CONTROLEDIENST VOOR DE VERZEKERINGEN DE VOORZITTER
Brussel, 2 ê. J 3 . Dt
O. ref. : Dienst Hypothecaire Kredieten / C A. Mettepenningen - S 02/737.07.63
Betreft : Wet van 4 augustus 1992 op het hypothecair krediet.
Mijnheer de Directeur,
De laatste maanden hebben verschillende hypotheekondememingen de wens te kennen gegeven om hypothecaire kredieten op de markt aan de bieden wedersamengesteld via een levensverzekering gekoppeld aan beleggingsfondsen (tak 23). De huidige wetgeving voorziet terzake m geen specifieke bepalingen die toelaten dit type van hypothecair krediet te reglementeren. In dit kader werd een overlegvergadering gehouden waaraan de Beroepsvereniging van het Krediet (BVK), de Beroepsvereniging van Verzekeringsondernemingen (BWO), De Belgische Vereniging van Banken (BVB) en onze Dienst deelnamen. Gezien het specifieke karakter van dit krediettype en de risico's die hieraan verbonden zijn, wordt aan de ondernemingen gevraagd aan de kandidaatkredietnemer een zo volledig mogelijke informatie te verschaff'en. Inderdaad, artikel 47, § 2 van de wet op het hypothecair krediet is hier volledig van toepassing. De Controledienst benadrukt dat de kredietgevers de nodige omzichtigheid moeten hanteren ten opzichte van de kandidaat-kredietnemers. Dit type van wedersamenstelhng moet voorbehouden worden voor de consumenten die ter zake goed op de hoogte zijn en die van dit product gebruik maken in het kader van een dynamisch vermogensbeheer.
KORTENBERGLAAN 61 -1000 BRUSSEL - TELEFOON 02/737 0711- TELEFAX 02/736 88 17 INTERNET: http://wuw.cdv-oca.be • E-MAIL:
[email protected]
Meer bepaald beveelt de Controledienst sterk aan dit krediet enkel toe te staan voor het deel dat de schijf die recht geeft op fiscale voordelen, overschrijdt en binnen een redelijke quotiteit. Bij het vaststellen van de rendementsprognoses van de verzekering moet men ook met de nodige voorzichtigheid en realiteitszin te werk gaan. Daarnaast wenst de Controledienst dat in een overstapmogelijkheid voorzien wordt naar een minder risicovol product. Hierna overlopen we de verschillende punten waaraan de Controledienst aandacht schenkt bij het nakijken van een dossier van hypothecair krediet via tak 23. 1. Fiscaal aspect. Het traditionele systeem van hypothecair krediet met wedersamenstelling tak 21 (klassiek of flexibel) of met aflossing, dat ten belope van de wettelijke voorziene schijf recht geeft op fiscale voordelen, moet volledig uitgeput zijn. Indien de kredietnemer toch wenst te opteren voor een wedersamenstelling via een tak 23-product voor de eerste schijf tot financiering van de eigen woning, kan de Controledienst dit slechts aanvaarden voor zover de nodige informatie wordt verstrekt via een brief (goedgekeurd door de Dienst, en waarbij meer bepaald gewezen wordt op de risico's van deze techniek) ondertekend door de kandidaat-kredietnemers. U vindt een voorbeeld van dergelijke brief als bijlage. 2. Het reconstitutiefonds en de -voet. De reconstitutievoet moet vooreerst worden begrensd tot een absoluut maximum. De Controledienst is van oordeel dat dit maximum momenteel 8 % bedraagt, dit om een marge te behouden ten aanzien van het gemiddelde rendement op lange termijn van de financiële markten. In functie van de omstandigheden kan dit percentage uiteraard worden herzien. Naast dit absoluut maximum mag de gehanteerde reconstitutievoet niet hoger liggen dan het gemiddelde rendement van het betrokken beleggingsfonds verminderd met 1 %. Deze voorwaarde kan niet toegepast worden op nieuwe of recente fondsen. In dit geval moet men de vergelijking maken met fondsen met een looptijd van minstens 10 jaar en die gelijkaardig zijn samengesteld.
