Notitie (versie 1/7/2014)
Culturele Hoofdstad
vragen
1. Waarom deze 2de notitie? Dit is de 2de notitie over Leeuwarden Culturele Hoofdstad 2018. De 1ste notitie beschreef het proces en de verschillende rollen, deze 2de notitie probeert een antwoord te geven op de vraag welke betekening Leeuwarden Culturele Hoofdstad 2018 kan hebben voor de gemeente Súdwest-Fryslân. Op grond daarvan wordt een voorstel gedaan welke rol wij als gemeente kunnen en/of willen spelen, geïllustreerd met een aantal projecten. Tenslotte wordt ingegaan op de financiële consequenties
2. Wat is nu de stand van zaken? De organisatie van Leeuwarden Culturele Hoofdstad 2018 zal in de eerste helft van 2018 opnieuw worden opgebouwd. Opnieuw, omdat de eerdere projectgroep/stichting zich uitsluitend richtte op de kandidaatstelling van Leeuwarden als culturele hoofdstad. Daarom is dus nu nog niet precies aan te geven hoe een en ander geregeld zal worden.
1
Bijvoorbeeld de lijnen en structuur tussen de gemeente Leeuwarden, Provincie Fryslân en de andere Friese gemeenten zijn op dit moment nog niet duidelijk. Tijdens het VFG portefeuillehouder overleg Cultuur op 24 april 2014, waarbij 9 portefeuillehouders aanwezig waren, hebben gedeputeerde Jannewietske de Vries, de Leeuwarder wethouder Sjoerd Feitsma en de directeur van de Stichting KH 18 Oeds Westerhof een toelichting gegeven over het verdere verloop van Culturele Hoofdstad en de rol van de gemeenten daarbij. Bij deze voorlichting zijn geen nieuwe punten ingebracht. Wel is door onze voormalige wethouder Wigle Sinnema voorgesteld om naast de portefeuillehouders cultuur ook de portefeuillehouders van financiën en economische zaken hierbij te betrekken. Dit voorstel wordt meegenomen. Ook werd duidelijk dat het geld van de provincie voor Culturele Hoofdstad geld uit bestaande regelingen is. Het voor 6 september 2014 te realiseren loket in Leeuwarden krijgt vooral een intermediaire functie. Gedeputeerde Jannewietske de Vries gaf aan dat er ook lokaal aanvragen binnen kunnen komen. Daarom adviseert zij gemeenten om een regionaal loket in te richten. Het idee is om te werken met ‘‘n evenementenfonds, de regionale fondsen zouden hierbij kunnen aansluiten. De indruk dat de events zoals die in het Bidbook zijn vermeld al financieel gedekt zouden zijn, klopt niet. De financiering van deze events is nog niet rond. Gemeenten zullen vast nog worden gevraagd om een stuk cofinanciering. Er zijn nog geen acties richting gemeenten ondernomen.
Wat zijn d effecten? Het kost veel geld om Culturele Hoofdstad te zijn. Dat dit echter geen weggegooid geld is blijkt uit onderzoek naar de economische effecten. Het is zeker niet alleen een culturele en sociale impuls, maar verdient zichzelf ook weer terug. Het legt steden en regio s die zichzelf Culturele Hoofdstad mogen noemen geen windeieren. Dat blijkt uit verschillende onderzoeken en rapportages. Onderzoekers van de Universiteit van Tilburg en de SER hebben berekend dat de winst tenminste twee maal de investering bedraagt. Hoe hoger de investering en hoe beter het programma zijn, hoe groter en duurzamer de opbrengst is. Met een budget fan omzet van
200 miljoen haalde bijvoorbeeld Liverpool (Culturele Hoofdstad in 2008) een
1000 miljoen. In vergelijking met Liverpool heeft Leeuwarden slechts een bescheiden
budget. De belangrijkste economische effecten moeten zijn: Leeuwarden / Fryslân wordt aantrekkelijker voor werkgevers en werknemers. Dit bevordert innovatie, kennisgroei, opleidingsniveau, vestigingsklimaat en werkgelegenheid
Leeuwarden / Fryslân wordt zichtbaar in heel Europa: tienduizenden kranten, tijdschriften, , radio- en televisieprogramma’s zetten Leeuwarden en Fryslân op de kaart. Wereldwijd hebben ca. 50 miljoen mensen van Leeuwarden / Fryslân gehoord. Leeuwarden / Fryslân verwacht in 2018 drie miljoen bezoekers.. Deze bezoekers hebben € 150 miljoen uitgegeven waar de hele provincie profijt van heeft.
