Restis 2012
Copyright © 2012 Untis Benelux Rotterdam
Inhoudsopgave
1 Inleiding ..................................................... 1 2 Algemeen ................................................... 2 2.1 Technische gegevens ........................................................ 2 2.2 Installatie.......................................................................... 2
3 Nieuw bestand............................................ 3 3.1 Aanmaak nieuw bestand ................................................... 3 3.2 Licentie gegevens ............................................................. 3
4 Bediening ................................................... 5 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8 4.9
Het menu.......................................................................... 5 De knoppenbalk ............................................................... 5 Aanpassen van gegevens .................................................. 5 Selectie van vakken en afdelingen ..................................... 5 Het huidige werkbestand .................................................. 5 Waarom worden de oplossingen gewist? ........................... 5 Sorteren van lijsten ........................................................... 5 Kolom breedte .................................................................. 6 Bewaren / ophalen scherm indeling .................................. 6
5 Import ........................................................ 7 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 5.8 5.9
Unio UKV bestand ............................................................. 7 PKP uitwisselbestand ........................................................ 7 Untis afdelingen ............................................................... 7 Untis docenten ................................................................. 7 Untis ruimten.................................................................... 7 Untis tijdwensen ............................................................... 8 Untis docent bevoegdheden .............................................. 8 PKP tijdwensen ................................................................. 8 PKP docentbevoegdheden ................................................. 8
6 Export ........................................................ 9 6.1 Export naar Untis .............................................................. 9
7 Invoerschermen ........................................ 10 7.1 Afdeling.......................................................................... 10 7.1.1 7.1.2 7.1.3 7.1.4 7.1.5 7.1.6 7.1.7
Extra clusterlijnen ............................................................. 10 Maximum leegloop ........................................................... 10 Auto stamgroep ................................................................ 10 Aantal stamgroepen .......................................................... 11 Maximum stamgroep grootte............................................ 11 Aantal optimale clusters ................................................... 11 Wis afdeling ...................................................................... 11
7.2 Periode ........................................................................... 11
Inhoudsopgave
7.2.1 Naam periode ................................................................... 12 7.2.2 Startdatum periode ........................................................... 12 7.2.3 Einddatum periode ........................................................... 12
7.3 Vak ................................................................................. 12 7.3.1 7.3.2 7.3.3 7.3.4 7.3.5 7.3.6 7.3.7 7.3.8 7.3.9
Naam vak .......................................................................... 12 Auto groepsgrootte .......................................................... 12 Groepsgrootte .................................................................. 13 Groepsaantal .................................................................... 13 Meeclusteren .................................................................... 13 Negeren ............................................................................ 13 Uren.................................................................................. 13 Extensievak ....................................................................... 13 Afdeling ............................................................................ 13
7.4.1 7.4.2 7.4.3 7.4.4
Algemene leerlinggegevens .............................................. 14 Vorige klas ........................................................................ 14 Afdeling ............................................................................ 14 Vakkeuze .......................................................................... 14
7.4 Leerling .......................................................................... 13
7.5 Docent............................................................................ 14 7.5.1 Naam docent .................................................................... 15 7.5.2 Vakken ............................................................................. 15 7.5.3 Tijdwensen ....................................................................... 15
7.6 Ruimte ............................................................................ 16 7.6.1 Naam ruimte ..................................................................... 16 7.6.2 Vakken ............................................................................. 16 7.6.3 Tijdwensen ....................................................................... 16
7.7 Docentbevoegdheden ..................................................... 17 7.8 Ruimtebevoegdheden ..................................................... 18 7.9 Instellingen..................................................................... 19 7.9.1 Algemeen basis ................................................................ 19 Aantal oplossingen .................................................................. 19 Extra clusterlijnen ................................................................... 19 Groepsgrootte ......................................................................... 19 Autostart profielclusteren ........................................................ 20
7.9.2 Algemeen geavanceerd ..................................................... 20 Top venster met muis.............................................................. 20 Voortgang ververst interval ..................................................... 20 Herstart toestaan .................................................................... 20
7.9.3 Zoeken basis..................................................................... 20 Random start .......................................................................... 20 Docenten indelen .................................................................... 20 Ruimten indelen ...................................................................... 20
7.9.4 Zoeken geavanceerd ......................................................... 20 Fixeer stamklas ....................................................................... 20 SIS compressie ........................................................................ 21 SIS plafond .............................................................................. 21 Toegestane groepsafwijking .................................................... 21
Inhoudsopgave
Zoektijd docenten ................................................................... 21 Zoektijd ruimten ..................................................................... 21 Tijd vergroten zoekruimte voor eerste oplossing ..................... 21 Tijd vergroten zoekruimte na eerste oplossing ........................ 21 Tijd herindelen voor eerste oplossing ...................................... 21 Tijd herindelen na eerste oplossing ......................................... 22 Oplossingen zonder verbetering eerste dimensie ..................... 22 Oplossingen zonder verbeteringen tweede dimensie ................ 22 Zoektijd leerlingen .................................................................. 22
7.9.5 Waarderen basis ............................................................... 22 Globale sturing groepen .......................................................... 22 Globale sturing leegloop ......................................................... 22 Globale sturing RB clusterlijn ................................................... 22 Globale sturing RB leerling ...................................................... 22 Optimalisatietijd leerlingen...................................................... 23
7.9.6 Waarderen geavanceerd .................................................... 23 Lokale Lokale Lokale Lokale
sturing sturing sturing sturing
groepen............................................................ 23 leegloop ........................................................... 23 RB clusterlijn .................................................... 23 RB leerling ........................................................ 23
7.10 Stuurmodule ................................................................... 23
8 Clusteren.................................................. 27 8.1 8.2 8.3 8.4 8.5 8.6
De voorbereiding ............................................................ 27 Het voortgangscherm ..................................................... 27 Diagnose ........................................................................ 28 Geen oplossing, wat nu? ................................................. 29 Maximaal klassikaal ........................................................ 29 Restclusteren .................................................................. 29
9 Oplossingen ............................................. 31 9.1 Het oplossingenscherm .................................................. 31 9.2 Het toon oplossingen scherm ......................................... 31 9.2.1 9.2.2 9.2.3 9.2.4 9.2.5
Schema ............................................................................. 32 Leerlingen ......................................................................... 32 Plan .................................................................................. 32 Docenten .......................................................................... 32 Ruimten ............................................................................ 33
10 Extra ........................................................ 34 10.1 Aanmaken extensievakken .............................................. 34 10.2 Samenvoegen vakken ..................................................... 35 10.2.1 Wanneer gebruikt u Samenvoegen vakken? ....................... 36
10.3 Wissen oplossingen ........................................................ 36
Restis
1
1 Inleiding De ontwikkeling van ICT staat niet stil. De computers worden sneller, de mogelijkheden nemen toe. Restis maakt optimaal gebruik van deze mogelijkheden en stelt u in staat om de gehele bovenbouw in één keer te clusteren. Dit houdt in dat, mits met de juiste gegevens gevoed, het clusterresultaat zonder blokkades kan worden geroosterd. Restis houdt namelijk rekening met de inzetbaarheid van docenten en ruimten, en staat toe, dat er over de afdelingen heen wordt geclusterd.
