Creditnotes
dutch state business
Nummer 3/2012 - juni
Creditnotes Informatiebulletin voor kapitaalgoederenexporteurs, banken, internationaal opererende aannemingsbedrijven en ingenieursbureaus
Servië: Een economie in ontwikkeling Regeling Exportkredietgarantie sterk verbeterd Atradius Dutch State Business verzekert eerste transactie met Gazprom Neftekhim Salavat JSC in Rusland Exportfinanciering in onzekere tijden Irak-seminar over samenwerking tussen Atradius en Iraakse overheid
Creditnotes
Inhoudsopgave Hoewel bij het redigeren van Creditnotes de grootst mogelijke zorgvuldigheid wordt betracht bestaat altijd de mogelijkheid dat bepaalde informatie na verloop van tijd verouderd of niet juist meer is. Atradius is dan ook niet aansprakelijk voor de gevolgen van activiteiten die worden ondernomen op basis van deze uitgave.
Servië: Een economie in ontwikkeling Regeling Exportkredietgarantie sterk verbeterd Topsector Water werkt aan innovatieve voorstellen voor exportfinanciering Nieuwe systematiek landenbeleid Atradius Dutch State Business verzekert eerste transactie met Gazprom Neftekhim Salavat JSC in Rusland Exportfinanciering in onzekere tijden Irak-seminar over samenwerking tussen Atradius en Iraakse overheid Laatste nieuws
Overname van artikelen is toegestaan, mits integraal en met bronvermelding ISSN 1386-7598.
Nummer 3/2012 - juni - pagina 2
Atradius, David Ricardostraat 1, Postbus 8982, 1006 JD Amsterdam Tel.+31 (0)20 553 26 93, Fax +31 (0)20 553 20 87, www.atradiusdutchstatebusiness.nl, E-mail
[email protected]
Creditnotes
Servië: Een economie in ontwikkeling Na de verrassende uitslag van de parlements- en presidentsverkiezingen afgelopen maand staat Servië weer in het brandpunt van de belangstelling. Tegen de verwachting in werd de nationalistische, conservatieve Servische Progressieve Partij de grootste partij in het parlement en versloeg haar leider Nicolic de pro-Europese president Tadic van de regerende coalitie ‘Voor een Europees Servië’ (ZES) onder aanvoering van de Democratische Partij (DS). Oorzaak hiervan is de onvrede onder de bevolking met de versoberingsmaatregelen van de aftredende regering, de wijdverbreide corruptie en de zwakke economie. De samenstelling van de nieuwe regering is nog niet bekend. Voor de komende coalitie wordt het Kosovo-vraagstuk een bijkomend dilemma. De internationale druk op Servië om de afscheiding van Kosovo in 2008 formeel te erkennen blijft groot. In de binnenlandse politiek blijft weerstand bestaan tegen het erkennen van een soeverein Kosovo, maar de mate waarin varieert. De aftredende regering toonde al een zeker pragmatisme door de afgescheiden republiek een vertegenwoordiging toe te staan in sommige regionale en internationale vergaderingen (wel met een aantekening dat Servië zich formeel blijft verzetten). Servië behoudt echter de aanspraak op het grondgebied van Kosovo. Internationale betrekkingen De geografische ligging van Servië in de van oudsher rumoerige Balkan maakt het land kwetsbaar voor regionale onrust. De ontbinding van het voormalige Joegoslavië en de daarop volgende afscheiding van het soevereine Servië door Montenegro en Kosovo, illustreert de potentiële instabiliteit in deze regio. Hoewel nog niet uitgekristalliseerd (Kosovo) is er echter geen reden om aan te nemen dat Servië andermaal bij een al dan niet gewelddadig conflict in de regio betrokken zal raken. De betrekkingen met Kroatië zijn vrijwel genormaliseerd, met de overige buurlanden bestaan in het algemeen goede betrekkingen. Dankzij de uitlevering van de oorlogsmisdadigers Karadzic en Mladic aan het Internationaal Oorlogstribunaal in Den Haag is de politieke verhouding met het westen genormaliseerd. De internationale betrekkingen van Servië met zowel de VS als Rusland zijn goed. EU Op 1 maart jl. werd Servië de kandidaatstatus toegekend voor toetreding tot de EU. Het is de eerste stap in een toetredingsproces dat nog vele jaren van onderhandelingen en aanpassingen zal vergen. Het proces van juridische, politieke en economische hervormingen zal nog lang duren voordat Servië zich voor lidmaatschap kwalificeert. Dit zal zeker niet vóór 2020 zijn beslag krijgen.
Financieel-economische situatie Economische structuur De economische structuur van Servië is in ontwikkeling, maar kent gevoeligheden. Er is sprake van een hoge buitenlandse schuld. Verder bestaat een groot deel van de Servische export uit producten met een geringere toegevoegde waarde, zoals landbouwproducten en metalen. Bovendien is de economie afhankelijk van de invoer van grondstoffen (waaronder olie en gas) en dus gevoelig voor prijsschommelingen op deze markten. Economische situatie De economische recessie van 2009 is, zij het moeizaam, overwonnen. Het heeft 3 jaar geduurd voordat de bruto nationaal product-krimp van 2009 (-3,5%) is goedgemaakt: 2010 +1%, 2011 +1,9% en 2012 +0,7% (voorlopige raming). Dit zwakke herstel is vooral te danken aan de groei van de uitvoer. Servië zet 55% van de export af in de EU en is zodoende gevoelig voor de conjunctuur daar. In 2010 groeide het exportvolume met ruim 19%, in 2011 met 13%. Met de huidige problemen in de eurozone en een verwachte reële krimp van het BBP (bruto binnenlands product) in deze regio van 0,7%, krijgt de Servische uitvoer het dit jaar moeilijker. De binnenlandse markt bleef echter in mineur. Het herstel van de particuliere consumptie, de overheidsbestedingen en bedrijfsinvesteringen is in 2010 en in 2011 bescheiden uitgevallen. Dit conjuncturele plaatje verandert in 2012 niet ingrijpend, gelet op de noodzaak de overheidsuitgaven in de hand te houden en de slechts gematigde toename van (buitenlandse) bedrijfsinvesteringen in Servië. Externe financiën De zeer omvangrijke tekorten op de lopende rekening van de betalingsbalans van vóór 2009 behoren weliswaar tot het verleden, maar groot zijn deze negatieve saldi nog steeds. De oorzaak is weer groeiende tekorten op de handelsbalans, ondanks een achterblijvende binnenlandse conjunctuur. Dit fenomeen duidt op een structureel zwak internationaal concurrentievermogen en een hoge invoerelasticiteit.
