Kinshasa
Voorwoord
Wereldwijde blik
Grenzeloos informeren
Nederland zonder grens
Nederlanders over de grens
Voorwoord In de huidige, snel veranderende wereld raakt een alsmaar groter deel van de wereldbevolking verstoken van onafhankelijke, betrouwbare informatie. De jaarlijkse monitor van de Amerikaanse non profitorganisatie Freedom House liet onlangs zien dat wereldwijd slechts één op de zes mensen in een land met persvrijheid woont. Hier ligt al enkele decennia een belangrijke taak voor Radio Nederland Wereldomroep. Wij zorgen ervoor dat miljoenen mensen wereldwijd geïnformeerd worden. Met nieuws en achtergronden over hun eigen land en regio, maar ook over ontwikkelingen in de wereld. Dit alles doen we vanuit een Nederlands perspectief, in tien talen en met behulp van meer dan drieduizend mediapartners. Een andere belangrijke taak van de Wereldomroep blijft om Nederland internationaal op een juiste en realistische manier op de kaart te zetten. Dit realistische beeld draagt bij aan de positie van Nederland in de wereld en bevordert onze internationale relaties. Met de ongeveer 1,5 miljoen in het buitenland verblijvende Nederlanders hebben wij al jarenlang een goede band. Het gaat onder anderen om expats, emigranten en vakantiegangers. De Wereldomroep voorziet hen van gerichte service-informatie. Zo stelden wij deze Nederlanders, we hebben het over een half miljoen stemgerechtigden, uitgebreid op de hoogte over de Tweede Kamerverkiezingen. Wij bundelden hun reacties en overhandigden een zwartboek ‘Stemmen in het buitenland’ aan de commissieleden van
Organisatie
Financiën
Colofon
Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Als Nederlandse omroep brachten wij de ontwikkelingen rond de verkiezingen ook internationaal voor het voetlicht. Journalisten van de Wereldomroep werden veel geraadpleegd door internationale media en zorgden voor duiding in talloze uitzendingen van buitenlandse stations. In 2010 vormde de bevordering van een stabiele economie een logisch speerpunt van het nieuwe kabinet. Bezuinigingen zijn hiervoor niet te vermijden, ook niet bij de publieke omroep. De Wereldomroep neemt hierbij zijn verantwoordelijkheid en zal een bijdrage leveren, onder meer door het aanbrengen van nog meer focus in zijn activiteiten. Het is echter wel essentieel dat Nederland een sterke internationale omroep behoudt. Zeker in een tijd waarin de internationale persvrijheid ernstig onder druk staat, is het van groot belang om mensen wereldwijd en in hun eigen taal te voorzien van objectieve en betrouwbare informatie. Hoe kunnen mensen anders goede keuzes maken, een democratie vormen en zorgen voor een stabiel leefklimaat? Nederland heeft hierin als klein maar invloedrijk land een duidelijke verantwoordelijkheid. 2010 was een turbulent (nieuws)jaar. In dit jaarverslag leid ik u graag langs een aantal bijzondere projecten en programma’s waarmee we Nederland op de kaart hebben gezet. En die helemaal passen bij onze missie: een bijdrage leveren aan een beter geïnformeerde wereld. Jan Hoek algemeen directeur mei 2011
Voorwoord
Wereldwijde blik
Grenzeloos informeren
Nederland zonder grens
Nederlanders over de grens
Wereldwijde blik De Wereldomroep opereert als internationale mediaorganisatie in een wereld die voortdurend in beweging is. Dit brengt met zich mee dat de Wereldomroep continu volgt in welke delen van de wereld een grote behoefte is aan onafhankelijk nieuws en informatie, en op welke wijze de mensen in deze gebieden op een efficiënte en goede manier bereikt kunnen worden. De Wereldomroep richtte zich met zijn internationale nieuwsvoorziening in 2010 op: Noord-Afrika en het Midden Oosten, Sub-Sahara Afrika, China, LatijnsAmerika, Indonesië, Nederlandse Antillen en Aruba, Suriname, India en de Verenigde Staten. Binnen deze doelgebieden maakt de Wereldomroep ook weer onderscheid in diverse doelgroepen. Dit om zo goed mogelijk aan te sluiten bij de wensen en de behoeften van de lokale bevolking. De verschillende doelgroepen worden bereikt via platforms als: internet, mobiele telefonie, korte golf radio en satelliet (tv). Het gaat erom dat zoveel mogelijk mensen de informatie van de Wereldomroep kunnen ontvangen. Dit hangt voor een groot deel samen met de infrastructuur van het gebied. Zo verspreidt de Wereldomroep nieuws en informatie in China door middel van een website, blogs en video, en in veel Afrikaanse landen via radioprogramma’s die via de kortegolf zijn te ontvangen. Voorop staat dat alle informatie op maat gesneden is voor de doelgroep, zowel in inhoud als in de wijze van distributie.
Organisatie
Financiën
Colofon
De website www.rnw.nl van de Wereldomroep speelt een belangrijke rol. Het afgelopen jaar werd deze portal met tien talensites bezocht door ruim 12,3 miljoen unieke bezoekers. In veel gebieden in de wereld is de toegang tot internet echter nog beperkt of zelfs zeer beperkt. Wereldwijd beschikt slechts 30 % van de bevolking over internet. Dit betekent dat de totale distributiemix van de Wereldomroep van essentieel belang blijft. Om zoveel mogelijk mensen te bereiken, werkt de Wereldomroep veel samen met lokale mediapartners. Het gaat dan om de niet-Nederlandstalige content van de Wereldomroep. De ruim drieduizend mediapartners nemen deze informatie over en/of bewerken dit voor hun eigen programmering. Zo bereikt de Wereldomroep met eigen radio-uitzendingen in een doelgebied naar schatting enkele honderdduizenden luisteraars, via mediapartners gaat het om miljoenen. Het exacte bereik van de content van de Wereldomroep via mediapartners is moeilijk te bepalen. Dit komt omdat in veel doelgebieden geen kijk- en luisteronderzoek wordt verricht met hetzelfde kwaliteitsniveau als in de westerse wereld. Als mediapartners wel beschikken over bereikcijfers, geven deze wel een goede indicatie van het potentieel. Zo heeft Radio Rwanda, die Franstalige content van de Wereldomroep overneemt, 5,4 miljoen luisteraars. In Colombia wordt Spaanstalige content overgenomen door onder andere mediapartner Radio Colombia Nacional, die 23,3 miljoen luisteraars heeft. En in India werkt de Wereldomroep samen met All India Radio die alleen al in het Noorden van India ruim 125 miljoen luisteraars heeft.
Voorwoord
Wereldwijde blik
Grenzeloos informeren
Nederland zonder grens
Nederlanders over de grens
Grenzeloos informeren De Wereldomroep biedt onafhankelijke informatie en achtergrond vanuit een Nederlands perspectief. De omroep focust zich hierbij op die landen en regio’s waar sterk sprake is van een gebrekkige persvrijheid, een beperkt aanbod van informatie of een gebrek aan pluriformiteit, en waar Nederland en/of de Wereldomroep iets kan toevoegen. Een reeds bestaande relatie met Nederland draagt in betreffende gebieden bij aan de kans dat het aanbod als relevant en betekenisvol wordt ervaren. Het aanbod van de Wereldomroep is beschikbaar in tien talen: Arabisch, Chinees, Engels, Frans, Indonesisch, Nederlands, Papiaments, Portugees, Sarnami en Spaans.