Restis
2 Algemeen 2.1 Technische gegevens De programmatuur draait op Windows 7, Vista, XP en 2000 Professional. Voor het optimaal gebruik van Restis is een computer met een dual-core processor of hoger aan te raden. Restis is een 32bit programma, maar draait ook op 64bit systemen. De grootte van het geheugen en/of opslagmedia is minder belangrijk.
2.2 Installatie Restis kan worden gedownload en heeft als naam RestisInstallatie.exe. Start dit programma in Windows verkenner en volg de instructies.
2
Restis
3
3 Nieuw bestand 3.1 Aanmaak nieuw bestand Restis ziet er bij het opstarten als volgt uit:
Om te beginnen kiest u in het menu Bestand, gevolgd door Nieuw clustervraagstuk. Het licentieinvoerscherm wordt nu actief.
3.2 Licentie gegevens Om met Restis te kunnen werken heeft u een licentie nodig. Bij het aanmaken van een nieuw bestand of na het verlopen van een licentie bij het openen van een bestaand bestand, moet de licentie code worden ingevoerd. Dit gebeurt in het volgende scherm:
Restis
De licentie bestaat uit twee tekstregels, een afloopdatum en een licentie code. Deze code bestaat uit cijfers van 0-9, en letters van A-F. De invoer is hoofdletter gevoelig. Na het invoeren van de gegevens drukt u op [OK] en Restis is klaar voor gebruik.
4
Restis
5
4 Bediening 4.1 Het menu Het menu is een standaard Windows menu. U zult bemerken, dat menuopties soms niet kunnen worden gekozen. Zo kunt u geen Untis interfacebestand aanmaken, als er nog geen oplossingen zijn of geen invoerschermen bekijken, als er geen bestand is geladen.
4.2 De knoppenbalk De knoppenbalk bevat keuzes, die ook in het menu gemaakt kunnen worden. Het is een snellere manier om een keuze te maken.
Houdt de muiscursor even boven een knop van de knoppen balk om te kunnen zien, welke functie het heeft. Deze omschrijving staat ook in de statusregel onderaan het programma.
4.3 Aanpassen van gegevens Zodra u een gegeven wijzigt, zoals het verschuiven van een waardebalk of het toevoegen van een letter aan een naam, gaat Restis bekijken, wat er gedaan moet worden. Heeft de wijziging invloed op andere gegevens, bijvoorbeeld de oplossingen, dan vraagt het programma om een bevestiging.
4.4 Selectie van vakken en afdelingen De invoerschermen van Restis werken nauw samen. Wilt u een afdeling aan een vak toevoegen? Dan moet u de gewenste afdeling selecteren in het invoerscherm Afdelingen en vervolgens in het invoerscherm Vakken de afdeling toevoegen. Op dezelfde wijze kunt u vakken aan een leerling koppelen.
4.5 Het huidige werkbestand De naam van het geladen bestand staat rechtsonder vermeld. Zijn er gegevens gewijzigd, dan wordt de naam voorafgegaan door een sterretje.
4.6 Waarom worden de oplossingen gewist? Oplossingen moeten worden gewist, als de invoerdata niet meer overeenkomen met de data in de oplossingen. Ook gewijzigde parameters, die de kwaliteit berekening beïnvloeden, zorgen voor het wissen van oplossingen.
4.7 Sorteren van lijsten De meeste datalijsten in Restis kunnen worden gesorteerd. Dit doet u door op de gewenste omschrijving boven de kolom, die u wilt sorteren, te klikken. Nogmaals klikken draait de sorteervolgorde om.
Restis
6
4.8 Kolom breedte Als u in een datalijst op een omschrijving boven een kolom klikt, terwijl u de CTRL toets ingedrukt houdt, wordt de breedte van de kolom opnieuw berekend.
4.9 Bewaren / ophalen scherm indeling Via de menukeuze Toon en dan Indeling kunt u schermindelingen ophalen en bewaren. Een schermindeling is de positie en grootte van de invoerschermen. Zodra een bestand wordt geladen, stelt Restis automatisch schermindeling 1 in. U kunt 10 schermindelingen gebruiken.
Restis
7
5 Import Vaak zijn de gegevens, die nodig zijn voor het clusteren, al ingevoerd in een ander programma, zoals Untis, Unio of PKP. In Restis zijn diverse import methoden aanwezig, zodat van deze gegevens gebruik gemaakt kan worden. De imports zijn bereikbaar via het menu Bestand, vervolgens Import / Export en dan de gewenste import. Na de importkeuze wordt gevraagd, welk bestand moet worden geïmporteerd. Restis detecteert het gebruikte scheidingsteken automatisch en ondersteunt de volgende tekens: Tab, puntkomma, komma en dubbele punt.
5.1 Unio UKV bestand Een Unio bestand bevat de gegevens van één afdeling, bijvoorbeeld HAVO 4. Bij het inlezen van een UKV bestand moet u opgeven, aan welke afdeling dit moet worden gekoppeld. Deze afdeling moet al zijn aangemaakt, voordat u een UKV bestand kunt inlezen. Nadat u de afdeling heeft geselecteerd en het juiste UKV bestand heeft gekozen, kunt u importeren. Uit het UKV bestand worden de leerlingen, vakken, de leerlingvakkenkeuzes, de docenten inclusief bevoegdheden en de ruimten inclusief bevoegdheden geïmporteerd.
5.2 PKP uitwisselbestand Een PKP bestand, ook wel bekend als het nullen en enen bestand, bevat leerlingen, vakken en leerlingvakkenkeuzes. Bij het importeren moet een afdeling worden gekozen, waaraan deze gegevens worden gekoppeld. Na het selecteren van de afdeling en het gewenste PKP bestand kunt u importeren.
5.3 Untis afdelingen U kunt de Untis afdelingen (een GPU007 bestand) importeren door het gewenste bestand te selecteren. Houdt u er wel rekening mee, dat Restis niet toestaat, dat er geclusterd wordt met lege afdelingen. Deze moeten dan eerst worden verwijderd.
5.4 Untis docenten U kunt de Untis docenten (een GPU004 bestand) importeren door het gewenste bestand te selecteren. Al aanwezige docenten worden niet overschreven.
5.5 Untis ruimten U kunt de Untis ruimten (een GPU005 bestand) importeren door het gewenste bestand te selecteren. Al aanwezige ruimten worden niet over-
Restis
8
schreven.
5.6 Untis tijdwensen U kunt de Untis tijdwensen (een GPU016 bestand) importeren door het gewenste bestand te selecteren. Alleen bepaalde tijdwensen (de -3 blokkades) worden ingelezen. Al aanwezige tijdwensen blijven ongewijzigd.
5.7 Untis docent bevoegdheden U kunt de Untis docent bevoegdheden importeren door het gewenste bestand te selecteren.
5.8 PKP tijdwensen U kunt de PKP tijdwensen importeren door het gewenste bestand te selecteren. Behalve de bepaalde -3 blokkades worden ook de onbepaalde tijdwensen geïmporteerd.
