De MEGAFOON is een Nieuwsbrief van de Stichting Milieu Dichterbij SMD) en de Vereniging Ter Milieubescherming (VTM)

Stichting Milieu Dichterbij

JANUARI 2014

Vereniging Ter Milieubescherming

COLOFON De MEGAFOON is een Nieuwsbrief van de Stichting Milieu Dichterbij SMD) en de Vereniging Ter Milieubescherming (VTM) Stichting Milieu Dichterbij KvK-nr. : 24379846, opgericht 28-6-2005 Gironummer : 4892219 Bezoekadres : Bijdorp-Oost 8, 2992 LA Barendrecht Postadres : Postbus 21690, 3001 AR Rotterdam Telefoon : 0180 – 61 44 33 E-mail : [email protected] Website : www.milieudichterbij.nl Bestuur SMD : Lilian van der Horst, voorzitter Ton Kurvers, penningmeester / secretaris Vereniging Ter Milieubescherming In en Om het NieuweWaterweggebied KvK-nr. : 40385009, opgericht 14-11-1963, PB 773500 Gironummer : 773500 Postadres : Postbus 21690, 3001 AR Rotterdam Telefoon : 0180 – 61 44 33 E-mail : [email protected] Website : www.vtm-milieu.nl Bestuur VTM : Lilian van der Horst, voorzitter / secretaris 010 415 11 88 Fred van der Drift, alg. bestuurslid 010 473 74 93 Ton Kurvers, bestuurslid R.O., penningmeester 010 415 23 24 Bijdragen van : Rob van der Drift, Ab Greijn, Adrie van der Heijden, Lilian van der Horst, Ton Kurvers, Isolde van Overbeek en Lily Venema Eindredactie : Lilian van der Horst en Isolde van Overbeek Drukwerk : Nolin Uitgevers B.V., www.nolin.nl Verschijnt in een oplage van 500 stuks en wordt verspreid onder relaties, overheden en leden. Barendrecht, januari 2014

Foto’s op de kaft: Linksboven : Zeven Polderkinderen startten begin oktober de petitie ‘Stop project Buytenland nu’. Zij willen 40.000 handtekeningen ophalen. Linksonder : Leerlingen van een basisschool uit de deelgemeente Noord ontdekken dat de sloot vol wonderlijk waterleven zit bij de les ‘De Boer op’. Rechtsboven : Wethouder Dick Verbeek biedt en jongedame een vlinderstok aan die zij samen hebben vervaardigd als openingshandeling van de duurzame markt in Brielle (foto: Geradine Roskam). Rechtsonder : Schilderij, gemaakt door bewoners en donateurs van Stichting Gezond Overschie in het kader van het project ‘Reine Lucht’ in Overschie.

INHOUD Van de voorzitter Bericht vanuit ‘duurzaam’ Barendrecht Algemeen Minder gezond en korter leven langs de snelweg Steen als milieuvriendelijk alternatief voor strooizout Stichting Milieu Dichterbij Activiteiten Poep scheppen en vissen bij ‘De Boer op’ Duurzame markten Brielle, Zuidland en Schiedam SMD luistert opening Polderpad Vlinderstrik op met slootexcursie Energieke Scholen onderdeel van ‘20Duurzaam20’ Katwijk Gemeente Binnenmaas betrekt adviezen leerlingen Oud-Beijerland bij winnend ontwerp RoosRos voor Dorpshart De SMD helpt bij invulling ‘Extra aanpak zwerfafval’ Uitgevoerde projecten in het vierde kwartaal 2013 Klimaatark 11.12.13! - Oprichting Stichting Klimaatautarkie! Vereniging Ter Milieubescherming 50 Jaar VTM VTM-dossiers, Inspraak / Rechtspraak Fijn stof meten met de iPhone Uit de algemene ledenvergadering 2013 op 16 november Trekt provincie omstreden wijzigingsplan in? Luchtkwaliteit Overschie Minister Schultz sleept voorstanders 80 KM. op A13 Overschie voor hoogste bestuursrechter Petitie Polderkinderen Rhoon Gedeputeerde wil serieus aan de slag met alternatief Buijtenland van Rhoon Opnieuw grote kap in Hargapark De VTM steunt u bij inspraak en actie Aanmeldbon

1 2 3

5 6 8 9 10 11 12 13 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 24

Doelstelling van de Stichting Milieu Dichterbij De Stichting Milieu Dichterbij (SMD) is sinds 2005 als onafhankelijke stichting een voortzetting van Milieucommunicatie Rijnmond (MCR), destijds onderdeel van de VTM. Het MCR gaf sinds 1985 als eerste milieuorganisatie gastlessen op scholen en voorlichting aan burgers op het gebied van milieu en gezondheid. De SMD is een niet-gemeentelijk educatief centrum voor duurzame ontwikkeling met drie projectmedewerkers en drie bestuursleden. Het werkgebied beslaat heel Zuid-Holland met de focus op de Zuid-Hollandse Eilanden: Goeree-Overflakkee, Hoeksche Waard, de BAR-gemeenten en Voorne–Putten Rozenburg. Het NMEVPR-samenwerkingsverband bestaat sinds 1996. SMD-vakleerkrachten geven gastlessen op scholen voor basisonderwijs en voortgezet onderwijs met inzet van gekwalificeerd materiaal van het landelijke en provinciale NME-netwerk. Voor overige doelgroepen organiseert de Stichting wokshops en thema-avonden. Een breed educatief en informatief afvalprogramma geeft een impuls aan afvalscheiding en –preventie. Een uniek project is ‘Scholen voor Duurzaamheid’, waarin bedrijfsleven, onderwijsinstellingen, diensten en gemeenten samenwerken. Op de Duurzame Markten maken bezoekers kennis met duurzame producten en leefstijl en worden consument en producent bij elkaar gebracht. De ambitie van de SMD is het optimaliseren van haar positie als gebiedspartner ten behoeve van versterking van duurzaamheidsknooppunten in haar werkgebied. De SMD is hierbij één van de verbindende krachten met gemeenten, scholen, het maatschappelijk middenveld en het bedrijfsleven. De SMD brengt structuren in kaart en neemt actief deel aan de netwerken die er zijn in een gebied De SMD is een non-profitorganisatie, werkt volgens de richtlijnen van het CBF-keurmerk voor kleine organisaties, heeft de ANBI-status en is niet BTW-plichtig. Doelstelling van de Vereniging Ter Milieubescherming (voorheen Vereniging Tegen Milieubederf) De Vereniging Ter Milieubescherming (VTM) is in 1963 te Vlaardingen opgericht bij Koninklijk Besluit als Vereniging Tegen Luchtverontreiniging. De VTM behartigt statutair de belangen van de bewoners van Rijnmond en omgeving ten behoeve van een gezond leefmilieu. Zij zet zich in voor de bescherming van natuur en het cultuurhistorisch, agrarisch polderlandschap en tegen lucht-, water- en bodemverontreiniging en geluidshinder. Op 11-12-2013 is de statutaire naam gewijzigd in Vereniging Tegen Milieubederf.

VAN DE VOORZITTER BERICHT VANUIT ‘DUURZAAM’ BARENDRECHT ‘Eigenzinnig of tegendraads?’ In het oktobernummer van de Megafoon trof u een setje kaarten aan met cartoons van de Overschiese kunstenaar Ad Oskam. Milieukritiek met een grimlach. Ad Oskam is tevens de geestelijke vader van het icoontje van de Megafoon, een soort vertederende roeptoeter: het beeldmerk van de vijftigjarige Vereniging (voorheen) Tegen Milieubederf. Een vergelijking met de 30-jarige ‘Loesje’ dringt zich hier op. Beiden wortelen in een maatschappelijk draagvlak van eigenzinnige, initiatiefrijke mensen die zich verwonderen over hoe de wereld in elkaar zit. Om die eigenzinnige opstelling vol te houden is een stevig portie creatieve denkkracht en altruïsme nodig. Er liggen talrijke beren op de weg naar een betere toekomst. De groepen kunnen gedesillusioneerd uit elkaar vallen: ‘ze’ (de overheid) doen toch wat ‘ze’ willen: ”Die weg / dat bedrijfsterrein / die moerassen komen er toch.” Een bedreiging van een andere orde is tegendraadsheid, die voeding geeft aan absoluut activisme. De geschiedenis leert dat activisme zich beperkt tot kleine, gelabelde groepen met een vrij beperkte levensverwachting. De levensles van de overlevers is een relativeringsvermogen: de waarheid ligt vaak in het midden. Op het gebied van ruimtelijke ordening en milieu vraagt dat om het bedenken van alternatieve oplossingen en denkrichtingen. Een tunnel in plaats van wegen op maaiveldhoogte (A4, A13/16). Een boerenpoldervariant versus zoet-kleioermoeras (polders Albrandswaard). Ruimte voor brede agrarische initiatieven versus beheer door een grote terreinbeheerorganisatie (Schieveen, Schiezone, Vlinderstrik, Groenzoom). Verbreding van tochten en sloten in plaats van een dure bypass (Bergboezem Berkel). Wadi’s als tijdelijke stroombedding in plaats van het graven van plassen om water te bergen (Deltaprogramma). Onuitputtelijke energiebronnen versus biobrandstof, afval is grondstof voor nieuwe producten (SuperUse). Spaar wat je hebt en leef gezond en veilig (Klimaatarken). ‘Kennis-cocreatie’ is de term voor het innovatieve meedenken. Hier geldt: jong geleerd is oud gedaan. De jeugd moet actief gaan meedenken. Daar is onderricht voor nodig; educatie en scholing passend in het leersysteem, de leerlijnen van de diverse leervakken. Om aan de opgaven van deze eeuw te voldoen, is het thema watereducatie een must. Water als blauwe verbinding en als blauwe vijand. Belangstelling opwekken voor het waterleven en het leven - met - water door klassikaal slootonderzoek te doen is een goed begin om toekomstgericht te leven. Daar staan de technici van morgen: van ingenieurs, waterbeheerders, onderhoudswerkers tot baggeraars. Zij aan zij met de waterrecreatieondernemers 2.0. Naast hen de watergebruikers die in de komende jaren de kosten van de wateropgaven moeten opbrengen. Het is frustrerend te merken dat beleidsmakers nog teveel beperkt denken en handelen. Binnen gemeente-, haven- en regiogrenzen en dan ook nog versnipperd over milieu-, buitenruimte- of onderwijsportefeuilles. Positief is de sfeer van voortschrijdend inzicht onder de noemer ‘duurzaamheid’.

