Creditnotes
dutch state business
Nummer 6/2012 - december
Creditnotes Informatiebulletin voor kapitaalgoederenexporteurs, banken, internationaal opererende aannemingsbedrijven en ingenieursbureaus
Export in 2013: voorzichtig optimisme Landenrapport: Brazilië Atradius steunt voor één miljard Nederlandse leveranties aan Petrobas Succesvolle Exporteursbijeenkomst Atradius Dutch State Business Van den Brink levert spuitgietmatrijzen aan Zuid-Afrika, met steun van Atradius
Creditnotes
Inhoudsopgave Hoewel bij het redigeren van Creditnotes de grootst mogelijke zorgvuldigheid wordt betracht bestaat altijd de mogelijkheid dat bepaalde informatie na verloop van tijd verouderd of niet juist meer is. Atradius is dan ook niet aansprakelijk voor de gevolgen van activiteiten die worden ondernomen op basis van deze uitgave.
Export in 2013: voorzichtig optimisme Landenrapport: Brazilië Atradius steunt voor één miljard Nederlandse leveranties aan Petrobas Nationaal bestanddeel en het aanvraagformulier Succesvolle Exporteursbijeenkomst Atradius Dutch State Business Van den Brink levert spuitgietmatrijzen aan Zuid-Afrika, met steun van Atradius Laatste nieuws
Overname van artikelen is toegestaan, mits integraal en met bronvermelding ISSN 1386-7598.
Nummer 6/2012 - december - pagina 2
Atradius, David Ricardostraat 1, Postbus 8982, 1006 JD Amsterdam Tel.+31 (0)20 553 26 93, Fax +31 (0)20 553 20 87, www.atradiusdutchstatebusiness.nl, E-mail
[email protected]
Creditnotes
Export in 2013: voorzichtig optimisme Het afgelopen jaar was economisch en politiek roerig te noemen. De eurocrisis is nog niet bedwongen, met als gevolg dat het vertrouwen in een aantal Europese economieën, vooral aan de zuidrand van de Eurozone, zich nog niet heeft weten te herstellen. Maar ook in Nederland ondervinden we de gevolgen van de Eurocrisis. De economische groei stagneert en de werkloosheid loopt op. De binnenlandse vraag en investeringen zijn gedaald en het is juist de export die nog positieve resultaten laat zien. De perikelen beperken zich echter niet tot de eurozone. Door vraaguitval in veel Europese landen ondervinden exporterende landen wereldwijd minder vraag naar hun producten, waardoor de economische groei stagneert. Ook politieke ontwikkelingen in de wereld, bijvoorbeeld in het Midden-Oosten en Noord-Afrika, houden wij nauwlettend in de gaten. De omwentelingen in Noord-Afrika hebben nog niet de stabiliteit gebracht die de regio nodig heeft om nieuwe investeringen te kunnen aantrekken. Toch hebben wij, op een aantal van deze landen, nog steeds of opnieuw dekkingsmogelijkheden. Voorts hebben wij, na een akkoord tussen Atradius, de Trade Bank of Iraq en het Iraakse ministerie van Financiën, een nieuwe faciliteit geopend voor kortlopende transacties met Iraakse afnemers en hebben wij concrete transacties kunnen ondersteunen. Maar er zijn meer positieve signalen. Ondanks de groeivertraging zijn de economische prestaties van veel opkomende markten nog steeds indrukwekkend. In 2012 groeide de economie in opkomende markten met gemiddeld 6%, zij het met uitschieters naar boven en naar beneden. Zo is bijvoorbeeld de groei van China nog aanzienlijk en wordt voor dat land een groei van 8% voorspeld voor 2013. Voor de VS, nog steeds veruit de grootste economische macht in de wereld, wordt voor 2013 een economische groei van ruim 2% verwacht. Niet indrukwekkend, maar in elk geval duidelijk in de plus. Er zijn ook andere lichtpunten. De olie- en gaswinning op zee ontwikkelt zich razendsnel. Door de hoge olieprijs (vanwege politieke onzekerheid in het Midden-Oosten en nog steeds stijgende vraag uit opkomende markten), en door de politieke beslissing in enkele belangrijke landen om op termijn af te stappen van kernenergie (Japan, Duitsland), blijft de vraag naar fossiele brandstoffen vooralsnog onverminderd hoog. Hierdoor wordt het lonend om ook moeilijker bereikbare olie- en gasvelden, zoals in diepzee, te gaan ontginnen. In Australië, Brazilië en andere landen worden bij elkaar honderden miljarden gestoken in deze olie- en gasprojecten. Dit geeft een stevige impuls aan de economie in deze landen, waarvan ook Nederlandse toeleveranciers kunnen profiteren. Om Nederlandse exporteurs te steunen heeft Atradius vorige maand een overeenkomst met Petrobras, de Braziliaanse staatsoliemaatschappij, gesloten, waarbij wij hebben toegezegd voor een bedrag van 1 miljard dollar aan Nederlandse leveranties aan Petrobras te verzekeren. Ook voor het Ichthys-project, een gasproject van ruwweg 40 miljard dollar voor de kust van Australië, heeft Atradius al voor aanzienlijke bedragen aan dekkingen ten behoeve van Nederlandse exporteurs uitgereikt. Atradius, David Ricardostraat 1, Postbus 8982, 1006 JD Amsterdam Tel.+31 (0)20 553 26 93, Fax +31 (0)20 553 20 87, www.atradiusdutchstatebusiness.nl, E-mail
[email protected]
Nummer 6/2012 - december - Pagina 3
Creditnotes
