(Concept) Jaarplan Divosa 2015 1. Inleiding Per 1 januari 2015 zijn de decentralisaties een feit, maar daarmee is het werk nog niet gedaan. 2015 wordt het jaar waarin gemeenten gaan ondervinden of dat wat is ingezet, uitgedacht of op het punt stond om te worden ontwikkeld, ook daadwerkelijk gaat lukken. Divosa wil haar leden ondersteunen en legt daarbij de nadruk op de verdere implementatie van de Participatiewet. Van daaruit legt Divosa de verbindingen met de andere decentralisaties. Krijgen gemeenten het voor elkaar om de transities op een zo goed mogelijke en financieel haalbare manier te implementeren en uit te werken? Vraagstukken die daarbij onveranderd op de agenda blijven staan zijn naast de ‘platte’ implementatie met de uitwerking van de visies, verordeningen en beleidsregels ook vraagstukken rond bedrijfsvoering, regionale samenwerking, de ontwikkeling van de sociale werkvoorziening, de wijkteams en de samenhang in de decentralisaties. Meer dan voorheen wil Divosa de ontwikkelingen binnen gemeenten verbinden met onderzoek en wetenschap en gemeenten stimuleren om gebruik te maken van de kennis die aanwezig is of beschikbaar zal komen.
2. Waar staat Divosa voor in 2015 Divosa bestaat inmiddels ruim 80 jaar en vertegenwoordigt sinds het ontstaan ‘Directeuren voor sociale arbeid’. Er lijkt in die meer dan tachtig jaar niet veel veranderd. Nog steeds weten gemeentelijke leden op het terrein van werk, inkomen, participatie en zorg Divosa te vinden. Eind 2014 heeft het bestuur van Divosa de missie van Divosa nog eens bevestigd: “Divosa is voor het gemeentelijke sociale domein dè vereniging die toonaangevend is op het gebied van kennisverspreiding en lobbyactiviteiten.”
1
Werk is daarbij altijd het uitgangspunt. Ook als wordt geopereerd in een breder 3D-kader. De afbakening van het werkterrein is door het bestuur van Divosa als volgt in een schema gezet.
Core-business. We zijn de beste op Werk en Inkomen! Van strategie tot techniek.
Onderbouwde koers op thema’s. WERK is altijd het uitgangspunt!
Werk en Inkomen (strategie)
3D (strategie op thema's)
Werk en Inkomen (techniek)
3D (techniek)
Eigenlijk niet echt ons ding.
Werk en Inkomen is en blijft de corebusiness van Divosa. De decentralisaties in het sociaal domein worden opgepakt op relevante thema’s. De techniek van de overige decentralisaties laat Divosa graag bij de echte specialisten. Maar die weet Divosa (en zij Divosa) te vinden als het nodig is.
3. Divosa als professionele vereniging Divosa maakt sinds een aantal jaren de ontwikkeling door naar een professionele netwerkorganisatie met naast de zo belangrijke lobbyactiviteiten, een nog grotere focus op kennis, netwerk en samenwerking. Waarbij er ingezet wordt op (individuele) dienstverlening aan de leden. Van een organisatie met deskundige medewerkers die verschillende dossiers beheren en commissies die over die onderwerpen vergaderen, naar een organisatie met samenwerkingsafspraken met diverse andere partijen en medewerkers die op onderwerpen heel bewust kennisnetwerken onderhouden en de ‘processen managen’. De kern van vaste medewerkers is kleiner geworden. Mensen worden (tijdelijk) aangenomen om de expertise die ze meenemen en Divosa werkt samen met organisaties en kennisinstituten op de verschillende terreinen van het brede sociaal domein. Doel daarbij is vooral het bundelen van kennis en expertise en die beschikbaar maken voor leden. Voor partners is Divosa dé expert op het terrein van werk en inkomen. En die wil Divosa ook beslist blijven. Maar daarbij is Divosa wel zeer geïnteresseerd in de kennis en het netwerk van organisaties die zich met de aanpalende onderwerpen bezig houden, zodat Divosa hier haar voordeel mee kan doen voor haar leden. Er komen veel ontwikkelingen op gemeenten af. Dat maakt dat het ook druk is bij het verenigingsbureau van Divosa. In het sociaal domein is er geen organisatie vergelijkbaar met Divosa waardoor er, ook als het gaat om onderwerpen die minder direct met werk, inkomen en participatie te maken hebben, een beroep wordt gedaan op de organisatie. Ook de hoofdleden veranderen. De 2
