CLIFANieuws HERFST ONTMOET WINTER Editie Familieraad Jubileum Volgend jaar 30 jaar bestaan!! Strip Boontje Geef griep geen kans Cadeau suggestie Zorg en Tijd Vitaminen voor het hart Mieke de Wit Vragen over dementie Verpleeghuisvrees
‘Clifa Nieuws’ is een uitgave van de onafhankelijke Cliëntenfamilieraad ‘CLIFA’ voor: Bewoners, relaties van de somatische en psychogeriatrische afdelingen Wijkbewoners Geïnteresseerden, dus U!
2011 4e kwartaal
negende jaargang najaar-winter nummer
1
© Clifa 2011
Redactie praat: Aan het begin van een nieuwe winter heeft ontvangt u hierbij Clifa Nieuws. Met veel plezier is opnieuw hieraan gewerkt. Wij hopen dat deze uitgave u bevalt en hopen natuurlijk weer op veel reacties en bijdragen/ kopij van uw kant. Uw bijdragen zijn van harte welkom! Uw reacties of verhalen kunt u posten in de brieven bus van de Cliëntenraad of afgeven aan de receptie. Deze brievenbus is te vinden tegenover de receptie balie.
Inhoud:
Blz.
Marianne’s Fotoflits Notities van de voorzitter Oostergouw wegwijs CLIFA Foto-overzicht CLIFA Oproep Uit de Oude Doos Verslag Overleg
Cliëntenraad/Locatiemanager
Enige tijd geleden gaf Clifa Nieuws een gratis ansichtkaart uit. Hierop kwamen veel enthousiaste reacties binnen. Wanneer u geïnteresseerd bent in één of meerdere exemplaren, dan kunt u zich wenden tot de redactie. De kaart is tegen een kleine vergoeding € 0,45 per kaart (i.v.m. drukkosten en papier te verkrijgen. Graag uw begrip hiervoor.
Wordt wijzer over Voeding Een goede eter Geef griep geen kans Pedicurebeleid Tips meer Medisch Herkent u deze nog? Vroeger en zo Zorgkennis Computerhoek nieuws Boontje strip Zorg en Tijd Vitaminen voor het hart Cadeau-suggestie Vragen over dementie Kerkdiensten CLIFA specifiek Puzzel Theehuis
3 4 5 6 8 9 10 12 13 14 15 16 18 19 20 21 22 24 25 26 27 30 31 32 33
CLIFA Nieuws is een uitgave van de onafhankelijke Cliëntenfamilieraad ‘Clifa’ voor verpleeghuis Evean Oostergouw. CLIFA Nieuws is een gratis kwartaal uitgave. Via het onderstaande adres kunt u een gratis exemplaar aanvragen of in de verzendlijst opgenomen worden. Cliëntenfamilieraad ‘CLIFA’ Evean Oostergouw p/a Koningin Julianaweg 10, 1502 DZ Zaandam T 075 647 25 54 E
[email protected] I www.clifa.nl
Nell Lensen
Redactie: Nel Koppers | hoofdredactie, foto’s van Marianne Kamp 2
Marianne’s “NAJAAR” Fotoflits
3
Door: Nel Koppers
Familieraad bestaat 30 jaar In juni 2012 bestaat de Familieraad, onderdeel van de cliëntenfamilieraad CLIFA, 30 jaar! Dit is een feestelijk maar ook uniek jubileum, want zover wij kunnen nagaan komt een Familieraad binnen de verpleeghuizen (intramurale setting) niet meer voor. Veel Familieraden zijn bij het ontstaan van de Wet Medezeggenschap Cliënten Zorginstellingen (WMCZ) opgehouden te bestaan, doordat zij zijn overgegaan in een cliëntenraad. Voor de Familieraad van CLIFA is dit niet opgegaan. De Familieraad is als actief onderdeel van CLIFA blijven voortbestaan en kan dankzij contactpersonen vanuit CLIFA het werk blijven doen. Dit jubileum wordt een feestelijk gebeuren en zal niet ongemerkt aan u voorbij gaan! We starten met een Wensboom! Deze speciale boom komt begin volgend jaar in de hal naast de receptie te staan. U kunt uw wens op een kaartje schrijven en dan vervolgens in deze wensboom ophangen. Uit al die wensen zullen in de maand maart 2012 tien wensen worden getrokken. Deze trekking zal verricht worden door een onafhankelijk persoon. CLIFA zal dan trachten zoveel mogelijk wensen te doen uitkomen, maar dan moeten deze wensen natuurlijk wel realistisch en financieel haalbaar zijn. De mooiste wens voor de Familieraad is dat uw wens uitkomt!
De Familieraad ontving de afgelopen periode €160,00 Giften zijn verwerkt t/m 1 november 2011. Met uw financiële steun is de Familieraad in staat attenties aan de psychogeriatrische bewoners te geven. Alle gevers hartelijk dank! Bijdragen voor het Familiefonds kunnen gestort worden op girorekening:
96 78 963 t.n.v Familiefonds Oostergouw
4
Diensten winkeltje Vanaf 1 november 2011 is het weer mogelijk om sloffen sigaretten te bestellen. De te verkrijgen sigaretten zijn zelfdovend, want per 18 november 2011 mogen alleen nog zogenoemde zelfdovende sigaretten worden verkocht. De zelfdovende sigaret moet de brandveiligheid vergroten. Door een soort brandgang in het papier van de sigaret, gaat die sneller uit als er niet meer aan getrokken wordt. Fabrikanten stellen dat het de smaak niet verandert. De receptie Deze is dagelijks geopend tussen 7.15 uur en 20.30 uur en afwisselend bemand door o.a. Monique Ewouds, Margot Broertjes, Iris van ’t End, Nel Faber en Hans de Grunt. De receptie is te bereiken via telefoonnummer 075 6472500 De artsen Voor een afspraak met de afdelingsarts dient tevoren telefonisch een afspraak gemaakt te worden. Dit kan via het medisch loket, telefoonnummer 075- 647.25.13. Dit loket is op werkdagen bereikbaar van 8.30-17.00 uur. Op de afdeling kunt u vragen welke behandelend arts u voor uw relatie kunt raadplegen. Vertrouwenspersoon Voor het willen melden van signalen, lichte klachten of vragen kunt u altijd terecht bij uw contactpersoon van de Familieraad op uw afdeling. Daarnaast kunt u natuurlijk ook altijd terecht op het open spreekuur van de cliëntenfamilieraad CLIFA. Privacy en alle vertrouwelijkheid wordt hierbij uiteraard gerespecteerd . Functionaris Klachten Voor Oostergouw is dit mevrouw I. Redeker. U kunt haar telefonisch bereiken via de receptie 075 6472500, zij verbinden u door. U kunt mevrouw Redeker ook via e-mail benaderen
[email protected]. Zij neemt dan z.s.m. contact met u op. Computerhoek Elke ‘computerhoek’ wordt gerund door een aantal vrijwilligers die zich ten doel hebben gesteld de bewoners afleiding te bieden door hen middels de aanwezige computers kennis te laten maken met de wereld van internetten, e-mails verzenden, etc. Zaken waarover zij vaak van hun kinderen en/of kleinkinderen horen, maar niet of nauwelijks mee kunnen praten. Natuurlijk kunnen de gevorderden ook zelfstandig aan de slag! De Computerhoek is in principe geopend op elke dinsdag - en donderdagmiddag van 14.00 tot 16.30 uur. Kapsalon ‘t Hofje De kapsalon is op de dinsdag, woensdag en donderdag geopend tussen 8.30 uur en 17.00 uur. U kunt voor een afspraak of voor het opvragen van de prijzen via de receptie contact opnemen met de kapsalon. Dienst Geestelijke Dienst Allen zijn oproepbaar: Ines Blitz, Humanistisch raadsvrouw, standplaats Noordse Balk Karen Hagg, Hervormd Predikant, standplaats Guisveld Wil Waardijk, Katholiek Pastor, standplaats Oostergouw 5
075 – 6479100 075 – 6478000 075 – 6472500
Nel Koppers Voorzitter Penningmeester Familiefonds
Nell Lensen Secretariaat
Chris Roggekamp Lid
Marianne Kamp Penningmeester Cliëntenraad
Aart Zeeman Lid
Nel Hoogland Lid
Co Dekkers, Lid
Rie Rietveld, Lid 6
Wilt u contact met de cliëntenfamilieraad CLIFA U kunt dit via een aantal manieren doen, zoals: Via telefoon 075 6472554 of rechtstreeks met de voorzitter Nel Koppers 075 6144044 Via e-mail met de voorzitter Nel Koppers