Afgelopen jaar is een rapport beschikbaar gekomen van een werkgroep van de Topsector Water, één van de topsectoren die het kabinet had ingesteld om de Nederlandse economie een extra zet te geven. Atradius maakte deel uit van de werkgroep, samen met vertegenwoordigers van de staat, het bedrijfsleven en de banken. Het rapport bevatte aanbevelingen om de export verder te bevorderen. De aanbevelingen zijn niet alleen van toepassing op bedrijven in de watersector, maar ook op andere sectoren, zoals kapitaalgoederen en infrastructuurwerken in het buitenland. Aan een aantal voorstellen is al invulling gegeven. De grote uitdaging in 2013 voor de Nederlandse export van kapitaalgoederen blijft de beschikbaarheid van bankfinanciering. Door de gevolgen van de kredietcrisis en de effecten van Bazel III, de nieuwe regels voor kapitaaleisen van banken, blijft het aanbod van exportfinanciering door banken aan de krappe kant. De afgelopen zomer hebben wij daarom een nieuwe dekking gelanceerd om de beschikbaarheid van bankfinanciering te verruimen: de exportkredietgarantie. Dit is een garantie voor institutionele beleggers die geld verschaffen aan banken, zodat banken dit kunnen doorlenen om export te financieren. De exportkredietgarantie is een onvoorwaardelijke staatsgarantie aan deze institutionele beleggers voor het risico dat zij hun geld niet terugkrijgen. Op deze manier kunnen de reserves van pensioenfondsen en verzekeraars worden aangeboord om de export te ondersteunen. Wij hebben de eerste aanvragen voor de exportkredietgarantie reeds ontvangen. In overleg met de staat, het bedrijfsleven en banken onderzoeken wij ook hoe exportfinanciering nog meer gefaciliteerd kan worden, hoewel uiteraard, in deze tijd, de budgettaire middelen beperkt zijn. Ook op andere manieren proberen wij met innovaties het exporterend bedrijfsleven bij te staan. Zo zijn vorige maand de eisen voor het Nederlands bestanddeel versoepeld. Waar voorheen een maximaal buitenlands bestanddeel gold van 50%, geldt tegenwoordig een minimaal Nederlands bestanddeel van 20%. Het aanvraagformulier en de Algemene Voorwaarden zijn hierop aangepast. Ook hebben wij, mede in overleg met het bedrijfsleven, ons landenbeleid aanzienlijk vereenvoudigd. Veel generieke voorwaarden zijn afgeschaft, zodat de acceptatie van uw risico’s meer op maat kan geschieden. Ook in 2013 zullen wij ons blijven inspannen om u met woord en daad bij te staan bij het binnenhalen van uw exportorders. Namens alle medewerkers van Atradius Dutch State Business wens ik u een voorspoedig 2013 toe! Johan Schrijver Algemeen Directeur Atradius Dutch State Business
Nummer 6/2012 - december - pagina 4
Atradius, David Ricardostraat 1, Postbus 8982, 1006 JD Amsterdam Tel.+31 (0)20 553 26 93, Fax +31 (0)20 553 20 87, www.atradiusdutchstatebusiness.nl, E-mail
[email protected]
Creditnotes
Landenrapport: Brazilië Brazilië staat momenteel volop in de belangstelling. Een Nederlandse missie met het kroonprinselijk paar (zie elders in dit blad) beoogt de handel met deze grootste Latijns-Amerikaanse markt te bevorderen. In Brazilië wonen 200 miljoen mensen van wie de koopkracht ieder jaar toeneemt. Het land kent een dynamisch bedrijfsleven dat investeert, produceert en vooral importeert. Gemeten aan het bruto nationaal product is het de zesde economie van de wereld. Daarbij kunnen Nederlandse exporteurs een rol spelen. En Atradius Dutch State Business evenzeer: in het acceptatiebeleid op Brazilië hanteren we geen bijzondere land-gerelateerde beperkingen. Politiek: corruptiebestrijding aandachtspunt De politieke toestand in Brazilië is stabiel. De parlementaire verkiezingen in oktober 2011 leverden een nieuw mandaat op voor de regerende Arbeiderspartij. De populaire president Lula da Silva kon na 8 jaar niet worden herkozen en is als staatshoofd opgevolgd door Dilma Rousseff. Over het algemeen wordt haar presidentsschap door de Brazilianen gewaardeerd, hetgeen mede in de hand wordt gewerkt door haar harde aanpak van de corruptie, één van Braziliës grootste maatschappelijke kwalen. Op de corruptie-index van Transparancy International staat het land op een 73e plaats in de wereld (van 182 landen). Rousseff heeft een aantal niet volledig integere ministers ontslagen en het Braziliaanse juridische systeem pakt de zaken met meer doortastendheid aan dan voorheen, toen van corruptie beschuldigde magistraten steeds de dans ontsprongen. Met nog drie jaar voor de boeg moet Rousseff steeds balanceren om een meerderheid voor haar coalitie bij elkaar te krijgen en te houden. De regering, die wordt aangevoerd door de Arbeiderspartij, bestaat uit meerdere centrumlinkse groeperingen die zelf niet erg coherent zijn in hun steun aan de ministersploeg. De president moet voortdurend schipperen om parlementsleden te overtuigen niet naar de oppositie over te lopen. De uitdagingen voor de regering zijn groot: Brazilië scoort slecht als het om de economische structuur gaat. In het klassement van de Wereldbank “Ease of Doing Business” staat het land op plaats 130 van 185 landen in de wereld. Op het gebied van overheidsregulering neemt Brazilië zelfs de laatste plaats in. Behalve de bureaucratie zijn de talloze belastingtarieven voor veel ondernemers een handicap in het zakendoen als ook de eis van een hoog nationaal bestanddeel. Economische groei: minder onstuimig In 2009 waren ook in Brazilië de gevolgen van de krimp in de wereldhandel merkbaar. Het land is een belangrijke exporteur van zowel grondstoffen (ijzererts, bauxiet, mangaan, nikkel) als al dan niet verwerkte industrieproducten (staal, cement, auto’s) waarvan prijs en omzet in dat jaar sterk terugvielen. De economische groei zakte fors in en in 2009 was enige tijd sprake van een recessie. Sindsdien is een krachtig herstel opgetreden. De export trok weer aan
