Convenant Voorkomen Voortijdig Schoolverlaten Maatregel 3 Overgang VMBO-MBO
Gemeente Eindhoven Afdeling Leerlingenzorg Onderwijsregistratie
Convenant Voortijdig Schoolverlaten, Maatregel 3, Overgang VMBO-MBO 2009.
1
Inhoud
Inhoud
pag. 2
Voorwoord
pag. 3
Inleiding
pag. 4
Samenstelling en werkzaamheden van de projectgroep
pag. 5
In beeld brengen sleutelfiguren en contactpersonen overgang VMBO-MBO
pag. 6
Communicatie met scholen, projectleiders maatregelen en leerplichtwerkveld
pag. 10
Vormgeving digitale registratie en uitwerking protocol
pag. 11
Keuze registratiesysteem
pag. 13
Resultaat overgang VMBO-MBO
pag. 14
Knelpunten monitor overgang VMBO-MBO Aanbevelingen voor de monitor VMBO-MBO Ontwikkelingen 2011 en volgende jaren
pag. 18 pag. 19 pag. 20
Financiële verantwoording
pag. 21
Nawoord
pag. 22
Bijlage
pag. 23
Convenant Voortijdig Schoolverlaten, Maatregel 3, Overgang VMBO-MBO 2009.
2
Voorwoord
Een monitor is iets dat met regelmaat registreert, waarneemt, toezicht houdt, volgt en daar waar nodig signaleert. In die zin is de monitor VMBO-MBO te schetsen. Het is dus zeker niet alleen een registratiesysteem waarin het alleen gaat om de juiste getallen en op het eind de juiste totalen. Deze monitor is duidelijk met name van belang bij de signaalfunctie. Heeft een leerling nog geen vervolgopleiding, wie kan daarbij duidelijkheid geven, zal de school dit kunnen, moet de melding naar de leerplichtambtenaar of is de jongere al niet meer leerplichtig ? Meten is weten bij een registratiesysteem, maar bij de monitor VMBO-MBO is heel essentieel: geef een signaal af en zorg dat dit signaal bij de juiste persoon komt. In de laatste zin heeft de monitor optimaal gewerkt in 2009 en is het voor 2010 van belang dat dit de focus blijft van de monitor.
Eindhoven, april 2010, I. Brandsma R. van Vugt T. van Lanen P. Ariëns A. Morpey
Convenant Voortijdig Schoolverlaten, Maatregel 3, Overgang VMBO-MBO 2009.
3
Inleiding
In voorgaande jaren is op diverse wijzen in verschillende gemeenten in de regio Zuidoost Brabant geprobeerd de overgang van leerlingen te stimuleren van het VMBO naar het MBO. Onder diverse benamingen – onder andere Lente-actie – werden met wisselend succes deze acties uitgevoerd. Omdat de verschijningsvorm niet altijd dezelfde was, gaf dit op gezette tijden enige frictie met het onderwijs omdat de ene gemeente weer andere gegevens wenste dan wel een andere werkmethodiek hanteerde dan de andere gemeente. Met ingang van het schooljaar 2009-2010 is aan de bovengenoemde afwijkende informatievragen en werkmethodieken een einde gekomen. In het kader van het Programma van maatregelen 2008 2009, Convenant Voortijdig schooluitval 2008-2011, RMC Regio 37 Zuidoost- Brabant, is in Maatregel 3 van het genoemde programma een monitoring opgenomen van de overgang van leerlingen die hun diploma hebben behaald van het VMBO en de overstap moeten maken naar het MBO. De ervaring leert dat een deel van deze leerlingen het risico loopt geen vervolgopleiding te hebben in het nieuwe schooljaar. Leerlingen die de overgang van het VMBO naar het MBO maken kunnen uit beeld raken en daarmee niet voldoen aan het kwalificatiebeleid wat inhoudt dat vanuit het rijksbeleid gestreefd wordt naar de inzet om elke jongere een startkwalificatie (diploma MBO niveau 2, of havo of vwo) te laten behalen. De inzet van deze maatregel is dan ook de overgang van de eindejaarsleerlingen van het VMBO naar het MBO op een zodanige wijze te monitoren zodat dit een positieve bijdrage levert aan het tegengaan van het “uit beeld” raken van leerlingen. In dit eindresultaat 2009 van Maatregel 3, te weten de Monitor overgang VMBO-MBO, worden de volgende zaken weergegeven. Allereerst wordt de samenstelling van de projectgroep beschreven en enige van hun werkzaamheden. De contactpersonen van de scholen worden daarna in beeld gebracht, gevolgd door de wijze waarop met het werkveld gecommuniceerd is. De vorm van registratie volgt daarna waarbij tevens het protocol uiteen gezet wordt. De keuze van een mogelijk registratiesysteem volgt daarop en in het verlengde daarvan wordt het resultaat van de monitor weergegeven. Na de knelpunten volgen dan de aanbevelingen voor 2011. De toekomstige ontwikkelingen worden op het eind verwoord, samen met de financiële verantwoording. Het geheel wordt op het eind afgesloten met een nawoord en de bijlagen.
Convenant Voortijdig Schoolverlaten, Maatregel 3, Overgang VMBO-MBO 2009.
