CONCEPT MEERJARENBELEIDSPLAN Analyse van de golfwereld Visie en missie van de NGF Doelstellingen

CONCEPT MEERJARENBELEIDSPLAN 2011-2016 • Analyse van de golfwereld • Visie en missie van de NGF • Doelstellingen

NGF MEERJARENBELEIDSPLAN 2011-2016 - CONCEPT

Begrippen en afkortingen

2

1 Golf. Sport voor het leven

3

2 Maatschappelijke trends en hun invloed op golf

4

3

5

Analyse van de golfwereld • Algemeen • Golfclubs • Topgolf

4 Meerjarenbeleidsplan 2011-2016

8

5 Visie en Missie

9

6

De organisatie van de NGF • Structuur • Positionering • Marketing en communicatie • Financiën

11

7

Doelstellingen • Golfsport • Golfclubs • De individuele golfer • Topgolf en talentontwikkeling

14

8 Beoogde resultaten

19

9 Samenvatting Meerjarenbeleidsplan 2011 - 2016

20

INHOUD

Foto omslag: Golfbaan De Stok, Roosendaal

INHOUD

1


2

BEGRIPPEN EN AFKORTINGEN Club Developer

GF-medewerker die de clubs ondersteunt in het plannen en N uitvoeren van de verschillende clubondersteuningsprogramma’s

Committed to Green

rogramma om natuur, milieu en duurzaamheid op golfbanen te P ontwikkelen

Committed to Jeugd

Programma om jeugdgolf te stimuleren

Committed to Talent

Programma om talent op te sporen en te ontwikkelen

EGA

European Golf Association

ET

European Tour

GEO

Golf Environment Organization

Golfvaardigheidsbewijs

ewijs dat men de elementaire golftechniek beheerst en B voldoende kennis heeft van regels en etiquette

GTH

olf Team Holland. Deze stichting begeleidt jonge golfers in het G begin van hun professionele loopbaan

Handicap

Criterium voor het spelniveau van een golfer

LET

Ladies European Tour

NGA

Nederlandse Greenkeepers Associatie

NGF

Nederlandse Golf Federatie

NOC*NSF

Nederlands Olympisch Comité*Nederlandse Sport Federatie

NVG

Nederlandse Vereniging van Golfaccomodaties

PGA Holland

Professional Golfers Associatie Holland

Ryder Cup

Tweejaarlijkse wedstrijd tussen herenteams van de VS en Europa

Solheim Cup Europa

Tweejaarlijkse wedstrijd tussen damesteams van de VS en

Stichting Golfsport

De stichting die het register van vrije golfers beheert

Topgolf

Topsport op zowel amateur als professioneel niveau

Vrije golfer

olfers die bij geen enkele golfclub zijn aangesloten maar zich G hebben laten registeren bij de Stichting Golfsport

Wegwijsprogramma’s

rogramma’s die specifiek geselecteerde doelgroepen relevante P informatie verschaffen

1

GOLF. SPORT VOOR HET LEVEN Golf is een sport die elk mens kan beoefenen, zijn leven lang. De Nederlandse Golf Federatie (NGF) zet zich in voor de ontwikkeling van de golfsport en voor alle golfers. Het vorige Meerjarenbeleidsplan (2007/2011) bevatte vier ambities: gebalanceerde groei, groenere golfbanen, Nederlanders in de Ryder Cup (heren) en de Solheim Cup (dames), en last but not least: golf dat op waarde wordt geschat. De meeste doelstellingen zijn ruimschoots gehaald. Wat nog niet (geheel) is waargemaakt, is overgenomen in dit Meerjarenbeleidsplan 2011/2016. Golf heeft zich de afgelopen decennia sterk ontwikkeld. Begin 2011 waren er 360.000 geregistreerde golfers en ruim 200 golfclubs. In Nederland hebben alleen voetbal en tennis meer beoefenaars.

GOLF. SPORT VOOR HET LEVEN

BEGRIPPEN EN AFKORTINGEN


In 2010 is golf bovendien een olympische sport geworden. Golf zal dus meer aandacht van de media krijgen, waardoor de bekendheid bij het publiek de komende jaren zal toenemen. Golf wordt toegankelijker. Het publiek zal 'golfhelden' gaan koesteren en meer betrokken willen zijn bij grote evenementen. Nóg meer mensen zullen zich aangetrokken voelen tot deze sport. Het Meerjarenbeleidsplan 2011-2016 geeft de richting aan, waarin de NGF de succesvolle ontwikkeling van de golfsport wil voortzetten en hoe zij haar (inter)nationale positie als sportfederatie wil verstevigen. Het bestuur heeft zijn ambities verspreid over een aantal aspecten. De bijbehorende doelstellingen moeten een concrete bijdrage leveren aan de genoemde ontwikkeling. Naast het NGF-bestuur zijn verenigingsbestuurders, andere golforganisaties, medewerkers van het Federatiebureau en verschillende experts betrokken bij golf. Dit Meerjarenbeleidsplan is mede tot stand gekomen dankzij hun medewerking en inspanning.

3


Wie succesvol beleid voor de komende jaren wil bepalen, moet de externe factoren kennen. Om golf in de breedte en in de diepte maximaal te kunnen ontwikkelen, moet de NGF op de hoogte zijn van maatschappelijke trends. De huidige trends zijn: individualisering, informatisering, professionalisering, intensivering en vergrijzing. Deze trends beïnvloeden ook de golfsport. Individualisering Mensen zijn onafhankelijker dan ooit en hebben meer keuzemogelijkheden. Ze stellen hoge eisen en zijn goed geïnformeerd. Eind 2010 bestond 33% van alle huishoudens uit één persoon. In 2020 zal dit 40% zijn; het aantal huishoudens neemt dus toe. Wie mensen wil bereiken, moet hen individueel benaderen. Informatisering Internet geeft direct toegang tot de juiste informatie en andersom ontvangt iedereen steeds meer gepersonifieerde informatie. Deze doorgaande ontwikkeling is ook op korte termijn zó ingrijpend, dat besturen van golfclubs en de NGF er nu al mee te maken krijgen bij het bepalen van hun beleid. Ook andere partijen in de golfsport zullen proberen optimaal te profiteren van deze trend. Professionalisering Het verbeterde opleidingsniveau leidt onder andere tot een kritischer en mondiger publiek. Deze ontwikkeling én de toegenomen transparantie dankzij internet dwingen de betrokkenen om professionele kwaliteit te leveren. Intensivering Mensen willen tegenwoordig 'alles' meemaken en beleven. Zij benutten de mogelijkheden ten volle. Golf is voor de meeste beoefenaren slechts één van hun activiteiten. Men verwacht flexibiliteit van de aanbieders, zodat men zelf kan bepalen wat men wanneer doet. Vergrijzing De komende dertig jaar zal het aantal 50-plussers in dit land met 45% toenemen tot 7,1 miljoen mensen. Actieve sportbeoefening is onderdeel geworden van de leefstijl van ouderen. Zij hebben andere motieven dan jongeren: sociale contacten en gezondheid zijn de belangrijkste drijfveren bij hun zoektocht naar een passende sport. Het is niet de vraag óf ouderen gaan sporten, maar wáár zij dat doen. Aanpassing van het aanbod op de wensen van deze groep is hierdoor minstens zo belangrijk als stimulering van de vraag. De golfsport heeft een goede uitgangspositie om de groep 50-plussers te bedienen, onder andere doordat men golf tot op zeer hoge leeftijd kan spelen.