en de binnenlandse vraag leefde op. Een jaar later -2010beliep de reële groei van het bruto binnenlands product (BBP-groei) 7,5%. Braziliës economisch herstel bleef niet onopgemerkt bij buitenlandse beleggers en investeerders. Grote bedragen aan kapitaal zochten een veilig en lucratief onderkomen in deze economie waar de officiële rentevoet die in de industrielanden ruim overtrof en de munt hard was. In 2008 bedroeg de totale netto kapitaalinstroom naar Brazilië al een indrukwekkende 29 miljard dollar, een jaar later was dit bedrag opgelopen naar 71 miljard dollar en in 2011 naar ruim 111 miljard dollar. Een dergelijke omvangrijke kapitaalinvoer is positief voor Braziliës internationale reserves, maar minder goed voor de wisselkoers van de munt. De Banco Central deed er alles aan om de koers van de Real niet teveel te laten appreciëren, na klachten van Braziliaanse exporteurs over de harde munt. Eind 2011 was de bruto deviezenvoorraad van Brazilië toegenomen tot een astronomische 360 miljard dollar, één van de hoogste in de wereld. Een dergelijke reserve is voldoende voor 20 maanden invoerdekking. In de loop van 2011 bleek dat de harde Real een prijs had voor de binnenlandse conjunctuur: die zakte in omdat de export het steeds zwaarder kreeg. Braziliaanse ondernemingen schroefden hun investeringen terug. En uiteindelijk deden de consumenten hetzelfde onder invloed van de hoge binnenlandse rente. De economische groei zakte in, naar 2,7% in 2011. Herstel na een pover 2012 Dit jaar viel het economisch resultaat nog meer tegen dan al was verwacht. De internationale conjunctuur bleef achter bij de prognose en de binnenlandse markt koelde verder af. Naar alle waarschijnlijkheid blijft de reële BBP-groei daarom steken op 1,5% in heel 2012. Inmiddels heeft de Centrale Bank de monetaire teugels laten vieren. De officiële rente (Selic) die medio 2011 een piek van 12,5% had bereikt, is successievelijk verlaagd naar het huidige niveau van 7,25%, voor onze begrippen nog steeds hoog. Maar bedacht moet worden dat in Brazilië ook de inflatie op een structureel hoger niveau ligt dan bij ons: in 2011 6,6%. De daling in dit jaar is bescheiden en voor 2013 verwacht de monetaire autoriteit weer een opleving van de geldontwaarding naar bijna 6%.
Atradius, David Ricardostraat 1, Postbus 8982, 1006 JD Amsterdam Tel.+31 (0)20 553 26 93, Fax +31 (0)20 553 20 87, www.atradiusdutchstatebusiness.nl, E-mail
[email protected]
Nummer 6/2012 - december - Pagina 5
Creditnotes
Dit niveau rechtvaardigt een structureel hoog rentepeil. Na het povere resultaat over 2012 met een teleurstellend verloop van de binnenlandse markt, is echter herstel in zicht. De lagere nominale rente werkt positief, het economisch herstel in Azië is gunstig voor de buitenlandse afzet en de particuliere bestedingen kunnen zich herstellen van de dip dit jaar als consumenten en ondernemers weer vertrouwen krijgen in de economische dynamiek. Voor 2013 verwachten de meeste prognoses een reële BBP-groei van ruim 4%. Deze trend wordt verwacht door te zetten in de jaren erna, waarmee Brazilië de reputatie als dynamische BRIC-markt kan waarmaken. Grote investeringen op het programma Brazilië timmert flink aan de weg met een ambitieus programma aan overheidsinvesteringen. Twee sportevenementen springen eruit: de wereldkampioenschappen voetbal in 2014 en de Olympische Spelen van 2016 in Rio de Janeiro. Het organiseren van deze evenementen, met alle bijkomende investeringen plus het hopelijk positieve rendement achteraf, geven de binnenlandse conjunctuur zonder twijfel een stimulans. Maar deze toernooien hebben ook een indirect effect op de conjunctuur: de overheid gaat flink investeren in de achtergebleven infrastructuur zoals wegen en spoorlijnen. Het grootste project voor de komende jaren is echter de ontsluiting van de grote voorraden olie voor de kust bij Rio. De geschatte reserve van 50 miljard vaten zou Brazilië in een korte tijd tot een belangrijke producent en exporteur van ruwe olie kunnen maken. Maar de kost gaat voor de baat uit, en voor het zover is zijn enorme bedragen nodig om te investeren in de reserves die diep in de oceaan liggen onder een laag zout. De winning van deze reserves is kostbaar, en Brazilië zal niet het laatste land zijn dat zich verslikt in de kosten van een dergelijk mega-project. Als alle prognoses uitkomen kan het in de komende jaren echter profiteren van extra uitvoeropbrengsten die de externe financiën van het land ten goede komen.
jecten nog veel meer worden. Gelet op de solide investment ratings en de lage spreads op de geldmarkten, levert dit nu geen enkel probleem op maar Brazilië zal er alles aan moeten doen om dit vertrouwen te behouden door verstandig economisch beleid. Inclusief de kortlopende verplichtingen bedraagt de jaarlijkse schuldendienst over de buitenlandse schuld ruim 50%, en dat is in nominale bedragen één van de hoogste ter wereld. Het land zal daarom ook in de komende jaren nauwlettend worden gevolgd door de toonaangevende ratinginstituten en door Atradius, om ervoor te waken dat na de samba niet de kater volgt. Kerngegevens Oppervlakte: 8.512.000 km2 (= 208 x Nederland) Aantal inwoners: 198,9 mln. Economische cijfers
Economische groei (% p.j.) Inflatie (% p.j.)