2
Als een stad Culturele Hoofdstad wordt, wordt er ook structureel een ander gerealiseerd. In Liverpool (2008) stegen de prijzen van woningen. In Essen (2011) zijn allerlei gebouwen opgeknapt en Malaga (2016) heeft nu al een paar nieuwe musea. Bovendien kwamen er in aan aantal steden festivals met een blijvend internationaal karakter. Ook Rotterdam heeft de positieve effecten ervaren van het zijn van Culturele Hoofdstad in 2001. Het aantal toeristische bezoeken groeide met 17%, museumbezoek met 25% en het aantal overnachtingen en buitenlandse bezoekers beide met 7%.
4. Waarom willen wij meedoen? Súdwest-Fryslân is een bijzondere gemeente. De unieke aantrekkingskracht van Súdwest-Fryslân wordt gevormd door de verscheidenheid aan de verbinding tussen steden en dorpen, het groene landschap en het water............ Súdwest-Fryslân geeft ruimte aan inwoners en bezoekers. In een gebied waar het goed leven en genieten is. Waar men de ruimte heeft om zichzelf te ontwikkelen en de grote verscheidenheid van Súdwest-Fryslân te koesteren en samen verder vorm te geven*. *bron: Coalitieakkoord 2014-2018
De in het coalitieakkoord genoemde items passen goed binnen de drie metaforen zoals die in het Bidbook worden genoemd: Natuur en cultuur, Stad en platteland en gemeenschap en verscheidenheid. Ook de gemeente Súdwest-Fryslân zal voordeel hebben bij het fenomeen Kulturele Haadst’d. Niet alleen op het gebied van cultuur, maar zeker ook op het gebied van toerisme. Het onderzoek heeft uitgewezen dat een investering in activiteiten in het kader van de Kulturele Haadst’d zichzelf op een of andere manier weer terug zal verdienen. Daarom spreekt de gemeente Súdwest-Fryslân de intentie uit om mee te doen aan en te participeren in Leeuwarden Kulturele Haadst’d 2018, voor zover een en ander past binnen de beleidsmatige en financiële kaders van de gemeente Súdwest-Fryslân. Missie: Onze missie in het kader van Kulturele Haadst’d is het versterken van de economische, sociale en culturele structuur van de gemeente Súdwest-Fryslân en in breder verband de provincie Fryslân door het benutten van de gemeenschap(szin). Visie: Onze visie is dat cultuur mensen bij elkaar brengt (cultuur als drager van de gemeenschap) en cultuur ook een ander perspectief op de werkelijkheid kan bieden (cultuur als aanjager van innovatie). De Kulturele Haadst’d kan in dat verband een grote impact hebben die het mogelijk kan maken om structurele veranderen te bewerkstelligen. Zie ook bijlage 1: het groene landschap & het water– de kracht van Súdwest Fryslân
