlijk waarom dansen zo regenererend of zelfs therapeutisch kan werken. Zo werkt het ook voor een reflexzonetherapeut: de handtechniek is de basis, maar als die niet ontspannen en met gemak wordt toegepast, gaat een groot, misschien zelfs het grootste deel van het therapeutisch vermogen ervan verloren. Vaak kiezen therapeuten hun vak omdat ze mensen willen helpen, met de nadruk op helpen. Zij zullen het waarschijnlijk met me eens zijn dat het fijn is mensen te
ng
m
ee
te gaa n
mogen begeleiden bij hun proces van genezing en heelwording. Het lijkt om hetzelfde te gaan, maar de vraag is of je een werkelijk begeleidende rol kunt vervullen als je iets zo i g nadrukkelijk ‘wilt’. Is het niet we mooier e er eenvoudigweg te ‘zijn’ b voor of misschien moet ik zeggen met de een cliënt? Wij reflexzonetherapeuten kunnen dat door te dansen met (de voeten van) de cliënt. Natuurlijk, wij zijn de leidende partij in deze dans, maar
or de cliënt, die w
dt u
i gd d o i tg e n
in
2
hangt niet een groot deel van het ‘goede gevoel’ van zowel partner als leider af van het louter uitnodigen van de partner door de leidende danser om mee te gaan in de beweging? En hoe meer plezier de leider in zijn eigen dansen heeft, des te minder hij van zijn partner zal willen (verlangen) en des te gemakkelijker hij louter uitnodigt. Het therapeutisch effect zal zo (ook) voor de partner cliënt - groter zijn. Zoals al gesteld, het plezier van de danser houdt direct verband met het gemak waarmee hij zijn hele lichaam beweegt en dus de mate waarin hij zich ontspant. Mijn ervaring is dat veel reflexzonetherapeuten, ongeacht de techniek of methode die ze toepassen, niet veel meer dan hun handen gebruiken bij de uitvoering daarvan. We kunnen ons met zijn allen bovendien afvragen hoeveel ‘plezier’ we beleven aan het mechanische deel van het behandelen als ik het zo mag uitdrukken, ofwel aan ‘dit dansen met de voet’ van de cliënt.
Gewicht in plaats van spierkracht Bij volledige ontspanning, die zoals gemakkelijk te begrijpen voor ons mensen natuurlijk alleen in theorie bestaat, zal elke beweging van een hand of welk lichaamsdeel ook gepaard gaan met een houdingsverandering van het hele lichaam. Dit gebeurt om het zwaartepunt op de optimale plaats te houden. Belangrijker is echter dat de oorsprong van een handbeweging dan niet in de hand zelf zal liggen, maar veel meer centraal zal zijn gelegen in het lichaam, meestal laag in de romp. Dezelfde beweging vindt dan met veel minder spierinspanning plaats, iets waar ons cerebellum als vanzelf naar streeft. Gewicht wordt gebruikt i.p.v. spierkracht en een groot voordeel daarvan is bovendien dat - doordat plaatselijk grote spierinspanning wordt vermeden - er veel minder kans is op spier- en peesblessures, zoals die zo vaak in de handen van reflexzonetherapeuten ontstaan. Optimale controle Door meer aandacht aan eigen ontspanning te besteden zullen de meeste technieken vanzelf efficiënter worden. De techniek zal zich aanpassen aan de grotere coördinatie en beweging van het lichaam. Om dit laatste proces echter een ‘handje’ te helpen is de DROP techniek ontwikkeld: dynamisch, relaxed, objectief en precies. Het is een combinatie van de positieve elementen van zowel duim- en 3
vingerloop als verschillende druktechnieken. Bestaande technieken zijn geanalyseerd en zo aangepast dat ze met zo min mogelijk spierinspanning kunnen worden uitgevoerd. Een ontspannen (zit) houding van de therapeut zal dus een ontspannen handtechniek bewerkstelligen en omgekeerd zal de DROP - handtechniek het de therapeut gemakkelijker maken ontspannen te blijven. Een DROP training - of het nu de kennismaking van een dag of een volledige zesdaagse training is - bestaat uit aandacht voor basisontspanning, gericht op de zithouding én aandacht voor de handtechniek gericht op een optimaal ontspannen houding van de hand. Het is in de eerste plaats een training voor de therapeut zelf, voor zijn/haar eigen ontwikkeling en daarmee dus ook voor cliënten.
DROP: Dynamisch, Relaxed, Objectief en Precies. De term ‘Relaxed’ in DROP zal duidelijk zijn. ‘Dynamisch’ is toegevoegd om er uitdrukking aan te geven dat er gewerkt wordt met het hele lichaam en daarmee meer met gewicht dan met spierkracht om de noodzakelijke druk te bewerkstelligen, een druk die zonder veel spanning in de hand kan variëren van vederlicht tot heel stevig, De techniek is ‘Precies’, omdat bij de behandeling van een reflexzone de huid absoluut niet verschuift ten opzichte van het er onderliggende weefsel. De handeling wordt op die manier optimaal gecontroleerd en de zone heel precies geraakt. Tenslotte is de techniek ‘Objectief’, omdat het weefsel, of het nu gaat
om de huid, het bindweefsel, het spierweefsel of het periost, door de maximaal ontspannen duim- of vingertop optimaal kan worden beoordeeld door de therapeut, die daardoor minder afhankelijk wordt van de ‘subjectieve’ gevoelswaarneming van de cliënt.
DROP is een techniek, maar nog meer een visie, omdat hiermee een nieuwe dimensie wordt toegevoegd aan de ontwikkeling van de reflexzonetherapie, waarbij de ‘houding’ van de therapeut centraal staat ter verbetering van de therapeutische en technische effectiviteit van de behandeling.
4
