Samenvatting Clublinking Het linken van een Nederlandse sportclub met een club, project of team in een ontwikkelingsland. Dat is het concept van Clublinking, een vierjarig programma van de Subsidiefaciliteit voor Burgerschap en Ontwikkelingssamenwerking (SBOS). De KNVB omarmt dit programma en wil sportende jongeren in de leeftijd van 15 tot 25 jaar betrekken bij internationale samenwerking en aanzetten tot bewustwording en gedragsverandering ten aanzien van wereldburgerschap. De uitwisseling van een Nederlandse sporters met een team of project in een ontwikkelingsland biedt jongeren een concreet handelingsperspectief voor wereldburgerschap. Ze leren elkaars cultuur kennen, bouwen vriendschappen op en doen kennis op over mondiale vraagstukken zoals vredesopbouw, conflictbeheersing, man-vrouw verschillen, klimaatverandering en mensenrechten. Bij de deelnemers neemt hun kennis toe over internationale samenwerking en verandert hun houding over internationale samenwerking. Door de clublink worden ze actieve wereldburgers. ‘A life-changing experience’ Een voetbalkamp of toernooi in het buitenland is voor iedere voetballende jongere een gezellige en mooie ervaring, maar vaak niet meer dan dat. Een uitwisseling met een voetbalteam in bijvoorbeeld Zambia is dat wel. Dan gaat het plots om het ontdekken van een hele andere cultuur en geconfronteerd worden met onbekende zaken als armoede en mensenrechten. In de projectperiode tot juli 2015 worden 240 Nederlandse jongeren direct betrokken bij ontwikkelingssamenwerking en wereldburgerschap. Dit gebeurt aan de hand van zestien uitwisselingen. Deze uitwisselingen hebben als doel om jongeren kennis te laten maken met mensen en hun leefsituatie in de diverse ontwikkelingslanden en de thema’s die daar spelen. Het doel daarbij is om het structurele besef te ontwikkelen dat jongeren een rol spelen in een wereld, waar we met zijn allen verantwoordelijkheid voor dragen. Door het hebben van deze ervaring zullen zij in Nederland als ambassadeur fungeren. Iedere deelnemer is verplicht zijn of haar ervaringen te delen met minstens 150 mensen in hun naaste omgeving. Zij zullen nooit meer met dezelfde ogen kijken, maar kijken vanuit die life-changing experience, die bepalend is voor hun kennis, houding en het daaruit volgende gedrag dat past bij mondiale burgers.
Vergroot je wereld, link je club De KNVB onderscheidt vier soorten teams binnen de uitwisselingen. Het gaat hier om profvoetballers amateurvoetballers, meidenvoetballers en sportende jongeren van diverse sportbonden (niet-voetbal), in de leeftijd van 15 tot 25 jaar. Via een intensief werkprogramma worden deelnemers voorbereid op de reis, begeleid tijdens het verblijf en ondersteund bij het traject na de uitwisseling.. Dit is vormgegeven in een aantal bijeenkomsten voor, tijdens en na de reis. Via verschillende methodieken, waarbij veel gebruik wordt gemaakt van beeld en film, ontwikkelen de deelnemers kennis en vaardigheden die samenhangen met hun reis en mondiaal burgerschap. Per uitwisseling worden één of meerdere thema’s uitgekozen waar de deelnemers voor en tijdens hun verblijf op zullen focussen, zoals schoon drinkwater, genderongelijkheid, hygiëne of gezondheid. In de voorbereiding maken de deelnemers een plan hoe zij zich ter plaatse beter willen gaan verdiepen in die thema‟s. De KNVB vindt het belangrijk dat de clublink een duurzaam karakter krijgt. Vandaar dat de teams die op uitwisseling zijn geweest worden ondersteund bij de uitvoering van hun samenwerkingsplan met de club in het ontwikkelingsland. Hierdoor krijgen het programma en het gedrag van de jongeren (passend bij wereldburgerschap) ook na de programmaperiode een duurzaam karakter. Naast de zestien teams die op uitwisseling gaan, begeleidt de KNVB jongeren van clubs die door het programma geïnspireerd zijn om ook een clublink aan te gaan met een club, team of project in een ontwikkelingsland. Vergroot je wereld, link je club.