5.9 PKP docentbevoegdheden U kunt de PKP docentbevoegdheden importeren door het gewenste bestand te selecteren.
Restis
9
6 Export 6.1 Export naar Untis Zodra u tevreden bent over een gevonden oplossing, kunt u deze exporten naar een Untis interface bestand. Via Bestand, Import/Export, Export Untis Interfacebestand komt u in het Untis Interface Export dialoog. Daar kiest u, naar welk bestand u wilt exporteren of docenten en/of ruimten moeten worden meegenomen en of alle klassen moeten worden weggeschreven. Als u de laatste niet selecteert, dan worden alleen die klassen aan een les gekoppeld, waar de leerlingen in zitten, die aan de les zijn verbonden. Het is belangrijk, dat de naam, begindatum en einddatum van de perioden overeenkomen met de gegevens in Untis. Voordat u het interface bestand importeert in Untis, moeten de perioden aanwezig zijn. De gegevens van de perioden zijn aan te passen in het invoerscherm Perioden.
Restis
10
7 Invoerschermen De invoer is verdeeld over diverse invoerschermen. In dit hoofdstuk worden deze behandeld.
7.1 Afdeling Het afdeling invoerscherm ziet er als volgt uit:
De instellingen voor een afdeling zijn:
7.1.1
Extra clusterlijnen De hier opgegeven extra clusterlijnen worden opgeteld bij het berekende minimum aantal clusterlijnen voor deze afdeling. Daarbij worden ook nog opgeteld de extra clusterlijnen, zoals ingevoerd in de algemene instellingen.
7.1.2
Maximum leegloop Als bij een oplossing een clusterlijn voor deze afdeling een leegloop heeft, die hoger is dan deze waarde, dan wordt deze oplossing afgewezen. Over het algemeen zet u deze waarde gelijk aan het aantal leerlingen voor deze afdeling, zeker als u over de afdelingen heen clustert.
7.1.3
Auto stamgroep Is dit aangevinkt dan bepaald het programma zelf het aantal stamgroepen. Hiervoor wordt de maximum groepsgrootte uit de algemene instellingen
Restis
11
gebruikt.
7.1.4
Aantal stamgroepen Is auto stamgroep niet aangevinkt, dan wordt deze instelling gebruikt voor het aantal stamgroepen.
7.1.5
Maximum stamgroep grootte Is auto stamgroep niet aangevinkt, dan wordt deze instelling gebruikt voor de maximale grootte van de stamgroepen.
7.1.6
Aantal optimale clusters Hier bepaalt u, hoeveel clusterlijnen moeten worden geoptimaliseerd voor een zo laag mogelijke leegloop. Constateert u, dat het aantal geselecteerde clusterlijnen bij een oplossing een gelijke waarde heeft en die is hoger dan nul, dan staat deze instelling te hoog.
7.1.7
Wis afdeling Het wissen van gegevens wordt in deze handleiding weinig besproken. Het wissen van een afdeling is een uitzondering. Uiteraard wordt de afdeling gewist, maar óók de onderliggende gegevens, zoals leerlingen, docentbevoegdheden, ruimtebevoegd, vakken en stuurregels. Een vak wordt niet verwijderd, als het aan meer dan één afdeling is gekoppeld.
7.2 Periode Het periode invoerscherm ziet er als volgt uit:
Restis
12
De instellingen voor een periode zijn:
7.2.1
Naam periode De naam van de periode. Voor een export naar Untis is het belangrijk, dat deze tekst overeenkomt met de periodeomschrijving in Untis.
7.2.2
Startdatum periode De startdatum van de periode. Voor een export naar Untis is het belangrijk, dat deze datum overeenkomt met de startdatum van de periode in Untis.
7.2.3
Einddatum periode De einddatum van de periode. Voor een export naar Untis is het belangrijk, dat deze datum overeenkomt met de einddatum van de periode in Untis.
7.3 Vak Het vak invoerscherm ziet er als volgt uit:
De instellingen voor een vak zijn:
7.3.1
Naam vak De naam van het gekozen vak.
7.3.2
Auto groepsgrootte Het programma berekent het aantal groepen aan de hand van de groeps-
Restis
13
grootte in het algemene instellingenscherm, indien aangevinkt.
7.3.3
Groepsgrootte De groepsgrootte van het vak, indien auto groepsgrootte niet is aangevinkt. Het programma staat niet toe, dat het product van aantal groepen en groepsgrootte kleiner is dan het aantal leerlingen gekoppeld aan het vak. Wanneer deze instelling actief is, kan het aantal leerlingen in een groep nooit hoger zijn dan deze waarde.
7.3.4
Groepsaantal Het aantal groepen van het vak, indien auto groepsgrootte niet is aangevinkt. Het programma staat niet toe, dat het product van aantal groepen en groepsgrootte kleiner is dan het aantal leerlingen gekoppeld aan het vak.
7.3.5
Meeclusteren Forceert dat het vak wordt meegeclusterd. Dit gebruikt u, als u een klassikaal vak wilt meeclusteren. Betreft het een niet klassikaal vak met meer dan 0 uren, dan moet het vak eerst op negeren worden gezet, voordat u meeclusteren kunt uit zetten.
7.3.6
Negeren Forceert, dat een vak wordt genegeerd.
7.3.7
Uren Het aantal uren per periode, dat een vak wordt gegeven. Kies een periode en pas het aantal uren aan.
7.3.8
Extensievak Voor een omschrijving van een extensievak, zie aanmaken extensievakken.
7.3.9
Afdeling De afdeling(en) gekoppeld aan dit vak. Om een afdeling toe te voegen, kiest u deze in het afdelingen scherm. De gekozen afdeling komt boven de knop Voeg toe te staan. Wanneer u op deze drukt, dan is de afdeling gekoppeld. Met Haal weg kan de koppeling ongedaan gemaakt worden. Op dat moment wordt het actieve vak verwijderd bij alle leerlingen, die gekoppeld zijn aan de verwijderde afdeling.
7.4 Leerling Het leerling invoerscherm ziet er als volgt uit:
Restis
14
De instellingen voor een leerling zijn:
7.4.1
Algemene leerlinggegevens De voornaam, tussenvoegsel, achternaam, geslacht en leerling nummer spreken voor zich.
7.4.2
Vorige klas De klas, waar de leerling het voorgaande leerjaar inzat. Dit gegeven wordt gebruikt, wanneer bij de algemene instellingen wordt gekozen voor gefixeerde stamklassen. De stamklassamenstelling wordt dan gelijk aan de samenstelling van het vorige leerjaar. Zie ook Fixeer stamklas bij de algemene instellingen.
7.4.3
Afdeling De afdeling, waar de leerling aan gekoppeld is. Let er wel op, dat een afdeling altijd geselecteerd moet worden, ook al staat er een afdeling vermeld. In het overzicht van leerlingen onder het invoergedeelte is te zien, wat de werkelijke geselecteerde afdeling is.
7.4.4
Vakkeuze In het keuzevakscherm is te zien, welke vakken aan de leerling zijn gekoppeld. Met de knop Voeg vak toe kunt u het vak, dat actief is in het invoerscherm Vak koppelen aan de leerling. Deze knop is niet actief, wanneer het actieve vak niet is gekoppeld aan een afdeling, waar de leerling toe behoort. Met de knop Wis vak verwijdert u het geselecteerde keuzevak.