Arabische radio per regio
De kloof tussen de Arabische en de westerse wereld lijkt steeds groter te worden. In het huidige gepolariseerde klimaat is er behoefte aan onafhankelijke informatie die aanzet tot toenadering en dialoog. De Wereldomroep startte in 2005 met een website in het Arabisch. Twee jaar geleden breidde de Arabische redactie haar internetactiviteiten uit met radio. Het programma Huna Amsterdam bracht dagelijks nieuws en achtergronden voor de hele Arabische wereld. Een uitgebreide evaluatie in 2010 bracht naar voren dat lokale mediapartners en luisteraars behoefte hadden aan meer regionale berichtgeving. De redactie paste daarom de programmering aan en brengt sindsdien, in nauwe
Organisatie
Financiën
Colofon
samenwerking met lokale mediapartners, wekelijks meer gespecialiseerde en regionale programma’s waarin de nadruk ligt op achtergronden en discussie. Zo zijn er speciale radiomagazines die zich richten op het MiddenOosten en de Maghreb en is er een discussieprogramma waarin onderwerpen als integratie, de Ramadanbeleving en gemengde huwelijken aan de orde komen. Bijdragen van Arabische redacteuren leiden soms tot heftige reacties. Een interview met de Sudanese journaliste Lubna Ahmed al-Hussein, over het publiekelijk straffen van vrouwen voor overspel of onzedelijk gedrag, werd overgenomen door tientallen media en leidde tot verhitte discussies in Sudan en onder Sudanese migranten. De journaliste was zelf gearresteerd wegens het dragen van een broek; voor dergelijke vergrijpen kunnen vrouwen in het openbaar zweepslagen krijgen. Ook een reportage over de laatste joden in het Marokkaanse Tanger had grote impact. Als gevolg van het item ontstond een beweging in Marokko die zich inzet voor behoud van het Joods cultureel erfgoed.
De zaak Zahra Bahrami
De zaak van de inmiddels geëxecuteerde Zahra Bahrami kreeg veel media-aandacht. De vrouw, met zowel de Nederlandse als de Iraanse nationaliteit, werd in Iran opgepakt voor vermeende cocaïnehandel. Tegenstanders van de Iraanse regering lieten weten dat zij gearresteerd was vanwege haar politieke activiteiten in Iran. De Wereldomroep volgde de zaak op de voet en verzorgde uitgebreide berichtgeving, in verschillende taaluitzendingen.
Voorwoord
Wereldwijde blik
Grenzeloos informeren
Nederland zonder grens
Nederlanders over de grens
Organisatie
Financiën
Colofon
Versterking programmering in Afrika
Chinese website succesvol
De informatievoorziening van de Wereldomroep in dit continent is in 2010 aanzienlijk versterkt. Zo zijn de bestaande Engelstalige en Franstalige radioprogramma’s en de websites, die in 2009 zijn gelanceerd, inhoudelijk verbeterd. Mede dankzij de circa 600 partners in Afrika - waarvan 450 in Franstalig en 150 in Engelstalig Afrika - heeft de Wereldomroep een wekelijks bereik van naar schatting vijf miljoen luisteraars.
Bijzonder was de berichtgeving van de Wereldomroep over de Chinese Liu Xiaobo, die in 2010 de Nobelprijs voor de Vrede ontving. Dit nieuws werd snel na de bekendmaking gecensureerd in China. De Wereldomroep bracht het bericht onmiddellijk en verzorgde meerdere verhalen, die vaak zijn gelezen in China.
In Afrika hebben nog altijd miljoenen mensen een informatieachterstand. De persvrijheid staat in vrijwel alle landen onder druk en in een aantal landen is er geen enkele ruimte voor onafhankelijke media. Hierdoor zijn veel Afrikanen grotendeels of zelfs geheel afhankelijk van buitenlandse nieuwsorganisaties.
Door een uitbreiding van het correspondentennetwerk in Afrika heeft de Wereldomroep een forse toename van bijdragen uit Afrika ontvangen, vooral op de websites. Ook heeft in Afrika een proef plaatsgevonden met distributie van content via de mobiele telefoon. In het kader van de blogcompetitie I Care zijn Engelstalige Afrikanen opgeroepen om hun verhaal over het thema ‘kinderen en hiv/aids’ te schrijven en te posten. Enkele tientallen deelnemers plaatsten hun bijdrage op de actiesite.
China is het land met de meeste internetgebruikers ter wereld, maar de toegang tot informatie is niet overal vrij of ongecensureerd. De Chinese website van de Wereldomroep biedt nieuwsberichten, een overzicht van het nieuws uit de Nederlandse dagbladen en achtergronden, en richt zich nadrukkelijk op wat Nederland en China bindt. Gevoelige onderwerpen worden daarbij niet uit de weg gegaan.
Tijdens de wereldtentoonstelling in Shanghai heeft de Chinese redactie reportages en video’s verzorgd over de expo en het Nederlands paviljoen Happy Street. Bezoekers aan het Nederlands paviljoen werden geportretteerd onder de titel Happy Faces. Ook ging de Wereldomroep op zoek naar de Happy Blogger. Ruim 600 Chinezen namen deel aan deze blogwedstrijd. De foto’s en de blogs waren terug te vinden op de speciale website www.happyrnw.org. Deze tijdelijke site trok het afgelopen jaar circa 150.000 bezoekers die gezamenlijk goed waren voor ruim 1,6 miljoen pageviews.
Voorwoord
Wereldwijde blik
Grenzeloos informeren
Nederland zonder grens
Nederlanders over de grens
Interviews met Latijns-Amerikaanse top
Hoewel in de meeste landen van Latijns-Amerika de tijd van dictaturen voorbij is, is er nog steeds grote behoefte aan onafhankelijke informatie over het eigen gebied en de wereld. Latijns-Amerikaanse media geven vaak een eenzijdig beeld van de werkelijkheid, omdat veel media in handen zijn van grote bedrijven of onder invloed staan van de overheid. Door de goede journalistieke contacten van de Wereldomroep met regeringsleiders van veel LatijnsAmerikaanse landen, brengt de omroep met regelmaat openheid in wereldpolitieke zaken. Zo heeft een reeks interviews met Latijns-Amerikaanse regeringsleiders verschillende malen nieuws opgeleverd. President Rafael Correa van Ecuador vertelde over de poging tot een staatsgreep tegen zijn bewind door reactionaire krachten en over de nationale discussie over vrijheid van meningsuiting. In een vraaggesprek met president Laura Chinchilla van Costa Rica werd aandacht besteed aan het grensgeschil met buurland Nicaragua dat voorgelegd is aan het Internationale Gerechtshof in Den Haag. Ook president Evo Morales van Bolivia werd geïnterviewd. Hij sprak over de sociale cohesie en ernstige polarisatie in zijn land. In co-productie met de Club van Madrid verzorgde de Wereldomroep diverse programma’s over sociale cohesie in het algemeen en in Latijns-Amerika in het bijzonder. Daarnaast maakte de Wereldomroep de serie Flores de la Acera, over straatmeisjes in Latijns-Amerika.
Organisatie
Financiën
Colofon
Nederlandse Antillen, Aruba en Suriname
De media op de Antillen en Aruba zijn geheel commercieel; een publieke omroep ontbreekt. In de nieuwsvoorziening en beschouwingen, ook over de lokale situatie, speelt de Wereldomroep een onafhankelijke en aanvullende rol. De redactie Cariben besteedde in 2010 veel aandacht aan de staatkundige herstructurering. De redactie organiseerde een aantal debatten over de toekomst van de eilanden, verzorgde speciale radio-uitzendingen en sprak in een tv-reportage met de premiers van Aruba, Curaçao en Nederland over de onderlinge verhoudingen en de gezamenlijke toekomst. Sinds oktober beschikt de Wereldomroep over een redactie op Curaçao. Deze redactie maakt in twee talen - Papiaments en Nederlands - een website met lokaal nieuws over alle Antilliaanse eilanden. Daarnaast maakt de redactie in Hilversum dagelijks twee radioprogramma’s met nieuws en actualiteiten, ook in de talen Papiaments en Nederlands. Beide programma’s worden op alle eilanden uitgezonden door de mediapartners van de Wereldomroep. In Suriname deed de redactie via internet en radio uitgebreid verslag van de presidentsverkiezingen van mei 2010 en van de aanloop daar naartoe. Dankzij de internetberichtgeving konden ook Surinamers in Nederland goed op de hoogte blijven van het lokale nieuws.
