Competentie Gericht Leren

Competentie Gericht Leren Hoe en op welk moment worden de verschillende competenties aangeboden.

1

Competentie Gericht Leren

Zijn eigen werkzaamheden voorbereiden BaVa:

Van de 9 basiscompetenties is dit de competentie die vanaf het begin van het schooljaar centraal staat. Het gaat dan om aspecten als op tijd zijn op school, de lessen volgens zoals in je rooster staat en bij de opdrachten zorgen dat je de benodigde spullen zelf kunt klaar leggen.

LWT:

Op de stage wordt van de leerling verwacht dat hij samen met zijn praktijkbegeleider werkzaamheden kan uitvoeren. De werkvoorbereiding wordt dus in samenwerking van de praktijkbegeleider gedaan. Tijdens de praktijkuren op school wordt van de leerling verwacht dat hij zelfstandig materialen en gereedschap bij elkaar zoekt zodat hij kan beginnen aan zijn werkstuk.

LWH:

De leerstof is grotendeels verdeeld in modules. Leerlingen beheren zelf deze modules in mappen. Materialen zijn beschikbaar in het lokaal. Ze kunnen zelfstandig bij de magazijnbeheerder deze materialen halen en meenemen naar hun werkplek. Sommige opdrachten zijn op een andere plek in de school. De leerlingen leren afspraken hiervoor te maken.

VIP:

In de VIP krijgen de leerlingen d.m.v. verschillende taken te maken met een stuk planning; red ik het qua tijd nog, heb ik alle spullen, kan dit in het lokaal, moet de taak samen of alleen gemaakt worden. Met andere woorden ze zullen steeds meer zelf hun werk moeten plannen en voorbereiden om de taak goed te kunnen afronden. Wanneer een leerling tijdens de voorbereiding op zijn/haar stage gesprekken heeft met de stagebegeleider verwachten we dat hij/zij heeft nagedacht wat hij/zij wil. Om samen met de stagebegeleider een geschikte stageplaats te zoeken. Op de stage wordt van de leerling verwacht dat hij samen met zijn praktijkbegeleider werkzaamheden kan uitvoeren. De werkvoorbereiding wordt dus in samenwerking van de praktijkbegeleider gedaan.

2


Veilig en milieubewust werken BaVa:

In de technische werkplaatsen is deze competentie erg belangrijk en wordt er vanaf het begin nadruk op gelegd. Binnen de overige werkplaatsen wordt hieraan niet expliciet gewerkt. De competentie komt wel expliciet tijdens de stage terug als punt van beoordeling en als opdracht in de stageopdrachten.

LWT:

Omdat het LWT op het MBC een technische opleiding is, wordt er vooral tijdens de praktijklessen en stages veel aandacht besteed aan veiligheid. Leerlingen krijgen in theorielessen een soort veiligheids cursus zodat ze op een stageplek al het een en ander weten over werken op hoogte, krachtverdelingen bij til werkzaamheden en brandpreventie.

LWH:

Bij de verwerking van de “normale” modules komen weinig onveilige momenten voor. Expliciet wordt deze competentie “geleerd” in de module ‘veiligheid’ en in de werkhoek ‘voeding’.

VIP:

Omdat we het VIP lokaal in verschillende werkplekken hebben verdeeld, leren de leerlingen ook hun taken op een juiste plek uit te voeren. Je gaat niet plakken, schilderen bij de computers. De veiligheid van hun en de materialen staan voorop. Dit aspect komt ook terug op het rapport dat de VIP leerlingen krijgen. In de week hebben de leerlingen koken en techniek, bij deze specifieke taken zijn de leerlingen in het praktijklokaal waar de regels gelden zoals ze voor elke leerling gelden. Het milieubewust werken komt niet altijd naar boven, in sommige taken springen we erop in; bij het koken het goed kijken naar de ingrediënten en afval, geen vaatmachine maar handwas, gebruik materiaal beperken…

3


Zorg dragen voor kwaliteit BaVa:

In de werkplaatsen worden producten gemaakt die verkocht kunnen worden. Om deze reden is deze competentie erg belangrijk. De leerlingen wordt regelmatig gevraagd het eigen product te beoordelen op deze competentie met in het achterhoofd de vraag of het product verkocht zou kunnen worden.