7.5 Docent Het docent invoerscherm ziet er als volgt uit:
Restis
15
De instellingen voor een docent zijn:
7.5.1
Naam docent De korte naam van een docent.
7.5.2
Vakken De vakken, die een docent mag geven. Met Voeg vak toe wordt het geselecteerde vak in het invoerscherm Vak aan de docent toegevoegd. Met Wis vak haalt u het vak weer weg. Een handiger methode om docentbevoegdheden aan te passen is via het invoerscherm Docentbevoegdheden.
7.5.3
Tijdwensen Er zijn twee soorten tijdwensen: bepaald en onbepaald. In het raster onderaan het scherm kunt u vakjes selecteren. Is een vakje rood, dan is dat uur geblokkeerd voor de docent. Na nogmaals selecteren heft u de blokkade weer op. Het tijdraster kunt u aanpassen in het invoerscherm Instellingen. De onbepaalde tijdwensen kunt in het middendeel aanpassen. Zo kunt u bijvoorbeeld aangeven, dat een docent één ochtend èn één halve dag niet beschikbaar is. Restis gaat dan uitzoeken, welke dat dan worden. Met minderuren kunt aangeven, dat een aantal uren niet beschikbaar is voor de docent. Bij invoer van 2 minderuren op de ochtend worden dan 2 uren van de capaciteit afgehaald.
Restis
16
Dit kunnen dan 2 uur op één ochtend zijn, of één uur per twee verschillende ochtenden. Overigens kijkt Restis alleen of het past, het roostert niet. Met maximaal uren geeft u de maximum plaatsbare uren voor een docent aan.
7.6 Ruimte Het ruimte invoerscherm ziet er als volgt uit:
De instellingen voor een ruimte zijn:
7.6.1
Naam ruimte De korte naam van een ruimte.
7.6.2
Vakken De vakken, die in een ruimte gegeven worden. Met Voeg vak toe wordt het geselecteerde vak in het invoerscherm Vak aan de ruimte toegevoegd. Met Wis vak haalt u het vak weer weg. Een handiger methode om ruimte bevoegdheden aan te passen is via het invoerscherm Ruimtebevoegdheden.
7.6.3
Tijdwensen Er zijn twee soorten tijdwensen, bepaald en onbepaald. In het raster onderaan het scherm kunt u vakjes selecteren. Is een vakje rood, dan is dat uur geblokkeerd voor de ruimte. Na nogmaals selecteren heft u de blokkade weer op. Het tijdraster kunt u aanpassen in het invoerscherm Instellingen.
Restis
17
De onbepaalde tijdwensen kunt in het middendeel aanpassen. Zo kunt u bijvoorbeeld aangeven, dat een ruimte één ochtend èn één halve dag niet beschikbaar is. Restis gaat dan uitzoeken, welke dat dan worden. Met minderuren kunt aangeven, dat een aantal uren niet beschikbaar is voor de ruimte. Bij invoer van 2 minderuren op de ochtend worden dan 2 uren van de capaciteit afgehaald. Dit kunnen dan 2 uur op één ochtend zijn, of één uur per twee verschillende ochtenden. Overigens kijkt Restis alleen of het past, het roostert niet. Met maximaal uren geeft u de maximum plaatsbare uren voor een ruimte aan.
7.7 Docentbevoegdheden Het docentbevoegdheden invoerscherm ziet er als volgt uit:
In dit scherm geeft u aan, welke vakken gekoppeld worden aan een docent. U kunt invoeren via vakken of zoals bovenstaand, via afdelingen. Kies de gewenste afdeling en klik dan met de linkermuisknop, zodra de cursor boven het gewenste vak staat. Het vak wordt dan gekoppeld aan de docent. U kunt de minimum/maximum groepen aanpassen door met CTRL + linkermuisknop een vak aan te klikken. Met min/max geeft u dan aan, wat het minimum aantal groepen is, dat een docent moet geven en wat het maximum is. Voldoet een oplossing hier niet aan, dan is het niet geldig. U ziet twee invoervelden, de linker is het minimum aantal groepen, de
Restis
18
rechter is het maximum aantal groepen. Met TAB en komma kunt u tussen de twee velden wisselen. Met ENTER of ESCAPE kunt u de invoermode afsluiten. Vult u geen min/max in, maar koppelt u wel het vak aan een docent, dan is er geen min/max aan het aantal groepen, zolang het maar in de ingevoerde tijdwensen past. Met de rechtermuisknop kunt u vakken aanklikken om de bevoegdheden te wissen.
7.8 Ruimtebevoegdheden Het ruimtebevoegdheden invoerscherm ziet er als volgt uit:
In dit scherm geeft u aan, welke vakken gekoppeld worden aan een ruimte. U kunt invoeren via afdelingen of zoals bovenstaand, via vakken. Kies het gewenste vak en klik dan met de linkermuisknop, zodra de cursor boven de gewenste afdeling staat. Het vak wordt dan gekoppeld aan de ruimte. U kunt de minimum/maximum groepen aanpassen door met CTRL + linkermuisknop een afdeling aan te klikken. Met min/max geeft u dan aan, wat het minimum aantal groepen is dat in een ruimte kan en wat het maximum is. Voldoet een oplossing hier niet aan, dan is hij niet geldig. U ziet twee invoervelden, het linker is het minimum aantal groepen, het rechter is het maximum aantal groepen. Met TAB en komma kunt u tussen de twee velden wisselen. Met ENTER of ESCAPE kunt u de invoermode afsluiten.
Restis
19
Vult u geen min/max in, maar koppelt u wel het vak aan een ruimte, dan is er geen min/max aan het aantal groepen, zolang het maar in de ingevoerde tijdwensen past. Met de rechtermuisknop kunt u vakken aanklikken om de bevoegdheden te wissen.
7.9 Instellingen Het instellingeninvoerscherm ziet er als volgt uit:
De beschikbare instellingen zijn:
7.9.1
Algemeen basis Aantal oplossingen Het aantal oplossingen, dat u wilt bewaren.
Extra clusterlijnen Het totaal aantal clusterlijnen per afdeling is het berekende noodzakelijke minimum plus extra clusterlijnen, zoals aangegeven in het invoerscherm Afdelingen plus deze ingave.
Groepsgrootte Met deze groepsgrootte wordt gerekend bij auto groepsgrootte (vakken) en auto stamklas (Afdelingen). Restis probeert de groepen niet groter te laten worden dan deze instelling, het is echter geen absoluut maximum. Wilt u een absoluut maximum, dan kunt u dat per vak ingeven in het in-
Restis
20
voerscherm Vak.
Autostart profielclusteren Het hier gekozen schermprofiel wordt geactiveerd, zodra het schema maken is gestart.
7.9.2
Algemeen geavanceerd Top venster met muis Met deze optie aan komt een invoerscherm naar de voorgrond, zodra de muiscursor er boven zweeft, zonder dat u hoeft te klikken.