Voorwoord
Wereldwijde blik
Grenzeloos informeren
Nederland zonder grens
Nederlanders over de grens
Zuid-Azië
Op het Indiase subcontinent is de productie van Engelstalige informatie op het gebied van duurzaamheid en milieu voor partners in India, Pakistan, Bangladesh, Nepal, Sri Lanka en Myanmar/Birma gecontinueerd. Deze informatie wordt, in samenwerking met mediapartners, verspreid via internet en mobiel. Ook is de Wereldomroep intensief gaan samenwerken met de publieke omroep van India: All India Radio (AIR). De omroepen maken tweewekelijks een Indiase versie van het Engelstalige radioprogramma Earthbeat. Deze co-productie wordt door AIR op nationale radio uitgezonden in het Engels en Hindi. Daarnaast is er een nieuw samenwerkingsverband aangegaan met Web18, de online en mobiele tak van Network18 in India. De website publiceert het internationale nieuws van de Wereldomroep op de homepage van India’s grootste nieuwsportal, In.com. Ook rechtstreekse uitzendingen van radio- en muziekprogramma’s, zoals de Euro Hit 40, European Jazz Stage en Live at the Concertgebouw werden online beschikbaar gesteld.
Indonesië
De Wereldomroep heeft een lange geschiedenis in Indonesië en verzorgt al meer dan zestig jaar uitzendingen in het Indonesisch. Van 1966 tot 1998 was de Wereldomroep een belangrijke bron van onafhankelijke informatie, aangezien de pers aan strikte banden was gelegd. Maar ook na de democratisering heeft de Wereldomroep zijn belangrijke positie in de verspreiding van
Organisatie
Financiën
Colofon
onafhankelijke en betrouwbare informatie, via met name de bijna honderd partnerstations in heel Indonesië, behouden. De Indonesische redactie heeft in 2010 vooral ingezet op een intensievere samenwerking met zowel bestaande als nieuwe mediapartners in Indonesië.
Internationale prijzen
De kwaliteit van de internationale programma’s is in 2010 verschillende malen beloond. Zo is de Wereldomroep met drie Engelstalige programma’s in de prijzen gevallen bij de New York International Television and Radio Festivals. De radiodocumentaire The Lonely Funeral werd bekroond met een gouden medaille. Het radioprogramma The State We’re In won een zilveren en een bronzen medaille voor twee bijzondere reportages. Het festival ontving inzendingen uit meer dan dertig landen. Programmamaker Aveseh Asough won in Nigeria de Africast-prijs voor ‘Beste radio discussieprogramma’. Ze ontving deze prijs voor haar uitzending Dealing with infertility in Africa, een onderwerp dat op dit continent veelal als taboe beschouwd wordt. In Asoughs programma wordt met twee Afrikaanse experts gediscussieerd over de invloed van onvruchtbaarheid op gezinnen in Afrika. De Africast-prijzen worden sinds 1996 tweejaarlijks uitgereikt door de National Broadcasting Commission in Nigeria.
Voorwoord
Wereldwijde blik
Grenzeloos informeren
Nederland zonder grens
Nederlanders over de grens
Organisatie
Financiën
Colofon
Thema’s
Naast de reguliere programmering verzorgt de Wereldomroep berichtgeving over specifieke thema’s. De thema’s, die voortvloeien uit de missie, zijn: internationale betrekkingen (o.a. internationaal recht, mensenrechten, economie), kennissectoren (o.a. water, transport, gezondheid) en cultuur & samenleving (waaronder ethische kwesties als euthanasie, homoseksualiteit, integratie).
Ruim honderdvijftig internationale genodigden gingen met elkaar in discussie om vijf jaar na het Internationaal Jaar van het Microkrediet de balans op te maken. Tijdens het evenement werd het zeventalige webdossier Microfinance gelanceerd. Het evenement is onderdeel van een multimediaal project, waarmee de Wereldomroep de (on)mogelijkheden van microfinanciering onder de aandacht wil brengen bij een breed publiek.
International Justice Ook in 2010 besteedde de Wereldomroep weer bijzondere aandacht aan internationaal recht en mensenrechten, onder meer via de website www.internationaljustice.nl en het online magazine International Justice Tribune. Het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag vroeg de Wereldomroep om hoofdaanklager Luis Moreno-Ocampo te vergezellen op zijn eerste missie naar Kenia, waar hij een onderzoek heeft ingesteld naar het verkiezingsgeweld van eind 2007, begin 2008. De Wereldomroep deed verslag van deze reis via radio en internet.
Most Wanted De Wereldomroep lanceerde Most Wanted, een webdossier over mensenrechten en politiek gevangenen. In het interactieve, zeventalige dossier staan familieleden van politieke gevangenen centraal. Naast actuele informatie bevat het indringende videoportretten. In de portretten komen familieleden van gevangenen aan het woord uit onder meer Cuba, China, Iran, Eritrea en Colombia. De lancering vond plaats tijdens het tweedaagse congres Human Rights & New Media, georganiseerd in opdracht van het Ministerie van Buitenlandse Zaken.
Debat over microfinanciering De Wereldomroep organiseerde begin 2010 in het Vredespaleis in Den Haag het debat Microfinance: Who profits? Sprekers waren onder anderen prinses Máxima en toenmalig minister voor Ontwikkelingssamenwerking Bert Koenders.
Voorwoord
Wereldwijde blik
Grenzeloos informeren
Nederland zonder grens
Nederlanders over de grens
Nederland zonder grens Regelmatig vinden in Nederland gebeurtenissen plaats die elders in de wereld interesse, verbazing en soms zelfs bevreemding opwekken. De Wereldomroep is, dankzij de eigen deskundigen en het uitgebreide netwerk van mediaorganisaties op alle continenten, als geen ander in staat om die gebeurtenissen te duiden en van commentaar te voorzien. Daarnaast kan zij het ontstane beeld, indien nodig, nuanceren. Mede daarom zochten ook in 2010 veel buitenlandse mediaorganisaties contact met de Wereldomroep. Onder andere voor meer informatie over de Tweede Kamerverkiezingen, het misbruik in de katholieke kerk, de arrestatie van Joran van de Sloot, het proces Wilders en zaken als drugsgebruik, abortus en euthanasie.
Misbruik in de katholieke kerk
De Wereldomroep en NRC Handelsblad brachten een serie verhalen over seksueel misbruik door medewerkers van de katholieke kerk. Gezamenlijk onderzochten zij de zaak en spraken zij met slachtoffers. De berichtgeving deed veel stof opwaaien en werd door veel media, in binnen- en buitenland, overgenomen. De journalisten Robert Chesal van de Wereldomroep en Joep Dohmen van NRC Handelsblad werden voor hun onderzoekswerk door tijdschrift Villamedia uitgeroepen tot ‘Journalist van het Jaar 2010’. De jury vond de berichtgeving een uitstekend voorbeeld van diepgravende en zorgvuldige
Organisatie
Financiën
Colofon
onderzoeksjournalistiek. Met hun serie verhalen wonnen Chesal en Dohmen ook ‘De Loep’, de jaarlijkse prijs voor onderzoeksjournalistiek van de NederlandsVlaamse Vereniging van Onderzoeksjournalisten (NVOJ)
Exclusief interview met Tanja Nijmeijer
De Wereldomroep wist als eerste een exclusief interview te brengen met de Nederlandse Tanja Nijmeijer. Nijmeijer is lid van de rebellenbeweging FARC en leeft al jaren in het oerwoud van Colombia. Veel nationale en internationale media namen het verhaal over en toonden fragmenten uit het interview. De Wereldomroep gaf context en duiding.
