Dag van de mantelzorg

Informele zorg • mantelzorgondersteuning • vrijwillige thuishulp• buddyzorg

Tandem Nieuws

In deze uitgave

Tijd voor jezelf Er wordt gezegd dat je eerst goed voor jezelf moet zorgen voor dat je voor een ander kan zorgen. Wellicht zal iedereen dit onderschrijven, maar hoe doe je dat als de zorg voor een ander veel tijd kost? En wat houdt het in? Beantwoord u eens deze vragen voor uzelf: Eet ik genoeg en gezond? Krijg ik voldoende nachtrust? Wanneer was het laatste etentje met iemand? Wanneer neem ik exclusieve aandacht voor mijn kinderen? Wanneer heb ik tijd voor de kleinkinderen? Luister ik naar muziek die ik mooi vind? Van welke sport of beweging hou ik en wat doe ik eraan? Hoe vaak? Wanneer was ik voor het laatst een middag buiten, lekker wandelen door het bos of uitwaaien aan het strand? Pas wanneer je lekker in je vel zit kun je goed en ontspannen voor iemand zorgen, pas dan kun je ook plezier beleven aan het zorgen. Zorgen voor iemand die je lief is kan heel waardevol en zinvol zijn. Misschien komt u, na het lezen van deze nieuwsbrief, op ideeën om het toch weer even beter te doen; tijd voor jezelf nemen. Jytte Knudby, operationeel manager

december 2011

Voorwoord Dag van de mantelzorg Campagne Mantelzorg “Het leven van Jackie” Column Jos Mokveld Hoe maak ik tijd voor mezelf Aanbieding vakantiebeurs 2012

Tandem tijdens de feestdagen Tandem is gesloten van maandag 26 december t/m 1 januari 2012. Wij zijn dan telefonisch niet bereikbaar. Vanaf maandag 2 januari staan onze medewerkers weer voor u klaar!

Dag van de mantelzorg Op donderdag 10 november jl. heeft voor de 7de keer de dag van de mantelzorg plaatsgevonden. De dag is georganiseerd in 10 verschillende gemeenten in Midden– en Zuid-Kennemerland. Deze dag was wederom een groot succes! Op de locaties met een ochtendprogramma werd iedereen ontvangen met een kopje koffie of thee en wat lekkers. Daarna startten de verwenworkshops waaronder sieraden maken, werken met speksteen en een lachworkshop. Op de locaties met een middagprogramma werd men ontvangen met een lunch. Er was een grote opkomst deze dag. Vanwege de landelijke bezuinigen waren we genoodzaakt de invulling van deze dag terug te brengen naar een halve dag. Desondanks hoorden we hier ook positieve geluiden over. Veel mantelzorgers vonden dit prettig. Zo konden zij op tijd thuis zijn om voor hun zieke naaste te zorgen. Een greep uit de vele reacties die wij mochten ontvangen: “Bedankt allemaal, ik heb een fantastische ochtend gehad”, “Jammer van de verkorte versie, wellicht volgend jaar langer”, “Heerlijk genoten”, “Even iets anders dan elke dag zorgen”, “Ben erg blij met de armband die ik zelf heb mogen maken”, “Heerlijk dat swingen met de heupen bij Afro Zumba”, “Lachen, lachen en nog eens gelachen, wat was het genieten bij de lachworkshop”.

Campagne Mantelzorg Een jaar lang heeft Tandem campagne gevoerd in gemeente Haarlem. Het doel was bekendheid te geven aan de term mantelzorg. De campagne werd mogelijk gemaakt door financiering van de gemeente.

Wethouder Jack van der Hoek (rechts) bij het afsluiten van de campagne in het centrum van Haarlem.