4
Samenstelling en werkzaamheden projectgroep
In het voorjaar van 2009 is een projectgroep samengesteld die de monitor moest vormgeven en ondersteunen bij de te volgen stappen. De samenstelling was hierbij als volgt: Mevrouw I. Brandsma (projectleider, afdeling Leerlingenzorg gemeente Eindhoven) De heer R. van Vugt (ondersteuning projectleiding, afdeling Leerlingenzorg gemeente Eindhoven) De heer P. Ariëns (Stedelijk College Eindhoven, contactpersoon onderwijs) Mevrouw T. van Lanen (contactpersoon gemeente Helmond) Mevrouw A. Morpey (administratieve ondersteuning, afdeling Leerlingenzorg gemeente Eindhoven)
Deze projectgroep heeft doorheen het jaar 2009 een aantal bijeenkomsten gehad en daarbij zijn onder meer de volgende zaken besproken: b b b b b b b b b b b b
Benchmarking met Tilburg, waarbij de gemeente Tilburg bevraagd is op mogelijke “good practices”. De bijeenkomsten van de projectleiders van de 5 maatregelen zijn toegelicht. De werkwijze van de monitor in het gebied Zuid Oost Brabant. Het gebruik van het registratiesysteem. De informatie die aan de contactpersonen van de scholen toegestuurd is. Protocol voor de scholen. Pilot op het ROC over aansluiting VMBO-MBO. Terugkoppeling scholen. Integratie monitor in centrale leerlingenregistratie Zuid Oost Brabant. Het doorstroomporfolio binnen de monitor. Kaartactie in september 2009 voor de twijfelaars onder de risicoleerlingen(zie bijlage 2). De weergave van het eindresultaat overgang VMBO-MBO 2009.
Convenant Voortijdig Schoolverlaten, Maatregel 3, Overgang VMBO-MBO 2009.
5
In beeld brengen sleutelfiguren en contactpersonen overgang VMBO-MBO. De betrokken scholen zijn in het begin van 2009 benaderd met de uitleg over de monitor VMBO-MBO en met de vraag in het verlengde daarvan wie de contactpersoon kan zijn voor de monitor. Daarop zijn de volgende personen in beeld gebracht: Scholen Christiaan Huygens College (Broodberglaan) Christiaan Huygens College (Strausslaan) De Eindhovense school PC Antoon Schellens De Rooi Pannen De Rooi Pannen Helicon Opleidingen Groen Montessori College ROC Ehv Mytylschool PC St. Joris De Taalbrug (VSO Ekkersbeek) Erasmus Novalis College PC Aloysius / De Roosten Luzac Lyceum Eindhoven PC de Burgh PC Eckart Stedelijk College (Avignonlaan) Stedelijk College (Henegouwenlaan) Berkenschutse (Providencia) Heerbeeck College Best Kempenhorst College Pius X College Pius X College PC Nuenen PC Nuenen Rythovius College SG Were Di Sondervick College Strabrecht College Strabrecht College IVO Deurne Peelland College - Alfrinkcollege Peelland College - Hub van Doorne college Commanderij College Jan van Brabantcollege Jan van Brabantcollege Jan van Brabantcollege - Groene Campus OMO Scholengroep Helmond - Vakcollege Dr.Knippenberg OMO Scholengroep Helmond - Carolus Borromeus OMO Scholengroep Helmond - IVO-MAVO St. Joseph Dr. Knippenbergcollege Varendonck College
Convenant Voortijdig Schoolverlaten, Maatregel 3, Overgang VMBO-MBO 2009.
Contactpersoon Nicole Sponselee Simone Slagboom Huub Maas Wil Verhagen T. v.d. Wiel H. v.d. Brink Danielle Blom mw. J.de Kloe mw. L.Lootz dhr. J.van Son dhr. C.Verheijden mw. C.Janssen mw. M. Vermeer, Dhr. B. Cillekens Jackeline Tullenaar Marcel Kalkers Paulien Roymans Angela van Bommel Jeroen Vreven Wim Verhulst Kees Lambregts Ruud van Gorp Ad de Kok Jacqueline van Mierlo Jan Vervoort Tineke Beks Nelleke den Braber Elke de Kimpe Frank Goossens Rob van Helmond Hans van Es Mevr. Wessels Mevr. Wessels Mevr. Wessels Diny Verkuilen P. van Kuppenveld Mevr. J. van Welzenis Sandra Swinkels Janneke Everaerts Janneke Everaerts M. Jansen-Kepser Mevr. Peggen
6
Met deze contactpersonen heeft de gegevensuitwisseling plaats gevonden ten behoeve van de monitor die gebaseerd is op het protocol. Om de monitor van de juiste informatie door deze contactpersonen te voorzien, dienen de onderstaande zaken op de scholen geregeld te zijn: b Er moet een actuele leerlingenadministratie op school aanwezig zijn waarin de gegevens van alle leerlingen actueel worden bijgehouden. b De leerling-gegevens moeten tijdig en volledig bij DUO worden aangeleverd. b Er moet een intern contactpersoon op de school aanwezig zijn voor de overgang van de examenkandidaten naar het vervolgonderwijs in beeld te hebben en te houden. b De interne contactpersoon moet een werkmethodiek vormgeven waarmee het daadwerkelijke toekomstperspectief van de examenkandidaten in beeld wordt gebracht. b Vooraf aan de zomerperiode (maart/april/mei) moeten die leerlingen die een onduidelijk twijfelachtig toekomstperspectief hebben geïnventariseerd zijn. b De examenkandidaten met een onduidelijk dan wel twijfelachtig toekomstperspectief moeten pro-actief benaderd worden op hun kwalificatieplicht. b De risicoleerlingen onder de examenkandidaten met een onduidelijk twijfelachtig toekomstperspectief, worden met de betreffende leerplichtconsulenten periodiek besproken. b De contactpersoon van de school ten behoeve van de overgang VMBO-MBO neemt aan het begin van het nieuwe schooljaar contact op met de projectleider monitor VMBO-MBO om eindresultaten te bespreken. Een andere groep die van belang