Verkiezingen in Nederland
Als internationale omroep bracht de Wereldomroep de ontwikkelingen rondom de Nederlandse Tweede Kamerverkiezingen wereldwijd voor het voetlicht. Journalisten van de Wereldomroep werden veelvuldig geraadpleegd door internationale media en zorgden voor duiding in talloze uitzendingen van buitenlandse stations. Veel vragen gingen over de achtergronden van de politieke ontwikkelingen, de nieuwe samenstelling van het kabinet en de partij die zoveel stemmen binnenhaalde, de PVV.
Voorwoord
Wereldwijde blik
Grenzeloos informeren
RNW Classical
Nederland zonder grens
Nederlanders over de grens
Een andere belangrijke taak van de Wereldomroep is de verspreiding van het Nederlandse cultuurgoed in het buitenland. Daarin neemt muziek een bijzondere plaats in. Het zwaartepunt van de muziekproducties van de Wereldomroep ligt op muzieksoorten waarin Nederland internationaal een gezaghebbende en onderscheidende rol speelt: klassieke muziek, jazz en wereldmuziek. In elk van de genres werden in 2010 - in samenwerking met de Nederlandse Publieke Omroep - in diverse talen programmaseries en cd’s geproduceerd voor muziekliefhebbers wereldwijd. Daarnaast werd op 1 juni 2010 gestart met RNW Classical, een 24-uurs Engelstalig webradiostation dat een mix biedt van muziek en informatie. Het accent ligt op Nederlandse klassieke muziek, uitgevoerd door Nederlandse ensembles en solisten. Ook wordt met RNW Classical het omvangrijke muziekarchief van RNW ontsloten voor internationaal publiek.
Organisatie
Financiën
Colofon
Voorwoord
Wereldwijde blik
Grenzeloos informeren
Nederland zonder grens
Nederlanders over de grens
Nederlanders over de grens De Wereldomroep heeft een sterke band met Nederlandstaligen in het buitenland. Het gaat om groepen met specifieke informatiebehoeften, zoals expats en hun kinderen, emigranten, vrachtwagenchauffeurs, militairen en vakantiegangers. De Wereldomroep houdt hen op de hoogte van het nieuws in Nederland en de rest van de wereld en biedt hen in toenemende mate gerichte service-informatie, die veelal niet elders beschikbaar is. De response en informatie die de omroep dagelijks van deze doelgroep ontvangt, onder andere via internet en sociale media, vormen een belangrijke bron. De Wereldomroep weet hierdoor wat er leeft binnen deze groep. De verkregen informatie wordt door de redactie onder meer gebruikt voor de programma’s en nieuwsberichten.
Verkiezingen
Nederland beleefde in 2010 een roerig politiek jaar. Het kabinet Balkenende IV kwam ten val, en er ontstond een hevige strijd om de politieke macht. De Wereldomroep heeft zijn Nederlandstalige publiek in het buitenland uitgebreid op de hoogte gehouden van alle ontwikkelingen. De NOS-verkiezingsprogramma’s werden via BVN uitgezonden, en de Wereldomroep vulde dit aan met een op maat gesneden webdossier, artikelen en radio-uitzendingen. Zo was er een programma waarin toenmalig staatssecretaris Bijleveld vragen kreeg voorgelegd van Nederlandse luisteraars.
Organisatie
Financiën
Colofon
BVN, de televisiezender voor Nederlandstaligen in het buitenland, zond het verkiezingsprogramma Kiespijn uit. Diverse lijsttrekkers waren hierin te gast.
Zwartboek ‘stemmen in het buitenland’
De Wereldomroep ontving in de verkiezingstijd honderden reacties van Nederlandse stemgerechtigden in het buitenland. De kiezers klaagden over procedurele en communicatieproblemen waardoor het hen soms onmogelijk werd gemaakt om te stemmen. Deze reacties zijn gebundeld in het zwartboek ‘Stemmen in het buitenland’ en op 29 juni aan betrokken Kamerleden van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties aangeboden. Het zwartboek kreeg ruime aandacht in de Nederlandse media, en is meegenomen in de evaluatie van de verkiezingen.
Dossiers voor expats en emigranten
Op de Nederlandstalige website van de Wereldomroep is in 2010 nóg meer informatie beschikbaar gesteld voor Nederlandse expats en emigranten. In uitgebreide dossiers komen onderwerpen aan bod waar Nederlanders in het buitenland mee te maken krijgen. Expat-dossiers die gepubliceerd werden, zijn: Geld & Zekerheid, Internationaal Ondernemen, Terug naar Nederland, Vertrek, Onderwijs en Toekomst. In deze dossiers komen ook verschillende experts aan het woord over onderwerpen en ontwikkelingen die voor deze doelgroep van belang zijn. Daarnaast geven deskundigen antwoord op vragen van Nederlanders in het buitenland.
Voorwoord
Wereldwijde blik
Grenzeloos informeren
Nederland zonder grens
Nederlanders over de grens
Beste van Vlaanderen en Nederland (BVN) Nederlandstaligen in het buitenland kunnen via televisiezender Beste van Vlaanderen en Nederland (BVN) wereldwijd 24 uur per dag televisieprogramma’s van de Nederlandse en Vlaamse publieke omroepen ontvangen. De uitzendingen van BVN bevatten nieuws, actualiteiten, amusement, kinderprogramma’s, sport en documentaires. BVN breidde in 2010 haar ontvangstgebied in Afrika uit. Kijkers in West- en Midden-Afrika kunnen de zender vanaf medio 2010, na een proefperiode, nu permanent ontvangen. Elk jaar houdt BVN een publieksonderzoek waarmee zij het kijkgedrag en de tevredenheid van de kijker peilt. Uit het onderzoek van 2010 bleek dat het BVN-kijker het vaakst had afgestemd op De Wereld Draait Door van de VARA. Presentator Matthijs van Nieuwkerk ontving hiervoor de BVN trofee voor ‘Best bekeken programma’. BVN-kijkers gaven de zender in 2010 het rapportcijfer 7,5.
WK Voetbal
De Wereldomroep besteedde veel aandacht aan het WK Voetbal in Zuid-Afrika. De wedstrijdverslagen van de duels van het Nederlands elftal werden overgenomen van NOS Langs de Lijn. Dankzij de inzet van extra radio-uitzendingen en kortegolffrequenties door de Wereldomroep konden grote aantallen Nederlanders in het buitenland, waaronder vakantiegangers en expats, de prestaties van Oranje rechtstreeks volgen.
Organisatie
Financiën
Colofon
Laatste uitzending Uruzgan.FM
Na vier jaar is er in 2010 een einde gekomen aan het radioprogramma Uruzgan.FM (3FM/Wereldomroep) voor Nederlandse militairen in Afghanistan en hun thuisfront. De Nederlandse missie in Uruzgan is beëindigd en daarmee ook het programma. Het laatste programma werd op 30 juli uitgezonden vanaf de militaire vliegbasis Eindhoven waar ruim honderd militairen welkom werden geheten. Een dag eerder, op 29 juli, maakte Uruzgan.FM een speciale uitzending die werd opgedragen aan alle Nederlandse slachtoffers.
Duizendste editie WereldKrant
In 2010 verscheen de duizendste editie van de WereldKrant, de gratis digitale ‘krant’ van de Wereldomroep. De Nederlandstalige krant bestaat uit acht pagina’s en verschijnt in zes regio-edities. De WereldKrant blijft zich ontwikkelen, zo is er een ‘lichtere versie’ ontwikkeld om de krant sneller te kunnen downloaden en is de krant te lezen op iPad of iPhone. Circa 25.000 abonnees, waaronder Europese campings, hotels en emigranten, ontvingen de dagelijkse WereldKrant per e-mail. Omdat campings en hotels de krant uitprinten en verspreiden onder hun gasten, is het totale bereik nog veel hoger.