[email protected] Via secretariaat Nell Lensen
[email protected] Via schriftelijk bericht in het postvakje t/o de receptie Via open spreekuur. Dit wordt iedere dinsdagmiddag gehouden tussen 14.00 uur- 15.00 uur. U bent van harte welkom! CLIFA heeft altijd behoefte aan nieuwe betrokken leden! De samenstelling van de raad is gemêleerd en bestaat uit actieve relaties, cliënten in de instelling of uit de wijk en ex-relaties/mantelzorgers. Zij allen zijn ervaringsdeskundigen en dit maakt onze kracht! Door de directe contacten is CLIFA in staat de algemene kwaliteit van zorg te volgen en te controleren. Wanneer u denkt dat deelname bij u past wordt u vooral van harte uitgenodigd contact met CLIFA op te nemen waarna met u vrijblijvend een informatief gesprek wordt aangegaan. Wanneer u aangeeft te willen deelnemen, loopt u een periode met een contactpersoon vanuit CLIFA voor een desbetreffende afdeling mee, zodat u vertrouwd raakt met het werk van de raad. Na deze inwerkperiode, een periode welke per persoon kan verschillen, wordt u gevraagd definitief tot de cliëntenraad toe te willen treden, waarna u een taak op u gaat nemen. Er zijn verschillende taken, zo kunt u denken aan de volgende mogelijkheden: gastvrouw zijn en verjaardagattentie uitreiken aan de jarige cliënt op de psychogeriatrische (p.g.) afdeling contactpersoon voor een p.g. afdeling bij opname wordt begeleiding en opvang geboden aan de nieuwe cliënt en relatie - voert regelmatig overleg met teamleider en clustermanager. Dit is noodzakelijk om de vinger aan de pols te houden op het dagelijks reilen en zeilen binnen de afdeling van het verpleeghuis algemene steun geven tijdens het gehele zorgproces, want juist die steun wordt als zeer prettig ervaren bemiddeling, de ervaring leert dat het heel belangrijk is dat men zijn/haar verhaal in alle vertrouwelijkheid kwijt kan. Hierdoor verbeterd de (algemene) situatie. secretariaat ondersteuning - archief werkzaamheden notuleren van de onderlinge CLIFA vergaderingen of voorlopig als niet actief, maar wel als adviserend, meedenkend lid mee doen Om te kunnen blijven functioneren heeft CLIFA dus uw hulp hard nodig! Vooral als u overdag tijd over heeft, willen wij met klem vragen uzelf beschikbaar te stellen.
Uw hulp is meewerken aan het “ontzorgen” van de zorg!
7
OPROEP: De cliëntenraad CLIFA is op zoek naar VRIJWILLIGERS die namens de raad een verjaardagattentie uitreiken op de verjaardagen van de psychogeriatrische bewoners in Evean Oostergouw U bent dan Gastheer / Gastvrouw én het visitekaartje van CLIFA. Gastheer / Gastvrouw staat voor hartelijkheid, behulpzaamheid, verrassing en plezier en u bent voor de jarige het zonnetje van de dag. In overleg met CLIFA wordt gekeken naar welke psychogeriatrische afdeling(en) uw voorkeur uitgaat. De dag zelf is belangrijk, overdag is het voor de bewoner feest, dan is de bewoner tenslotte jarig! U bepaalt zelf de tijd wanneer het u uitkomt. Vindt u het leuk en ligt hier uw hart en wilt u dit zonnetje zijn, dan bent u de persoon die wij zoeken! Dan is dit nu uw kans! Indien u belangstelling heeft of meer informatie wenst, kunt u vrijblijvend contact opnemen met de voorzitter of secretariaat.
8
VERKADE NOSTALGIE Najaarsweer vraagt om gezelligheid, dus om een heerlijk koekje bij de koffie of thee
9
Uit de verslagen van de overleggen tussen Cliëntenraad Evean Oostergouw – Wijkmanager Ontkoppeling Oostergouw van de Meerpaal De wijkmanager heeft formeel bevestigd dat per 1 januari 2012 het extramurale buurtteam weer bij het Erasmushuis wordt ingelijfd en daarbij de Meerpaal van Oostergouw wordt ontkoppeld, m.a.w. weer terugkomt bij het Erasmushuis. Hiermee wijkt de oorspronkelijke wijkindeling af (bijlage 2, blz. 5: wijkmodel wijk 7) en de taak functiebeschrijving wijkmanager. De cliëntenraad concludeert dat de uitvoering van het vastgestelde (door CLIFA positief geadviseerd) beleid binnen het Reorganisatieplan Hoornseveld - Peldersveld hierdoor is gewijzigd. Dieetvoeding In de richtlijn eten en drinken is het onmogelijk om een uitwerking van dieetvoeding op te nemen, aangezien dit afhankelijk is van de situatie van de cliënt en op maat wordt vastgesteld onder verantwoordelijkheid van de diëtist. De cliëntenraad zoekt verder uit hoe dit op de locatie verder afgedekt wordt. De wijkmanager benadrukt dat aan iedere cliënt waarbij door de diëtiste is vastgesteld dat hij/zij dieetvoeding nodig heeft, deze dieetvoeding voor rekening van de zorginstelling verstrekt wordt. De diëtiste bepaalt in overleg met de afdeling en de arts welke dieetvoeding noodzakelijk is en brengt evt. wijzigingen aan. Dieetvoeding staat los van het voedingsbudget van de afdeling. De wijkmanager geeft de garantie dat, indien dieetvoeding noodzakelijk wordt geacht, dit ook zal worden verstrekt en er geen alternatieven ter vervanging zullen worden aangeboden. Tussendoortjes De term tussendoortjes is in de richtlijn eten en drinken niet nader gespecificeerd, omdat dit een locale gelegenheid is. De tussendoortjes worden door de wijkmanager in samenspraak met de lokale clientenraad bepaald aan de hand van de wensen van de clientgroep. BHV calamiteiten- en ontruimingsplan Sinds 2009 is dit een punt van aandacht. Tot op heden is het geactualiseerde BHV nog steeds niet vastgesteld. Zodra R. Isaak (trekker van het BHV) het plan gereed heeft, wordt dit naar de cliëntenraad toegestuurd en kan de cliëntenraad advies uitbrengen. R. Isaak wordt in januari 2012 uitgenodigd om de plannen toe te lichten. De cliëntenraad vraagt zich af wat de functie van de BHV commissie is. De wijkmanager geeft aan dat de commissie een controlerende functie heeft in de toepassing van het BHV beleid, maar maakt zelf geen beleid. Bij een volgende brandoefening wordt de lat hoger gelegd door uitbreiding met lotusacteurs (nep slachtoffers) om het nog realistischer te maken. De cliëntenraad merkt op dat de oefening niet alleen gericht moet zijn op de locatie zelf maar ook op de omgeving. De wijkmanager is het hier mee eens en geeft aan dat de brandweer hier de regie verder over heeft. Verder vraagt de cliëntenraad zich af hoe het bij brand met de ramen staat, indien deze als vluchtweg gebruikt moeten worden, deze kunnen namelijk niet open. De wijkmanager meldt dat alleen op de begane grond de ramen open kunnen, maar indien de brandweer het noodzakelijk acht de ramen als vluchtweg te gebruiken zij deze zullen inslaan. Er zijn ook nog een aantal noodtrappen als vluchtwegen. BSC Proef herstelgerichte zorg Zaanstreek: hieronder valt de DBC proeftuin, dit is een samenwerking tussen het ZMC, Zorgkantoor en Evean waarbij in kaart wordt gebracht hoe zorg kan worden verleend aan cliënten met een ZZP9. Bedrijfsbureau: de producten zijn omschreven in een werkboek. Het is belangrijk dat de productieafspraken met het zorgkantoor en de geleverde productie met elkaar overeenkomen. Als Oostergouw meer productie maakt dan afgesproken, wordt de extra productie niet vergoed door het zorgkantoor. Innovatiefonds: de cliëntenraad informeert wat de afspraken zijn over de bijdrage die Oostergouw moet leveren voor de regio en het centrale innovatiefonds. De wijkmanager is van 10