sociale dienst is steeds minder als afzonderlijke gemeentelijke dienst te herkennen. Vaker komt het voor dat werk en inkomen een onderdeel wordt van een bredere dienst of dat werk en re-integratie als taak wordt ondergebracht bij bijvoorbeeld de sociale werkvoorziening of opgeknipt in werkgeversservicepunten. Vragen en opdrachten van en aan gemeenten worden complexer en meer divers. Gezien de beperkte middelen (contributie) en de grote bezuinigingen binnen gemeenten, vindt Divosa dat de leden niet geholpen worden met contributieverhogingen en uitbreiding van het verenigingsbureau om in de toenemende behoefte aan informatie, kennis, voorbeelden en inspiratie te kunnen voldoen. Divosa ziet de kansen vooral in de samenwerking met partners die hun eigen expertise en netwerk hebben opgebouwd. In dat kader zijn er ook al verschillende samenwerkingsovereenkomsten gesloten en zijn er agenda’s die vorm en inhoud aan die samenwerking geven. In 2014 zijn de eerste concrete stappen gezet. In 2015 gaat Divosa daar actief mee verder. Partners zijn o.a. Cedris (de branchevereniging van de SW-sector), SBCM (het O&O fonds van de SW-sector), Locus (verbindt werkgevers en werknemers rond mensen met beperkingen en een afstand tot de arbeidsmarkt), PDSP (Platform Directeuren Sociale Pijler G32), Platform 31 (kennis en netwerkorganisatie van stedelijke en regionale ontwikkeling), Movisie (kennisinstituut op het terrein van sociale vraagstukken) en TNO op het terrein van vakmanschap. Daarnaast werkt Divosa actief samen met Stimulansz en BMC als het om de Divosa benchmark gaat. Commissies (of werkgroepen) bestaan in 2015 zeker nog wel, maar zijn vooral bezig met de ontwikkelingen in de sector, het samen oplossingen bedenken voor de problemen waar gemeenten bijvoorbeeld met de implementatie van nieuwe wetgeving tegenaan lopen, vraagstukken rond regionale samenwerking en ICT, het verankeren van begrippen als vakmanschap van de uitvoering en effectiviteit en efficiency van de gemeentelijke dienstverlening. Daarnaast zijn er allerlei regionale verschillen die inspirerend kunnen zijn voor of zelf een antwoord kunnen geven op vragen van andere leden en daarom aan de orde kunnen komen. Procesmanagers ondersteunen de commissies en werkgroepen op het bureau en in de regio’s waarvan bestuurs(leden) de voorzitter en/of thematrekker zijn. Wat per 2013 geleidelijk is ingevoerd, maar per 2015 echt wordt geeffectueerd, is het feit dat Divosa het maximum aantal leden per gemeente los laat. Er is nog steeds sprake van één hoofd-lid per gemeente of samenwerkingsverband van gemeenten. Maar alle medewerkers van die gemeenten zijn welkom op de bijeenkomsten of bij de activiteiten die we voor leden bij Divosa of in de regio organiseren. Daarbij maakt Divosa bij meer commerciële activiteiten soms nog wel het verschil tussen hoofd-leden en overige medewerkers van gemeenten. Per 2015 zijn in die netwerken en op die bijeenkomsten, in het kader van de samenwerkingsovereenkomst met Cedris, Locus en SBCM, ook de directeuren en medewerkers van Sociale Werkvoorzieningsbedrijven (SW) welkom. SW-bedrijven zijn in veel gevallen gemeentelijke afdelingen. Maar soms ook zijn zij anders georganiseerd. Divosa maakt hier vanaf 2015 geen verschil meer in. In het kader van de wettelijk verplichte regionale samenwerking en vanuit de missie en visie van Divosa is dit ook niet logisch. Als de directeur van de sociale dienst van de betreffende gemeente lid is van Divosa, zijn directeuren en medewerkers van SW-bedrijven ook automatisch uitgenodigd. In totaal zijn er 84 SW bedrijven die gezamenlijk alle gemeenten in Nederland bedienen met de uitvoering van de WSW (Wet Sociale Werkvoorziening). Op een aantal plekken zijn sociale diensten/gemeenten gefuseerd met SW-bedrijven. Op andere plekken werken afdelingen van SWbedrijven en sociale diensten intensief samen als het gaat om het re-integreren en naar werk bemiddelen van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.