Calamiteiten
Het speciale calamiteitenteam van de Wereldomroep heeft gezorgd voor berichtgeving en service-informatie voor de Nederlandse gedupeerden en hun verwanten bij onder meer: de tsunami op de Solomoneilanden, de aardbevingen op Haïti en in Chili, de vulkaanuitbarsting op IJsland en de overstromingen in Queensland.
Voorwoord
Wereldwijde blik
Grenzeloos informeren
Nederland zonder grens
Nederlanders over de grens
Organisatie Naast enige algemene informatie over de Wereldomroep, bevat deze paragraaf het verslag van de raad van toezicht, het verslag goed bestuur en integriteit, de bedrijfsvoeringverklaring en de samenstelling van de verschillende bestuursorganen.
Prestatieovereenkomst 2010-2015
In 2010 is de eerste prestatieovereenkomst tussen het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) en de Wereldomroep getekend. In deze prestatieovereenkomst, die is gesloten voor de periode 2010-2015, zijn afspraken vastgelegd over kwalitatieve en kwantitatieve doelstellingen voor het media-aanbod en het publieksbereik van de Wereldomroep. Over de realisatie van de prestatieafspraken wordt jaarlijks gerapporteerd.
RNTC
RNTC is het aan de Wereldomroep verbonden expertisecentrum op het gebied van media, ontwikkeling en educatie. RNTC startte in 2010 met de voorbereidingen voor twee grote, meerjarige programma’s. Samen met War Child, CHI en TNO is het programma
[email protected] ontwikkeld. Dit programma geeft kinderen in Burundi, Colombia, Sudan en Oeganda via de radio een stem, biedt een platform om hun belevingswereld met anderen te delen en helpt hen zo hun kwaliteit van leven te verbeteren. In een alliantie onder leiding van Hivos werkt RNTC aan de professionalisering van de media in met name een aantal fragiele en repressieve staten.
Organisatie
Financiën
Colofon
Daarnaast werd in 2010 de fusie met collegaorganisaties Press Now en Free Voice voorbereid. In 2011 gaan de buitenlandse projecten over naar de fusieorganisatie. Het cursuscentrum blijft onderdeel van de Wereldomroep.
Internationale samenwerking
De Wereldomroep werkt samen met legio buitenlandse omroepen en maakt deel uit van diverse netwerken van nationale en internationale (publieke) media- en opleidingsorganisaties en van overkoepelende organen. Enkele voorbeelden zijn de European Broadcasting Union (EBU), de Asian Broadcasting Union en Digital Radio Mondiale. Samen met BBC World Service, Voice of America, Deutsche Welle en Radio France Internationale vormt de Wereldomroep de DG5, het netwerk van de vijf invloedrijkste internationale omroepen. Multimedia Meets Radio 2010 De European Broadcasting Union (EBU) en de Wereldomroep organiseerden in 2010 het symposium Multimedia Meets Radio. Het jaarlijkse symposium stond in het teken van de wijze waarop radiomakers nieuwe mediaontwikkelingen het beste kunnen inzetten en gebruiken. Onderwerpen als sociale media, podcasting, user generated content, transmedia storytelling en visual radio stonden op de agenda. Elk jaar is een EBU-lid gastheer van het symposium; de Wereldomroep had deze eer in 2010.
Voorwoord
Wereldwijde blik
Grenzeloos informeren
Nederland zonder grens
Samenwerking binnen Nederland
Nederlanders over de grens
De redactionele samenwerking met de NOS is in 2010 verder geïntensiveerd. Zo starten vanaf 28 maart 2010 alle Nederlandstalige radio-uitzendingen van de Wereldomroep met de radiobulletins van het NOS Journaal. De bulletins worden gevolgd door het actualiteitenblok Nieuwslijn van de Wereldomroep. Op het gebied van sport heeft de sportredactie van de Wereldomroep ook in 2010 medewerkers gedetacheerd bij NOS Langs de Lijn. De NOS en overige landelijke omroepen zijn meer gebruik gaan maken van de internationale expertise van de Wereldomroep, bijvoorbeeld bij de berichtgeving over Tanja Nijmeijer en de presidentsverkiezingen in Suriname. Ook op het gebied van automatisering en faciliteiten wordt samengewerkt met de NPO. Beide organisaties hebben gewerkt aan het vernieuwen van het Wereldomroepnetwerk, dat zowel telefoon- als computerinformatie omzet. Tevens is er een onderzoek gestart naar de mogelijkheden van kennisdeling van beide organisaties en eventueel te behalen schaalvoordelen op het vlak van personele inzet, arbeidsvoorwaarden en contractbeheer. Binnen de dagbladsector heeft de Wereldomroep samengewerkt met NRC Handelsblad. Gezamenlijk is onderzoek verricht naar structureel seksueel misbruik in de katholieke kerk.
Organisatie
Financiën
Colofon
Verslag raad van toezicht De raad van toezicht houdt toezicht op het beleid van de directie en de algemene gang van zaken binnen de organisatie. De raad van toezicht benoemt de directie van de Wereldomroep en fungeert als klankbord. De leden van de raad worden door de minister van OCW benoemd voor een periode van vier jaar, waarbij eenmalige herbenoeming voor een aansluitende periode mogelijk is. In 2010 is de heer Koetje, lid van de raad van toezicht, overleden. Hij heeft zich bijna acht jaar ingezet voor de Wereldomroep. De ontstane vacature is eind 2010 ingevuld door de heer Van Westerloo. De raad van toezicht vergaderde in 2010 vijf keer met de bestuurder en een keer onderling. In de vergadering van februari is de uitbreiding en de samenstelling van de adviesraad besproken. De heren Buitelaar en Gelink werden voorgedragen bij en benoemd door de minister van OCW als leden van de adviesraad voor een periode van vijf jaar. In deze vergadering is het reglement van de raad van toezicht vastgesteld en het directiereglement goedgekeurd. In zijn vergadering van april heeft de raad van toezicht de jaarrekening 2009 en het jaarverslag 2009 van de Wereldomroep vastgesteld en de jaarrekening en jaarverslag van RNTC goedgekeurd. Tijdens de vergadering gaf de accountant een toelichting op de beide jaarrekeningen. De verkiezingsprogramma’s van de politieke partijen werden besproken.
Voorwoord
Wereldwijde blik
Grenzeloos informeren
Nederland zonder grens
Nederlanders over de grens
Sommige politieke partijen stelden voor te bezuinigen op de publieke omroep in het algemeen en op de Wereldomroep in het bijzonder. De toekomst van RNTC was ook onderwerp van vergadering. RNTC’s werkveld overlapt deels en ligt in het verlengde van de vergelijkbare organisaties als Free Voice en Press Now. Ontwikkeling in het veld leidde tot de vraag of deze drie gelijksoortige organisaties niet beter konden worden samengevoegd. In de juni-vergadering is de opzet van de begroting 2011 besproken. De heer Van Staden werd voor herbenoeming in de adviesraad voorgedragen bij en benoemd door de minister van OCW. De heer Bertens werd herbenoemd als lid van de adviesraad RNTC. De begroting 2011 van de Wereldomroep is door de raad van toezicht vastgesteld in zijn vergadering in september. Na deze vergadering heeft de raad de heer Van Westerloo bij het ministerie van OCW voorgedragen als nieuw lid. De minister heeft de heer Van Westerloo voor een periode van vier jaar benoemd. Het RNTC jaarplan 2011 is eveneens in deze vergadering goedgekeurd. Ook stond de raad van toezicht stil bij de politieke ontwikkelingen. De november-vergadering stond voornamelijk in het teken van het regeerakkoord en de gevolgen voor de Wereldomroep. Het reglement van de adviesraad werd goedgekeurd en de aanbevelingen van de visitatiecommissie werden een jaar na dato geëvalueerd.