2009 2010 -0,3 7,5 4,9 5,0
Lopende rekening betalingsbalans (% BBP) -1,5 -2,2 Buitenlandse schuld (% BBP) 17 16 Bruto int. reserves (mnd invoer) 21 17,8
2011 2012 2,7 1,5 6,6 5,3
2013 4,2 5,7
-2,1 15 20,2
-3,1 17 19,6
-2,7 17 20,2
Indien u vragen heeft dan kunt u contact opnemen met Paul Burger, Senior Economist op telnr. 020-553 2332 of per e-mail
[email protected]
Groeiende tekorten bij de externe financiën Voor een deel zullen de investeringen en de daaruit voortvloeiende impuls voor de conjunctuur de komende jaren een invoertoename tot gevolg hebben die de prestaties van de Braziliaanse export in Azië zullen overtreffen. Het resultaat is dan een verzwakking van de handelsbalans en een groter tekort op de lopende rekening van de betalingsbalans. Voor 2013 wordt een deficit verwacht van 3% BBP. Nochtans levert dit geen enkel probleem op, gelet op de aanhoudende instroom van buitenlands kapitaal en de enorme reserves. Een voortdurende uitdaging voor Brazilië is het om de rente- en aflossingsverplichtingen die voortvloeien uit de buitenlandse schuld, te (her)financieren op de internationale kapitaalmarkten. De schuld bedraagt in nominale bedragen een volume dat is opgelopen tot ruim 400 miljard dollar, en dat zal met het oog op de vele ambitieuze pro-
Nummer 6/2012 - december - pagina 6
Atradius, David Ricardostraat 1, Postbus 8982, 1006 JD Amsterdam Tel.+31 (0)20 553 26 93, Fax +31 (0)20 553 20 87, www.atradiusdutchstatebusiness.nl, E-mail
[email protected]
Creditnotes
Kabelbaan tussen Rio de Janeiro en Suikerbroodberg
Atradius, David Ricardostraat 1, Postbus 8982, 1006 JD Amsterdam Tel.+31 (0)20 553 26 93, Fax +31 (0)20 553 20 87, www.atradiusdutchstatebusiness.nl, E-mail
[email protected]
Nummer 6/2012 - december - Pagina 7
Creditnotes
Van den Brink levert spuitgietmatrijzen aan Zuid-Afrika, met steun van Atradius Van den Brink levert spuitgietmatrijzen aan Zuid-Afrika, met steun van Atradius Van den Brink B.V. heeft een order binnengehaald voor de levering van spuitgietmatrijzen aan debiteur Pailpac in Zuid-Afrika. De matrijzen zijn nodig voor de kernactiviteit van Pailpac: het vervaardigen van plastic emmers en voorraadbakken. Exporteur Van den Brink Gereedschappenfabriek Van den Brink B.V., te Harskamp, bestaat al sinds 1963 en heeft veel ervaring met de levering van hoog gekwalificeerde spuitgietmatrijzen en automatisering voor de verpakkingsindustrie in binnen- en buitenland. De matrijzen worden gebruikt voor de vervaardiging van onder andere emmers, potten, bakjes, deksels, al dan niet voorzien van merknamen. Transactie Van de Brink B.V. heeft gedurende de afgelopen 5 jaar meerdere matrijzen geleverd aan haar afnemer Pailpac in Zuid Afrika. De betalingservaringen kunnen uitstekend genoemd worden. De vorige leveringen waren kleinere transacties waarbij óf contant betaald werd óf met een leverancierskrediet, zonder dat een van onze verzekeringsproducten daarbij nodig was. Bij deze transactie was het contractbedrag groter en werd er een leverancierskrediet aangeboden met een looptijd van 3 jaar.
Wisselfinanciering en directe garantie Naast een vooruitbetaling van 15% volgt de resterende betaling van de matrijzen uit een wisselfinanciering met zes wissels met halfjaarlijkse terugbetalingstermijnen. De wissels worden verdisconteerd door Rabobank. De bank verkrijgt op dat moment het eigendom van de wissel en alle hieruit voortvloeiende rechten en betaalt het bedrag van de wissel, verminderd met rente (het disconto) aan de trekker van de wissel, Van den Brink. Hierdoor kan de exporteur al bij levering over de koopprijs beschikken, terwijl debiteur Pailpac deze nog niet hoeft te betalen. Op de vervaldag van de wissels zal de afnemer door de bank voor betaling worden aangesproken. In de regel zal de disconterende bank regres houden op de exporteur. Dit houdt in dat als de wissels niet worden betaald, de disconterende bank het wisselbedrag terug zal vorderen bij de exporteur. Ook houdt dit in dat in de regel de bank de faciliteiten van exporteur zal belasten ter hoogte van het wisselbedrag.
Spuitgietmatrijzen
Nummer 6/2012 - december - juni - april - pagina 8
Atradius, David Ricardostraat 1, Postbus 8982, 1006 JD Amsterdam Tel.+31 (0)20 553 26 93, Fax +31 (0)20 553 20 87, www.atradiusdutchstatebusiness.nl, E-mail
[email protected]
Creditnotes
Op verzoek van exporteur zullen wij een Directe Garantie afgegeven aan Rabobank voor de verdiscontering van de wissels. Een Directe Garantie is een onherroepelijke, praktisch onvoorwaardelijke verbintenis van Atradius aan de disconterende bank. Dit houdt in dat, indien de wissels na afloop van de wachttermijn niet zijn betaald, Atradius het bedrag voor het gedekte percentage aan de disconterende bank uitkeert. Het nut van de Directe Garantie voor de exporteur ligt in het feit dat de disconterende bank de bankfaciliteit van de exporteur doorgaans zal ontlasten voor het gedekte percentage van de onder de Directe Garantie vallende wissels. Deze kan de aldus vrijgekomen liquiditeiten weer gebruiken voor haar bedrijfsvoering.
de debiteur en de garantie van de twee aandeelhouders, heeft Atradius Dutch State Business het debiteurenrisico op open krediet geaccepteerd, dat wil zeggen zonder een extra bank- of overheidsgarantie voor de betaling. Door de dekking van Atradius kan Van den Brink op krediet leveren, zonder dat dit haar lijnen bij Rabobank belast. Wilt u meer informatie over dit onderwerp dan kunt u contact opnemen met Oscar Boot, Underwriter/Regional Specialist Africa op telnr. 020-553 3189 of per e-mail oscar.
[email protected].