mening dat alle regio’s geld beschikbaar hebben moeten stellen voor het innovatiefonds. Wanneer er een groot nieuw project wordt gestart dat niet vanuit de eigen begroting gedragen kan worden, kan er een beroep gedaan worden op het fonds. De cliëntenraad biedt de wijkmanager aan mee te willen denken wanneer er projecten t.b.v. Oostergouw ontwikkeld worden. PG-visie Ondanks eerdere berichten de PG-visie binnen Oostergouw in werkgroepverband te zullen oppakken en CLIFA bij de opstart betrokken zou worden, blijkt nu dat er gewacht wordt op het visiebeleid PG van de regio. Er is gesproken over uitvoering visie ontwikkeling kleinschalig wonen. Dit wordt uitgewerkt in de regio, waarbij een en ander later wordt uitgewerkt voor de wijk. Bij de term kleinschalig wonen wordt in Oostergouw gedacht aan het kleinschalig organiseren binnen de afdelingen. Afgesproken is de norm te wijzigen in “Ontwikkelen kleinschalig wonen binnen de bestaande afdelingen passend binnen de ZZP - financiering". Zodra het visiebeleid PG vanuit de regio is opgesteld, zal het traject verder uitgewerkt worden naar mogelijkheden kleinschalig wonen binnen de afdeling. In de tussentijd schrijven de clustermanagers PG een projectopzet voor PGOostergouw. Vraaggericht werken Om het vraaggericht werken te borgen wordt normaliter de thermometer Vraaggericht Werken gebruikt. Het toetsen aan de hand van de thermometer is in het 3e kwartaal niet gedaan. Volgens de wijkmanager is er veel aandacht besteed aan een optimale bezetting, de cliëntenraad heeft andere signalen ontvangen. Volgens de wijkmanager is er vanwege de vakantieperiode geen gelegenheid geweest om dit onderwerp te bespreken met de teams. De cliëntenraad vindt deze ontwikkeling zorgelijk. Communicatie: Het gaat met name om duidelijkheid over: - Het al dan niet verplicht zijn van het betalen van de woon- leefklimaatbijdrage; - Wanneer betaalt de cliënt/Oostergouw de kosten van de pedicure. De wijkmanager heeft in het overleg toegelicht dat de opnameovereenkomst wordt aangepast. In de opnameovereenkomst kan aangekruist worden voor wiens rekening de kosten van de pedicure komen. M.b.t. de woon- leefklimaatbijdrage wordt bij opname gemeld dat de bijdrage vrijwillig betaald wordt en dat men er voor kan kiezen om de bijdrage niet te betalen. Het gevolg is dan wel dat men voor bepaalde activiteiten kan worden uitgesloten. M.b.t. de zorgovereenkomst heeft de cliëntenraad opmerkingen gemaakt. Gebleken is namelijk dat na aanpassing en ondertekening, het nogal lang duurt voordat men een kopie ontvangt. Dit hoeft niet lang te duren, want na ondertekening kan direct door de afdeling een kopie van de getekende overeenkomst aan de eerste contactpersoon worden meegegeven of snel worden gestuurd.
Artsen
humor
11
rme peentjes, ze worden voornamelijk geassocieerd met chagrijnig hongerlijden tijdens een afslankdieet of met het paard van Sinterklaas. Maar wortels zijn meer dan alleen een magere groente. Als groente werd hij al verbouwd door Germaanse volkeren en ook in Zwitserse paalwoningen zijn wortelzaadjes gevonden. De oude Romeinen en Grieken noemden de wortel al als geneeskrachtige plant: ze kenden de vochtafdrijvend werking, maar voor consumptie vonden ze de nog niet zo ver doorgekweekte vorm waarschijnlijk nog te houtig. Vervolgens beval Karel de Grote het verbouwen van wortelen en vanaf de middeleeuwen werd de wortel inderdaad op grotere schaal gecultiveerd. Wie kweekte de oranje wortel? Nederlanders, Waarom? Ze wilden zo graag dat de groente hun nationale kleur aannam! De oorspronkelijke kleur van wortels was paars. In de 17de eeuw werd de paarse wortel gekruist met gele wortels, waardoor oranje wortels ontstonden. De paarse wortel werden daarna niet meer gegeten. Tegenwoordig is de paarse wortel weer te koop. De oranje kleur komt door het hoge gehalte caroteen (pro-vitamine A). Het meest bekende gezondheidsvoordeel van wortels is dat je ogen er baat bij hebben. Dit komt door het hoge gehalte aan beta-caroteen. Dit stofje kan in je lichaam omgezet worden in vitamine A wat onder meer nodig is voor het goed functioneren van de ogen. Met name voor het aanpassen van je ogen in de duisternis. Nachtblindheid kan dus het gevolg zijn van een langdurig en ernstig tekort aan vitmine A. Vitamine A komt overigens ook voor in dierlijke producten zoals lever, boter, vis, melk en eidooier. Betacaroteen doet trouwens nog meer goede dingen. Je krijgt er een mooie huid van als je op regelmatige basis wortels eet. Maar overdrijf niet, dan zit je straks met een geeloranje teint opgescheept. Ook je darmwerking krijgt een boost van wortels. Dit komt niet alleen door de betacaroteen, maar ook door het hoge vezelgehalte in wortels. Als klap op de vuurpijl werken peentjes cholesterolverlagend. Wortels bevatten tal van vitaminen. Om precies te zijn vitamine A, C, B1, B2, B3, B5, B6, B12 en E plus nog goede mineralen. Door al die gezonde voedingsstoffen werken wortels vaatverwijdend. Dit is vooral belangrijk als je wat meer op leeftijd komt. Wortelen hebben een positieve werking op je hart en stimuleren de productie van rode bloedlichaampjes.
12
We hebben allemaal het volgende gezegde weleens gehoord: "Je bent wat je eet". Dit is waar, want wanneer je ongezond eet zul je problemen met je gezondheid krijgen. De voeding die we innemen is zeer belangrijk voor ons vermogen om te groeien, lichaamsfuncties te onderhouden en ziekte tegen te gaan. Gezonde voeding gaat ook allerlei ziektes tegen. Wanneer we geen gezond voedsel eten, zal ons immuumsysteem verzwakken. Hierdoor wordt het voor virussen en bacteriën gemakkelijker om ons lichaam binnen te dringen. Zonder gezonde voeding en veel water kan ons lichaam niet goed functioneren in het dagelijks leven. Daarom is het belangrijk om te leren welk voedsel gezond is en het moment om dat te leren is wanneer we nog kind zijn. Ook op onze psyche heeft gezonde voeding invloed. Zo is er een magnesiumtekort aangetoond in het geval van depressie en een aantal andere psychische klachten. We beginnen we pas met gezond eten wanneer we ook echt problemen met onze gezondheid ervaren. Het belang van gezonde voeding is buiten gezond voedsel ook de hoeveelheid. Een betrouwbaar beeld krijgen van de voedingsgewoontes van een cliënt blijft moeilijk. Wat voor de één een kleine portie is, is voor de ander middelmatig. Om toch iedereen de juiste portie te geven is een handig hulpmiddel bedacht en dit zijn foto’s van portiegroottes. Zo kunnen deze een handige visuele ondersteuning zijn bij de dagelijkse werkzaamheden van een voedingsassistente.