3
Focus voor de medewerkers van gemeenten ligt vooral op kennis en inspiratie en het versterken van de eigen professionele netwerken. Er worden veel best-practises gedeeld die op die manier ook weer hun plek vinden in de uitvoering bij andere gemeenten. De uitbreiding van het aantal mensen dat onder het lidmaatschap gebruik kan maken van de dienstverlening van Divosa brengt met zich mee dat de meerwaarde voor gemeenten behoorlijk toe neemt. Meer mensen hebben beschikking over de informatie die er is en meer mensen zijn in staat om hun netwerk uit te breiden met contacten en kennis waar zijn in hun werk hun voordeel mee kunnen doen. Tegelijkertijd heeft Divosa besloten om aan de website www.divosa.nl een besloten deel toe te voegen. Nu is het nog zo dat hoofdleden regelmatig ledenberichten toegestuurd krijgen met informatie die niet voor het brede publiek bestemd is. (Niet alleen gemeenten, maar ook allerlei andere, vaak meer commerciële partijen, bezoeken de website veelvuldig.) In het besloten deel wordt het verder mogelijk om verslagen van commissies en werkgroepen maar ook agendapunten die in het Dagelijks en Algemeen Bestuur zijn besproken op te nemen. Daarnaast is er ruimte om vooral rond financiën maar ook onderzoek meer relevante informatie te publiceren. In het besloten deel zal verder in 2015 een community-omgeving beschikbaar komen waarin hoofdleden met elkaar in gesprek kunnen gaan over de onderwerpen die leven. Hiermee maken we het mogelijk om naast de commissies die op gezette tijden bij Divosa plaatsvinden ook direct met elkaar in gesprek te gaan over actuele en soms acute onderwerpen. Met deze kennis kan Divosa dan weer actueel inspelen met bijvoorbeeld artikelen in de Sprank, invulling van een Divosa vrijdag of workshop op één van de congressen. Verder ondersteunt het de werkzaamheden van de procesmanagers in de regio’s en de activiteiten en bijeenkomsten die daar ten behoeve van de leden georganiseerd worden. 3.1
De drie pijlers van de vereniging
Lobby en belangenbehartiging. De lobby en belangenbehartiging zijn vooral als het gaat om werk en inkomen goed verankerd. Ook voor 2015 verwachten we nog de nodige lobbyactiviteiten rond de Participatiewet en de WWB-maatregelen. Hierbij valt bijvoorbeeld te denken aan de roep om vereenvoudiging. De door het bestuur vastgestelde centrale thema’s (zie verderop in dit document) vormen de basis voor de verdere ontwikkeling van de lobby en de uitbouw van het netwerk. De procesmanagers van Divosa hebben grote netwerken, maar hun aantal is niet groot. Om de lobbytaken waar te maken zijn allianties met bestuursleden en andere leden in de vereniging noodzakelijk. Bestuursleden hebben ook aangegeven hier hun medewerking aan te willen verlenen door bijvoorbeeld zoveel mogelijk relevantie informatie door te sturen en op onderwerp mee te willen denken of input te verzorgen. Het nieuwe CRM-systeem (AFAS) waar Divosa per 1 januari 2014 op over is gegaan moet in 2015 een impuls geven aan het verdiepen van de kennis over de individuele leden en het gezamenlijk netwerk. Dicht®bij: leden, regio’s en kennisuitwisseling. Ook in 2015 is de regio van groot belang voor Divosa. Misschien wel meer dan ooit. Want in de regio moet het nu gaan gebeuren. Niet alleen op Divosaregio niveau (6) maar ook op arbeidsmarktregio niveau (35). Divosa gaat letterlijk dicht ® bij leden staan in 2015. Dat gebeurt door in ieder geval zo veel mogelijk aan te sluiten bij de bestaande overlegstructuren in de regio’s, maar ook middels de ruim 200 managementgesprekken in het kader van de benchmark en verdere individuele bezoeken, het organiseren van bijeenkomsten rond diverse thema’s, 10 Divosa-vrijdagen in Utrecht en natuurlijk het Divosa voor- en najaarscongres. Vanuit het bureau zullen de bezoeken, bijeenkomsten en overige acties in de regio zorgvuldig worden gecoördineerd en voorbereid. Divosa wil de leden niet overstelpen met aanbod maar vooral daar zijn waar het nodig is Dicht®bij.