is om mogelijke risicoleerlingen (terug) te leiden naar een vervolgopleiding is te vinden in het vangnet voor het bestrijden van het schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten. De onderstaande leerplichtambtenaren en studieloopbaanadviseurs zijn daarbij in beeld. De leerplichtambtenaren krijgen de risicoleerlingen vanuit de scholen en de monitor gemeld en melden aan de monitor terug indien de leerling via hun bemiddeling een vervolgopleiding heeft gekregen. De leerplichtambtenaren voeren daarbij de Leerplichtwet uit waarbij zij bij een niet welwillende houding van de leerling/ouders het strafrechtelijk traject inzetten vanuit de genoemde wet. Straks.Nu doet een inzet bij de niet-leerplichtigen (tussen 18 en 23 jaar) zonder vervolgopleiding waarbij de mogelijkheid tot sanctionering ontbreekt. De studieloopbaanadviseurs proberen de voortijdig schoolverlaters te motiveren om alsnog een vervolgopleiding te kiezen en hanteren daarbij – daar waar nodig en wenselijk – een beroepskeuzetest om de leerlingen toch de best passende opleiding te laten kiezen. Indien de jongere niet gemotiveerd kan worden om alsnog een vervolgopleiding te kiezen, wordt hij of zij overgedragen naar een werktraject. De samenwerking binnen de monitor is door de bovengenoemde betrokkenen als positief en waardevol ervaren en wordt zeer op prijs gesteld. Met name het centraal volgen en coördineren vanuit de monitor van de gegevensuitwisseling wordt als een meerwaarde gezien.
Convenant Voortijdig Schoolverlaten, Maatregel 3, Overgang VMBO-MBO 2009.
7
Gemeenten regio Eindhoven-Kempenland
Naam leerplichtambtenaar
Best
Jack Smolders
Eindhoven
Jeroen Ansems Hans Janssen Lilian van de Merendonk Erwin van de Wijst Mark van Lieshout Liz Needham Karina van Meer Hester Bergmans Peter Spooren Huib van Koppenhagen Anita Verstappen Frans de Vos Marjet Polman
Geldrop-Mierlo Heeze-Leende Nuenen Oirschot
Betty Bonekamp Paula Vortman Mirjam de Vries
Son & Breugel Veldhoven
Yvonne Ploeg-Muller Roos van Hoof Marlene Kox Sylvia Peeters Suzan Smolders
Waalre Bergeijk Bladel
Marjo de Brouwer Lissie van Lierop Eric Janssen Anja Maas Petra Verberne
Cranendonck Eersel Reusel-Mierden Valkenswaard
Marina Dijs Karin Snelders Karin Geevers Gertie van Brakel
Gemeenten regio Helmond-Peelland
Naam leerplichtambtenaar
Helmond
Gerrien Lommen Loes Berkers Ria Sloots Peggy van Berlo Hylke de Wit Rini Gruijters Hans Hermkes
Laarbeek Gemert/Bakel Deurne Asten/Someren Someren
Frits Kuijten Karin Hikspoors Kirsten van de Voort-van Dijk Huub Hamacher
Convenant Voortijdig Schoolverlaten, Maatregel 3, Overgang VMBO-MBO 2009.
8
Gemeenten
Naam trajectbegeleiding voor nietleerplichtigen Straks.Nu (18 tot en met 22 jaar)
Eindhoven
Rafke Berger Fridel Vullings Sabine van Loo Mariëlle verhoeven Anita Lousberg Ad Heezemans Tanja van Lanen Petra Schensema Nicole Aerts
Helmond
Convenant Voortijdig Schoolverlaten, Maatregel 3, Overgang VMBO-MBO 2009.
9
Communicatie met scholen, projectleiders maatregelen, leerplicht en Straks.Nu.
Zoals eerder is aangegeven, wordt vanuit het protocol gevraagd welke leerlingen uitstromen, wat hun vervolgopleiding is en of zij daadwerkelijk ingeschreven zijn. Het spreekt voor zich dat deze gegevensuitwisseling niet eenmalig is en dat er dikwijls – veelal incidentele gegevens – nog nagestuurd moeten worden of op het laatste moment in beeld komen. De essentie van de monitor is niet zozeer het registreren, dan wel vanuit de monitor signalen afgeven als leerlingen uit beeld dreigen te geraken. Hiervoor is wezenlijk van belang dat de scholen, het vangnet Leerplicht en de studieloopbaanadviseurs van Straks.Nu alert reageren op die leerlingen die bij hen gemeld worden. Leerlingen die kwalificatieplichtig zijn behoren na het VMBO een vervolgopleiding op te pakken. Indien er leerlingen zijn die hier geen gehoor aangeven dan worden zij bij de leerplichtambtenaar gemeld. De laatstgenoemde dient dan via onderzoek (veelal gevolgd door een oplossingsrichting) er zorg voor te dragen dat de betreffende leerling alsnog een vervolgopleiding krijgt. Mocht blijken dat een vervolgopleiding voor een leerling om zwaarwegende redenen niet tot de mogelijkheden behoort, dan kan er door de leerplichtambtenaar een vrijstelling verleend worden. Een leerling kan ook ouder zijn dan 18 jaar en derhalve niet meer kwalificatieplichtig zijn. Als deze leerling niet voor een vervolgopleiding gekozen heeft, dan wordt deze leerling via de monitor bij de studieloopbaanadviseurs van Straks. Nu gemeld. De studieloopbaanadviseurs starten daarop een traject waarbij zij de leerling proberen te motiveren om voor een vervolgopleiding te kiezen. Mocht het toekomstperspectief voor de jongere onduidelijk zijn dan ondersteunen zij de keuze van de leerling via een beroepskeuzetest. Het praktische verloop van de monitor werd met regelmaat teruggekoppeld met de projectleiders van de andere maatregelen. De projectleiders van de 5 maatregelen in het convenant hebben op gezette tijden hun afstemmingsoverleg. Daarbij werd de voortgang per maatregel kritisch bezien en tevens werd naar mogelijke samenhang gekeken.