3 ANALYSE VAN DE GOLFWERELD Golf kent wereldwijd ruim 80 miljoen beoefenaars; de meesten (25 miljoen) spelen in de Verenigde Staten. In Europa zijn er bijna 4,5 miljoen golfers op ruim 6.500 banen. In de afgelopen tien jaar groeide golf in Europa met ongeveer 1,5 miljoen mensen en bijna duizend banen. De belangrijkste Europese golflanden zijn Engeland, Duitsland, Zweden, Frankrijk, Nederland en Spanje. Nationale ontwikkelingen In 1990 waren er in Nederland 110 banen voor 50.000 golfers. In 2010 kunnen de ruim 360.000 beoefenaren terecht op 200 golfaccommodaties. Golf is in 2009 de derde sport van Nederland geworden, gerekend naar het aantal geregistreerde beoefenaren:

Voetbal Tennis Golf Gymnastiek Hockey

ANALYSE VAN DE GOLFWERELD

MAATSCHAPPELIJKE TRENDS EN HUN INVLOED OP GOLF

2 MAATSCHAPPELIJKE TRENDS EN HUN INVLOED OP GOLF


1.200.000 750.000 360.000 275.000 210.000

Golf groeit in Nederland al vele jaren achtereen, mede door de toegenomen toegankelijkheid van deze sport, maar de groei is in de afgelopen vijf jaar licht gedaald. Kwamen er in 2005 nog 25.000 golfers bij, in 2010 waren dit er 19.000. De meesten worden lid van een golfclubzonder-baan of spelen als vrije golfer, zonder zich aan te sluiten bij een club. Minder dan 20% wordt meteen lid van een golfclub-met-baan. Individuele golfer Tot ongeveer 1995 was elke golfer lid van een golfclub-met-baan. Onder invloed van de genoemde maatschappelijke trends is het lidmaatschap van een golfclub-met-baan niet langer vanzelfsprekend. Anno 2010 zijn 140.000 van de 360.000 golfers lid van een golfclub-met-baan. 70.000 golfers zijn lid van een golfclub-zonder-baan (virtuele golfclubs) en 150.000 spelers hebben zich als zogenoemde vrije golfer laten registreren bij de Stichting Golfsport.

GRAFIEK AANTAL EN SOORT GOLFERS

Redenen voor het lidmaatschap van een golfclub-met-baan zijn de mogelijkheden om a) te spelen als men daar zin in heeft, b) sociale contacten te onderhouden en c) aan wedstrijden deel te nemen. Wie niet regelmatig speelt, wordt doorgaans geen lid van een golfclub-metbaan. Ook de kosten van het lidmaatschap spelen een rol en de groep golfers die zich niet bij een club aansluit, speelt bij voorkeur op verschillende banen. Leden van golfclubs-met-baan beoefenen hun sport actiever dan andere golfers. De eerstge4

5



noemden spelen gemiddeld zo’n 30 ronden per jaar; leden van golfclubs-zonder-baan gemiddeld tien. De vrije golfer is met gemiddeld vijf ronden per jaar de minst actieve beoefenaar. Hetzelfde beeld ziet men bij het aantal golfers met een handicap. Twee van de drie leden van een golfclub-met-baan hebben een handicap. Bij de leden van golfclubs-zonder-baan is dit ruim 33%, terwijl nog geen 5% van de vrije golfers een handicap heeft.

staat dat het lidmaatschap van een golfclub-met-baan vaak een aanzienlijke investering vergt, wat voor zo'n 80% van de beginnende golfers reden is om geen lid te worden. Golfclubsmet-baan kunnen daling van hun ledental tegengaan door differentiatie in de soorten lidmaatschap, samenwerking met andere golfclubs, en ontwikkeling van andere financieringsvormen.

• • •

Golfclubs-zonder-baan Bij golfclubs-zonder-baan komt 60% van de nieuwe leden als beginnende golfer binnen. 35% was eerder vrije golfer en 5% was lid van een golfclub-met-baan. Golfclubs-zonder-baan zijn vaak zeer toegankelijk, door lage tarieven en aantrekkelijke kortingen op andere golfbanen. In deze categorie is het ledenverloop groter dan bij golfclubs-metbaan. Golfclubs-zonder-baan ondervinden concurrentie van golfclubs-met-baan die de bakens verzetten. Zij zullen zich moeten beraden over de inhoud van hun product. Het lidmaatschap zal meer moeten bieden dan kortingen (die tot prijserosie leiden). De uitdaging ligt in goede relaties en samenwerking met andere golfclubs.

Ook qua leeftijd bestaan er grote verschillen tussen de leden van golfclubs-met-baan en van golfclubs-zonder-baan. Onderstaande figuur toont dat de meeste leden (55%) van golfclubsmet-baan tussen de 50 en 70 jaar oud zijn. Bij de vrije golfers is de grootste groep tussen de 30 en 50 jaar.