Maatschappelijke verantwoordelijkheid De KNVB vindt dat het als sterke voetbalbond een maatschappelijke verantwoordelijkheid heeft, zowel nationaal als internationaal. De KNVB kan met de beschikbare kennis anderen helpen zich verder te ontwikkelen op voetbalgebied. Al in 2006 is de KNVB leidend geweest bij het opzetten van clublinks die voortkwamen uit internationale projecten. Uitwisselingen met Zuid-Afrika, Zambia, Kenia, Nederlandse Antillen en Suriname zijn succesvol uitgevoerd en ondersteund. Gebaseerd op bovenstaande wil KNVB zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen en met het programma Clublinking bijdragen aan de doelstellingen van de Nederlandse overheid (SBOS): Bevordering van meningsvorming over, bewustwording van en actieve betrokkenheid bij internationale samenwerking en mondiaal burgerschap. Bijdragen aan een verandering van gedrag passend bij mondiaal burgerschap en het bieden van een handelingsperspectief daarvoor onder Nederlandse sportende jongeren en hun omgeving.
Worldcoaches Worldcoaches is het maatschappelijke internationale programma van de KNVB, waarbij de voetbalbond kennis inzet om in ontwikkelingslanden bij lokale organisaties (voetbalbonden, clubs, scholen en communities) te zorgen dat de jeugd kan voetballen onder betere begeleiding van coaches, scheidsrechters en staf. Daartoe leidt de KNVB samen met de lokale organisaties kader op in voetbal en in Life Skills. Met het Worldcoaches programma is de KNVB in 2009 een weg ingeslagen waarbij het nadrukkelijker zijn internationale ondersteuning op het gebied van sport & ontwikkelingssamenwerking naar buiten wil brengen. Het in 1997 ontwikkelde 'coach the coach' programma (o.a. in Kenia, Zambia, Mozambique, Burkina Faso, Zuid-Afrika, Suriname, Indonesië) vormt de basis van Worldcoaches. Daarbij schoolt de KNVB coaches op verschillende niveaus met als doel dat zij zelf in staat zijn de opgedane kennis lokaal over te dragen op nieuwe coaches, van gymleraren tot proftrainers.
Monitoring en evaluatie Voor de monitoring en evaluatie gebruiken we een aantal instrumenten om de bewustwording en de (intentie tot) gedragsverandering aantoonbaar te maken. Centraal staat het werkprogramma met de deelnemers, waar leerproducten uit voortkomen en van waaruit zij hun ervaringen overdragen naar de omgeving. Deze uitkomsten ondersteunen we met de kwantitatieve uitkomsten van de enquête, grotendeels gebaseerd op de jeugdbarometer mondiaal burgerschap van NCDO. Deze houden we onder deelnemers en hun omgeving aan het begin en eind van een traject (0- en 1-meting. De monitoring en evaluatie van het programma Clublinking gebeurt in nauwe samenwerking tussen de KNVB en de Universiteit Utrecht (USBO).
Aanleiding / Motivatie MVO-beleid De KNVB gelooft dat voetbal bijdraagt aan een sterkere samenleving. Een van de projecten die vanuit deze filosofie is ontstaan is het ‘Coach the coach project’, dat sinds 2009 is omgedoopt tot WorldCoaches. Al bijna vijftien jaar is de KNVB succesvol in het opleiden van deze coaches, op zowel voetbaltechnisch als sociaal vlak, zoals het geven van voorlichting over criminaliteitspreventie voor lokale jeugd en HIV/Aids. Deze projecten vinden met name in ontwikkelingslanden plaats. WorldCoaches is één van de programma’s waarmee de KNVB zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid toont. In deze projecten probeert de KNVB voetbal te gebruiken als hulpmiddel bij het oplossen van maatschappelijke vraagstukken. De KNVB kan door het inzetten van de eigen kerncompetenties meer doen voor de samenleving, zowel in Nederland als daarbuiten. Bij het aanpakken van een maatschappelijk probleem kiest de KNVB bewust voor thema’s en programma’s die met voetbal zijn verbonden. De maatschappelijke thema’s van de KNVB zijn: gezondheid integratie Sportiviteit & Respect individuele - en teamontwikkeling trots en verbondenheid De KNVB wil energie en middelen zo efficiënt mogelijk inzetten. Vanuit die optiek is het belangrijk dat de keuze en uitvoering van de maatschappelijke projecten past bij de KNVB. De bond wil het heft in eigen hand hebben en maatschappelijke taken koppelen aan de eigen sterke punten. Daarom zet de KNVB de kerncompetenties in bij MVO-projecten: ontwikkelen / opleiden / coachen innoveren (voetbalsport) infrastructuur en bereik organiseren en coördineren expertise en informatiecentrum nationale binding / uitstraling / Oranje
Internationaal beleid KNVB De KNVB vindt dat het als sterke voetbalbond een maatschappelijke verantwoordelijkheid heeft die verder reikt dan Nederland. De KNVB kan met de beschikbare kennis anderen helpen zich verder te ontwikkelen op voetbalgebied. De voetbalbond maakt daarin keuzes en beperkt zich tot drie groepen: 1) Landen met een historische relatie (bijvoorbeeld Suriname). 2) Landen met een strategische ontwikkelingsrelatie (in lijn met beleid Nederlandse overheid). 3) Bijzondere evenementen (bijv. WK Zuid-Afrika). 4) Speciale projecten die de internationale policy onderstrepen (bijv. Clublinking en de campagne voor de WK Bid 2018).