Debiteurenrisico Het debiteurenrisico wordt bij deze transactie gelopen op de debiteur Pailpac, met als garanten voor de betalingen de twee eigenaren van het bedrijf. De debiteur is een voor Atradius bekende organisatie en de betalingservaringen zijn positief. Ook de exporteur heeft ruime ervaring met deze debiteur. Mede gezien deze ervaringen, maar ook door een positieve beoordeling van de financiële gegevens van
Succesvolle Exporteursbijeenkomst Atradius Dutch State Business Op 6 november j.l. vond de exporteursbijeenkomst van Atradius Dutch State Business plaats, die elk jaar wordt georganiseerd voor relaties, zoals exporteurs, banken en de overheid. De druk bezochte bijeenkomst begon met een presentatie van Johan Schrijver, algemeen directeur van Atradius Dutch State Business, over de recente ontwikkelingen op het gebied van exportkredietverzekering. Hij ging o.a. in op de verminderde capaciteit van banken om export te financieren en de oplossingen die de overheid en Atradius hiervoor hebben. Hij ging ook in op de kansen die Nederlandse exporteurs hebben in het buitenland. Als voorbeeld noemde hij de olie- en gassector in Australië en Brazilië. Gastspreker was Ineke Dezentjé Hamming-Bluemink, voorzitter van de Vereniging FME-CWM. Zij ging in op verschillende onderwerpen die van groot belang zijn voor de 2500 leden van FME-CWM. Eén van de problemen waar veel bedrijven tegenaan lopen is het vinden van voldoende gekwalificeerd technisch personeel. In 2016 dreigt een tekort van 170.000 technici. Mevrouw Dezentjé roept het kabinet op hier actie op te ondernemen.
Gastspreker was Ineke Dezentjé Hamming-Bluemink, voorzitter van de Vereniging FME-CWM. Een ander onderwerp dat uitgebreid ter sprake kwam was exportbevordering. Export is cruciaal voor economische groei, Nederland is voor die groei immers grotendeels afhankelijk van export. Vaak lopen exporteurs op tegen handelsbarrières. Voor veel bedrijven in de technologische industrie is exportfinanciering van groot belang om verder te kunnen groeien. Zij riep banken en overheid op om exportfinanciering mogelijk te blijven maken, onder meer door het ondersteunen van de funding van banken. De bijeenkomst werd besloten met een geanimeerde netwerkborrel.
Atradius, David Ricardostraat 1, Postbus 8982, 1006 JD Amsterdam Tel.+31 (0)20 553 26 93, Fax +31 (0)20 553 20 87, www.atradiusdutchstatebusiness.nl, E-mail
[email protected]
Nummer 6/2012 - december - Pagina 9
Creditnotes
Atradius steunt voor één miljard Nederlandse leveranties aan Petrobas Overeenkomst met Braziliaanse oliemaatschappij biedt extra kansen voor Nederlandse exporteurs Op 23 november hebben Atradius Dutch State Business en het Braziliaanse olie- en gasbedrijf Petrobras in aanwezigheid van Zijne Koninklijke Hoogheid Prins Willem-Alexander, Hare Koninklijke Hoogheid Prinses Máxima en minister Ploumen van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking een samenwerkingsovereenkomst ondertekend. Atradius Dutch State Business verklaart zich hiermee bereid Petrobas met één miljard dollar aan financiering te steunen door middel van kredietverzekering. De ceremonie vond plaats op het hoofdkantoor van Petrobras in Rio de Janeiro. De ondertekening viel samen met de economische handelsmissie naar Brazilië, waar 175 Nederlandse bedrijven aan deelnamen. Dit was de grootste Nederlandse handelsmissie ooit. Naast het kroonprinselijk paar en de minister, was de delegatieleider Hans Biesheuvel, voorzitter van MKB Nederland, aanwezig bij de ondertekening. Verder waren er vertegenwoordigers van 3 grote Nederlandse bedrijven, actief in de olie- en gassector, aanwezig en diverse vertegenwoordigers van de overheid. De CFO van Petrobras, Almir Guilherme Barbassa en Johan Schrijver, algemeen directeur van Atradius Dutch Ondertekening van de samenwekingsovereenkomst
Nummer 6/2012 - december - pagina 10
State Business tekenden de overeenkomst. Beiden spraken hun waardering uit voor deze belangrijke stap in de samenwerking. Atradius Dutch State Business verzekert namens de Staat de financiering die Nederlandse exporteurs van kapitaalgoederen en diensten aanbieden aan afnemers in het buitenland. Het aanbieden van financiering versterkt de concurrentiepositie van Nederlandse exportbedrijven. Als olie- en gasmaatschappij koopt Petrobras wereldwijd hoogwaardige producten en diensten in. De mogelijkheid van financiering tegen gunstige voorwaarden kan doorslaggevend zijn voor de keuze bij welk bedrijf Petrobas deze goederen inkoopt.
Atradius, David Ricardostraat 1, Postbus 8982, 1006 JD Amsterdam Tel.+31 (0)20 553 26 93, Fax +31 (0)20 553 20 87, www.atradiusdutchstatebusiness.nl, E-mail
[email protected]
Creditnotes
De 1 miljard dollar dekking die Atradius namens de Staat beschikbaar stelt voor leveringen aan Petrobras is een stimulans om in Nederland producten en diensten in te kopen. Met deze financiële dekking is Petrobras in staat haar investeringsprogramma te financieren. Voor Nederlandse bedrijven is dit een belangrijke steun in de rug om de zakelijke kansen die de Brazilaanse olie- en gassector biedt te verzilveren. Petróleo Brasileiro S.A. – kortweg Petrobras – is in 1953 opgericht als staatsbedrijf. Het bedrijf heeft inmiddels ruim 85.000 werknemers in dienst en behoort tot de grootste oliemaatschappijen ter wereld. Petrobras beschikt over de op 3 na grootste olie- en gasreserves ter wereld en is marktleider op het gebied van diepzee olie- en gaswinning. Het omvangrijke investeringsprogramma van 236,5 miljard dollar voor de periode 2012 – 2016 voorziet in de aanschaf van veel apparatuur, schepen en booreilanden. De Nederlandse expertise als toeleverancier aan de olie- en gassector heeft de interesse van Petrobras. Hier liggen kansen voor onder meer de gespecialiseerde scheepsbouw, de aannemerij en ook zeker voor het mkb. Dit geldt zowel voor rechtstreekse leveringen aan Petrobras alsmede voor toeleveranties waarbij Petrobras de eindklant is. Om exporterend Nederland extra te ondersteunen organiseren wij op 18 december ’s middags bij de Nederlandse Centrale voor Handelsbevordering (NCH) een uitgebreid seminar hierover. Petrobras zal dan hun immense investeringsprogramma aan de Nederlandse industrie presenteren. Atradius heeft vooraf de risico’s op Petrobras beoordeeld. Zo is het kredietrisico geanalyseerd, waarbij een kredietlimiet is vastgesteld op 1 miljard dollar. Tevens is in dit kader de reputatie van Petrobras op milieu en sociaal vlak bekeken op bedrijfsniveau. Hieruit blijkt dat Petrobras haar verantwoordelijkheid aangaande milieu en sociale aspecten van hun activiteiten serieus neemt. Wilt u meer informatie over deze pre-underwritten kredietlimiet met Petrobras of ziet u kansen voor export met Petrobras, neem dan contact op met Taco Glastra, Underwriter North and South America op telnr. 020-553 2574 of per e-mail:
[email protected] . Voor vragen over de milieu- en sociale beoordeling van Petrobras kunt u terecht bij Arjen Walbroek op telnr. 020-553 2207 of per e-mail:
[email protected] .