4
Regio Noord-Holland Zuid-Holland Zuid (Zeeland, Brabant en Limburg) Oost (Overijssel en Gelderland) Noord (Friesland, Groningen en Drenthe) Midden (Utrecht)
Bureau Marije van Dodeweerd Jan Timmermann/vacature Hidde Brink
Regiovoorzitter Tamara van Altena Wim Zwanenburg Ruud v.d. Tillaar
Gina Jongma Gina Jongma en Middelhof Evert-Jan Slootweg
??
Wietse Kooistra Luciënne Egberdien ten Brink
Kennisuitwisseling doen we in 2015 op vele verschillende manieren. Natuurlijk met de congressen, maar ook met de Sprank die in 2015 weer 10 keer uit komt en de Divosa website die begin 2015 in een vernieuwde versie het licht gaan zien. De dossiers en onderwerpen op de website worden goed gewaardeerd en veelvuldig bekeken. Gezien alle ontwikkelingen zal er veel nadruk komen te liggen op een goede en actuele informatievoorziening aan leden. Behalve de eerder genoemde onderwerpen zal ook de wekelijkse digitale nieuwsbrief (Divosa vraagt uw aandacht) uit blijven komen. Evenals de digitale nieuwsbrieven van Vakmanschap en de Divosa Benchmark. Dit jaar zal er voor het eerst geëxperimenteerd worden met de ‘Sprank-online’. Een wekelijkse nieuwspagina die gedeeltelijk de informatievoorziening van de DVUA voor het brede publiek over zal nemen. De DVUA zelf wordt dichter tegen de eigen leden aangetrokken (selectiever verstuurd) waardoor deze actueler en informatiever wordt wat betreft de acties die Divosa verricht bijvoorbeeld rond de lobby. Daar komt ook het besloten websitedeel voor hoofd-leden voor beschikbaar.
Individuele dienstverlening. Eerder al (strategische bestuurssessies 2012) is geconstateerd dat Divosa op het terrein van de individuele ledendienstverlening nog ‘winst’ kan behalen. De behoefte aan individuele dienstverlening lijkt ook te zijn toegenomen. Veel gemeenten vragen om ondersteuning op vooral bedrijfsvoerings- en kwaliteits/vakmanschapsvraagstukken. De achterliggende motivatie heeft vooral betrekking op de uitwerking van de decentralisaties en de bezuinigingen. De verwachting is dat door de inzet op Dicht®bij, maar ook het monitoren van waar leden in geïnteresseerd zijn als zij de website van Divosa bezoeken of op Google zoeken, Divosa een (nog) beter beeld zal krijgen van de individuele behoeften van leden en hier nog beter op in kan spelen. Waar nodig en mogelijk wordt bij het oppakken van de vraagstukken opgeschaald en geschakeld met de bestaande programma’s en projecten. Daar waar dit niet kan wordt er gezocht naar mogelijkheden voor individuele dienstverlening. In dat laatste geval zal er altijd worden samengewerkt met partijen die de gevraagde expertise in huis hebben. Dat kan in het smalste geval met een simpele verwijzing naar meerdere partijen en in het breedste geval door in gezamenlijkheid en onder de vlag van Divosa een aanbod te organiseren. Individuele dienstverlening kan niet gefinancierd worden uit de contributies. We zullen dus op zoek gaan naar modellen voor betaalde dienstverlening. In 2015 zal voor het derde jaar een aanbod worden gedaan in samenwerking met de VU Amsterdam in de vorm van een collegereeks. Verdere concepten in het kader van kennis en kennisoverdracht zullen worden onderzocht en waar mogelijk in de loop van 2015 aangeboden.