Organisatie
Financiën
Colofon
De auditcommissie heeft diverse keren overlegd. Naast de jaarrekeningen en de kwartaalcijfers zijn met name onderliggende processen, procedures en controles besproken. Daarnaast heeft de auditcommissie na het verslagjaar het jaarverslag en de jaarrekening doorgenomen. In lijn met de Richtlijnen en Regelingen Goed Bestuur en Integriteit Publieke Omroep heeft de raad van toezicht zijn eigen functioneren geëvalueerd. In dat kader is de samenstelling van de raad en de verdeling van de portefeuilles besproken. De raad heeft in april kennisgemaakt met en informeel overlegd met de nieuwe ondernemingsraad. Hier is onder meer gesproken over het sociaal jaarverslag en de aanstaande verkiezingen. De raad van toezicht en de adviesraad van de Wereldomroep hebben één keer overlegd. De adviesraad diende de raad van toezicht en directie van advies over het beleid ten aanzien van het mediaaanbod. Tevens is de gewenste samenstelling en de overlegstructuur besproken en aangepast.
Voorwoord
Wereldwijde blik
Grenzeloos informeren
Nederland zonder grens
Nederlanders over de grens
Goed bestuur en integriteit De Wereldomroep werkt sinds 1 januari 2006 met de Richtlijnen en Regelingen Goed Bestuur en Integriteit Publieke Omroep. Deze gedragscode omvat richtlijnen en regelingen die goed bestuur en integriteit bij alle publieke omroepinstellingen bevorderen. De Wereldomroep heeft de compliance functie ondergebracht bij de controller en voorziet in de toetsing op het correct naleven van de voorschriften uit deze gedragscode. Daarnaast ziet een onafhankelijk toezichtorgaan, de Commissie Integriteit Publieke Omroep (CIPO), toe op de handhaving en naleving van deze richtlijnen en regelingen bij de publieke omroep. CIPO heeft hierin ook een adviserende rol. De eerste richtlijn, goed bestuur en toezicht, heeft een adviserend karakter. Deze richtlijn geeft gedragsregels voor topfunctionarissen en toezichthouders, voor de inrichting van de organisatie van omroepinstellingen - inclusief de verhouding tussen toezicht en bestuur -, voor de honorering van topfunctionarissen en toezichthouders en verslaglegging van werkzaamheden. Na invoering van de Mediawet 2008 per 1 januari 2009 heeft de Wereldomroep de scheiding tussen toezicht en bestuur ingericht. Met goedkeuring van het ministerie van OCW zijn de statuten hiertoe gewijzigd, is het bestuur getransformeerd naar een raad van toezicht en is de algemeen directeur bestuurder. De raad van toezicht heeft een auditcommissie benoemd, die de raad adviseert over onder meer de werking van de interne risicobeheersings- en controlesystemen, waaronder het toezicht op de naleving van de relevante wet- en regelgeving en het toezicht op de werking van
Organisatie
Financiën
Colofon
gedragscodes, de financiële informatieverschaffing door de stichting, de naleving van aanbevelingen en opvolging van opmerkingen van de controller en de externe accountant en de relatie met de externe accountant, waaronder in het bijzonder zijn onafhankelijkheid. Met deze invoering voldoet de Wereldomroep sinds 2009 aan deze richtlijn. De tweede richtlijn bevat normen over integer handelen van omroepen en medewerkers bij de uitvoering van hun taken. Deze richtlijn is bindend. Daarbij gaat het om zaken als belangenverstrengeling, nevenfuncties en declaratiegedrag. Belangenverstrengeling Er zijn in 2010 geen verzoeken door medewerkers gedaan tot ontheffing voor het hebben van financiële belangen in ondernemingen of organisaties met een (in)direct belang in de Wereldomroep. Nevenfuncties Voor de nevenfuncties van medewerkers geldt het regime van artikel 3.1 van de Collectieve Arbeidsovereenkomst. Alle meldingen worden opgenomen in het personeelsdossier van betrokkene. Naast individuele meldingen, benadert de Wereldomroep medewerkers jaarlijks actief om zo in een centraal register meldingen bij te houden. Aannemen en geven van geschenken Er zijn geen meldingen binnengekomen van door medewerkers ontvangen of geschonken attenties met een waarde boven de € 50. Ontvangen kleine gebruikelijke attenties (met name eindejaarsattenties) zijn middels een loterij onder het personeel verdeeld.
Voorwoord
Wereldwijde blik
Grenzeloos informeren
Nederland zonder grens
Nederlanders over de grens
Uitgaven, kostendeclaraties, gebruik van creditcards, reizen buitenland In protocollen en procedures is vastgelegd op welke wijze met genoemde onderwerpen wordt omgegaan, binnen de door de Code gestelde kaders. Toetsing door middel van steekproeven wijzen op correcte naleving van de regels. De Wereldomroep voldoet aan de derde richtlijn over verslaglegging. Dit betreft zowel de algemene verslaglegging, als het rapporteren over de bedrijfsvoering en financiën. Voor de verslaglegging over de doelstellingen en het realiseren daarvan, kan worden gemeld dat in de Mediawet 2008 de beleidscyclus op dezelfde wijze wordt vormgegeven als bij de landelijke publieke omroep. Voor de periode 2010-2014 heeft de Wereldomroep een vijfjaarlijks concessiebeleidsplan opgesteld, waarna een meerjarige prestatieovereenkomst met het ministerie van OCW is overeengekomen. De Wereldomroep voldoet aan de vierde richtlijn over cofinanciering en ideële sponsoring. Het betreft hier niet-commerciële financiering van programma’s. Hierbij is van belang dat de omroep op transparante wijze verslag doet van bijdragen van overheidsinstellingen of ideële instellingen en dat programma’s op onafhankelijke wijze tot stand komen. Voor de Wereldomroep speelt dit voor de programma-activiteiten Arabische radio en Euranet en voor samenwerking op het gebied van kortegolf uitzendingen met andere internationale omroeporganisaties. Over de activiteiten van RNTC wordt separaat verslag gedaan. Het betreft hier echter geen programma-activiteiten.
Organisatie
Financiën
Colofon
In 2010 heeft de Wereldomroep geen nadere bijdragen of sponsoring van media-aanbod gekregen. De vijfde richtlijn betreft regelingen voor interactieve telefoondiensten, SMS, 0900-lijnen en mobiel internet. De Wereldomroep biedt geen van deze diensten tegen betaling aan. Wel maakt de Wereldomroep gebruik van user generated content van luisteraars via SMS. Dit valt buiten de richtlijn. De Wereldomroep voldoet aan de zesde richtlijn op het gebied van e-mailmarketing. Deze bepalingen sluiten aan bij de Europese richtlijn voor privacybescherming en elektronische communicatie. Ten aanzien van de gewijzigde Telecommunicatiewet heeft de Wereldomroep haar beleid aangepast. Dit betreft de verruiming van het verbod op het ongevraagd verzenden van e-mail naar bedrijven, naast consumenten. Regeling Klokkenluider De regeling is van kracht. In samenspraak met de ondernemingsraad is na het opstellen van een profiel, de vertrouwenspersoon aangesteld. De Wereldomroep werkt door middel van publicaties en voorlichting actief aan het beeld van naleving en bewustzijn van de code in de organisatie. Hiertoe zijn ook regels in verschillende procedures opgenomen.