Laatste nieuws Economic Outlook November 2012 De Economic Outlook November 2012 is gepubliceerd. U vindt hem op onze website www. atradiusdutchstatebusiness.nl onder publicaties. De outlook schetst een beeld van de ontwikkeling van de wereldeconomie. Succesvol zakendoen met Brazilië In onze reeks Succesvol zakendoen met…. is nu ook een uitgave verschenen over Brazilië. In deze uitgave vindt u 10 tips die u kunnen helpen als u van plan bent zaken te gaan doen in Brazilië.
Personeelswijzigingen Met ingang van 1 december begint Stefan Windhorst op de afdeling SCD (Strategy and Corporate Development) van Atradius als senior project manager corporate systems CSD. Hij is drie jaar werkzaam geweest bij Atradius Dutch State Business op de afdeling Claims & Recoveries.
Nationaal bestanddeel en het aanvraagformulier Zoals wij in onze vorige Creditnotes schreven is met ingang van 12 november 2012 een nieuw vereiste ingevoerd voor transacties die zich kwalificeren voor de Exportkredietverzekering voor rekening van de Staat. In plaats van het gebruikelijke vereiste van buitenlands bestanddeel geldt er nu een minimaal nationaal bestanddeel van 20%. In verband hiermee zijn er, behalve enige veranderingen aan de Algemene Voorwaarden, ook zaken gewijzigd in het aanvraagformulier. Zo wordt bij de samenstelling van de contractprijs gevraagd naar het Nationaal bestanddeel. In de toelichting staat nu aangegeven dat nationaal bestanddeel bestaat uit de contractwaarde (exclusief eventuele financieringskosten) verminderd met alle leveringen uit het buitenland. Mocht u het aanvraagformulier eerder hebben opgeslagen in uw eigen systeem voor toekomstig gebruik, dan kunt u deze vervangen door de aangepaste versie, zoals die nu op onze website te vinden is. Wilt u meer weten over dit onderwerp dan kunt u contact opnemen met Bert de Jongh, Senior International Relations & Insurance Advisor, op tel. nr. 020 – 553 20 84 of per e-mail
[email protected]
Atradius, David Ricardostraat 1, Postbus 8982, 1006 JD Amsterdam Tel.+31 (0)20 553 26 93, Fax +31 (0)20 553 20 87, www.atradiusdutchstatebusiness.nl, E-mail
[email protected]
Nummer 6/2012 - december - Pagina 11
Landenbeleid voor ééntransactiepolissen ATRADIUS DUTCH STATE BUSINESS Situatie 1 december 2012 Atradius Dutch State Business verzekert namens de Nederlandse Staat betalingsrisico’s verbonden aan transacties van ondernemingen met buitenlandse afnemers. Voor inlichtingen over het landenbeleid kunt u zich wenden tot Jan Hoens, Afdeling Economic Research, Postbus 8982, 1006 JD Amsterdam, telefoon 020 553 2709 of e-mail
[email protected] of tot uw account-manager. U kunt ook kijken op www.atradiusdutchstatebusiness.nl Deze informatie bevat slechts algemene richtlijnen over het Atradius Dutch State Business landenbeleid in een gecomprimeerde vorm en is met de grootste zorgvuldigheid samengesteld. Het is mogelijk dat er veranderingen hebben plaatsgevonden na publicatie. Atradius Dutch State Business aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor eventuele fouten. Onze aansprakelijkheid beperkt zich tot de verplichtingen die voortvloeien uit onze verzekeringspolissen.