5. Voor wie doen wij dit?
3
Het moet natuurlijk duidelijk zijn wie onze doelgroepen zijn. Met andere woorden: voor wie doen wij dit? Globaal kunnen wij twee doelgroepen benoemen: onze eigen inwoners en toeristen. 1. Eigen inwoners: In eerdere stukken van o.a. de provincie en nader uitgewerkt in het Bidbook, is de gemeenschap een belangrijk onderdeel in dit geheel. Het ideaalbeeld is dat het gebeuren breed gedragen en uitgedragen zal worden door inwoners van Fryslân. In het project Kompas voor de reis 2018 zijn in dat kader al een aantal projecten uitgevoerd om hier inhoud aan te geven en ervaring mee op te doen. Wat dat betreft is het betrekken van de gemeenschap in de gemeente Súdwest-Fryslân niet nieuw. Wij hebben als gemeente immers al een actief kleine kernenbeleid dat o.a. door onze dorpen- en wijkcoördinatoren wordt vormgegeven. Samengevat: een enthousiaste en betrokken gemeenschap is het beste visitekaartje wat men maar kan bedenken en dat er voor zorgt dat dit gebeuren geen elitair karakter zal krijgen. 2. Toeristen: Zijn de mensen van buiten onze gemeente die in het kader van Leeuwarden Culturele Hoofdstad 2018 een bezoek brengen aan de activiteit(en) die in de gemeente SúdwestFryslân plaatsvinden. Gelet op het internationale karakter van dit gebeuren, mogen wij hier ook buitenlandse bezoekers bij tellen
Welke beleidsvelden zijn betrokken? Leeuwarden Culturele Hoofdstad 2018 kan op verschillende terreinen een positieve invloed hebben en een impuls geven. Het gaat om meer dan alleen maar cultuur. Leeuwarden Culturele Hoofdstad 2017 wil door middel van cultuur mensen meet elkaar verbinden om dagelijkse zaken in de regio te bespreken.
Velden waar Leeuwarden Culturele Hoofdstad 2018 een zogenaamde boost aan kan geven zijn:: a. Cultuur: Cultuur is de verbindende factor. Het gaat hierbij om het meedoen aan activiteiten, kennis maken met culturele uitingen en het geven van een impuls aan de eigen cultuur. b. Toerisme: het organiseren van activiteiten in het kader van Leeuwarden Culturele Hoofdstad 2018 geeft vast veel publiciteit, wat ook de nodige bezoekers van elders zal aantrekken. Daarnaast is het de kunst om deze groep langer aan de gemeente te binden via acties, arrangementen etc. Bovendien zet dit Fryslân (en daarmee ook onze gemeente) nog beter op de toeristische kaart (Fryslân heeft meer te bieden dan meren).
4
c. Economie: Fryslân wordt aantrekkelijker voor werkgevers en werknemers. Dit bevordert innovatie, kennisgroei, opleidingsniveau, vestigingsklimaat en werkgelegenheid. Fryslân wordt zichtbaar in heel Europa. Kranten, tijdschriften, radio- en televisieprogramma s zetten Fryslân op de kaart. Leeuwarden verwacht in 2018 twee tot drie miljoen bezoekers te trekken, die
150 miljoen
zullen uitgeven. Hiervan profiteert de hele provincie
d. Participatie: we proberen om onze eigen inwoners actief mee te laten doen aan activiteiten. Bovendien moeten we openstaan voor initiatieven uit de gemeenschap. e. Samenwerking: omdat Ljouwert Kulturele Haadst’d 2018 provincie breed wordt opgepakt, zal er ook sprake zijn van het verbreden en verdiepen van ambtelijke en bestuurlijke samenwerking en afspraken. Samengevat: Ljouwert Kulturele Haadst’d 2018 geeft ook de gemeente Súdwest-Fryslân kansen op verschillende gebieden..
Over welke evenementen spreken wij? Als evenementen (events) onder de vlag van Kulturele Haadst’d willen vallen, zal het event een goed artistiek en zakelijk concept moeten hebben, internationaal onderscheidend moeten zijn en een bijdrage moeten leveren aan een 5-tal E s. Het gaat om:
Experience: Hoe beleven de bezoekers het event Fryslân?
Entrepreneurship: Hoe krijgen (startende) ondernemingen een kans in en/of door het event?
minderheden, mensen met een beperking) betrokken worden/participeren bij het event?