13
Geef griep
geen kans
Goede hygiëne kan verspreiding en besmetting voorkomen. Houd uw hand of een zakdoek voor uw mond als u hoest of niest. Gebruik bij voorkeur een papieren zakdoek of tissue en gooi deze na één keer gebruik weg. Was vaak uw handen, ook na hoesten, niezen of snuiten. Tijdens de herfst en winter lopen veel mensen een verkoudheid of griep op. Griep- en verkoudheidsvirussen zitten in druppeltjes snot, slijm en speeksel. Ze worden door praten, hoesten of niezen verspreid. De kans op besmetting is groot in ruimten waar mensen dicht bij elkaar zitten en waar slecht geventileerd wordt, bijvoorbeeld in een trein of bus, een school of kinderdagverblijf. Virussen worden ook overgedragen via handen - als iemand je bijvoorbeeld een hand geeft - en via voorwerpen zoals een deurknop. Besmetting is nooit helemaal te voorkomen. Maar de onderstaande maatregelen verkleinen wel de kans dat u besmet wordt, of dat u griep of verkoudheid aan anderen overdraagt. Leer de maatregelen ook aan kinderen.
Was regelmatig uw handen met water en zeep. Handen wassen is belangrijk voor het eten èn na het hoesten, niezen of snuiten. Droog de handen met een stuk keukenrol of een papieren handdoekje
Houd uw hand of zakdoek voor uw mond als u niest of hoest. Nies of hoest niet in de richting van een ander.
Gebruik bij voorkeur papieren zakdoeken of tissues en gebruik ze éénmalig. Gooi ze na gebruik in de vuilnisbak. Maak voorwerpen zoals deurklinken regelmatig schoon. Was regelmatig het beddengoed en stoffen speelgoed op 60 °C. Ventileer woon- en slaapruimten. Laat ventilatieroosters altijd iets open, of zet het raam op een kier (met anti-inbraakstang of slot).
14
Pedicurebeleid Het pedicurebeleid is samen door de cliëntenraad CLIFA en wijkmanager opgesteld. De cliëntenraad hoopt dat door dit vastgesteld beleid duidelijkheid wordt verkregen in de behandeling en betaling van de pedicure. Alle intramurale cliënten van de instelling kunnen gebruik maken van een pedicure, zowel voor de voet- als voor handverzorging. Aanmelding • De cliënt wordt in het intakegesprek bij opname duidelijk geïnformeerd over de basis voet – en handverzorging welke wordt vergoed vanuit de AWBZ, deze behandeling komt voor rekening van de instelling. • De cliënt wordt hierbij duidelijk geïnformeerd over de verschillende vormen van voetverzorging. • Indien gebruik wordt gemaakt van een pedicure wordt de cliënt geïnformeerd om welke reden dit betreft en de bijbehorende kosten. • Na schriftelijke toestemming van de cliënt meldt de medewerker de cliënt (eventueel) aan bij de pedicure. Vormen voetverzorging • Voetzorg (basis) wordt vanuit de AWBZ verstrekking vergoed, deze behandeling komt voor rekening van de instelling. • Voetzorg die niets te maken heeft met ziekte, aandoening of ouderdom wordt niet vanuit de AWBZ verstrekking vergoed. Deze voetzorg is bijvoorbeeld het weghalen van likdoorns, eelt of het lakken van de nagels en is op verzoek van de cliënt. De kosten komen voor de eigen rekening en wordt vermeld op het overzicht eigen bijdragen dat de cliënt maandelijks ontvangt. • Voetzorg voor cliënten met een medische indicatie door ziekte, ouderdom en/of handicap wordt vergoed vanuit de AWBZ verstrekking. Hebben de voeten speciale zorg nodig, zoals voetcontrole, voetonderzoek en behandeling van huid- en nagelproblemen, dan zal de behandeling worden gegeven door een arts (of door een gespecialiseerde pedicure of podotherapeut). Deze behandeling komt voor rekening van de instelling. Behandeling • De pedicure maakt zelf, na ontvangst van de melding door een medewerker van de afdeling, een afspraak voor behandeling met de cliënt en/of de verantwoordelijke contactpersoon. Facturering • De pedicure stuurt 1 x per maand aan de afdeling cliëntenadministratie een overzicht met de behandelde cliënten per afdeling. In haar declaratie maakt de pedicure onderscheid of het gaat om cliënten die de behandeling zelf moeten betalen en de cliënten voor wie de behandeling wordt vergoed. De cliëntenadministratie verzorgt de doorberekening van cliënten op de maandelijkse factuur. In de factuur naar de cliënt dient duidelijk omschreven te worden om welke behandeling het gaat. Er is momenteel een aangepast toestemmingsformulier in omloop waarop de cliënt of eerste contactpersoon door ondertekening instemt met een pedicure – en/of kappersbehandeling. 15
Tips en meer Medisch voor u geselecteerd ► Zorgriem. lokaliseren en terugvinden De Zorgriem is een klein apparaatje die een persoon bij zich heeft. Het is voorzien van een GPS zender die getraceerd en gelokaliseerd kan worden. Met uw gebruikersnaam en wachtwoord kunt u met uw eigen computer, notebook, telefoon en/of alarmcentrale wanneer u wilt de persoon terugvinden.
Het wordt veel gebruikt door mantelzorgers en zorgverleners in situaties met dwaalcliënten zoals Alzheimer en overige vormen van dementie. Daarnaast kunt u denken aan kinderen, senioren en overige beveiligingssituaties. U weet direct waar de persoon zich bevind zodat de doorlooptijd van hulpopvolging zoveel mogelijk wordt bekort in het geval van een calamiteit.
► Toyota onthulde vier robots ontworpen om ambitieuze doelstellingen te bereiken; het helpen van verlamde patiënten met lopen of balans en hun verzorgers helpen om ze voorzichtig te vervoeren tussen de locaties. Na 2013 kunnen deze producten op de markt gebracht worden.
De 4 modellen die zijn ontwikkeld zijn, de Walk training Assist Robot (een exoskelet wat ondersteund bij het lopen), Independent Walk assist Robot (voor looptraining), The Balance training Assist Robot, (een 2 wiel balans toepassing voor revalidatie. De machine heeft drie spellen (tennis, voetbal of basketbal) op een monitor en de patiënt maakt bewegingen in het spel door het verschuiven van zijn of haar gewicht op de robot) en de The Patiënt Transfer Assist Robot (een robot voor het vervoer van patiënten). In tegenstelling tot zijn andere nieuwe robots, is deze robot bedoeld om zorgverleners als zorgvragers te helpen. De patiënt Transfer Assist hebben draagarmen 16
en een mobiel platform dat helpt bij te verplaatsen van een patiënt, bijvoorbeeld van bed naar het toilet en weer terug. ► Met het softwareprogramma TactileView kunnen afbeeldingen omgezet worden in reliëf. Mensen met een visuele beperking kunnen deze vervolgens aftasten en interpreteren. Het ontwerpen van afbeeldingen en het vervolgens reproduceren daarvan in reliëf kan met eenvoudige hulpmiddelen plaatsvinden. Op het TactiPad tekenbord kan een VIP (Visual Impaired Person) met een pen een voelbare tekening maken of iemand uit de directe omgeving kan een tekening maken voor een VIP. Tekenend uit de losse pols of met gebruik van liniaal, driehoek, gradenboog en passer, stelt het jong en oud in staat uitdrukking te geven aan hun fantasie. In combinatie met het TactileView tekenprogramma kan men van de tekening een digitaal bestand maken en deze afdrukken of als email sturen naar leraar of collega. TactileView bestaat uit een ontwerpprogramma voor het genereren van geschikte ontwerpen en een (internationale) webcatalogus. Vanuit het ontwerpprogramma kunnen de afbeeldingen worden afgedrukt. Dat kan rechtstreeks op een daarvoor geschikte brailleprinter. Ook is het mogelijk de afbeelding op zogeheten swellpaper af te drukken, wat vervolgens in een oventje in een reliëfafbeelding wordt omgezet. Tekeningen en foto's worden in onvoorstelbare hoeveelheden in tijdschriften, boeken en op internet gepubliceerd.