Middellang landenbeleid Het beleid is van toepassing op namens de Nederlandse Staat verzekerde ééntransactiepolissen met een krediettermijn van langer dan 12 maanden, alsmede contante aannemingswerken met een uitvoeringsduur langer dan 12 maanden. In geval van verzekering van middellang krediet geldt een signaleringsplafond. Zodra het obligo op een land het signaleringsplafond bereikt, wordt samen met de Nederlandse Staat bezien of en hoe dit plafond kan worden aangepast of everschreden. Ook wordt aangegeven welk gedeelte van het plafond reeds benut is (exclusief in behandeling zijnde aanvragen). Tevens zijn de middellange landenklassen vermeld voor het politieke risico, van 0 (zeer goed) tot en met 7 (slecht). De landenklasse is medebepalend voor de hoogte van de middellange premie en de hoogte van het landenplafond. Op landen voorzien van een (*) is sinds de datum van de voorafgaande publicatie van dit overzicht het beleid opnieuw vastgesteld. Dit hoeft niet noodzakelijkerwijs te betekenen dat het beleid dan is gewijzigd. Nadere informatie en uitleg van begrippen kunt u vinden op www.atradiusdutchstatebusiness.nl
Legenda 1. Open zonder beperkingen 2. Open met beperkingen 3. Geen dekking
Definities Signaleringsplafonds Wanneer door de acceptatie van een zaak het signaleringsplafond * wordt overschreden zal het landenbeleid opnieuw worden bezien. De minister van Financiën besluit, na advisering van de Commissie Advisering Risicobeheer**, tegen welke voorwaarden resterende capaciteit kan worden geboden. In geval van aanhoudende grote politieke en/of economische risico’s kan worden besloten deze capaciteit niet te bieden. Andersom kan bij ongewijzigde of verbeterde omstandigheden capaciteit tegen de reeds geldende voorwaarden worden geboden. Dekkingsadviessituatie (da) Een dekkingsadviessituatie ontstaat door capaciteitsgebrek op een bepaald land. Een dekkingsadvies is geen verplichting voor de staat om een verzekering af te geven. Het is alleen een verzekeringstechnische beoordeling van een transactie. Indien op een later tijdstip weer ruimte ontstaat, zal de transactie opnieuw beoordeeld worden tegen de dan geldende voorwaarden, voordat eventueel een polis zal worden uitgereikt. Tekenclausule (tc) Een tekenclausule bij een nog niet getekend contract houdt in dat de verzekerde het contract niet mag tekenen voordat schriftelijke goedkeuring van Atradius Dutch State Business is verkregen. Een tekenclausule bij een getekend contract dat nog niet in werking is getreden en
LAND
beleid
landen klasse
Afghanistan Albanië Algerije Andorra Angola Anguilla Antigua en Barbuda Argentinië Armenië Aruba Australië Azerbeidzjan Azoren Bahama’s Bahrein Bangladesh Barbados België Belize Benin Bermuda Bhoutan Boeroendi
3 2 2 2 2 2 2 2 2 1 1 2 1 1 2 2 1 1 2 2 2 2 3
7 6 3 0 6 6 6 7 6 4 0 5 0 3 4 6 4 0 6 6 2 6 7
Nummer 6/2012 - december - Pagina 12
waarvoor een handeling van de verzekerde noodzakelijk is, houdt in dat deze handeling niet mag worden verricht dan na schriftelijke goedkeuring van Atradius Dutch State Business. DSA/DSF Nederland onderschrijft de IMF/Wereldbank-uitgangspunten ten aanzien van de schuldhoudbaarheid van ontwikkelingslanden (Debt Sustainability Analysis, Debt Sustainability Framework). Dit betekent dat overheidskopers in deze landen slechts onder beperkende voorwaarden (de “concessionaliteitseis” en “goed bestuur”-toets) nieuwe schulden mogen aangaan. In de kolom DSA/DSF is aangegeven hoe groot deze concessionaliteit dient te zijn indien het niet-schenkingsdeel verzekerbaar is. Neem voor alle zaken waar de kolom DSA/DSF gevuld is contact op met uw accountmanager, want er zijn uitzonderingen op de concessionaliteitseis mogelijk.
* Relevant voor het bepalen van de overschrijding is het maximale-schadebedrag, niet het contractbedrag ** De leden van de deze commissie zijn vertegenwoordigers van het ministerie van Financiën, Atradius Dutch State Business, het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie en het ministerie van Buitenlandse Zaken.
signaleringsplafond (mln euro)
benut (mln euro) per 31-10-2012
100 1150
12 0
400
148
30 100 40 65 1500 250
5 5
DSA/DSF
J, 30% 4 350 43
125 650 150 50 1500 30 40
105 0 0 25 231
j, 35%
22
J, 35%
100
0
Atradius, David Ricardostraat 1, Postbus 8982, 1006 JD Amsterdam Tel.+31 (0)20 553 26 93, Fax +31 (0)20 553 20 87, www.atradiusdutchstatebusiness.nl, E-mail
[email protected]
LAND
beleid
landen klasse
Bolivia Bosnië-Herzegowina Botswana Brazilië Brits Ter. Indische Oceaan Brunei Bulgarije Burkina Faso Cambodja Canada Canarische Eilanden Centraal Afrikaanse Rep Chili China Christmas Eiland Cocos (Keeling) Eilanden Colombia Comoro Eilanden Congo Kinshasa Congo Brazzaville* Cook Eilanden Costa Rica Cuba Curaçao Cyprus Denemarken Djibouti Dominica Dominicaanse Republiek Duitsland Ecuador Egypte El Salvador Equatoriaal Guinee Eritrea Estland Ethiopië Falkland Eilanden Faroër Eilanden Fidzji Eilanden Filippijnen Finland Frankrijk Frans Polynesië Gabon Gambia Georgië Ghana Gibraltar Goeam Grenada Griekenland Groenland Groot Brittannië Guadeloupe Guatemala Guernsey Guinee Guinee Bissau Guyana Guyana Frans Haïti Honduras Hongarije Hongkong Ierland India Indonesië Irak Iran Israël Italië Ivoorkust Jamaica Japan Jemen Jersey Jordanië Kaaiman Eilanden Kaap Verdië Kameroen
