he elic erald Een project van Sangreal A project of Sangreal
Het Keltisch e-magazine van vandaag The Celtic e-magazine of today Jaargang 4, nr. 2 -> maart - april 2013 / Volume 4, No. 2 -> March - April 2013
Sinds 2006 ... een stem in de Keltische Wereld Since 2006 ... a voice in the Celtic World
Inhoud / Content Wat is Schotse onafhankelijkheid voor de eilanden? What is Scottish independency for the isles? Waar verdienen vrouwen meer? Where do women earn more? Derry een culturele hoofdstad Derry a cultural capital Keltisch erfgoed heuvelfort en munten Celtic heritage hill forts and coins En meer And more...
Speciaal aanbod voor onze lezers in 2013! Special offer for our readers in 2013! 15 % korting / discount in
B&B ‘La Estela Romana’ (meer details binnenin / more details insite)
Join u s at FACEB OOK
us at Follow TER TWIT
Find us on LINKED IN
www.sangreal.be
WAT DENKEN DE SCHOTSE EILANDEN VAN ONAFHANKELIJKHEID WHAT DO THE SCOTTISCH ISLANDS THINK ABOUT INDEPENDENCY In 2014 wordt het misschien bewaarheid wordt Schotland een onafhankelijke staat? Velen zullen hierop feesten. Maar wat denken de Hebriden, Orkney en Shetland? Brain Wilson, afkomstig van de Hebriden, schreef onlangs nog in The Scotsman hierover een stuk. En wat blijkt de noordelijke eilanden zijn met de houding van de SNP (Scottish National Party) niet zo tevreden. De eilanden hebben hier een afwijkende houding. Het zint hen niet dat ze zomaar als kleine spelers worden gezien die helemaal geen zeg hierin hebben. Een, volgens Brain, onzinnig rapport stelt dat Shetland een claim zou hebben van 25% van de Noordzeerijkdommen. Het Liberaal-democraat parlementslid, Tavish Scott, zegt hierop: “Het is buitensporig te stellen dat de SNP Shetland zou tegenhouden om zijn rechten op de rijkdommen te laten vallen.” Een ander rapport zegt dan dat Shetland wel een ‘sterke positie’ heeft om een akkoord te bereiken aangaande ‘zijn’ Noordzeebronnen. Hierop beweerde Alex Salmond, nogal verheven, “dat hoe dan ook Shetland deel zal blijven uitmaken van een onafhankelijk Schotland.” Een medewerker van Salmond, Stewart Stevenson, gaat hierbij nog een stukje verder. Shetland zou ‘te klein’ zijn om een olie-industrie te leiden. Daar de Shetland eilanden gedurende 40 jaar niets anders hebben gedaan, hebben zij een zekere ervaring en succes opgebouwd. Dus houdt de bewering van Stevenson geen steek. Maar wat is ‘te klein’ wanneer de bevolking zichzelf ziet behoren tot een ander economisch en culturele entiteit? IJsland heeft een bevolking gelijkaardig aan Paisley, een voorstad van Glasgow, maar is een briljant voorbeeld van de relativiteit van ‘klein’. Meer nog de Faroër-eilanden hebben minder dan 50.000 inwoners en hebben substantiële autonomie ten aanzien van Denemarken. In de toekomst zouden de Faroër-eilanden zelfs kunnen rekenen op meer. Zodoende, wat is ‘te klein’? Zeker iets anders dan wat de SNP beweert. Op gelijke welk moment worden we iedere keer gevraagd onze bewondering uit te drukken over IJsland, Denemarken, Zwitserland, Noorwegen of zelfs Bhutan als voorbeeld-staten. En wanneer er een echte parallel getrokken wordt, met de Faeröer en Shetland, dan worden deze met minachting behandeld en/of afgewezen. Faeröer valt sinds 1380 onder Denemarken, Shetland is maar vanaf 1450 deel gaan uitmaken van Schotland. Sommigen zullen hierdoor zeggen dat het een beetje gek is om een samengaan zomaar af te breken als men zo lang al één is. Maar dit is voor de SNP geen argument om zich in een positie te stellen waarbij ze dit echt willen behouden. Er bestaat geen duidelijkheid dat Shetland in het bijzonder onafhankelijk wil zijn. Ook bestaat er geen bewijs dat Shetland deel wil uitmaken van een afzonderlijk Schotland. Zoals er bij een groot aantal Schotten niet zo direct een grote interesse is in de vraag naar onafhankelijkheid, maar deze stap voor stap wordt opgedrongen. Shetland heeft het nooit erg gevonden deel uit maken van de UK, maar is minder gelukkig wanneer de macht vanuit Edinburgh zou komen. Shetland heeft geen kans om zijn zienswijze op enerlei wijze te tonen. En waarom kunnen zij dezelfde rechten niet verkrijgen die de Faeröer, in 1948 én vrijwillig, van Denemarken kregen? Dit doet Wilson teruggrijpen naar een oud argument. Hij is altijd voorstander geweest van onafhankelijkheid, zoals hij die zelf ziet. Maar hij ziet onafhankelijkheid zeker niet in de zin van ‘dat Edinburgh het centraal punt wordt, waar alle beslissingen genomen worden’, zoals dit al gedurende de afgelopen jaren in een vlug tempo gebeurde. De Schotse regering wil meer bevoegdheden afsnoepen van Engeland, en daaraan is hun gehele retoriek gewijd. Maar tegelijkertijd is het des te gemakkelijker om grondstoffen van de periferie af te snoepen om een versterking van centrale politieke controle in Edinburgh te bewerkstelligen. Er is vanwege Orkney een initiatief om samen met de Westelijke eilanden en Shetland een front te vormen als het over politieke zaken gaat. Samen zouden ze ongeveer 70.000 mensen vertegenwoordigen. Indien ze een Raad zouden vormen die streeft naar een gelijkaardige autonomie als de Faroër-eilanden, welk recht zou dit een Schotse staat geven om dit te negeren? Eén van de grootste mythes is dat de eilanden van subsidies afhankelijk zijn – een aanslag op centrale financiële middelen. De eilanden worden steeds beschouwd als ontvangers van middelen, terwijl hun economische activa wel voldoende is om zichzelf te onderhouden. Laten we daarbij nog olie en gas achterwege, toch hebben de eilanden en de gebieden in omgeving vis, hernieuwbare energie, een zeer aantrekkelijke omgeving. En ze zouden meer kunnen doen indien ze het beheer zelf in handen hadden. Bij de westelijke eilanden is de rijkste bron visvangst. Maar doordat het beheer nationaal geregeld wordt in plaats van lokaal, heeft dit tot gevolg dat de opbrengsten regelmatig weggevaagd worden door de hebzucht van de trawler baronnen van het noordoosten van Schotland, die in Edinburgh behandeld worden als de ‘Schotse visindustrie’. Indien de westelijke eilanden zouden beschikken over eenzelfde bevoegdheden als de Faroër-eilanden, dan zouden deze plaatsen er heel anders uit zien. Hetzelfde als het over de andere natuurlijke bronnen gaat. Maar het aantal bewoners daalt drastisch, terwijl de taal en cultuur naar adem snakt. In feite is de drang naar autonomie een gevolg van falen van het centralisme. Wilson heeft zich op de zaak van de eilanden toegespitst omdat: - het om autonomie gaat; - het de twee maten en twee gewichten houding over de Shetlandse olie aantoont en - hij woont op één Maar andere delen van Schotland zitten met hetzelfde dilemma: locale controle of een centrale controle vanuit Edinburgh. En dit is een debat dat niet door een referendum van beslecht worden. In 2014 it should maybe be materialized... will Scotland become an independent country? Many will celebrate. But (be followed on next page)