Uitdaging De leeftijdsopbouw van beide categorieën golfclubs verschilt aanzienlijk. Leden van een golfclub-zonder-baan (en de vrije golfers) zijn tussen de 30 en de 50 jaar oud; hun loopbaan en gezin hebben hogere prioriteit dan beoefening van de golfsport. De uitdaging voor alle golfclubs ligt in het aanbod van interessante lidmaatschapsvormen voor beginnende en/of vrije golfers. Bij het wekken van belangstelling van de vrije golfer kan de NGF een belangrijke rol spelen. TOPGOLF Bij de amateurs heeft Topgolf de afgelopen tien jaar een sterke ontwikkeling doorgemaakt. Dit is een rechtstreeks gevolg van de forse groei van het aantal jeugdige golfers, de sterke professionalisering van de begeleiding en de toename van de beschikbare middelen. Ook in het professionele golf zijn grote stappen gezet, vooral in de afgelopen vijf jaar. Golf Team Holland, op initiatief van de NGF tot stand gekomen, zorgde ervoor dat jonge, talentvolle golfprofessionals kunnen rekenen op de nodige steun inzake begeleiding en financiën.

GOLFCLUBS Golfclubs-met-baan Uit de genoemde ontwikkelingen blijkt een verscheidenheid aan soorten golfers, met uiteenlopende wensen. De toename van het aantal leden van een golfclub-met-baan vertoont een neiging tot daling. De doorgaande groei van het ledental van golfclubs-zonder-baan bevestigt de verandering in de golfwereld. Golfclubs-met-baan die gezond willen blijven, zullen moeten reageren op de veranderende omstandigheden. Sterke punten van golfclubs-met-baan zijn de sociale aspecten, de beschikbaarheid van starttijden en de mogelijkheid om deel te nemen aan (competitie)wedstrijden. Hiertegenover

6

In 1924 was golf voor het laatst een olympische sport; deze status kreeg golf in 2009 opnieuw. NOC*NSF beschouwt de NGF als dé gesprekspartner inzake criteria voor deelname, eventuele financiële bijdrage en begeleiding van potentiële deelnemers. Bij de Olympische Spelen van 2016 zullen eventuele Nederlandse deelnemers per definitie professionele golfers zijn. Betere coaching is een van de noodzakelijke voorwaarden voor succes. Aangezien de Professional Golfers Associatie Holland (PGA Holland) zich onder andere bezighoudt met opleiding van coaches, beschouwt de NGF deze organisatie als belangrijke en logische partner in haar olympische ambitie. De NGF voelt zich verantwoordelijk voor talentontwikkeling, van clubniveau tot olympisch niveau. Hierin weet zij zich gesteund door 90% van alle golfclubs. Voor een vruchtbare ontwikkeling van talenten is het nodig dat de structuren van Committed to Jeugd, Committed to Talent, NGF-selecties, Golf Team Holland en het Olympisch Golfteam op elkaar aansluiten. De focus op kwaliteit en resultaat moet leiden tot olympisch succes.

7


MEERJARENBELEIDSPLAN 2011-2016 Het kader voor het Meerjarenbeleidsplan 2011-2016 is opgesteld door het NGF-bestuur, NGF-commissievoorzitters en de werkgroep Meerjarenbeleidsplan (bestaande uit NGFleden, medewerkers van het Federatiebureau en derden). Dit beleidsplan is gebaseerd op de Visie en Missie die het bestuur en de directie van de NGF gezamenlijk hebben opgesteld. Deze Visie en Missie waren uitgangspunt voor de bepaling van de doelstellingen die zijn gebaseerd op vijf pijlers: 1 Golf als breedtesport 2 Golfclubs 3 Individuele golfers 4 Topgolf 5 Nederlandse Golf Federatie De beschrijving van deze pijlers maakt gebruik van verschillende analyses en onderzoeksrapporten, zoals

• Spelersonderzoek 2009 • Visie 2015 • Evaluatie van het Meerjarenbeleidsplan NGF 2007-2011 • Enquête onder de NGF-Leden in de eerste helft van 2010 • Analyse van de NGF-database inzake ontwikkelingen ledenaantallen, migratie en handicaps (2007-2010)

• Analyse van onderzoeken door onder andere het NOC*NSF en het Sociaal Cultureel Planbureau.

5 VISIE EN MISSIE De NGF heeft haar Visie en Missie gebaseerd op maatschappelijke trends en analyses van de golfsport, en als volgt gedefinieerd: VISIE De NGF is er voor iedere golfer en ziet het als haar taak om ervoor te zorgen dat zo veel mogelijk mensen plezier aan golf beleven. Dit denkt zij te kunnen bereiken door

VISIE EN MISSIE

MEERJARENBELEIDSPLAN 2011-2016

4


1 verdere ontwikkeling van de golfsport, door meer mensen in contact te brengen met golf en de toegankelijkheid van de sport te vergroten. 2 ondersteuning van golfclubs met relevante producten en diensten, waarmee zij hun ledenbestand voldoende op peil kunnen houden. 3 de golfer te leren kennen, te volgen en te begrijpen. 4 verdere ontwikkeling van Topgolf via een state of the art begeleidingsstructuur, van Committed to Jeugd tot en met de Olympische Spelen van 2016. 5 een zeer effectieve organisatie te zijn die gebruik maakt van haar sterke vrijwilligersstructuur, ondersteund door een efficiënt en professioneel Federatiebureau. Ad 1 De NGF verwacht dat de groei van de afgelopen jaren niet vanzelf of in dezelfde mate voortgaat. Met de nodige inspanning moet groei van 2 à 3 % per jaar echter mogelijk zijn; deze zou het totale aantal golfers in 2016 op zo'n 410.000 brengen (2011: 360.000). Voor zulke groei zal de golfwereld steeds actiever moeten zijn bij het aantrekken van nieuwe beoefenaren en bij de verbetering van de toegankelijkheid en kwaliteit. Ook de NGF zal hierin (pro) actiever zijn dan voorheen. Ad 2 Door de behoeften van de individuele golfer goed te kennen (zie ook ad 3), kan de NGF betere diensten verlenen aan de golfclubs. In de komende jaren is het voor golfclubs van wezenlijk belang om te voorzien in de behoeften van hun (aspirant)leden. De NGF ziet het als haar taak om de noodzakelijke kennis van de behoeften van individuele golfers centraal op te bouwen en deze kennis proactief te verwerken in maatwerk inzake producten voor en diensten aan golfclubs. Ad 3 Het is belangrijk om de individuele golfer beter te leren kennen, te volgen en hem zodoende ook beter te begrijpen, alsmede te bepalen waaraan de verschillende doelgroepen behoefte hebben. Hoe groter deze kennis, des te beter kunnen de producten en diensten zijn die de golfclubs afnemen, om zo goed mogelijk te voorzien in de behoeften van hun leden. Ad 4 Nu golf een olympische sport is, stijgt ook het ambitieniveau voor Topgolf. In de komende periode wil de NGF enerzijds voldoen aan de voorwaarden voor olympisch succes en anderzijds zorgen voor verbinding met de breedtesport. Zij neemt hierbij als uitgangspunt dat succesvolle topsport een impuls geeft aan de ontwikkeling van de breedtesport. Ad 5 De grote vrijwilligersorganisatie van de NGF vertegenwoordigt een enorme kracht. Een