5
3.2
Gesubsidieerde projecten
Divosa voert met enige regelmaat projecten uit met subsidie. Vaak betreft het middelen van het Ministerie van SZW. Vakmanschap (verbetering van de uitvoering van werk, inkomen en participatie) is hier een voorbeeld van. SZW stelt steeds vaker als eis dat de subsidie een opstart is of een extra boost moet geven, maar dat het project uiteindelijk door de sector gedragen en gefinancierd moet worden. Van dit laatste is de Divosa Benchmark een voorbeeld. Met behulp van subsidie heeft Divosa samen met haar partners Stimulansz en BMC de benchmark door kunnen ontwikkelen en gemeenten in staat kunnen stellen om één jaar lang kosteloos deel te nemen. Vanaf 2015 betalen deelnemende gemeenten voor de benchmark. Divosa ondersteunt gemeenten vooral met het leren van de benchmark in de vorm van managementgesprekken over de resultaten en thematische bijeenkomsten gekoppeld aan de regio-bijeenkomsten of de Divosa Vrijdagen. Divosa is met SZW in gesprek over een subsidie om het lerend vermogen binnen gemeenten met behulp van de benchmark te stimuleren en verbeteren. In de loop van het eerste kwartaal komt hier uitsluitsel over. Deze subsidie zal in dat geval een onderdeel worden van het programma Vakmanschap. Het programma Vakmanschap wordt ook in 2015 doorgezet. In eerste instantie voor een half jaar. In de eerste zes maanden van het jaar trekken Divosa, het ministerie van SZW en VNG gezamenlijk op in de plannen voor een meerjaren programma met wetenschappelijke verankering. Het ministerie heeft aangegeven daar voor Divosa een substantiële rol in te zien. Een aantal producten dat is ontwikkeld in het programma Vakmanschap wordt in het jaar daarna tegen betaling aangeboden. In 2015 zal dit vaker plaatsvinden. Doel is om producten uit Vakmanschap op termijn als extra keuzemodule te verbinden aan het Divosa-lidmaatschap.
4. Centrale programma’s in 2015 Het bestuur van Divosa heeft ervoor gekozen om voor 2015 bestuursleden verantwoordelijk te maken voor de verschillende programma’s en portefeuilles waar Divosa zich mee bezig houdt. De portefeuilles zijn in het bestuur vastgesteld. In de bijlage het totale overzicht.
Programma 1: Participatiewet Bureau
Evert-Jan Slootweg (programmaverantwoordelijke) Met ook: - annotaties commissie Werk en Inkomen VNG - secretaris commissie ICT - duo-projectleider Divosa Benchmark (met Marije van Dodeweerd) Luciënne Middelhof -secretaris werkgroep ‘tussen wal en schip’ -coördinatie subsidieproject ‘ondersteuning implementatie Participatiewet’ onder de Programmaraad
6
Bestuursleden
René Paas
Hugo Aalders (Tamara van Altena) Hugo Aalders (Tamara van Altena)
Lid Programmaraad Adviseur commissie Werk en Inkomen VNG Vz. Werkgroep ‘tussen wal en schip’ Portefeuille Bedrijfsvoering en ICT Vz. Commissie ICT
Divosa ondersteunt leden intensief bij hun uitwerking van de Participatiewet. Dat doet Divosa o.a. door in te zetten op de thema’s ICT, uitvoeringsdilemma’s, bedrijfsvoering en nieuwe doelgroepen. Vraagstukken die daarbij spelen rond ICT zijn de landelijke backoffice, ICT-aansluiting in het bredere sociale domein en privacy en veiligheid. De uitvoeringsdilemma’s focussen zich vooral op de complexiteit van de regelgeving. Divosa verwacht dat dit een centraal thema gaat worden waarbij Divosa streeft naar meer ruimte voor gemeenten om maatwerk te kunnen bieden en minder centrale richtlijnen. Bedrijfsvoeringsvraagstukken hebben vooral te maken met financiën en het verdeelmodel BUIG (verbeteren) en P-wet (inzicht in toekomstige te verwachten budgetten), maar ook het feit dat Divosa in 2015 verder gaat met een traject dat in 2014 samen met Cedris onder de programmaraad van start is gegaan en dat gemeenten inzicht moet gaan geven in wat bepaalde keuzes in inrichting opleveren en kosten. Als laatste gaat Divosa in dit programma mensen uit de nieuwe doelgroepen volgen. Dit doet Divosa middels onderzoek, maar ook door een tijdelijke commissie binnen Divosa op te richten die zich bezig gaat houden met mogelijke problemen en vraagstukken die hier mee te maken hebben. Divosa wil niet dat mensen tussen wal en schip belanden. Maar oplossingen liggen niet altijd alleen binnen het domein van werk en inkomen. Ook hier is dus de samenhang binnen de drie decentralisaties, en hoe hier praktisch vorm aan te geven, een onderwerp.