MEGAFOON

Dat is een label die elke bestuurder en veel bedrijven willen verdienen. Maar als we, eigenzinnig als we zijn, voorzichtig vragen: “Hoeveel hebt u ervoor over?” dan wordt eerder een lange neus dan de portemonnee getrokken. Een aardige conclusie is dat humor, kennis, cocreatie en onderricht kenmerken zijn van de groene overlevers. Voor overheden en ondernemers bezigen we de termen voorlichting, congressen en communicatie, want men is nooit te oud of te belangrijk om te leren. ‘Tegen Milieubederf’ zijn, is schoppen tegen het zere been van overheid en ondernemers. Dus is de naam van de 50-jarige moederorganisatie per 11.12.13 veranderd in: Vereniging Ter Milieubescherming’ (VTM). Om ondermeer met wateropgaven aan de slag te gaan is de Stichting Klimaatautarkie te Barendrecht opgericht, geboortedatum: 11.12.13. ‘Het bevorderen van eigen initiatief en zelfwerkzaamheid van het publiek in het kader van sociale duurzaamheid en bevordering van bewustwordingsprocessen, waardoor bij de mens het inzicht ontstaat dat hij/zij deel uitmaakt van het natuurlijk milieu en daarmee in harmonie dient te leven’. Deze statutaire doelstellingen wijzen naar een gelukkige toekomst. Dat is tevens de wens voor 2014 aan u allen vanuit bestuur, medewerkers en vrijwilligers vanuit de drie organisaties. L. van der Horst

1

ALGEMEEN De Stichting Milieu Dichterbij besteedt in haar projecten bijzondere aandacht aan de relatie tussen gezondheid en milieufactoren. In de Megafoon worden algemene onderwerpen belicht vanuit het landelijke netwerk gezondheid, klimaat, energie en groen.

MINDER GEZOND EN KORTER LEVEN LANGS DE SNELWEG Door Isolde van Overbeek De Europese Commissie riep 2013 uit tot het Jaar van de Lucht. Maar misschien had zij beter voor de titel het Jaar van de luchtverontreiniging of het Jaar van die ongezonde lucht kunnen kiezen. Dit jaar verschenen weer vele onderzoeken die uitwijzen dat luchtverontreiniging negatieve effecten heeft op de volksgezondheid. Met name fijn stof - deeltjes die uit uitlaatgassen komen, zoals roet, en kleine rubberdeeltjes van autobanden - zijn schadelijk voor de gezondheid. Het autoverkeer is een belangrijke bron, maar ook fabrieken en verwarmingsinstallaties dragen bij. Helaas bereiken deze onderzoeken het grote publiek nauwelijks. Vooral bewoners langs snelwegen zijn onbekend en onwetend gehouden van de gezondheids- en milieurisico’s. Als gevolg van de publiciteit rond de snelheidsverhoging op de rijksweg A13 door Overschie is de aandacht voor gezondheidsschade door luchtverontreiniging weer toegenomen. Luchtverontreinigende stoffen, en met name ultrafijn stof (PM2,5), vergroten bijvoorbeeld de kans op een lager geboortegewicht. Dit blijkt uit een recent Europees onderzoek naar het verband tussen blootstelling aan luchtverontreiniging en gezondheid (ESCAPE, European Study of Cohorts for Air Pollution Effects). De resultaten zijn gepubliceerd in The Lancet Respiratory Medicine van 15 oktober jongstleden. Edith van Hooven promoveerde anderhalf jaar geleden aan het Erasmus MC op een vergelijkbaar onderzoek. Zij vond ook negatieve gezondheidseffecten bij Rotterdamse vrouwen die tijdens de zwangerschap zijn blootgesteld aan hogere concentraties fijn stof (PM10) en stikstofdioxide (NO2) op hun woonadres, zoals het risico op zwangerschapshypertensie, het risico op vroeggeboorte en het geboortegewicht van het kind. In Rotterdam zijn de concentraties van deze stoffen met name verhoogd in de buurt van snelwegen en langs binnenstedelijke straten met veel verkeer. Gelijktijdig met het Lancet-artikel van 15 oktober verscheen het rapport ‘Air quality in Europe – 2013 report’ van het Europese Milieuagentschap EEA. Meer dan 90 procent van de stadsbewoners in de EU wordt blootgesteld aan hoge concentraties verontreinigende stoffen die de volksgezondheid en ecosystemen schaden. Volgens EU-commissaris van milieu Janez Potočnik betalen we een hoge prijs voor slechte luchtkwaliteit: mensen overlijden vroegtijdig, de medische kosten zijn hoog en werkdagen gaan verloren wegens ziekte. Door de vieze lucht moet er jaarlijks nog

2

eens vier miljard euro worden opgeteld bij de kosten voor de gezondheidszorg. Het probleem is, zegt EEA-directeur Hans Bruyninckx, dat de Europese wetgeving niet ver genoeg gaat en veel minder strikt is dan de aanbevelingen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO). Zo wil de Europese Unie voor PM2,5 de limiet tegen 2015 op 25 microgram per kubieke meter lucht leggen, terwijl de WHO 10 microgram aanbeveelt. Het Europese onderzoek ESCAPE, dat in 22 meerjarige studies gegevens verzamelt van ruim 367.000 Europeanen, bevestigt Bruyninckx’ stelling. The Lancet publiceerde op 9 december via internet de resultaten van een onderzoek naar langdurige blootstelling aan fijn stof, ultrafijn stof, stikstofdioxide en stikstofoxiden (NOx). Hoe meer fijne deeltjes in een kubieke meter lucht zitten, des te meer sterfgevallen doen zich voor. Maar ook bij lagere concentraties - onder de 20 en 15 microgram fijn stof per kubieke meter – is de kans op vroegtijdig overlijden verhoogd. Zelfs onder de 10 microgram per kubieke meter, de richtlijn die de WHO hanteert, zagen de onderzoekers nog een verhoogd risico. Met andere woorden: langdurige blootstelling aan fijn stof met concentraties die onder de Europese norm liggen, blijkt dodelijker dan tot nu toe werd gedacht. Met name ultrafijn stof blijkt zeer schadelijk voor de gezondheid. Naar aanleiding van dit recente ESCAPE-onderzoek wil staatssecretaris Wilma Mansveld (Milieu) de Europese norm voor fijn stof verlagen van 25 naar 20 microgram per kubieke meter. Dat zei zij op 10 december in de Tweede Kamer nadat de PvdA vragen had gesteld in verband met het Europese onderzoek. http://www.eea.europa.eu/nl, www.thelancet.com Meer informatie is ook op te vragen via [email protected]

MEGAFOON

ZWARTE HUMOR UIT OVERSCHIE Onderzoek naar de juridische mogelijkheid Minister Schultz aan te klagen voor ‘dood door schuld’ De gemiddelde leeftijd van een vrouw is 82,72 jaar De gemiddelde leeftijd van een man is 79,18 jaar Gesteld kan worden dat de gemiddelde leeftijd per persoon dan (82,72 + 79,18) : 2 = 80,95 jaar is. Omgerekend naar dagen leeft men dan 80,95 x 365,25 = 29.567 dagen. De DCMR heeft onderzoek gedaan naar de snelheidsverhoging van 80 km/uur naar 100 km/uur op de A13 bij de Rotterdamse wijk Overschie. De uitkomst van het onderzoek luidde dat de levensverwachting van de 8.500 inwoners, die onder de invloed van de A13 wonen, door de maatregel de maximum snelheid te verhogen van 80 km/ uur naar 100 km/uur te verhogen, 20 dagen korter is dan het landelijk gemiddelde. 20 dagen op de 29.567 dagen is 0,068% van een mensenleven. Bij 8.500 mensen praat je dan van 0,068% van 8.500 = 5,78 mens per mensenleven. Omgerekend sterft er dus 80,95 : 5,78 = ééns in de 14 jaar iemand puur en alleen door de verhoging van de maximumsnelheid van 80 naar 100 km. per uur. Minister M.H. Schultz van Haegen-Maas Geesteranus heeft in juli 2012 het besluit genomen om de maximum snelheid te verhogen van 80 km/uur naar 100 km/uur. Zij is geboren op 28.06.1970 en had dus nog 40 jaar ‘te gaan’ tot de gemiddelde leeftijd van een vrouw. Het onderzoek, waarbij de kortere levensverwachting de uitkomst was, verontrustte de minister niet. Op basis van de berekening dat eens in de 14 jaar een dode valt te betreuren door de omschreven maatregel, betekent dit, dat de minister verantwoordelijk moet worden gehouden voor zeker 2 doden tijdens haar leven.

STEEN ALS MILIEUVRIENDELIJK ALTERNATIEF VOOR STROOIZOUT Dat strooizout schadelijk is voor planten en dieren is bekend. Waterzuiveringsinstallaties hebben in de winter de grootste moeite het zout uit het drinkwater te houden. Nu is er een milieuvriendelijk alternatief voor strooizout: olivijnhoudend gesteente. Olivijn draagt daarnaast ook nog eens bij aan het oplossen van teveel CO2 in de lucht. Het is namelijk een veel voorkomend mineraal dat van nature CO2 opneemt.Olivijn wordt uit rotsblokken gewonnen op diverse plekken, zoals Spanje, Noorwegen en Turkije. Deze rotsblokken worden gebroken.

MEGAFOON

Het gebroken zand of fijne grind dat overblijft, zorgt direct voor een stroeve ondergrond om op te rijden of te lopen. Olivijn is niet schadelijk voor uw planten of bomen. Integendeel, het mineraal is rijk aan magnesium en geeft voeding voor uw planten in het voorjaar. Grind en zand worden nu al in vele landen gebruikt als alternatief voor het schadelijke strooizout. Zo gebruikt men in de Alpen al jaren grind om auto’s veilig naar boven te krijgen. Met olivijn als strooizand probeert het bedrijf greenSand deze trend door te zetten in Nederland.