Voorwoord
Wereldwijde blik
Grenzeloos informeren
Nederland zonder grens
Nederlanders over de grens
Bedrijfsvoeringverklaring Onderdeel van de Code Goed Bestuur en Integriteit is een richtlijn voor verslaglegging over de bedrijfsvoering. Bedrijfsvoering is het geheel aan sturing en beheersing van bedrijfsprocessen binnen een organisatie om doelstellingen te kunnen realiseren. Het betreft sturing en beheersing van zowel de primaire processen, als van de processen die hiervoor faciliterend zijn. Onder sturing wordt verstaan het proces waarbij richting wordt gegeven aan een organisatie om doelstellingen te kunnen realiseren. Onder beheersing wordt verstaan het proces waarbij een stelsel van maatregelen en procedures wordt gebruikt om vast te stellen of de uitvoering in overeenstemming is en blijft met de gemaakte plannen en dit waar nodig bij te sturen. Ten aanzien van sturing zijn door de Wereldomroep instrumenten geïmplementeerd. Middels jaarplannen, begrotingen en rapportages wordt de realisatie van doelstellingen nagegaan. Nieuwe instrumenten worden aanvullend ontwikkeld om adequaat te kunnen verantwoorden over de prestatieovereenkomst. Voor het beheersen van de primaire en ondersteunende processen bestaan, naast bestaande wet- en regelgeving, richtlijnen voor de administratieve organisatie en maatregelen van interne controle. Het Handboek Financiële Verantwoording landelijke publieke media-instellingen, Wereldomroep en Ster 2009 van het ministerie van OCW maakt hier deel van uit.
Organisatie
Financiën
Colofon
In 2010 is de ontwikkeling van processen om risico’s binnen de organisatie te identificeren en te beheersen gericht op risicomanagement vervolgd en is de controle op de uitvoering van financiële processen mede gericht op rechtmatigheid verscherpt. Ook is meer nadruk gelegd op zichtbaarheid bij diverse vastleggingen binnen processen gericht op begrotingscycli, tekenbevoegdheden voor het aangaan van verplichtingen en mutaties binnen de personeelsadministratie. In overleg met accountant en belastingdienst zijn financiële risico’s verder gemitigeerd en is het proces om te komen tot schattingen herijkt. De voorgenomen sluiting van het zendstation op Bonaire alsmede financiële posities ten aanzien van verjaring gaven hier aanleiding toe. Andere, reeds eerder ingevoerde verbeteringen gericht op een correcte en effectieve(re) inrichting van de processen zijn getoetst en gehandhaafd. Over het verslagjaar is niet gebleken dat de bedrijfsvoering tekort is geschoten. Risico’s zijn onderkend en processen voldoende beheerst. R.F.A. de Vries J.S. Houthuijzen manager bedrijfsvoering controller
Voorwoord
Wereldwijde blik
Grenzeloos informeren
Nederland zonder grens
Nederlanders over de grens
Samenstelling bestuursorganen Leden van de raad van toezicht de heer dr. B.R. Bot (voorzitter) benoemd per 28 mei 2008
Organisatie
Financiën
Colofon
Situatie per 31 december 2010
Relevante nevenfuncties
voorzitter algemeen bestuur Clingendael voorzitter bestuur Carnegie Stichting voorzitter Netherlands Institute for Multiparty Democracy
mevrouw drs. A. van Heteren benoemd per 1 september 2009 de heer drs. F.K.V. Lamp benoemd per 28 mei 2008 mevrouw J. van Nieuwenhoven (vice-voorzitter) herbenoemd per 11 november 2009
voorzitter bestuur Nederlands Film Festival voorzitter directieraad Beelden voor de Toekomst
de heer drs. A.P. Visser benoemd per 15 mei 2007
lid raad van toezicht Fonds voor de Cultuurparticipatie
de heer A.M. van Westerloo benoemd per 1 december 2010, opvolger van de heer drs. H. Koetje
lid bestuur Koninklijk Concertgebouworkest voorzitter Stichting Raad voor de Journalistiek Voorzitter Omroepvereniging WNL
de heer drs. R. Zunderdorp herbenoemd per 19 april 2009
voorzitter stichtingsbestuur Forum on Debt and Development extern secretaris/directeur Forum voor Democratische Ontwikkeling
Bestuurder
de heer J.C. Hoek, MBA algemeen directeur
bestuurslid PNO Media bestuurslid PNO Ziektekosten bestuurslid Werkgeversvereniging voor de Media voorzitter International Broadcasting Group van de European Broadcasting Union (EBU) voorzitter Het Beste van Vlaanderen en Nederland (BVN) vice-voorzitter Euranet lid executive committee Association for International Broadcasting (AIB) lid bestuur Free Voice lid bestuur Press Now
Voorwoord
Wereldwijde blik
Grenzeloos informeren
Nederland zonder grens
Hoofdredactie
de heer R.R. Rensen (hoofdredacteur) mevrouw A. Bouwers (adjunct-hoofdredacteur)
Adviesraad RNW de de de de de
heer heer heer heer heer
M. Buitelaar drs. P.R. van Dijk (voorzitter) drs. E.J. Gelink prof. dr. A. van Staden ir. J.C. Tonnon
Adviesraad RNTC
de heer drs. J.W. Bertens mevrouw mr. D. Ghidei Biidu de heer prof. dr. H.J.A. van Ginkel mevrouw drs. B.J. van de Moosdijk mevrouw F. Müjde de heer dr. A. Smit (voorzitter) de heer L. de Waal
Nederlanders over de grens
Organisatie
Financiën
Ondernemingsraad
mevrouw J. Baaziz de heer R. Buszkiewicz de heer C. van Gelder de heer J. Huizinga de heer H. Lansink (voorzitter) de heer J. Lommers mevrouw D. Sujan de heer G.J. Wijma
Redactieraad
mevrouw C. van Dun mevrouw M. Ernsting de heer P. Gamez de heer S. Gottlieb de heer P. de Jong mevrouw S. van Leeuwen de heer M. Stultjens (voorzitter)
Colofon
Voorwoord
Wereldwijde blik
Grenzeloos informeren
Nederland zonder grens
Nederlanders over de grens
Financiën
Organisatie
Financiën De exploitatiekosten van Radio Nederland Wereldomroep kunnen worden verdeeld in drie categorieën, te weten: verzorging van programma’s, verspreiding van programma’s en algemeen beheer. Bijgaand overzicht laat deze verdeling zien en is ontleend aan de enkelvoudige jaarrekening van de Wereldomroep. cijfers x € 1.000
2010
Verzorging van programma’s
29.676
Verspreiding van programma’s
14.648
Algemeen beheer Totaal
4.748 49.072
In de geconsolideerde jaarrekening van de stichting Radio Nederland Wereldomroep zijn de gegevens opgenomen van Radio Nederland Wereldomroep, RNTC, Broadcast Facilities Nederland B.V. (BFN) en Radio Nederland Wereldomroep Zendstationbouw N.V.
Colofon
Voorwoord
Wereldwijde blik
Grenzeloos informeren
Nederland zonder grens
Nederlanders over de grens
Organisatie
Geconsolideerde balans per 31 december 2010
2010
2009
15.326
17.280
Voorraden en onderhanden werk
1.903
1.632
Vorderingen
5.166
1.970
Liquide middelen
1.810
3.047
24.205
23.929
Eigen vermogen
8.206
8.567
Voorzieningen
3.354
3.581
12.645
11.781
24.205
23.929
x € 1.000 ACTIVA Vaste Activa
Totaal van de Activa
PASSIVA
Kortlopende schulden Totaal van de Passiva
Financiën
Colofon
Voorwoord
Wereldwijde blik
Grenzeloos informeren
Nederland zonder grens
Nederlanders over de grens
Financiën
Organisatie
Geconsolideerde exploitatierekening 2010 2010
2009
Omroepmiddelen
46.105
45.703
Nevenactiviteiten
363
497
Ontwikkelingssamenwerking
1.716
1.682
Opleidingsprojecten
2.316
1.302
Overige opbrengsten
2.248
2.477
52.748
51.661
x € 1.000 BATEN
Bedrijfsopbrengsten LASTEN Lonen en salarissen
20.296
18.722
Sociale lasten
5.077
6.399
Afschrijvingen
4.038
3.066
Directe droductiekosten
3.850
3.398
Directe distributiekosten Overige bedrijfslasten Kosten opleidingsprojecten Bedrijfslasten Financiële baten en lasten Resultaat deelneming Nozema Resultaat gewone bedrijfsuitoefening Belastingen Groepsresultaat
5.181
4.189
12.896
12.296
1.873
2.620
53.211
50.690
-134
-360
0
-81
-597
530
-14
29
-583
501
Colofon
Voorwoord
Wereldwijde blik
Grenzeloos informeren
Nederland zonder grens
Nederlanders over de grens
Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening 2010
In de geconsolideerde jaarrekening van de stichting Radio Nederland Wereldomroep zijn opgenomen de gegevens van de Stichting Radio Nederland Wereldomroep, Radio Nederland Training Centre, Broadcast Facilities Nederland B.V. en Radio Nederland Wereldomroep Zendstationbouw N.V. De consolidatie heeft plaatsgevonden volgens de integrale methode. Voor de algemene toelichting wordt verwezen naar hetgeen is vermeld bij de enkelvoudige jaarrekening van de Wereldomroep, de jaarrekening van RNTC, BFN en Radio Nederland Wereldomroep Zendstationbouw N.V.