Atradius, David Ricardostraat 1, Postbus 8982, 1006 JD Amsterdam Tel.+31 (0)20 553 26 93, Fax +31 (0)20 553 20 87, www.atradiusdutchstatebusiness.nl, E-mail
[email protected]
Nummer 3/2012 - juni - Pagina 3
Creditnotes
Bankwezen Het IMF is tevreden met de situatie in het Servische bankwezen: de sector is goed gekapitaliseerd en liquide: de kapitalisatiegraad van bijna 20% overtreft de Bazelnorm in ruime mate. Het aandeel korte schuld in de totale bankschuld is fors gedaald. Servische banken participeren nauwelijks in belegging van papier van de zuidelijke eurolanden. Omdat 75% van het aandelenkapitaal van de sector in buitenlandse (EU-) handen is, ontstond in 2009 bij het uitbreken van de kredietcrisis vrees voor besmetting naar de dochterinstellingen. In dat jaar werd het “Weense Initiatief” geïntroduceerd: westerse moederbanken zouden hun aandeel bij vestigingen in Servië zo veel mogelijk in stand moeten houden. Een potentiële kwetsbaarheid bij de Servische banken is het niveau van leningen waaronder niet wordt betaald. Dit is gestegen sinds 2009, vooral als gevolg van vorderingen en schulden met passiva in buitenlandse valuta en activa in dinars. In het bijzonder het Servische bedrijfsleven heeft met een forse toename van deze scheefgroei te maken, waardoor het niveau van deze slechte leningen is gestegen van 13,5% in september 2008 naar ruim 23% in november 2011. Hoge voorzieningen en een goede kapitalisering hebben de Servische banken echter sterk genoeg gemaakt om deze tegenvallers bij een verzwakking van de wisselkoers te doorstaan. De grootste commerciële bank in Servië is Beogradska Banka. Niet expliciet wordt vermeld welke instellingen de grootste aandeelhouders zijn van deze bank met een balanstotaal van $ 6,3 mrd en een kredietbeoordeling van BB-. De tweede bank is Banca Intesa, dochter van Intesa Sanpaolo. Haar balanstotaal is $ 4,5 mrd met een beoordeling van BB-. Betrekkingen met het IMF Met het IMF heeft Servië in september 2011 een principeakkoord gesloten over financiële bijstand voor het geval dat nodig zou zijn. Het betreft een 18-maands faciliteit met een omvang van $ 1,5 mrd. De status van het akkoord is nu ongewis. Het Fonds was niet tevreden over de discipline van de regering-Tadic betreffende het budgettaire beleid en de overheidsschuld. De overheidsschuld dreigt de wettelijke limiet van 45% van het bruto nationaal product te gaan overschrijden. Verder wordt de Servische regering door het IMF gemaand om het tempo van structurele hervormingen op te voeren: herstructurering en privatisering van staatsbedrijven, een flexibeler arbeidsmarkt en meer garanties voor eigendomsrechten. Het wachten is op het economisch programma van de nieuwe regering. Tot zolang zijn nieuwe bezoeken aan Belgrado uitgesteld en staat het akkoord in de ijskast.
nieuwe regering zijn van belang voor de politieke koers, al lijkt een verdere oriëntatie op Europa (met name de EU) voor de hand te blijven liggen. President Nicolic beweert niet langer tegen het Westen te zijn en wil dat Servië goede banden met het Oosten (lees: Rusland) én het Westen heeft. Bovendien sluit ex-president Tadic niet meer uit nooit als premier onder Nicolic te willen dienen, zodat een voorzetting van een door de DS-aangevoerde coalitie met de Socialistische Partij (de derde partij van het land) mogelijk blijft. Kosovo blijft voorlopig een onopgelost politiek vraagstuk. Hoewel de etnische spanningen met de Servische minderheid in deze staat af en toe escaleren, lijkt het vraagstuk niet te ontsporen in een regionaal conflict met Albanië. De conjunctuur in Servië zal in 2012 en wellicht 2013 tegenvallen. De binnenlandse vraag blijft vrij zwak, de export voelt de malaise in de eurozone. Inmiddels is de prognose voor 2012 neerwaarts bijgesteld naar een BBPgroei van slechts 0,7% met een nog verder neerwaartse trend. De nauwe betrekkingen met de eurozone via handel, investeringen, overmakingen en bankwezen maken Servië kwetsbaar voor een niet gering risico op eventuele verdere escalatie van de eurocrisis. Ook via andere kanalen is er kans op besmetting door de eurocrisis: Griekse banken beschikken over 16% van de Servische bankactiva. Het (nu stilgelegde) akkoord met het IMF is een voorzorg bij eventuele liquiditeitsproblemen, maar de potentiële kwetsbaarheid van Servië wordt er niet minder door. Als netto-energie-importeur is Servië ook nog eens kwetsbaar voor turbulenties op de wereldoliemarkt. Atradius is open op Servië met beperkingen en een (recent verhoogd) signaleringsplafond van € 250 mln. Kerngegevens Servië Oppervlakte: 88.361 km2 2,2 x Nederland 2010 Economische groei (% p.j) 1,0 Inflatie (% p.j) 6,1 Financieringssaldo overheid (% BBP) -4,5 Buitenlandse schuld (% BBP) 84 Saldo lopende rekening (% BBP) -8,1 Bruto intern. reserves (mnd invoer) 9,1
2011 2012 2013 1,9 0,7 2,0 11,2 4,2 4,5 -4,7 -4,5 -3,0 72 81 81 -8,9 -9,7 -9,1 9,2 nb nb
Indien u vragen heeft, dan kunt u contact opnemen met Jan Hoens, Economic Research Analyst op telnr 020 553 2709 of per e-mail
[email protected] of Paul Burger, Senior Economist op telnr. 020-553 2332 of per e-mail
[email protected]
Vooruitzichten en beleid Atradius op Servië Vooral de uitkomst van de coalitiebesprekingen voor een
Nummer 3/2012 - juni - pagina 4
Atradius, David Ricardostraat 1, Postbus 8982, 1006 JD Amsterdam Tel.+31 (0)20 553 26 93, Fax +31 (0)20 553 20 87, www.atradiusdutchstatebusiness.nl, E-mail
[email protected]
Creditnotes
St. Sava Kathedraal in Belgrado
Atradius, David Ricardostraat 1, Postbus 8982, 1006 JD Amsterdam Tel.+31 (0)20 553 26 93, Fax +31 (0)20 553 20 87, www.atradiusdutchstatebusiness.nl, E-mail
[email protected]
Nummer 3/2012 - juni - Pagina 5
Creditnotes