LWT:

Bij de praktijklessen worden werkstukken gemaakt die worden beoordeelt met punten die meetellen voor het examen. Een wezenlijk onderdeel van het beoordelingsmodel is de kwaliteit van het werkstuk. De leerling wordt zich steeds bewuster van het feit dat hij/zij verantwoordelijk is voor de kwaliteit van het werkstuk.

LWH:

Een school is voor veel leerlingen een vluchtig iets. Het schoolse systeem is niet gemaakt om samenhang in zaken te zien en leerlingen vinden de meeste zaken dan ook een soort “droogzwemmen”. Door een werkplaats te creëren met reële opdrachten leer je de leerlingen iets netjes af te werken.

VIP:

Wanneer de leerlingen aan hun taken werken op school letten we erop dat een taak voldoende is afgerond; qua verzorging, inzet en antwoorden. De antwoorden zijn in het begin van het jaar niet zo belangrijk als naar het einde toe. De leerling weet wat er van hem/haar verwacht word. Dit stellen we naarmate het jaar vordert bij. De leerling gaat vooruit en we vragen meer inhoud of we stellen het bij door al blij te zijn met meer inzet. Dit wisselt per leerling en per contract hoe we daar als leerkrachten in de VIP mee omgaan. De leerling leert dat hij/zij verantwoordelijk is voor wat hij/zij maakt, inlevert. Daarbij kan de leerling diverse keuzes maken en daar springen we als leerkrachten op in. Sommige kiezen voor veel, maar scoren dan laag op kwaliteit en andersom. In gesprekken proberen we daar verandering en/of aanpassingen in te brengen.

4


Samenwerken BaVa:

Deze competentie is voor veel leerlingen van BAVA erg moeilijk. Bij een opdracht waarin samenwerken centraal staat wordt de uitvoering of een te gezellig met elkaar samen zijn of een onderlinge strijd over verdeling van taken. Om deze reden komt de competentie pas in het tweede deel van het schooljaar terug. Tijdens de stage merken leerlingen wel snel wat samenwerken is en zien hierin ook hun eigen rol. Ze krijgen dan ook direct een reactie op hun eigen functioneren.

LWT:

Tijdens de praktijklessen, maar zeker in de stages wordt veel gevraagd van de samenwerkingskwaliteiten van de leerling. Bij de bouwafdeling bijvoorbeeld is een onderdeel bouwstellen, waarbij in twee of drietallen voorbereidingen worden getroffen voor een metsel of bouw opdracht. Hierbij moeten de leerlingen afspraken maken wie welke werkzaamheden uitvoert. Op de stages wordt de leerling gekoppeld aan een ervaren vakman, die in samenwerking met de leerling in het bedrijf of op een bouwplaats werkzaamheden uitvoert.

LWH:

In de tweede klas tijdens de twee lesuren dat onze leerlingen “wennen” aan het Leerwerkhuis wordt bijna altijd in tweetallen gewerkt. In de bovenbouw is een speciale module ‘samenwerken’. Leerlingen doen opdrachten in de school altijd samen. Ook tijdens hun stages werken ze samen met de daar aanwezige “collega’s”.

VIP:

Zowel op school als op de stage wordt er verwacht dat een leerling kan samenwerken. Samenwerken kent vele gradaties maar het is iets wat een centrale rol speelt ook in onze maatschappij. Daarom hebben we in de VIP per thema twee of drie taken die vaak een dagdeel beslaan waarin we allemaal aan iets samenwerken, er komt ook één eindproduct uit. Naast deze dagdelen hebben de leerlingen individuele taken die met meer mensen gemaakt mag worden. Het koken gebeurt in een groepje van vier leerlingen. Samenwerken met verschillende leerlingen wordt door de leerkracht gestimuleerd en bijgehouden. Voor de stage is er een procedure waarin de stagebegeleider, leerling en praktijkbegeleider een kennismaking hebben. Is er

5


geen klik dan zal de samenwerking niet doorgaan en zoeken we verder naar een stageplaats. Het moet wel matchen anders is de samenwerking gedoemd te mislukken.