Bovendien beveelt de Controledienst sterk aan dat het te betalen maandbedrag van het tak 23-krediet minstens gelijk zou zijn aan de mensualiteit van een gewoon aflossingskrediet. 3. Overdracht van de reserves naar een ander fonds tak 23 of naar tak 21. De verzekeringnemer moet steeds de mogelijkheid hebben zijn reserves over te dragen naar een ander fonds of een tak 21-overeenkomst. Wat de verzekeringen betreft kan een uitstapvergoeding aangerekend worden bij de overstap naar een ander fonds of naar tak 21, voor zover deze contractueel is bedongen en het bedrag hiervan duidelijk is aangegeven in de overeenkomst. Hetzelfde geldt bij aflcoop met het oog op een vervroegde terugbetaling. Bij gedeeltelijke afkoop kan niet opgelegd worden dat de premie onveranderd blijfl;. 4. Overlijdensdekking. Meer nog dan bij de traditionele kredietvormen, moet de kredietnemer zoniet verplicht, dan toch sterk aangeraden worden zich te verzekeren tegen overlijden. De meest voorkomende mogelijkheden zijn : a. Traditionele schuldsaldoverzekering : deze verzekering is minder aangewezen, omdat het risico bestaat dat hier het verzekerde kapitaal bij overlijden de evolutie van het reconstitutiefonds in de tak 23-verzekering niet volgt, gezien de onzekerheid van dit fonds. b. Tijdelijke overlijdensverzekering : deze verzekering waarbij men zich voor een constant kapitaal kan laten verzekeren biedt reeds een betere garantie dan de schuldsaldoverzekering vermits men zich gedurende de looptijd van het krediet voor het volledige bedrag kan laten verzekeren. c. Aanvulling van de reserve tot het kredietbedrag : bij overlijden van de verzekerde voor de einddatum van het contract, wordt dekking verleend ten belope van het verschil tussen het ontleend kapitaal en de opgebouwde reserve. In de prospectus moet het type van overlijdensverzekering expliciet worden aangegeven en indien de aangeboden formule het risico meebrengt dat het verzekerde kapitaal de evolutie van het reconstitutiefonds niet volgt, dient dit uitdrukkelijk te worden vermeld.
5. Terugbetaling van het krediet. a. De aflcoopwaarde is lager dan het ontleend kapitaal. De kredietnemer kan uiteraard steeds het verschil bijbetalen met eigen middelen. Niettemin moet hem de mogelijkheid geboden worden om zijn krediet te verlengen ofwel om een nieuw voorschot op te nemen, eventueel aan de voorwaarden en de rentevoet van de aangeboden kredieten op dat ogenblik. Indien deze verlenging of het nieuwe voorschot aan bepaalde voorwaarden is onderworpen (vb. looptijd maximaal tot de pensioenleeftijd) dan moeten deze op voorhand gestipuleerd zijn. Bij verlenging van het krediet of het bekomen van een nieuw voorschot moet de kredietnemer zonder nieuwe medische formaliteiten de mogelijkheid hebben opnieuw een overlijdensverzekering te onderschrijven. Rekening houdend met het feit dat deze laatste erg duur kan uitvallen, moet de kredietnemer voor het aangaan van het contract verwittigd worden van de kost van dergelijke verzekering. b. De afltoopwaarde is hoger dan het ontleend kapitaal. De kredietnemer heeft het recht op ieder ogenblik zijn krediet vervroegd terug te betalen. Indien het kapitaal vóór termijn gereconstitueerd is, kan de kredietnemer de aflcoopwaarde aanwenden voor de terugbetaling. In dit geval mag er geen wederbeleggingsvergoeding aangerekend worden. Dit schrijven heeft als doel de ondernemingen te informeren over eventuele probleempunten bij het aanbieden van hypothecaire kredieten met wedersamenstelling via tak 23. Het spreekt voor zich dat de inhoud niet exhaustief is en dat in functie van de omstandigheden en de markt de Controledienst zich het recht voorbehoudt bepaalde aanbevelingen bij te sturen of toe te voegen. Hoogadi
VOORBEELD VAN STANDAARDBRIEF, TE ONDERTEKENEN DOOR DE KANDmAAT-KREDIETNEMER, VERZEKERINGNEMER
Geachte, Ondergetekende , verzekeringnemer, bevestigt hierbij dat de tussenpersoon hem op de hoogte heeft gebracht van alle gevolgen die het wedersamenstellen van een hypothecaire lening door een levensverzekering, gekoppeld aan een beleggingsfonds, met zich meebrengt. Ik, verzekeringnemer, ben mij ervan bewust dat een belegging in een levensverzekering gekoppeld aan een beleggingsfonds financiële risico's inhoudt. Dit fonds kan een hoger, maar ook een lager dan het gemiddelde rendement opbrengen. Bijgevolg kan het werkelijke rendement sterk afwijken van het verhoopte rendement waarvan men uitging bij het berekenen van de premie. Ik weet dat dit als gevolg kan hebben dat het gereconstitueerde kapitaal bij eindvervaldag niet volstaat om het krediet terug te betalen. In dit geval zal ik, verzekeringnemer, ofwel de lening moeten verlengen of een nieuw voorschot moeten opnemen ofwel het verschil moeten bijpassen met andere middelen. Ik weet dat het mogelijk is dat ik voor een hypothecair krediet wedersamengesteld via een levensverzekering gekoppeld aan beleggingsfondsen niet kan genieten van de fiscale aftrekmogelijkheden zoals dit het geval is voor reconstitutiekredieten via een klassieke levensverzekering of voor aflossingskredieten. Toch dien ik hierbij, samen met mijn tussenpersoon, een aanvraag in voor het samenstellen van mijn hypothecaire lening met een verzekering, gekoppeld aan een beleggingsfonds. Met de meeste hoogachting,
Kandidaat-kredietnemer, Verzekeringnemer.