Regeling Exportkredietgarantie sterk verbeterd 1 juni jl. hebben wij de vernieuwde exportkredietgarantie ingevoerd. Deze vervangt de regeling voor de exportkredietgarantie die van kracht was sinds 2009. Met deze garantie worden banken beter in staat gesteld om kapitaal aan te trekken voor de financiering van Nederlandse export. Veel export van kapitaalgoederen wordt gefinancierd door banken. Om deze financiering te kunnen verschaffen, trekken banken op hun beurt weer financiering aan. Sinds de kredietcrisis is de beschikbaarheid van financiering minder geworden en/of is deze duurder geworden. De interbancaire markt kan hierin niet altijd meer voorzien. Wel kunnen andere verschaffers van kapitaal, vaak institutionele beleggers, bereid gevonden worden banken te financieren voor exportleningen die door banken worden verstrekt, door deze van een bank over te nemen. Om deze institutionele beleggers te vrijwaren van het risico van wanbetaling onder deze leningen, is de Nederlandse staat bereid aan hen een onvoorwaardelijke betalingsgarantie te geven, zodat zij de zekerheid hebben dat ze het investeringsbedrag inclusief rente op tijd terugkrijgen. Deze garantie heet de Exportkredietgarantie. Atradius Dutch State Business geeft de Exportkredietgarantie af op naam van de Nederlandse staat. Door het schaarser worden van kapitaal als gevolg van de kredietcrisis kan bij banken onvoldoende capaciteit aanwezig zijn om export te financieren. Het doel van de Exportkredietgarantie is om de financiering van exportkredieten te stimuleren, zodat de export wordt gewaarborgd. Bij de herziening van de regeling heeft uitgebreid overleg plaatsgevonden tussen de ministeries van Financiën en Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, banken, institutionele beleggers en Atradius. De regeling Exportkredietgarantie staat open tot en met 31 december 2014. Tegen die tijd zal de regeling worden geëvalueerd. De Exportkredietgarantie strekt zich uit tot exportkredieten die verzekerd zijn onder een verzekeringspolis die Atradius Dutch State Business uitreikt namens de Nederlandse staat. Als er sprake is van een banksyndicaat, wordt de polis, zoals gebruikelijk, uitgereikt aan de penvoerder. Dat hoeft dus niet per se de syndicaatbank te zijn die de Exportkredietgarantie heeft aangevraagd. Aanvraag De bank die het exportkrediet verleent (dit kan dus ook een bank zijn die deel uitmaakt van een leningsyndicaat) vraagt de garantie aan bij Atradius Dutch State Business. Wij beoordelen de bank op haar vermogen om de aangetrokken financiering voor het exportkrediet te kunnen terugbetalen, mocht de leningnemer daartoe niet bij machte zijn. Als de garantie wordt toegezegd – dit geschiedt door middel van een schriftelijke toezegging aan de bank – dan kan de bank
Nummer 3/2012 - juni - april - pagina 6
hiermee financiers aantrekken voor haar exportkrediet. Deze financiers zijn er dan van verzekerd dat als de bank de aangetrokken financiering niet terugbetaalt, Atradius Dutch State Business dit namens de Nederlandse staat zal doen. Omdat de Nederlandse staat de hoogste kredietwaardigheid heeft, zal voor banken het inlenen met deze garantie in het algemeen beter mogelijk zijn. Hoe werkt het? De financiering van de bank geschiedt door cessie (of een vergelijkbare overdracht) van de lening van de bank aan de financier. Deze financier, vaak een institutionele belegger, wordt dus de eigenaar van de lening. De garantie aan de financier geldt voor 100% van de hoofdsom, rente tot aan de vervaldag en (gemaximeerde) achterstalligheidsrente. De bank blijft echter betrokken bij de lening, namelijk als de agent van de institutionele belegger. De leningnemer blijft dan ook gewoon aan de bank betalen, die op haar beurt de ontvangen betalingen doorbetaalt aan haar financier. Doordat de bank het beheer van de lening blijft uitvoeren, wordt de administratieve last van de institutionele belegger tot een minimum beperkt. Het staat de institutionele belegger echter vrij om een andere agent aan te wijzen, bijvoorbeeld als de bank insolvent dreigt te raken, waardoor het risico bestaat dat de bank van de leningnemer ontvangen bedragen niet doorbetaalt. De regeling is zo ingericht dat de exportfinancierende bank haar financier (dus de institutionele belegger) altijd moet aflossen, ook al ontvangt de bank geen betaling van de leningnemer (de buitenlandse afnemer of zijn bank). Mocht de bank haar financier toch niet aflossen, dan heeft de financier een maand de tijd om te claimen en wordt vervolgens onvoorwaardelijk onder de garantie uitgekeerd. De garantietekst hebben wij gepubliceerd op onze website. Voor Duitse pandbriefbanken als financier van de bank hebben wij een iets aangepaste versie van de Exportkredietgarantie. Regres Als wij namens de staat uitkeren onder de garantie, dan is de bank verplicht het onder de garantie uitgekeerde bedrag onmiddellijk aan ons te vergoeden. Hiertoe sluit de bank met ons een zogenaamde regresovereenkomst. De bank houdt hierbij haar rechten en plichten onder de polis. Bij non-betaling door de leningnemer en ontvangst van de
Atradius, David Ricardostraat 1, Postbus 8982, 1006 JD Amsterdam Tel.+31 (0)20 553 26 93, Fax +31 (0)20 553 20 87, www.atradiusdutchstatebusiness.nl, E-mail
[email protected]
Creditnotes
claim van de bank zullen wij, zoals gebruikelijk, na afloop van de wachttermijn vaststellen of er recht is op schadevergoeding onder de polis. Hierbij worden uitkeringen onder de garantie, die de bank nog niet aan ons heeft terugbetaald, afgetrokken van een eventuele schadevergoeding. Premie De garantiepremie die bovenop de verzekeringspremie komt, is vastgesteld op 2,0 basispunten per jaar (vanaf het zevende jaar van de lening 0,5 basispunt per jaar) voor het door de verzekering gedekte deel van het exportkrediet en 6,5 basispunten per jaar voor het ongedekte deel (vanaf het zevende jaar van het krediet 5 basispunten per jaar).