Programma 2: Inkomen (incl. armoede en schulden), handhaving en rechtmatigheid Bureau
Hidde Brink (programmaverantwoordelijke) En ook - secretaris commissie Handhaving Vacature(32 uur) - vertegenwoordiger Divosa in Uitvoeringspanel
Bestuursleden
Wim Zwanenburg
Gerard Schönfeld
Portefeuille Inkomen, Rechtmatigheid Handhaving Vz. Commissie Handhaving Portefeuille Armoede en Schulden
en
Vraagstukken die Divosa in 2015 op gaat pakken: Vereenvoudiging inkomensvoorziening in combinatie met effecten kindregeling en kostendelersnorm in kaart brengen. Het is voor klanten bijna niet mogelijk rond te komen zonder allerlei toeslagen die door de belastingdienst worden uitbetaald. Het woud van toeslagen en inkomensvoorzieningen is fors en voor veel Nederlanders moeilijk te doorgronden.
7
-
-
-
-
-
-
In hoeverre is de bijstandsnorm nog toereikend voor de basiskosten als wonen, eten en kleding? Uit recent onderzoek van het Nibud blijkt dat dit voor bepaalde groepen niet meer het geval is. Dit is een complex probleem, aangezien met verhogen van de bijstandsnormen ook zaken als minimumloon en armoedeval samenhangen. Tegelijkertijd moet de bijstand wel een vangnet blijven die een basispakket voor leefkosten mogelijk maakt. Informatievoorziening over invoering kostendelersnorm, kindregelingen, eenmalige koopkrachtuitkering. Er komen veel vragen binnen. Divosa wil de invoering binnen gemeenten volgen. Door de individualisering van de bijzondere bijstand is maatwerk in armoedebeleid (uitvoering steeds vaker via wijkteams) nodig. Deze kanteling vergt veel van de dienstverleners; het lijkt een breuk met het rechtmatigheidsdenken. Divosa wil de uitvoering hierin ondersteunen. Hier is ook een link met het programma Vakmanschap. De vrees bestaat bij gemeenten dat door de individualisering van de bijzondere bijstand de uitvoeringskosten toe zullen nemen. In 2015 neemt Divosa dit, samen met de kosten en de vorm van beschermingsbewind, onder de loep. Gemeenten willen actiever informatie en kennis delen met betrekking tot ontwikkelingen in armoedebeleid en schuldhulpverlening. Divosa en VNG hebben toegezegd hierin ondersteuning te willen bieden via een platform. Waarschijnlijk gaat dit gesubsidieerd worden vanuit het ministerie van SZW. Steeds vaker kunnen schulden niet meer worden ‘opgelost’. De NVVK en de HU hebben recent een rapport uitgebracht waarin ook aanbeveling worden gedaan aan o.a. het Rijk en gemeenten. De aanbeveling aan het Rijk om een harde beslagvrije voet te garanderen vergt lobby samen met NVVK, VNG en de MO-groep.
Binnen dit programma verder aandacht voor de evaluatie en impact van de Fraudewet. Divosa doet dit langs drie sporen. Allereerst de lobby om de scherpe kanten van de Fraudewet af te slijpen: meer beleidsvrijheid voor gemeenten om proportioneel te handelen. Daarnaast gemeenten blijven wijzen op de al bestaande ruimte. En als laatste professionalisering van handhaving via het programma Vakmanschap. Handhaving zal, mede dankzij het ontstaan van de sociale wijkteams, een ontwikkeling door gaan maken richting de andere decentralisaties. Daarnaast zal er in 2015 een intensivering komen in de samenwerking tussen het RCF en Divosa. Samen met de VNG zal er een integraal plan gemaakt worden om het RCF en de taken van het RCF opnieuw een plek te geven. Het RCF wordt momenteel gereorganiseerd en zal waarschijnlijk gedeeltelijk huisvesting vinden bij Divosa. De commissie Handhaving wordt geëvalueerd en gaat in een nieuwe vorm in 2015 verder.
