Conferentie Met Recht Geletterd 29 november De g-factor in uw bedrijf of organisatie

Conferentie Met Recht Geletterd – 29 november 2010

De g-factor in uw bedrijf of organisatie

Achtergrond G-factor Kadert in toenemende aandacht voor laaggeletterdheid op de werkvloer:  Pact van Vilvoorde (2001) – engagement van overheid en sociale partners  Plan Geletterdheid Verhogen (2005)  Competentieagenda (2007) – engagement in kader van competentieontwikkeling werknemers in lagere functies

Project:  in opdracht van Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming  door HIVA en Centrum voor Taal en Onderwijs K.U. Leuven

2

Vorm en inhoud G-Factor Folder, brochure en interactieve website  Sensibilisering: belang van geletterdheid voor werkgevers én werknemers  Screening: checklist geletterdheidseisen op de werkvloer  Detectie: van laaggeletterdheid  Acties:  geletterdheid bevorderen doorheen de hele loopbaan  geletterdheidsbarrières voorkomen  Bedrijfsbeleid: verankering van aandacht voor geletterdheid in het bedrijfsbeleid  Aanvullend: financieringsmogelijkheden, beschikbare trainingen, voorbeelden van geletterheidspraktijken in bedrijven en organisaties G-stappenplan 3

Belang geletterdheid algemeen  Geletterdheid is een sleutelcompetentie: cruciaal om andere competenties te ontwikkelen  Vlaanderen is een kenniseconomie: grote behoefte aan geletterde mensen  Geletterheidseisen blijven stijgen en worden steeds specifieker: noodzaak van levenslang leren 4

Belang voor werkgever Bij bedrijfsontwikkelingen als  een snel veranderende markt:  competenties van laaggeletterden groeien vaak onvoldoende mee met ontwikkeling in een bedrijf of organisatie.

 een sterk een concurrentiële markt:  laaggeletterden zullen meer moeite hebben om nieuwe vak- en productkennis aan te leren en te voldoen aan hogere eisen m.b.t. kwaliteit of efficiency

 sterke groei:  laaggeletterde nieuwe en ervaren werknemers kunnen minder makkelijk doorgroeien

 herstructurering of reorganisatie:  laaggeletterden zullen meer moeite hebben om zich nieuwe taken 5 eigen te maken.

Belang voor werkgever Bij competentieontwikkeling van werknemers: laaggeletterden kunnen problemen ondervinden bij  bijhouden van vakkennis  op de hoogte raken en blijven van de ontwikkelingen in een bedrijf of organisatie  zelfstandig kunnen werken  samen kunnen werken met collega’s  klantgericht kunnen werken  flexibele inzetbaar kunnen zijn  opvolgen van de regelgeving

G-test voor bedrijven en organisaties 6

Belang van de werknemer  minder arbeidsongevallen door een beter begrip van de veiligheidsvoorschriften  competentieontwikkeling tijdens de hele loopbaan  betere vooruitzichten op promotie  minder kans op ontslag  meer kansen tot persoonlijke ontwikkeling met een positief gevolg voor de levensloopbaan  groei gevoel van eigenwaarde

7

Screening van geletterdheidseisen Checklist G-factor op de werkvloer  Geletterheidsheidstaken in kaart brengen (lezen, schrijven, cijfermatige gegevens verwerken, grafische teksten verwerken)  Digitale verwerking van die taken bepalen  Belang bepalen voor functioneren als werknemer (ook toekomstgericht)  Frequentie bepalen  Mate van ondersteuning bepalen  Moeilijkheidsgraad bepalen

overzicht van frequente, cruciale informatieverwerkende taken die werknemers zonder ondersteuning uit moeten voeren 8