Relatie tussen partijen onder de Exportkredietgarantie
garantie
De Staat / uitvoerder Atradius Atradius
Investeerder
funding
Topsector Water werkt aan innovatieve voorstellen voor exportfinanciering Het kabinet wil negen economische topsectoren waarin Nederland wereldwijd uitblinkt nog sterker maken. Om dat te bereiken, werken overheid, bedrijfsleven en wetenschap samen aan kennis en innovatie. Eén van deze negen topsectoren is Water. De watersector is in dit kader aan de slag gegaan om onder meer voorstellen te doen op het gebied van exportfinanciering. Om wereldwijd concurrerend te kunnen opereren, is immers niet alleen de kwaliteit en de prijs van de goederen of diensten van belang, maar ook steeds meer het financieringspakket dat de koper kan worden aangeboden. Een werkgroep van de Topsector Water heeft knelpunten op het gebied van exportfinanciering geïdentificeerd.
regres
Meer informatie kunt u vinden op onze webiste http://www.atradiusdutchstatebusiness.nl/overheidsregelingen/exportkredietgarantie/index.html
De werkgroep bestaat uit vertegenwoordigers van de watersector (scheepsbouw, baggersector, waterbewerking en ingenieursbureaus) alsmede de ministeries van Financiën, Economische Zaken, Landbouw & Innovatie en Buitenlandse Zaken, en Atradius. Een belangrijk knelpunt dat is geïdentificeerd is de prijs en beschikbaarheid van financiering van exporttransacties en aannemingswerken in het buitenland, en dan vooral langlopende financiering. De werkgroep zal voorstellen voor oplossingen van de geconstateerde knelpunten doen. Het rapport zal vervolgens aan het kabinet worden aangeboden.
Wilt u meer weten, neem dan contact op met Vinco David, Head of International Relations, Development & Marketing op tel. nr. 020 – 553 23 33 of
[email protected].
Wij verwachten u in de volgende Creditnotes uitgebreider te kunnen berichten over de resultaten van de werkgroep.
exporteurspolis Exporteur
financieringspolis
trekkingen
goederen
Bank terugbetaling
Afnemer
1
Exportkredietgarantie, Vinco David, 10 mei 2012
Wilt u meer weten, neem dan contact op met Vinco David, Head of International Relations, Development & Marketing op tel. nr. 020–553 23 33 of
[email protected].
Atradius, David Ricardostraat 1, Postbus 8982, 1006 JD Amsterdam Tel.+31 (0)20 553 26 93, Fax +31 (0)20 553 20 87, www.atradiusdutchstatebusiness.nl, E-mail
[email protected]
Nummer 3/2012 - juni - Pagina 7
Creditnotes
Nieuwe systematiek landenbeleid Sinds 1 mei 2012 is de nieuwe systematiek van het landenbeleid van de Exportkredietverzekering (EKV) van kracht. De aanleiding om naar het landenbeleid te kijken komt voort uit de benchmark die het ministerie van Financiën en Atradius Dutch State Business hebben uitgevoerd. Hieruit kwam naar voren dat het Nederlandse landenbeleid soms restrictiever was in vergelijking met het landenbeleid van andere landen. Op verzoek van de Rijkscommissie is er een werkgroep aan de slag gegaan om met voorstellen te komen om het landenbeleid krachtvaardiger te maken. Dit heeft geresulteerd in de introductie van het nieuwe landenbeleid waardoor het beleid toegankelijker en flexibeler wordt. Formele restricties en zekerheidseisen die betrekking hebben op het debiteurenrisico zijn uit het landenbeleid verdwenen. Hierdoor kan veel meer maatwerk worden geboden. Ook is de SIF (structured insurance facility) volledig geïntegreerd in de reguliere EKV, waarmee de vooraf gedefinieerde stringente eisen van de SIF verdwijnen en ook hier meer maatwerk kan worden geboden. Het nieuwe landenbeleid kent drie categorieën: ‘open zonder beperkingen’,‘open met beperkingen’ en ‘geen dekking’. Landen in de categorie ‘open zonder beperkingen’ kennen geen noemenswaardige kwetsbaarheden. Landen in de categorie ‘open met beperkingen’ kennen uiteenlopende kwetsbaarheden die vaak zeer landenspecifiek zijn. Hiermee dient bij verzekering van de transactie rekening te worden gehouden en, indien nodig, dienen de risico’s te worden gemitigeerd. In een aantal gevallen kan het voorkomen dat voor transacties in deze landen toch
Nummer 3/2012 - juni - april - pagina 8
een zekerheid nodig is om het risico verzekerbaar te maken. Bij landen waarop ‘geen dekking’ wordt geboden is het wellicht wel mogelijk om het fabricatierisico in verzekering te nemen indien er sprake is van een geëxternaliseerd betalingsrisico. Aangeraden wordt contact op te nemen met Atradius om samen de mogelijkheden voor verzekering van de transactie te onderzoeken. Indien er dekking wordt geboden op een land, is er ook in de nieuwe systematiek een landenplafond van kracht. Daarnaast hanteren wij een signaleringsplafond dat ten doel heeft te signaleren dat het landenplafond wordt benaderd. Het signaleringsplafond en de benutting op een land worden gepubliceerd op onze internetsite en in Creditnotes. De benutting wordt bepaald door dekkingstoezeggingen (die voor 100% van hun waarde onder het relevante landenplafond worden geboekt) en door polissen die voor de actuele waarde onder het plafond worden meegenomen. Om verwarring met het signaleringsplafond te voorkomen is er voor gekozen om het landenplafond niet meer te publiceren. Het kan voorkomen dat er een dekkingsadviessituatie op een land van toepassing is. Dit betekent dat de beschikbare ruimte (zeer) beperkt is onder het landenplafond. Indien er zich krapte voordoet kan er een bijzondere limiet van € 20 miljoen worden vastgesteld voor kleinere transacties met een maximale schade van € 5 miljoen. We hebben de nieuwe systematiek verwerkt in het overzicht van het landenbeleid achterin deze Creditnotes. Indien u vragen heeft dan kunt u contact opnemen met Afke Zeilstra, Senior Economist op telnr. 020-553 2873 of per e-mail