3

BELEIDSPLAN STICHTING MILIEU DICHTERBIJ 2014 De kerntaak van de SMD is het bevorderen van een duurzame samenleving door het geven van natuur- en duurzaamheidonderricht en -voorlichting. De focus is gericht op het geven van gastlessen en begeleiden van studieprojecten in het basisonderwijs en voortgezet onderwijs door vakbekwame projectleiders en docenten. Het werkterrein is hoofdzakelijk Zuid-Holland-Zuid (Zuid-Hollandse Eilanden). Voor overige gemeenten, fondsen en instellingen worden additionele opdrachten uitgevoerd. De SMD werkt in opdracht van gemeenten zonder eigen of met een beperkte mogelijkheden voor duurzaamheideducatie aan de jeugd. Een meerjarig, bij voorkeur intergemeentelijk, samenwerkingsverband is het meest efficiënt om zowel de continuïteit in didactische zin als in gemeentelijk beleid te borgen. Sinds 1985 wordt op Voorne-Putten en in Rozenburg op deze wijze tot tevredenheid van alle partijen samengewerkt. De SMD streeft in 2014 enerzijds naar consolidatie van de bestaande gemeentelijke samenwerkingsverbanden. Anderzijds naar het smeden van nieuwe coalities in de Hoeksche Waard, op Goerree-Overflakkee en de BARgemeenten (Barendrecht, Albrandswaard en Ridderkerk) en Rotterdam. De inspanningen van bestuur en medewerkers reiken verder dan de uitvoering van eenmalige

lesopdrachten. In 2014 wordt het beleid uit voorafgaande jaren geïntensiveerd door te bouwen aan permanente educatie en voorlichtingstructuren in combinatie met uitbreiding van het bereik aan scholieren en onderwijsinstellingen door het geven van meer gastlessen door meer getrainde vakkrachten. Het lesaanbod loopt vooruit op de vraag naar meer technici in de toekomst. Opdrachten vanuit het bedrijfsleven en waterschappen zijn verwerkt in de sloot- en watermanagementprogramma’s en de projectweken voor het voortgezet onderwijs ‘Scholen voor Duurzaamheid’. Als non-profitorganisatie werkt het bestuur op eigen vakgebied belangeloos mee. Ook de gemotiveerde medewerkers zien continuïteit en uitbouw als hun taak, zelfs buiten vaste kantoortijden om. Evenals het bezoeken van netwerkbijeenkomsten, aanwezigheid op duurzame markten en participeren in NME-informatiedagen. Daarbij blijft de richtlijn dat productiviteit en resultaat niet in het gedrang komen. De SMD is niet commercieel, maar wel zakelijk. De langetermijnplanning: doorgroei naar een substantieel onderdeel van duurzaamheidsknooppunten en kennisvermeerdering op het gebied van de vier duurzaamheidsthema’s: water, groen, klimaat en energie, bij voorkeur vanuit een autarkische werkomgeving, zal ook in 2014 veel aandacht vergen.

ACTIVITEITEN Duurzame ontwikkeling voor een groene toekomst Duurzaamheidsvoorlichting en klimaatinformatie leggen de basis voor een duurzame samenleving. Door de innovatieve kennis van jongeren aan te boren, groeien bij hen het respect en de verantwoordelijkheid voor de leefomgeving. Energiebesparing betekent vermindering van de CO2-uitstoot en een lagere energierekening. Aandacht voor ecologische en gezonde producten creëert een afzetmarkt voor deze producten. Tijdens slootexcursies en strandlessen komen kinderen in contact met natuur. De SMD maakt deel uit van het provinciale NME-netwerk en attendeert vanuit die functie gemeenten en bedrijven op kansen en nieuw beleid.

4

MEGAFOON

“Waar is die vis nu gebleven? Net zag ik ‘m nog!”

“Ik heb iets gevangen! Ik heb iets gevangen!”

POEP SCHEPPEN EN VISSEN BIJ ‘DE BOER OP Zo dicht bij de stad - een kwartiertje met de bus – en toch een totaal andere omgeving: het agrarisch gebied in polder Schieveen. Voor de meeste leerlingen van basisscholen in de deelgemeente Noord is een boerderij met omliggende landerijen ook een onbekende wereld, waar veel valt te ontdekken en te verwonderen. Door Isolde van Overbeek De SMD organiseerde in samenwerking met boerenbedrijf Hoogerbrugge en met financiële steun van de deelgemeente Noord 6 boerderijlessen, die hun primeur beleefden in het schooljaar 2012-2013. Ongeveer 180 kinderen uit de groepen 5 en 6 maakten kennis met het buitenleven en ontdekten waar hun dagelijks voedsel vandaan komt. Ook onderzochten ze de waterkwaliteit en de biodiversiteit van een poldersloot. Er deden 3 basisscholen mee (zie ook de Megafoon september 2012). Poep scheppen In oktober 2013 startte de tweede jaargang van ‘De Boer op’ met 6 lessen waar 4 basisscholen aan deelnamen. In totaal werden zo’n 150 leerlingen weer gastvrij aan de Hofweg ontvangen door boerin Mariëlle. Zij verzorgde een rondleiding op de boerderij, waar onder andere Limousinrunderen worden gehouden voor de vleesproductie. De kinderen leerden wat de koeien eten en waarin dit Franse ras verschilt met de Hollandse melkkoe. Poep scheppen stond ook op het programma, want dat hoort er nu eenmaal bij. En wat een warmte komt er van die mest af! De leerlingen konden dit zelf voelen in de mesthoop. Terwijl de ene groep kinderen de koeien observeerde en indrukken vastlegde op werkbladen, kreeg de andere groep les over het belang van schoon water en dieren die in de poldersloot leven. Bij het praktijkgedeelte

MEGAFOON

gingen de kinderen met een schepnet op zoek naar waterbeestjes. Het verraste hen dat ze zo veel verschillende dieren in en om de sloot aantroffen. Daarbij maakte de grote spinnende watertor, een enorme kever (bijna 5 cm!) die in het water leeft, veel indruk, net als de staafwants, waterschorpioen en kikker. Maar het scheppen in de sloot op zich was al een groot avontuur. “Ik heb iets gevangen! Ik heb iets gevangen!” werd er voortdurend opgewonden gegild aan de slootkant. De leerlingen en leerkrachten waren heel enthousiast over deze unieke en gevarieerde buitenschoolse les. Na afloop wilde zeker de helft van de kinderen later wel boerin of boer worden. Veel leerlingen gaven aan dat het uitje wat hen betrof de hele dag had mogen duren. Er is dan ook veel te zien en te doen in en om een boerderij. Een leerkracht van groep 5 liet weten: “Ik vind dat iedere school verplicht moet zijn om een boerderij te bezoeken, ongeacht of het een vleesboerderij, melkveebedrijf of geitenboerderij is. Het is een stukje ontwikkeling. Veel kinderen zijn nog nooit op een boerderij geweest. Ze zijn er nog steeds vol van en hebben zoveel meer geleerd. De lessen zaten goed in elkaar.” Dat de SMD ook het vervoer had geregeld, vond ze fijn. “Het was een compleet pakket.” Voor de lessen in 2014 zijn al 5 aanmeldingen binnen.

5

Bezoekers bekeken geamuseerd de eigenwijze Twizy op de Duurzame Markt in Brielle.

Het was prachtig weer tijdens Bruisend Brielle / de Duurzame Markt in Brielle.

DUURZAME MARKTEN IN BRIELLE, ZUIDLAND EN SCHIEDAM De SMD organiseerde dit jaar maar liefst 3 duurzame markten: naast de jaarlijkse duurzame markt in Brielle was er een extra duurzame markt in Zuidland en vond er voor het eerst een duurzame markt in Schiedam plaats. Bruisend Brielle is een jaarlijks terugkerend zomerevenement en de duurzame markt is een vast onderdeel ervan. Tijdens de Jaarmarkt in de historische dorpskern van Zuidland gaf de SMD dit jaar ook weer acte de présence. Op de duurzame markten konden bezoekers terecht voor biologische groenten en levensmiddelen, duurzame cadeauartikelen, zeer efficiënte houtkachels en zonnepanelen. Daarnaast waren elektrische vervoermiddelen te bewonderen, zoals de eigenwijze Twizy, of zelfs uit te proberen, zoals de elektrische scooters. De imker uit Zuidland had zijn bijenvolk weer meegenomen in een fraaie observatiekast. Bij de kraam van de SMD konden kinderen – maar ook volwassenen – een bijenhotel, vlinderstok en/of een vlinderstruikstekje maken. Wethouder Dick Verbeek opende op zaterdag 31 augustus de duurzame markt in Brielle op de Turfkade met het maken van een vlinderstok. Een jongedame hielp hem daarbij. Twee weken later overhandigden wethouder Sip van der Weg en de SMD bij de opening van de duurzame markt in Zuidland een broedkast voor kerkuilen aan Ed van der Spoel en Sjaak Lobs van de uilenwerkgroep (KNNV, afdeling Voorne & Putten). De uilenkast, in 2008 in elkaar gezet door toenmalig wethouder Marnix Trouwborst en Fred van der Drift van Hommeles, had eindelijk een bestemming gevonden. Door de randvoorwaarden – niet in de buurt van kippen bijvoorbeeld - waaraan een locatie moet voldoen, moest de SMD lang zoeken om een goede plek te vinden.

6

Wethouder Dick Verbeek biedt een jongedame een vlinderstok aan die zij samen hebben vervaardigd als openingshandeling van de duurzame markt in Brielle (Foto: Geradine Roskam).

MEGAFOON

Jongeren, maar ook volwassen, beleefden veel plezier aan het vervaardigen van een bijenhotel en waren trots op het resultaat.