Clublinking Clublinking tussen sportclubs is zo oud als de sport zelf. Het element van gezonde competitie op basis van uit- en thuiswedstrijden is al een vorm van Clublinking. Duizenden Nederlandse amateurteams hebben de afgelopen vijftig jaar een uitwisseling gedaan binnen Europa. Het is relatief gemakkelijk te organiseren, want spelers of speelsters van welk niveau ook, zijn altijd te motiveren om te sparen (al is het via hun ouders) om een keer mee te maken wat het is om tegen een buitenlands team te spelen. Voor jongeren een onvergetelijke ervaring. Het verhaal over die ene wedstrijd tegen Italianen op dat internationale toernooi doet het twintig jaar later tijdens een reünie van de voetbalclub nog steeds goed. Uitwisselingen tussen Europese sportteams en teams in ontwikkelingslanden zijn veel minder gangbaar. Af en toe ontstaat er betrokkenheid met sport in Afrika via een individu binnen de club die
net terug is van een zakenreis of vakantie in dat gebied. Een bewust opgezette clublink tussen een Nederlands sportteam en een Afrikaans team zien we maar zelden.
WorldCoaches en Clublinking De KNVB heeft in 2004 aan de basis gestaan van de ontwikkeling van het programma Clublinking. Docenten die kennis overgedragen in het internationale programma willen vaak meer doen dan alleen die cursus in Kenia of Mozambique. Door de relatie met de lokale coach komen ze in contact met lokale spelers en toeschouwers en zien veel van de leefomstandigheden die vaak niet al te best zijn. Op individuele basis wordt er dan bijvoorbeeld een kind ondersteund om scholing te krijgen. Op de club wordt de reis besproken en maakt de docent anderen enthousiast om ook iets te doen, in termen van een inzameling of sponsoractiviteit om materiaal te verzenden naar het project in Kenia. Er wordt een lokale stichting gevormd, er ontstaat reisverkeer van clubleden naar het project etc. Op deze wijze zijn de afgelopen zeven jaar diverse clublinks ontstaan vanuit het WorldCoaches programma (en voorheen Coach-the-Coach): Stichting Union met MYSA jongens U16 MYSAWC (AWC Wychen) met MYSA jongens U13 VV Woudenberg met MYSA meiden (2010 overgenomen door Hooglanderveen) Vriendenschaar met MYSA U19 ICGT Toernooi Uitgeest met K-Stars (Zambia) en Nationale U19 Senegal In 2005 heeft de KNVB de Stichting Stars in their Eyes ondersteund met het opzetten van hun Clublinking programma. Drieëntwintig amateurverenigingen en twee betaaldvoetbalorganisaties zijn bij dit initiatief betrokken en doen ieder op hun eigen niveau aan ondersteuning van Zuid-Afrikaanse communities in de West- en de Oostkaap. In nauwe samenwerking met de KNVB worden lokale coaches opgeleid en zowel in 2009 als in 2010 is een groep vanuit Zuid-Afrika in Nederland geweest voor extra scholing en kennismaking met de Nederlandse partnerorganisaties. De KNVB is een actieve sportbond als het gaat om uitwisselingen en ontwikkelingssamenwerking. Sinds 1994 is de bond actief in Afrika met opleidingsprogramma’s voor lokale coaches, waarbij het regelmatig tot uitwisselingen komt. De KNVB ziet via de speciale internationale afdeling WorldCoaches mogelijkheden om zijn leden en lidverenigingen te activeren op het terrein van ontwikkelingssamenwerking en mondiaal burgerschap. Breder dan voetbal De KNVB zal bij de afdeling WorldCoaches een Clublinking servicedesk creëren waar geïnteresseerde sportverenigingen aan kunnen kloppen voor informatie en ondersteuning. Evenementen De KNVB zal met deze afdeling evenementen en uitwisselingen koppelen aan grootschalige evenementen voor amateurverenigingen. Media De KNVB probeert groots aandacht te schenken aan de betrokken uitwisselingsprojecten.