Convenant Voortijdig Schoolverlaten, Maatregel 3, Overgang VMBO-MBO 2009.
10
Vormgeving digitale registratie en uitwerking protocol.
Voor het registratiesysteem zijn in aanzet de systemen van de afdeling Leerlingenzorg in beeld gekomen, te weten K2O en IW3. Omdat een keuze voor een vaste registratiestructuur niet wenselijk is als de werkwijze van de monitor nog niet goed in beeld is, werd een start gemaakt met excelbestanden. Een protocol is opgesteld waarin aan de scholen gevraagd werd een aantal specifieke gegevens aan te leveren (zie bijlage) in bepaalde termijnen: 1. 2.
3. 4.
Vóór 24 april 2009 werd aan de VMBO-scholen gevraagd de gegevens aan te leveren van de examenkandidaten VMBO en vervroegd uitgestroomde leerlingen. Per leerling werd daarna gevraagd vóór 31 mei 2009 aan te geven hoe de stand van zaken was bij de keuze voor een vervolgopleiding en werd gevraagd de risicicoleerlingen in beeld te brengen en te houden en mutaties door te geven. In de maand juni werd gevraagd de examenuitslagen door te geven. Van de MBO-scholen werd vanaf de maanden april, juni, september, oktober gevraagd de aanmelding aan te leveren, de plaatsing en inschrijving.
De scholen werkten vanuit dit protocol goed samen met de monitor en tot aan december leek de te verwerken informatie optimaal. Daar kwam eind 2009 verandering in omdat vanuit het Helmondse een signaal kwam dat er het een en ander niet juist was. Bij de start van de monitor VMBO-MBO lag het voor de hand dat de monitor overal direct met de scholen zou koppelen. De gemeente Helmond gaf toen aan dat men voor de VMBO-leerlingen al een actie uitgezet had bij de scholen. Een actie naar diezelfde scholen tegelijkertijd in 2009 van de monitor VMBO-MBO vanuit de gemeente Eindhoven zou daarnaast zeer verwarrend zijn. Daarop werd besloten dat de gemeente Helmond voor haar scholen en die uit Peelland een tussenleverancier zou worden voor de monitor. Binnen deze constructie zijn gegevens in de leerlingenregistratie van Helmond verwerkt waardoor geen volledig juiste gegevens aan de monitor VMBO-MBO zijn doorgegeven. Via Helmond zijn in het verlengde van voorgaande afspraak diverse lijsten van scholen ontvangen en deze gegevens zijn ingevoerd in het registratiesysteem van de monitor VMBO-MBO. Eind 2009 is een eerste totaaloverzicht gemaakt en is deze tussenstand verspreid. Vanuit het regionaal samenwerkingsverband Helmond kwam daarop, bij monde van Job Hessing, een reactie dat er gegevens zouden ontbreken van diverse scholen uit Helmond. Controle leverde het resultaat op dat de te hanteren brinnummers niet volledig waren vanuit de leerlingenadministratie uit Helmond. Daarop is hernieuwd een totaal overzicht van alle leerlingen uit de doelgroep opgevraagd bij de administratie van Helmond en bleek er veel verschil in brinnummers waardoor veel onduidelijkheid en vervuiling in cijfers. Dit bleek uiteindelijk niet bruikbaar en daarop werd besloten om een zogenaamde C-levering op te vragen bij DUO. In deze levering staan namelijk de schoolgegevens van alle leerlingen van regio 37. Deze levering is bewerkt en zo is men tot diverse overzichten gekomen. Ter nacontrole heeft de monitor direct contact opgenomen met de diverse scholen en gevraagd om hernieuwde overzichten. Ook uit deze overzichten
Convenant Voortijdig Schoolverlaten, Maatregel 3, Overgang VMBO-MBO 2009.