Uilenwerkgroep “Voorne & Putten” Een aantal jaren terug besloten enkele leden van de KNNV afdeling Voorne om een uilenwerkgroep op te richten. Tot dan toe was er slechts een enkel broedgeval van Kerkuilen bekend. Om het Kerkuilenbestand op te vijzelen, moesten er nestkasten gemaakt en geplaatst worden. Van een bekend bouwbedrijf kregen we een stel underlaymentplaten, die uitermate geschikt zijn om kasten van te maken. Het eerste jaar, 2009, werden er 4 kasten geplaatst. In het tweede jaar, 2010, waren dat er 11 en in 2011 nog eens 26. In 2012 werden er 14 kasten geplaatst. Nu, in 2013, is het totale bestand opgelopen tot 69 kasten, verdeeld over het gehele eiland. Helaas bleef het aantal broedgevallen bij ons achter vergeleken met de omliggende eilanden. In de Hoeksche Waard en op Goeree-Overflakkee ligt het percentage bezette nestkasten aanmerkelijk hoger. Daar staat tegenover dat men daar al langer bezig is. In 2012 hadden wij op Voorne-Putten een topjaar met 7 broedsels. Dit jaar gaat het in heel Nederland een stuk minder. Het koude, natte voorjaar heeft ervoor gezorgd dat de muizenstand erg laag was. De ervaring heeft geleerd dat bij gebrek aan voedsel veel uilenpaartjes niet aan een broedsel beginnen. Doordat de muizenstand dit jaar laat op gang kwam, zijn veel Kerkuilen alsnog gaan broeden. Daardoor zijn er in oktober in diverse nestkasten nog jongen Kerkuilen uit het ei gekropen. Normaal is één controlerondje langs de kasten voldoende om inzicht te krijgen hoeveell broedsels er zijn. Dit jaar moesten veel kasten tweemaal bezocht worden om zien of de nestkast bezet zet was. Weet u een geschikte plek voor een nestkast? Of denkt u een geschikte nestplaats te hebben, neem dan contact op met: [email protected] of bel 0181 – 63 98 26. Adrie van der Heijden, Uilenwerkgroep KNNV Voorne & Putten

MEGAFOON

7

Na een lange zoektocht voor een geschikte plek overhandigden de SMD en wethouder Sip van der Weg de kerkuilenkast aan de KNNV afdeling Voorne & Putten bij de opening van de duurzame markt in Zuidland op 14 september.

De duurzame markt in Schiedam was een primeur en vond plaats tijdens de jaarlijkse Brandersfeesten. Deze duurzame markt stond in het teken van duurzame energie

en duurzame mobiliteit. Er was veel belangstelling; het elektrische circuit beleefde een topweekend. De Twizy was daarbij veruit favoriet.

SMD-gastdocent Rob van der Drift verzorgt een slootles als attractie bij de opening van het Polderpad in Lansingerland. Voor Mario Bakker van de DCMR en de Rotterdamse wethouder Alexandra van Huffelen (Buitenruimte) zijn de wetenswaardigheden over wonderlijke waterdieren net zo intrigerend als voor de kinderen uit groep 5 van basisschool de Kleine Kapitein.

SMD LUISTERT OPENING POLDERPAD VLINDERSTRIK OP MET SLOOTEXCURSIE Door Rob van der Drift In aanwezigheid van tal van gasten, onder wie voormalig minister Sybilla Dekker en wethouder Alexandra van Huffelen, werd vrijdagmiddag 4 oktober een groot bord onthuld bij het begin van het Polderpad aan het begin van de Vlinderstrik. Hiermee werd de eerste veertig hectare aan natuur in de Vlinderstrik tussen Rotterdam en Lansingerland opengesteld voor het publiek. Tegelijkertijd startte de aanleg van de eerste fase van het Polderpad, de nieuwe fiets- en wandelroute tussen de Rotte en de Schie, dat een schakel gaat vormen tussen acht gebieden. In totaal ontwikkelen

8

stadsregio Rotterdam en de gemeenten Rotterdam en Lansingerland hier 140 hectare natuur- en recreatiegebied. Voor de openingshandeling is de SMD gevraagd een slootexcursie te verzorgen voor leerlingen van de Kleine Kapitein uit Berkel & Rodenrijs. Na de excursie konden de kinderen gelijk een verslag doen aan de bestuurders hoe het gesteld is met de ecologische waterkwaliteit van de slootjes langs en rond het polderpad. Meester Rob van der Drift sloot af met spannende verhalen over kleine en grotere waterdiertjes. De kinderen, maar ook de bestuurders, luisterden aandachtig toe.

MEGAFOON

In het kader van ‘20Duurzaam20’, een initiatief van ondernemers uit de gemeente Katwijk, gaat de SMD het lesprogramma ‘Energieke Scholen’ uitvoeren op Katwijkse basisscholen. Zes scholen hebben zich al aangemeld.

ENERGIEKE SCHOLEN ONDERDEEL VAN ‘20DUURZAAM20’ KATWIJK Door Lily Venema ‘20Duurzaam20’ is een initiatief van ondernemers uit Katwijk. Het doel van ‘20Duurzaam20’ is om in 2020 20 procent van de energie duurzaam op te wekken.

bespaard kan worden. Na alle informatie verwerkt te hebben, presenteren de leerlingen hun tips en tops aan genodigden.

Deelnemers van dit platform zijn de inwoners van Katwijk, de ondernemers, verenigingen, scholen en de gemeente. Samen zorgen zij ervoor dat ze duurzamer leven, spelen en werken.

De betrokkenen praten daarna samen verder over de kansen en wensen om de school duurzamer te maken. Hierbij worden ook de adviezen van de leerlingen meegenomen.

Hierbij richten zij zich op drie pijlers: educatie, inzichtelijk maken van het energieverbruik van particulieren en bedrijven. Onderdeel van de ‘20Duurzaam20’-campagne is het educatieve project ‘Energieke Scholen’, uitgevoerd in samenwerking met de Stichting Milieu Dichterbij (SMD). Leerlingen van groep 7 of 8 gaan zelf onderzoek doen naar de kwaliteit van het binnenmilieu en het energiegebruik van de school. Na een introductieles door de SMD gaan de leerlingen op onderzoek uit. Zij controleren of er veel lampen en apparaten onnodig aanstaan en stellen vragen over het energiegebruik. De CO2-concentratie, het geluid, de temperatuur en de lichtsterkte in verschillende lokalen worden gemeten. Hiervoor gebruiken de leerlingen een luxmeter en andere meetapparatuur. Ook thuis onderzoeken zij of er energie

Basisscholen in Katwijk worden van harte uitgenodigd om mee te doen aan dit lesproject over energiebesparing en binnenmilieu. De eerste zes scholen hebben zich reeds aangemeld om nog in dit schooljaar mee te doen. Andere scholen zijn ook enthousiast en bekijken of zij in het volgend schooljaar mee kunnen doen met dit duurzaamheidsproject. Dit initiatief is mede mogelijk is gemaakt uit Sociaal Dividend van de Rabobank. Meer informatie op de website http://20duurzaam20.nl/ Ter illustratie een eerdere uitvoering van het lesproject ‘Energieke Scholen’ in Vierpolders. De eindpresentatie vindt plaats op 18 december.

Leerlingen van OBS De Tiende Penning in Vierpolders voeren opdrachten uit van het lesprogramma ‘Energieke Scholen’. Hoeveel stroom verbruikt bijvoorbeeld een radio?

MEGAFOON

9

Een leerling van scholengemeenschap Willem van Oranje presenteert bij RoosRos Architecten de ideeën van zijn 'adviesbureau' voor het verduurzamen van het dorpshart van Mijnsheerenland.

GEMEENTE BINNENMAAS BETREKT ADVIEZEN LEERLINGEN OUD-BEIJERLAND BIJ WINNEND ONTWERP ROOSROS VOOR DORPSHART Een duurzame dorpskern voor Mijnsheerenland. Dat was de wens van de gemeente Binnenmaas. Leerlingen van scholengemeenschap Willem van Oranje en het Actief College uit Oud-Beijerland hebben ook over deze opgave nagedacht voor het SMD-project ‘Scholen voor Duurzaamheid Hoeksche Waard’ en de gemeente van adviezen voorzien. RoosRos Architecten uit Oud-Beijerland won op 15 november de architectenselectie met een ontwerp voor een nieuw dorpshart. De duurzaamheidsadviezen van de scholieren zullen hierbij worden betrokken, beloofde de projectleider bij de gemeente. Door Isolde van Overbeek Een hart dat klopt!’ Dat was de wens van de gemeente Binnenmaas voor de dorpskern van het plaatsje Mijnsheerenland. Een plein waaraan alle sociale functies liggen (scholen, winkels, appartementen, een zorgcomplex en een sporthal) en dat duurzaam is qua materiaalgebruik en energievoorziening.

Architectenbureau RoosRos heeft van de gemeente Binnenmaas nu de opdracht gekregen om zijn winnende ontwerp voor een multifunctioneel centrum in de dorpskern van Mijnsheerenland verder uit te werken. “Uiteraard zullen daarbij ook de duurzaamheidsadviezen van de scholieren betrokken worden,” beloofde de projectleider bij de gemeente.

De Stichting Milieu Dichterbij begeleidde dit voorjaar leerlingen van scholengemeenschap Willem van Oranje en het Actief College uit Oud-Beijerland bij het project ‘Scholen voor Duurzaamheid’.

Ook architect Sander Ros liet de SMD weten dat hij wellicht gebruikmaakt van de adviezen die de leerlingen tijdens de eindmanifestatie op 14 mei op zijn kantoor presenteerden.

Eén van de opdrachten was: adviseer de gemeente Binnenmaas hoe zij het dorpshart van Mijnsheerenland een duurzaam karakter kan geven.

“De presentaties gaan wij nog eens goed bekijken. Mogelijk kunnen we zaken verwerken in de uitwerking van de plannen. Als het zover is laat ik het weten!”