Programma 3: Samenhang decentralisaties Bureau
Luciënne Middelhof (programmaverantwoordelijke)
Bestuursleden
Theo Berben (Saskia Visser)
Portefeuille samenhang decentralisaties
In 2015 heeft 85% van de gemeenten een sociaal wijkteam of gaat starten met een dergelijk integraal team. Het is dan ook logisch dat Divosa, na de eerste inventarisatie in 2014, een vervolg geeft aan het onderzoek dat we samen met Movisie doen rond de positie van Werk en Inkomen in de sociale wijkteams. Vraagstukken die daarbij spelen zijn:
8
-
wat zijn de effecten van Werk en Inkomen in de teams, hoe ontwikkelen de sociale wijkteams zich, leidt het ook tot meer aan het werk helpen van mensen en leiden wijkteams echt tot meer maatwerk en effectieve zelfredzaamheid (denk aan participatie, inkomen, armoede en aanpak schulden).
Daarnaast gaat Divosa aan de slag met de vraagstukken die er zijn met betrekking tot de aansluiting van mensen die aangewezen zijn op beschut werken of dagbesteding. Divosa gaat de ontwikkelingen volgen en op basis daarvan inzichten verschaffen en keuzes onderbouwen. Hierbij is ook een aansluiting op de onderzoeken die worden gedaan onder de Programmaraad en betrekking hebben op effectiviteit in de bedrijfsvoering.
Programma 4: Samenwerking in de regio (focus: Werk) Bureau
Bestuursleden
Alexandra Bartelds - Annotaties Programmaraad/vervanging vz. vacature René Paas Marion van Limpt Egberdien ten Brink
Lid Programmaraad Portefeuille ontwikkelingen SW in de regio Portefeuille Participatie en Werk
Eind december 2014 hebben de Programmaraad-leden zich uitgesproken vóór verlenging van de samenwerking. Hoewel er de nodige leerpunten zijn, zijn alle leden ervan overtuigd dat samenwerking van VNG, Divosa, UWV en Cedris op gezamenlijk overeengekomen thema’s tot meerwaarde voor de regio’s leidt. Het traject en de subsidie voor de ondersteuning van de implementatie van de participatiewet wordt het eerste half jaar van 2015 voortgezet. In de tussentijd zal de huidige organisatievorm onder de loep genomen worden en zullen de doelen opnieuw worden geformuleerd. Binnen de arbeidsmarktregio’s wordt er op verschillende manieren invulling gegeven aan de samenwerking. De programmaraad heeft een ondersteunende rol. Maar op een iets lager niveau speelt de samenwerking (al dan niet) tussen sociale diensten/afdelingen werk en inkomen en de sociale werkvoorziening. Binnen het bestuur is een aparte portefeuillehouder benoemd om dit thema actueel op de agenda te zetten. Ook de ontwikkelingen in de samenwerking met Cedris spelen daarbij een rol. In 2015 wil Divosa verder onderzoeken hoe de samenwerking op de verschillende plekken vorm gegeven wordt en daar waar mogelijk leden ondersteunen door de kennis te delen of handreikingen te geven. Divosa zal daar waar mogelijk optrekken met Cedris. In de regio’s moet het ook gaan gebeuren als het om de 125.000 participatiebanen gaat. Er zijn vragen over vormen en effecten van publiek-private samenwerking en Social Return. Wat betekenen de afspraken die in de landelijke Werkkamer gemaakt worden nu concreet. Hoe laat je de regionale werkbedrijven optimaal functioneren? Jobcoaching moet breed ingevoerd en ondersteuning aan werkgevers afgestemd. Divosa wil inspelen op de vragen die leven, de beschikbare kennis bundelen en spreiden en waar nodig de gesprekken in de regio en op landelijk niveau aangaan.