what do the Hebrides, Orkney and Shetland think? Brain Wilson, with his view on the Hebrides, recently wrote an article in The Scotsman about this matter. And what appears? The northern islands aren’t so pleased with the attitude of the SNP (Scottish National Party). The islands have a different view. It does not please them that they are threatened as small bits without a voice in this picture. An, according to Brain, nonsensical report says that Shetland would have a claim of 25% of the North Sea assets. The liberal-Democrat MSP, Tavish Scott, answers: “It is outrageous that the SNP would stop Shetland asserting its rights to a share of oil and gas revenues in the event of separation.” An other report says that Shetland is indeed in a ‘strong position’ to get an agreement about ‘its’ North Sea sources. And here Alex Salmond raised his voice by telling, “that Shetland will remain part of Scotland after independence”. An assistant of Salmond, Stewart Stevenson, goes a little further. Shetland should be ‘too small’ to manage an oil-industry. And that while the Shetlands haven’t done anything else during the last 40 years and hereby they have built up a considerable expertise and success. So the argument of Stevenson makes no sense. What is ‘too small’ where a population feels that it belongs to another economical and cultural entity? Iceland has a population equivalent of Paisley, a suburb of Glasgow, but is a brilliant example of the relativity of ‘small’. Even more... the Faroe Islands have a population of less than 50,000 habitants and yet they have substantial autonomy from Denmark. In the future they can even expect more. So, what is ‘too small’? It’s certainly not what the SNP claims. At any moment, we are asked to admire Iceland, Denmark, Switzerland, Norway or even Bhutan as model states. And when there is a real parallel is produced, such as the one between Faroe and Shetland, it is treated with contempt and/or dismissed. Since 1380 Faroe are a part of Denmark, and Shetland joined Scotland in 1450. So some say it is a little crazy to break up a co-existed union of hundreds of years. But it is the point of the SNP that they want to retain things exactly the way they are. There is no evidence that Shetland wants to be independent. There is also no evidence that Shetland wants be part of an independent Scotland. As by a large majority of people throughout Scotland, there is no great interest for that question, but people are warmed up for this step by step. Shetland has always been happy to be a part of the UK, but does not much fancy being run from Edinburgh. Shetland is not entitled to formalise its view in one way or another. And why can’t they have the same rights as the Faroe got freely in 1948 from Denmark? That takes Wilson back to an old argument. He has always been a proponent of independency, in the way he understands it. But he doesn’t see independency when ‘Edinburgh becomes the central point where decisions are made’, what is already happening in an alarming pace the recent years. The Scottish government wants to have more powers, and their whole rhetoric is devoted to this. But in the meantime, it is easier to suck power and resources away from the periphery in order to strengthen political control in Edinburgh. There is an initiative from Orkney to make a united front with Shetland and the Western Islands when it concerns constitutional issues. Together they should represent 70,000 people. If they could set up a Board which strives to obtain the same autonomy as the Faroe have over their territorial waters, what right would a newly established Scottish state have to deny them that? One of the greatest myths is that the islands are subsidy-dependent – a drain on central resources. The islands have always been seen as indebted beneficiaries, while their own economical assets are more than enough to be self-sufficient. Even leaving aside oil and gas, the islands and the waters around them, still have fish, renewable energy and a world-class environment. And they could do more if they had the power to stand in for it by themselves. On the western island the richest source of income is fishing. But because the management is national and not local, the result is that the profits are wiped out by the insatiably greedy trawler barons of the Scottish north-east, whose interests are treated in Edinburgh as ‘the Scottish fishing industry”. If the western islands should have the same degree of control over fisheries as do the Faroe, than these would be vastly different places today. The same when it concerns other resources. The population drops rapidly, while the language and culture are gasping. In fact the urge for autonomy has been made by the failure of centralism. Wilson has concentrated this case because: - it is neatly self-contained; - the hilarious double-standard over Shetland’s oil and - he was sitting on one. But other parts of Scotland have the same dilemma: local control or a central control from Edinburgh. And this is not an issue that will be resolved via a referendum. Bron / Source: scotsman.com (Brain Wilson)
Op zoek naar de naam van een Keltische god? Zoek niet verder!
“Lexicon van de Keltische Godenwereld” (waarschijnlijk de meest uitgebreide gids op wereldvlak)
Looking for the name of a Celtic god? Don’t look further!
“Lexicon of the Celtic World of the Gods” Gods (probably the most complete guide in the world)
www.sangreal.be Het is onze lezers reeds bekend dat u via onze magazine een korting kunt krijgen bij een verblijf bij onze partner “La Estela Romana”. Deze B&B is gehuisvest in een gebouw uit 1812 dat vroeger bestond uit een boerderij, koetshuis, kraal en smidse. De uitbater streeft een filosofie na in overeenstemming met deze Keltiberische plaats. Er zijn 4 kamers in het huis. De B&B biedt een fikse korting bij 4 overnachtingen of meer. Naast het verblijf kunt u ook genieten van een bezoek aan het uniek museum van de ‘Iberische maskers’ in Bragança en een muziekspektakel met Keltische doedelzak, trommel en fluit. De B&B ligt in een natuurpark dat alles te bieden heeft: vrijlopend vee, een grote concentratie wolven, tientallen soorten slangen, diverse soorten vogels en amfibieën. Het dorp zelf bezit een megalithisch heiligdom, tal van dolmen en restanten van de Romeinen.