10

MEGAFOON

DE SMD HELPT BIJ INVULLING ‘EXTRA AANPAK ZWERFAFVAL’ Gemeenten kunnen sinds begin september 2013 een zogeheten ‘zwerfafvalvergoeding‘ voor de extra aanpak van zwerfafval voor 2013 en 2014 aanvragen bij Nedvang. De Stichting Milieu Dichterbij (SMD) heeft beleidsmedewerkers van 14 gemeenten aangeschreven over deze financieringsmogelijkheden. De SMD kan helpen bij de invulling van de doelstellingen uit het rijksprogramma ‘Extra aanpak zwerfafval’. Uiteraard kan het plan aangepast worden aan de wensen van de gemeente, en mogelijk past de opzet van de SMD in het gemeentelijke afvalbeleidsplan. De SMD kan putten uit een ruime ervaring met het basisonderwijs en het voortgezet onderwijs. Daarnaast heeft de Stichting een tentoonstelling over afval, die gemeenten kunnen huren. Verder organiseert de SMD duurzame markten. De SMD zorgt voor een integrale aanpak van het voorkómen van zwerfafval. Door het betrekken van diverse groepen uit de samenleving krijgt deze aanpak een stevige basis. Door diverse mediamomenten krijgt deze aanpak een brede uitstraling. Dit alles leidt tot de gewenste houding en het gewenste gedrag ten aanzien van verpakkingen en zwerfafval bij een brede groep burgers. Vergoeding Alle Nederlandse gemeenten ontvangen jaarlijks een vergoeding van € 1,19 per inwoner voor de extra aanpak van zwerfafval. Dat komt neer op een totaalbedrag van € 20.000.000,-. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten informeerde haar leden in een brief van 3 september hoe zij de vergoeding kunnen aanvragen en wat de voorwaarden zijn. De vergoeding wordt direct aan gemeenten uitgekeerd. De afspraak is dat de gemeenten het geld gebruiken voor extra aanpak van zwerfafval, omdat blijkt dat er nog potentie is voor een schonere omgeving. Door de extra aanpak ontstaat minder zwerfafval en blijft de omgeving efficiënter schoon. Alle gemeentelijke activiteiten die bijdragen aan het verminderen van zwerfafval, kunnen in aanmerking komen voor een vergoeding. Gemeenten dienen een jaarplan in bij Nedvang, de uitvoeringsorganisatie van het verpakkende bedrijfsleven. Stichting Afvalfonds Verpakkingen keert de vergoeding uit. Plan SMD De SMD kan de gemeenten helpen bij de invulling van die extra aanpak van de zwerfafvalopgave. Bent u geïnteresseerd in het plan van de SMD? Stuur dan een e-mail naar [email protected] of neem contact op via 0180- 61 44 33.

MEGAFOON

11

UITGEVOERDE PROJECTEN VAN DE SMD IN HET VIERDE KWARTAAL 2013

Werk in uitvoering

• • • • • • • • • • • • • •

Energieke Scholen, Katwijk (verkenning) Energieke Scholen, OBS De Tiende Penning, Vierpolders De Boer op!, 6 lessen voor groep 5 en 6 van 4 verschillende basisscholen in de deelgemeente Noord Slootles ter opluistering van opening Polderpad Vlinderstrik Lansingerland Sarah’s Wereld op Goeree-Overflakkee in opdracht van coöperatie Deltawind Sarah’s Wereld in Maassluis, 6 lessen op 5 verschillende basisscholen Uitvoering NME-programma op Voorne-Putten en Rozenburg in het kader van het samenwerkingsverband NME-VPR (Brielle, Bernisse, Westvoorne en deelgemeente Rozenburg) Deelname aan ZON-overleggen en Duurzaam Door Participatie in duurzaamheidsnetwerken, zoals Coöperatie Hoeksche Waard Duurzaam en Duurzaam Barendrecht en het Beleidsplan Duurzaamheid Westvoorne Inzet voor een structureel NME-aanbod op Goeree-Overflakkee, in de Hoeksche Waard en de BAR-gemeenten Facilitering realisatietraject Klimaatark Barendrecht Start traject ‘Train-de-trainer’ Voortzetting traject ‘Duurzaam Door’ in combinatie met watereducatie en sociale duurzaamheid Redactie en uitgave de Megafoon

In opdracht van / mede mogelijk gemaakt door:

Katwijk

12

MEGAFOON

KLIMAATARK

Klimaatark: in de klimaatbuffer van Deltapoort In nauwe samenwerking met de gemeente Barendrecht ontwikkelden de SMD, SuperUseStudios en Van Binnen Natuurlijk Wonen een uniek concept voor een zelfvoorzienend en klimaatneutraal educatie- en bezoekerscentrum in de Zuidpolder: de Klimaatark. Het gebouw, ontworpen door SuperUseStudios uit Rotterdam, wordt met eenvoudige technieken opgetrokken uit her te gebruiken bouwmaterialen en op creatieve wijze verwerkte restmaterialen.

Locatie 3e Barendrechtseweg

11.12.13! OPRICHTING STICHTING KLIMAATAUTARKIE! Door Lilian van der Horst Gebruik makend van de laatste cijfermatige historische datum van deze eeuw, is een nieuwe stichting in leven geroepen. De Stichting Klimaatautarkie is de rechtsopvolger van de Stichting Milieu Dichterbij inzake het concept klimaatark. Voor de realisatie van de Klimaatark Barendrecht worden veel coalities aangegaan. De statuten van de Stichting Milieu Dichterbij, als non-profitorganisatie, dekten

MEGAFOON

tot nu toe het maatschappelijk belang. De bouw en exploitatie van een autarkisch gebouw is echter van een ander kaliber. Zeker als dat gebeurt met inzet van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in een werktraject. Dat past niet binnen de werkzaamheden van de medewerkers, zoals het geven van natuur- en duurzaamheideducatie gastlessen. Er blijft wel een duidelijke relatie bestaan.

13

Sinds 2009 is door iedereen hard gewerkt om de klimaatark vlot te trekken. Na Nieuwjaar volgt meer nieuws. Voor nu een voorproefje in de vorm van een korte opsomming van de doelstellingen, zoals vastgelegd in de statuten. “De Stichting heeft ten doel het ontwikkelen en exploiteren van klimaatarken of een deel daarvan. Klimaatarken zijn gebouwen die zoveel mogelijk zelfvoorzienend zijn voor wat betreft watergebruik, verwarming, energiegebruik en afvalverwerking. De bouwwijze is gericht op het hergebruik van bestaande materialen en het gebruik van herwinbare grondstoffen. Klimaatarken kunnen ruimte bieden aan woon- en werkbestemmingen met een gezond binnenklimaat, alsmede aan recreatieve en educatieve doeleinden. Klimaatarken krijgen een belangrijke functie in klimaat- en

duurzaamheidvoorlichting (aan alle doelgroepen in de maatschappij) door het introduceren en demonstreren van klimaatneutrale bouw. De Stichting tracht haar doel onder meer te verwezenlijken door het activeren van de publieke opinie ten aanzien van natuur, landschap en milieu, alsmede duurzaamheideducatie, in het bijzonder aangaande klimaatverandering, beheersing , -adaptatie en mitigatie. Ook wil de Stichting Klimaatautarkie het eigen initiatief en zelfwerkzaamheid van het publiek bevorderen in het kader van sociale duurzaamheid en bevordering van bewustwordingsprocessen, waardoor bij de mens het inzicht ontstaat dat hij onderdeel is van het natuurlijk milieu en daarmee in harmonie dient te leven.”

DE JONGSTE ONTWIKKELINGEN Samenwerkingsverbanden met de Hogeschool Rotterdam bewijzen de educatieve waarde van de Klimaatark Barendrecht al in de startfase. Studenten van de richting Accountancy hebben voor hun minoropdracht het businessplan uit 2009 geactualiseerd. Nu de traditionele financieringsmogelijkheden via subsidies en sponsoring minder mogelijkheden bieden, biedt hun onderzoek zicht op een meer eigentijdse aanpak. Met het Kennis Instituut Bouwkunde wordt een samenwerkingsovereenkomst aangegaan voor de overgang van schets- naar ontwerp- en bouwfase. Ook de Hogeschool Den Haag (HSS) is geïnteresseerd in participatie. Het Instituut Gebouwde Omgeving (IGO) heeft belangstelling voor het innovatieve en autarkische karakter van de Klimaatark. Met de Koninklijke Nederlandse Heidemaatschappij (KNMH) is een participatieovereenkomst getekend voor de

fase bestemmingsplanwijziging. De gemeente Barendrecht zette sinds zomer 2013 sterk in op het ‘Recreatieve Knooppunt 3e Barendrechtseweg’. Dit is een afstemming- en samenwerkingsverband tussen de particuliere initiatiefnemer de Familie Leeuwenburg voor een B&B annex theehuis op duurzame en gezonde basis. Met Levend Landbouwmuseum De Kleine Duiker, eveneens aan de overkant van de 3e Barendrechtseweg nabij de kruising met de Kilweg, gaat een werkproject sociale duurzaamheid van start. Via het concept De Werkschool zijn door het UWV vier leerlingen uit het bijzonder onderwijs goedgekeurd voor een begeleidend traject op weg naar echt werk en een actieve plaats in de maatschappij. Onder begeleiding van een jobcoach van onderwijsinstelling Auris en De Werkschool steken zij de handen uit de mouwen bij De Kleine Duiker. De werkleermeester en het bedrijf U-BUILD zorgen ervoor dat met deze constructie achterstallig noodzakelijk onderhoud en vernieuwingen worden uitgevoerd.

Klimaatark: afval = grondstof. Van haspel tot huis.

14

MEGAFOON

Koninklijk Besluit oprichting VTM

50 JAAR VTM! VERENIGING TER MILIEUBESCHERMING (VOORHEEN VERENIGING TEGEN MILIEUBEDERF) Humor, kennis, cocreatie en onderricht zijn kenmerken van de groene overlevers. Voor overheden en ondernemers bezigen we de termen voorlichting, congressen en communicatie, want men is nooit te oud of te belangrijk om te

leren. ‘Tegen Milieubederf’ zijn, is schoppen tegen het zere been van overheid en ondernemers. Dus is de naam van de 50-jarige moederorganisatie per 11.12.13 veranderd in: Vereniging Ter Milieubescherming’ (VTM).