Empowerment: Hoe kunnen mensen meet een afstand tot de gemeenschap (jongeren,
Ecology: Er moet aandacht zijn voor duurzaamheid Europe: Er moet een link zijn met internationale contacten en gasten
(bron: kontoeren provinsje Fryslân)
5
Welke categorieën zijn er binnen de Kulturele Haadst’d? Om tot het gewenste aantal bezoekers te komen is de provincie bezig met het aanbrengen van maatwerk in het evenementenfonds (*1); een viersporen strategie verschillend in aard en omvang van het event. In het kader van de Kulturele Haadst’d zijn er een aantal categorieën te onderscheiden. a. Events bidbook Ljouwert Kulturele Haadst’d 2018 b. Bestaande evenementen / attracties die kunnen uitgroeien tot Europees niveau en grootschalige nationale topevenementen die eenmaal per jaar plaatsvinden.
c. Lokale initiatieven uit de gemeenschap d. Events zonder interventie van de overheid . Ad a: Events bidbook Ljouwert Kulturele Haadst’d 2018: Het Bidbook is het boek dat voor de jury van de Kulturele Haadst’d de basis heeft gevormd voor de beoordeling van het al dan niet geschikt zijn als Kulturele Haadst’d. Men zou kunnen zeggen: het boekwerk waarin de stad duidelijk aangeeft waarom zij het moet worden. Ook staan een aantal grotere evenementen (events) die centraal opgepakt worden door de stichting Kulturele Haadst’d in het Bidbook beschreven. Het Bidbook van Leeuwarden is opgebouwd rondom een drietal metavoren, zoals::
-
Natuur en cultuur
-
Stad en platteland
-
Gemeenschap en verscheidenheid.
Op basis van dit Bidbook en een aantal presentaties voor een jury werd Leeuwarden op 6 september voorgedragen als Kulturele Haadst’d fan Europa 2018 en tegelijk daarmee de hele provincie Fryslân. De events voldoen aan de vijf E s en zijn internationaal onderscheidend. De Stichting Ljouwert Kulturele Haadst’d is verantwoordelijk voor het uitrollen van de 24 projecten over de drie verschillende thema s nature and culture , city and countryside en community and diversity . De stichting bepaalt wat de stepping stone events út it Bidbook zijn die aan de voorwaarden voldoen. Financiering vanuit het nationaal blockbusterfonds (*2) wordt hieraan verbonden. De provincie heeft voor deze events in het kader van Wurkje foar Fryslân (*3)
4 miljoen gereserveerd. Het gaat dan om
events met ten minste 80.000 bezoekers. Ook worden de mogelijkheden van cofinanciering door landelijke fondsen onderzocht. Op die manier kunnen binnen het Prins Bernard Cultuurfonds een bepaalde afname van tickets zeker worden gesteld. Voorbeelden: Sense of Place, Alma Tadema, Gameland, Liet Ynternasjonaal, Explore The North, Mata Hari, Escher, Migrating Ceramics & Romantic Painters. In het Bidbook zijn drie events opgenomen die zich voor een deel afspelen in onze gemeente. Het gaat om:
6
-
Giant Steps: het Franse marionettengezelschap met enorme poppen loopt vanaf de Afsluitdijk via Sneek naar Leeuwarden. Onderweg zijn er dan verschillende optredens van plaatselijke korpsen, koren, artiesten etc. (blz. 63 Bidbook).
-
11 Fountains: het kan vriezen en het kan dooien. Daarom krijgt Fryslân met ingang van 2018 ook een artistieke Elfstedentocht van bewegend water. Bekende kunstenaars hebben al beloofd mee te werken aan dit project waarbij in alle 11 steden een fontein zal worden geplaatst, gemaakt door een kunstenaar.
-
Museum fan talen: het kan zijn dat hier een link wordt gelegd met Bolsward als geboorte- en woonplaats van Gysbert Japicx. De organisatie van dit event is in handen van Tresoar.
Voor zover bekend wordt ook nog bekeken of en zo ja het European Youth Music Festival meegenomen kan worden in het kader van it Bidbook.