For our readers it is well known that you can get a reduction for a stay in the B&B of our partner “La Estela Romana”. This B&B is housed in a building of 1812 that at that time consisted of a farm, coach-house, corral and blacksmith’s place. The owner strives for a philosophy in connection with this Celt-Iberian place. There are 4 rooms. The B&B also offers a real reduction when you stay 4 nights or more. Besides the stay you can enjoy the visit to the unique museum of the ‘Iberian masks’ in Bragança and a music play with Celtic bagpipes, drum and flute. The B&B is situated in a national park which offers almost everything: free-running cattle, a big concentration of wolves, tens of kinds of snakes, divers kinds of birds and amphibians. The village itself is proud to have a megalithic sacred place, a number of dolmens and remains of the Romans.
El Centro de Turismo Rural “La Estela Romana”
vakantie Een Keltische ? in Spanje ay in Spain? A Celtic holid
In 2013 c/Las Eras 21 - ES-49251 Argañin de Sayago (Zamora)
[email protected] http://www.ruralgest.net
3 nachten / 3 nights = - 20 % Onze lezers / our readers = -15 % /per nacht - a night
MANUSCRIPTS IN CORNISH LANGUAGE TO BE PRESERVED MANUSCHRIPTEN IN HET CORNISCH WORDEN BEWAARD Two manuscripts in Cornish dating back to 1688 will have a ‘much needed’ conservation during this very spring. A grant from the National Manuscripts Conservation Trust makes it possible to do the job. The texts are from William Scawen and William Borlase. The manuscripts described as: ‘fragile documents’ and ‘historically important’ will be restored by a conservation enterprise in Penzance. After restoration the works will to be available for the public at the Cornwall Record Office later this year. Scawen’s manuscript, named ‘Antiquities Cornubritannic’, was written in 1688. It contains a version of the Cornish poem ‘Passio Christi’, as well as an examination of the contemporary decline of the Cornish language. Mark Stoyle, professor at the Southampton University, who has already studied the texts, says: “I am delighted to see that these historically important and fragile documents will now be preserved in the best possible condition.” The document of Borlase, ‘Memorandums of the Cornish Tongue’, dated from 1750, is described as an ‘early example of a Cornish grammar and vocabulary study which resembles a Cornish dictionary’. The texts were never published and their rarity means that they are important sources for people who are studying Cornish language, literature and the lives of the authors. The conservation work will be carried out by PZ Conservation, an enterprise from Penzance, which makes use of the grant of 3,300.00 GBP (4,000.00 EUR) to do the job. Twee manuscripten in het Cornish die dateren uit 1688 zullen deze lente een ‘zo nodige restauratie’ krijgen. Door een subsidie van de National Manuscripts Conservation Trust is het mogelijk om deze werkzaamheden te laten uitvoeren. Het gaat om teksten van William Scawen en William Borlase. De manuscripten, beschreven als ‘broze documenten’ en ‘historisch belangrijk’ zullen in alle eer hersteld worden door een restauratieonderneming in Penzance. Na de restauratie zullen de ‘werken’, vanaf het najaar, te lezen zijn in de Cornwall Record Office. Scawen’s manuscript, ‘Antiquities Cornubritannic’ genaamd, werd in 1688 geschreven. Het bevat een versie van het Cornish gedicht ‘Passio Christi’, alsook een onderzoek naar de teloorgang van de Cornishe taal. Mark Stoyle, professor aan de Southampton University, die het manuscript al onderzocht, zegt: “Ik ben opgetogen dat deze historisch belangrijke en breekbare documenten nu zullen kunnen behouden blijven in de best mogelijke omstandigheden.” Het document van Borlase, ‘Memorandum van de Cornische moedertaal’, daterend uit 1750, wordt beschreven als aan ‘vroeg voorbeeld van een studie van Cornische grammatica en woordenschat die een beetje lijkt op een Cornisch woordenboek’. De teksten werden nog nooit publiekelijk gepubliceerd en hun zeldzaamheid betekent dan ook dat zij een kernbron zijn voor mensen die de Cornische taal, literatuur en het leven van de auteurs bestuderen. De restauratie wordt uitgevoerd door PZ Conservation, een onderneming uit Penzance, die gebruik maakt van een subsidie van 3.300,00 GBP (4.000,00 EUR) om dit werk te klaren. Source / Bron: bbc.co.uk; falmouthpacket.co.uk
BRETAGNE ONTVANGT ‘GREEN GLOBE’ CERTIFICAAT BRITTANY RECEIVED ‘GREEN GLOBE’ CERTIFICATE De regio Bretagne is hiermee zeer verheugd. En hiermee is deze streek de eerste gecertificeerde Franse instelling in het promoten van een vakantiebestemming. Voor deze certificering moet worden voldaan aan 22 van 42 criteria, de duurzame strategie laten controleren, rapporten opstellen en slagen voor het Green Globe onderzoek. Door dit certificaat verbindt de regio zich tot bepaalde acties: een bewuste keuze van de leveranciers, afvalscheiding en -vermindering, vermijden van waterverspilling en het respecteren van een ethische code. Green Globe is een internationaal certificeringprogramma voor duurzaam toerisme en reizen. Het helpt toeristische instellingen zich te ontwikkelen op het gebied van het milieu, economie en maatschappij en dit op een duurzame manier. Om hiervoor in aanmerking te komen moet er aan een minimum aantal van de 42 criteria voldaan worden, afhankelijk van de branche. The region Brittany is pleased with this award. And by this the region is the first certificated of the French institutions in promoting a destination for a holiday. For this certification the region has to meet 22 of the 42 criteria, check the sustainable strategy, prepare reports and succeed for the Green Globe investigation. Because of that award the region commits itself to undertake some actions: a conscious choice of suppliers, separating and reducing waste, avoiding waste water and respecting an ethical code. Green Globe is an international certification program for sustainable tourism and travelling. It helps tourism organisations to develop in the area of environment, economy and society and all this in a sustainable way. To be eligible for this there must be met a minimum number of the 42 criteria, depending on the industry. Bron / Source: tourpress.nl; duurzaam-bretagne-vakantie.com
