Congres ‘Architectuur in de Zorg’ Men neme een architect… Recept voor een goed zorgsysteem
Nieuwegein, 23 juni 2011
2
Agenda • Referentiearchitectuur vs referentiemodel • Architectuurraamwerken • Zorgspecifieke referentiemodellen
In deze sessie staan referentiemodellen centraal. Daarbij komt de vraag aan de orde wanneer en op welke wijze een architect gebruik maakt van referentiemodellen. Daarnaast wordt een overzicht gegeven van, voor de zorgsector beschikbare, referentiemodellen en mogelijke toepassingen daarvan bij de ontwikkeling van een zorginformatiearchitectuur. Men neme een architect... Recept voor een goed zorgsysteem
3
Om te beginnen . . . • Hoeveel referentiemodellen denk jij te kennen?
Men neme een architect... Recept voor een goed zorgsysteem
4
REFERENTIEARCHITECTUUR EN REFERENTIEMODEL Bron: Wikipedia, OASIS
Men neme een architect... Recept voor een goed zorgsysteem
5
Definities Referentiearchitectuur
Referentiemodel
•
•
A reference architecture in the field of software architecture or enterprise architecture provides a proven template solution for an architecture for a particular domain. It also provides a common vocabulary with which to discuss implementations, often with the aim to stress commonality.
Bron: Wikipedia, OASIS
A Reference model in systems and software engineering is a model of something that embodies the basic goal or idea of something and can then be looked at as a reference for various purposes.
Men neme een architect... Recept voor een goed zorgsysteem
6
Referentiemodel en –architectuur: De samenhang
Referentiemodellen
Referentie architecturen
Specifieke architecturen
Architectuur patronen
Bron: A Framework for Analysis and Design of Software Reference Architecture’; Angelov, Grefen, Greefhorst
Men neme een architect... Recept voor een goed zorgsysteem
7
Classificatie van (software)referentiearchitecturen Dimension
Sub-dimension
Values
Goal
Why is it defined
• Standardisation / Facilitation
Context
Where will it be used
• Single / Multiple organisations
Who defines it
• Software / User / Research / Standardisation organisation
When is it defined
• Preliminary / Classical
What is described
• Components / Interfaces / Protocols / Algorithms / Policies and guidelines
How detailed is it described
• Detailed / Semi-detailed / Aggregated
How concrete is it described
• Concrete / Semi-concrete / Abstract
How is it represented
• Informal / Semi-formal / Formal
Design
Bron: A Classification of Software Reference Architectures:Analyzing Their Success and Effectiveness; Angelov, Grefen, Greefhorst
Men neme een architect... Recept voor een goed zorgsysteem
8
ARCHITECTUURRAAMWERKEN
Men neme een architect... Recept voor een goed zorgsysteem
9
Architectuurraamwerken • Helpen het architectuurproces te structureren • Helpen de inhoud van de architectuur te structureren • Verschillende achtergronden – Overheden – (Open) standaards – Commerciële organisaties
Men neme een architect... Recept voor een goed zorgsysteem
10
ISO/IEC 42010 | IEEE Std 1471 •
Architecture framework: –
•
An architecture framework conforms to the Intl Standard when it specifies: – – – – –
– –
Bron: iso-architecture.org
conventions, principles and practices for the description of architectures established within a specific domain of application and/or community of stakeholders
information identifying the framework; one or more concerns; one or more stakeholders having those concerns; one or more architecture viewpoints (and their specifications conforming to the IS); correspondence rules, integrating the viewpoints (per 5.7 of IS); conditions on applicability (per 6.1 of IS); consistency of the framework with the provisions of the ISO/IEC 42010 conceptual model.
Men neme een architect... Recept voor een goed zorgsysteem
11
DoD Architecture Framework
Bron: DoDAF v2-volume 1
Men neme een architect... Recept voor een goed zorgsysteem
12
TOGAF The Open Group Architecture Framework
TRM
IIIRM
Bron: TOGAF Version 9
Men neme een architect... Recept voor een goed zorgsysteem
13
REFERENTIEMODELLEN EN – ARCHITECTUREN IN DE ZORG Men neme een architect... Recept voor een goed zorgsysteem
14
Clusters • Standaardisatie organisaties • Commerciële organisaties • ‘Practice based’
Men neme een architect... Recept voor een goed zorgsysteem
15
Standaardisatie organisaties • Communicatie standaards / interoperability – HL7 – IHE
• Terminologie / codering – SNOMED – LOINC – ICPC – ICD Men neme een architect... Recept voor een goed zorgsysteem
16
HL7 • Gericht op standaardisatie • Functional Models – EHR – PHR
• Reference Information Model – Berichten
• RIMBAA – RIM Based Application Architecture
Bron: HL7 wiki
Men neme een architect... Recept voor een goed zorgsysteem
17
IHE • Gericht op toepassing van standaards tbv interoperabiliteit • Integratie profielen • IHE-Connectathon
Bron: IHE International
Men neme een architect... Recept voor een goed zorgsysteem
18
Commerciële organisaties • • • • •
Siemens Microsoft IBM Oracle Capgemini
• CORA Model Men neme een architect... Recept voor een goed zorgsysteem
19
Siemens – IT Reference Architecture for Healthcare • (Referentie) Enterprise architectuur met focus op ICT • Holistische benadering – – – –
Business Proces Applicaties IT Infrastructure
• Sluit aan bij Men neme een architect... Recept voor een goed zorgsysteem
Bron: ITAH Whitepaper.pdf
– TOGAF – IHE (dus HL7 en DICOM) 20
Microsoft Connected Health Framework • Referentie architectuur – Procesmodel – Business Framework (‘Health & Social Care’) – Technology Framework
• Onderkent meerdere Viewpoints – – – – – – Bron: CHF ADB v2 Part 3 Technical Framework.pdf
Zorgontvanger Instelling Zorgverlener Financier Overheid Onderzoek
Men neme een architect... Recept voor een goed zorgsysteem
21
IBM • Healt Information Framework • ‘Industry Libraries’ – Gebaseerd op bestaande ‘standaard’ producten – Use cases specifiek voor zorginstellingen
Bron: Wikipedia, OASIS
Men neme een architect... Recept voor een goed zorgsysteem
22
Oracle • Geen vrij beschikbare referentie architectuur • Wel ‘Industry Specific Solutions’ – Healthcare Master Person Index – Health Information Exchange – ...