Lang niet alle afbeeldingen lenen zich voor een omzetting in reliëf. De detaillering is te groot, er zijn te veel kleurschakeringen of de vormen zijn moeilijk te herkennen. Door de afbeelding te bewerken, kan deze geschikt worden gemaakt voor weergave in reliëf. Hierbij blijft alleen de essentie van een afbeelding bestaan en wordt informatie in braille aan de ontwerpen toegevoegd. Ook al kan een reliëfproduct niet een grafisch product vervangen, het is vaak een zeer bruikbaar hulpmiddel om tot een beter begrip te komen van de visuele werkelijkheid. http://www.tactileview.com/ ► Opereren zonder snijden is de toekomst Nieuwe technologie verandert de behandeling van kanker in razend tempo. Alle technieken hebben één ding gemeen. Met beelden wordt gekeken waar de tumor precies in het lichaam zit. Daarna wordt alleen de tumor en sparen we het gezonde weefsel rondom de tumor. Hierdoor heeft de patiënt minder complicaties, ligt hij korter in het ziekenhuis en blijft de kwaliteit van leven groter. Het wegbranden van de tumoren gebeurt via ultrageluid. Door geluidsgolven te bundelen is het mogelijk om van buitenaf weefsel of tumoren in het lichaam weg te branden. Het is dan niet meer nodig om het lichaam open te maken.
17
18
Het kruiswerk
De groeiende belangstelling voor de volksgezondheid resulteerde onder meer in een explosieve toename van het aantal afdelingen van de verschillende kruisverenigingen. In eerste instantie beperkten de medewerkers van het Witte, Groene, Wit-Gele en Oranje-Groene Kruis zich tot het geven van cursussen en voorlichting over tuberculose, zuigelingenzorg, hygiëne rond het kraam- en ziekbed en de gevaren van kwakzalverij. Hoewel de overheid in 1865 duidelijke regels had gesteld, bleek aan de uitvoering ervan nogal wat te schorten. In 1875 richtte J. Penn daarom het Witte Kruis op. Doel van deze eerste kruisvereniging was de bevolking van Noord-Holland deskundige en verantwoorde verpleegkundige hulp te bieden, verpleegartikelen uit te lenen, voorlichting te geven en plaatselijke overheden aan te zetten tot actie. Penns werk vond navolging. In 1900 werd in Zuid-Holland het Groene Kruis opgericht, gevolgd door het Wit-Gele en het Oranje-Groene Kruis in de jaren daarna, respectievelijk op katholieke en protestantse grondslag. De volgende stap was het verstrekken van verpleegartikelen en het verlenen van gezinshulp door goedopgeleide wijkverpleegsters. In 1920 telden de verschillende kruisverenigingen zo n 860 afdelingen, met in totaal bijna 400.000 leden die aan contributie een tot twee gulden per jaar betaalden.
19
HERKENBAAR? Restless Legs Syndroom Een van de zeer veel voorkomende oorzaken van slapeloosheid bij ouderen is het z.g. “Restless Legs Syndrome” (RLS). RLS wordt gekenmerkt door een irriterend, branderig gevoel, dat meestal diep in de kuiten zit en een onweerstaanbare drang tot bewegen veroorzaakt. Honderdduizenden Nederlanders, zo’n 7% van de volwassen bevolking, hebben volgens recent onderzoek last van RLS. De aandoening komt bij alle leeftijdsgroepen voor, maar is chronisch progressief, met een duidelijke piek bij de 50+ populatie. Geschat wordt dat 20% van de bejaarden last van de aandoening heeft, vrouwen in enigszins hogere mate dan mannen. De klachten worden erger bij het ouder worden en worden in zeer veel gevallen niet door de arts onderkend. Als gevolg daarvan worden vaak verkeerde diagnoses gesteld en verkeerde medicijnen voorgeschreven. Slapeloosheid bij de geriatrische patiënt is uniek en complex en vereist uitgebreide en voorzichtige behandeling. Bij mensen boven de 60 is slapeloosheid de meest voorkomende slaap-gerelateerde klacht. Slapeloosheid bij de geriatrische patiënt kan veroorzaakt worden door een primaire slaapstoornis, of het gevolg zijn van een andere, medische of psychiatrische aandoening, medicijngebruik of psychosociale factoren. Bij stil zitten of liggen, krijgt men een vervelend, kruiperig, branderig soms jeukend, prikkelend gevoel in de kuiten of benen (en soms ook in de armen), dat ertoe dwingt te gaan bewegen. Als men gaat bewegen, worden de klachten minder, tot de beweging ophoudt. “Ik weet niet wat erger is, een vrouw met rusteloze benen of een rusteloze mond…..”
Kort na het stoppen van de beweging komen de onaangename gevoelens terug. Vooral ’s avonds en ’s nachts, in perioden van rust, krijgt men de klachten. De nachtrust wordt hierdoor verstoord. De meeste patiënten met RLS (80%) hebben ook PLMD: periodic limb movement disorder. PLMD wordt gekenmerkt door herhaalde spiercontracties die gedurende de slaap iedere 20-40 seconden optreden. De diagnose PLMD wordt gesteld als per uur slaap deze bewegingen 5 maal of vaker optreden. Patiënten klagen over “wiebelbenen”, en een dwang om te schoppen, samen met onaangename gevoelens in de benen (RLS). RLS bij demente ouderen: Tekenen van ongemak zoals wrijven of knijpen in de benen, kreunen wanneer men de benen vasthoudt. Excessieve been activiteit, bijvoorbeeld ijsberen, wiebelen, herhaalde schopbewegingen, grote onrust in bed, de benen op de matras slaan, fietsbewegingen maken, enz. Deze tekenen van ongemak zijn alleen aanwezig gedurende rust en verdwijnen als de patiënt activiteiten ontwikkelt. Criteria 1 en 2 komen alleen ’s avonds en ’s nachts voor of zijn dan erger dan gedurende de dag. RLS is sinds een tiental jaren in redelijke mate te behandelen. Medische begeleiding is daarbij op zijn plaats omdat patiënten verschillend reageren op beschikbare medicijnen. In 2006 zijn de eerste geneesmiddelen specifiek voor RLS
20
Nieuws van de Computerhoek 9. Geen muis, maar grote knoppen waar je met je vinger op kunt klikken 10. Je kunt gewoon pagina’s omslaan, geen gezoek naar het altijd veel te kleine linkje 11. Een laptop of netbook heeft een te priegelig toetsenbord en scherm en heeft zo’n kleine touchpad 12. De iPad is weer niet zo klein als een iPhone of andere smartphone 13. Een virtueel toetsenbord is geen bezwaar: de meeste senioren typen rustig 14. Draagbaar, ook als je niet sterk bent. En je stopt ‘m zo in je tas erbij 15. Begrijpelijke programma’s (apps) grote knoppen en veel rustiger dan drukke websites met warrige navigatie, waarbij je bovendien zomaar van de ene op de andere site belandt 16. Geen grote en lelijke computer in je kamer 17. Op termijn kan ook een deel van de boeken het huis uit 18. Toepassingen voor de iPad die passen bij senioren, ze staan op het punt van doorbreken 19. Boeken of de krant online zorgen ervoor dat je niet meer met zware tassen met oude kranten hoeft te sjouwen. Of met boeken van en naar de bibliotheek 20. Zorg-apps op de iPad: bloeddruk meten, je medisch dossier met reminder voor je medicijnen, de planning van de thuiszorg op je iPad (met de foto van je nieuwe thuishulp zodat je weet voor wie je de deur opent) 21. Videocontact met familie en verzorgers 22. Dagje niet lekker? Bediening van apparaten in huis met je tablet vanuit je e.d. of stoel: gordijnen open en dicht, licht uit, et cetera.