Toelichting op de geconsolideerde balans
Algemeen Voor zover posten niet specifiek worden toegelicht wordt verwezen naar de eerder genoemde jaarrekeningen. Tenzij anders is vermeld zijn activa en passiva gewaardeerd tegen nominale waarde; voor zover van toepassing onder aftrek van een voorziening voor oninbaarheid. Eigen vermogen Het eigen vermogen is inclusief het resultaat van de Wereldomroep, BFN, RNTC en van Radio Nederland Wereldomroep Zendstationbouw N.V. Naast de reserves van de Wereldomroep, zijn de reserves van RNTC opgenomen onder het eigen vermogen. Tussen het eigen vermogen, zoals genoemd in de
Organisatie
Financiën
Colofon
enkelvoudige jaarrekening en het eigen vermogen genoemd in de consolidatie jaarrekening bestaat een verschil. Dit verschil bedraagt € 1,5 miljoen en is het in de jaarrekening van RNTC gepresenteerde eigen vermogen. Voorzieningen Een voorziening wordt gevormd voor verplichtingen waarvan het waarschijnlijk is dat zij zullen moeten worden afgewikkeld en waarvan de omvang redelijkerwijs is te schatten. De omvang van de voorziening wordt bepaald door de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de desbetreffende verplichtingen en verliezen per balansdatum af te wikkelen. Voorzieningen worden gewaardeerd tegen nominale waarde, met uitzondering van de pensioenvoorziening die gewaardeerd wordt tegen de contante waarde. Kredietfaciliteit De kredietfaciliteit bij de ING-bank voor Hilversum bedraagt € 5,95 miljoen. Binnen de kredietfaciliteit vallen de schulden en tegoeden op ING-rekeningen van de Wereldomroep Hilversum, stichting BVN en RNTC. Het totaal van deze rekeningen bedraagt per einde 2010 € -/-1,0 miljoen (schuld). De kredietfaciliteit is verstrekt onder de volgende voorwaarden: - Positieve/Negatieve hypotheekverklaring op onroerend goed Witte Kruislaan 55 te Hilversum. - Gecombineerde pandakte bedrijfsuitrusting, voorraden en boekvorderingen (bestaand).
Voorwoord
Wereldwijde blik
Grenzeloos informeren
Nederland zonder grens
Nederlanders over de grens
Toelichting op de geconsolideerde exploitatierekening 2010 Bedrijfsopbrengsten De omroepmiddelen stijgen ten opzichte van 2009 als gevolg van de verhoging van de toegekende middelen door het ministerie van OCW. Verder zijn bijdragen voor Arabische radio en Euranet, een samenwerkingsverband van Europese omroepen, hier opgenomen. Als gevolg van de doorgevoerde herrubricering van de kostensoorten worden de opbrengsten zenderverhuur niet meer verantwoord onder de directe distributiekosten maar als afzonderlijke opbrengst. Bedrijfslasten De bedrijfslasten zijn per saldo ten opzichte van 2009 met 1,5% gestegen. De cijfers 2010 zijn beïnvloed door positieve afwikkelingen van o.a. de brand in Madagascar in 2009 en de pensioenafwikkeling in Bonaire. Extra kosten zijn veroorzaakt door een voorziening voor de kosten vanwege de voorgenomen sluiting van Bonaire en onderzoekskosten. In de post Sociale lasten en premies is een bedrag van € 2 miljoen opgenomen aan pensioenlasten.
Organisatie
Financiën
Colofon
Voorwoord
Wereldwijde blik
Grenzeloos informeren
Nederland zonder grens
Nederlanders over de grens
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant Aan: het bestuur van Stichting Radio Nederland Wereldomroep
Bijgesloten samengevatte jaarrekening, bestaande uit de samengevatte geconsolideerde balans per 31 december 2010, de samengevatte geconsolideerde exploitatierekening over 2010 met bijbehorende toelichtingen, zijn ontleend aan de gecontroleerde jaarrekening van Stichting Radio Nederland Wereldomroep. Wij hebben een goedkeurend oordeel verstrekt bij die jaarrekening in onze controleverklaring van 26 april 2011. Desbetreffende jaarrekening en deze samenvatting daarvan, bevatten geen weergave van gebeurtenissen die hebben plaatsgevonden sinds de datum van onze controleverklaring van 26 april 2011. De samengevatte jaarrekening bevat niet alle toelichtingen die zijn vereist op basis van Regeling vaststelling Handboek Financiële Verantwoording landelijke publieke media-instellingen, Wereldomroep en Ster 2009. Het kennisnemen van de samengevatte jaarrekening kan derhalve niet in de plaats treden van het kennisnemen van de gecontroleerde jaarrekening van Stichting Radio Nederland Wereldomroep.
Organisatie
Financiën
Colofon
Verantwoordelijkheid van het bestuur
Het bestuur is verantwoordelijk voor het opstellen van een samenvatting van de gecontroleerde jaarrekening in overeenstemming met de grondslagen zoals beschreven in de toelichting van de samengevatte jaarrekening.
Verantwoordelijkheid van de accountant
Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de samengevatte jaarrekening op basis van onze werkzaamheden, uitgevoerd in overeenstemming met Nederlands Recht, waaronder de Nederlandse Standaard 810, ‘Opdrachten om te rapporteren betreffende samengevatte financiële overzichten’.
Oordeel
Naar ons oordeel is de samengevatte jaarrekening in alle van materieel belang zijnde aspecten consistent met de gecontroleerde jaarrekening van Stichting Radio Nederland Wereldomroep per en in overeenstemming de grondslagen zoals beschreven in de toelichting van de samengevatte jaarrekening. Utrecht, 26 mei 2011 Ernst & Young Accountants LLP w.g. J-L. Geutjes RA, partner
Voorwoord
Wereldwijde blik
Grenzeloos informeren
Colofon Concept Motion Works Radio Nederland Wereldomroep Marketing & Communicatie Redactie Dante Communicatie Radio Nederland Wereldomroep Marketing & Communicatie Coördinatie Radio Nederland Wereldomroep Marketing & Communicatie Realisatie en vormgeving Motion Works
Nederland zonder grens
Nederlanders over de grens
Organisatie
Financiën
Fotografie Rachel Corner Dick Drayer Paul Enkelaar Eduardo García Tessa Hoogvliet Wim Kluvers Esther Lubenau/Sergio Acosta Roland Reinders Marieke van der Velden Roel Wijnants Nadja Willems Hans van der Woerd Radio Nederland Wereldomroep Postbus 222, 1200 JG Hilversum T +31 35 672 42 11 F +31 35 672 43 43 I www.wereldomroep.nl E
[email protected]
Colofon