WHERE WOMEN EARN MORE THAN THE MEN WAAR VROUWEN MEER VERDIENEN DAN DE MANNEN Yes, it exists... on the Isle of Man. According to the latest published figures from the local government it is so that the average employee on Man earns 611.75 GBP (765.00 EUR) a week. On a yearly basis that means 31,811.00 GBP (39,750.00 EUR). The average wages rose 1.8 % over the year. These figures show us that an employee on Man earns more than his or her UK counterpart. But men actually earn less than their female colleagues. Ja, het bestaat op het eiland Man. Volgens de laatste gepubliceerde cijfers van de lokale regering is het zo dat de gemiddelde werknemer op Man 611,75 GBP (765,00 EUR) per week verdient. Op jaarbasis is dit 31.811,00 GBP (39.760,00 EUR). Gedurende het jaar stegen de gemiddelde lonen met zo’n 1,8 %. Deze cijfers laten zien dat een werknemer op Man meer verdient dan zijn tegenhanger in het Verenigd Koninkrijk. Maar de mannelijke werknemers verdienen minder dan hun vrouwelijke collega’s. Source / Bron: iomtoday.co.im
CELTIC HERITAGE: MAIDEN CASLTE KELTISCH ERFGOED: MAIDEN CASTLE Maiden Castle is the largest hill fort on the British Isles and is one of the largest Celtic settlements in Europe. It was build up on a fairly insignificant chalk ridge with around it the agricultural ground of south Dorset. In its final form it consists of three massive earthen walls and two very deep ditches. Along the gently sloping there is an extra bank and ditch. The entrances were situated on the western and eastern side of the complex and they were protected with a large arrangement of overlapping banks and ditches. The surface of Maiden Castle was around the 45 hectares. Beneath the earthworks lay proves of a long occupation of the area and it goes back to the Neolithic at around 4000 B.C. Around 2000 B.C. there was period of no occupation and the hill was used as grassland for sheep, but at 1000 B.C. the hill was partitioned by a series of large linear boundaries. Similar frontiers have been found on other hill forts in the southern part of England and this was an important redistribution of the agricultural ground. This means perhaps that the control over the pastures became important and it led to the creation of the hill forts around 700 – 600 B.C. The first hill fort of Maiden Castle was built around 600 B.C. and was an area of 6.47 hectares surrounded by a single wall and ditch. The reinforcements were a solid barrier rising 10 meters from the base of the ditch to the top of the rampart. Normally the wall was built up with earth from the ditch, but at the entrance on the eastside a wooden wall was set up. Later on the entrance was extended with defence walls made of wood and stone. Similar hill forts of the same size and defensive strength as Maiden Castle were very common in the region of Southern England, as in Sussex. Two similar forts appear within four miles from Maiden Castle and the found evidence suggests that they were inhabited by small-village communities. This indicates that they were self-sufficient and they could store large quantities of grain and this was a breakdown in the exchange mechanisms that existed earlier between the several farms. Around 400 – 300 B.C. the hill fort underwent a prolonged reconstruction which transformed its looks and influence on the surrounding villages. The first stage was an expansion of the enclosed area to 17 hectares. The defence works were the same as the original fort: one earth wall and ditch. But soon after the expansion, there was the need to raise the walls and so began the build-up with more walls and ditches as we can see today. It is clear that during the rebuilding the population also increased. The two other forts in the surrounding were abandoned and field research shows that the fields around Maiden Castle depopulated. That happened after the works were completed and the whole area was enclosed. During the 2nd century B.C. Maiden Castle was on its peak. The defence works were completely finished and the internal area was inhabited. Circular houses were standing in lines to create streets and places where people could store the grain in lager silos under the ground. From that point of view Maiden Castle was not only the largest hill fort in the area, it was also well protected and had a large population in Southern England. During the build-up of the banks there were often many workers from outside the fort. Also the amount of silos and the stock of grain was more than enough for only the habitants of the hill fort. Therefore it is thinkable that Maiden Castle was the capital of the region, maybe as large as Dorset as we know today. In the following centuries the influence of Maiden Castle decreased. There are indications that the earthen banks were neglected and there was depopulation. The greatest part of the habitants went living in small communities around the hill. The settlements were connected with their own enclosed fields. There was also a movement of control from the fort to the self-governing farms. But Maiden Castle had kept a kind of prestige, although, near the eastern entrance there is a graveyard which finds no equal in the area. Hundreds of graves were found with several precious things, what implies that de habitants had a certain standing. The findings include pots for food and beverage, bones of animals, weapons and jewellery. Between these graves there were some with skeletons that show signs of a violent death. Several have sword cuts on the skull and most important limbs. One has a spear actually embedded into his backbone. These graves show us that the Celtic civilisation was one of great violence during the late Iron Age on the British Isles and that is possibly a result of a vain attempt to stop the Roman invasion around 43 A.D. The hill fort was abandoned within 50 years after the Roman occupation. In the 4th and 5th century it was used by the Romans to build up a Romano-Celtic temple. And since then it has never been inhabited anymore. Maiden Castle is het grootste heuvelfort op de Britse eilanden en is een van de grootste Keltische forten in Europa. Het fort werd opgericht op een vrij onbeduidende krijtrichel te midden van de vruchtbare landbouwgronden van Zuid Dorset nabij de stad Dorchester. In zijn uiteindelijke vorm bestond het uit drie massieve aarden banken en twee steile grachten. Aan de zachte helling naar het zuiden was nog een extra wal en gracht aangebracht. Toegangen waren er aan de west- en oostzijden van de richel waar deze versterkt werden door een uitgebreide opbouw van overlappende wallen en grachten. De oppervlakte van het heuvelfort besloeg ongeveer 45 ha. Onder de grondwerken is een lange tijd van bewoning aan het licht gekomen die terug gaat tot het Neolithische tijdperk rond 4000 v. Chr. Echter ongeveer rond 