Ouderen die dagelijks op internet zoeken, hebben een gezonder brein. Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat grote delen van de hersenen zo aan het werk worden gezet. Lezen houdt de hersenen bezig, dat blijkt en zoeken en surfen op het web zet veel meer hersendelen aan het werk. Tablet computer Er zijn 22 redenen waarom een tablet (iPad) de ideale seniorencomputer is. Niet alleen peuters kunnen intuïtief omgaan met de iPad. Ook zeventigers en tachtigers die nooit iets met computers hadden, werken er vrijwel meteen prettig op. 1. De iPad sluit aan bij de behoeftes van senioren 2. De iPad past naadloos in de lifestyle van senioren 3. Puzzelen en andere spelletjes doen, bijv. een spelletje kaarten 4. Foto’s kijken 5. Lezen van kranten en boeken, met letters zo groot als je nodig hebt -of je laat het voorlezen 6. Muziek luisteren 7. Kijken hoe laat de trein gaat, of de bus 8. Tv kijken van dichtbij, met je gezicht zo’n beetje in het scherm (in plaats van zo’n vergrootglas voor de beeldbuis)
21
Boontje komt om z’n loontje
Piet en Klaas
Moedig door den schoorsteen heengekropen Zijn ze er echter leelijk ingeloopen.
Laat ons snoepen gelei en koek van den bakker Zei luie Piet tot gulzigen Klaas, zijn makker.
Fluks de ladder op en door 't dak naar binnen Dan kan dadelijk de pret beginnen.
Want daaronder stond meel in groote kisten En ze lager daarin, voordat ze 't wisten.
Pak gauw die koek, zegt gulzige Klaas, Want ik hoor reeds stappen van den baas.
22
Daar kraakt de stoel; en wat geschiedt? In een bak vol deeg vallen Klaas en Piet.
Terwijl ze kruipen uit dat kleverige goed, Komt de driftige bakker hen tegemoet
Woedend pakt hij beiden beet Terwijl hij hen daarna tot brooden kneedt
De knapen zijn nu leelijk gefopt In een oogwenk zijn ze in den oven gestopt
En al maakten ze daar veel geweld en getier Dat alles hielp ons tweetal geen zier.
Hen te verbranden, zou wreed zijn, zei Bakker Steur Ik zet ze dus om af te koelen wat aan de deur.
De koude helpt, de korsten breken Terwijl daaruit twee hoofden steken.
De jongens wringen zich uit hun kluis En rennen zoo vlug als 't gaat naar huis.
De knapen wonnen er dus niets bij Want ze kregen geen koek en ook geen gelei
23
Het verpleegkundige uniform
Het stereotiepe beeld van de verpleegkundige - in dit verband aangeduid als "zuster" - wordt uitgebeeld door de "verpleegstersjurk".
Het oorspronkelijke doel van het uniform was hygiëne, zodat de patiënt als de verpleegkundige worden beschermd tegen infecties en / of besmetting. Tegenwoordig is deze gedachte achterhaald dat een uniform zou beschermen tegen ziekten. Een ander (bijkomend) doel van het uniform is de herkenning van medisch personeel door patiënten of bezoekers. Vooral dit argument komt ter sprake als er wordt gediscussieerd over de uniformen versus "scrubs".
Doorgaans een kort wit jurkje, kapje met rood kruis erop, haren los gedragen. Vaak gebruikt in de media (zoals in de film Ja zuster, nee zuster) en op beterschapskaarten. Hiermee samenhangt het stereotiepe beeld van de "hoofdzuster": nors/streng kijkende oudere vrouw in smetteloos witte jurk, kousen, opgestoken (grijs) haar, (lees)brilletje.
Hoewel het beleid ten aanzien van het uniform per instelling kan verschillen zijn er vaak landelijke richtlijnen. Zo dient het uniform eigen kleding (indien gedragen) te bedekken en moet het uniform dagelijks en bij zichtbare vervuiling worden vervangen. Vaak wordt het uniform door de instelling verstrekt en onderhouden/gewassen. De meeste verpleeguniformen verschillen van elkaar. Dit komt omdat iedere instelling een eigen kleur, stof en model kiest. Ook (inter)nationaal bestaat er geen "uniforme" werkkleding voor verpleegkundigen. Ieder land heeft zijn eigen stijl. Aan de meeste uniformen kan men aflezen welke functie de drager heeft.
Het verpleeguniform bestaat al vrij lang. De eerste uniformen waren afgeleid van de nonnenkledij. Deze kleding was gemaakt van dikke stoffen, bestond uit meerdere lagen en was niet comfortabel in het dragen. In de jaren zeventig, '80 en '90 van de 20e eeuw onderging het uniform drastische veranderingen. De gebruikte stof werd steeds dunner, de verschillende lagen verdwenen en uiteindelijk werd het vervangen door 'scrubs', bestaande uit een broek en een jasje (ook wel geassocieerd met een pyjama). Dames droegen tot de jaren zeventig vaak een kapje.
24
Vitaminen voor het hart
Dement Hij schuifelt door de gang zijn voeten bloot en koud Op zoek naar iets dat ik niet ken hij is dement en oud Hij raakt me in mijn ziel door zijn breekbare kwetsbaarheid Ik zou hem willen helpen maar hij heeft voor mij geen tijd Mieke de Wit
25
KADOSUGGESTIE
Bent u op zoek naar een leuke en originele kado- suggestie? Denkt u dan eens aan het Familiefonds Het mooiste Kado is namelijk schenken niet alleen aan uw relatie maar ook aan anderen die dit niet verwachten! U schenkt dan niet alleen een financiële bijdrage, maar schenkt ook een stukje geluk en dankbaarheid De Familieraad probeert dit stukje geluk aan alle bewoners van de PG-afdelingen te bieden door op hun verjaardag een attentie te schenken Dit is alleen mogelijk met uw gift! Bijdragen voor het Familiefonds kunnen gestort worden op girorekening: 96 78 963 t.n.v Familiefonds Oostergouw Uw gift aan de Familieraad is welbesteed!
.
