753-OPM Dak-goot april 2006
30-03-2006
23:08
Pagina 1
De Verbouwwijzer is een initiatief van BouwGarant, Vereniging Eigen Huis, Milieu Centraal en SBR
Dak en dakgoot
Is uw dak of dakgoot toe aan vervanging? Grijp deze gelegenheid dan aan om iets extra’s te doen met uw dak. Bijvoorbeeld isoleren, een dakterras aanleggen, een lichtkoepel plaatsen of een zonnepaneel aanbrengen. Deze Verbouwwijzer biedt u een compleet overzicht van de keuzes waarvoor u komt te staan wanneer u uw dak en dakgoot wilt vernieuwen. Zo bent u goed voorbereid op een gesprek met de aannemer. Dat is het begin van een verbouwing met meer resultaat.
753-OPM Dak-goot april 2006
30-03-2006
23:08
Pagina 2
De Verbouwwijzer Dak en dakgoot is een gezamenlijke uitgave van BouwGarant, Vereniging Eigen Huis, Milieu Centraal en SBR.
Het kwaliteitslabel BouwGarant is erop gericht de consument optimale zekerheid te bieden. Een onafhankelijke instelling controleert de BouwGarant-aannemer op tal van eisen inzake de bedrijfsvoering, kwaliteit en service aan de klant.
Milieu Centraal is een landelijke voorlichtingsorganisatie die consumenten praktische en betrouwbare informatie biedt over mogelijkheden om in het dagelijks leven rekening te houden met energie en milieu.
Vereniging Eigen Huis is een onafhankelijke consumentenorganisatie en belangenbehartiger voor huidige en toekomstige huisen appartementseigenaren.
SBR is een kennisinstituut voor de bouwnijverheid, dat zich richt op bouwtechniek en bouwproces. SBR richt zich voornamelijk op de professionele bouwpartijen (aannemer, architect, adviseur) in de woning- en utiliteitsbouw.
Verbouwwijzers worden ondersteund door het Platform Bewoners en Duurzaam Bouwen. Dit platform bestaat uit:
KENNISNETWERK DUURZAAM WONEN
753-OPM Dak-goot april 2006
30-03-2006
23:08
Pagina 3
De eerste stappen ■ Wensenlijst maken (zie Bespreken met de aannemer) ■ Nagaan of aannemer, specialist aan kwaliteitseisen voldoet ■ Referenties vragen ■ Nagaan of aannemer, specialist ervaring heeft met gebruik van milieuvriendelijke materialen en energiebesparende maatregelen ■ Checken vergunningplicht ■ Budget bepalen / financiering regelen ■ Rechtsbijstandsverzekering afsluiten (houdt rekening met wachttijd van 3 maanden)
internet www.verbouwwijzer.nl www.vrom.nl/bouwvergunningen_online
Uw verbouwing in goede handen Zoek een goede aannemer. Bij voorkeur één die kwaliteitsgaranties kan bieden. Een BouwGarant-aannemer biedt deze garanties (www.bouwgarant.nl). Werk uw plannen zoveel mogelijk uit voordat u een aannemer een offerte laat uitbrengen. Vraag eventueel bij een tweede aannemer ook een offerte aan. Maak met de aannemer duidelijke afspraken over eventuele kosten van het uitbrengen van de offerte.
Energiebewust en comfortabel bouwen Rekening houden met het milieu kan u veel opleveren, zoals een comfortabele woning en geld in de portemonnee. Een milieubewuste keus hoeft niet duurder te zijn in aanschaf, en door energiezuinige maatregelen zal uw energierekening lager zijn dan voorheen. Wanneer u bij het vernieuwen van uw dakconstructie, dakbedekking of dakgoot rekening wilt houden met het milieu, is het belangrijk om bij het zoeken van een aannemer of specialist te informeren of hij ervaring heeft met het gebruik van milieuvriendelijke materialen en het toepassen van energiebesparende maatregelen.
Bouwvergunning Wanneer u bouwkundige wijzigingen aan wilt laten brengen in of aan uw woning heeft u veelal een bouwvergunning nodig. Zo ook bij het veranderen van het dak. Wanneer u plannen hiertoe hebt, kijk dan op www.vrom.nl/bouwvergunningen_online. Overleg bij twijfel altijd met uw gemeente.
753-OPM Dak-goot april 2006
30-03-2006
23:08
Pagina 4
Bespreken met de aannemer ■ Is reparatie dakbedekking mogelijk? ■ Vervanging dakbedekking schuin dak: - materiaal - indien nodig: panlatten vervangen - optimale dakisolatie toepassen ■ Gehele vervanging schuin dak: - materiaal - constructie - dakoverstek van 75 cm ■ Nieuwe (top)laag plat dak op bestaande bedekking: - materiaal - details vernieuwen - zorg voor voldoende afschot ■ Vervanging dakbedekking plat dak: - materiaal (minimaal verkleefd met ondergrond) - optimale dakisolatie toepassen - zorg voor voldoende afschot ■ Dakisolatie: - schuin dak - plat dak - optimale energiebesparing - ventilatiemogelijkheden ■ Dakgoot en regenpijp: - gebruik materialen die weinig of geen metalen afgeven - type dakgoot - benut regenwater (regenton) - check bij gemeente of gebruik bouwmetalen (als zink, lood, koper) is toegestaan
Nu volgt een toelichting op enkele punten uit de lijst hiernaast. Meer informatie over isoleren en ventileren vindt u in de Verbouwwijzer Isoleren. Uitgebreidere informatie over het plaatsen van een dakraam of dakkapel vindt u in de Verbouwwijzer Dakraam en Dakkapel. Achterin deze folder en op www.verbouwwijzer.nl vindt u verwijzingen naar meer informatie over de overige punten.