11
bleek dat brinnummers niet altijd overeenkomen. Bijvoorbeeld Jan van Brabant college vestiging Groene Campus heeft volgens DUO en CFI brinnummer: 14LF01. Volgens de administratief medewerkster van deze school worden er echter geen leerlingen op deze school ingeschreven en gebruiken zij de brinnummers van de scholen waar deze leerlingen vandaan komen. Bij DUO worden echter weer de andere brinnummers gebruikt. Omdat er veel verschillen in aantallen aanwezig waren is vanuit de monitor getracht de C-levering te gebruiken om het totaal aantal “Doelgroep-leerlingen” en de vervolgopleiding in beeld te krijgen. Hierbij bleek het niet mogelijk de “Doelgroep-leerlingen” uit dit bestand te halen daar het leerjaar niet gerelateerd was aan de inschrijfdatum. Daarop is een aanvraag gedaan bij DUO op basis van de gegevens die in eerste instantie via de gemeente Helmond aangeleverd waren en ingevoerd in het registratiesysteem van de monitor én op basis van de gegevens van de scholen van de nacontrole. Uit deze laatste aanvraag zijn alle “Doelgroep-leerlingen” gehaald middels een koppeling met de onderwijssoorten uit het registratiesysteem van de monitor en hun vervolgopleiding, indien aanwezig. Helaas ontbreekt hierin het particulier onderwijs en alle andere niet vanuit het rijk bekostigd onderwijs.
Convenant Voortijdig Schoolverlaten, Maatregel 3, Overgang VMBO-MBO 2009.
12
Keuze registratiesysteem.
De afdeling Leerlingenzorg van de gemeente Eindhoven kent een ontwikkeling om in 2010 te starten met een centrale registratie van in- en uitschrijvingen van leerplichtige leerlingen voor Zuidoost Brabant. Dit naast andere registratieactiviteiten zoals het registreren van voortijdig schoolverlaters. Daarnaast lopen diverse ontwikkelingen waarbij door de afdeling Leerlingenzorg intensief wordt samen gewerkt en op ingespeeld. Te denken valt daarbij aan het 1 verzuimloket en de centrale landelijke registratie van DUO. De afdeling Leerlingenzorg heeft een regierol (Eindhoven is centrumgemeente) bij het externe vangnet van voortijdig schoolverlaters. De regio Eindhoven- De Kempen werkt als regio reeds nauw uniform samen. Een soortgelijke werkwijze wordt uitgewerkt door de regio Helmond-Peelland. Daarnaast werkt in het verlengde van Leerplicht in de gehele regio Zuidoostbrabant Straks.Nu om het voortijdig schoolverlaten van jongeren tussen 18 tot en met 22 jaar te bestrijden. Door het vangnet van Leerplicht en Straks.Nu dat in de regio Zuidoost Brabant bestaat, is de monitor gemakkelijk te ondersteunen bij uitval van het VMBO die niet door de scholen gecorrigeerd kan worden. Ten behoeve van de registratie gebruikt de afdeling Leerlingenzorg voor Leerplicht en Straks.Nu op dit moment K2O. Aanvankelijk leek het wenselijk en mogelijk om voor dit systeem te kiezen als Centrale Leerlingenregistratie voor Zuidoost Brabant. Juridische regelgeving bepaalt echter dat voor dit centrale systeem vooraf een aanbestedingsprocedure doorlopen moet worden. Daarom kan nu nog niet structureel K2O als registratiesysteem aangewezen worden. Wel is de monitor op dit moment als onderdeel opgenomen in K2O. Hieraan vooraf is een afweging gemaakt om mogelijk gebruik te maken van het systeem IW3, maar K2O bleek daarvoor toch meer geschikt gezien de reeds de in het systeem aanwezige leerplichtstructuur.
Convenant Voortijdig Schoolverlaten, Maatregel 3, Overgang VMBO-MBO 2009.
13
Resultaat overgang VMBO-MBO 2009
Het onderstaande overzicht (december 2009) laat de totalen zien van de leerlingen die naar een vervolgopleiding zijn gegaan en die leerlingen die niet (direct) voor een vervolgopleiding hebben gekozen. De laatste groep is via de monitor gemeld bij Leerplicht (leerplichtige leerlingen) en Straks.Nu (niet leerplichtige leerlingen). Zowel Leerplicht als Straks.Nu hebben deze leerlingen in een traject opgenomen om deze alsnog op een vervolgopleiding te plaatsen.
Niet Leerplichtig
Eindhoven / De Kempen
Leerplicht dossier
Naar (vervolg-)opleiding
Melding Straks.nu
Naar (vervolg-)opleiding
Aantal Leerlingen
Tabel I
Leerplichtig
00CB02
Novalis College
11
1
10
01XL00
Strabrecht College
120
10
110
02TC00
Christiaan Huygens College
205
32
4
168
1
03KN00
Pius X College
307
9
1
297
05GS00
Ekkersbeek
15
9
5
1
15BS00
Sondervick College
322
29
4
285
4
16RT00
Heerbeeck C. / SG Kempenhorst
289
15
1
273
16SO00
Mytylschool
6
3
3
18XR00
Rythovius College
106
11
95
20AT00
Plein College St. Joris
66
8
57
1
20AT01
Plein College Aloysius/De Roosten
70
9
60
1
20AT03
Plein College De Burgh
101
16
1
83
1
20BK00
Stedelijk College Eindhoven
200
18
5
174
3
20IB00
Plein College Eckart
87
4
83
20IB03
Plein College Nuenen
149
16
1
132
21GV00
Were Di
354
16
4
333
1
24GE00
Erasmus College (Instit. Notenboom)
8
2
1
5
24HX09
Luzac College Eindhoven
5
2
3
25LV00
De Rooi Pannen
128
15
113
25MB00
Montessori College/Stercollege
68
28
3
37
26CC00
Helicon opleidingen
80
4
1
72
3
30BC00
Sint Lucas - De Eindhovense School
93
11
1
79
2
99ZN00
VO-school andere gemeente
8
1
1
6
2798
269
33
2479
17
Convenant Voortijdig Schoolverlaten, Maatregel 3, Overgang VMBO-MBO 2009.