2000 v. Chr. was een hiaat van bewoning en werd de heuvel eerder gebruikt als landbouwgebied. Origineel was dit grasland waarop mogelijk schapen konden grazen, maar rond 1000 v. Chr. werd de heuvel in kleinere stukken onderverdeeld door lange lineaire grenzen. Gelijkaardige grenzen werden ook in andere forten in Zuid-Engeland aangetroffen en dat was een belangrijke deling van het landschap. Dit wijst op de belangrijkheid om landbouwgronden te controleren en dit leidde meteen tot de stichting van de heuvelforten rond 700 – 600 v. Chr. Het eerste heuvelfort van Maiden Castle werd rond 600 v. Chr. gebouwd en bestond uit een door een wal en dijk omsloten gebied van 6,47 ha. De versterkingen vormden een degelijke barrière die 10 meters hoog was van de gracht tot de hoogte van de wal. Normaal werd de wal opgebouwd met aarde die vanuit de gracht gedolven werd, maar aan de ingang in het oosten werd een uitgebreide houten wal opgezet. Later werd de ingang uitgebreid met verdedigingswallen van hout en steen. Gelijkaardige heuvelforten qua grootte en verdediging waren veelvoorkomend in de streek van Zuid-Engeland, zoals in Wessex. Twee gelijkaardige forten duiken op binnen een straal van vier km rond Maiden Castle en de gevonden bewijzen wijzen erop dat deze bewoond waren met een populatie van een kleine gemeente. Het impliceert dat deze zelfbedruipend waren doordat ze grote hoeveelheden graan konden opslaan en dat was meteen een verstoring van de gewone uitwisseling van voedsel die vroeger tussen de kleinere hofsteden gebeurde. Rond 400 – 300 v. Chr. onderging het heuvelfort een langdurige reconstructie die zijn voorkomen en zijn aanwezigheid ten aanzien van de omliggende gemeenschappen beïnvloedde. De eerste fase was de omsluiting van een grotere oppervlakte tot 17 ha. De verdedigingsmiddelen waren dezelfde als bij de vroegere opbouw: één aarden wal en gracht. Maar kort nadat de uitbreiding klaar was, kwam de noodzaak om de wallen te verhogen en zo begon de uitwerking naar meerdere wallen en grachten die we vandaag de dag nog kunnen zien. Het is duidelijk dat tijdens deze uitbreiding ook het aantal inwoners fel toenam. De twee andere omliggende forten werden verlaten en veldonderzoek toont aan de aangrenzende gebieden van Maiden Castle ontvolkten. Dit gebeurde nadat de grote verdedigingswerkzaamheden ten einde waren en de gehele heuvel ingesloten werd. Tijdens de 2de eeuw v. Chr. was Maiden Castle op zijn sterkst. De verdedigingswerken waren volledig beëindigd en de interne oppervlakte werd bewoond. Cirkelvormige woningen stonden in lijnen zodat straten ontstonden en gebieden waar de graanoogst onder de grond in grote silo’s bewaard werd. In deze vorm was Maiden Castle niet enkel het grootste fort, maar was het zeer goed beschermd en had een grote populatie in het zuiden van Engeland. Bij de opbouw van de wallen waren heel wat mensen betrokken die buiten het fort woonden. Ook waren de plaatsen waar het graan gestockeerd werd en de hoeveelheid meer dan voldoende voor enkel de bewoners van het fort. Daarom is het denkbaar dat Maiden Castle dienst deed als hoofdstad in de streek, misschien ter grootte van het huidige Dorset. In de daaropvolgende eeuwen verminderde de invloed van het heuvelfort. Er zijn aanwijzingen dat de aarden wallen verwaarloosd werden en ontvolking plaats vond. Het grootste deel van de bewoners ging weer leven in kleinere gemeenschappen rond de heuvel. Deze nederzettingen sloten aan met hun eigen omheinde landbouwweilanden. Ook was er een beweging van de controle vanuit een centrale plaats naar meer autonome boerderijen. Het heuvelfort moet nochtans een zekere standing behouden hebben, daar aan de oostelijke ingang een begraafplaats ligt die zijn gelijke niet kent in het zuidelijk deel van Engeland van rond deze tijd. Honderden graven werden aangetroffen en in vele kwamen waardevolle zaken voor, wat impliceert dat de fortbewoners voornaam waren. De offers omvatten potten die voedsel en drank bevatten, beenderen van dieren, wapens en sierraden. Tussen deze graven werden er ook enkele aangetroffen waarin de skeletten tekenen vertonen van gewelddadige letsels. Diversen hebben zwaardsneden op de schedel en belangrijkste ledematen. Eén vertoont een duidelijk litteken van een speer in zijn schedel en een ander heeft blijkbaar een speer in zijn ruggengraat. Deze graven tonen aan dat de Keltische beschaving er één was met geweld tijdens de late IJzertijd op de Britse eilanden en het is mogelijks een gevolg van de vergeefse pogingen om de Romeinse invallen terug te dringen rond 43 n. Chr. Het heuvelfort werd gedurende de volgende 50 jaar volledig verlaten. De Romeinen hebben deze heuvel gebruikt tijdens de 4de – 5de eeuw n. Chr., toen het gebruikt werd door de Romeinen om er een Romeins-Keltische tempel op te bouwen. En sinds dan is deze heuvel niet meer bewoond geweest. Source / Bron: The Celts (Niall Sharples)
Nuala-art – known by many among us- is a subsidiary company of Ivy-art. Here the St.-Justin ornaments from Cornwall find a worthy distribution. Judith Spijkerman started the company in 1994. As a child she travelled many times in Ireland, with her parents, and so her passion was instigated. She still can put down a lively description of that time: Doolan, in Galway, was yet still unspoiled. One pub was also the local supermarket and every evening there was live-music. But times change... Via our website we can offer our products, from original adventurous to spiritualsymbolic and made of bronze, tin and silver. And for those who want to get married we have a considerate collection of golden friendship and wedding rings. Take a look on our website www.nuala-art and place your orders online.
Nuala-art – al voor velen bekend – is een dochteronderneming van Ivyart. Hier vinden de St.-Justin sieraden uit Cornwall een waardige distributie. Judith Spijkerman begon hiermee in 1994. Door de vele reizen in Ierland die ze in haar kindertijd, met haar ouders, maakte, werd haar passie aangewakkerd. Judith herinnert zich nog levendig hoe het was: Doolan, in Galway, was nog onaangetast. Eén kroeg deed dienst al supermarkt en iedere avond was er livemuziek. Maar tijden veranderen Via onze website kunnen wij onze producten, van origineel avontuurlijk tot spiritueel symbolisch, en gemaakt van brons, tin en zilver, aanbieden. En voor lui die denken in het huwelijksbootje te stappen, hebben we een bescheiden collectie gouden vriendschap- en trouwringen. Kijk zeker eens op onze website www.nuala-art.nl waar je tevens je bestellingen online kunt doen.