9
Programma 5: Effectiviteit en Vakmanschap in de uitvoering Bureau
Marcel van Druenen (programmaverantwoordelijke) Vaste kern: Gina Jongma, Chrisje Meima, Caroline Huisman - secretariaat Commissie Vakmanschap
Bestuursleden
Ruud vd Tillaar (Egberdien ten Brink)
Portefeuille Wetenschap, kennis en scholing Vz. Werkgroep Vakmanschap
Belangrijkste aandachtspunt in 2015 voor het programma Vakmanschap is ‘bewustwording’. Divosa wil, samen met het ministerie van SZW en de VNG, dat veel meer gemeenten de meerwaarde gaan zien van effectiviteit en vakmanschap in de uitvoering. Het ontsluiten van kennis en zorgen dat het op de juiste plekken in de organisatie terecht komt en dat daar dan vervolgens ook de ruimte is om er mee aan de slag te gaan zijn de overkoepelende doelen. In de loop van 2015 gaan we dit koppelen aan een gedegen en meerjaren wetenschappelijk programma. Divosa neemt samen met het ministerie van SZW en de VNG het komende half jaar om dit te ontwikkelen1. Het programma Vakmanschap 2014 en de doelen die daarin zijn gesteld wordt nog enkele maanden verlengd in 2015. De BvK (Beroepsvereniging voor Klantmanagers) trekt in 2015 gedeeltelijk samen op met Divosa binnen de nieuwe subsidie van 2015. Daarnaast leggen we de verbindingen met de andere decentralisaties. De eerste stappen zullen worden gezet rond het vakmanschap in de sociale wijkteams, maar ook in de verbinding met de SW en dus SBCM.
Programma 6: Onderzoeken, leren en monitoren Bureau
Marije van Dodeweerd (programmaverantwoordelijke) En ook: - duo-projectleider Divosa Benchmark (met Evert-Jan Slootweg) - projectleider Divosa Monitor - secretariaat commissie Ontwikkeling en Strategie (toekomst)
Bestuursleden
Ruud vd Tillaar en (Egberdien ten Brink) Gijsbert van Herk en René Paas
Portefeuille Wetenschap, kennis en scholing Commissie Ontwikkeling en Strategie
Dit onderdeel is niet los te zien van het vorige thema (effectiviteit en vakmanschap in de uitvoering). Het is een uitdaging om deze samenhang zo te organiseren dat het elkaar versterkt. Het voornemen is om in 2015 een start te maken met het bundelen van kennis. Niet op basis van één programma of 1
Het uitgebreidere projectplan Vakmanschap wordt op dit moment geschreven in het kader van de subsidieaanvraag 2015. De verwachting is dat dat in februari 2015 aan het algemeen bestuur van Divosa aangeboden zal worden.
10
één methodiek, maar algemene richtlijnen. Op die manier kan Divosa de vergaarde kennis meenemen in de managementgesprekken rond de benchmark, in de congressen en op bijeenkomsten zoals de Divosa Vrijdag. Divosa gaat een kenniscentrum ontwikkelen en de kennisinfrastructuur uitbouwen door op het terrein van kennis intensiever samen te werken in het Kennisplatform werk en inkomen waar UWV, SVB, Inspectie SZW, ministerie van SZW, SCP, Divosa en gemeenten in participeren2. De samenwerking met de G4 op dit terrein aan te halen, maar ook binnen de arbeidsmarktregio’s, met grote gemeenten/Platform 31, (de schrijvers in) het Tijdschrift voor sociale vraagstukken en Instituut Gak op dit onderdeel de samenwerking aan te gaan. Verder wordt de Divosa Benchmark doorontwikkeld en uitgebouwd en zullen er weer de nodige managementgesprekken bij gemeenten plaats gaan vinden. Zoals eerder vermeld is Divosa in gesprek met het ministerie van SZW over een subsidie om extra inzet te kunnen plegen op met name het ‘leren van de cijfers’, ofwel het benchlearnen. De monitor 2015 zal voor een groot deel gebruik gaan maken van de geaggregeerde cijfers van de benchmark. Aan het begin van het jaar worden de thema’s voor de monitor voor 2015 vastgesteld. Hierbij zal zoveel mogelijk worden aangesloten bij de actuele ontwikkelingen. In 2015 wordt de monitor weer opgebouwd uit verschillende factsheets die aan het eind van het jaar in een gebundelde publicatie worden uitgegeven.
2
Zie hiervoor ook het bovenstaande programma en de opmerking om samen met VNG en het ministerie van SZW tot een gedegen wetenschappelijke programma voor de langere termijn te komen.
11