Laaggeletterdheid detecteren  Signalen van laaggeletterdheid herkennen  Competentiegericht functioneringgesprek  Welke taken heb je uitgevoerd?  Beschrijf de afzonderlijke stappen die je hebt gezet.  Ben je tevreden over het resultaat?  Waarover ben je wel of niet tevreden?  Waar heb je moeite mee?  Waarom ging het mis?  Waarom moest je hulp vragen?  Kun je in zo’n geval altijd hulp vragen?  Hoe komt het dat je die instructie/dat voorschrift verkeerd hebt begrepen?  Persoonlijk ontwikkelingsplan ook voor laaggeschoolde werknemers 9

Beleid voor geletterheidsheidstraining A Wanneer een klein aantal taken boven niveau 1:  nagaan of er een alternatieve oplossing voor deze taken te vinden is leidraad Bedrijfsinformatie screenen en aanpassen  werknemer(s) extra ondersteuning op de werkvloer bieden B Wanneer en groot aantal taken boven niveau 1:  een opleiding op maat organiseren checklist Geletterdheidstrainingen organiseren  een passende opleiding zoeken in het reguliere aanbod lijst Aanbieders van geletterdheidstrainingen 10

Trainingen richten opde doelgroep Een standaard geletterdstraining is niet geschikt voor de meerderheid van de laaggeletterden:    

ontbreken van motivatie vaak negatieve schoolervaringen (h)erkennen vaak eigen leerbehoeften niet kunnen zich gestigmatiseerd voelen door het volgen van een geletterdheidstraining  hebben vaak moeite om de transfer te maken van wat ze in een cursus leren naar authentieke taken op de werkplek

11

Geïntegreerd en contextgebonden  G-factor, functioneringsgesprekken en POW's bepalen leerdoelen  Realistische en authentieke taken  Mogelijkheden voor differentiatie  Integratie van vakinhouden en digitale vaardigheden bij informatieverwerkende en -producerende taken  Zoveel mogelijk binnen het bedrijf en in werktijd  Cursisten betrekken bij de inhoud  Permanente en Brede evaluatie (vermijd een schriftelijk examen) 12

Goede praktijken  Maak de eisen bij aanwerving niet hoger dan nodig voor de functie  Neem mogelijke geletterdheidsbarrières bij de aanwerving weg  Beschouw werken aan geletterdheid als een normale zaak (competentie geletterdheid = levenslang leren)  Werk aan geletterdheid vanaf het onthaal  Besteed aandacht aan heldere en aantrekkelijke bedrijfscommunicatie (charter eenvoudig Nederlands)  Schakel peters en coaches in  Maak bijscholing en demonstraties ervaringsgericht  Zorg voor voldoende variatie in het takenpakket van werknemers  Verankering de zorg voor geletterdheid in alle aspecten van het bedrijfsbeleid 13

Verankering in bedrijfsbeleid BEDRIJF 

screening bedrijfsinformatie



charter eenvoudig Nederlands

Communicatiebeleid

 werk- en veiligheidsinstructies toegankelijk maken

WERKPLEK

Innovatiebeleid

 IT-security verhogen door training digitale vaardigheden

Veiligheidsbeleid

Kwaliteitsbeleid

WERKNEMERS

 geletterdheid integreren in technische bijscholing  klantgerichtheid verhogen door training communicatieve vaardigheden

Diversiteitsbeleid

 preventieve geletterdheidstraining

 geletterdheidsbarrières wegnemen bij aanwerving

HR-beleid  juiste inschatting geletterdheidseisenbij aanwerving  aandacht voor geletterdheid binnen competentiegericht functioneringsgesprek

Opleidingsbeleid

 ondersteuning bij geletterdheidstaken op de werkplek

 geletterheidstrainingen in het opleidingsprogramma  ervaringsgerichte bijscholing

14

Wensen voor de toekomst  Herkenbare geletterdheidseisen in beroepsprofielen SERV?  Geletterdheid koppelen aan de Vlaamse Kwalificatiestructuur? (VKS) – vergelijk Screening Laaggeletterdheid VDAB (project CTO en CITO)  Preventie: geletterdheid integreren in alle vakken in beroepsopleidingen (project Gkracht + G-coach) 15