Giant steps
Ad b: Bestaande evenementen/attracties die kunnen uitgroeien tot een Europees niveau en grootschalige topevenementen die eenmaal per jaar plaatsvinden. De events moeten voldoen aan de vijf E s en zijn tenminste nationaal onderscheidend: er moet sprake zijn van een doorgroei van professionele evenementen. De events hebben een terugkerend karakter en bevatten een slimme groeistrategie. De cofinanciering neemt periodiek af met als doel dat het event in 2019 met zo weinig mogelijk overheidssteun op professionelel wijze uitgevoerd kan worden. Hierbij speelt ook de vraag of een event al dan niet gratis toegankelijk moet zijn. Het event moet ook een stimulerend karakter hebben (leuk voor niet-Friezen). De E van Entrepreneurship is belangrijk. De events verrijken de side-programmering Lab Leeuwarden (experimenteel) en Royal Friesian (tradities) uit het Bidbook. De events krigen een plus beoordeling
7
als er sprake is van een coherente/complementaire (*4) programmering verspreid over meerdere (bijzondere) plaatsen in (en zo mogelijk buiten) Fryslân. Ook wordt aan gevestigde attracties en culturele instellingen in Fryslân en watersportkernen gelegenheid geboden om met bijzondere events een groter bereik en een flinke professionaliseringsslag te realiseren. Belangrijke voorwaarden voor slimme events kunnen zijn:.
Sponsoring door derden
Economische en maatschappelijke betekenis
Versterken van Fryske kernwaarden
Bereik publiciteit
Impuls aan talentontwikkeling
Uitgebalanceerde geografische spreiding. Ten minste 2 events per regio Het streven zou het hebben van een Streekagenda moeten zijn..
De provincie en de gemeente fungeren niet alleen als geldverstrekkers, maar hebben ook de rol als partner bij het samenwerken binnen het entrepreneurship (*5). Voor de monitoring van de effecten wordt door de provincie en de gemeente Leeuwarden een toolkit ontwikkeld. Van de provincies Overijssel en Zeeland kan lering worden getrokken. Rotterdam en Tilburg voerden ook een meersporenstrategie bij het verlenen van steun aan events. De events moeten voor een langere periode perspectief bieden, inverdien capaciteit moet geoptimaliseerd worden en een strategie is belangrijk om de afhankelijkheid van overheidsfinanciering te minimaliseren. Het subsidieloket als service- en informatiepunt is als instrumentarium een belangrijk onderdeel. De financiering volgt uit het Mienskipsfûns. Het is daarom belangrijk om in een vroeg stadium duidelijkheid te geven aan de organisatoren van de events over de omvang van financiering en morele steun.
Voorbeelden zijn: Into The Great Wide Open, Welcome To The Village, Oerol, Harlinger Visserijdagen, Glemmer Beach Festival, Fryske Olympiade, Leeuwarden Stad van de Smaak 2015, Event zandsculpturen, Sneekweek, Kennedymars, Slachtemarathon, Frysk Festival, bijzondere en unieke tentoonstellingen in de vier provinciale musea, SUP Elfstedentocht, Solar Challenge Race, conherente programmering Concours Hippique op verschillende Friese lokaties met it Frysk hynder als internationaal symbool voor de kracht van Fryslân, belangrijke exposities in het Fries Museum. Daarnaast biedt het tweede spoor ruimte om grootschalige (internationale) en vaak topevenementen (die meestal eenmaal plaatsvinden) naar Friesland te halen die de provincie in brede zin in een positief daglicht zetten, o.a. het binnenhalen van grootschalige sportevenementen en/of concerten van bijzondere internationaal gerenommeerde artiesten. Dat is een van de ambities die binnen het kernthema internationalisering van het programma Gastvrij Fryslân genoemd is (ten minste 2 topevenementen per 2015). Voorlopig denken wij aan de volgende topevenementen voor de periode 2014-2017: 2014: Tall Ship Races