Voortgang ververst interval Hiermee geeft u aan, hoe vaak het voortgang scherm moet verversen tijdens het schema maken. De waarde is in milliseconden.
Herstart toestaan Hiermee geeft u aan, dat wanneer er bij het schema maken niets is gevonden, er opnieuw gezocht moet worden.
7.9.3
Zoeken basis Random start Het schema maken start met een random indeling, indien deze optie is geselecteerd.
Docenten indelen De docenten worden ingedeeld, indien geselecteerd. Let op, ook indien niet geselecteerd, worden de docenten aan een groep gekoppeld, zonder enige controle. Dit geeft u de mogelijkheid om snel te zien, waaraan docenten zijn gekoppeld. Voor het indeelresultaat heeft het geen invloed, maar neem deze docenten niet mee in een export naar Untis.
Ruimten indelen De ruimten worden ingedeeld, indien geselecteerd. Let op, ook indien niet geselecteerd, worden de ruimten aan een groep gekoppeld, zonder enige controle. Dit geeft u de mogelijkheid om snel te zien, waaraan ruimten zijn gekoppeld. Voor het indeelresultaat heeft het geen invloed, maar neem deze ruimten niet mee in een export naar Untis.
7.9.4
Zoeken geavanceerd Fixeer stamklas De leerlingen worden zodanig in stamklassen ingedeeld, dat het overeenkomt met Vorig klas in het invoerscherm Leerlingen. Let op, is deze optie aan en is er geen Vorig klas ingevuld, dan komen alle leerlingen in stamklas A.
Restis
21
SIS compressie Leerlingen met hetzelfde vakkenpakket worden in dezelfde groepen geplaatst. Gebruik deze optie niet, wanneer u groepsamenstellingen forceert in de stuurmodule.
SIS plafond Het maximum aantal leerlingen met eenzelfde vakkenpakket, dat in een groep wordt geplaatst. Hoe hoger de waarde des te onwaarschijnlijker, dat er een oplossing wordt gevonden. Maar wordt er één gevonden, dan is de kwaliteit waarschijnlijk zeer goed.
Toegestane groepsafwijking De groepsgrootte mag niet meer afwijken dan de gemiddelde groepsgrootte van een vak plus/min deze waarde. Het programma heeft (veel) meer tijd nodig bij een lage waarde. Aanbevolen wordt een waarde van 15.
Zoektijd docenten De hoeveelheid tijd, die het programma heeft om de docenten in te delen. Verhoog deze waarde, als de diagnose aangeeft, dat veel oplossingen zijn afgewezen op een tijdstekort bij het indelen van de docenten.
Zoektijd ruimten De hoeveelheid tijd, die het programma heeft om de ruimten in te delen. Verhoog deze waarde, als de diagnose aangeeft, dat veel oplossingen zijn afgewezen op een tijdstekort bij het indelen van de ruimten.
Tijd vergroten zoekruimte voor eerste oplossing Elke keer, als tijdens het schema maken deze tijd is verstreken, wordt de zoekruimte vergroot. Deze waarde is geldig, als er nog geen oplossing is gevonden. Door deze waarde niet te hoog te zetten geeft u het programma de kans om te kijken of een oplossing mogelijk is binnen een redelijk snelle tijd.
Tijd vergroten zoekruimte na eerste oplossing Elke keer als tijdens het schema maken deze tijd is verstreken, wordt de zoekruimte vergroot. Deze waarde is geldig, als er al een oplossing is gevonden. Door deze waarde vrij hoog te zetten geeft u het programma de kans om een betere oplossing te vinden dan dusver. Het zoekt dan zorgvuldiger.
Tijd herindelen voor eerste oplossing Wanneer deze tijd verstreken is, gaat het programma geforceerd ergens anders zoeken. Deze tijd is geldig, als er nog geen oplossing is gevonden. Door deze waarde niet te hoog te zetten geeft u het programma de kans om te kijken of een oplossing mogelijk is binnen een redelijk snelle tijd. Voor een goed resultaat moet deze waarde minstens twee maal zo hoog zijn dan Tijd vergroten zoekruimte voor eerste oplossing.
Restis
22
Tijd herindelen na eerste oplossing Wanneer deze tijd verstreken is, gaat het programma geforceerd ergens anders zoeken. Deze tijd is geldig, als er al een oplossing is gevonden. Door deze waarde vrij hoog te zetten geeft u het programma de kans om een betere oplossing te vinden dan dusver. Het zoekt dan zorgvuldiger. Voor een goed resultaat moet deze waarde minstens twee maal zo hoog zijn dan Tijd vergroten zoekruimte na eerste oplossing.
Oplossingen zonder verbetering eerste dimensie Als er wel oplossingen worden gevonden, maar geen verbeteringen, dan komt deze waarde in beeld. Is het aantal oplossingen zonder verbetering gelijk aan deze waarde, dan wordt de zoekruimte vergroot. De tweede dimensieteller wordt dan met één opgehoogd. Deze teller wordt gereset, wanneer er een verbetering wordt gevonden.
Oplossingen zonder verbeteringen tweede dimensie Elke keer als de zoekruimte van de eerste dimensieteller wordt vergroot, wordt de tweede dimensieteller verhoogd. Is de teller gelijk aan deze waarde, dan gaat het programma ergens anders zoeken. De teller wordt gereset bij het vinden van een verbetering.
Zoektijd leerlingen De hoeveelheid tijd, die beschikbaar is voor het programma om de leerlingen in te delen. Een hoge waarde kost meer tijd, maar verhoogt de kans op het vinden van een oplossing.
7.9.5
Waarderen basis Globale sturing groepen Met deze waarde kunt u bepalen, hoe belangrijk het is, dat de grootte van de groepen zoveel mogelijk gelijk is. Deze waarde bepaalt de belangrijkheid t.o.v. andere parameters.
Globale sturing leegloop Met deze waarde kunt u bepalen, hoe belangrijk het is, dat de leegloop zo laag mogelijk is. Deze waarde bepaalt de belangrijkheid t.o.v. andere parameters.
Globale sturing RB clusterlijn Met deze waarde kunt u bepalen, hoe belangrijk het is, dat de roosterbreedte van de afdeling zo laag mogelijk is. Deze waarde bepaalt de belangrijkheid t.o.v. andere parameters.
Globale sturing RB leerling Met deze waarde kunt u bepalen, hoe belangrijk het is, dat de roosterbreedte van de leerling zo laag mogelijk is. Deze waarde bepaalt de belangrijkheid t.o.v. andere parameters.
Restis
23
Optimalisatietijd leerlingen De hoeveelheid tijd, die het programma mag gebruiken om de leerlingindeling te optimaliseren. Een hogere waarde geeft een betere kwaliteit oplossing, maar kost meer tijd.
7.9.6
Waarderen geavanceerd Lokale sturing groepen Met deze waarde kunt u bepalen, hoe belangrijk het is, dat de grootte van de groepen zoveel mogelijk gelijk is. Hoe hoger deze waarde, des te zwaarder een afwijking van de groepsgrootte t.o.v. het groepsgemiddelde wordt bestraft.