14
Niet Leerplichtig
Leerplicht dossier
Naar (vervolg-)opleiding
Melding Straks.nu
Naar (vervolg-)opleiding
Aantal Leerlingen
Tabel I Helmond / Peelland
00NE00
J v Br College vest Deltaweg
121
7
1
109
4
13PE01
Varendonck-College
205
15
3
173
14
14LF00
J v Br College vest Molenstr
55
3
1
50
1
14LF01
J v Br College vest Molenstr
2
2
17VP01
Peelland College
169
7
4
160
4
17VP02
Peelland College
124
10
2
106
3
20JX00
OMO Scholengroep Helmond
115
9
1
101
20JX02
OMO Scholengroep Helmond
27
4
4
22
3
20JX03
OMO Scholengroep Helmond
78
11
5
60
8
20JX04
OMO Scholengroep Helmond
177
15
1
149
6
25MG00
Commanderij College
177
16
1
150
3
04SU02
Voortgezet Onderwijs Veghel
1
1
1251
97
23
1083
48
4049
366
56
3562
65
Totaal
2
Leerplichtig
De bovengenoemde leerlingen hebben voor een vervolgopleiding gekozen en dit wordt in volgende 2 afzonderlijke overzichten weer gegeven (zie bladzijde 14) voor Eindhoven- De Kempen en Helmond-Peelland. Hierin is zichtbaar dat de grootste groep kiest voor ROC Eindhoven (1.751) gevolgd door ROC Ter Aa (526) en de Rooi Pannen(290). Doubleurs zijn er in het gehele gebied 157 en onder het kopje “Anders” worden de totalen gegeven van die leerlingen die geen vervolgopleiding kozen en bij Leerplicht en Straks.Nu gemeld zijn. Over het algemeen laten de scholen geen grote aantallen zien die bij Straks.Nu of Leerplicht in de regio Zuidoost Brabant gemeld zijn. Hierbij moet wel opgemerkt worden dat dit de overgang is naar het vervolgonderwijs. Hoe het de leerling verder vergaat binnen zijn schoolkeuze is hier niet zichtbaar.
Convenant Voortijdig Schoolverlaten, Maatregel 3, Overgang VMBO-MBO 2009.
15
Tabel II
Convenant Voortijdig Schoolverlaten, Maatregel 3, Overgang VMBO-MBO 2009.
16
* In de 1e tabel is een kolom genaamd “anders” omdat hierin een andere codering in de database is gehanteerd dan in de 2e tabel.
Convenant Voortijdig Schoolverlaten, Maatregel 3, Overgang VMBO-MBO 2009.
17
Knelpunten monitor overgang VMBO-MBO
In de werking van de monitor is in het afgelopen jaar opgevallen dat er een aantal schoolverlaters is van het VMBO die voor particulier onderwijs kiezen. De inschrijvingen op dit onderwijs worden niet door DUO geregistreerd en daarom lijken de leerlingen die op dit onderwijs inschrijven in eerste instantie voor de monitor zonder vervolgopleiding. Deze leerlingen werden veelal bij Leerplicht gemeld en uit deze melding werd uiteindelijk duidelijk dat de leerlingen voor particulier onderwijs gekozen hadden. Met het particulier onderwijs en andere vormen niet-regulier onderwijs (bijv. opleidingen bedrijfsleven, defensie e.d.) heeft leerplicht nog niet in het hele gebied goede afspraken gemaakt en een goede werkwijze afgestemd. Dit heeft te maken met het feit dat dit onderwijs niet altijd kwalitatief voldoende bekend is bij de leerplichtambtenaren en daarnaast werkt leerplicht in de gehele regio Zuidoost Brabant (nog) niet geheel uniform. Zoals uit de voorgaande overzichten blijkt blijven de VMBO-leerlingen niet allemaal in de regio Zuidoost Brabant. Doordat niet alle gemeenten hun leerlingenadministratie volledig actueel hebben was het niet altijd gemakkelijk om te achterhalen of en zo ja op welke school een leerling buiten de regio verbleef. Een laatste knelpunt is reeds eerder geschetst in deze eindrapportage. De scholen hebben in het afgelopen jaar niet allemaal direct gekoppeld met de monitor. Hierdoor is voor een deel onjuiste informatie aangeleverd bij de monitor. Om dit te ondervangen zal in 2010 direct gekoppeld worden met alle scholen in Zuidoost Brabant.
Convenant Voortijdig Schoolverlaten, Maatregel 3, Overgang VMBO-MBO 2009.