26
Vragen over dementie VERPLEEGHUISVREES
Bij verhuizing naar een verpleeghuis houdt iemand met dementie doorgaans maar een kleine kring van familie en vrienden over. Veel mensen die dan toe tot het sociale netwerk van de betrokkene behoorden, haken af en komen niet of nauwelijks meer op bezoek. Dat kan te maken hebben met de soms lange reistijd naar het verpleeghuis en met de combinatie van zorg en arbeid. Maar er blijkt nog een andere factor in het spel te zijn, namelijk: verpleeghuisvrees. ‘Mijn dementerende moeder verblijft nu in een verpleeghuis, maar daarvoor woonde ze dertig jaar naast buurvrouw Dien met wie ze heel goed kon opschieten. Ze kwamen dagelijks bij elkaar over de vloer, maar sinds de verhuizing is het contact verbroken. Als ik buurvrouw Dien tegenkom, vraagt ze wel altijd hoe het met moeder is, maar ze zoekt haar nooit op. Dat vind ik zo sneu.’ Dit verhaal van een dochter van een vrouw met dementie is voor veel medewerkers van verpleeghuizen of kleinschalige woonvoorzieningen een herkenbaar verschijnsel. Het sociale netwerk van een oudere blijkt erg kwetsbaar bij verhuizing naar een zorginstelling. Vaak zijn het vooral de eventuele partner en de (aangetrouwde) kinderen die op bezoek komen en een aandeel hebben in de zorg. Zo verliezen dementerende bewoners veelal het contact met buren en vrienden en verdwijnen kleinkinderen, neven en nichten naar de achtergrond. Cirkel In elke fase van hun leven zijn mensen onderdeel van een persoonlijk netwerk. In de sociale wetenschappen noemen we dit ook wel een ‘konvooi’, in de letterlijke betekenis: een beschermd geleide. Het konvooi omringt het individu in verschillende cirkels, waarbij de buitenste cirkel meestal uit een grote groep mensen bestaat die we vrij oppervlakkig kennen. In de binnenste cirkel bevinden zich degenen met wie we een wederkerige affectieve relatie onderhouden. De middelste cirkel herbergt mensen op het grensvlak van intimiteit en wat oppervlakkiger contact. In de loop der jaren veranderen deze konvooinetwerken van samenstelling. Bij meer dan twee derde van de ouderen die in een psychogeriatrische voorziening wonen, is het konvooi sterk gekrompen. Drie A’s Doorgaans geven we daarvoor een drietal verklaringen, de drie A’s: Afstand, Arbeid en Affectie. Soms moeten mensen een grote Afstand overbruggen om bij hun naaste op bezoek te komen. Daarnaast kunnen Arbeid en andere drukke bezigheden zoals de zorg voor jonge (klein) kinderen een belemmering vormen: ‘Mijn man wil wel graag wat vaker bij zijn moeder langs gaan, maar hij heeft een heel drukke baan. Hij gaat vroeg de deur uit en komt pas ’s avonds laat thuis.’
27
Affectie – of beter gezegd: een gebrek daaraan – is de derde verklaring waarom mensen soms minder of niet op bezoek komen: ‘Ze is nooit echt een oma voor me geweest zoals een oma hoort te zijn. Het was eigenlijk al vanaf kleins af aan niet goed (…) zeker toen mijn opa overleed. Ja, en dan verwatert zo’n relatie en ga je er niet meer heen.’ Maar uit onderzoek naar familiebanden en familieparticipatie in de psychogeriatrische verpleeghuiszorg is duidelijk geworden dat er naast deze drie A’s nog een vierde in het spel is, die van Aversie. Aversie is tegenzin: mensen voelen zich soms onprettig in een verpleeghuisomgeving en dit werpt een drempel op om op bezoek te komen. Verpleeghuisvrees De partner van een jongdementerende man wees ons erop dat haar stiefdochter en de broers van haar echtgenoot een soort verpleeghuisvrees kenden. Ze zijn bang voor deprimerende gevoelens en durven daarom niet op bezoek te komen: ‘Ze komen wel, maar zo weinig en zo kort mogelijk. Ik heb uitgerekend dat ze gemiddeld één keer in de tien weken komen en dan tussen de vijf en de twintig minuten blijven.’ Dit kan een verklaring zijn voor het feit dat buren, vrienden en wat verdere familieleden als neven en nichten die voorheen regelmatig langs kwamen of een zekere band met iemand hadden, na diens opname in het verpleeghuis naar de achtergrond verdwijnen. Dat hoeft dus geen desinteresse te zijn, maar kan ook komen doordat iemand niet geconfronteerd wil worden met ziekte, afhankelijkheid en aftakeling. Achtergronden Deze aversie of verpleeghuisvrees kan verschillende achtergronden hebben: • Het is mijn moeder niet meer Iemand voelt zich niet op zijn gemak, omdat de bewoner niet meer is zoals zijn familieleden hem altijd hebben gekend. De ziekte heeft de relatie op zijn kop gezet: ‘Ik vind niets bekends meer terug, het lichaam is mijn moeder, maar de rest is er niet meer.’ Een ander voorbeeld is dat kleinkinderen hun oma niet meer terug kennen en oma hen niet meer herkent. Onderzoek wijst uit dat kleinkinderen ziektebeelden als dementie eenvoudigweg niet snappen. En hun ouders hebben het daar emotioneel weer zo moeilijk mee, dat zij het hun kinderen niet kunnen of willen uitleggen. • In de spiegel kijken Familieleden zijn bang dat ze later in eenzelfde situatie zullen komen te verkeren: ‘Ik vind het heel moeilijk om naar mijn vader toe te gaan. Je ziet hem steeds verder aftakelen. Elke keer speelt dan in je achterhoofd: “Zit ik er dan over twintig jaar ook zo bij...”’ De confrontatie met ziekteverschijnselen als uitval van spraak, verlies van geheugen, ontremming en onvoorspelbaar gedrag en de angst dat jou hetzelfde kan overkomen, kan ertoe leiden dat mensen bezoek vermijden. • Besmettelijke omgeving Sommige mensen hebben het gevoel dat een verpleeghuis een ongezonde omgeving is waar besmettelijke bacteriën heersen en je een groter risico loopt zelf ziek te worden: ‘Mijn schoondochter komt wel eens met de kleine, maar alleen in het restaurant. Ze vindt de afdeling niet prettig met al die aparte mensen waar kinderen bang van worden. En er hangen daar wel eens bacillen, dus is ze voorzichtig.’ • Deprimerende gevoelens Een bezoek aan een verpleeghuis kan deprimerende gevoelens oproepen: lange gangen, slechte belichting, geuren van ontlasting, kreunende, huilende of ontremde ouderen... het is voor veel mensen die hier niet dagelijks mee te maken hebben, toch een soort nachtmerrie. Het achterkleinkind van een bewoonster ging met haar oma op bezoek: ‘Ze vond het eng allemaal. Er was een vrouw, die maakte de hele tijd geluid. Dat vond ze heel eng.’ Een schoondochter van een bewoonster over haar nichtje: ‘Ze ontwijkt het verpleeghuis. Ze is één keer geweest en was zo overstuur dat ze nooit meer terug is gegaan. En zij is niet de enige hoor: mijn zwager heeft twee nachten wakker gelegen toen hij daar was geweest.’ • Onvoorspelbaar gedrag Veel familieleden vinden de toestand en het gedrag van bewoners onvoorspelbaar. De ene keer is iemand aanspreekbaar, de volgende dag ligt hij ‘met de neus op de knieën’, zoals een familielid dat noemde. Dat gevoel van onzekerheid wordt vergroot doordat hun naaste hen soms plotseling niet meer herkent: ‘Iedere keer als ik hier kom, denk ik: wat ga ik ontmoeten? Dat is de grote vraag.’ Ook dergelijke gevoelens kunnen mensen belemmeren om op bezoek te gaan. 28
Over de drempel helpen Medewerkers zijn gewend aan de sfeer en de verrassende taferelen op een psychogeriatrische afdeling. Bovendien kennen ze de bewoners niet uit de tijd dat er nog geen sprake was van dementie. Dat ligt anders voor familieleden, vrienden en buren. Velen onder hen kunnen het – kort gezegd – niet aanzien. Maar daar is wel wat aan te doen. Goede voorlichting De eerste stap om mensen over de drempel te helpen is begrip tonen voor hun angst en onzekerheid. Maar er is meer nodig. Zoals een uitnodigende cultuur in het verpleeghuis, waarin erkend wordt dat het er niet allemaal rozengeur en maneschijn is. Maar waarin tegelijkertijd wordt uitgestraald dat bewoners met dementie recht hebben op liefde en aandacht van allen die hen dierbaar zijn. En verder de boodschap dat het veel voldoening kan geven om het contact te behouden met vrienden of familieleden die aan dementie leiden. Over hoe je dat het beste aan kunt pakken is nog niet zoveel bekend, maar informatie geven en uitnodigen tot contact lijken hier sleutelwoorden te zijn. Contact kan langzaam worden opgebouwd door familieleden die wel durven komen te stimuleren eens een naaste met verpleeghuisvrees mee te nemen en deze te laten zien dat het helemaal zo eng niet is. Verder kan er informatie over het ziekteverloop worden gegeven via een digitale nieuwsbrief die breed wordt verspreid onder familie en vrienden. Digitale communicatiemedia zoals Familienet en Sharecare kunnen hierbij eveneens behulpzaam zijn. Ook denken we aan materialen en instrumenten die plezierige contacten bevorderen, zoals spel- en bewegingsmateriaal. Een aanrader is eveneens het artikel ‘Haal meer uit uw verpleeghuisbezoek’ (DENKBEELD, 2003/1). Bron: Denkbeeld oktober 2011
29
: Marianne KAMP
Rooster Kerkdiensten 2011- 2012 DATUM
DIENST
TIJD
LOCATIE
VOORGANGERS
Zondag 4 december 2011 Zaterdag 24 december 2011
Kerkdienst Kerstdienst
10.30 uur 10.30 uur
Lounge Lounge
Zondag
8 januari 2012
Kerkdienst
10.30 uur
Lounge
Ds. Karen Hagg Pastor Wil Waardijk Pastor Wil Waardijk
Donderdag 19 januari 2012 Zondag 5 februari 2012 Donderdag 16 februari 2012 Zondag 4 maart 2012
Gezongen Kerkdienst Gezongen Kerkdienst
15.00 uur 10.30 uur 15.00 uur 10.30 uur
Lounge Lounge Lounge Lounge
Donderdag 15 maart 2012
Gezongen
15.00 uur
Lounge
Data onder voorbehoud Dinsdag 17 januari 2012 Dinsdag 21 februari 2012 Dinsdag 20 maart 2012
Snoezeldiensten
30
Ds. Karen Hagg Pastor Wil Waardijk
De Cliëntenfamilieraad CLIFA is een onafhankelijke zelfstandige raad, zij komt op voor de algemene belangen van cliënten en relaties van Evean Oostergouw. Beleid dat gericht is op (algemene) veiligheid & calamiteiten - aanpak, bezetting artsen, rookbeleid, communicatie & bejegening, kwaliteit - verantwoorde zorg, cliëntgerichte benadering enz.