6


Tijdens werkzaamheden communiceren BaVa:

Deze competentie staat direct aan het begin van het schooljaar centraal. Bij onze leerlingen gaat het in eerste instantie om de communicatie tussen de leerling en de leerkracht. Hoe ontvangt de leerling de opdracht en kan hij deze verwerking in daden en wat doet een leerling bij een probleem tijdens de uitvoering van de opdracht. Wanneer de communicatie tussen leerling en leerkracht voldoende is, krijgt de leerling de opdracht in samenwerking met een andere leerling een opdracht uit te voeren en hierover te communiceren.

LWT:

De sociale vaardigheden van onze leerlingen zijn over het algemeen zwak. Vooral bij kritiek of conflictsituaties komt het nogal eens voor dat de leerling grof taalgebruik nodig heeft om zich te “verweren” of dat hij de situatie ontvlucht door te vertrekken zonder het conflict netjes af te werken. Tijdens mentoruren wordt hier veel aandacht aan besteed. Door situaties naderhand te bespreken en samen met de leerling conflicten alsnog netjes af te handelen wordt de leerling zich steeds meer bewust van zijn handelen en kunnen eventuele volgende “moeilijke” situaties beter begrepen worden.

LWH:

Een voor onze leerlingen moeilijke competentie. Ze zijn verlegen, teruggetrokken of te duidelijk aanwezig en ikgericht. Tijdens de basisvaardigheidslessen wordt in de volgende modules hier aandacht aan besteed: samenwerken, verslaggeving, conflicten telefoneren, formulieren, over jezelf beslissen en risico’s durven nemen.

VIP:

De leerlingen komen allemaal met hun eigen contract in de VIP terecht. Dit kunnen zeer uiteenlopende dingen zijn; leren omgaan met agressie, leren om te gaan met emoties, leren vertellen, leren aan te kijken, weerbaarder worden, … Al deze aspecten hebben te maken met communiceren. We proberen als leerkrachten vanaf dag één duidelijk te maken dat we veel met elkaar communiceren over van alles. En dat we er niet op uit zijn hun te plagen, maar te leren dat als je iets op ’n normale manier of met respect communiceert veel mogelijk is. Je ziet leerlingen groeien naarmate je dit consequent doet.

7


Klantgericht handelen BaVa:

In eerste instantie is de docent de klant voor de leerling. De leerling voert de opdracht uit in opdracht van de docent. In het begin is dit moeilijk, omdat ze alleen voor zichzelf een werkstuk willen maken. Naarmate dit beter gaat, wordt de leerling gevraagd een product te maken zodat dit kan worden verkocht. In de meeste situaties ziet de leerling de klant niet, maar weet wel wat er met het product zal gebeuren. In het tweede deel van het schooljaar werken we met prestaties. Dat betekent dat een ´klant´ aan de leerling of docent een opdracht kan geven. De leerling kan zelf kiezen welke opdracht, dienst of product ze wil uitvoeren.

LWT:

Over het algemeen komt de leerling weinig in contact met klanten. Of ze werken in een bedrijf waar geen klanten komen of de vakman waarbij ze stage lopen onderhoudt de contacten.

LWH:

Onze hoek ‘magazijn’ is uitermate geschikt voor deze competentie. De leerling aan de balie levert materialen aan medeleerlingen en is receptionist voor iedereen die zich in het Leerwerkhuis meldt. Ook de functie ‘assistent’ kan een leermoment zijn voor de leerling. Elke docent kan namelijk beroep doen op deze leerling om meteen een praktijkopdracht uit te voeren. Vrijwel alle leerlingen komen in minstens één stage in een winkel.

VIP:

In klas vier komen de leerlingen specifiek met klanten in aanraking vanwege het examenprogramma handel en verkoop. Het hangt van de leerling en de praktijkbegeleider hoever een leerling met een klant kan en mag werken.