Het leven van Jackie Het leven van Jackie (58 jaar) veranderde ingrijpend toen haar partner een hersenbloeding kreeg. “Hij is volledig afhankelijk van mij geworden,” zegt Jackie. “Hij is linkszijdig verlamd en kan niet praten. Ik moet hem overal bij helpen: wassen en aankleden, scheren, vanuit bed in zijn stoel helpen, proberen te begrijpen wat hij zegt. En wat nog het meest moeilijke voor mij is: geduld hebben met hem! Ik ben zelf altijd een sportieve drukke vrouw geweest. Ik had naast het sporten allerlei hobby’s. Een ervan is schilderen. Maar door de situatie kom ik hier niet meer aan toe. Mijn man kan niet alleen blijven waardoor ik de hele dag bij hem moet zijn. “Ik ben mijn sportmaatje, gezelligheidsmaatje, mijn partner en mijn praatmaatje kwijt.” Nu wordt altijd wel door iedereen gezegd: blijf je hobby’s zoveel mogelijk doen want dat is goed voor de ontspanning. Je hebt het nodig om het zo lang mogelijk vol te houden. Maar hoe doe je dat dan? Even tijd voor jezelf nemen, het klinkt zo vanzelfsprekend en logisch. Maar zo eenvoudig is dat niet. Wie zorgt er dan voor mijn man? Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Mijn man wil niemand anders. Dat maakt het lastig. De kinderen hebben het allemaal druk. Zij hebben hun eigen gezin en werk. Het voelde alsof ik alleen nog maar aan het zorgen was. Het contact, zoals wij vroeger met elkaar hadden, is veranderd. We konden toen samen gezellig wandelen en samen uit eten gaan of naar de film. Dat kan nu niet meer. Alles is anders geworden. Samen is er niet meer bij. We leven in een klein kringetje. Ik ben mijn sportmaatje, gezelligheidsmaatje, mijn partner en mijn praatmaatje kwijt. De mensen in mijn omgeving zeggen dat ik al in de chronische rouw ben. Ik vond dat een beetje onzin maar later begreep ik wat ermee bedoeld wordt. Als je partner komt te overlijden dan heb je verdriet en mis je hem. Ik mis mijn man ook en heb verdriet dat hij niet meer is zoals hij vroeger was. Elke dag word ik ermee geconfronteerd hoe moeilijk het voor hem is om zo te moeten leven. En dat vind ik erg moeilijk om te zien. Nu heb ik uiteindelijk toch voor elkaar gekregen dat

mijn man 1 dag in de week naar de dagopvang gaat. Het is soms lastig om hem gemotiveerd te krijgen erheen te gaan, maar het geeft mij wel even wat rust. Soms voel ik me schuldig dat ik een leuke dag heb gehad. De zorg overdragen aan anderen is voor mij een heel proces geweest. Stapje voor stapje heb ik uiteindelijk, met veel steun van anderen, voor elkaar gekregen dat mijn man nu meerdere dagen in de week naar dagopvang gaat. Zo af en toe neem ik een weekje vakantie zonder mijn partner. Hij logeert dan in een verpleeghuis. We doen nog veel dingen samen. We gaan samen op een aangepaste vakantie van het Rode Kruis. Dan worden we allebei lekker verwend. Maar voordat ik dit allemaal voor elkaar had is er wel een aantal jaren overheen gegaan. Achteraf denk ik weleens: had ik het allemaal maar eerder gedaan! Door de tijd voor mijzelf te nemen heb ik meer energie over om voor mijn man te zorgen en leuke dingen met hem te ondernemen. Ik kan de zorg nu makkelijker volhouden.” Door: Jackie, mantelzorger

Tijd voor jezelf

COLUMN

Een paar weken geleden zijn ik en mijn vrouw eindelijk weer eens op vakantie geweest. Vanuit het verpleeghuis was voor bewoners en hun partners (of een familielid) een midweek geregeld in een groepsaccommodatie in Lemele bij Ommen. Het is daar helemaal aangepast aan mindervaliden en vooral rolstoelgebruikers. Vanuit het verpleeghuis ging ook een aantal verpleegkundigen en vrijwilligsters mee die 24 uur per dag zorg konden verlenen. Zo konden de meereizende familieleden hun zorgtaken een beetje vergeten en van de vakantie genieten. Dat hebben we dan ook volop gedaan. Als paar hebben we alleen maar leuke dingen gedaan; veel gewandeld en gefietst met een elektrische rolstoelfiets. Ook lekker gegeten en gedronken. En als er zorg verleend moest worden hoefde ik dat niet zelf te doen. Zo waren we er samen op een heel ontspannen manier even tussenuit. Van de andere familieleden hoorde ik dezelfde ervaringen. Je was wel de hele tijd samen met je partner, vader of moeder, maar je had geen echte zorgen. Je kwam weer eens aan jezelf toe. Ook degenen die zorg nodig hadden, de verpleeghuisbewoners, waren zeer ontspannen. Ze voelden dat ze in een andere omgeving waren, en ze hadden natuurlijk de “luxe” dat hun partner of familielid de hele dag in hun nabijheid was. Ze kregen de hele dag volop aandacht, wat in het verpleeghuis niet vanzelfsprekend is. Je zag ze allemaal opfleuren. Dat sommigen na een uur niet meer weten