Bron: Oracle OPN netwerk
Men neme een architect... Recept voor een goed zorgsysteem
23
Capgemini HIE Reference Architecture
Users Pathology Disciplines
Patient/ Family
Clinicians
Care Provider Contracting/ Public Health Management Commissioners Officials
Partner Providers
Diagnostic Services
Finance
• Health Information Exchange Reference Architecture
IT Administration
Data Steward
Channels Internet Site
Extranet
Internet
Patient Portal
Partner Portal
Results Reporting
Referrals/ Authorizations
CRM/ Case Mgmt
Data Stewardship Portal
Finance Portal
Presentation
Patient Master
Intranet
Configuration Portal
Routing
Queuing
Technical Directory
Discharge Notification
Core Message Delivery & Management Technical Monitoring
Clinician/ Patient Messaging
Patient Id. Management
Advice Information Retrieval
Orchestration
Provider Id. Management
Clinical Decision Support
Reporting
Analytics
Data Repository
Care Pathway Management
Subscriptions
Record Locator Service
Adapters
Terminology Services
Managed Repository Services
Pay-Per-Use Billing
Transaction Log
Hosting Services Data Mgmt File Services Data Processing
Clinician/ Clinician Messaging
Managed Exchange Services
Logging & Billing Transaction Analysis
Prescribing/ Dispensing
Gateway Services Partner Gateway
Internet Gateway
Print Services
Bron: Capgemini
Transaction Log
Document Repository
Document Registry
External Services Gateway (e.g., NHIN)
Mobile Working Gateway
Management Services Asset Mgmt System Mgmt Problem Mgmt
Storage
Environment
Change Cntrl
Network
Data Quality
Scheduling
Help Desk
Business Continuity Time Stamp Ctrl
Patient/Provider Platforms & Devices
Master Data Management
Clinical/Administrative Services Test Requesting
Provider Master
Financial Reporting
Service s Registry
Audit
Analytics Portal
Contact Centre
ETL
Authorization Authentication
Clinician Portal
Patient Health Status & History
Information Governance
Information Security
Primary Care Lab System Radiology GP EMR-Lite Results/Images Systems Intranet/Mobile Device Gateway
Managed Service Platform Environmental Services
Deployment
• Poster tijdens de lunch • Themasessie F. De architectuur van een regionaal servicepunt Floor Bos
Men neme een architect... Recept voor een goed zorgsysteem
24
COmmon Reference Architecture • IT-Solution Architecture reference model • TOGAF fase D en E – Technology architecture – Opportunities and Solutions
Bron: coramodel.com
Men neme een architect... Recept voor een goed zorgsysteem
25
‘Practice based’ • Ziekenhuis Informatie Model • Referentie Informatie Model Ziekenhuisapotheken • Referentiemodel EPD voor de GGZ • Revalidatie EPD • Zorg Informatie Model • AWBZ brede zorg registratie - BEP model • HIS-Referentiemodel • Referentiedomeinenmodel ziekenhuizen Men neme een architect... Recept voor een goed zorgsysteem
26
Ziekenhuis Informatie Model (1984) Het ziekenhuisinformatiemodel (ZIM) geeft een algemeen beeld van de informatievoorziening die nodig is voor de aktiviteiten in het algemene ziekenhuis
Het ZIM is opgebouwd uit de volgende elementen: — ziekenhuisaktiviteiten die deel uitmaken van een besturend en een uitvoerend proces; — informatiebehoeften: voor het verrichten van aktiviteiten is informatie nodig, waarin moet worden voorzien middels gegevensverstrekkingen; — gegevens, die worden verstrekt om in informatiebehoeften te voorzien; — gegevensvastleggingen: om gegevens te kunnen verstrekken, worden deze eerst door een aktiviteit vastgelegd. Bron: Ziekenhuisinformatiemodel, 1984
Men neme een architect... Recept voor een goed zorgsysteem
27
Referentie Informatiemodel voor Ziekenhuisapotheken Gericht op: 1. de gebruiker inzicht verschaffen in de bedrijfsprocessen van de ziekenhuisapotheek en het belang van de beschikbaarheid van informatie bij het adequaat uitvoeren ervan, 2. de gebruiker gereedschap aanbieden waarmee veranderingen/verbeteringen snel en efficiënt kunnen worden uitgevoerd.