Geheugensteuntje van de penningmeester: heeft u de contributie 2013 al voldaan?

MEGAFOON

15

VTM-DOSSIERS De VTM is statutair belang- en rechthebbende in Rijnmond en omgeving met als brede doelstelling behoud en bescherming van het agrarische open landschap en de daarbij behorende cultuurhistorische, landschap- en natuurwaarden. Ruimtelijke en infrastructurele plannen worden getoetst aan de aspecten water-, bodem- en luchtkwaliteit en gezonde leefomgeving en een goede afweging van nut en noodzaak van nieuwbouwplannen en waterberging. De VTM pleit voor het vastleggen van de relatie tussen gezondheid en leefomgeving in een Gezondheids Effect Screening (GES). Indien nodig worden juridische procedures gevoerd, in samenwerking met lokale organisaties, bedrijven en bewoners. Lidmaatschappen van professionele en juridische milieuorganisaties dragen bij aan kennis en versterken de positie binnen het netwerk.

FIJN STOF METEN MET UW IPHONE Fijn stof zit in de buitenlucht en ademen we in. Dat kan een risico zijn voor onze gezondheid. ‘iSPEX’ is een nieuwe manier om fijn stof in de lucht te meten. Deze meettechniek is een initiatief van onder andere de Universiteit Leiden, het RIVM en het KNMI. Met een opzetstukje voor de lens van een iPhone (4, 4s of 5) verandert de telefoon in een meetinstrument voor de luchtkwaliteit. iSPEX is een nieuwe meettechniek waarmee bepaald kan worden of er veel of weinig fijn stof zit in de lucht, hoee groot de deeltjes zijn en wat de samenstelling is. Aan dit unieke experiment doen zo'n 10.000 Nederlanders mee. Zij kregen een opzetstukje voor de iPhone om de luchtkwaliteit te meten. Op de eerste nationale meetdag op 8 juli kwamen ruim 5.500 metingen op de kaart. Na een tweede succesvolle meetdag op 5 september heeft het iSPEX-team zich op de verwerking van de gegevens gestort. De resultaten worden deze maand opgestuurd voor een publicatie in een wetenschappelijk tijdschrift.

Zorg dat u de laatste versie van de app heeft. Kijk in de App Store op uw iPhone onder ‘updates’. Als u de app nog niet gedownload heeft, zoek dan in de App Store op uw iPhone naar ‘iSPEX’. De meetinstructies zijn te bekijken op www.ispex.nl/meetinstructies. Het belangrijkste is dat een flink stuk lucht zichtbaar is, zonder hoge gebouwen of bomen ervoor. Let erop dat u met de zon in de rug meet. Dat is in westelijke richting in de ochtend en in oostelijke richting in de middag. Op www.ispex.nl/kaart en in de iSPEX-app is een kaart te zien met alle meetpunten en de bijbehorende kleurcodes. Meer informatie: ispex.nl

16

MEGAFOON

Excursie werkzaamheden Bergboezem, 30-11-2013

Bordenstrijd in de Bergboezem: wie heeft de grootste?

UIT DE ALGEMENE LEDENVERGADERING 2013 OP 16 NOVEMBER Het jaarverslag van de voorzitter is een vast onder deel van de Algemene Ledenvergadering. Hieronder volgt een samenvatting. Procedures Bochtafsnijding Delftse Schie De Raad van State schorste op 2 augustus de bestemmingsplanwijziging die het mogelijk maakt dat in april de schop in de grond gaat om het omstreden kanaal aan te leggen. Onze bezwaren over een onzorgvuldig genomen besluit van Rotterdam, dagelijks bestuur Overschie, zijn gegrond. Het ontbreken van een milieu effect rapportage, onzekerheid over onveiligheid van de toekomstige regionale waterkering en de bomenkap ter plaatse van de nieuwe kering waren de hoofdpunten. De Provincie zegt zich niets aan te trekken van de uitspraak en gewoon door te gaan met voorbereidingen, vergunningen aanvragen en bodemsanering in het Schiedamse deel van het project. Bergboezem Berkel Een bestuurslid is tevens algemeen bestuurslid van de St. Natuur- en Milieuwacht Berkel&Rodenrijs in het kader van de jarenlange gezamenlijke inzet om de polder Schieveen, Vlinderstrik (PMR) en de Bergboezem te vrijwaren voor nieuwe natte natuur. Inzet is agrarisch natuurbeheer, erkenning van bestaande natuur- en landschapswaarden en geen beheer door grote terreinbeheerorganisaties. Tot nu toe zijn geen juridische overwinningen geboekt, slechts uitstel. Dat er moerassen en plassen gegraven worden, eisen van natuur- en vogelorganisaties buiten de Bergboezem, is een succes. Maar de aanleg van de onnodige bypass gaat door en de vernauwingen in de Bovenvaart worden niet aangepakt. Het polderlandschap op de schop gooien is goedkoper. Een nieuwe ontheffing geeft geen toestemming voor het verdrinken van grutto kuikens, zoals de oude ontheffing Flora en Faunawet. De vogels kunnen gewoon verjaagd worden in het broedseizoen. Wel dient gelet op de platte schijfhorenslak, een strikt beschermd kleinood van enkele millimeters. De aannemer is aan de slag met aanleg van houtsnipperpaden voor het vervoer van zand en klei voor de kadeophoging. Alle vee is uit de polder gehaald op last van de dienst landelijk gebied. De polder krijgt het aanzien van een bouwput en dat is erger dan de natuurvrienden

MEGAFOON

verwachtten. De sanering van het oude woonwagenkamp, waar de bypass een watergang doorheen wordt gegraven, is een punt van aandacht. Infrastructuur De VTM is niet voor en niet tegen de Blankenburgtunnel. Onder de leden zijn voor- en tegenstanders, afhankelijk van hun woonplaats. Wel wordt het logische vervolg: de aanleg van de A4 zuid unaniem afgewezen. In deze wordt samengewerkt met de Stichting tot Behoud van de Hoeksche Waard als Polderlandschap (BHWP). Het dossier A13/16 gaat veel tijd en inzet vergen. De negatieve gevolgen voor Polder Schieveen zijn nog niet te overzien. De positieve gevolgen voor de leefbaarheid van Overschie zijn gering. De VTM heeft zich aangesloten bij het Regioplatform Rottemeren, maar zal t.z.t. een eigen koers varen. Polders Rhoon (PMR) Steun aan de verenigde agrariërs en bewoners, hun alternatief van paden en bloeiende akkerlanden en tegen 600 hectare klei-oermoeras. In de Megafoon wordt aan het burgerplatform publicatieruimte aangeboden. Ook hier geldt dat uitstel en publiek aandacht hopelijk tot aanpassing van de plannen zal leiden. De crisis helpt daar bij het gezonde verstand om geen vruchtbare landbouwgrond en renderende maatschappelijk ingestelde agrarische ondernemingen het bestaan te ontnemen. Zie ook Red De Polder!!!!!!!!!!!!!! De uitspraken van de Raad van State omtrent het bestemmingsplan Vlinderstrik toont de ommekeer in bestuursrecht aan. Getoetst wordt aan staand beleid, niet of het beleid botst met maatschappelijk belang (natuur en milieu) of privébelang. Zelfs dan prevaleert het algemene belang. De aanleg van Maasvlakte 2 was landsbelang. Elk PMR-besluit is daarmee ´judge proof’, maar de geloofwaardigheid van de rechtstaat kalft af. Ondanks breed protest wordt de A4 aangelegd. Veel gevolgen, zoals kap van het Hargapark en verplaatsing sportvelden naar het tunneldak, zijn in niet in te schatten. De VTM zal de kapvergunningen zo mogelijk aanvechten.

17

Luchtkwaliteit Per 2 juli 2012 werd de snelheid op de A13 (VTMgebied) verhoogd. Vanuit de grondslag, Vereniging Tegen Luchtverontreiniging, is bezwaar en beroep ingesteld. Met gejuich ontvingen de VTM en de Stichting Gezond Overschie de uitspraak van de Rotterdamse rechtbank van 21 november jl.. Gelezen de brief van minister Schultz van Haegen aan de Tweede Kamer is zij niet van zins een nieuw besluit te nemen, waarbij zij rekening houdt met de gezondheid en het welbevinden van de 8.500 omwonenden. Zij hecht meer waarde aan vrijheid van verkeer voor de willekeurige paserende automobilist. De minister houdt vol dat ‘aan alle milieunormen wordt voldaan’ en gaat daarmee in hoger beroep bij de Raad van State. Gaat de gemeente Rotterdam verder procederen? Dat zou uniek zijn en positief. De VTM is voornemers de strijd voort te zetten tot aan de Europese Commissie, daarin gesteund door de diverse medisch wetenschappelijke publicaties over de gevolgen van leven onder invloedsfeer van verkeersuitstoot. Indien een lokale bewonersgroep meedoet, scheelt dat in de kosten van juridische bijstand. Samenwerken is de kracht van de VTM, nu demonstraties minder impact hebben dan de juridische aanpak ter milieubescherming.

Participatie De VTM wordt steeds vaker uitgenodigd voor vooroverleggen, gebiedstafels en conferenties. De kennis omtrent waterwerken en –wegen, natuurvriendelijke oevers, flora en fauna - ook exoten - wordt gevraagd en vervolgens ingepast in de vergunning en uitvoering. Het bespaart bezwaarprocedures en draagt bij aan milieubescherming bij werkzaamheden. Knelpunt is dat dit neerkomt op de inzet van een bestuurslid.