8

9



betrekkelijk klein Federatiebureau ondersteunt het NGF-bestuur en de NGF-commissies. Het Federatiebureau zal de komende jaren enigszins moeten groeien om de ambities te kunnen waarmaken, maar het is van wezenlijk belang om doelmatig te blijven werken, gebruik makend van de vrijwilligersorganisatie. MISSIE NGF Tegen de achtergrond van zijn Visie formuleerde het NGF-bestuur de volgende Missie:

De Nederlandse Golf Federatie wil de golfsport ontwikkelen, in de breedste zin van het woord, ten dienste van de spelbeleving en het plezier van de golfer.

ORGANISATIESTRUCTUUR De NGF staat onder leiding van het Federatiebestuur dat verantwoording aflegt aan de algemene ledenvergadering. Het bestuur wil voorwaarden-scheppend werken, zoals een Raad van Beheer dit doet: de Raad van Beheer, de directie en het managementteam zijn belast met de beleidsvorming. Voor de uitvoering van het beleid zijn de directie en het managementteam verantwoordelijk. De toetsing van het uitgevoerde beleid is voorbehouden aan de Raad van Beheer. De beslissingsbevoegdheid met betrekking tot het voorwaarden-scheppend beleid berust bij de Raad van Beheer. Het NGF-bestuur meent dat zowel de ingewikkelde indeling van ‘soorten’ golfclubs als ook de verhouding van stemrecht in de Algemene Ledenvergadering aanpassing behoeft. Het bepleit één soort lidmaatschap en gelijk stemrecht voor alle leden.

DE ORGANISATIE VAN DE NGF

VISIE EN MISSIE

6 DE ORGANISATIE VAN DE NGF

Niet alleen klanten (golfclubs en golfers) maar ook externe partijen stellen steeds hogere eisen aan de dienstverlening van de NGF. Dit vergt veel expertise en professionaliteit binnen de organisatie. De NGF richt haar organisatie zo in, dat deze voldoet aan de aanbevelingen die zijn vastgelegd in de notitie Goed Sportbestuur (Good Governance) van NOC*NSF. De NGF voldoet al aan een groot aantal van deze aanbevelingen; zij werkt de overige aanbevelingen uit en voert ze in. Het bestuur volgt relevante ontwikkelingen en past ze toe op de organisatie. Er is een duidelijke samenhang tussen het Meerjarenbeleidsplan van de NGF en de jaarlijks te presenteren begroting en de daarbij horende onderbouwing. Het Meerjarenbeleidsplan is een sturingsinstrument, waarbij de uitwerking van de strategische speerpunten in operationele doelen voldoet aan vijf voorwaarden: Specifiek, Meetbaar, Acceptabel, Realistisch en Tijdsgebonden (SMART). Deze operationele doelen zijn terug te vinden in activiteiten die jaarlijks in de november vergadering worden gepresenteerd en waarover het bestuur rapporteert in zijn jaarverslag. Deze werkwijze waarborgt de flexibiliteit binnen de organisatie, doordat tijdige bijsturing mogelijk is, aan de hand van actuele of verwachte ontwikkelingen. De NGF zet zich in om haar aantrekkelijkheid als werkgever van de beroepskrachten verder te versterken. Het moet ook voor vrijwilligers aantrekkelijk zijn om zich voor de NGF in te zetten. De nadruk komt te liggen op het unieke karakter van de NGF en de dynamiek van de golfsport – dit geldt voor zowel vrijwilligers als beroepskrachten. De organisatiestructuur van NGF en haar vrijwilligers zal op hoofdlijnen gehandhaafd blijven. Het reglement voor (her)benoeming krijgt extra aandacht. Het bestuur zal dit reglement strikter handhaven, om een betere doorstroming van vrijwilligers te bewerkstelligen, met continuïteit en betere dienstverlening als resultaat. POSITIONERING De NGF wil verder werken aan herkenbaarheid en toegankelijkheid van de organisatie, bij zowel golfclubs als individuele golfers. Ook de werkwijze en houding van de NGF-vrijwilligers zullen aandacht krijgen en verder in lijn worden gebracht met de beoogde uitstraling van de NGF. Kernwoorden voor de NGF-organisatie moeten zijn: behoefte-gedreven, proactief, energiek en waardevol. De NGF wil voorzien in de behoefte van de golfclubs en golfers en zal dus een groot deel van

10

11



haar producten en diensten digitaal moeten aanbieden. Internet en mobiele telefonie zullen hier een grote rol spelen.