Bron: nvza
Men neme een architect... Recept voor een goed zorgsysteem
28
Referentiemodel EPD voor de GGZ • Gericht op selectie EPD voor GGZ – Procesmodel – Requirements • Functioneel per proces • Non-functioneel
• tbv . . . – GGZ Nederland – GGZ instellingen – Software leveranciers Bron:GGZ Nederland
Men neme een architect... Recept voor een goed zorgsysteem
29
Revalidatie EPD • Ontwerp tbv sector – Niet als referentie, maar om te bouwen en te implementeren
• 3 dossier niveau’s • Procesmodel
Bron: Presentatie_Functioneel_Ontwerp_Revalidatie_EPD_28_juni_2007
Men neme een architect... Recept voor een goed zorgsysteem
30
Procesmodel AWBZ instellingen • Gericht op PvE voor ECD in VVT en VG – High level procesmodel – ‘clickable’ procesmodel
Bron: zzpclientagenda / btsg
Men neme een architect... Recept voor een goed zorgsysteem
31
Samenhang informatievoorziening gemoderniseerde AWBZ • Gericht op tonen samenhang tussen verschillende partijen • Aansluitend bij NORA
Bron: Actiz; Standaardiseren, hoe doe je dat
Men neme een architect... Recept voor een goed zorgsysteem
32
AWBZ-brede zorgregistratie BEP model • Gericht op AWBZ sector – Bedrijfsregels – EI-standaarden – Processen
• tbv uitwisselen informatie – – – – –
Bron: www.zorgregistratie.nl
Zorgkantoor CIZ Zorgaanbieders CAK Client
Men neme een architect... Recept voor een goed zorgsysteem
33
HIS-Referentiemodel • 25 jaar dé leidraad voor inrichting HIS • Huisarts Informatie Systeem – Brede ICT ondersteuning voor de huisarts
• Documentatie – Publieksversie
Bron: publieksversie_HIS_Refmodel_sept10.pdf
Men neme een architect... Recept voor een goed zorgsysteem
34
Referentiedomeinenmodel ziekenhuizen • i-Ziekenhuis – Gestart vanuit NVZ – Kader ter ondersteuning van de inrichting van de informatievoorziening in ziekenhuizen
• Referentiearchitectuur ter ondersteuning op snijvlak zorg en ICT
Bron: Nictiz
Men neme een architect... Recept voor een goed zorgsysteem
35
Welk referentiemodel in welke architectuurfase
Users Pathology Disciplines
Patient/ Family
Clinicians
Care Provider Contracting/ Public Health Management Commissioners Officials
Partner Providers
Diagnostic Services
Finance
IT Administration
Data Steward
Channels Financial Reporting
Intranet
Internet Site
Extranet
Internet
CRM/ Case Mgmt
Data Stewardship Portal
Finance Portal
Presentation
Patient Master
Contact Centre
Partner Portal
Configuration Portal
Routing
Test Requesting
Queuing
Technical Directory
Results Reporting
Referrals/ Authorizations
Discharge Notification
Core Message Delivery & Management Technical Monitoring
Advice Information Retrieval
Orchestration
Provider Id. Management
Clinical Decision Support
Reporting
Analytics
Data Repository
Care Pathway Management
Subscriptions
Record Locator Service
Adapters
Terminology Services
Managed Repository Services
Pay-Per-Use Billing
Transaction Log
Hosting Services Data Mgmt File Services Data Processing
Patient Id. Management
Managed Exchange Services
Logging & Billing Transaction Analysis
Prescribing/ Dispensing
Clinician/ Patient Messaging
Print Services
Transaction Log
Document Repository
Document Registry
Gateway Services Partner Gateway
Internet Gateway
External Services Gateway (e.g., NHIN)
Mobile Working Gateway
Management Services Asset Mgmt System Mgmt Problem Mgmt
Storage
Environment
Change Cntrl
Network
Data Quality
Scheduling
Help Desk
Men neme een architect... Recept voor een goed zorgsysteem
Business Continuity Time Stamp Ctrl
Patient/Provider Platforms & Devices
Master Data Management
Clinical/Administrative Services Clinician/ Clinician Messaging
Provider Master
Patient Portal
Service s Registry
Audit
Analytics Portal
ETL
Authorization Authentication
Clinician Portal
Patient Health Status & History
Information Governance
Information Security
Primary Care Lab System Radiology GP EMR-Lite Results/Images Systems Intranet/Mobile Device Gateway
Managed Service Platform Environmental Services
Deployment
36