wat ze hebben gedaan, is niet zo erg. Op het moment van een leuke activiteit zie je dat ze genieten. Dat is ook voor de familie en verzorging een positieve bevestiging voor al je inspanning om het hen naar de zin te maken. Toen ik daarna weer thuis was, vroeg ik me wel af of ik ook buiten die vakantie voldoende tijd voor mezelf zou kunnen hebben. Ik was al gauw weer in het oude ritme vervallen met thuis de dagelijkse gang van zaken regelen en verder veel in het verpleeghuis zijn om daar de boel een beetje te helpen redderen. Ik zie dat de verpleging heel goed haar best doet om het de bewoners naar de zin te maken, maar ze kunnen niet voortdurend hun aandacht aan één bewoner geven. Natuurlijk zou ik willen dat dat wel mogelijk was, maar ja, het geld ontbreekt om extra medewerkers aan te trekken. Wat ik in die vakantieweek wel geleerd heb is om de zorg echt uit handen te geven, zonder me er schuldig over te voelen. Eigenlijk ging dat wel heel makkelijk. Ik hoop dat de komende tijd vol te kunnen houden. Niet dat ik me voor die vakantieweek bezwaard voelde als ik eens iets voor mezelf ondernam, maar ik heb nu nog veel meer ervaren dat ik er echt van kan genieten als ik de tijd voor mezelf neem. Ik weet dat de zorg voor mijn partner goed geregeld is en dat geeft mij voldoende lucht. We hebben ons nu al voorgenomen om ook volgend jaar weer aan zo’n vakantieweek deel te nemen. Nog 10 maanden wachten; dat zal wel lukken. Jos Mokveld

Adressen aangepaste vakanties www.heppie.nl Organiseert groepsvakanties en weekenden voor kinderen die extra aandacht nodig hebben. Kinderen van wie een ouder, broertje of zusje ernstig ziek is. www.rodekruis.nl/bijzonderevakanties Volledig verzorgde vakanties voor mensen met lichamelijke of sociale beperkingen. Ook organiseert het Nederlandse Rode Kruis speciale weken voor mantelzorgers. www.zonnebloem.nl De Nationale Vereniging de Zonnebloem zet zich in voor mensen met lichamelijke beperkingen door ziekte, handicap of leeftijd.

Voor meer adressen/websites kunt u een kijkje nemen op www.mezzo/adressen_voor_vakantie

“Hoe maak ik tijd voor mezelf” Herkent u dit gevoel? “Ik kan een hoop aan, maar af en toe moet de druk even van de ketel” of “Ik zou graag even wat voor mezelf doen, wat andere mensen om mij heen willen hebben”. Tijd voor jezelf is zo belangrijk, dit kunnen wij niet vaak genoeg benadrukken. U weet het vaak zelf ook wel, maar wat en hoe dan? Hier kunnen de mantelzorgconsulenten u in sturen. Het proces bestaat globaal uit drie stappen: 1. Bedenk wat u wilt doen 2. Bedenk hoe u dat gaat aanpakken 3. Voer het uit 1

Maak eerst voor uzelf een afweging wat u nu eigenlijk wilt. Wilt u tijd voor mezelf maken door alleen iets te doen, of wilt u dat met vrienden, kennissen of juist vreemden. Dit laatste kan zijn wanneer u absoluut wilt voorkomen over uw eigen situatie te moeten spreken. We zien vaak dat op het moment dat je met bekenden iets gaat doen, het onderwerp toch vaak op de zorgsituatie komt. Dit kan voor uzelf weer een belasting geven, bijvoorbeeld omdat u zich schuldig gaat voelen. “Had ik hem of haar nou wel alleen moeten laten? Is het niet egoïstisch?” Nee dat is het niet! U heeft bedacht wat u wilt gaan doen. Bijvoorbeeld volleyballen. Dit deed u namelijk altijd voordat u in de zorgsituatie belandde. Maar door de zorg bent u gestopt. U weet dat sporten goed voor u is. U krijgt er conditie van en uw hoofd raakt leeg. Maar toch is het moeilijk om die stap te nemen. 2 Voordat u zich in gaat schrijven bij de sportvereniging, is het belangrijk dat u achter uw beslissing staat. Hoe komt u zover? Deel uw ideeën met de mensen om u heen. Door er, met de juiste mensen, over te spreken, kunt u voor uzelf verantwoorden waarom het goed is. Hiermee is de laatste weerstand weg te halen. Maar in deze fase kunt u ook bedenken hoe u de eventuele zorg kunt overdragen als u er niet bent. Vaak is er heel veel mogelijk, maar soms ziet u dat zelf niet. Hierbij kunt u bijvoorbeeld ondersteuning van de mantelzorgconsulent vragen. Zijn alle beren van de weg, voor zover die er natuurlijk al waren, dan kunt u door naar stap 3.