Milieueffect bochtafsnijding Delftse Schie: eens stond hier de statige Hof van Cyrene…

Dossier Bochtafsnijding Delftse Schie

TREKT PROVINCIE OMSTREDEN WIJZIGINGSPLAN IN, VLAK VOOR BODEMPROCEDURE? De uitnodiging van de Raad van State voor de zitting op 27 februari aanstaande over de bodemprocedure Wijzigingsplan Bochtafsnijding Delftse Schie ligt nauwelijks op de mat, of de provincie Zuid-Holland komt met een truc teneinde de hele procedure te omzeilen. Een nieuw inpassingsplan, als hamerstuk door de Provinciale Staten heen geloodst, moet voorkomen dat de Raad van State het wijzigingsplan naar de prullenbak verwijst. Schande voor de provinciale projectorganisatie die zich er op voor lieten staan dat ‘deze eenvoudige ingreep’ vlot door de ambtelijke en bestuurlijke pijpleiding zou stromen. Schande voor gedeputeerde De Bondt, die al eerder op leugens gebaseerde disinformatie is betrapt. Zij wil zich niet het persspektakel laten ontnemen om nog voor de provinciale verkiezingen in april 2015 het eerste schip door het nieuwe kanaal te laten varen. Voor alle duidelijkheid: die leugen betrof de toezegging dat de archeologische vondsten op de plek Hof van Cyrene fysiek bewaard zouden blijven. Ondanks hun oudheidkundige waarde, waardoor zij het verdienden ‘in situ bewaard te blijven’, zijn de muren en houtconstructies als puin afgevoerd. Van de middeleeuwse versterkte boeren hofstede, de oorspronkelijke dam in de Schie – de wieg van Schiedam en Overschie -, de kades en het plaveisel resten slechts digitale herinneringen, voorbehouden aan de provinciale archeologen. Ook het monumentale bosplantsoen Hof van Cyrene is ter ziele. De zwaar vervuilde bodem is gesaneerd. Een troosteloze kale zandvlakte wacht op de volgende verstoring: de graafmachines voor de - voor ingewijden en omwonenden - overbodige vaarweg.

18

Dit restant van middeleeuwse nederzetting onder het Hof van Cyrene is vernietigd in zomer 2013.

Op 15 januari jl. schrijft beleidsmedewerker Schepers: “De provincie zal met het voorgenomen inpassingsplan een integraal plan maken voor het gehele project op het grondgebied van Rotterdam, met inbegrip van dat deel dat in het bestreden wijzigingsplan is opgenomen. Het ontwerp

MEGAFOON

inpassingsplan zal volgens planning op 4 februari 2014 door GS worden vastgesteld. Gelijktijdig zullen GS naar verwachting de gemeente Rotterdam gaan verzoeken om het bestreden wijzigingsplan in te trekken.” Met andere woorden: ‘Rotterdam (lees: deelgemeente Overschie) heeft er een zooitje van gemaakt. Nu trekken wij de zaak naar ons toe.‘ Dat wordt scherp letten op de bekendmakingen. Of zou de projectorganisatie haar leven echt verbeterd hebben en alle betrokkenen actief informeren?

die vloekt achter de Grote Kerk’ door de financiële pijlers gezakt.

Zijn daarmee alle wapens uit handen geslagen? De startnotitie met de planning voor de vaststelling van het ontwerpinpassingsplan staat nu als hamerstuk op de agenda van PS op 29 januari. De VTM en de bewoners kunnen hun zienswijzen en bezwaren tegen dat ontwerp begin februari – opnieuw- indienen. Dat de deelgemeente Overschie er blijkbaar een zooitje van heeft gemaakt en buiten de waarde van een complete volksopstand heeft gerekend, is nu wel duidelijk. Onder druk van de publieke opinie schrapte de deelraad eind 2013 de reservering van € 75.000,- voor een fietsbrug over het eiland, dat ontstaat tussen de oude en nieuwe vaarweg. Daarmee is ook de ontsierende ‘brug

Die optie betekent dat de waterkering gedurende tien jaar niet voldoet aan de geldende veiligheidseisen van 100 procent die voor deze regionale waterkering geldt, omdat een aantal huidige bomen op de toekomstige kade mag blijven. Het inpassingsplan voedt nu drie procedures samen tot één enkele: aanlegvergunning, ontgronding en een nieuw bestemmingsplan voor het kanaal. Rest de watervergunning, te verlenen door het Hoogheemraadschap van Delfland. Welke list wordt verzonnen om de afweging ‘toename vaarveiligheid versus afname waterveiligheid’ door de Verenigde Vergadering van Delfland te loodsen? Agenderen als hamerstuk?

De kap van 368 volwassen populieren, die het bedrijfsterrein Noord-West aan het oog onttrekken, was niet opgenomen in de milieueffectrapportage. Slordig, oordeelde de voorzieningenrechter. De nieuwe list is, dat de bomen geleidelijk worden vervangen, dat wil zeggen: gespreid over 10 jaar, zelfs als dit de kade verzwakt.

LUCHTKWALITEIT OVERSCHIE Het Rotterdamse Climate Initiative draagt niet bij aan een schonere lucht Het Rotterdamse Climate Initiative lost geen milieukwesties op. Laat staan dat het programma bijdraagt aan het leven in een schonere lucht. In zoverre eens met Van Gent (VVD). De kritische burger heeft van meet af aan twijfels gehad bij de effectiviteit van het RCI, voor zover het om meetbare doelstellingen gaat. En die wisselden nogal eens. Was het een 50% reductie in 2025 van de CO2-uitstoot in 1996, of 25% reductie in 2015 ten opzichte van de uitstoot ergens in de vorige eeuw? Zelfs op geïnteresseerden komt het RCI over als een formatie afstandelijke managers die voornamelijk communiceert via folders vol geoliede PR-taal. Wellicht overtuigend in boardrooms en in ‘Brussel’, maar niet op straatniveau. In ‘Brussel’ is uitstel gekregen om de Europese luchtkwaliteitsnormen te halen voor het wegverkeer. Dat dit te maken had met de aanleg van Maasvlakte

MEGAFOON

2 en de verwachte toename van (vracht)verkeer is een verdoezeld, maar desondanks publiek geheim. Het maatschappelijk debat over de gezondheidsrisico van uitlaatgassen is daarmee gesmoord. Getuige het belastende DCMRrapport over de gevolgen van de snelheidsverhoging op de A13. Een VVD-paradepaardje, nota bene. Niemand heeft de vraag nog beantwoord waarom dat rapport vanaf maart op het bureau van het RCI lag, zonder de gedupeerden van de snelheidsverhoging erover te informeren. Blijkbaar heeft het RCI zich vergaloppeerd aan verhandelbare CO2emissierechten en -opslag. Beter, normatief gezien, ware het om gezondheidsnormen als doelstelling op te nemen, voordat ook gezondheidsrechten verhandelbaar worden. L. van der Horst, Overschie

19

Dit schilderij werd gemaakt in het kader van het project ‘Reine Lucht’ in het atelier van een Overschiese kunstenaar.

MINISTER SCHULTZ SLEEPT VOORSTANDERS 80 KM OP A13 OVERSCHIE VOOR HOOGSTE BESTUURSRECHTER Juichten de bewoners van Overschie te vroeg? Met de uitspraak op 21 november 2013 zette de Rotterdamse rechtbank minister Schultz flink op haar nummer. “Hou rekening met de gezondheid van de bewoners bij de snelheidsverhoging van 80 naar 100km/uur en neem op grond daarvan een nieuw besluit.” De minister die alleen oog blijkt te hebben voor ‘de rijvrijheid van automobilist’ trekt zich niets aan van de Rotterdamse bestuurlijke veroordeling. Ook niet van de daarna losgebarsten media- hype ten gunste van dat arme Overschie. Plots was er aandacht van - merkwaardigerwijs tot nu toe onbelicht gebleven- wetenschappelijke publicaties over gezondheidsschade van uitlaatgassen op de mens. De jonge en ongeboren mens in het bijzonder. Op 20 december 2013 ging het ministerie van Infrastructuur en Milieu in hoger beroep bij de Raad van State tegen de uitspraak van de Rotterdamse rechter van 21 november. Voor de VTM is dat de omgekeerde wereld: van eiser, die de overheid op de vingers tikt wegens onzorgvuldige belangenafweging, zijn wij in de rol van verweerder gemanoeuvreerd. Wij dienen ons te verweren omdat wij opkomen voor het recht op een schone en gezonde leefomgeving! De tegenargumenten van de minister gaan vooral over “ het ten onrechte geen gewicht toekennen aan het gegeven dat de (berekende) concentratie stikstofoxide reeds in 2011, voorafgaand aan de snelheidsverhoging, hoger was dan de norm van 40 mu die de richtlijn Luchtkwaliteit is gesteld voor het jaar 2015, ondanks het feit dat de geldende grenswaarde 60 mu bedraagt.” Ook weerlegt zij dat : “in het kader van de belangenafweging ik niet had mogen volstaan met de motivering dat de berekende waarde ver onder de op dat moment geldende grenswaarde valt.” Dan de kwestie van het onterecht gebruikmaken van de geluidsreductieplafonds. “Ik bestrijd dat uit de wettekst, de memorie van toelichting en de verdere wetsgeschiedenis van de voor geluid relevante delen van de Wet milieubeheer (Wm) zou voortvloeien dat ik gehouden ben om te allen tijde de werkruimte van 1,5 db te handhaven. Met deze opvatting introduceert de rechtbank een nieuwe norm die geen grondslag heeft in de wettekst.”