8
2015: Alma Tadema, Leeuwarden Stad van de Smaak 2016: Leeuwarder Openluchtdagen 2017: Mata Hari event 2018: World sport for all games
Ad c: Lokale initiatieven vanuit de samenleving Deze vrijetijdsactiviteiten moeten aan tenminste 3 E s voldoen en zijn in Friesland onderscheidend. Deze categorie events zijn kleinschaliger van aard en vallen onder zogenaamde bottom-up activiteiten. De inwoners van de 419 verschillende dorps- en stadskernen worden uitgedaagd om creatief te zijn; de lokale initiatieven zijn een uitlaatklep voor (nog) niet ontdekte talenten die in de gemeenschap aanwezig zijn. Criteria zijn: ervaring, story telling, sportief en inspelen op trots. Zowel nieuwe experimentele initiatieven als bestaande plaatselijke initiatieven die een plus willen realiseren, kunnen in aanmerking komen voor steun. Het derde spoor kan gezien worden als een brede plusvariant van de nu geldende provinciale regeling Culturele Activiteiten . De rol van de provincie is faciliterend en kan steun bieden aan netwerkrelaties. Het verlenen van steun vindt plaats via het Mienskipsfûns (*6). Het subsidieloket is een belangrijke schakel. Steekwurk (*7) kan voor deze events heel goed als intermediair toegang fungeren. Op dit gebied moet samengewerkt worden met de Friese gemeenten. Alle Friese gemeenten zorgen voor een contactpersoon die aanspeekpunt is in het kader van de Kulturele Haadst’d. Voorbeelden: Noarder Terpenfestival, nieuwe vormen van Wadlopen, Jouster Merke, Dokkum Tulpenstad, Flaeijelfeest, Nije Kleaster Jorwert, Br’gepop, Drakenbootrace Kollum, Urban Wolve, Vuurtorenloop, Aaipop.
Ad d: Events zonder interventie van de overheid Deze events vinden plaats zonder steun van de overheid en verrijken het aanbod van events in Fryslân. Om deze events in beeld te krijgen moet een nadere inventarisatie plaatsvinden. Een voorbeeld is: kampioenschap van professionele Friese sportploegen op hoog niveau.
9
*1: Evenemintenfûns: het steunen van projecten die bijdragen aan de Kulturele Haadst’d 2018 en internatioanele marketing met
4 miljoen.
*2: Nationale Blockbuster Fonds: stelt zich als doel bijzondere of grote culturele evenementen mogelijk te maken en cultureel ondernemerschap te versterken. Het fonds is een samenwerkingsverband tussen vier partners : de BankGiro Loterij, it Prins
Bernhard Cultuurfonds, VSBfonds en de VandenEnde Foundation. *3: Wurkje foar Fryslân gaat de komende jaren investeren in de Fryske mienskip. Dit geld wordt ingezet voor het versterken van de economische structuur en het menselijk kapitaal en het verbeteren van de leefomgevind.. Wurkje foar Fryslân heeft zichzelf een aantal doelen gesteld. De belangrijkste is het scheppen van werkgelegenheid. Een deel van het kapitaal wil men terugverdienen zodat het geld opnieuw kan worden gebruikt. *4: Koherend en komplementair: samenhangend en aanvullend. *5: Entrepreneur/ Entrepreneurship: iemand die een zakelijke activiteit onderneemt, vooral initiatiefijk reageert op kansen en niet bang is om iets te ondernemen. *6: Mienskipsfûns: met dit fonds wil de provincie initiatieven uit de samenleving ondersteunen. *7: Streekwurk: heeft in ieder gebied van Fryslân een projectbureau waar mensen advies en hulp kunnen krijgen bij een subsidieaanvraag (voorheen plattelânsburo).