3

U weet dat alles goed geregeld is. En u gaat zich aanmelden bij de Volleybalclub. Wellicht heeft u nog lichte twijfels, maar doe het dan toch! U kunt altijd zeggen besluiten te stoppen of iets anders te gaan doen als het toch niet goed voelt. Dan begint u gewoon weer bij stap 1. Tips: Schroom niet om hulp te vragen, dit kan de keuze verlichten Doe alleen iets wanneer u zich er zelf prettig bij voelt Anderen hebben makkelijk praten, maar u moet het uiteindelijk zelf doen. Luister naar uw hart! Vaak blijft u toch met twijfels zitten. Moet ik dit nu wel doen. Is het niet oneerlijk tegenover diegene voor wie ik zorg etc. Maar bedenk goed dat het voor u allebei goed is om eens andere mensen te zien. Wanneer u altijd maar samen bent raakt u weleens zonder gesprekstof. Andere mensen brengen nieuwe verhalen wat zin en uitdagingen geeft. Als mantelzorger neemt u snel taken over die de verzorgde misschien nog wel zelf kan doen. Een buitenstaander zal hier anders mee om gaan. Tot slot is het ook vaak de beslissing van de mantelzorger om niet iemand anders toe te laten. Op die manier ontneem je de ander de mogelijkheid anderen te spreken. Hoe zou u dat zelf vinden? Wij zien vaak dat men voor de ander invult hoe hij of zij denkt. Ga eens in gesprek met elkaar en ontdek wat de ander echt wil. Ook dat kan een bijdrage leveren aan tijd voor uzelf maken. Patrick Bellaart - mantelzorgconsulent bij Tandem

Aanbieding Tijd voor jezelf Bezoek de Vakantiebeurs met € 5,- korting Vakantiebeurs 2012 : een koffer aan ervaringen Met een bezoek aan de Vakantiebeurs komt u gegarandeerd in de vakantiestemming. Van 11 t/m 15 januari 2012 kunt u zich in Jaarbeurs Utrecht oriënteren op de meest uiteenlopende bestemmingen in ruim 150 landen. Of u nu altijd al heeft gedroomd van een avontuurlijke rondreis, heerlijk wilt luieren op een subtropisch eiland of Nederland nóg beter wilt leren kennen: op de Vakantiebeurs vindt u een koffer aan ervaringen en bent u aan het juiste adres! Doe inspiratie op voor een onvergetelijke vakantie en kom alvast in de ultieme vakantiesfeer. Nieuw dit jaar is Ontmoet NL, dé plek waar u alles te weten komt over Nederland vakantieland. Ook dit jaar zijn er weer 2 gastlanden: voor Europa is dit het mooie en mediterrane Kroatië, voor de Verre Bestemmingen staat het gastvrije Thailand extra in het zonnetje. De Vakantiebeurs is bovendien een complete dag uit: u vindt er niet alleen uw droomvakantie, dankzij verrassende activiteiten, optredens en lekkernijen maakt u op een bijzondere manier kennis met uiteenlopende culturen & bestemmingen. Op de Vakantiebeurs treft u bovendien niet alleen alles over de voorbereidingen om op reis te gaan, maar ook om weer gezond thuis te komen! Praktisch: Vakantiebeurs 2012, woe 11 t/m zo 15 januari 2012, Jaarbeurs Utrecht, dagelijks open van 10.00-18.00 uur + vrijdag 13 van 10.00-21.00 uur. Kaarten aan de kassa kosten € 17,50 p.p., kinderen t/m 16 jaar mogen gratis naar binnen. Als lezer van TandemNieuws kunt u met € 5,- korting naar de Vakantiebeurs. Koop uw kaartje voor 11 januari 2012 en betaal € 12,50 in plaats van € 17,50. Bestellen doet u online, via www.vakantiebeurs.nl. Bij gebruik van de kortingscode SPM15438 krijgt u automatisch € 5,- korting. U ontvangt de entreekaart dan per e-mail thuis en hoeft u niet meer in de rij te staan bij de kassa’s! Wij wensen u veel plezier!

Tandem biedt Ondersteuning aan mantelzorgers: door het aanbod van cursussen, lotgenotencontact, ondersteuning bij regeltaken, individuele ondersteuning, informatieverstrekking en ontlasting door de inzet van vrijwilligers. Voor professionals: voorlichting, samenwerkingspartner, deskundigheidsbevordering/trainingen. Voor chronisch zieken: vrijwilligers die als buddy ondersteunen tijdens het ziekteproces. Voor vrijwilligers: veel verschillende functies, opleiding/training, onkostenvergoeding, goede begeleiding. De ondersteuning door Tandem is kosteloos, u heeft geen verwijzing nodig. Onze medewerkers zijn werkzaam in de regio Midden– en Zuid-Kennemerland en komen desgewenst bij u thuis.

De medewerkers van Tandem wensen u fijne feestdagen en alle goeds voor 2012!

Contactgegevens: Postadres: Postbus 6166 2001 HD Haarlem [email protected] www.tandemzorg.nl Telefoon: 023-8910610 werkdagen van 9.00-13.00 uur

Colofon | TandemNieuws is een uitgave van Tandem| Heeft u vragen? [email protected]