20

Gelukkig komt ook Rotterdam in het geweer en hopelijk ook Milieudefensie. Indien onze jurist mr. Jan - Eelco Dijk van Vos en Vennoten te Haarlem alleen het verweer zou voeren, zou dat een te zware maatschappelijke taak zijn voor de VTM en de Stichting Gezond Overschie als ongesubsidieerde organisaties van kritische bewoners. In het slechts acht kantjes tellende ministeriele verweer is geen woord gewijd aan de menselijke aspecten, aan de geleden en de te verwachten gezondheidsschade. Is minster Schultz een robot zonder gevoel die geniet van uitlaatgassen? Haar verweer, kenmerk IENM/BSK-2013/309493 heeft blijkbaar de pers niet bereikt. Kopiëren wij het beeld van de - eindelijk- in opstand gekomen Groningers samengedrongen rond minster Kamp naar Minster Schultz-Verhaegen te midden boze Overschiëenaars, versterkt door actievoerders uit Amsterdam en ook Den Haag, dan hoeven de media niet opzoek naar brisante kopij. Daar zorgen wij zelf voor. De altijd zo volgzame deelraad van Overschie heeft op 12 december j.l. nu toch een persbericht naar buiten gebracht waarin zij aandringen op de snelheidsverlaging tot 80 km op de A13 door de woonwijk. Of de zeventig gezinnen die van de zomer hun nieuwe eengezinswoningen betrekken aan het Kleinpolderplein(A13- A20) de harde feiten van hun toekomstige levensverwachting meekrijgen, is een open vraag. Investeerders Woonstad (koopwoningen) en Achmea pensioenfonds (huurwoningen) hangen de vuile was niet buiten. Of rekenen zij zich rijk en gezond aan de komst van de A13/16; op z’n vroegst in 2021? Aan de Gebiedstafel -West werd de politieke droom over een stadsweg door de wijk en sloop bogen Kleinpolderplein ruw verstoord. ‘Het probleem Overschie valt buiten dit kader’, kapte de gespreksleider de discussie. Lees: het probleem A13-Overschie wordt over de schutting gegooid. De A13 ooit de N13? Vergeet het maar. De A13/16 wordt een zesbaans weg op een aarden wal die polder Schieveen in stukken scheurt met een ruime bocht, berekent op eco –vrachtwagencombinaties. Bekostigd uit de Groningse aardgasbaten?

MEGAFOON

PETITIE POLDERKINDEREN RHOON Stop project Buytenland! Door Ab Greijn Zoals bekend zijn 7 Polderkinderen begin oktober de petitie ‘Stop project Buytenland nu’ gestart met als doel 40.000 handtekeningen binnen te halen om dit belangrijke onderwerp als burgerinitiatief opnieuw in de Tweede Kamer behandeld te krijgen. Op Facebook (https://www. facebook.com/redpoldersrhoon)) worden dagelijks berichten geplaatst, kijk dus regelmatig naar de laatste ontwikkelingen! Ook hebben de Polderkinderen een eigen website (www.redpoldersrhoon.nl) waar, naast veel informatie, iedereen snel de petitie kan ondertekenen. Deze website wordt nu al veelvuldig bezocht. Tot slot kan iedereen ook via twitter (https://twitter.com/redpoldersrhoon) de laatste nieuwsfeiten vernemen.

Namens de Polderkinderen van het actiecomité Red Polders Rhoon Medio december staat de teller al op bijna 16.000 handtekeningen!

De Polderkinderen zoeken eenmalig hulp! Ondanks dat de actie tot nu toe goed verloopt, zijn er minimaal 40.000 ‘handtekeningen’ nodig om dit belangrijke onderwerp in de Tweede Kamer behandeld te krijgen. De Polderkinderen zijn op zoek naar bewoners die eenmalig, uitsluitend in hun eigen straat, zo veel mogelijk bewoners kort willen bezoeken met de vraag of zij ook de petitie willen tekenen. Dit kost u weinig tijd, maar u helpt er de Polderkinderen enorm mee! Er zijn speciale intekenlijsten gemaakt, voor nadere informatie en/of aanmelden kan men terecht bij Ab Greijn, 010-7616455 of [email protected] Bel of mail en u ontvangt binnen 1 dag de lijst bij u thuis of op de mail. Ook winkeliers die willen helpen door zo’n intekenlijst op een zichtbare plaats in de winkel te plaatsen, kunnen vanzelfsprekend contact opnemen met Ab Greijn. Aantal handtekeningen Begin november konden wij u melden dat er al 6.300 getekende petities binnen zijn. Een week later zitten we al op bijna 7.500 handtekeningen. Tevens staat de website ook half november weer in de top 20 van de meest populaire websites van Nederland.

MEGAFOON

21

Buijtenland van Rhoon De boeren, de burgers en de wethouder willen er niets van weten, al die nieuwe natuur in die malse, eindeloze klei. Het hele project komt dus maar moeizaam van de grond. Ja, dat krijg je ervan als je in ruil voor de uitbreiding van de Maasvlakte 40 kilometer verderop, hier de ecologische compensatie ervan wil realiseren. Wat hebben de bewoners van Rhoon en Cranisselande nou met die Maasvlakte te maken? Hoe kun je nou toch besluiten dat de schade aan het dierenleven in zee kan worden afgekocht met nieuwe geulen in de polder? Toch is het goed om in het gefragmenteerde IJsselmonde wat meer ruimtelijke stabiliteit op te bouwen. Maar dan niet omdat de Maasvlakte dat wil, verdomme. Uit: Beloofde landschappen … in beeld. Joost van Hezewijk (fotografische observaties) en Eric Luiten (tekstuele overpeinzingen), 2012

GEDEPUTEERDE WIL SERIEUS AAN DE SLAG MET ALTERNATIEF BUIJTENLAND VAN RHOON Gedeputeerde Govert Veldhuijzen wil serieus aan de slag met boeren en natuurorganisaties om tot een mogelijk andere invulling te komen voor het Buijtenland van Rhoon, het natuur- en recreatieproject van 600 hectare in Albrandswaard. Daarvoor is het wel zaak dat de provincie snel te horen krijgt hoe minister Schultz van Infrastructuur en Milieu wil omgaan met de motie die in december is ingediend. Dit heeft de gedeputeerde woensdag gezegd in de Statencommissie Water en Groen. De Statenleden wilden weten hoe de provincie het project verder gaat uitvoeren, nu de Tweede Kamer wil dat er meer draagvlak wordt gezocht bij de agrariërs en bewoners in het gebied. Tegelijk houdt ook de Tweede Kamer vast aan de oorspronkelijke natuuren recreatiedoelstellingen zoals die wettelijk zijn vastgelegd in de zogeheten Planologische Kernbeslissing. De provincie voert het project uit in opdracht van het Rijk. Veldhuijzen gaf aan dat hij daarom eerst “precies wil weten” hoe het kabinet erin zit. Vervolgens zal hij een gesprek over de mogelijk nieuwe invulling aangaan met de verantwoordelijk staatssecretaris Dijksma. Pas dan kan hij het gesprek over alternatieven aangaan met de agrariërs

en natuurorganisaties in het gebied en de bestuurlijke projectpartners. Tijdens de commissie presenteerde Jaap Dirkmaat, oudvoorzitter en oprichter van de Vereniging Das en Boom, een alternatief plan voor het Buijtenland van Rhoon waarin de natte natuur volledig was verdwenen. Dirkmaat deed zijn onderzoek in opdracht van een aantal agrariërs in het gebied. Volgens Dirkmaat kan een versterking van de biodiversiteit en de recreatieve doeleinden ook gediend zijn met zogeheten natuurakkers. De boeren kunnen op die manier blijven zitten. Veldhuijzen noemde het plan “interessant” en het leek hem “zinvol” om het plan “onderwerp van gesprek te laten zijn”.

Tot de Polderdag 2014! (op de langste dag, 21 juni).

22

MEGAFOON

OPNIEUW GROTE KAP IN HARGAPARK Door Fred van der Drift Gemeente Schiedam is op 23 september begonnen met het kappen van 101 populieren achter het Spirit-terrein in de bocht van de A4. De bomen waren al in slechte conditie en zouden nu echt op omvallen staan. Dit komt door het aanleggen van een nieuwe rijstrook voor de A20. Het talud is metershoog en er wordt flink gedraineerd. De populieren zijn tegen deze druk en drainage niet bestand. In één week tijd is er geschouwd, de kapvergunning aangevraagd en tegelijkertijd verleend. Maandag 23 september zou de zaag in de bomen gezet worden. Het zicht zou bij het rooien van de populieren niet veel veranderen. Er is alleen herplant van struikgewas met boomvormers. Geen acuut gevaar De VTM heeft bezwaar aangetekend tegen deze rigoureuze kap. Er bestaat een herplantplicht, er is geen acuut gevaar en het is niet duidelijk of alle bomen zijn geïnspecteerd. Het gaat de VTM ook om de samenhang van het hele Hargapark. Zoals de aankleding en inpassing van het

MEGAFOON

ziekenhuisterrein in relatie tot de ecologische zone van de Poldervaart, de reconstructie van de Hargalaan en de aanleg van de Eneco-warmte leiding. Aan de verleende vergunning ontbreken een visie op het gebied, de aansluiting op een inrichtingsplan en het inzicht in de gevolgen voor de natuur- en belevingswaarde van het Hargapark en omgeving. De VTM bestrijdt de urgentie van de noodkap, mede gezien de onomkeerbaarheid en de te korte afwegingstermijn die zorgvuldigheid en de zorgplicht in de weg staan. In een formele bezwarenprocedure zouden aanbevelingen en tegemoetkomingen besproken kunnen worden. De VTM heeft daarom de gemeente verzocht de bezwaren gegrond te verklaren en de vergunning te vernietigen. De bezwaarschriftencommissie oordeelde dat het bezwaar ‘niet-ontvankelijk’ is omdat de bomen al gekapt zijn. Met andere woorden: snel kappen, dan zijn meteen alle bezwaren van tafel geveegd.

23

DE VTM STEUNT U BIJ INSPRAAK EN ACTIE Gebeurt er in uw omgeving iets waarmee u het niet eens bent? Wilt u dat laten weten aan de politiek en de beleidsmakers, maar weet u niet precies hoe u dat aan moet pakken of zoekt u medestanders? De Vereniging Ter Milieubescherming kan u op verzoek steunen bij inspraak en bezwaarprocedures over onderwerpen op het gebied van milieu, ruimtelijke ordening en leefomgevingkwaliteit.

In de schaduw van mijn oude esboom’, gedicht van de Vlaamse dichter Andries D’hoeve (19081993) in Galmaarden (B).

AANMELDBON Naam: Adres: Postcode en woonplaats: Telefoonnummer: E- mailadres: Datum: Handtekening:



JA! Ik word lid van de VTM voor €15,- per jaar. Ik wacht met betalen op de acceptgiro die mij wordt toegezonden.

DEZE BON OPSTUREN IN EEN GEFRANKEERDE ENVELOP NAAR: Vereniging Ter Milieubescherming Postbus 21690 3001 AR Rotterdam Aanmelden kan ook via de website www.vtm-milieu.nl

24

©2002 adoskam.nl

MEGAFOON