Welke overlegstructuren zijn er of moeten er komen? Zoals eerder beschreven moeten er nog afspraken worden gemaakt over overlegstructuren enz. Wel is er op provinciaal niveau ambtelijk overleg geweest tussen onze gemeente en de provincie, tussen alle Friese gemeenten en de provincie (vanuit toerisme) en op bestuurlijk niveau op 24 april in VFG (Vereniging Friese Gemeente)-verband een overleg met de portefeuillehouders cultuur. Een definitieve vorm van ambtelijk overleg is nog niet vastgesteld. In het kader van de Kulturele Haadst’d kunnen/moeten wij onderscheid maken tussen overleggen op provinciaal en gemeentelijke niveau. Provinciaal: Het gaat hierbij om het overleg tussen de gemeente Leeuwarden, provincie Fryslân en alle overige Friese gemeente. Het zal gaan om een ambtelijk en bestuurlijk overleg. a. Bestuurlijk: wethouder cultuur namens de gemeente SWF. b. Ambtelijk: de twee betrokken beleidsambtenaren cultuur namens de gemeente SWF. De rol van de gemeente SWF in dit kader is om in overleg met de andere partijen tot afstemming te komen, te combineren en/of het bundelen van initiatieven. Gemeentelijk: a. Intern: omdat meerdere gemeentelijke werkvelden te maken kunnen krijgen met initiatieven in het kader van Ljouwert Kulturele Haadst’d 2018 gaat de voorkeur uit om op grond van de onderwerpen en/of initiatieven, medewerkers van bepaalde werkvelden uit
10
te nodigen voor een regulier overleg. Bij dit regulier overleg wordt gedacht aan in regelmatig overleg tussen de wethouder cultuur en de 2 betrokken beleidsambtenaren cultuur. Afhankelijk van de onderwerpen kunnen andere medewerkers uit andere werkvelden aanschuiven. Hierbij kan men denken aan toerisme, ruimtelijk / economische omgeving, stads-, dorps- en bedrijfscontacten en communicatie. b. Extern Het zou goed zijn om binnen de gemeente SWF een overkoepelende regionale stichting te hebben die inzicht en overzicht heeft van het totaal aan initiatieven en activiteiten en tegelijkertijd ook zelf zaken kan opstarten. Bij het realiseren van zo n regionale stichting zal er bij de voorbereiding overleg moeten zijn met de stichting Kulturele Haadst’d. Dit vooral om zaken af te stemmen en uiteraard om elkaar te ondersteunen en te versterken. Als werktitel zou Stichting Kulturele Regio Súdwest-Fryslân gebruikt kunnen worden. Het doel van de te realiseren regionale stichting is om: -
Als stichting, in samenwerking met anderen, activiteiten op te zettend en/of uit te voeren die direct in verbinding staan met en kunnen voldoen aan/passen binnen de doelstellingen van de Kulturele Haadst’d.
-
Inwoners en organisaties te enthousiasmeren en/of te stimuleren om na en mee te denken en/of mee te doen aan projecten/events in het kader van Kulturele Haadst’d.
-
Als uitvoeringsorganisatie regelmatig te overleggen met de gemeente SWF en andere culturele ondernemers (o.a. DOS*) over afstemming, uitwisseling enz.
-
De stichting moet zorgen voor financiële middelen om projecten/events mogelijk te maken door middel van het aanvragen van subsidies, is zoeken naar sponsoren en crowdfunding.
-
Een overzicht van alle activiteiten en evenementen die in de verschillende steden en dorpen in SWF plaatsvinden samen te stellen.
Het bestuur moet bestaan uit mensen uit het culturele veld, zakenleven en de toeristische sector. Het bestuur moet in staat zijn ideeën te vertalen in concrete projecten/events. Bij de samenstelling moet worden gestreefd naar spreiding. De rol van de gemeente is hier vooral de rol van coördinator die in overleg met de overige partners zorgt voor het afstemmen en verzamelen van initiatieven. De gemeente heeft geen uitvoerende rol. *In het DOS hebben zitting Ben vd Knaap (Cultuur Kwartier Sneek), Lieuwe Toren (Cultuur Kwartier Sneek), Sytske Atsma (Biblioteken SúdsudwestFryslan), Pieter Stellingwerf (Sult en Buog), Janke de Paauw (2015 festival IJlst), Zwier Kroese (Jopie
11
Huismanmuseum), Meindert Seffenga (Fries Scheepvaartmuseum), Peter Bax (Galerie Bax), Paul Bieze (Lokale Omrop Súdwest), Aart Cornelissen (vertegenwoordiger kleine podia gemeente SWF), Hein Keekstra (vertegenwoordiger kleine podia gemeente SWF), Sytze Bosma (Femuza) en Ger de Boer (Filmhuis en Sneker filmwinter)
10.Wat kost het? a. Totaal overzicht: Zoals bekend zijn er bij Ljouwert Kulturele Haadst’d 2018 meerder partijen betrokken. Naast de gemeente Leeuwarden en de provincie Fryslân zijn dat het Rijk, de Europese Commissie, alle andere Friese gemeenten en niet te vergeten de sponsoren. Dit betekent ook dat de financiering van dit gebeuren uit verschillende bronnen komt. Uit informatie van de gemeente is gebleken dat de totale begroting van Ljouwert Kulturele Haadst’d 2018 een bedrag van
74,3 is. Dit bedrag is opgebouwd uit de volgende elementen:
Gemeente Ljouwert Provinsje Fryslân
5,95 milj. 20,80 milj.*
Rijksoverheid
7,50 milj.