8


Omgaan met problemen BaVa:

Deze competentie komt eigenlijk het gehele jaar terug. Er wordt dus ook het gehele schooljaar aandacht aan besteedt. De meeste leerlingen komen binnen met problemen waarmee ze moeten leren omgaan. Bij deze problemen heeft de coach een belangrijke rol en wordt er tijdens het coachuur of de coachgesprekken veel aandacht aan besteedt. Voor problemen bij de uitvoering van de opdrachten in de werkplaatsen is de rol van de werkplaatsdocent erg belangrijk. Het kan gaan om kleine problemen als een mislukt product of een groot probleem bijvoorbeeld conflict met docent of medeleerling. Er wordt veel gepraat met de leerling, docent, coach en ouders om deze competentie op een juiste manier te ontwikkelen.

LWT:

Zie “Tijdens werkzaamheden te communiceren”.

LWH:

De begrippen “agressief, passief en assertief” komen vaak naar voren tijdens de lessen. In de lessen basisvaardigheden worden meerdere malen casussen en rollenspelen geoefend. Ook situaties tijdens de stage worden in de nabespreking doorgenomen en handvatten aangereikt om in het vervolg anders te reageren.

VIP:

Zie “communiceren”.

9


Beroepscompetenties blijven ontwikkelen BaVa:

Deze competentie komt vooral tijdens de stage aan bod, maar ook tijdens het tweede deel van het schooljaar wanneer we werken met algemene prestaties. Hierbij kiest de leerling zelf voor een opdracht en kan dus zelf bepalen welke beroepscompetenties ze willen uitwerken en verder ontwikkelen. Bij algemene prestaties staat de eigen verantwoordelijk en zelfstandigheid voorop.

LWT:

Omdat de leerling twee tot drie dagen stage kan lopen, blijft de leerling zijn beroepscompetenties ontwikkelen. Tijdens de mentoruren wordt de stage elke week besproken en kan de leerling problemen die zich op de stage voordoen bespreken.

LWH:

Vrijwel alle tijd in het praktijklokaal is gericht op deze ontwikkeling. Ook de stage is hiervoor uitermate geschikt.

VIP:

Sommige leerlingen kiezen erg bewust een stageplaats en leren hele specifieke beroepscompetenties (stukadoor, scheepswerf), andere kiezen voor een bredere oriëntatie en zullen daardoor de wat algemenere beroepscompetenties tegenkomen. Omdat de leerling twee tot drie dagen stage loopt, blijft de leerling deze beroepscompetenties ontwikkelen.

10


De werkrelatie onderhouden BaVa:

Op school gaat het hier om de contacten tussen leerling en docent en coach. Welke houding hebben leerlingen ten opzichte van de docenten en de coach? Tijdens de stage gaat het natuurlijk om het contact met de praktijkbegeleider en de collega´s. Een leerling van BAVA krijgt vaardigheden aangeleerd waarmee hij als assistent in het bedrijfsleven zou moeten kunnen werken. Het gaat dan om de rol als assistent. Dit is voor veel leerlingen moeilijk, omdat hij betekent dat ze opdrachten moeten accepteren. Op school en tijdens de stage wordt hieraan dus veel aandacht besteedt.

LWT:

In de mentoruren worden ook aspecten van het onderhouden van de werkrelatie besproken. Zeker als er conflictsituaties dreigen te ontstaan waarbij de leerling niet weet hoe hij uit zo’n situatie kan komen.

LWH:

Veel staat al hiervoor beschreven. Speciaal aandacht besteden we aan het feit dat vrijwel alle leerlingen als “assistent” in een werkrelatie terecht komen. Ze moeten dan ook leren om ‘assistent’ te zijn.

VIP:

Op school wordt er door de leerkrachten vaak gesproken met de leerling over zijn/haar werk en werkhouding. We proberen hierbij vooral uit te gaan van wat we aan positieve dingen zien en vandaar uit het mindere weg te poetsen… Dit kan op elk tijdstip van de dag gebeuren individueel of in groepsverband. Op de stageplaats speelt de stagebegeleider hier een grote rol in om alles op de rails te houden. We verwachten wel dat een leerling eerlijk is als het minder gaat en dat we daar iets aan kunnen doen. Een open en snelle communicatie met de stageplaats is hiervoor noodzakelijk.

11


Competentie Gericht Leren

Recommend Documents