Lokale sturing leegloop Met deze waarde kunt u bepalen, hoe belangrijk het is, dat de leegloop zo laag mogelijk is. Hoe hoger deze waarde, des te zwaarder een afwijking van de leegloop t.o.v. nul wordt bestraft.
Lokale sturing RB clusterlijn Deze waarde bepaalt de straf tussen het laagste aantal uren van een vak en het hoogste aantal uren van een vak op één clusterlijn. Hoe hoger deze waarde, hoe meer het programma probeert de uren aantallen gelijk te houden, wat resulteert in een lagere roosterbreedte.
Lokale sturing RB leerling Hoe groter het verschil tussen de optimale roosterbreedte van een leerling en de gevonden roosterbreedte des te zwaarder dat wordt bestraft. Hoe hoger de waarde van deze instellingen hoe zwaarder de bestraffing.
7.10 Stuurmodule Met de stuurmodule kunt u het clusteren per afdeling op groepsniveau sturen. U maakt stuurregels aan, die zonder uitzondering waar moeten zijn, anders wordt een oplossing afgewezen. Er zijn twee soorten stuurregels: Een verzameling groepen op 1 clusterlijn. Een verzameling groepen. Het verschil is, dat bij de eerste stuurregel alle groepen geëvalueerd worden op één clusterlijn, bij de tweede wordt over alle clusterlijnen gekeken. U maakt een nieuwe stuurregel aan door op Nieuw te klikken. Er verschijnt een nieuwe stuurregel.
Restis
24
U komt dan in het Type scherm, hier kunt één van de twee typen kiezen. Daarna drukt u op Afdeling om de stuurregel aan een afdeling te koppelen. Wanneer u een afdeling gekoppeld heeft door het selecteren van de gewenste afdeling in de lijst, verschijnt de Groep knop. Om een nieuwe groep toe te kennen aan de actieve stuurregel kiest u voor de knop Groep nieuw. Nu komen de knoppen Vak, Docent, Ruimte en Leerlingen tevoorschijn. Druk op Vak om een vak aan de stuurgroep te koppelen. U kunt alleen uit de vakken kiezen, die verbonden zijn aan de afdeling, die aan de stuurregel is gekoppeld. Het is niet verplicht om een vak te koppelen. Voor docenten en ruimten geldt hetzelfde, met als uitzondering, dat alle docenten en ruimten selecteerbaar zijn. Belangrijk! Het is mogelijk om een stuurregel aan te maken, waar een docent aan een groep wordt gekoppeld samen met een vak. Als bij docentbevoegdheden dat vak niet gekoppeld is aan de docent, dan zal er nooit een oplossing worden gevonden! De stuurmodule is bedoeld als finetuning, hij controleert de invoer niet. De knop Leerlingen toont het Leerlingen gedeelte van de stuurmodule. U kunt leerlingen direct koppelen aan de groep door de gewenste leerlingen met de muis te selecteren. Om een leerling te deselecteren kiest u de leerling, terwijl u de CTRL knop ingedrukt houdt. Het is ook mogelijk om voor een onbepaalde groep te kiezen. U omschrijft dan een groep leerlingen zonder ze specifiek te selecteren en geeft een minimum en maximum aantal leerlingen aan voor de groep. Kiest u bij-
Restis
25
voorbeeld voor minimum 20 en maximum 30 en koppelt u aan de groep het vak ak, dan is de oplossing geldig, wanneer er een groep ak aanwezig is met een leerlingaantal vanaf 20 tot en met 30. Ook kunt u Gelijk aan aanzetten. Stel u hebt voor deze stuurregel al een groep gedefinieerd voor het vak en u wilt een identieke groep voor du. De groep met het vak en heeft onbepaald aan, minimum en maximum op nul, en gelijk staat aan. U maakt nog een groep aan, en doet hetzelfde, maar koppelt deze aan het vak du. De stuurregel is dan waar, als de oplossing twee identieke groepen bevat voor het vak en en voor het vak du. Uiteraard kan dit niet, als u een stuurregel heeft van het type Een verzameling groepen op 1 clusterlijn. Een zelfde leerling mag namelijk niet meer dan één keer op een clusterlijn. Gelijk aan betekent: of alle groepen binnen een stuurregel met Gelijk aan zijn gelijk of één groep heeft Gelijk aan aan, wat waar is, als de groep gelijk is aan minstens één van de andere groepen binnen de stuurregel. De optie NOT in het Groep gedeelte geeft een tegenstelling aan. Als u niet wilt ,dat twee lesgroepen gemeenschappelijke leerlingen hebben, dan doet u het volgende: Maak een stuurregel aan van het Type Een verzameling groepen en koppel deze aan de gewenste afdeling. Maak een groep aan, koppel die aan het gewenste vak, zet Onbepaald en Gelijk aan aan. Maak nog een groep aan, koppel deze aan het andere gewenste vak, zet hier ook Onbepaald en Gelijk aan aan, plus de optie NOT. Dit zorgt ervoor, dat er een groep is voor het eerste vak, dat geen gemeenschappelijke leerlingen heeft met een groep van het tweede vak. De groep kan ook als stamgroep aangemerkt worden. Dit maakt bijvoorbeeld een mentoraat mogelijk. Stelt u wilt, dat een stamklas gelijk is aan een groep ne met docent A. U maakt een stuurregel aan van het Type Een verzameling groepen en koppelt deze aan de gewenste afdeling. Vervolgens maakt u een groep aan, die wordt gekoppeld aan het vak ne en aan docent A. De groep zet u op Onbepaald en u zet Stamklas aan. Het minimum en maximum aantal leerlingen laat u ongemoeid. Deze instelling zorgt ervoor, dat een groep ne met docent A gelijk is aan een stamklas. Uiteraard kunt u in plaats van onbepaald zelf de leerlingen toewijzen aan de groep. Een handige optie in het type gedeelte is Negeren. Hiermee schakelt u een stuurregel uit tijdens het clusteren (tevens ook bij het restclusteren en maximaal klassikaal maken), zonder dat u die hoeft te verwijderen. Om de stuurmodule krachtig te laten zijn controleert het niets. Verbindt u leerlingen aan een groep, die gekoppeld is aan het vak, dat door minstens één leerling niet gevolgd wordt, dan zal er nooit een oplossing worden gevonden.
Restis
26
Wees spaarzaam met het gebruik van de stuurmodule. Teveel regels kan een zeer grote invloed uitoefenen op de snelheid van het programma. Zodra u in Restis een gegeven wijzigt, dat van invloed is op een oplossing, wordt u om een bevestiging gevraagd vanwege de noodzaak om de bestaande oplossingen te verwijderen. De stuurregels zijn een uitzondering. Stuurregels zijn een laag boven de overige gegevens en gedraagt zich als een filter. Het heeft geen invloed op het berekenen van de kwaliteit. Het is dus mogelijk, wanneer u stuurregels wijzigt na het vinden van oplossingen, dat de bestaande oplossingen niet overeenkomen met de vraagstelling in de stuurregels. De nieuw gevonden oplossingen doen dat uiteraard wel.