2 2 1 1 2 1 2 2 2 1 1 3 1 1 1 1 2 3 3 2 2 2 3 1 2 1 2 2 2 1 2 2 2 2 2 2 2 2 1 3 2 1 1 2 2 3 2 2 2 1 2 2 1 1 1 2 1 3 3 2 1 3 2 2 1 1 1 1,da 2 3 1 1 3 3 1 3 1 2 2 2 2
6 7 3 3 0 2 4 7 6 0 0 7 2 2 1 1 4 7 7 6 3 7 0 0 6 7 5 0 7 5 4 7 7 4 7 3 0 7 4 0 0 1 6 7 6 5 1 0 6 0 0 0 0 5 0 7 7 7 0 7 6 0 1 0 3 3 7 7 0 0 7 7 0 7 0 0 2 5 6
signaleringsplafond (mln euro)
benut (mln euro) per 31-10-2012
40 250 1500
8 0 73
200 500 40 30 1500
0 0 0 0 0
1500 1500
2 286
1150
27
25 10 750
2 0 0
75 500 1500 50 30 150 1500 30 500 400 30 40 350 40
0 309 0 33 0 7 0 0 12 40 0 0 0 0
150 1500 1500
7 0 6
100
0
100 400
17 292
40 500
1 0
1500
20
200
6
30
0
100 500 1500 1500 1500 1500 400
87 0 0 0 541 840 83
1500 1500
5 12
1500
0
750
0
50 40
4 7
Atradius, David Ricardostraat 1, Postbus 8982, 1006 JD Amsterdam Tel.+31 (0)20 553 26 93, Fax +31 (0)20 553 20 87, www.atradiusdutchstatebusiness.nl, E-mail
[email protected]
DSA/DSF
J, 35%
J, 35%
J, 35% J, 35%
J, 35%
J, 35%
J, 35%
Nummer 6/2012 - december - Pagina 13
Landenbeleid voor ééntransactiepolissen ATRADIUS DUTCH STATE BUSINESS Situatie 1 december 2012 Legenda 1. Open zonder beperkingen 2. Open met beperkingen 3. Geen dekking
LAND
beleid
landen klasse
signaleringsplafond (mln euro)
benut (mln euro) per 31-10-2012
Kazachstan Kenia Kirgizië Kiribati Koeweit Kosovo Kroatië Laos Lesotho Letland Libanon Liberia Libië Liechtenstein Litouwen Luxemburg Maagden Eilanden (Brits) Maagden Eilanden (U.S.A.) Macau Macedonië (fyrom) Madagascar Madeira Malawi Malediven Maleisië Mali Malta Man Marokko Marokko Spaans (Ceuta/Melilla) Marshall Eilanden Martinique Mauretanië Mauritius Mayotte Mexico Micronesië Moldavië Monaco Mongolië Montenegro Montserrat Mozambique Myanmar (Birma) Namibië Nauru Nepal Nicaragua Nieuw Caledonië Nieuw Zeeland Niger Nigeria Niue Noord-Korea Noordelijke Marianen Noorwegen
2 2 3 2 1 2 2 2 2 2 2 3 3 2 2 1 2 2 1 2 3 1 2 3 1 opgeschort 1 1 1 1 2 1 2 1 2 1 2 2 2 2 2 2 2 3 1 2 2 2 2 1 2 2 2 3 2 1
5 6 7
750
8 200
Nummer 6/2012 - december - Pagina 14
2 7 5 7 5 4 7 7 7 0 3 0 2 0 2 5 7 0 7 7 2 6 0 0 3 0 0 7 3 1 3 7 0 5 6 7 6 7 3 7 7 1 0 7 6 7 0 0
10 1500 30 500 30 50 350 150
0 8 0 0 0 0 0 0
350 1500 37,5
6 0 29 29
150 150
0 16
40
0
1500
370
450
0
1150
849
10
0
30 300
2 0
1500 10 40
470 0 0
50 40 30 100
0 0 0 0
150 10 30 40
0 0 0 0
1500 40 200 10
0 10 21 0
1500
0
DSA/DSF
J, 35%
J, 35%
J, 35%
J, 35%
J, 35% J, 35%
J, 35%
J, 35%
J, 35%
Atradius, David Ricardostraat 1, Postbus 8982, 1006 JD Amsterdam Tel.+31 (0)20 553 26 93, Fax +31 (0)20 553 20 87, www.atradiusdutchstatebusiness.nl, E-mail
[email protected]
LAND
beleid
landen klasse
Norfolk eiland Oeganda Oekraïne Oezbekistan Oman Oost-Timor Oostenrijk Pakistan Palau Panama Papoea Nieuw Guinea Paraguay Peru Pitcairn Eiland Polen Porto Rico Portugal Qatar Réunion Roemenië Rusland Rwanda Salomons Eilanden Samoa-Amerikaans Samoa Eilanden San Marino Saoedi Arabië Saô Tomé en Principe Senegal Servië Seychellen Sierra Leone Singapore Slovenië Slowakije Soedan Somalië Spanje Spitsbergen Sri Lanka St. Helena St. Kitts-Nevis St. Lucia St. Maarten St. Pierre et Miquelon St. Vincent en de Grenadinen Suriname Swaziland Syrië Tadzjikistan Taiwan Tanzania Thailand Togo Tokelau Tonga Eilanden Trinidad en Tobago Tsjaad Tsjechië Tunesië Turkije Turkmenistan Turks en Caicos Eilanden Tuvalu Uruguay VAE Vanuaatu Vaticaanstad Venezuela Verenigde Staten Vietnam Wallis en Futuna Westelijke Sahara Witrusland IJsland Zambia Zimbabwe Zuid Afrika Zuid Korea Zuid-Soedan Zweden Zwitserland
1 2 2 2 1 2 1 2 2 1 2 2 2 2 1 1 1 1 1 2 2 2 3 1 2 2 2 2 2 2 2 2 1 1 2 3 3 2 1 2,da 2 2 2 1 2 2 2 2 3 3 1 2 2 3 1 3 1 3 2 2 2 2 2 2 1 2 2 2 3 1 2,da 2 3 3 3 2 3 1 2 3 1 1
1 6 7 6 2 7 0 7 3 5 5 3 2 0 0 0 2 0 4 3 7 7 0 1 2 7 6 6 7 7 0 0 0 7 7 0 0 6 3 7 6 1 6 5 6 7 7 1 6 3 7 2 7 2 7 0 3 4 6 3 3 3 0 7 0 5 1 7 7 7 6 7 3 0 7 0 0
signaleringsplafond (mln euro)
benut (mln euro) per 31-10-2012
DSA/DSF
50 400 100 1500 10 1500 30 10 400 75 100 1150
0 264 19 0 0 0 14 0 44 0 0 8
J, 35%
1500
0
1500 1100
6 72
1150 1000 25
1 312 0
10
0
1500 40 150 250 30 40 1500 1050 1500
429 0 0 42 0 1 29 0 0
1500
11
300
165
30 25 20
0 0 0
30 150 50
0 16 0
1500 250 1500
0 160 0
1000
1
1500 400 1150 100
0 0 190 0
10 1150 1150 10
0 37 142 0
1500 1500
368 28
100
0
1150 1500
60 2
1500 1500
0 0
Atradius, David Ricardostraat 1, Postbus 8982, 1006 JD Amsterdam Tel.+31 (0)20 553 26 93, Fax +31 (0)20 553 20 87, www.atradiusdutchstatebusiness.nl, E-mail
[email protected]
J, 35%
J, 50%
J, 50% J, 35%
J, 35%
J, 35%
J, 35%
Nummer 6/2012 - december - Pagina 15
Creditnotes