Europese Commissie
2,50 milj
Andere Friese gemeenten
11,58 milj
Sponsoren e.a.
25,97 milj.
Totaal budget
74,30 milj.
De bijdrage die is opgenomen voor de gemeente SWF is vermeld op de bladzijden 5 tot 7 van de 1ste Notysje Ljouwert Kulturele Haadst’d 2018 en bedraagt
564.642,-- per jaar bij ongewijzigd beleid.
Hierbij gaat het om uitgaven op het gebied van cultuur die al bestaan. Het gaat dus om bestaande en al vastgelegde budgetten en activiteiten. Uit het overzicht blijkt dat er veel van sponsoren wordt verwacht (een derde deel). Er is nu nog niet in te schatten of dit realistisch en/of haalbaar is. *specificatie opgevraagd maar nog niet ontvangen
b. Gemeentelijk: Met het budget zoals genoemd in de 1ste notitie kunnen er geen nieuwe initiatieven worden gesubsidieerd. Feit is evenwel dat als de gemeente iets (nieuws/anders) wil, dit geld gaat kosten. In het geval van Ljouwert Kulturele Haadst’d 2018 zal een gemeente nooit allen de kar kunnen trekken, maar dat altijd in overleg doen met de onder a. genoemde partijen. Feit blijft dat er van de betrokken gemeenten wel een stuk cofinanciering wordt verwacht/geëist. Per onderdeel zal bekeken moeten worden of er een verbinding met andere werkvelden en bestaande budgetten is te maken. Denk hierbij bijvoorbeeld aan toerisme, cultuurfonds en het budget leefbaarheid. Hoewel er op dit moment nog geen exacte opgave van kosten is te geven, is het wel duidelijk dat als de gemeente SWF actief mee wil doen aan nieuwe initiatieven in het kader van de Kulturele
12
Haadst’d, hiervoor een budget beschikbaar moet worden gesteld. In de PPN 2015-2018 is vastgelegd om het ontwikkelfonds met
3 miljoen aan te vullen. Dit ontwikkelgeld kan ingezet worden als
cofinanciering van projecten. Een deel van het geld wordt gebruikt voor kleine projecten rond Kulturele Haadst’d 2018. Het voorstel is dan ook om van het toegevoegde budget van het Ontwikkelfonds een bedrag van
250.000,-- beschikbaar te stellen voor de Kulturlele Haadst’d 2018. Nadere voorstellen
zullen later worden ingediend.
11.Hoe verder? Na de vaststelling van deze notitie is het de bedoeling dat de concrete zaken zoals in deze notitie vermeld worden uitgewerkt en gerealiseerd. Hierbij denkt u aan het vormgeven van overlegstructuren, oprichten regionale stichting, budget, hoe maken wij een en ander zo concreet mogelijk voor onze inwoners etc. Daarnaast zullen we, mochten die verzoeken binnenkomen, voorlichting geven bij dorpsbelangen en/of andere verenigingen, met het doel om onze inwoners (mienskip) bij het Kulturele Haadst’dgebeuren te betrekken. Sjoch ek taheakke 2: planning en aksjepunten.
Witmarusm, juli 2014 Wim Beckers / Joke Visser Team kultuer & sport
Bijlagen: 1.
Fan oanset nei aon set : It griene lânsskip & it wetter
2.
Planning en aktiepunten
De kr’ft fan Súdwest-Fryslân
13