WorldCoaches Clublinking - ‘Vergroot je wereld, link je club’
Doelstellingen Met het project Clublinking wil de KNVB georganiseerd sportende jongeren in de leeftijd van 15 tot 25 jaar betrekken bij internationale samenwerking en aanzetten tot bewustwording en gedragsverandering ten aanzien van mondiaal burgerschap. Door het bieden van concrete handelingsperspectieven worden 240 uitwisselende en 128 clublinkende jongeren en hun omgeving via Clublinking direct betrokken bij internationale samenwerking. Met het uitdragen van hun ervaringen zullen de 240 uitwisselende jongeren circa 36.000 (240 x 150) en de 128 clublinkende jongeren nog eens circa 12.000 sportende en nietsportende jongeren bereiken en bewustmaken van thema’s rondom mondiaal burgerschap. Deze doelgroep van circa 48.000 mensen willen we voldoende kennis aanbieden om te komen tot een gefundeerde meningsvorming over internationale samenwerking. De zestien uitwisselingen hebben als doel om jongeren via sport kennis te laten maken met mensen en hun leefsituatie in de diverse ontwikkelingslanden en de thema’s die daar spelen. Centraal doel daarbij is om het structurele besef te ontwikkelen bij deze jongeren, dat zij een rol spelen in een wereld waar we met zijn allen verantwoordelijkheid voor dragen. Door het hebben van deze ervaring zullen zij in Nederland als ambassadeur fungeren en die boodschap kunnen en willen verspreiden binnen hun omgeving. Met de kracht van sport, de aansluiting daarvan op de belevingswereld van jongeren, het benutten van de voorbeeldrol die betaaldvoetbalorganisaties en bekende KNVB-ambassadeurs kunnen vervullen en de mediakracht van de KNVB willen we bijdragen aan het mondiale verantwoordelijkheidsgevoel van minimaal 2,2 miljoen mensen in totaal. Nog minimaal één miljoen mensen worden door de overige sportbonden bereikt. De direct betrokkenen bij de uitwisseling (de deelnemers en de directe omgeving binnen de vereniging) worden heel concreet aangezet tot gedragsverandering.
Doelgroepen Binnen het programma zijn er vier ‘soorten teams’ die een clublink aangaan. Het gaat om de volgende onderverdeling: Clublinking Pro - Profvoetballers (in opleiding) Clublinking Amateur - Amateurvoetballers Clublinking Meiden - Meidenvoetballers Clublinking Diverse Sporten - Jongere sporters De jongeren die op uitwisseling gaan behoren uiteraard tot de primaire doelgroep van het programma. Hiertoe behoort ook de groep die niet op uitwisseling gaat maar wel direct wordt bereikt door de jongeren. Mensen dus uit de directe omgeving (familie, vereniging, school, werk etc.) van de clublinkende jongeren Tot de secundaire doelgroep rekenen we alle indirect betrokkenen. Schematisch ziet dat er als volgt uit.
Primaire doelgroepen
Jongeren die op uitwisseling gaan
Direct betrokkenen
Profvoetballers (15 x 4 = 60 jongeren) Amateurvoetballers (15 x 4 = 60 jongeren) Meidenvoetballers (15 x 4 = 60 jongeren) Jongeren die lid zijn van een andere sportbond (15 x 4 = 60 jongeren) De directe omgeving van de deelnemer aan de uitwisseling, zoals familieleden en vrienden Jongeren (15-25 jaar) van sportclubs die - door de campagne en de Play it Forward fase – zijn geïnspireerd een clublink willen aangaan. Zij kunnen begeleiding krijgen om te clublinken maar gaan niet op uitwisseling met steun van het project. (32 x 4= 128 jongeren) KNVB-leden in de leeftijd van 15 -25 jaar. Zij worden direct bereikt en betrokken door de deelnemende jongeren. Jonge fans van BVO’s (algemene publiek, Kidsclub). Zij worden direct bereikt en betrokken door de deelnemende voetballers van de BVO’s. Jonge leden (15-25 jaar) van de andere sportbonden. Zij worden direct bereikt en betrokken door de jongeren van de verschillende sporten en clubs die op uitwisseling zijn gegaan.
Secundaire doelgroep
Indirect betrokkenen
Sportende en niet-sportende Nederlanders die tot het mediabereik horen van de KNVB, de overige sportbonden en al hun mediapartners (3,2 miljoen mensen) Sportende en niet-sportende Nederlanders die door de 128 clublinkende jongeren (niet-voetballers) zijn bereikt over hun clublink en mondiaal burgerschap (12.000 mensen)