18
Aanbeveling voor de monitor VMBO-MBO 2010
De monitor mag geen ruis krijgen bij de contacten die plaats vinden in de communicatie met al de scholen. Daarom moet het contact met het onderwijs open zijn en moet de projectleider van de monitor direct met de scholen kunnen koppelen. Het direct koppelen van de monitor geeft met nadruk de meerwaarde aan van de monitor. Hiermee kan namelijk heel snel een leerling die geen vervolgonderwijs heeft direct bij de leerplichtambtenaar of studieloopbaanadviseur van Straks.Nu onder de aandacht gebracht worden. Dit is het meest elementaire onderdeel van de monitor: snel een signaal bij het betreffende onderdeel afgeven zodat de leerling toch een vervolgopleiding kiest en uiteindelijk een startkwalificatie behaald. Het particulier onderwijs blijkt tot op heden nog een enigszins “onvindbare” factor binnen het onderwijsveld. DUO registreert deze vorm van onderwijs tot op heden niet en de leerplichtambtenaren hebben dit onderwijs niet altijd voldoende kwalitatief in beeld. Het is voor de monitor derhalve niet altijd gemakkelijk om deze scholen en leerlingen die zich daarop inschrijven te registreren. Vanuit DUO lijken deze leerlingen namelijk in eerste instantie een leerling zonder vervolgonderwijs. De leerplichtambtenaar nodigt zo’n leerling op signaal van de monitor uit en blijkt de leerling op een school ingeschreven te zijn, waarbij de leerplichtambtenaar niet altijd direct weet of dit voldoet of een vrijstelling noodzakelijk is. Daarom moet het particulier onderwijs in de regio Zuidoost Brabant goed in beeld gebracht worden en met Leerplicht een goede afstemming en afspraken gemaakt worden. Het is daarom aanbevelenswaardig dat leerplicht in de gehele regio Zuidoost Brabant zich goed laat informeren over het particulier onderwijs in dit gebied, goede afspraken maakt over de uitvoering van de Leerplichtwet met ditzelfde onderwijs en daarnaast daar waar nodig vrijstellingen verleend als de leerling dit onderwijs gaat volgen. Tevens zou het wenselijk zijn als DUO deze leerlingen ook registreert. Leerlingen gaan niet alleen in de regio Zuidoost Brabant naar school. Zij volgen ook onderwijs op scholen in gemeenten die buiten de regio liggen. Het is daarbij zaak dat deze leerlingen snel in beeld gebracht worden. Daarbij blijft de monitor op dit moment afhankelijk van de leerling-administraties van de diverse gemeenten en of deze al dan niet actueel zijn. Door het hanteren van de gegevensleveringen van DUO behoort dit knelpunt tot het verleden. Voor 2011 staat de centrale leerlingenregistratie voor Zuidoost Brabant op de planning. Zodra deze operationeel zal zijn, zullen deze leerlingen nog gemakkelijker in beeld gebracht kunnen worden en gehouden.
Convenant Voortijdig Schoolverlaten, Maatregel 3, Overgang VMBO-MBO 2009.
19
Ontwikkelingen 2011 en volgende jaren.
Zoals reeds aangegeven zal de monitor in de ontwikkelingen van de Centrale leerlingenregistratie voor Zuidoost Brabant worden meegenomen. Daarnaast zal in deze ontwikkeling ook het doorstroomportefolio uit Maatregel 5 meegenomen worden. De monitor VMBO-MBO is tot op heden niet meer dan een volgsysteem dat daar waar nodig signalen afgeeft aan het werkveld om de leerlingen die geen vervolgopleiding hebben zich alsnog op een opleiding in te laten schrijven. Daarbij worden de gegevens van de scholen ingebracht door het beheer van de monitor zelf. Analoog aan het in deze regio gebruikte volgsysteem PO-VO van het samenwerkingsverband VO zal in 2011 onderzocht worden of de VMBO- en MBO scholen meer direct van het monitorsysteem gebruik kunnen maken. Anders gezegd heeft het de voorkeur dat de scholen zelf hun leerlingen melden binnen het registratiesysteem van de monitor en kunnen zij zelf de nieuwe leerlingen zien binnen de monitor. In het verlengde daarvan is het wenselijk dat het doorstroomportefolio van de leerlingen opgenomen kan worden binnen de structuur van het registratiesysteem van de Monitor VMBO-MBO. Vanuit het samenwerkingsverband VO Eindhoven-Kempenland loopt in 2010 een ontwikkelingstraject waarbij een registratiesysteem voor de scholen ontwikkeld wordt, waarbij leerlingen van VMBO en MBO door de scholen zelf ingebracht kunnen worden met het doorstroomportefolio. Het voornemen is het laatstgenoemde traject regelmatig af te stemmen met de monitor VMBO-MBO zodat er geen trajecten dubbel lopen en het ene wellicht aanvullend kan zijn bij het andere. Een ander verwant project naast het bovengenoemde doorstroomportefolio is een project dat vanuit het ROC gestart is in 2009, te weten de “Aansluiting VMBO-MBO”. De doelstelling in deze activiteiten is om leerlingen op zo’n hoog mogelijk beroepsniveau de arbeidsmarkt te laten betreden. Daarbij is het van belang de onderwijsen beroepskolom met zo min mogelijk belemmeringen in de studieloopbaan tegen te komen. Dit houdt kort en goed in: goede beroepsvoorlichting, op elkaar aansluitende onderwijssystemen, warme overdracht, uitgaan van het individu en geen uitval. Door het afstemmen en beschrijven van de procedures, werkprocessen en ontwikkelen van bindende afspraken en vervolgens verbeterprocessen in gang te zetten is het mogelijk de doorin- en opstroom kwalitatief te stroomlijnen.
Convenant Voortijdig Schoolverlaten, Maatregel 3, Overgang VMBO-MBO 2009.