Restis
27
8 Clusteren 8.1 De voorbereiding De voorbereiding is voornamelijk het nalopen van de gegevens. Hebben alle leerlingen vakken en zijn ze gekoppeld aan een afdeling? Staat de instelling maximum leegloop bij de afdelingen niet te laag? Kloppen de tijdwensen van de docenten en ruimten? Is het huidige bestand bewaard? Staan de instellingen bij de algemene instellingen juist? Zijn de stuurregels logisch ingevuld? Voorkom, dat u lange tijd zit te wachten op een oplossing om dan tot de ontdekking te komen, dat de invoer een fout bevat. Start het schema maken met schema, Start schema maken. Het schema maken kan worden gestopt door Schema, Stop schema maken. Is het schema maken op dat moment bezig met waarderen, dan kan het stoppen even duren, vooral bij een hoge leerlingwaardeertijd. Tijdens het schema maken kunt u in de invoerschermen de gegevens bekijken, u kunt ze echter niet aanpassen. Ook de gevonden oplossingen kunt u bekijken tijdens het clusteren, zie het hoofdstuk Oplossingen.
8.2 Het voortgangscherm Na het starten van het schema maken vertoont de voortgang dialoog de bovenstaande gegevens. Dit geeft u inzicht, hoe het clusteren verloopt. De voortgang verloopt van links naar rechts. Zodra het meest rechtse balkje begint te lopen, is Restis heel dicht bij een oplossing.
Restis
28
Naast de tekst bestaat het voortgangsscherm uit drie delen: Het bovenste deel geeft per geclusterd vak de actieve groepsverdeling over de clusterlijnen weer. De lichtblauwe achtergrond binnen dit deel geeft de actieve zoekruimte binnen de vakken weer. Wanneer de muiscursor boven een balkje ( 1 )wordt geplaatst, wordt onderaan het scherm getoond, welk vak bij het balkje hoort. Een blauw driehoekje ( 2 ) geeft aan bij welk vak op dat moment de leerlingen worden ingedeeld. Een rood driehoekje geeft aan bij welk vak de docenten of de ruimten worden ingedeeld. Het middelste deel toont, op welke clusterlijnen de groepen op dat moment zijn ingedeeld. De kleur van een blokje ( 3 ), dat een groep voorstelt, vertelt iets over de groepsgrootte. Een groen blokje heeft nog geen leerlingen. Bij geel blokje is het aantal leerlingen in de groep gelijk aan het groepsgemiddelde. Bij een rood blokje is het aantal leerlingen gelijk aan de groepsgrootte, zoals ingesteld in het scherm Instellingen. Bij een paars blokje is het aantal leerlingen groter dan de groepsgrootte, zoals ingesteld in het scherm Instellingen. Een oranje blokje geeft de overige mogelijkheden weer. Het onderste gedeelte bestaat uit vier voortgangbalken. Van boven tot onder: De verstreken tijd, voordat de zoekruimte wordt vergroot. ( 4 ) De verstreken tijd, voordat de indeling wordt geherindeeld. ( 5 ) Het aantal oplossingen zonder verbetering, voordat de zoekruimte wordt vergroot. Dit, als er veel oplossingen zijn, maar geen verbetering. (6) De voortgang, voordat de indelingen worden heringedeeld. ( 7 )
8.3 Diagnose Het diagnose scherm geeft naast wat algemene informatie aan, hoeveel botsingen diverse elementen hebben gehad. De elementen zijn vakken, leerlingen, docenten en ruimten. Een element met een hoog aantal botsingen hoeft niet de oorzaak te zijn van het niet vinden van een oplossing. Het kan bijvoorbeeld als eerste aan de beurt zijn bij het indelen en heeft daardoor een hogere kans op een botsing. De algemene informatie bestaat uit het volgende: De tijd die het schema maken heeft geduurd. Aantal afgewezen oplossingen door docenten. Is dit getal hoog, dan is het raadzaam om de docentbevoegdheden na te kijken. Als het aantal afgewezen op tijd hoog is, kunt u beter de zoektijd voor de docenten verhogen in het invoerscherm Instellingen bij Zoeken, Geavanceerd.
Restis
29
Aantal afgewezen oplossingen door ruimten. Is dit getal hoog, dan is het raadzaam om de ruimtebevoegdheden na te kijken. Als het aantal afgewezen op tijd hoog is, kunt u beter de zoektijd voor de ruimten verhogen in het invoerscherm Instellingen bij Zoeken, Geavanceerd. Aantal oplossingen afgewezen op overflow. Bij een hoge waarde moeten de instellingen in het scherm Instellingen, Waarderen worden nagelopen. Ze staan dan te hoog. Vooral de waarden in het gedeelte Geavanceerd moeten in dat geval worden verminderd.
8.4 Geen oplossing, wat nu? Het is onmogelijk om op voorhand aan te geven, wat precies de oorzaak is van het niet vinden van een oplossing. Het eerste, dat u doet, is het nalopen van de vraagstelling. Staat de maximum leegloop bij de afdelingen niet te laag? Kloppen de docent en/of ruimte bevoegdheden wel? Zijn de tijdwensen juist ingevoerd? Als uit de tijdwensen blijkt, dat er 10 uur beschikbaar is voor een docent en er moeten 12 uur worden geplaats, dan zal dat niet leiden tot een oplossing. Bekijk de stuurregels, indien aanwezig, ook kritisch. Zit in die ene parallel niet dezelfde leerling in beide groepen? Om er zeker van te zijn, dat de oorzaak niet in de stuurregels zit, kunt u tijdelijk alle stuurregels op negeren zetten. Als er dan wel een oplossing wordt gevonden, is nauwgezet controleren van de stuurregels raadzaam. Is alles gecontroleerd en zijn er geen verdachte instellingen gevonden, sla het bestand dan onder een andere naam op, wis alle afdelingen op één na en probeer of die ene afdeling tot een oplossing leidt. Doe dit voor elke afdeling, tot u de boosdoener hebt gevonden. Ook kunt u het aantal clusterlijnen met één ophogen. Als dat tot een oplossing leidt, dan is het zeer raadzaam de diagnose te bekijken. Is er een vak, docent of ruimte met duidelijk meer botsingen? Controleer dit element om te zien of er verdachte instellingen aanwezig zijn.
8.5 Maximaal klassikaal Maximaal klassikaal probeert zoveel mogelijk clustergroepen gelijk te maken aan een stamklas. Dit om de roosterbaarheid van de oplossing te verhogen. De optie is selecteerbaar, indien een oplossing in het scherm Oplossingen is gekozen. Het voortgangsscherm geeft aan, wanneer een verbetering is gevonden. In het scherm Toon oplossing worden, indien gekozen is voor de oplossing, waarvoor maximaal klassikaal draait, de gevonden klassikalen getoond. De klassikale groepen hebben dan een blauwe achtergrondkleur.