[email protected]
Atradius, David Ricardostraat 1, Postbus 8982, 1006 JD Amsterdam Tel.+31 (0)20 553 26 93, Fax +31 (0)20 553 20 87, www.atradiusdutchstatebusiness.nl, E-mail
[email protected]
Creditnotes
Atradius Dutch State Business verzekert eerste transactie met Gazprom Neftekhim Salavat JSC in Rusland Eén van Ruslands grootste producenten van petrochemische producten en kunststoffen moderniseert door inbreng van Nederlandse technologie Onlangs heeft Atradius Dutch State Business een polis afgegeven aan Lummus Technology Heat Transfer B.V. (LHT) en ING Bank voor de modernisering van de stoomkraker van de petrochemische fabrikant Gazprom Neftekhim Salavat JSC in Rusland. De transactie behelst de levering van een stoomkraker voor oliederivaten waaronder nafta. Hiermee kunnen zogenaamde monomere koolwaterstoffen worden geproduceerd, waarvan ethyleen en polyethyleen de bekendste zijn. Het vormt de derde fase van het moderniseringsprogramma van het bedrijf en betreft de vervanging van een oude kraakinstallatie van Russische makelij door moderne, efficiënte, energiezuinige en milieuvriendelijke technologie. Tegelijkertijd wordt de huidige productiecapaciteit vergroot. Het bedrijf is na een moeilijke periode aan het eind van de jaren negentig (roebel-crisis) begonnen met het moderniseren van de productiefaciliteiten in een meerjarig programma. De koper, alsmede eindgebruiker, is het Russische staatsbedrijf Gazprom Neftekhim Salavat JSC, voorheen bekend onder de naam OAO Salavatnefteorgsintez. Het bedrijf is voor 99% in handen van de Gazprom Groep. Na de overname door de Gazprom Groep is op 28 januari 2011 de naam veranderd in de huidige bedrijfsnaam. Het bedrijf is in 1948 opgericht en produceert een 140-tal petrochemische producten. Ongeveer een derde van de omzet wordt gerealiseerd door export. De voornaamste exportlanden zijn China, de VS, het Verenigd Koninkrijk en Finland. LHT te Den Haag is leverancier van en actief in technologielicenties, engineering en materiaal voor diverse soorten procesapparatuur voor bedrijven in de gasverwerking, olieraffinage en petrochemie. Volgens de heer Ir. A.J. Goedknegt, Vice-President Operations van LHT; “LHT heeft een uitgebreid netwerk van klanten en ruime ervaring in het leveren van deze producten wereldwijd opgebouwd, maar Rusland in het bijzonder. De hulp van Atradius en ING in het ondersteunen van deze transactie is van grote waarde voor ons als exporteur. Ook onze Russische klanten bereiken een groot commercieel voordeel waarmee LHT beter kan concurreren in de internationale concurrentieslag.” Lummus Technology is onderdeel van Chicago Bridge & Iron Company N.V. dat eveneens in Den Haag is gevestigd. Het bedrijf bestaat uit een drietal divisies te weten: CB&I Steel
Stoomkraker van de petrochemische producent JSC Gazprom Neftekhim Salavat Plate Structures, CB&I PEC en Lummus Technology. Atradius Dutch State Business verzekert al tientallen jaren betalingsrisico’s die Nederlandse bedrijven en hun financiers lopen tijdens het zakendoen met Rusland. Op Rusland is namens de staat op het ogenblik voor meer dan een half miljard euro aan lopende en voorgenomen exporttransacties in dekking. Wilt u meer weten over dit onderwerp dan kunt u contact opnemen met Robert Harsanyi, Senior Underwriter en Regional Specialist Eastern Europe, tel. nr. 020–553 23 20 of
[email protected].
Atradius, David Ricardostraat 1, Postbus 8982, 1006 JD Amsterdam Tel.+31 (0)20 553 26 93, Fax +31 (0)20 553 20 87, www.atradiusdutchstatebusiness.nl, E-mail
[email protected]
Nummer 3/2012 - juni - Pagina 9
Creditnotes
Exportfinanciering in onzekere tijden Atradius Dutch State Business en ING Structured Export Finance organiseerden samen een seminar over de financiering van export. Was het tot in 2008 nog relatief makkelijk om bij een bank een lening te krijgen voor uw export, momenteel ligt de lat hoger. ING en Atradius Dutch State Business hebben laten zien welke mogelijkheden er vandaag de dag zijn voor financiering en verzekering. Verschillende sprekers, te weten Ron Hansen, Hoofd
Exportfinanciering Amsterdam van ING Bank, Johan Schrijver, Algemeen Directeur van Atradius Dutch State Business, Vinco David, eveneens van Atradius Dutch State Business alsmede Peter Maris en Guido Fieret, Treasury en Exportfinanciering van IHC Merwede, gingen in op de huidige mogelijkheden. Het seminar werd goed bezocht door kapitaalgoederenexporteurs, aannemers, banken en pensioenfondsen.