20
Financiële verantwoording
Voor de monitor zijn een aantal activiteiten ondernomen die deels in het voorgaande eindverslag aan de orde zijn geweest. De structuur en werkwijze van de monitor zijn in beeld gebracht en tevens zijn er een diversiteit aan administratieve werkzaamheden verricht om al de monitorwerkzaamheden gaande te houden en actueel te houden. Voor 2009en 2010 zijn € 50.000, -- toegekend en in de daarop volgende jaren moet de monitor ingebed zijn in de werkzaamheden van de afdeling Leerlingenzorg. Praktisch zijn in het afgelopen jaar 1 projectleider voor Maatregel 3 ingezet (3/4 fte), met daarnaast administratieve ondersteuning (1/2 fte). Daarbij heeft een veelheid aan ondersteuning plaats gevonden van K2O met betrekking tot het oplossen van problemen. Daarnaast zijn en moeten kosten gemaakt worden voor de keuze van registratie en integratie binnen het nieuwe registratiesysteem.
Convenant Voortijdig Schoolverlaten, Maatregel 3, Overgang VMBO-MBO 2009.
21
Nawoord
Terug kijkend leek de monitor VMBO in het afgelopen jaar zeer voorspoedig te verlopen. Het probleem zat uiteindelijk in het staartje. Op het eind van het jaar bleek er enige vervuiling in de aangeleverde totaalgegevens van enkele scholen aanwezig te zijn. Deze vervuiling gaf extra werk om de juiste totaalgetallen in dit rapport weer te geven. Dit verandert echter niets in de werking van de functie van de monitor en dit is signaleren dat een leerling nog geen vervolgopleiding heeft. Over het laatste kunnen wij als afdeling tevreden zijn. Met de wetenschap dat de totaalgegevens voor 2010 op het eind beter in beeld zullen zijn en dat de ontwikkelingen die daarna zullen volgen ook voordeel voor het onderwijs zullen opleveren, mag deze maatregel van het convenant zonder meer van een grote toegevoegde waarde genoemd worden bij het bestrijden van het voortijdig schoolverlaten in Zuidoost Brabant.
Convenant Voortijdig Schoolverlaten, Maatregel 3, Overgang VMBO-MBO 2009.
22
Bijlage 1 Retouradres Postbus 2358, 5600 CJ Eindhoven
Afdeling Leerlingenzorg Behandeld door mw. I. Brandsma Telefoon (040) 238 4766 / (040) 238 2726 Ons kenmerk IBR 3 april 2009
Betreft: Monitoring overgang VMBO-MBO Geachte mevrouw/heer, Evenals in voorgaande jaren willen de leerplichtambtenaren en RMC-trajectbegeleiders daar waar nodig de inzet van de scholen ondersteunen bij de overstap van de VMBO-leerlingen naar het MBO. Anders dan voorgaande jaren wordt dit jaar het monitoren gekoppeld aan Maatregel 3 van het zogenaamde VSV-convenant. Deze Maatregel houdt in dat de overgang VMBO-MBO wordt gevolgd voor geheel Zuidoost Brabant door één centrale monitor. Leerlingen die de overgang van het VMBO naar het MBO maken kunnen uit beeld raken en daarmee niet voldoen aan het kwalificatiebeleid. Het laatste houdt in dat vanuit het rijksbeleid de inzet wordt verlangd om elke jongere een startkwalificatie te laten behalen (een HAVO/VWO-diploma of MBO niveau 2). Het is voor het VMBO en het MBO een grote verantwoordelijkheid om de leerlingen die het VMBO na hun examen gaan verlaten voor te bereiden op een vervolgopleiding die bij hen past en hen daarbij te begeleiden. Voor een deel van deze leerlingen is vooraf vast te stellen dat de overgang niet gemakkelijk zal verlopen. Dit zijn bijvoorbeeld leerlingen die zich bij het verlaten van het VMBO nog niet bij een vervolgopleiding hebben ingeschreven of waarvan onduidelijk is of zij zich ingeschreven hebben. Leerlingen voor wie de overgang van het VMBO naar een vervolgopleiding risicovol is, moeten in beeld gebracht worden en begeleid naar een vervolgopleiding. Tijdige uitwisseling van gegevens van deze risicoleerlingen met de monitor overgang VMBO-MBO en leerplichtambtenaar/trajectbegeleider is hiervoor noodzakelijk en cruciaal. Op deze wijze kunnen deze jongeren alsnog begeleid worden naar een vervolgopleiding zodat zij uiteindelijk een startkwalificatie kunnen behalen. De monitoring overgang VMBO-MBO wordt uitgewerkt door de afdeling Leerlingenzorg van de centrumgemeente Eindhoven. Om deze monitoring goed te laten verlopen wordt van uw school de medewerking gevraagd bij het aanleveren van de gegevens van de vierde klas leerlingen VMBO en de risicoleerlingen onder hen (zie hiervoor bijgaand protocol).
Convenant Voortijdig Schoolverlaten, Maatregel 3, Overgang VMBO-MBO 2009.
23
Wij verwachten u met bovenstaande voldoende te hebben geïnformeerd en dat de goede samenwerking tussen uw school, de monitor en leerplicht/trajectbegleiding elke leerling in staat zal stellen de startkwalificatie uiteindelijk te behalen. Heeft u nog vragen naar aanleiding van het bovenstaande of wilt u nog meer informatie dan kunt u contact opnemen met de projectleider monitor VMBO-MBO Zuidoost-Brabant, mevrouw Inge Brandsma, mailadres:
[email protected], telefoonnummer 040-238 4766 / 040-238 2726.
Met vriendelijke groet, Hoofd Afdeling Leerlingenzorg
Drs. R. van Vugt
Bijlage: Protocol Overgang VMBO-MBO Zuidoost-Brabant
Convenant Voortijdig Schoolverlaten, Maatregel 3, Overgang VMBO-MBO 2009.
24