DERRY HOOPT ALS CULTURELE HOOFDSTAD OP EEN ‘OLYMPISCH EFFECT’ DERRY HOPING FOR AN ‘OLYMPIC EFFECT’ AS CITY OF CULTURE Organisatoren zeggen dat de status van Derry als Culturele hoofdstad dezelfde impact zal hebben als wat de Olympische Spelen waren voor Londen. Met dit jaarlang evenement hopen ze de perceptie van een stad verwoest door het geweld van de Troubles van zich te kunnen afschudden. De uitvoerende zaakvoerder van de ‘Culture Company 2013’, Ms. Shona McCarthny, zegt “dat de overvloed van kunst, muziek en podiumkunsten, die elke maand georganiseerd zal worden, de trots en het vertrouwen van de stad zal heropbouwen. Derry heeft onder het geweld zwaar geleden en heeft altijd het ‘tweede stad’-syndroom in de regio gehad. Maar tijdens de woelige tijden heeft de stad steeds een rijk cultureel leven gehad. En nu kan men met deze erfenis een duidelijk signaal geven over zijn zelfvertrouwen, het geloof in zichzelf en geloof in de culturele rijkdom.” Hoogtepunt in de talrijke evenementen zal wellicht het historisch spektakel op de Foyle rivier zijn, om de terugkeer van Colmcille – een strijder-monnik die zogezegd de stad stichtte – dat door Frank Cottrel Boyce uitgewerkt werd. Hij schreef ook de openingsceremonie van de Olympische Spelen. “Het wordt een groots spektakel waarbij het landschap van de stad aangewend wordt om letterlijk Colmcille terug te brengen en de massa een onvergetelijk moment te geven. Dit evenement zal voor ons het ‘Olympisch moment’ betekenen.” Een ander hoogtepunt van het jaar zijn het ‘All-Ireland Fleadh’ (muziekfestival) in augustus, een militaire tattoo in augustus en de uitreiking van de Turner Prize op het Ebringtonmarkt van oktober tot december. Derry de stad waar the Troubles in 1969 uitbraken. Tijdens dit jarenlange conflict waren de straten echt verwoest door de opeenvolgende scenes van geweld, waaronder Bloody Sunday in 1972 wellicht de meest belangrijke is. Tijdens een vredevolle optocht vonden 14 burgers de dood onder de kogels van Britse para’s. Tussentijds is de stad soms het mikpunt geweest van dissidenten die bommen dreigden te laten ontploffen, maar dit had tot gevolg dat een massa de straat opkwam om hiertegen te protesteren. “De dreigementen brachten ons niet uit balans. Elke stad op deze wereld heeft zijn eigen specifieke problemen en tracht hiermee om te gaan. Londen heeft zijn eigen problemen, maar dit weerhield de stad niet om de Olympische spelen te organiseren.” Het festival – gekend als ‘Derry–Londonderry 2013’ – is op 20 januari van start gegaan met een gratis concert op de Foyle rivier. “Ik geloof dat de talrijke festiviteiten die dit cultureel jaar verijken het aanzien van de stad zullen verbeteren, niet alleen ten aanzien van zijn eigen bewoners, maar ook ten aanzien van de buitenwereld.” Organisers say that the status of Derry as Cultural capital will have the same impact as the Olympic Games in London. Hereby they hope the year-long event will transform perceptions of a city blighted by some of the worst violence: the Troubles. The chief executive of the ‘Culture Company 2013’, Ms Shona McCarthny, says that “the plethora of art, music and drama, planned every month, will rebuild the pride and confidence of the city. Derry has suffered a great deal and has also the ‘second-city’-syndrome. But during these difficult times the city has always kept its rich array of culture. And now the legacy can make a statement about its self-confidence, self-belief and own cultural richness.” A highlight in the several events will perhaps be a pageant on the River Foyle to celebrate the return of Colmcille – a warrior monk said to have founded the city – worked out by Frank Cottrel Boyce who’s also written the much lauded Olympics opening ceremony. Other highlights this very year are the ‘All-Ireland Fleadh’ (music festival) in August, a military tattoo also in August and the Turner Prize which will be at Ebrington Square from October to December. DerryR the town where the Troubles in 1969 began. During the height of the years of conflict the streets were really destroyed by the accumulation of scenes of violence, of which Bloody Sunday in 1972 is the most well-known. During a peaceful demonstration 14 civilians were killed by the bullets of British paratroopers. In the meantime the city was sometimes the target of bombs. “These threats didn’t bring us out of balance. Each town has its own specific problems and yet that didn’t withhold London to organise the Olympic Games. The festival – known as ‘Derry-Londonderry 2013 – started on 20th January with a free concert on the River Foyle. “I belief that the several events which take place this cultural year will change the perception of the city, not only for its residents, but also for people from outside.” Bron / Source: independent.ie
KELTISCHE GOUDSCHATTEN UIT DE LAGE LANDEN EN DE ROMEINSE VEROVERING DOOR JULIUS CAESAR CELTIC GOLD TREASURE FROM THE LOW COUNTRIES AND THE ROMAN CONQUEST BY JULIUS CAESAR Tussen 2008 en 2012 onderzochten Nederlandse en Belgische wetenschappers recent gevonden Keltische goudschatten uit de Lage Landen. Het ging hierbij om 500 munten en diverse sieraden. Het onderzoek werd gedaan door medewerkers van de Vrije Universiteit Amsterdam (Nederland), de Katholieke Universiteit van Leuven (Vlaanderen/België), het Gallo-Romeins Museum van Tongeren (Vlaanderen/België) en het Koninkrijk Instituut voor het Kunstpatrimonium (België). De resultaten zijn indrukwekkend en leveren een unieke bijdrage aan de archeologie, de geschiedenis en de studie van munten van de Keltische periode in de Lage Landen ten tijde van de Romeinse verovering (57 – 51 v. Chr.). Het onderzoek richtte zich op acht recent ontdekte goudschatten die alle nog niet eerder of slechts in beperkte mate onderzocht werden. De schatten bestaan zowel uit munten als uit sieraden. Er kan aangetoond worden dat alle schatten gelijktijdig, rond 50 v. Chr., begraven werden. De aangetroffen munten blijken voornamelijk vervaardigd te zijn geweest door de Eburonen en de Nerviërs. De schatten van Thuin-1, -2 en -3, Fraire en