Dakisolatie Het isoleren van het dak levert een grote energiebesparing op. Zeker als het gaat om een verwarmde zolder. U bespaart hiermee al gauw tientallen procenten op uw energierekening. Een schuin dak kan aan de binnen- of buitenzijde geïsoleerd worden. Wanneer er aan de buitenzijde, tussen de dakpannen en het dakbeschot, een dampremmende laag (een soort folie) zit, kunt u alleen aan de buitenzijde isoleren. Isoleert u dan toch aan de binnenzijde dan bestaat het risico op vochtproblemen, met als uiteindelijk resultaat houtrot in de dakconstructie. Is deze laag niet aanwezig dan is isoleren aan de binnenzijde mogelijk. Gebruikt u de zolder alleen als bergruimte en is deze onverwarmd, isoleer dan de zoldervloer in plaats van het dak. Platte daken moeten bij voorkeur aan de buitenzijde worden geïsoleerd. Op www.milieucentraal.nl (trefwoord: dakisolatie) krijgt u advies op maat over uw mogelijkheden. Ook kunt u uitrekenen wat uw investeringen en besparingen zullen zijn.
Dakgoot en regenpijp Pas bij voorkeur buiten de gevel hangende goten toe. Met dit type dakgoot is het risico van schade door lekkage en warmteverlies door koudebruggen het kleinst.
753-OPM Dak-goot april 2006
30-03-2006
23:08
Gebruik voor dakaansluitingen, dakgoten en regenpijpen materialen die weinig of geen metalen afgeven aan het regenwater. Voorbeelden hiervan zijn (gerecyclede) kunststoffen, aluminium of andere metalen die behandeld zijn met een coating. Meer informatie vindt u op www.milieucentraal.nl (trefwoord: dakgoot).
Zonne-energie Het gebruik van zonne-energie bespaart fossiele brandstoffen zoals aardgas en aardolie. Bij de verbranding van deze brandstoffen komen schadelijke stoffen vrij. Meer zonne-energie betekent dus minder schadelijke stoffen. Met zonnepanelen maakt u uw eigen (gratis) elektriciteit; met een zonneboiler (en zonnecollector) uw eigen warme water. Uw elektriciteits- en gasmeter gaan langzamer draaien. Op dagen dat de zon minder fel schijnt, zorgt een warmwatertoestel voor verwarming van het water uit de zonneboiler. U zult dus niet zomaar onder een koude douche staan. Meer informatie over zonne-energie en de verschillende systemen vindt u op www.consument-en-energie.nl (> duurzame energie). Voor plaatsing van een zonnepaneel of zonnecollector kan een vergunning nodig zijn. Kijk op www.vrom.nl/bouwvergunningen_online of dit in uw situatie nodig is.
internet www.verbouwwijzer.nl www.milieucentraal.nl (> dakisolatie ; > dakgoot) www.consument-en-energie.nl (> duurzame energie) www.vrom.nl/bouwvergunningen_online
Pagina 5
(vervolg) ■ Dakterras: - constructie voldoende sterk i.v.m. gewicht - drainagetegels of vlonders - reling tenminste 1 meter hoog - goede afwateringsmogelijkheden ■ Lichtkoepel of lichtstraat bij plat dak: - plaats en afmeting - kies dubbelglas of dubbelwandig kunststof - kies veiligheidsglas - inbraakveilige montage ■ Zonne-energie: - zonneboiler voor warm water: welk type? - is cv-ketel geschikt voor naverwarming? - plaats zonnecollectoren, -boilervat en installatie - zonnepanelen voor elektriciteit: welk type? - extra aansluitingen, groepen of andere meter nodig? - plaats elektrische aansluiting en dakdoorvoer ■ Afwerking: - wat doet u zelf en wat besteedt u uit? - materiaal boeiboord - binnenzijde dak: materiaal ■ Afvoeren bouwafval ■ Onderhoud = behoud: - onderhoud bestaande dakbedekking: wat en hoe vaak? - onderhoudschecklist downloaden van www.bouwgarant.nl
753-OPM Dak-goot april 2006
30-03-2006
23:08
Pagina 6
Duidelijke afspraken ■ Het contract ■ Betalingsafspraken: - vaste aanneemsom - meer- en minderwerk - betaling in termijnen ■ Verzekering aannemer: - uitgebreide CAR-verzekering - VerBOUWgarantie
internet www.eigenhuis.nl www.bouwgarant.nl (>VerBOUWgarantie)
Het contract Wanneer u met een aannemer overeenstemming bereikt, is het belangrijk om een gespecificeerd contract op te stellen. Hierin staat een uitgebreide werkbeschrijving met tekeningen, eventueel berekeningen, materiaalkeuze, tijdsduur en een prijsopgave. Wanneer u zelf werkzaamheden wilt uitvoeren, doe dit dan in goed overleg met de aannemer. Vereniging Eigen Huis heeft een standaard contract opgesteld, de Verbouwingsovereenkomst 1998 (www.eigenhuis.nl). Hierin staat ook beschreven wat de leveringsvoorwaarden zijn voor zowel de opdrachtgever als de aannemer. Met een BouwGarant-aannemer bent u ervan verzekerd dat alle afspraken zwart op wit staan, ook tussentijdse afspraken, bijvoorbeeld over meerwerk.