MARKETING EN COMMUNICATIE

In de ondersteuning van golfclubs zal de NGF zich richten op de goede aansluiting van haar werkzaamheden op de golfclubs, onder andere door de inzet van zogenoemde club developers. De NGF wil alle clubbesturen eens in de twee jaar één op één spreken over hun behoeften en de mogelijkheden van de NGF om ze te ondersteunen. Op het gebied van golf moet de NGF een kenniscentrum zijn. Alle kennis omtrent sport, individuele golfer, golfclubs, golfregels alsmede duurzaamheid en milieu moet binnen de organisatie aanwezig zijn. Dit hoeft niet te betekenen dat de uitvoering van activiteiten per definitie binnen de NGF moet gebeuren. Het motto Golf. Sport voor het leven staat centraal. Binnen de Nederlandse golfwereld bestaat breed draagvlak voor deze filosofie, wat blijvende samenwerking mogelijk maakt. Daarnaast voelt de NGF zich maatschappelijk betrokken, in de breedste zin des woord, en verantwoordelijk voor het duurzaam gebruik van de terreinen waarop golfers hun sport beoefenen. Duurzaam beheer, onderhoud en ontwikkeling van de natuur op golfbanen is een belangrijke taak. Met het Committed to Green als speerpunt is de NGF sterk betrokken bij de ontwikkeling van natuur. Uiteindelijk moeten alle inspanningen ertoe leiden dat een significant aantal van de Nederlandse golfclubs gecertificeerd zijn bij de Golf Environment Organisation (GEO). Voor ouderen die willen bewegen, is golf de aangewezen sport. Blessures komen vrijwel niet voor en dankzij (elektrische) buggies en andere voorzieningen op golfbanen kunnen ook fysiek beperkte sporters betrekkelijk eenvoudig gebruik maken van de golfaccommodaties. De NGF streeft als koepelorganisatie in golf naar samenwerking met de tientallen relevante organisaties, van (semi-)overheidsinstellingen, andere sportbonden en evenementenorganisaties tot sponsoren. Een belangrijke partner van de NGF is het NOC*NSF. Het NOC*NSF is de koepelorganisatie voor de sport in Nederland. Als derde sport van Nederland wil de NGF bijdragen aan de ontwikkeling van sport in de breedste zin des woord. De prominente golforganisaties NVG en PGA Holland staan dicht bij de NGF. De NVG is een branche- en werkgeversvereniging; de leden bestaan uit eigenaren van golfaccommodaties. NGF en NVG overleggen en werken samen inzake onderhoud en duurzaamheid van golfbanen, onderzoek op het gebied van vraag en aanbod, en overige projecten. Op basis van de behoefte van golfclubs stellen zij een pakket diensten en producten samen, dat de clubs bij NVG en/of NGF kunnen afnemen. Dit assortiment van NVG en NGF komt ook beschikbaar voor niet-leden, tegen een marktconform tarief. Met PGA Holland werkt de NGF al actief samen ten aanzien van de opleiding van golfprofessionals, Topgolf en jeugdprogramma’s. NGF en PGA Holland willen er samen voor zorgen dat er met ingang van 2012 een opleidingsstructuur is, waarin talenten en coaches optimaal kunnen functioneren, met de absolute wereldtop als doel.

12

Marketing van golf mikt op uiteenlopende doelen: het uitdragen van het goede imago van golf, de maatschappelijke betrokkenheid bij natuur en milieu en de mogelijkheden die de sport bestaande en toekomstige golfers biedt. Uiteindelijk moet de marketing leiden tot kwantitatieve en vooral kwalitatieve groei van de sport: meer actieve beoefenaars. De NGF wil meer dan nu bekend staan als toegankelijk en bereikbaar. Om dit te bereiken moet zij via verschillende kanalen communiceren met golfers, golfclubs en andere relevante partijen. De NGF kan golfers rechtstreeks bereiken via het blad GOLFjournaal. Om beter te kunnen voorzien in de vraag van golfers en golfclubs is één-op-één-communicatie nodig. Internet is hiervoor het middel bij uitstek. Met een persoonlijk NGF-account, nieuwsbrieven en websites gaat de NGF directer met de golfer communiceren dan voorheen. De NGF wil producten, diensten, successen en goede voorbeelden van golfclubs beter bekend maken, zodat golfclubs nog meer van elkaar kunnen leren. Bovendien kan de NGF dan goed laten zien hoe zij golfclubs kan ondersteunen, waardoor de toegevoegde waarde van de Federatie voor golfclubs en nieuwe golfers beter zichtbaar wordt. Meer positieve publiciteit maakt de golfsport interessanter.



Niet alleen het bedrijfsleven maar ook de media (print, online, tv en radio) kunnen een belangrijke partij vormen in de ontwikkeling van zowel Top- als breedtesport. De NGF zal op mediagebied actiever optreden en er onder andere voor zorgen dat de relevante media op de hoogte zijn van de laatste ontwikkelingen in de golfsport. FINANCIËN Elke individuele golfer in Nederland betaalt contributie ten behoeve de ontwikkeling van de breedte- en topsport, het GOLFjournaal, de NGF-pas en de verzekeringspremie (WA). De NGF int de contributie om redenen van doelmatigheid via de golfclubs. De NGF meent dat elke golfer gelijkelijk moet bijdragen en zal er daarom voor zorgen dat de vrije golfer met ingang van 2012 niet alleen de NGF-afdracht betaalt, maar ook bijdraagt in de kosten van de Stichting Golfsport. De NGF voert een behoudend sponsorbeleid, al vindt zij sponsors van groot belang. Naast de financiële bijdragen van sponsors wil de NGF graag deel uitmaken van het zakelijke netwerk in Nederland. Om de ambities te kunnen waarmaken, zijn naast een goede strategie ook voldoende financiële middelen nodig. De NGF verwacht dat de begroting in de komende vijf jaren 15 tot 20 % zal groeien. Deze toename komt voort uit groei van het aantal golfers (30%), doorbelasting van de kosten van de Stichting Golfsport aan vrije golfers (40%) en aanpassing van de contributie van alle geregistreerde golfers aan eventuele veranderingen van het prijspeil (30%). Het bestuur verwacht gelijkblijvende inkomsten uit sponsoring, subsidies en andere activiteiten. De NGF zal niet-structurele inkomsten niet in de exploitatie opnemen als structurele kosten. De besteding van extra middelen wordt zoals te doen gebruikelijk middels een transparante begroting aan de Leden voorgelegd.

13


DOELSTELLINGEN Het bestuur heeft voor elk van de vijf pijlers (golfsport, golfclubs, individuele golfer, Topgolf en NGF, zie hoofdstuk 4) doelstellingen geformuleerd om de beoogde resultaten te kunnen boeken. Hieronder staan deze doelstellingen vermeld, met specificatie en uitgangspunten.

Voor doeltreffende communicatie is inventarisatie nodig van de individuele behoeften binnen de verschillende doelgroepen. De NGF streeft via gerichte informatie ook naar vergroting van haar toegevoegde waarde voor de individuele golfer.