Uw belang is ons belang…. Betaling voor extra diensten binnen het woon – en leefgebied. Cliënten kunnen gebruikmaken van extra diensten, maar dat is altijd vrijwillig. De zorgaanbieder dient dan wel duidelijke informatie te geven wat die extra diensten dan zijn en ook hoeveel daarvoor betaald moet worden. Zo moet de zorgaanbieder een duidelijke rekening sturen aan de cliënt. De rol van de cliëntenraad is hierbij van belang, want zo dient de cliëntenraad afspraken met de manager te maken wat extra diensten zijn en hoeveel die kosten. De brochure ‘Daar hebt u recht op in de AWBZ’ van het CVZ. is hierin leidend. Het geeft goede aanwijzingen aan de verstrekkingen die onder de AWBZ vallen en door de zorgaanbieder niet aan de cliënten in rekening gebracht mogen worden. Ondanks deze brochure bestaan over bijbetalingen AWBZ toch nog veel onduidelijkheden. Dit heeft er eerder toe geleid dat NZa verscherpt toezicht houdt op de bijbetalingen AWBZ. Inmiddels is gebleken dat veel meldingen van vermoedelijk onterechte bijbetalingen in AWBZ-instellingen berusten op onduidelijkheden en zijn geen overtreding. Cliënten van AWBZ-instellingen hebben recht op een aantal producten en diensten. Bijvoorbeeld het schoonmaken van hun kamer, algemene lichamelijke verzorging en voeding en zelfs WA verzekering valt hieronder. Een misverstand geeft de term tussendoortje. Het Nibud en de Gezondheidsraad stelt dat een tussendoortje alles is wat tussen de normale gezonde verantwoorde maaltijd geboden wordt. Voor aanvullende diensten moet u bijvoorbeeld denken aan het bezoek aan de kapper, luxe voetverzorging door een pedicure (bijvoorbeeld nagels lakken, voetmassage) of een abonnement op kabeltelevisie. Woon en leefklimaatbijdrage Over de status van de woon – en leefklimaatbijdrage heeft de cliëntenraad inmiddels duidelijkheid kunnen aanbrengen, met name in het niet kunnen verplichten aan betaling van de bijdrage woon- en leefklimaat. Bij opname dient gemeld te worden dat de woon- leefklimaatbijdrage vrijwillig betaald wordt en dat men er voor kan kiezen om de bijdrage niet te betalen. Het gevolg is dan wel dat men voor bepaalde activiteiten kan worden uitgesloten. Bestedingen De cliëntenraad heeft enige tijd geleden een adviesaanvraag met bestedingsoverzicht ontvangen. Hierin werd een opsomming gegeven van de berekening eigen bijdrage cliënten Verpleeghuizen Evean Zaanstreek Waterland, dan moet u denken aan: “Krant, Bloemen/Planten, Snacks, Alcoholische drankjes, TV van Toen, Sinterklaas cadeaus, huur artiesten en budget t.b.v. aankleding afdelingen”. In dit bestedingsoverzicht heeft de cliëntenraad afwijkingen gevonden en is met de huidige opzet dan ook niet akkoord gegaan. In de tussentijd is er op organisatieniveau een onderzoek gestart naar de verschillende tarieven die binnen de Evean instellingen, waarbij het uitgangspunt van dit onderzoek wordt de tarieven gelijk te trekken (harmoniseren). Dit lijkt de cliëntenraad een goede zaak, maar de cliëntenraad heeft wel al aangegeven dat de harmonisatie van de cliëntenprijzen pas kan gaan werken en besproken worden wanneer er inzicht is of gegeven wordt over de kosten of procedure. M.a.w. op welk niveau wordt er nu centraal ingekocht en wat is dan de inkoopsprijs? U hoort hierover in de toekomst meer. 31
Zoek de woorden Herfstwandeling – Kaal – Knollen – Knus – Aster - Bessen Boleet - Boom – Bruin – Buien – Donker - Oranje – Paddestoel – Seizoen Sfeervol – Droogboeket – Egel – Eikel – Elfenbankje – Gazon – Geel – Groen Guur – Haard – Halloween – Hark - Sporen – Storm – Trekvogels Vliegenzwam - Vocht – Waaien – Wind – Wolken - IJzelen – Zaden 32
Naast het gebruikelijke Alzheimer Café is nu ook Vanaf 24 november 2011 in Zaanstad het Alzheimer Çay Saati Theehuis Zaandam Dönem: kasım 2011 - nisan 2012 arası. Ne zaman? Her ayın dördüncü perşembesinde, kasım ve nisan ayları arası, Alzheimer Çay Saati düzenlenecektir. Saat kaçta? Toplantı salonu saat 13.30’dan itibaren açılacaktır. Program ise saat 14.00’te başlayarak, 16.00’a kadar sürecektir. Giriş ücretsizdir. Nerede? Saen Professionals, Peperstraat 132, 1502 AL Zaandam Bilgi için: Nel Koppers, Alzheimer Hollanda Zaanstreek/Waterland departmanı, T. 075 – 61 44 044 / E.
[email protected] Daha fazla Türkçe bilgi için: Saen Professionals, T 075 – 61 66 500
Alzheimer Turks Theehuis Zaandam Periode November 2011 t/m April 2012 Wanneer? Iedere vierde donderdag van de maand van november t/m april. Hoe laat? De zaal is open vanaf 13.30 uur. Het programma start om 14.00 uur en eindigt om 16.00 uur. De toegang is gratis. Waar? Saen Professionals, Peperstraat 132, 1502 AL Zaandam Inlichtingen Nel Koppers, secretariaat Alzheimer Nederland Afd. Z/W T. 075 – 61 44 044 / E.
[email protected] Voor meer informatie in de Turkse taal kunt u contact opnemen met Saen Professionals, T 075 – 61 66 500
LOCATIE: Peperstraat 132, 1502 AL Zaandam 33
Vormgeving: Nel Koppers CLIFA 2011 34