Betalingsafspraken Bij verbouwingen is het gebruikelijk om met de aannemer vooraf een vaste aanneemsom af te spreken. De betaling gebeurt meestal in termijnen. Op www.bouwgarant.nl (>VerBOUWgarantie) staan richtlijnen voor een betalingsregeling passend bij de aanneemsom. Het kan gebeuren dat er tijdens de verbouwing wijzigingen in het oorspronkelijke plan ontstaan. Vraag de aannemer vooraf om een schriftelijke prijsopgave van eventueel meerwerk, de gevolgen voor de bouwtijd en -kosten.
Verzekering Informeer of de aannemer goed is verzekerd. Een uitgebreide CAR-verzekering (Construction All Risks) biedt dekking bij schade die tijdens de verbouwing wordt aangericht aan het werk zelf, aan uw andere eigendommen of aan (eigendommen van) derden. Een BouwGarantaannemer beschikt over een CAR- en aansprakelijkheidsverzekering. Daarnaast kunt u bij de BouwGarant-aannemer de VerBOUWgarantie afsluiten. Dit geeft zekerheid bij faillissement, kwalitatieve en constructieve gebreken.
753-OPM Dak-goot april 2006
30-03-2006
23:08
Pagina 7
Naast de verwijzingen in de tekst vindt u hieronder adressen voor meer informatie over de keuzes waarvoor u komt te staan bij uw verbouwing.
www.verbouwwijzer.nl Hier vindt u een toelichting op alle punten uit deze Verbouwwijzer.
BouwGarant Op www.bouwgarant.nl kunt u eenvoudig een aannemer in uw omgeving zoeken. Onderdeel van de website is de VerBOUWplanner, een handig hulpmiddel als u gaat bouwen of verbouwen. Ook kunt u hier de Verbouwingsovereenkomst 1998 downloaden.
vindt u ook informatie over het energieprestatieadvies (EPA).
Milieu Centraal
Vereniging Eigen Huis
Rekening houden met het milieu kan u veel opleveren, zoals een comfortabele woning en geld in de portemonnee. Op www.milieucentraal.nl (trefwoord: dak vervangen) leest u welke milieuvriendelijke materialen en energiebesparende maatregelen u kunt toepassen bij het onderhouden en vernieuwen van dak en dakgoot. Op de site leest u wat in uw situatie mogelijk is, en kunt u uitrekenen hoeveel u kunt besparen.
Uitgebreide informatie over verbouwingen en onderhoud vindt u in de publicaties ‘Verstandig Verbouwen’, ‘Eigen Huis en Onderhoud’ en ‘Zolder verbouwen’, en in de webpublicatie ‘De bouwvergunning’ van Vereniging Eigen Huis. Op www.eigenhuis.nl kunnen leden gratis de Verbouwingsovereenkomst 1998 downloaden. Tijdens de verbouwing en bij oplevering kunnen ze een bouwkundige keuring aanvragen. Leden kunnen ook gratis telefonisch advies inwinnen over bouwtechnische, juridische en financieel/fiscale zaken (tel. 033 - 450 7750).
Ministerie van VROM Op www.vrom.nl staat onder het thema Bouwen en verbouwen uitgebreide informatie over bouwregelgeving (bouwvergunningen en bouwtechnische eisen) en duurzaam verbouwen. Op de website
SBR Op www.sbr.nl (> Infobladen) vindt u technische achtergrondinformatie over verschillende bouwtechnische onderwerpen.
30-03-2006
23:08
Pagina 8
Dak en dakgoot In de reeks Verbouwwijzers zijn verschenen: • Aanbouw • Badkamer en keuken • Dak en dakgoot • Dakraam en dakkapel • Indeling van de woning • Isoleren • Kozijnen • Serre
De Verbouwwijzers zijn mede mogelijk gemaakt door een financiële bijdrage van het Ministerie van VROM.
Deze Verbouwwijzer is u aangeboden door:
© 2006, BouwGarant, Vereniging Eigen Huis, Milieu Centraal en SBR
06753 Ontwerp: Eric Mels Grafische Vormgeving, Hoorn; fotografie: Ruud Gort, Amsterdam
753-OPM Dak-goot april 2006