8.6 Restclusteren Het restclusteren optimaliseert de roosterbreedte. De roosterbreedte van een clusterlijn wordt bepaald door het vak met de meeste uren. De optelsom van de roosterbreedte per clusterlijn plus de klassikale uren is de
Restis
30
roosterbreedte. In het geval er op een clusterlijn 3 groepen van verschillende vakken zijn geplaatst, waarvan 2 van een vak, dat 2 uur draait en 1 van een vak dat 3 uur draait, is de roosterbreedte van de clusterlijn 3. Als nu het derde uur verschoven kan worden naar een clusterlijn, die ook ruimte heeft, dan neemt de roosterbreedte met 1 af. Dat is, wat restclusteren probeert te doen. De optie is selecteerbaar, indien een oplossing in het scherm Oplossingen is gekozen. Het voortgang scherm geeft aan, wanneer een verbetering is gevonden. In het scherm Toon oplossing wordt, indien gekozen is voor de oplossing, waarvoor restclusteren draait, de nieuwe roosterbreedte getoond.
Restis
31
9 Oplossingen 9.1 Het oplossingenscherm In feite bestaat het oplossingenscherm uit twee schermen. Een scherm, Oplossingen, geeft een overzicht van de gevonden oplossingen. U kunt zelf instellen, hoeveel oplossingen bewaard moeten worden. In ditzelfde scherm selecteert u de oplossing voor restclusteren, maximaal klassikaal en exporteren naar Untis.
Om een oplossing te bekijken, dit kan ook tijdens het clusteren, selecteert u een oplossing, en kiest vervolgens voor Toon oplossing. De gekozen oplossing wordt dan in het scherm Toon oplossing getoond.
9.2 Het toon oplossingen scherm Het Toon oplossingen scherm bestaat uit vijf delen. Bepaalde gegevens zijn in alle schermen zichtbaar: Kwaliteit. Dit is de kwaliteit van de oplossing. Roosterbreedte. Dit bestaat uit drie getallen, Totale roosterbreedte, Clusterroosterbreedte, Klassikale roosterbreedte. Afdeling. Hiermee selecteert u de afdeling, waarvan de gegevens moeten worden getoond. Periode. Hiermee selecteert u de periode, waarvan de gegevens moeten worden getoond.
Restis
9.2.1
32
Schema Het schema geeft de groepsverdeling per vak weer. Elke regel is een clusterlijn. In deze weergave worden alleen clustervakken getoond. Heeft een groep een blauwe achtergrondkleur, dan is die groep identiek aan een stamklas. Is de achtergrondkleur rood, dan maken alle leerlingen in de groep deel uit van dezelfde stamklas, de groep is echter niet identiek.
9.2.2
Leerlingen Dit scherm toont het clusterresultaat op leerlingniveau. Naast algemene leerlinggegevens toont het de roosterbreedte van de leerling (in de volgorde Totaal, Cluster, Klassikaal). Ook het aantal mogelijke indelingen voor de leerling wordt getoond. Dit is een mogelijk indicatie, waar de knelpunten kunnen zitten. Dan de stamklas en vervolgens de clusternummers van de vakken, waarvoor de leerling geplaatst is.
9.2.3
Plan Het plan geeft een overzicht van de gelijktijdigheden, die naar Untis wordt geëxporteerd.
9.2.4
Docenten Het docentengedeelte van het Toon oplossingenscherm geeft een overzicht van de clusterlijnen, waarop de groepen staan, waaraan de docent is gekoppeld.
Restis
9.2.5
33
Ruimten Het ruimtengedeelte van het Toon oplossingenscherm geeft een overzicht van de clusterlijnen waarop de groepen staan, waaraan de ruimte is gekoppeld.
Restis
34
10 Extra Er resten nog twee onderwerpen, die moeten worden behandeld:
10.1 Aanmaken extensievakken Deze optie bereikt u in het menu via Bestand, Extra, Aanmaken extensievak.
Wat zijn extensievakken? Een extensievak is een kopie van een normaal vak. De enige manier om een extensievak aan te maken is via Aanmaken extensievakken. U kiest een vak, waarvan u een extensievak wilt afleiden. Vervolgens geeft u het aantal uren op voor het extensievak. Na het indrukken van Maak extensie vak wordt het gekozen vak gekopieerd, inclusief de gekoppelde leerlingen, docent en ruimtebevoegdheden. Een extensievak is te herkennen aan het sterretje achter de naam. Het aantal uren, dat u hebt ingevoerd, is het aantal uren, dat het extensievak draait. Hetzelfde aantal uren is in mindering gebracht bij het vak dat als basis diende voor het extensievak. Er is voor gekozen om geen limiet aan het aantal extensie vakken te verbinden. Er is echter geen onderscheid tussen extensievakken met dezelfde basis, houdt daar rekening mee!
Restis
35
Waarvoor dienen extensievakken? Stel u hebt een vak V, dat drie uur in de week draait. U wilt echter 2 uur koppelen aan docent A en 1 uur aan docent B. U maakt dan een extensievak aan met V als basis, waarbij u 1 uur toekent aan het extensie vak. Na het aanmaken van het extensievak heeft u twee vakken, V voor 2 uur, en V* voor 1 uur. U koppelt V aan docent A, en V* aan docent B. Bij het exporteren naar Untis worden in dat geval twee lessen weggeschreven, waarbij het sterretje van het extensie vak niet wordt meegenomen. Voor Restis zijn extensievakken als gewone vakken, het is bedoeld als onderscheid voor de gebruiker. Dit betekent, dat in het bovenstaande voorbeeld de groepen van vak V en vak V* op verschillende clusterlijnen terecht zullen komen. De vulling is immers hetzelfde. Als gevolg daarvan, krijgen de twee lessen, die naar Untis worden geëxporteerd, twee V vakken met een verschillend clusternummer.
10.2 Samenvoegen vakken Deze optie bereikt u via Bestand, Extra, Samenvoegen vakken.
Het Samenvoegen vakken stelt u in staat om twee vakken van verschillende afdelingen samen te voegen. In het rechtergedeelte selecteert u het vak, waarmee het vak, dat u selecteert, in het linker gedeelte moet worden samengevoegd. Na het indrukken van Voeg vakken samen, worden alle gegevens gekoppeld aan het rechtervak, gekoppeld aan het linker vak. Dit zijn de leerlingen, de afdeling(en), de docentbevoegdheden en de ruimtebevoegdhe-
Restis
36
den. Groepen in de stuurregels, die gekoppeld zijn aan het rechter vak, worden gekoppeld aan het linker vak. Na het samenvoegen wordt het rechter vak verwijderd.
10.2.1
Wanneer gebruikt u Samenvoegen vakken? Dit doet u als u twee groepen van verschillende afdelingen wilt samenvoegen, zodat ze over de afdelingen heen geclusterd worden. Een punt van aandacht: Wanneer u over de afdelingen heen clustert, gebeurt het volgende: Restis stelt het aantal clusterlijnen van de betreffende afdelingen gelijk aan het hoogste aantal clusterlijnen van de twee. In de praktijk zorgt dat voor lege clusterlijnen. In dat geval moet voor de afdeling, die eerst een lager aantal clusterlijnen had, de maximum leegloop gelijk zijn aan het aantal leerlingen in de afdeling. Doet u dat niet, dan worden oplossingen met een lege clusterlijn voor die afdeling afgewezen.
10.3 Wissen oplossingen Indien aanwezig worden de oplossingen na het kiezen van deze optie gewist.