GOLFSPORT

Doelstelling Specificatie


1 1.1 1.2 1.3

Verbetering van imago en zichtbaarheid van de golfsport Grotere betrokkenheid bij evenementen Samenwerking met mediapartijen Betere informatie aan NGF-clubs en derden

Uitgangspunten bij doelstelling 1 Voor de ontwikkeling van de golfsport is het belangrijk dat de NGF voortdurend werkt aan het imago en de zichtbaarheid van de sport. Sterk imago en goede zichtbaarheid maken de sport aantrekkelijker, zowel voor geïnteresseerde beoefenaars als voor (potentiële) aanbieders van golf. De NGF ziet het als haar taak om actief aan imago en zichtbaarheid te werken, samen met haar leden, andere koepelorganisaties en derden. Uitgangspunten bij 1.1 De NGF wil actiever dan voorheen een bijdrage leveren aan (golf)evenementen en (golf) beurzen. De komende jaren zal de betrokkenheid bij golfevenementen zich toespitsen op vier toonaangevende toernooien: de European Tour, de Senior Tour, de Challenge Tour en de Ladies European Tour. De NGF levert een bijdrage aan de organisatie van deze toernooien door ondersteuning van vrijwilligers. Daarnaast werkt zij aan grotere toegankelijkheid van deze evenementen voor alle golfers die op een of andere wijze bij de NGF zijn aangesloten. De NGF speelt ook een actieve ondersteunende rol in de organisatie en werving van internationale golfevenementen. Voorbeelden hiervan zijn het ondersteunen van het bid voor de Ryder Cup 2018 of het binnenhalen van de organisatie van Europese en/of Wereldkampioenschappen. Tevens wil de NGF steun verlenen aan het NOC*NSF in haar streven de Olympische Spelen van 2028 in Nederland te doen plaatsvinden. De NGF zal haar aandacht vergroten voor beurzen en evenementen ter promotie van de golfsport, zoals Amsterdam Golf, de 50+ Beurs, de Vakantiebeurs of de Vrijetijdsbeurs. De NGF zal in al deze activiteiten geen financiële risico’s nemen. Uitgangspunten bij 1.2 Om de zichtbaarheid van de golfsport te vergroten, zal de NGF intensiever samenwerken met mediapartijen inzake print, online, tv en radio. Met bestaande en nieuwe partners kan de NGF golfevenementen beter in beeld krijgen. Zulke samenwerkingsverbanden geven de NGF ook mogelijkheden om gerichte activiteiten te ontplooien inzake marketing en advertising, om potentiële golfers beter te bereiken. Uitgangspunten bij 1.3 Golf is een van de weinige sporten in Nederland waarbij de overkoepelende organisatie (vrijwel) volledig zicht heeft op het aantal beoefenaren van de sport en de mate waarin zij de sport beoefenen. De afgelopen jaren heeft de NGF zich ingezet voor verbreding van het aanbod van golf, van soorten lidmaatschappen tot en met de bevordering van de verscheidenheid aan golfbanen. De verscheidenheid van het aanbod maakt het steeds belangrijker en tegelijkertijd beter mogelijk om golfers, NGF-leden en andere aanbieders van golf gericht en specifiek te informeren, zodat vraag en aanbod gemakkelijker kunnen samenkomen. 14

2 Verbetering van de toegankelijkheid van golf 2.1 Kwaliteitsverbetering van de toelating

Uitgangspunten bij doelstelling 2 Om mogelijkheden te scheppen voor kwalitatieve en kwantitatieve groei van golf is het van belang om de toegankelijkheid van golf verder te verbeteren. De komende beleidsperiode zal daarom in het teken staan van kwaliteitsverbetering van de toelating via het golfvaardigheidsbewijs (gvb) en van de betere doorstroming van houders van een gvb naar handicapregistratie. Bovendien zal de NGF verbreding en verdieping van het golfaanbod blijven stimuleren en initiatieven zo mogelijk ondersteunen – óók initiatieven voor specifieke groepen, zoals gehandicapten.

DOELSTELLINGEN

DOELSTELLINGEN

7


Uitgangspunten bij 2.1 De NGF zal in deze beleidsperiode de procedures rond het gvb aanpassen om de kwaliteit en toegankelijkheid ervan te verbeteren. Het beleid van de NGF is erop gericht om de aspirantgolfer uitvoerig op de hoogte te stellen van de mogelijkheden om lid te worden van een golfclub, daar de techniek onder de knie te krijgen en de regels te leren. Gvb en clubhandicap moeten aansluiten op de internationale richtlijnen en golfers stimuleren om hun officiële handicap te halen. Naast deze verbetering van het startproces zal de NGF de toegankelijkheid van golf ook op verschillende andere manieren verbeteren, van online ondersteuning bij het leren van de regels en het boeken van starttijden tot informatie over lidmaatschappen van golfclubs. Het is de bedoeling om elke golfer via een persoonlijke pagina te bedienen (www.mijnngf.nl). Betere toegankelijkheid gaat niet alleen over toetreding van de golfer, maar ook over zijn ontwikkeling na het halen van het gvb-examen. Dit raakt onderwerpen als de kwaliteit van golfbanen en de opzet van handicapregistratie en competitie. De NGF beraadt zich in deze beleidsperiode op de vraag hoe zij de competitie een nog wezenlijker onderdeel kan laten zijn van de sport. Doelstelling Specificatie

3 Grotere toegankelijkheid van de golfcompetitie 3.1 Competitie als belangrijk onderdeel van de golfsport

De NGF wil in deze beleidsperiode bewerkstelligen dat de competitie een nog wezenlijker onderdeel is van de golfsport. Uitgangspunten bij doelstelling 3 Golf is een van de weinige sporten waarbij de competitie een ondergeschikte rol speelt in de sportbeleving; het blijft bij het spelen van vier wedstrijden tegen andere golfclubs. Voor succesvolle competitiedeelname is méér nodig. De competitiespeler moet zich voorbereiden en oefenen, waarbij hij gebruik maakt van de faciliteiten van de golfclub voor wie hij uitkomt. Hierdoor kan de competitie een belangrijke rol spelen in de verdere ontwikkeling van de golfsport. Om dit doel te bereiken, is het beleid de komende jaren enerzijds gericht op grotere toegankelijkheid van de competitie en anderzijds op activering van golfers om zich aan te melden voor de competitie.

15

DOELSTELLINGEN


Uitgangspunten bij 3.1 Op basis van een inventarisatie van de behoeften van (potentiële) competitiespelers en de betrokken golfclubs zal de NGF de huidige opzet van de competitie onder de loep nemen en waar mogelijk verbeteren.