Philippeville (allen in Wallonië/België gelegen) dateren uit de vroege jaren 50 v. Chr. en staan wellicht in verband met de Romeinse veldtochten tegen de Nerviërs en Aduatuci. De schatten van Heers (Vlaanderen/België), Orp (Wallonië/België) en Maastricht (Nederland) dateren uit de late jaren 50 v. Chr. en houden verband met de opstand van de Eburonen onder leiding van Ambiorix in 54 – 53 v. Chr. Op grond van het aantal gebruikte muntstempels kan een schatting gemaakt worden aangaande de omvang van de muntcirculatie in België en ZuidNederland. En de raming loopt al vlug op tot enige honderdduizenden gouden munten. Het is aannemelijk dat het maken van munten en sieraden een grote rol speelde in de Keltische samenleving. Goud was het sociale cement van de samenleving en was noodzakelijk voor de financiering van oorlogen. Het is ook duidelijk dat Caesar zich tijdens zijn tochten schuldig maakte aan het roven van goud. Want na de Romeinse verovering valt er geen spoor meer te bekennen van de eens rijke inheemse goudcirculatie. Bovendien leidde het onderzoek tot de identificatie van het versterkte oppidum (nederzetting) van de Aduatuci – een volk dat in Midden-België woonde. In 57 v. Chr. veroverde Caesar deze nederzetting, waarna de bevolking – ongeveer 53.000 personen – in slavernij terecht kwam. Het oppidum van de Aduatuci lag in het ‘Bois du Grand Bon Dieu’ te Thuin (Wallonië/België). Welke argumenten spreken hier voor? - de aanwezigheid van resten van een versterkte nederzetting uit de Late IJzertijd die 13 ha groot is; - de topografie van het oppidum komt treffend overeen met de beschrijving die Caesar ons verschaft; - de ontdekking van enkele concentraties loden Romeinse slingerkogels bewijzen dat de nederzetting daadwerkelijk belegerd werd; - drie goudschatten, begraven in de vroege 50 v. Chr., werden bij de versterking gevonden en - Thuin is het vermoedelijk woongebied van de Aduatuci. De tekstpassage van de Romeinse biograaf Suetonius die Caesar beschuldigt van de grote plundering van diverse oppida en heiligdommen in Gallië waardoor hij zichzelf enorm kon verijken, is hierbij interessant: ‘Als gevolg hiervan had hij zoveel goud dat hij niet wist wat er mee te doen, en bood het door heel Italië te koop aan voor 3.000 sestertiën per pond.’ Daar de normale prijs 4.000 sestertiën bedroeg, veroorzaakte hij een belangrijke inflatie op de Italiaanse goudmarkt. De verovering van het oppidum van de Aduatuci in 57 v. Chr. vormt een treffend voorbeeld. Na de verovering van de versterking kwam de gehele bevolking in slavernij terecht en plunderde het Romeinse leger de nederzetting op systematische wijze op zoek naar goud in de vorm van munten en sieraden. De drie recente muntschatten zijn wellicht een fractie van wat er eens was. De resultaten van het onderzoek vinden hun weerslag in volgende publicatie: “Late Iron Age gold hoards from the Low Countries and the Caesarean conquest of Northern Gaul” (Amsterdam – 2012). Deze werd uitgewerkt door N. Roymans, G. Creemers en S. Scheers en wordt uitgegeven door Amsterdam University Press en het Gallo-Romeins Museum te Tongeren. Between 2008 and 2012 Dutch and Belgian researchers investigated recently found Celtic treasures from our regions. This was focused on 500 coins and several adornments. The research has been done by volunteers of the University Amsterdam (the Netherlands), the Catholic University of Leuven (Belgium), the Gallo-Roman Museum in Tongeren (Belgium) and the Royal Institute for the Cultural Heritage (Belgium). The results are impressive and deliver a unique contribution to archaeology, the history and the study of coins during the Celtic period of our regions at the time of the Roman conquest (57 – 51 B.C.) The research was focused on recent discovered treasures that were never or only briefly examined. The treasures both consist of coins as well as jewellery. It can be shown that both were buried around the same time, around 50 B.C. The found coins seem to be produced by the Eburones and the Nervii. The treasures from Thuin-1, -2 and -3, Fraire and Philippeville (all in Belgium/Wallonia) are dating from the early 50 B.C. and are connected to the Roman campaigns against the Nervii and the Aduatucii. The treasures of Heers (Belgium/Flanders), Orp (Belgium/Wallonia) and Maastricht (Holland) are dating from the late 50 B.C. and are related to the rising of the Eburones led by Ambiorix in 54 – 53 B.C. Regarding to the amount of discovered mint stamps we can estimate the size of the currency in circulation in Belgium and Holland. And estimation tells us that there were several hundred thousand golden coins. It is plausible that the production of the coins and jewellery were playing a great role in the Celtic civilisation. Gold was the social cement of the society and was necessarily to finance the wars. It is also evident that during his campaign, Caesar was guilty of robbing gold. And after the invasion of the Romans there was no more trace of the once so rich local circulation of gold. The investigation led to the identification of the reinforced oppidum (settlement) of the Aduatucii – a people that once lived in Middle-Belgium. In 57 B.C. Caesar conquered this settlement and after that the population – around 53,000 persons - was lost in slavery. The oppidum was situated in the ‘Bois du Grand Bon Dieu’ at Thuin (Belgium/Wallonia). Which arguments were here in favour? - the presence of the remains of a reinforced settlement from the Late Iron Age of 13 hectares large; - the topography of the oppidum corresponds with the words Caesar wrote; - the discovery of some concentrations of Roman leaden sling bullets prove the settlement was actually besieged; - three gold treasures, buried in the early 50 B.C., were found near the settlement and - Thuin is probably the residential of the Aduatucii. The text passage of the Roman biographer Suetonius who accuses Caesar of the large robbery of several oppida and sacred places in Gaul, whereby he was able to enrich himself, is interesting: ‘As a result of this he had so much gold that he didn’t know what to do with it, and sold it in whole Italy for 3,000 sesterces per pound.’ Because the normal price was 4,000 sesterces, he induced a powerful inflation on the Italian gold market. The conquest of the oppidum of the Aduatucii in 57 B.C. is a touching example. After the conquest the whole population became slaves, the Romans plundered the settlement in a systematic way looking for gold in the form of coins and ornaments. The three discovered treasures are probably just a fragment of what once was. The results of the investigation can be read in the following publication: “Late Iron Age gold hoards from the Low Countries and the Caesarean conquest of Northern Gaul” (Amsterdam – 2012). This was developed by N. Roymans, G. Creemers and S. Scheers and is been published by the Amsterdam University Press and the Gallo-Roman Museum in Tongeren. Bron / Source: Vrije Universiteit Amsterdam