Irak-seminar over samenwerking tussen Atradius en Iraakse overheid Op 18 april organiseerde het Nederlands-Irakees Centrum voor Handelsbevordering (NICH) van het NCH en Atradius Dutch State Business een netwerkbijeenkomst over zakendoen in Irak. Gastheer van deze bijeenkomst was de Iraakse ambassade in Den Haag. Irak heeft grote potentie. De wederopbouw komt nu op gang, dus Irak heeft veel kennis, infrastructuur en technologie nodig. En er is geld beschikbaar dankzij de olie- en gasbaten. De komende vijf jaar is er voor miljarden nodig aan investeringen. Nederlandse ondernemingen kunnen daarin een belangrijke
Nummer 3/2012 - juni - pagina 10
rol vervullen. Niet alleen omdat Nederland goed bekend staat vanwege het leveren van kwaliteit, maar ook omdat Nederland Irak in moeilijke jaren heeft ondersteund. Dat ondernemen wordt makkelijker gemaakt door een samenwerkingsovereenkomst tussen Atradius Dutch State Business, de Trade Bank of Iraq en de Irakese regering. Sprekers op deze bijeenkomst waren onder meer Johan Schrijver, algemeen directeur Atradius Dutch State Business, Mike Louwerens van Deutsche Bank en Gerard Vaandrager, NCH.
Atradius, David Ricardostraat 1, Postbus 8982, 1006 JD Amsterdam Tel.+31 (0)20 553 26 93, Fax +31 (0)20 553 20 87, www.atradiusdutchstatebusiness.nl, E-mail
[email protected]
Creditnotes
Laatste nieuws Succesvol zakendoen met…. Enige tijd geleden is Atradius begonnen met het publiceren van rapporten die u kunnen helpen bij het zakendoen in het buitenland. Eerder verschenen ‘Succesvol zakendoen in Rusland’ en ‘Succesvol zakendoen in Turkije’. In mei is daar ‘Succesvol zakendoen in China’ bij gekomen. U vindt de publicaties op onze site www.atradiusdutchstatebusiness.nl onder het kopje ‘publicaties’. Atradius Dutch State Business Jaaroverzicht 2011 en Duurzaamheidsverslag 2011 Het Atradius Dutch State Business jaaroverzicht 2011 en het duurzaam-heidsverslag 2011 zijn gepubliceerd. Evenals vorig jaar hebben we ervoor gekozen om beide verslagen alleen digitaal uit te brengen. U vindt ze onder publicaties op onze site.
Atradius, David Ricardostraat 1, Postbus 8982, 1006 JD Amsterdam Tel.+31 (0)20 553 26 93, Fax +31 (0)20 553 20 87, www.atradiusdutchstatebusiness.nl, E-mail
[email protected]
Nummer 3/2012 - juni - Pagina 11
Landenbeleid voor ééntransactiepolissen ATRADIUS DUTCH STATE BUSINESS Situatie 1 juni 2012 Atradius Dutch State Business verzekert namens de Nederlandse Staat betalingsrisico’s verbonden aan transacties van ondernemingen met buitenlandse afnemers. Voor inlichtingen over het landenbeleid kunt u zich wenden tot Jan Hoens, Afdeling Economic Research, Postbus 8982, 1006 JD Amsterdam, telefoon 020 553 2709 of e-mail
[email protected] of tot uw account-manager. U kunt ook kijken op www.atradiusdutchstatebusiness.nl Deze informatie bevat slechts algemene richtlijnen over het Atradius Dutch State Business landenbeleid in een gecomprimeerde vorm en is met de grootste zorgvuldigheid samengesteld. Het is mogelijk dat er veranderingen hebben plaatsgevonden na publicatie. Atradius Dutch State Business aanvaardt geen enkele aansprakelijkheid voor eventuele fouten. Onze aansprakelijkheid beperkt zich tot de verplichtingen die voortvloeien uit onze verzekeringspolissen.
Middellang landenbeleid Het beleid is van toepassing op namens de Nederlandse Staat verzekerde ééntransactiepolissen met een krediettermijn van langer dan 12 maanden, alsmede contante aannemingswerken met een uitvoeringsduur langer dan 12 maanden. In geval van verzekering van middellang krediet geldt een signaleringsplafond. Zodra het obligo op een land het signaleringsplafond bereikt, wordt samen met de Nederlandse Staat bezien of en hoe dit plafond kan worden aangepast of everschreden. Ook wordt aangegeven welk gedeelte van het plafond reeds benut is (exclusief in behandeling zijnde aanvragen). Tevens zijn de middellange landenklassen vermeld voor het politieke risico, van 0 (zeer goed) tot en met 7 (slecht). De landenklasse is medebepalend voor de hoogte van de middellange premie en de hoogte van het landenplafond. Op landen voorzien van een (*) is sinds de datum van de voorafgaande publicatie van dit overzicht het beleid opnieuw vastgesteld. Dit hoeft niet noodzakelijkerwijs te betekenen dat het beleid dan is gewijzigd. Nadere informatie en uitleg van begrippen kunt u vinden op www.atradiusdutchstatebusiness.nl