Doelstelling


4 Verbetering van de duurzaamheid en de kwaliteit van golfterreinen 4.1 Committed to Green met als resultaat GEO-certificering 4.2 Kwaliteit van golfterreinen

Uitgangspunten bij 4.1 Verdere kwalitatieve verbetering van natuur, milieu en duurzaamheid op golffaciliteiten blijft een belangrijk aandachtsgebied. Kwantitatief ligt de focus op stijging van het aantal deelnemende golfclubs in Committed to Green. De NGF ziet het als haar taak golfclubs te ondersteunen met zoveel mogelijk kennis, opdat deelname aan Committed to Green met als resultaat GEO-certificering voor elke club een haalbaar doel is. Uitgangspunten bij 4.2 Voor handhaving van hoge kwaliteit van (Top)golf is het van belang om de kwaliteit van golfterreinen aanzienlijk te verbeteren. De NGF beschikt over de kennis en mankracht om golfclubs te ondersteunen die bestaande omstandigheden in kaart willen brengen en willen streven naar condities die geschikt zijn voor officiële wedstrijden. Doelstelling

5

Intensievere samenwerking met andere koepelorganisaties en derden

Uitgangspunten bij doelstelling 5 De snelle ontwikkeling in de golfsport maakt samenwerking noodzakelijk. Het wordt steeds belangrijker om van elkaars competenties en expertise gebruik te maken en samen op te trekken, ten dienste van de sport. Dit geldt zowel voor koepelorganisaties als voor (niet-) commerciële partijen die actief zijn in de (inter)nationale golfsport. In deze beleidsperiode zal de NGF de banden aanhalen met koepelorganisaties, overheden, sportbonden, evenementenorganisaties, sponsoren en relevante andere partijen, en streven naar constructieve samenwerking. Internationale partners Belangrijke internationale partners voor de NGF zijn de European Golf Association (EGA), de Royal & Ancient Golf Club of St Andrews (R&A), de Golf Environment Organisation (GEO) en de European Tour (ET) en Ladies European Tour (LET). De EGA is van belang op het gebied van handicapping en internationale (amateur)evenementen; de R&A speelt een toonaangevende rol inzake golfregels en amateurstatus. Met de GEO sloot de NGF een overeenkomst op het gebied van certificering van golfbanen betreffende natuur, milieu en duurzaamheid. Het opbouwen van een goede relatie met de ET en LET is belangrijk met betrekking tot hun bemoeienis met de grote golfevenementen in Nederland en de relatie met de professionele golfsport in het kader van de Olympische ambities. Nationale partners Eén van de belangrijkste partners van de NGF is het NOC*NSF, de koepelorganisatie voor alle sport in Nederland. Dit geldt vooral bij de verwezenlijking van de Olympische ambities van golf. Een belangrijke rol is ook weggelegd voor de koepelorganisaties PGA Holland, NVG en NGA. Samenwerking met commerciële partijen, sponsors en promotors van (golf)evenementen, en niet-commerciële partijen zoals de stichting Handicart is eveneens van groot belang. 16

6

Omgangsvormen, regels en etiquette

Uitgangspunten bij doelstelling 6 Kwaliteit gaat niet alleen over de faciliteiten en de sport, maar ook over omgangsvormen. Dit geldt voor organisaties als de NGF en haar leden, maar ook voor individuele golfers, competitiespelers en/of baanofficials. De NGF zal streven naar verbetering van omgangsvormen, golfregels en etiquette. De aandacht gaat daarbij ook uit naar de vrijwilligers die namens de NGF actief zijn. Via hen kan de NGF zelf het goede voorbeeld geven.

DOELSTELLINGEN


DE GOLFCLUBS Doelstelling Specificatie

7 Inspelen op de behoeften van de golfclub 7.1 Leren kennen, volgen, begrijpen en informeren van golfclubs 7.2 Ontwikkelen van producten en diensten voor golfclubs

Uitgangspunten bij 7.1 Door het onderzoeken, leren kennen, volgen en begrijpen van de behoeften van golfclubs stelt de NGF zichzelf in staat de clubs goed te ondersteunen. De ondersteuning van besturen en commissies blijft een kernpunt in het NGF-beleid. Zij zal de nadruk leggen op verdere verbetering van de informatievoorziening, door online toegang te verlenen tot de verschillende Wegwijsprogramma’s, producten en diensten die de NGF aan golfclubs en golfers aanbiedt. De NGF zal vrije golfers actief informeren en enthousiasmeren om lid te worden van een golfclub. De NGF zal zich zodanig organiseren dat de aansluiting met golfclubs en hun commissies en besturen verder kan verbeteren. Uitgangspunten bij 7.2 Het aanbod van de NGF bestaat uit producten en diensten ten behoeve van de informatie van bestuurders, commissies en golfers via de Wegwijsprogramma’s. De nadruk komt te liggen op verdere ontwikkeling van producten en diensten voor golfclubs en golfers. De NGF zal de golfclubs onder andere steunen bij de ontwikkeling van producten en diensten die de verschillende doelgroepen in het ledenbestand aanzetten om vaker te golfen. Zij zal de bestaande serie 'Committed to'-programma’s (Jeugd, Talent, Green en Familie) uitbreiden met nieuwe programma’s, en daarnaast andere professionele ondersteuning aan golfclubs aanbieden. DE INDIVIDUELE GOLFER Doelstelling

8

Leren kennen en begrijpen van de individuele golfer

Uitgangspunten bij doelstelling 8 Mede doordat de NGF alle golfers registreert, is het mogelijk om van iedereen individuele informatie te verzamelen. De NGF wil de individuele golfer beter leren kennen en zo goed mogelijk begrijpen, door middel van regelmatig onderzoek. Hierbij zal zij gebruik maken van intelligente IT-oplossingen en analyses van beschikbare gegevens. Op basis van deze kennis kan de NGF doelgroepen definiëren en haar beleid er zonodig op aanpassen.

17



TOPGOLF EN TALENTONTWIKKELING Doelstelling Specificatie

9 Topgolf op Olympisch niveau brengen 9.1 Geïntegreerd programma voor topgolfers 'Van Jeugd tot en met Olympische Spelen' 9.2 State of the art-opleiding voor nationale en clubcoaches

Uitgangspunten bij doelstelling 9 De Olympische status voor golf verhoogt het ambitieniveau voor Topgolf en geeft een positieve impuls aan de ontwikkeling ervan. Dit moet leiden tot voortdurende groei van het aantal medaillekandidaten voor de Olympische Spelen vanaf 2016.

Op basis van de Visie en Missie heeft de NGF beoogde resultaten van dit Meerjarenbeleidsplan gedefinieerd. De beoogde concrete resultaten geven richting aan de strategie (zie hoofdstuk 7) en maken het mogelijk om de voortgang van de verwezenlijking van dit Meerjarenbeleidsplan tussentijds te volgen, te meten en te vergelijken.