ENTREPRISE IN IRELAND WILL PRODUCE INTEL’S 14NM CHIPS FABRIEK IN IERLAND GAAT INTEL’S 14NM CHIPS MAKEN From the Irish government Intel has got the green light to extend an already existing factory. This will become one of the tree settings where the new chips on 14 nanometre-architecture will be produced. The 4 billion USD costing factory, situated in the county Kildare, will create 4,300 extra jobs. For the moment there are already 4,000 people working. To transform the processes, it will take two years before the new 14 nanometre-chips will be produced here. For its part Intel already says that it has plans to produce 10 nanometrearchitecture chips. In 2015 more details. Intel heeft van de Ierse overheid het groen licht gekregen om een bestaande fabriek verder uit te breiden. Deze zal één van de drie vestingen worden waar de nieuwe chips op 14 nanometer-architectuur gemaakt worden. De 4 miljard USD kostende fabriek, die in het graafschap Kildare ligt, zal werk verschaffen aan 4.300 extra werknemers. Momenteel zijn er reeds 4.000 mensen actief. Om de bestaande operaties om te vormen, wordt er twee jaar uitgetrokken, zodat de nieuwe 14 nanometer-chips hier kunnen ontwikkeld worden. Van zijn kant zegt Intel dat het reeds plannen heeft om chips van 10 nanometer-architectuur te produceren. Meer details in 2015. Source / Bron: techzine.nl
HET TOPJE VAN HET EILAND MAN THE TOP OF ISLE OF MAN Snaefell (Sniaull in het Manx) is het hoogste punt van het eiland Man. De berg is 620 m (2034 voet) hoog. Zijn naam is afgeleid uit het Oudnoors en betekent “sneeuwheuvel”. Op IJsland is er ook een berg met bijna dezelfde naam. Van op de top kan men bij goed weer, zoals men zegt, zes koninkrijken zien: Eiland Man zelf, Engeland, Schotland, Ierland, Wales en het hemelse rijk. Soms wordt hier ook nog het rijk van Manannán, de zee dus, aan toegevoegd. De Snaefell kan langs diverse wegen worden bereikt: via de A18 en via een spoorweg die de top met het Laxey verbindt. De treinverbinding is werkzaam van april tot oktober. De berg was al in de 19de eeuw een populaire bestemming bij bezoekers. Nu staan op de top een café en een hotel. Snaefell (Sniaull in Manx) is the highest mountain on the Isle of Man. The mountain is 620 metres (2034 feet) high. Its name is derived from the Old Norse and means “Snow fell”. On Iceland there is also a mountain with the same name. On a clearly day we can see, as people say, six kingdoms: Isle of Man, England, Ireland, Scotland, Wales and Heaven. Some versions add a seventh kingdom Manannán (or the sea). You can reach the summit via several ways: the A18 and a railway between the top and the village of Laxey. The electric tram operates from April till October. Already in the 19th century the mountain was a popular destination among visitors. Now you can find a pub and a hotel on the summit.
HET BESTE KLEIN HOTEL VAN UK LIGT IN EDINGBURGH THE BEST SMALL HOTEL IN UK LIES IN EDINGBURGH TripAdvisor, een populair reiswebsite, heeft Chester Residence dit jaar verkozen tot beste hotel van de UK in de categorie van kleine hotels. Het hotel, gerund door Graham en Gillian Wood, bestaat uit vijf appartementen in Chester Street en iets verder nog 18 in Rothesay Place. Op wereldvlak staat het hotel op de 11de plaats. Eigenaar Wood zegt daarop: “Dit is een bewijs van de inspanningen die ons geweldig team elke dag levert om onze gasten een uniek en een onvergetelijk verblijf te geven.” TripAdvisor heeft zo’n 75 miljoen gebruikers. TripAdvisor, a popular travel website, has awarded Chester Residence as best hotel of the UK in the category of small hotels. The hotel, run by Graham and Gillian Wood, consists of 5 apartments in Chester Street and a further 18 in Rothesay Place. It has the 11th place in the world. Owner Wood said: “This is a testimony for the efforts of our fantastic team that works hard to ensure that each guest has a unique and memorable stay.” TripAdvisor has about 75 million users. Bron / Source: Scotsman.com
Sudoku 1 2
6
3
2
1
5
6
5
6 3 6
5
3
4
3
6
1
4
4
2
5
6
5
1 2
1
5
Bron / Source: wikepedia.org Uw adresgegevens worden enkel gebruikt om onze activiteiten en onze nieuwsbrief naar u te kunnen doorsturen. In geen enkel geval worden uw gegevens aan derden doorgegeven en/of verkocht. Indien u in de toekomst onze nieuwsbrief niet wenst te ontvangen, volstaat een eenvoudig mailtje. Dan schrappen wij u gegevens uit ons bestand. Het omgekeerde mag natuurlijk ook. Indien u in uw omgeving mensen kent die interesse hebben, mag u gerust onze gegevens doorgeven. The mail-addresses which we possess are only for internal use concerning our activities and won’t be given or sold to other organisations. If you don’t want to receive this newsletter anymore, then let us know by mail and we will take care of it. If you know someone who is interested, you may send our newsletter through.
SANGREAL Belzele Dorp 20 / 0102 - B-9940 Evergem (België / Belgium) Mail:
[email protected] Site: www.sangreal.be en/and http://sangreal.in.evergem.be en nu ook op/and now even on : Linkedln / Facebook / Twitter
Verantwoordelijke uitgever / publisher: René Dewaele Belzele Dorp 20 / 0102 B-9940 EVERGEM (België — Belgium)