Legenda 1. Open zonder beperkingen 2. Open met beperkingen 3. Geen dekking
Definities Signaleringsplafonds Wanneer door de acceptatie van een zaak het signaleringsplafond * wordt overschreden zal het landenbeleid opnieuw worden bezien. De minister van Financiën besluit, na advisering van de Commissie Advisering Risicobeheer**, tegen welke voorwaarden resterende capaciteit kan worden geboden. In geval van aanhoudende grote politieke en/of economische risico’s kan worden besloten deze capaciteit niet te bieden. Andersom kan bij ongewijzigde of verbeterde omstandigheden capaciteit tegen de reeds geldende voorwaarden worden geboden. Dekkingsadviessituatie (da) Een dekkingsadviessituatie ontstaat door capaciteitsgebrek op een bepaald land. Een dekkingsadvies is geen verplichting voor de staat om een verzekering af te geven. Het is alleen een verzekeringstechnische beoordeling van een transactie. Indien op een later tijdstip weer ruimte ontstaat, zal de transactie opnieuw beoordeeld worden tegen de dan geldende voorwaarden, voordat eventueel een polis zal worden uitgereikt. Tekenclausule (tc) Een tekenclausule bij een nog niet getekend contract houdt in dat de verzekerde het contract niet mag tekenen voordat schriftelijke goedkeuring van Atradius Dutch State Business is verkregen. Een tekenclausule bij een getekend contract dat nog niet in werking is getreden en
LAND
beleid
landen klasse
Afghanistan Albanië Algerije Andorra Angola Anguilla Antigua en Barbuda Argentinië Armenië Aruba Australië Azerbeidzjan Azoren Bahama’s Bahrein Bangladesh Barbados België Belize Benin Bermuda Bhoutan Boeroendi
3 2 2 2 2 2 2 2, alleen part. kopers 2 1 1 2 1 1 2 2 1 1 2 2 2 2 3
7 6 3 0 6 6 6 7 6 4 0 5 0 3 4 6 4 0 6 6 2 6 7
Nummer 3/2012 - juni - Pagina 12
waarvoor een handeling van de verzekerde noodzakelijk is, houdt in dat deze handeling niet mag worden verricht dan na schriftelijke goedkeuring van Atradius Dutch State Business. DSA/DSF Nederland onderschrijft de IMF/Wereldbank-uitgangspunten ten aanzien van de schuldhoudbaarheid van ontwikkelingslanden (Debt Sustainability Analysis, Debt Sustainability Framework). Dit betekent dat overheidskopers in deze landen slechts onder beperkende voorwaarden (de “concessionaliteitseis” en “goed bestuur”-toets) nieuwe schulden mogen aangaan. In de kolom DSA/DSF is aangegeven hoe groot deze concessionaliteit dient te zijn indien het niet-schenkingsdeel verzekerbaar is. Neem voor alle zaken waar de kolom DSA/DSF gevuld is contact op met uw accountmanager, want er zijn uitzonderingen op de concessionaliteitseis mogelijk.
* Relevant voor het bepalen van de overschrijding is het maximale-schadebedrag, niet het contractbedrag ** De leden van de deze commissie zijn vertegenwoordigers van het ministerie van Financiën, Atradius Dutch State Business, het ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie en het ministerie van Buitenlandse Zaken.
signaleringsplafond (mln euro)
benut (mln euro) per 31-05-2012
100 1150
13 0
400
152 11 5 5
30 100 40 65 1500 250
DSA/DSF
J, 30% 4 7 44
125 650 150 50 1500 30 40
99 0 0 26 236
j, 35%
22
J, 35%
100
0
Atradius, David Ricardostraat 1, Postbus 8982, 1006 JD Amsterdam Tel.+31 (0)20 553 26 93, Fax +31 (0)20 553 20 87, www.atradiusdutchstatebusiness.nl, E-mail
[email protected]
LAND
beleid
landen klasse
Bolivia Bosnië-Herzegowina Botswana Brazilië Brits Ter. Indische Oceaan Brunei Bulgarije Burkina Faso Cambodja Canada Canarische Eilanden Centraal Afrikaanse Rep Chili China Christmas Eiland Cocos (Keeling) Eilanden Colombia Comoro Eilanden Congo Kinshasa Congo Brazzaville Cook Eilanden Costa Rica Cuba Curaçao Cyprus Denemarken Djibouti Dominica Dominicaanse Republiek Duitsland Ecuador Egypte El Salvador Equatoriaal Guinee Eritrea Estland Ethiopië Falkland Eilanden Faroër Eilanden Fidzji Eilanden Filippijnen Finland Frankrijk Frans Polynesië Gabon Gambia Georgië Ghana Gibraltar Goeam Grenada Griekenland* Groenland Groot Brittannië Guadeloupe Guatemala Guernsey Guinee Guinee Bissau Guyana Guyana Frans Haïti Honduras Hongarije Hongkong Ierland India Indonesië* Irak Iran Israël Italië Ivoorkust Jamaica Japan Jemen Jersey Jordanië Kaaiman Eilanden Kaap Verdië Kameroen
2 2 1 1 2 1 2 2 2 1 1 3 1 1 1 1 2 3 3 3 2 2 3 1 1 1 2 2 2 1 2 2 2 2 2 2 2 2 1 3 2 1 1 2 2 3 2 2 2 1 2 2 1 1 1 2 1 3 3 2 1 3 2 2 1 1 1 1,da 2 3 1 1 3 3 1 3 1 2 2 2 2