• Groei van de golfpopulatie met 2-3% per jaar, tot ongeveer 410.000 golfers (2010: 360.000) • Stijging van het totale aantal speelronden in Nederland tot ruim 6 miljoen per jaar (2010: 5.5 miljoen)

• Vergroting van het aantal deelnemers aan de competitie tot 30.000 (2010: 15.000) • Vergroting van het aantal geregistreerde handicaps tot 50% (2010: 36%)

BEOOGDE RESULTATEN

DOELSTELLINGEN

8 BEOOGDE RESULTATEN

• 70% van de golfclubs-met-baan neemt deel aan Committed to Jeugd en Committed to Talent Het NOC*NSF stelt voorwaarden aan de Olympische status en ambitie; de NGF zal een Topsportprogramma op Olympisch niveau ontwikkelen. De ontwikkeling en integratie van opleidingsprogramma's zijn hierbij essentieel, van de jeugd tot aan de Olympische Spelen. Ook de coaches zullen de juiste opleiding moeten krijgen om medaillekandidaten te kunnen afleveren. Voor een geïntegreerd programma Topsport is intensieve samenwerking nodig met PGA Holland. Coaches die talenten begeleiden, dienen minimaal niveau 4 en bij voorkeur niveau 5 te hebben. Een uitgangspunt is dat het programma op Olympisch niveau ook zijn uitwerking moet hebben op de breedtesport. Zo creëert Topgolf niet alleen inspirerende 'helden' die voor meer aandacht in media zorgen; de betere opleiding van coaches zal ook leiden tot betere lesprogramma’s voor de breedtesport.

(2010: 30%)

• 50% van de golfclubs-met-baan neemt deel aan Committed to Familie (2010: 3%) • 50% van de golfclubs-met-baan neemt deel aan Committed to Green (2010: 15%) • Van de vrije golfers (2010: 150.000) melden zich jaarlijks 5.000 tot 10.000 beoefenaren aan als lid van een golfclub

• Uitzending van mannelijke en vrouwelijke medaillekandidaten naar de Olympische Spelen van 2016 en later.

Uitgangspunten bij 9.1 De achtjarige die in de NGF-Jeugdtraining komt, volgt een traject van vijftien tot twintig jaar voordat hij Nederland kan vertegenwoordigen op de Olympische Spelen. De NGF biedt in samenwerking met GTH en PGA Holland een geïntegreerd programma aan van jeugd tot wereldtop. De NGF en GTH weten wat er nodig is om de mondiale subtop te bereiken, maar het ontbreekt hen nog aan voldoende kennis voor de stap naar de absolute top. Deze kennis is wel beschikbaar in het buitenland, bij andere sporten die olympisch al succesvol zijn, bij NOC*NSF en bij een aantal Nederlandse tourprofessionals. De NGF zal zich daarvan op de hoogte stellen van de noodzakelijke voorwaarden om de laatste stap succesvol te kunnen zetten. Uitgangspunten bij 9.2 Het huidige niveau van opleidingen is onvoldoende om de wereldtop te kunnen bereiken. In nauwe samenwerking met PGA Holland zal de NGF een opleiding opzetten die coaches aflevert op het hoogste niveau. De benodigde kennis is aanwezig bij bij NOC*NSF en bij andere sporten die olympisch al succesvol zijn. De NGF zal zich daar op de hoogte stellen van de noodzakelijke voorwaarden om de laatste stap succesvol te kunnen zetten.

18

19


SAMENVATTING MEERJARENBELEIDSPLAN 2011-2016

9 SAMENVATTING MEERJARENBELEIDSPLAN 2011-2016 Het Meerjarenbeleidsplan 2011-2016 geeft aan in welke richting het bestuur van de NGF de succesvolle ontwikkeling van de golfsport wil voortzetten en hoe het zijn eigen positie wil verstevigen. De NGF richt zich vooral op de behoeften van golfclubs. Het beleid komt voort uit de Visie en de Missie van de NGF: Visie

e NGF is er voor iedere golfer en ziet het als haar taak om ervoor te zorgen dat zo D veel mogelijk mensen plezier aan golf beleven.

Missie D e Nederlandse Golf Federatie wil de golfsport ontwikkelen, in de breedste zin van het woord, ten dienste van de spelbeleving en het plezier van de golfer en houdt rekening met

• maatschappelijke trends (individualisering, informatisering, professionalisering, intensivering en vergrijzing), en

• kwantitatieve en kwalitatieve ontwikkelingen in de golfwereld, zowel bij golfclubs als bij individuele beoefenaars. De doelstellingen zijn gebaseerd op vijf pijlers: Pijler

Doelstellingen

1 Golfsport

eter(e) imago en zichtbaarheid; b betere toegankelijkheid van golf en competitie; betere duurzaamheid en kwaliteit van banen; intensievere samenwerking; betere omgangsvormen;

2 Golfclubs

inspelen op behoeften van golfclubs;

3 Individuele golfers

leren kennen en begrijpen van individuele golfers;

4 Topgolf

olympisch niveau bereiken vóór 2016;

5 Nederlandse Golf Federatie

Leden kwalificeren de dienstverlening van de NGF als 'goed'.

De organisatie van de NGF is proactief, energiek en waardevol, en gedreven door behoefte. Imagoverbetering, ontwikkeling van samenwerkingsverbanden, professionele marketing en communicatie moeten via betere toegankelijkheid en bereikbaarheid leiden tot kwantitatieve en vooral kwalitatieve groei van de golfsport. De NGF wil bereiken dat elke individuele golfer met ingang van 2012 dezelfde financiële bijdrage levert. Zij voert een behoudend sponsorbeleid en wil volwaardig deel uitmaken van het zakelijke netwerk in Nederland. Beoogde resultaten

• • • • • • • • • 20

Groei tot ongeveer 410.000 golfers; Stijging van het totale aantal speelronden in Nederland tot zes miljoen per jaar; Vergroting van het aantal deelnemers aan de competitie tot 30.000; Vergroting van het aantal geregistreerde handicaps tot 50% van alle golfers; 70% van de golfclubs-met-baan neemt deel aan Committed to Jeugd en Talent; 50% van de golfclubs-met-baan neemt deel aan Committed to Familie; 50% van de golfclubs-met-baan neemt deel aan Committed to Green; 5.000 - 10.000 vrije golfers melden zich jaarlijks aan als lid van een golfclub, en Uitzending van medaillekandidaten naar de Olympische Spelen.

Postbus 8585 3503 RN Utrecht Tel. 030 - 242 63 70 [email protected]

www.ngf.nl

CONCEPT MEERJARENBELEIDSPLAN Analyse van de golfwereld Visie en missie van de NGF Doelstellingen

Recommend Documents