6 7 3 3 0 2 4 7 6 0 0 7 2 2 1 1 4 7 7 6 3 7 0 0 6 7 5 0 7 5 4 7 7 4 7 3 0 7 4 0 0 1 6 7 6 5 1 0 6 0 0 0 0 5 0 7 7 7 0 7 6 0 1 0 3 3 7 7 0 0 7 6 0 7 0 0 2 5 6
signaleringsplafond (mln euro)
benut (mln euro) per 31-05-2012
40 250 1500
9 0 104
200 500 40 30 1500
0 0 0 0 0
1500 1500
2 76
1150
28
10 750
0 0
75 500 1500 50 30 150 1500 30 1150 400 30 40 350 40
0 317 0 35 0 7 0 0 12 38 0 0 0 0
150 1500 1500
8 0 7
100
0
100 400
17 303
40 500
1 0
1500
14
200
0
30
0
100 500 1500 1500 1500 1500 200
87 0 0 0 543 841 85
1500 1500
6 0
1500
0
750
1
30 40
4 8
Atradius, David Ricardostraat 1, Postbus 8982, 1006 JD Amsterdam Tel.+31 (0)20 553 26 93, Fax +31 (0)20 553 20 87, www.atradiusdutchstatebusiness.nl, E-mail
[email protected]
DSA/DSF
J, 35%
J, 35%
J, 35% J, 35%
J, 35%
J, 35%
J, 35%
Nummer 2/2012 - juni - Pagina 13
Landenbeleid voor ééntransactiepolissen ATRADIUS DUTCH STATE BUSINESS Situatie 1 juni 2012 Legenda 1. Open zonder beperkingen 2. Open met beperkingen 3. Geen dekking
LAND
beleid
landen klasse
signaleringsplafond (mln euro)
benut (mln euro) per 31-05-2012
Kazachstan Kenia Kirgizië Kiribati Koeweit Kosovo Kroatië Laos Lesotho Letland Libanon Liberia Libië Liechtenstein Litouwen Luxemburg Maagden Eilanden (Brits) Maagden Eilanden (U.S.A.) Macau Macedonië (fyrom) Madagascar Madeira Malawi Malediven Maleisië Mali* Malta Man Marokko Marokko Spaans (Ceuta/Melilla) Marshall Eilanden Martinique Mauretanië Mauritius Mayotte Mexico Micronesië Moldavië Monaco Mongolië Montenegro Montserrat Mozambique Myanmar (Birma) Namibië Nauru Nepal Nicaragua* Nieuw Caledonië Nieuw Zeeland Niger Nigeria Niue Noord-Korea Noordelijke Marianen
2 2 3 2 1 2 2 2 2 2 2 3 3 2 2 1 2 2 1 2 3 1 2 3 1 opgeschort 1 1 1 1 2 1 2 1 2 1 2 2 2 2 2 2 2 3 1 2 2 2 2 1 2 2 2 3 2
5 6 7
750
7 202
Nummer 3/2012 - juni - Pagina 14
2 7 5 7 5 4 7 7 7 0 3 0 2 0 2 5 7 0 7 7 2 6 0 0 3 0 0 7 3 1 3 7 0 5 6 7 6 7 3 7 7 1 0 7 6
DSA/DSF
J, 35%
10 1500 30 500 30 50 350 150
0 9 0 0 0 0 0 0
350 1500 37,5
0 32 29
150 150
0 20
40
0
1500
441
450
0
1150
849
10
0
30 300
2 0
1500 10 40
504 0 0
50 40 30 40
0 0 0 0
J, 35%
150 10 30 40
0 0 0 0
J, 35%
1500 40 200 10
0 10 21 0
J, 35%
J, 35%
J, 35%
J, 35% J, 35%
J, 35%
7 0
Atradius, David Ricardostraat 1, Postbus 8982, 1006 JD Amsterdam Tel.+31 (0)20 553 26 93, Fax +31 (0)20 553 20 87, www.atradiusdutchstatebusiness.nl, E-mail
[email protected]
LAND
beleid
landen klasse
signaleringsplafond (mln euro)
benut (mln euro) per 31-05-2012
Noorwegen Norfolk eiland Oeganda Oekraïne* Oezbekistan Oman Oost-Timor Oostenrijk Pakistan Palau Panama Papoea Nieuw Guinea Paraguay Peru Pitcairn Eiland Polen Porto Rico Portugal Qatar Réunion Roemenië Rusland Rwanda Salomons Eilanden Samoa-Amerikaans Samoa Eilanden San Marino Saoedi Arabië Saô Tomé en Principe Senegal Servië* Seychellen Sierra Leone Singapore Slovenië Slowakije Soedan Somalië Spanje Spitsbergen Sri Lanka St. Helena St. Kitts-Nevis St. Lucia St. Maarten St. Pierre et Miquelon St. Vincent en de Grenadinen Suriname Swaziland Syrië Tadzjikistan Taiwan Tanzania Thailand Togo Tokelau Tonga Eilanden Trinidad en Tobago Tsjaad Tsjechië Tunesië Turkije Turkmenistan Turks en Caicos Eilanden Tuvalu Uruguay VAE Vanuaatu Vaticaanstad Venezuela Verenigde Staten Vietnam Wallis en Futuna Westelijke Sahara Witrusland IJsland Zambia Zimbabwe Zuid Afrika Zuid Korea Zweden Zwitserland
1 1 2 2 2 1 2 1 2 2 1 2 2 2 2 1 1 1 1 1 2 2 2 3 1 2 2 2 2 2 2 2 3 1 1 2 3 3 1 1 2,da 2 2 2 1 2 2 2 2 3 3 1 2,da 2 3 1 3 1 3 2 2 2 2 2 2 1 2 2 2 3 1 2,da 2 3 opgeschort opgeschort 2 3 1 2 1 1
0 1 6 7 6 2 7 0 7
1500
0
50 400 100 1500 10 1500 30 10 400 75 100 1150
0 226 18 855 0 0 15 0 27 0 0 8
1500
0
1500 1100
6 677
500 1000 25
2 311 0
10
0
1500 10 150 250 30
115 0 0 42 0
1500 1050 1500
28 0 0
1500
12
300
118
30 25 20
0 0 0
30 30 50
0 17 0
1500 100 1500
0 164 0
1000
2
1500 1150 1150 100
0 0 209 0
10 1150 1150 10
0 0 210 0
1500 1500
10 53
30 100
0 0
1150 1500 1500 1500
64 0 0 1
3 5 5 3 2 0 0 0 2 0 4 3 7 7 0 1 2 7 6 6 7 7 0 0 0 7 7 0 0 6 3 7 6 1 6 7 6 7 7 1 6 3 7 2 7 2 7 0 3 4 6 3 3 3 0 7 0 5 1 7 7 7 6 7 3 0 0 0
Atradius, David Ricardostraat 1, Postbus 8982, 1006 JD Amsterdam Tel.+31 (0)20 553 26 93, Fax +31 (0)20 553 20 87, www.atradiusdutchstatebusiness.nl, E-mail
[email protected]
DSA/DSF
J, 35%
J, 35%
J, 50%
J, 50% J, 35%
J, 35%
J, 35%
Nummer 2/2012 - juni - Pagina 15
Creditnotes